Cukrzyca jako wyzwanie XXI wieku. - Medycyna Pracy
advertisement
Cukrzyca jako wyzwanie XXI wieku Dorota Szosland Instytut Medycyny Pracy w Łodzi Krajowe Centrum Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy Cukrzyca jest jedyną chorobą niezakaźną, która została uznana przez Organizację Narodów Zjednoczonych za epidemię XXI wieku. Częstość jej występowania rośnie lawinowo, za co w dużym stopniu odpowiada starzenie się populacji, prowadzenie niezdrowego stylu życia, nieprawidłowe odżywianie oraz niski poziom aktywności fizycznej. Otyłość, stanowiąca znaczący czynnik ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2, w Polsce występuje u 21% mężczyzn i 22% kobiet, a nadwaga u 40% mężczyzn i 28% kobiet]. W Polsce na cukrzycę choruje aktualnie około 2,5 mln osób (6,54%), a według szacunków w 2030 roku liczba ta wzrośnie do 3,2 mln chorych. W większości (ponad 80%) przypadków jest to cukrzyca typu 2. Częstość jej występowania narasta z wiekiem. Ponadto problem pogłębia bezobjawowy u około 33-55% osób początkowy okres cukrzycy typu 2, poprzedzający o kilka lat jej kliniczne ujawnienie się. Prowadzi to do sytuacji, w której już w momencie rozpoznania u blisko połowy chorych stwierdza się przewlekłe powikłania tej choroby. W efekcie u ponad 750 tysięcy ludzi pozostaje ona jeszcze nierozpoznana i w związku z tym nie jest leczona. Do tego dochodzi kwestia wydłużania wieku uzyskania uprawnień emerytalnych. W grupie osób po 60 roku życia ponad 20% choruje na cukrzycę, a w coraz większym stopniu będą to osoby nadal aktywne zawodowo. Przewiduje się, że w latach 2005-2025 zachorowalność na cukrzycę typu 1 u dzieci zwiększy się aż czterokrotnie i liczba młodych osób obciążonych tą chorobą wchodzących w wiek aktywności zawodowej będzie systematycznie wzrastać. Integralną częścią leczenia cukrzycy oprócz stosowanej farmakoterapii w różnych schematach jest samokontrola. Zalecana jest zarówno u chorych leczonych insuliną, doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi, dietą, oraz dozowanym wysiłkiem fizycznym. Powtarzana edukacja chorych, nabywanie przez nich nowych umiejętności radzenia sobie z chorobą oraz branie przez nich odpowiedzialności za własny stan zdrowia niewątpliwie pomaga w utrzymaniu przez długi czas dobrego stanu zdrowia, bez rozwijających się przewlekłych powikłań. Przewlekłe powikłania są właśnie czynnikiem wyłączającym chorych z rynku pracy, a zapobieganie ich powstawaniu pozwala zdecydowanie dłużej pozostawać osobą aktywną zawodowo. Cukrzyca stawia nowe wyzwania nie tylko przed lekarzami medycyny pracy w momencie kwalifikowania do pracy na określonym stanowisku, ale również przed wyspecjalizowanymi pielęgniarkami w miejscu pracy.
