WYMAGANIA EDUKACYJNE Fizyka klasa druga Gimnazjum nr 19

advertisement
WYMAGANIA EDUKACYJNE
Fizyka
klasa druga
Gimnazjum nr 19
I.
Zasady oceniania i sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych
1. Ocenianie ma charakter systematyczny i wieloaspektowy.
2. Formy sprawdzania wiedzy i umiejętności: odpowiedzi ustne (obejmujące zakres trzech
ostatnich zagadnień), prace pisemne, prace klasowe / sprawdziany (zapowiadane z
tygodniowym wyprzedzeniem, obejmujące większą niż trzy zagadnienia partię materiału i
trwające ponad pół godziny), zadania domowe, testy sprawdzające (wiadomości,
umiejętności, znajomość lektur), kartkówki (pisemna forma sprawdzająca znajomość trzech
ostatnich zagadnień bez obowiązku wcześniejszego zapowiadania), samodzielnie
opracowany materiał (np. referat, elementy wykładu, prezentacja multimedialna, projekt,
itp.), aktywność na lekcji i inne (np. udział w konkursach).
3. Ocena jest jawna i (na prośbę ucznia lub rodzica) szczegółowo uzasadniona.
4. Szczegółowe zasady obowiązujące przy zastosowaniu ustalonych form sprawdzania wiedzy
i umiejętności oraz tryb uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej
określa Statut Szkoły.
II. Ogólne założenia edukacyjne i cele programowe :
1. Rozbudzenie zainteresowania uczniów fizyką.
Rozwijanie dociekliwości poznawczej ,uważna obserwacja zjawisk fizycznych i poszukiwanie
odpowiedzi na stawiane pytania .
2. Poznanie praw fizyki .
Posługiwanie się terminologią naukową ,symbolami i wykresami.
3. Nabycie umiejętności samodzielnego wykonywania doświadczeń i pomiarów.
Opracowywanie ,szacowanie i analizowanie wyników pomiarów z uwzględnieniem niepewności
pomiaru.
4. Kształtowanie umiejętności prezentowania własnych wniosków.
Umiejętność wyjaśniania obserwowanych zjawisk fizycznych na podstawie zdobytych wiadomości.
5. Nabycie umiejętności praktycznego wykorzystania wiedzy.
Wykorzystanie zdobytej wiedzy w życiu codziennym oraz kształtowanie świadomości zastosowania
jej w technice ochronie środowiska.
6. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa.
Troska o zdrowie i życie ludzi.
7. Dostrzeganie i rozumienie znaczenia nauki.
Znaczenie nauki dla rozwoju cywilizacji technicznej i jej zastosowanie w różnych dziedzinach działalności
ludzkiej.
III. Realizując podstawowe cele edukacyjne ,kształtujemy umiejętności uczniów:
-obserwacji i opisywania zjawisk fizycznych
-samodzielnego wykonywania prostych doświadczeń
-syntetycznego i analitycznego myślenia
-samodzielnego poszukiwania ,selekcjonowania i wykorzystywania informacji pochodzących z różnych
źródeł
-posługiwanie się technologią informacyjną
-stosowanie nabytej wiedzy w praktyce
-planowanie doświadczeń ,wykonywanie pomiarów i analizowanie wyników
-planowanie i organizowanie pracy własnej oraz współpracy w zespole
-prezentowanie własnych wniosków oraz prowadzenie dyskusji
IV. Szczegółowe wymagania edukacyjne.
Lp
Temat lekcji
1
Rodzaje i skutki
oddziaływań
2
Wypadkowa sił
działających na
ciało. Siły
równoważące
się
3
Pierwsza zasada
dynamiki
Newtona
Wymagania konieczne
Wymagania rozszerzone
i podstawowe
i dopełniające
Uczeń:
Uczeń:
5. Siły w przyrodzie
 wymienia różne rodzaje
oddziaływania ciał
 na przykładach rozpoznaje
oddziaływania bezpośrednie i na
odległość
 podaje przykłady statycznych
i dynamicznych skutków
oddziaływań
 podaje przykład dwóch sił
równoważących się
 oblicza wartość i określa zwrot
wypadkowej dwóch sił
działających na ciało wzdłuż
jednej prostej o zwrotach
zgodnych i przeciwnych
 na prostych przykładach ciał
spoczywających wskazuje siły
równoważące się
 analizuje zachowanie się ciał na
podstawie pierwszej zasady
dynamiki
 podaje przykłady występowania
sił sprężystości w otoczeniu
 podaje przykłady układów ciał
wzajemnie oddziałujących
i wskazuje siły wewnętrzne
i zewnętrzne w każdym układzie
 podaje przykład kilku sił
działających wzdłuż jednej
prostej i równoważących się
 oblicza wartość i określa zwrot
wypadkowej kilku sił
działających na ciało wzdłuż
jednej prostej o zwrotach
zgodnych i przeciwnych
 opisuje doświadczenie
potwierdzające pierwszą zasadę
dynamiki
 na przykładzie opisuje zjawisko
bezwładności
 wyjaśnia, że w skutek rozciągania
lub ściskania ciała pojawiają się
w nim siły dążące do
Termin
realizacji
 wymienia siły działające na
ciężarek wiszący na sprężynie
4
5
6
7
8
Trzecia zasada
dynamiki
Newtona
Siła oporu
powietrza i siła
tarcia
Siła parcia
cieczy i gazów
na ścianki
zbiornika.
Ciśnienie
hydrostatyczne
Siła wyporu i jej
wyznaczanie.
Prawo
Archimedesa
 wykazuje doświadczalnie, że siły
wzajemnego oddziaływania mają
jednakowe wartości, ten sam
kierunek, przeciwne zwroty i
różne punkty przyłożenia
 podaje przykłady, w których na
ciała poruszające się w powietrzu
działa siła oporu powietrza
 podaje przykłady świadczące
o tym, że wartość siły oporu
powietrza wzrasta wraz ze
wzrostem szybkości ciała
 wymienia niektóre sposoby
zmniejszania i zwiększania tarcia
 wykazuje doświadczalnie, że siły
tarcia występujące przy toczeniu
mają mniejsze wartości niż przy
przesuwaniu jednego ciała po
drugim
 podaje przykłady pożytecznych i
szkodliwych skutków działania
sił tarcia
 podaje przykłady parcia gazów i
cieczy na ściany zbiornika
 podaje przykłady wykorzystania
prawa Pascala
 wykorzystuje ciężar cieczy do
uzasadnie- nia zależności
ciśnienia cieczy na dnie zbiornika
od wysokości słupa cieczy
 opisuje praktyczne skutki
występowania ciśnienia
hydrostatycznego
 wyznacza doświadczalnie
wartość siły wyporu działającej
na ciało zanurzone w cieczy
 podaje warunek pływania
i tonięcia ciała zanurzonego
w cieczy





przywrócenia początkowych
rozmiarów i kształtów, czyli siły
sprężystości
na dowolnym przykładzie
wskazuje siły wzajemnego
oddziaływania, rysuje je i podaje
cechy tych sił
opisuje wzajemne oddziaływanie
ciał posługując się trzecią zasadą
dynamiki Newtona
opisuje zjawisko odrzutu
podaje przyczyny występowania
sił tarcia
wykazuje doświadczalnie, że
wartość siły tarcia kinetycznego
nie zależy od pola powierzchni
styku ciał przesuwających się
względem siebie, a zależy od
rodzaju powierzchni ciał trących
o siebie i wartości siły
dociskającej te ciała do siebie
 objaśnia zasadę działania
podnośnika hydraulicznego
i hamulca samochodowego
 oblicza ciśnienie słupa cieczy na
dnie cylindrycznego naczynia
p   gh
 wykorzystuje wzór na ciśnienie
hydrostatyczne w zadaniach
obliczeniowych
 podaje wzór na wartość siły
wyporu i wykorzystuje go do
wykonywania obliczeń
 wyjaśnia pływanie i tonięcie ciał,
wykorzystując pierwszą zasadę
dynamiki
 wyjaśnia pochodzenie siły nośnej
i zasadę unoszenia się samolotu
9
Druga zasada
dynamiki
Newtona
 opisuje ruch ciała pod działaniem
stałej siły wypadkowej zwróconej
tak samo jak prędkość
 zapisuje wzorem drugą zasadę
dynamiki i odczytuje ten zapis
 oblicza każdą z wielkości we
wzorze F  ma
 podaje wymiar 1 niutona
1 N =1
kg  m
s2

 przez porównanie wzorów
F  ma i Fc  mg uzasadnia, że
współczynnik g to wartość
przyspieszenia, z jakim spadają
ciała
 wyjaśnia, co to znaczy, że ciało
jest w stanie nieważkości
10
11
Powtórzenie. Sprawdzian
12
Praca
mechaniczna
6. Praca, moc, energia mechaniczna
13
Moc
 podaje przykłady wykonania
pracy w sensie fizycznym
 podaje warunki konieczne do
tego, by w sensie fizycznym była
wykonywana praca
 oblicza pracę ze wzoru W  Fs
 podaje jednostkę pracy (1 J)
 sporządza wykres zależności
W ( s) oraz F ( s ) , odczytuje
i oblicza pracę na podstawie tych
wykresów
 wyjaśnia, co to znaczy, że
urządzenia pracują z różną mocą
 podaje przykłady urządzeń
pracujących z różną mocą
 oblicza moc na podstawie wzoru
P
14
Energia
mechaniczna
15
Energia
potencjalna i
kinetyczna
16
Zasada
W
t
 podaje jednostki mocy i je
przelicza
 podaje przykłady energii
w przyrodzie i sposoby jej
wykorzystywania
 wyjaśnia, co to znaczy, że ciało
posiada energię mechaniczną
 podaje przykłady ciał
posiadających energię
potencjalną ciężkości i energię
kinetyczną
 wymienia czynności, które należy
wykonać, by zmienić energię
potencjalną ciała
 podaje przykłady przemiany
 wyraża jednostkę pracy
1J =
1 kg  m 2
s2
 podaje ograniczenia
stosowalności wzoru W  Fs
 oblicza każdą z wielkości we
wzorze W  Fs
 objaśnia sens fizyczny pojęcia
mocy
 oblicza każdą z wielkości ze
wzoru P 
W
t
 oblicza moc na podstawie
wykresu zależności W (t )
 wyjaśnia pojęcia układu ciał
wzajemnie oddziałujących oraz
sił wewnętrznych w układzie
i zewnętrznych spoza układu
 wyjaśnia i zapisuje związek
E  Wz
 oblicza energię potencjalną
ciężkości ze wzoru E  mgh i
kinetyczną ze wzoru E 
m 2
2
 oblicza energię potencjalną
względem dowolnie wybranego
poziomu zerowego
 stosuje zasadę zachowania
zachowania
energii
mechanicznej
17
18
19
20
energii potencjalnej w kinetyczną
i na odwrót, posługując się
zasadą zachowania energii
mechanicznej
Dźwignia jako
 opisuje zasadę działania dźwigni
urządzenie
dwustronnej
ułatwiające
 podaje warunek równowagi
wykonywanie
dźwigni dwustronnej
pracy.
 wyznacza doświadczalnie
Wyznaczanie
nieznaną masę za pomocą
masy ciała za
dźwigni dwustronnej, linijki
pomocą dźwigni
i ciała o znanej masie
dwustronnej
Powtórzenie. Sprawdzian
energii mechanicznej do
rozwiązywania zadań
obliczeniowych
 objaśnia i oblicza sprawność
urządzenia mechanicznego
 opisuje zasadę działania bloku
nieruchomego i kołowrotu
 wyjaśnia, w jaki sposób maszyny
proste ułatwiają nam
wykonywanie pracy
7. Przemiany energii w zjawiskach cieplnych
21
Energia
wewnętrzna i jej
zmiana przez
wykonanie
pracy
 wymienia składniki energii
wewnętrznej
 podaje przykłady, w których na
skutek wykonania pracy wzrosła
energia wewnętrzna ciała
22
Cieplny
przepływ
energii. Rola
izolacji cieplnej
23
Zjawisko
konwekcji
 opisuje przepływ ciepła (energii)
od ciała o wyższej temperaturze
do ciała o niższej temperaturze,
następujący przy zetknięciu tych
ciał
 podaje przykłady przewodników i
izolatorów
 opisuje rolę izolacji cieplnej
w życiu codziennym
 podaje przykłady występowania
konwekcji w przyrodzie
24
Ciepło właściwe
 opisuje proporcjonalność ilości
dostarczonego ciepła do masy
ogrzewanego ciała i przyrostu
jego temperatury
 odczytuje z tabeli wartości ciepła
właściwego
 analizuje znaczenie dla przyrody,
dużej wartości ciepła właściwego
 wyjaśnia, dlaczego podczas ruchu
z tarciem nie jest spełniona
zasada zachowania energii
mechanicznej
 wyjaśnia, dlaczego przyrost
temperatury ciała świadczy
o wzroście jego energii
wewnętrznej
 wykorzystując model budowy
materii, objaśnia zjawisko
przewodzenia ciepła
 formułuje jakościowo pierwszą
zasadę termodynamiki
 wyjaśnia zjawisko konwekcji
 uzasadnia, dlaczego w cieczach
i gazach przepływ energii
odbywa się głównie przez
konwekcję
 opisuje znaczenie konwekcji
w prawidłowym oczyszczaniu
powietrza w mieszkaniach
 na podstawie proporcjonalności
Q ~ m , Q ~ T definiuje ciepło
właściwe substancji
 oblicza każdą wielkość ze wzoru
Q  cw mT
 wyjaśnia sens fizyczny pojęcia
ciepła właściwego
wody
 oblicza ciepło właściwe na
podstawie wzoru cw 
25
Przemiany
energii
w zjawisku
topnienia.
Wyznaczanie
ciepła topnienia
lodu
Q
mT
 opisuje zjawisko topnienia
(stałość temperatury, zmiany
energii wewnętrznej topniejących
ciał)
 podaje przykład znaczenia
w przyrodzie dużej wartości
ciepła topnienia lodu
 odczytuje z tabeli temperaturę
topnienia i ciepło topnienia
 podaje przykłady znaczenia w
przyrodzie dużej wartości ciepła
parowania wody
 sporządza bilans cieplny dla
wody i oblicza szukaną wielkość
 opisuje zasadę działania
wymiennika ciepła i chłodnicy
 objaśnia, dlaczego podczas
topnienia i krzepnięcia
temperatura pozostaje stała,
mimo zmiany energii
wewnętrznej
 oblicza każdą wielkość ze wzoru
Q~m
 opisuje zależność temperatury
wrzenia od zewnętrznego
ciśnienia
 oblicza każdą wielkość ze wzoru
Q  mct
 wyjaśnia sens fizyczny pojęcia
ciepła topnienia
 opisuje zależność szybkości
parowania od temperatury
26
27
Powtórzenie. Sprawdzian
28
Ruch drgający
8. Drgania i fale sprężyste
29
Wahadło.
Wyznaczanie
okresu i
częstotliwości
drgań
30
Fala sprężysta
 wskazuje w otoczeniu przykłady
ciał wykonujących ruch drgający
 podaje znaczenie pojęć:
położenie równowagi,
wychylenie, amplituda, okres,
częstotliwość
 opisuje ruch wahadła i ciężarka
na sprężynie oraz analizuje
przemiany energii w tych ruchach
 doświadczalnie wyznacza okres i
czę-stotliwość drgań wahadła
i ciężarka na sprężynie
 demonstruje falę poprzeczną
i podłużną
 podaje różnice między tymi
falami
 posługuje się pojęciami długości
fali, szybkości rozchodzenia się
fali, kierunku rozchodzenia się
fali
 odczytuje amplitudę i okres
z wykresu x (t ) dla drgającego
ciała
 opisuje przykłady drgań
tłumionych i wymuszonych
 opisuje zjawisko izochronizmu
wahadła
 wykorzystuje drugą zasadę
dynamiki do opisu ruchu wahadła
 opisuje mechanizm
przekazywania drgań jednego
punktu ośrodka do drugiego w
przypadku fali na napiętej linie
i fal dźwiękowych w powietrzu
 stosuje wzory   T oraz


f
do obliczeń
 uzasadnia, dlaczego fale podłużne
mogą się rozchodzić w ciałach
stałych, cieczach i gazach, a fale
31
Dźwięki i
wielkości, które
je opisują
32
Ultradźwięki
i infradźwięki.
Powtórzenie
33
Sprawdzian
 opisuje mechanizm wytwarzania
dźwięku w instrumentach
muzycznych
 wymienia, od jakich wielkości
fizycznych zależy wysokość
i głośność dźwięku
 podaje rząd wielkości szybkości
fali dźwiękowej w powietrzu
 wyjaśnia, co nazywamy
ultradźwiękami i infradźwiękami
poprzeczne tylko w ciałach
stałych
 opisuje doświadczalne badanie
związku częstotliwości drgań
źródła z wysokością dźwięku
 podaje cechy fali dźwiękowej
(częstotliwość 16 Hz – 20 000
Hz, fala podłużna)
 opisuje występowanie
w przyrodzie i zastosowania
infradźwięków i ultradźwięków
(np. w medycynie)
Sprawdzanie i ocena osiągnięć ucznia
Podczas pracy na lekcjach kształcimy u uczniów umiejętność:




opisywania obserwowanych zjawisk;
przeprowadzania doświadczeń i wyciągania wniosków z otrzymanych wyników;
rozwiązywania prostych zadań obliczeniowych;
analizy przeczytanych tekstów (w tym popularnonaukowych).
Proponujemy różne metody pracy na lekcjach:



praktyczne, np. eksperymenty, projekty, wycieczki do placówek badawczych i naukowych;
poszukujące, np. dyskusje, obserwacje, pomiary, gry dydaktyczne;
podające, np. pogadanki, wykłady, pracę z tekstem.
Przy ocenie ucznia bierzemy pod uwagę jego wiadomości teoretyczne, umiejętności i działania. Trudno
będzie ocenić ucznia, prowadząc lekcje w wymiarze tylko jednej godziny w tygodniu. Oprócz wiadomości i
umiejętności znaczący wpływ na ocenę ucznia powinna mieć jego systematyczna praca, przygotowanie do
lekcji i aktywne w niej uczestnictwo, wykonywanie doświadczeń w szkole i w domu, udział w wycieczkach
naukowych.
Wymagania konieczne
Uczeń:




zna podstawowe pojęcia fizyczne;
opanował podstawowe wiadomości teoretyczne;
potrafi opisać doświadczenia;
potrafi omówić zjawiska fizyczne.
Wymagania podstawowe
Uczeń:






opanował wiadomości teoretyczne;
zna podstawowe pojęcia fizyczne, wzory i jednostki;
potrafi rozwiązywać zadania o średnim stopniu trudności;
potrafi planować, wykonywać i opisywać doświadczenia;
rozumie zależności pomiędzy wielkościami fizycznymi;
potrafi odczytywać i sporządzać wykresy.
Wymagania rozszerzające
Uczeń spełnia wymagania podstawowe, a ponadto:




potrafi poprawnie analizować przyczyny i skutki zdarzeń, wyciągać wnioski;
potrafi rozwiązywać zadania obliczeniowe;
potrafi samodzielnie prowadzić obserwacje i pomiary;
potrafi samodzielnie rozwiązywać typowe zadania teoretyczne i praktyczne.
Wymagania dopełniające
Uczeń spełnia wymagania podstawowe i rozszerzające, a ponadto:





potrafi samodzielnie rozwiązywać trudniejsze zadania teoretyczne i praktyczne;
aktywnie uczestniczy w lekcjach;
potrafi projektować i wykonywać doświadczenia;
potrafi opracowywać i interpretować wyniki doświadczeń;
potrafi samodzielnie korzystać z różnych źródeł informacji.
Wymagania wykraczające
Uczeń spełnia wymagania dopełniające, a ponadto:


uczestniczy w konkursach fizycznych;
samodzielnie prowadzi badania, obserwacje i opracowuje wyniki swoich działań.
Kryteria oceny uczniów
Ocena dopuszczająca (2) – uczeń spełnia 50% wymagań koniecznych i podstawowych.
Ocena dostateczna (3) – uczeń spełnia 80% wymagań koniecznych i podstawowych.
Ocena dobra (4) – uczeń spełnia wymagania konieczne, podstawowe i część rozszerzających.
Ocena bardzo dobra (5) – uczeń spełnia wymagania konieczne, podstawowe, rozszerzające i dopełniające.
Ocena celująca (6) – uczeń spełnia wymagania konieczne, podstawowe, rozszerzające, dopełniające i
wykraczające.
Download