Prezentacja pt.: Prawne, techniczne i organizacyjne uwarunkowania użytkowania wodomierzy w budownictwie mieszkaniowym Opracował: Piotr Lewandowski Toruń, wrzesień 2001 r. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Regulacje prawne METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Wyposażenie budynków w przyrządy pomiarowe oraz w inne urządzenia niezbędne do indywidualnego rozliczania zużycia wody i ogrzewania poszczególnych lokali mieszkalnych określają przepisy rozporządzenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 14 grudnia 1994 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tekst jednolity Dz. U. z 1999 r. Nr 15, poz. 140). (przepisom tym muszą odpowiadać budynki, które zostały zrealizowane na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę wydanej po dniu 31 marca 1995 r. Budynki wykonane przed tą datą powinny spełniać wymagania określone odpowiednimi przepisami obowiązującymi w czasie ich realizacji.). METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Przyrządy pomiarowe Definicje METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń • Mówiąc o przyrządach pomiarowych należy pod tym pojęciem rozumieć przyrządy, których definicja została określona wart. 6 ust. 2 ustawy z dnia 3 kwietnia 1993 r. - Prawo o miarach (Dz. U. Nr 55, poz. 248 z późn. zmianami). • "Art. 6. 2. Przyrządami pomiarowymi są, w rozumieniu ustawy, urządzenia techniczne przeznaczone do dokonywania pomiarów lub do odtwarzania wartości danej wielkości fizycznej." • Zasady i zakres stosowania przyrządów pomiarowych określają niżej przytoczone przepisy art. 2 tej ustawy. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń 1. We wszystkich dziedzinach życia publicznego do wyrażania wartości wielkości fizycznych należy stosować jednostki miar określone w ustawie. 2. Wartości wielkości, o których mowa w ust. 1, powinny być wyznaczane przy użyciu przyrządów pomiarowych odpowiadających warunkom określonym w ustawie. Przyrządy pomiarowe, w tym również przyrządy używane do pomiarów zużycia wody i ciepła w budownictwie, podlegają jednej z form kontroli metrologicznej organów administracji miar: • • • legalizacji, uwierzytelnienia, zatwierdzenia typu. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Legalizacja jest sprawdzeniem, stwierdzeniem i poświadczeniem przez organ administracji miar, że przyrząd pomiarowy spełnia wymagania przepisów metrologicznych i może być stosowany w obrocie publicznym. Dowodem legalizacji jest cecha legalizacyjna umieszczona na przyrządzie albo świadectwo legalizacji. Wzory cech legalizacyjnych określa Prezes Głównego Urzędu Miar. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń • • • Legalizacji podlegają, określone przepisami zarządzenia nr 1 Prezesa Głównego Urzędu Miar z dnia 3 stycznia 1994 roku w sprawie określenia przyrządów pomiarowych podlegających legalizacji, warunków i trybu zgłaszania tych przyrządów do legalizacji oraz określania wzorów cech legalizacyjnych (Dz. Urz. Miar i Probiernictwa Nr l, poz. 1 i z 1995 roku Nr 4, poz. 26 oraz Nr 5, poz. 80) przyrządy pomiarowe stosowane: w obrocie publicznym do wyznaczania ilości albo jakości rzeczy lub usług w celu uzyskania prawidłowej podstawy do rozliczeń, przy produkcji i badaniu środków leczniczych, przy czynnościach urzędowych. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń W świetle ww. Zarządzenia (z późniejszymi zmianami) do grupy przyrządów pomiarowych będących w obrocie publicznym i podlegających legalizacji zalicza się: • wodomierze • ciepłomierze Do grupy tej nie zalicza się podzielników kosztów centralnego ogrzewania. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Obowiązek przedstawienia do legalizacji lub uwierzytelnienia ciąży na: 1. producencie przyrządu pomiarowego (wprowadzanie przyrządów do sprzedaży), 2. użytkowniku przyrządu pomiarowego (strona biorąca udział w transakcji rozliczeniowej, która otrzymuje należności za ilość towarów i usług określonych na podstawie wskazań przyrządu pomiarowego, np.: Zarządca budynku), 3. wykonawcy naprawy przyrządu. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Cecha legalizacyjna traci ważność przed upływem okresu ustawowego w przypadku: – uszkodzenia przyrządu pomiarowego – uszkodzenia cechy legalizacyjnej albo którejkolwiek z cech urzędu (zabezpieczających) – stwierdzenia, że błędy wskazań przyrządu pomiarowego przekraczają błędy graniczne dopuszczalne Sprawdzenie poprawności wskazań przyrządu pomiarowego dokonuje się po zamontowaniu go na stanowisku(-ach) pomiarowym(-ych), posiadającym(-ych) aprobatę typu GUM i określeniu błędów jego wskazań przy wymaganych parametrach. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Przyrządy pomiarowe Okresy ważności legalizacji WODOMIERZE METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Określone są w Przepisach Metrologicznych o Licznikach Do Wody (Wodomierzach) będących załącznikiem do zarządzenia nr 102 Prezesa Głównego Urzędu Miar z dnia 28 sierpnia 1995 r. ze zmianami wprowadzonymi Zarządzeniem nr 50 Prezesa GUM z dn. 15 listopada 1999r. Okresy ważności legalizacji wynoszą: – 61 miesięcy- dla wodomierzy do wody zimnej o nominalnym strumieniu objętości mniejszym lun równym 10 m3/h – 49 miesięcy - dla wodomierzy do wody ciepłej lub gorącej o nominalnym strumieniu objętości mniejszym lub równym 10 m3/h – 49 miesięcy – dla wodomierzy do wody zimnej, cieplej lub gorącej o nominalnym strumieniu objętości większym od 10 m3/h Dowodem legalizacji jest cecha legalizacyjna umieszczona na wodomierzu: – cecha właściwego urzędu – Cecha legalizacyjna roczna i cecha legalizacyjna miesięczna METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Okres legalizacji wodomierzy zalegalizowanych przed 1 stycznia 2000r. liczy się do dnia 1 stycznia tego roku, w którym legalizacja została dokonana i wynosi: – 5 lat- dla wodomierzy do wody zimnej o nominalnym strumieniu objętości mniejszym lun równym 10 m3/h – 4 lata- dla wodomierzy do wody ciepłej lub gorącej o nominalnym strumieniu objętości mniejszym lub równym 10 m3/h – 4 lata – dla wodomierzy do wody zimnej, cieplej lub gorącej o nominalnym strumieniu objętości większym od 10 m3/h METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Rozliczanie kosztów zużycia wody METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Problematyka związana z rozliczaniem kosztów zużycia wody nie jest uregulowana jednolicie. W niektórych ustawach oraz przepisach wykonawczych wydanych na ich podstawie problematyka ta jest regulowana częściowo i w sposób ogólny. Najważniejszym aktem prawnym regulującym stosunki cywilno-prawne między osobami fizycznymi i osobami prawnymi w zakresie rozliczania kosztów jest ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późniejszymi zmianami). W tym miejscu warto przytoczyć niektóre przepisy regulujące problematykę sprzedaży (w tym między innymi sprzedaży i rozliczeń zużycia wody i ciepła): METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Art. 547 § 1. Jeżeli ani z umowy, ani z zarządzeń określających cenę nie wynika, kogo obciążają koszty wydania i odebrania rzeczy, sprzedawca ponosi koszty wydania, w szczególności koszty zmierzenia lub zważenia, opakowania, ubezpieczenia za czas przewozu i koszty przesłania rzeczy, a koszty odebrania ponosi kupujący. § 2. Jeżeli rzecz ma być przesłana do miejsca, które nie jest miejscem spełnienia świadczenia, koszty ubezpieczenia i przesłania ponosi kupujący. § 3. Koszty nie wymienione w paragrafach poprzedzających ponoszą obie strony po połowie. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Postanowienia w/w artykułu mają charakter dyspozytywny, a więc jak wynika z treści § 1 będą miały zastosowanie wówczas, gdy strony nie umówiły się inaczej co do kosztów wydania rzeczy lub nie zostało to odmiennie uregulowane rozporządzeniami określającymi cenę lub w przepisie szczególnym. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Koszty wydania rzeczy obciążają po myśli § 1 sprzedawcę. Koszty wydania wskazane są przykładowo. Należą do nich koszty: zmierzenia lub zważenia, opakowania, przesłania, ubezpieczenia na czas przewozu (dwa ostatnie tylko wówczas, gdy strony określiły miejsce wydania inne niż siedziba lub miejsce zamieszkania sprzedawcy), a także m. in. nie wymienione w powołanym przepisie koszty zapewnienia koniecznych warunków organizacyjnych związanych z wydaniem, a umożliwiających odbiór. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Art. 555. Przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii oraz do sprzedaży praw. Artykuł ten zawiera normę odsyłającą, którą ustawodawca nakazuje odpowiednie stosowanie przepisów o sprzedaży rzeczy do sprzedaży energii i praw. Przez energie należy rozumieć, po myśli art. 555, wszelkie rodzaje lub postacie energii, które mogą być przedmiotem obrotu (energia elektryczna, niezależnie od źródła jej wytworzenia, energia cieplna, gaz, woda itp.). Zindywidualizowanie przedmiotu świadczenia i jego wydanie następuje w drodze zastosowania odpowiednich urządzeń pomiarowych będących w obrocie publicznym (liczniki energii elektrycznej, ciepłomierze, gazomierze, wodomierze itp.). METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń System rozliczenia zużycia wody według podziału majątkowego METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Granicę podziału majątkowego i granicę podziału obowiązków w zakresie eksploatacji instalacji i urządzeń wodociągowych stanowią zawory główne za wodomierzem. Miejsce to jest równocześnie miejscem dostarczenia wody. Dla budownictwa wielorodzinnego – Dostawca wody Zarządca budynku (-ów) – Zarządca budynku (-ów) Odbiorca wody (lokator) Zawór za wodomierzem budynkowym Dostawca wody Zawór za wodomierzem mieszkaniowym Zarządca budynku (-ów) Lokator (odbiorca wody) METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Powyższy schemat zdominował na dzień dzisiejszy system rozliczeń zużycia wody w budownictwie mieszkaniowym. Generuje on konflikt na łączu dostawca wody – zarządca budynku(-ów) – odbiorca wody, wynikający z powstających różnic pomiędzy sumą wskazań wodomierzy mieszkaniowych, a wodomierzem węzłowym (dalej nazywanym domowym). Konflikt pogłębia się także z racji nieprzestrzegania okresów ponownej legalizacji wodomierzy, zarówno na podłożu ekonomicznym jak i formalno prawnym. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń WNIOSEK Brak regulacji prawnych dotyczących systemu rozliczeń zużycia wody, niespójność prawa spółdzielczego i prawa o zaopatrzeniu w wodę oraz brak tradycji w rozliczaniu wody w budownictwie mieszkaniowym spowodowało powstawanie wielu algorytmów rozliczeń przyjmowanych w umowach i regulaminach wewnętrznych. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Dlaczego powstają ujemne bilanse wskazań wodomierzy mieszkaniowych w odniesieniu do wodomierzy domowych ? METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Geneza ujemnych bilansów Różnica między sumą wskazań wodomierzy zamontowanych w lokalach mieszkalnych, a wskazaniem wodomierza zamontowanego w rurociągu zasilającym cały budynek jest spowodowana tym, że wodomierz budynkowy wskazuje całkowite zużycie wody w budynku, tj. wody zużywanej w mieszkaniach i wody zużywanej na cele ogólne. Ponadto każdy wodomierz obarczony jest określonym błędem wskazań, w związku z czym suma wskazań wodomierzy pojedynczych nie równa się wskazaniom wodomierza domowego. Wodomierz domowy w praktyce jest w stanie zarejestrować sumę najmniejszych zużyć wody w mieszkaniach, które pojedyncze wodomierze zarejestrują z dużym błędem lub nie zarejestrują w ogóle. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Parametry metrologiczne wodomierzy METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń WNIOSEK na podstawie rozważań teoretycznych Suma wskazań wodomierzy mieszkaniowych DN15 , np.: JS1 (przy 100% opomiarowaniu budynku) wg teoretycznych rozważań powinna być mniejsza od wskazań optymalnie dobranego wodomierza domowego o około 8% !!! METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Dlaczego nie przestrzeganie okresów ponownej legalizacji wodomierzy pogłębia problemy w rozliczaniu zużycia wody ? METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Zużycie eksploatacyjne wodomierzy Zawartość niektórych składników takich jak wapno, żelazo, mangan oraz zanieczyszczenia mechaniczne mają decydujący wpływ na stabilność charakterystyki metrologicznej wodomierzy w okresie eksploatacji, powodując w czasie pogorszenie błędu pomiarowego przy małych poborach wody. Podczas eksploatacji wodomierzy różnice pomiędzy wskazaniami wodomierzy domowych, na podstawie których następują rozliczenia z dostawcą, a sumą wskazań wodomierzy mieszkaniowych stale się pogłębia. Znane są przypadki, gdzie po 6 latach eksploatacji wodomierzy mieszkaniowych ww. różnice przekraczając 30%, doprowadzając do ogromnych strat finansowych użytkowników wodomierzy. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Dla ciągłości rozliczeń zużycia wody wodomierz z wygasłą cechą legalizacyjną należy wymienić na wodomierz z ważną cechą – nowy lub odnowiony. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Wodomierz z wygasłą cechą legalizacyjną jeśli uzasadnione to będzie ekonomicznie można poddać przeglądowi, naprawie oraz na końcu przedstawić do ponownej legalizacji. W celu poprawy bilansu zużycia wody w spółdzielczości mieszkaniowej wydaje się zasadne wymieniać wodomierze z wygasłą cechą legalizacyjną na wodomierze nowe, o większej dokładności pomiaru. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Uwarunkowania techniczne METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Żywiołowy proces wprowadzania do eksploatacji wodomierzy w budownictwie mieszkaniowym nie zawsze odbywał się z zachowaniem podstawowych wymagań technicznych. Należy przeanalizować co najmniej następujące zagadnienia: - poprawność rozwiązań zaopatrzenia w wodę, - dobór wodomierzy, - sposób zabudowy wodomierzy, - warunki eksploatacji wodomierzy. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Poprawność rozwiązań zaopatrzenia w wodę Realizacja techniczna instalacji wodociągowych powinna być wolna od: - pulsacji przepływu, - uderzeń hydrodynamicznych, - nagłego zwiększenia strumienia objętości, - zapowietrzenia instalacji, - zawirowania przepływu, - przepływów wstecznych. Ww. parametry mają bezpośredni wpływ na poprawną pracę wodomierzy. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Dobór wodomierzy Zgodnie z zaleceniami ISO4064 oraz mając na uwadze spadek zużycia wody aby prawidłowo dobrać wodomierz (zarówno domowy jak i mieszkaniowy) należy kierować się tylko i wyłącznie spodziewanymi lub rzeczywistymi zużyciami wody oraz typem, wielkością i klasą obciążeń wodomierza podawaną przez producenta. Dobór wodomierzy na podstawie PN-92/B-01706 opartej na normatywnych czasach wypływu z zaworów czerpalnych doprowadzi do przewymiarowania przyłącza wodomierzowego, w efekcie narazi na straty dostawcę wody (lub zarządcę budynku, pobierającego opłaty za wodę). METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Dobór wodomierzy domowych - przykład Budynek wielorodzinny w Olsztynie: - ilość mieszkań 71 - suma normatywnych wypływów na 1 mieszkanie qn=0,89 dm3/s - qn=0,89 dm3/s * 71mieszkań = 63,19 dm3/s Na podstawie normy PN-92/B-01706 przeprowadzając wyliczenia otrzymujemy następujący przepływ obliczeniowy q dla budynku: q =1,7*( qn)0,21 – 0,7 = 1,7*( 63,19)0,21 –0,7 = 3,36 dm3/s tj. 12,1 m3/h Dla takiego przepływu na przyłączu koniecznym byłoby zastosowanie wodomierza DN50, np.: METRON WS15. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Dobór wodomierzy domowych – przykład c.d. Rzeczywiste strumienie objętości dla tego samego przyłącza uzyskane w wyniku rejestracji faktycznego zużycia wody w ciągu 8 dni: Z przeprowadzonych rejestracji maksymalny strumień objętości nie przekroczył wartości 5,3 m3/h. Dla tego przyłącza zalecamy wodomierz METRON WS 6.0 DN 32 w klasie metrologicznej „B”. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Dzienny rozkład zużycia wody w mieszkaniu 14,0% 12,0% dzienne zużycie wody 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300 320 340 360 380 400 420 440 460 480 przepływ [litry/h] *) Dane z SM URSYNÓW na podstawie monitoringu wykonanego w listopadzie 1999r. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Dobór wodomierzy mieszkaniowych Zysk użytkownika wodomierzy mieszkaniowych np.: zarządcy budynków mieszkalnych może zostać zwiększony poprzez dobór wodomierzy o zwiększonej czułości przede wszystkim w zakresie pośredniego strumienia objętości qt - możliwość rejestracji ponad 70% zużywanej wody w mieszkaniach budynków wielorodzinnych pobieranej przy obciążeniach w zakresie 20200l/h – np.: wodomierzy mieszkaniowych METRON JS1,5; JS 1; JS0,6. Mitem jest wybór wodomierzy o najmniejszych wartościach qmin , czy też o najniższym progu rozruchu. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Wymagania dotyczące zabudowy wodomierzy Przed wodomierzem, po stronie dopływowej (patrząc zgodnie z kierunkiem przepływu wody) należy zainstalować armaturę odcinającą np. zawór kulowy czy też prosty. Dodatkowo w celu uniknięcia cofania się stanu liczydła wodomierza na skutek przepływów wstecznych które mogą występować w instalacji zaleca się stosowanie łącznika z wbudowanym zaworem zwrotnym. Za wodomierzem po stronie odpływowej zaleca się stosowanie łącznika redukcyjnego,np.: typu ŁR produkcji METRON gwarantującego uproszczenie prac montażowych oraz ograniczenie oddziaływania na wodomierz naprężeń pochodzących od innych elementów zestawu i rurociągu. W przypadku instalacji trudnodostępnych w mieszkaniach dopuszcza się stosowanie za wodomierzem przewodu elastycznego. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Zalecane sposoby zabudowy wodomierzy mieszkaniowych 1 9 5 3 4 3 1 - Wodomierz typu JS 3 - Zawór kulowy 4 - Rura o średnicy Dr 5 - Łącznik standardowy lub redukcyjny 9 - Łącznik z zaworem zwrotnym 4 METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Zalecane sposoby zabudowy wodomierzy mieszkaniowych METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Zalecane sposoby zabudowy wodomierzy mieszkaniowych 1 7 5 3 4 2 7 3 4 1 2 3 4 5 7 - Wodomierz JS - Łącznik standardowy lub specjalny - Zawór kulowy - Rura o średnicy Dr - Łącznik standardowy lub redukcyjny - Plomba METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Wpływ pozycji zabudowy wodomierzy mieszkaniowych na ich parametry metrologiczne , max , , max max METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Wpływ pozycji zabudowy wodomierzy mieszkaniowych na ich parametry metrologiczne Pozycja zabudowy Pozioma H Pionowa V Strumień objętości w l/h Nazwa wodomierza qt qmin JS0,6 48 12 JS1 80 20 JS1,5 120 30 JS1,5 200 50 JS0,6 60 24 JS1 100 40 JS1,5 200 60 JS2,5 250 100 METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Warunki eksploatacji wodomierzy - wymagania W trakcie użytkowania wodomierza zawór odcinający (lub armatura zaporowa) umieszczony przed wodomierzem powinien być całkowicie otwarty. Podczas pracy wodomierz powinien być całkowicie napełniony wodą. Eksploatacja wodomierza dowolnego typu przy maksymalnym strumieniu objętości qs, określonym przez producenta w danych katalogowych nie powinna przekraczać 1 godziny w ciągu doby. Podczas użytkowania wodomierza niedopuszczalne są uderzenia hydrodynamiczne w przewodach rurociągu oraz wibracje, mające bezpośredni wpływ na niestabilność charakterystyki metrologicznej wodomierza oraz jego trwałość. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Warunki eksploatacji wodomierzy - zalecenia W trakcie użytkowania wodomierza należy dokonywać okresowych, min 2 razy w roku przeglądów technicznych (np.: podczas odczytów inkasenckich) polegających na: sprawdzeniu, czy w obrębie zestawu wodomierzowego nie ma przecieków, sprawdzeniu, czy po otwarciu punktu czerpalnego obracają się wskazówki liczydła wodomierza, oczyszczeniu osłony liczydła wodomierza, sprawdzeniu stanu plomb legalizacyjnych i użytkownika. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Uwarunkowania organizacyjne METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Brak doświadczeń organizacyjnych, a także tradycji w opomiarowaniu i rozliczeniach zużycia wody wymaga przeglądu co najmniej następujących zagadnień: - inwentaryzacja zasobów wodomierzowych, - zabezpieczenie przed ingerencją zewnętrzną przyłącza wodomierzowego, - wyodrębnienie zużycia wody na cele ogólne budynku, - sposób odczytu wskazań wodomierzy, - analiza danych o zużyciu wody, - przestrzeganie okresów legalizacji ponownej wodomierzy. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Dlaczego brak tradycji w rozliczaniu zużycia wody wywołuje konflikty pomiędzy dostawcami, a odbiorcami wody ? METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Wodomierze, czy ryczałt ? Tylko całkowite opomiarowanie mieszkań w wodomierze DN15 o qp1,5 i/lub 1m3/h jest gwarancją prawidłowego rozliczenia zużycia wody w budynku wielorodzinnym. Zbilansowanie zużycia wody ryczałtowo i na podstawie wskazań wodomierzy niesie za sobą zbyt dużo błędów i wymaga stosowania skomplikowanych algorytmów rozliczeniowych, nie zawsze sprawiedliwych dla odbiorców wody. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Zalecane rozliczenia zużycia wody W systemie rozliczeń zużycia wody podstawą do rozliczeń z dostawcą wody są wskazania wodomierza domowego. Wskazania wodomierzy mieszkaniowych stanowią podstawę do rozliczeń pomiędzy administracją budynku a lokatorami zamieszkującymi dane mieszkanie. Różnica pomiędzy sumą wskazań wodomierzy mieszkaniowych, a wskazaniami wodomierza domowego powinna być zawsze zaliczana w poczet kosztów eksploatacyjnych. W celu stwierdzenia nieprawidłowości wskazań danego wodomierza wywołanych jego awarią, nieprawidłowym użytkowaniem lub ingerencją osób niepowołanych zaleca się aby instytucja zajmująca się rozliczeniem zużycia wody dokonywała bieżącej analizy wskazań wodomierzy w danym mieszkaniu, budynku itp. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Zalecane rozliczenia zużycia wody c.d. Zaleca się dokonywać co najmniej raz na kwartał odczyty inkasenckie. Na podstawie analizy statystycznej zużycia wody w danym mieszkaniu, budynku itd. z dużym prawdopodobieństwem można ustalić nieprawidłowe działanie wodomierzy, spowodowane np.: ich awarią, przeciekiem lub ingerencją osób niepowołanych, a także nielegalne pobory wody. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń PODSUMOWANIE I WNIOSKI METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń W podsumowaniu można stwierdzić, że w budownictwie mieszkaniowym wielorodzinnym są stosowane niżej wymienione systemy rozliczeń kosztów wody i centralnego ogrzewania: METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń • Ryczałtowy, w którym za podstawę rozliczeń zużycia wody przyjmuje się ilość wody wyrażoną w [m3] na osobę/miesiąc, a za zużyte ciepło powierzchnię użytkową mieszkań wyrażoną w [m2]. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń • Opomiarowany, • W przypadku rozliczeń zużycia wody podstawą rozliczeń są wskazania wodomierzy domowych i mieszkaniowych. Powstające różnice dzielone są na poszczególne mieszkania i zaliczane są w poczet kosztów eksploatacyjnych. • Ilość ciepła dostarczanego do budynku jest mierzona za pomocą ciepłomierza, a koszt zużytej energii cieplnej określany jest według taryfy dwuczłonowej (lub wieloczłonowej). Koszt ten jest następnie dzielony na poszczególne mieszkania według wskazań podzielników kosztów. Odmianą systemu opomiarowanego jest zastosowanie indywidualnych ciepłomierzy dla poszczególnych mieszkań. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Wielkość zasobów mieszkaniowych wyposażonych w wodomierze, ciepłomierze i/lub w podzielniki kosztów oraz utrzymujące się tempo ich przyrostu ilościowego sprawiają, że potrzeba prawnego uregulowania zasad rozliczeń kosztów zużycia wody i ciepła staje się nagląca. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Skutki braku regulacji prawnych problematyki rozliczeń za zużycie wody i ciepła w budownictwie mieszkaniowym, to między innymi: • narastające w społeczeństwie zniechęcenie do stosowania w budownictwie mieszkaniowym rozwiązań racjonalizujących oszczędzanie wody i ciepła, • coraz częściej pojawiające się występowanie w indywidualnych przypadkach rażących nieprawidłowości w rozliczeniach zużycia wody i kosztów ogrzewania, METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń • narastanie chaosu w sferze opłat za zużycie wody i kosztów ciepła oraz narastanie zaległości w opłatach czynszowych, • pojawienie się odczucia niemocy w indywidualnych przypadkach subiektywnych i obiektywnych nadużyć związanych z rozliczaniem zużycia wody i kosztów ogrzewania, wynikającego z braku organu posiadającego autorytet, właściwego w tych sprawach. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń W celu uporządkowania przedmiotowej problematyki, pożądane byłoby uchwalenie przez Sejm RP ustawy regulującej zasady świadczenia i korzystania z usług komunalnych. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Ustawa taka mogłaby zawierać upoważnienia dla właściwych ministrów do uregulowania zasad użytkowania przyrządów pomiarowych i zasad rozliczeń kosztów, w taki sposób aby, koszty dostaw ciepła i wody były sprawiedliwie rozłożone pomiędzy podmioty będące w obrocie publicznym. Jednocześnie ustawa powinna zawierać przepisy wprowadzające korekty do obowiązujących aktualnie ustaw, których celem byłoby wyeliminowanie z tych ustaw przepisów powodujących zniechęcenie dla idei racjonalizacji użytkowania energii cieplnej i zużycia wody w budownictwie mieszkaniowym. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Dalsze utrzymywanie stosowanych obecnie praktyk w tym zakresie, zagraża całkowitym zniechęceniem społeczeństwa do idei oszczędzania energii i wody i może spowodować, iż inwestowanie w przedsięwzięcia prooszczędnościowe w budownictwie mieszkaniowym zostanie pozbawione sensu. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń KONIEC Dziękuję za uwagę METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Specjalna oferta serwisowa METRON Wymiana wodomierzy kwalifikowanych do ponownej legalizacji na wodomierze nowe i/lub zregenerowane. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Recycling wodomierzy Linia technologiczna w METRONIE ISO 9001 Nowy wodomierz. Autoryzowany Punkt Serwisowy Zysk d o 30 % 3 la t a Ponowna legalizacja gwarancji Wodomierz wyeksploatowany, brudny, zardzewiały,... 5 lat pracy w warunkach eksploatacyjnych METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Specjalna oferta serwisowa METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Nowe wodomierze mieszkaniowe METRON Strumień objętości w l/h Pozycja zabudowy Pozioma H Pionowa V Nazwa wodomierza JS1,5 wg ISO4064 JS1,5 Specjal JS1 wg ISO4064 JS1 Extra Plus JS 0,6 JS1,5 wg ISO4064 JS1,5 Specjal JS1 wg ISO4064 JS1 Extra Plus JS 0,6 qS qP 3000 1500 2000 1000 1200 600 3000 1500 2000 1000 1200 600 qt 120 80 80 60 48 150 100 100 75 60 Dokładniejsze o qmin 30 20 12 60 40 24 standard 10% 20% 30% 50% standard 10% 20% 30% 50% METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Wykres spadków ciśnień wodomierzy JS 150 140 130 120 110 Spadek ciśnienia w kPa 100 90 80 70 100kPa – maksymalny dopuszczalny spadek ciśnienia dla urządzeń pomiarowych oraz elementów zaworowych 60 JS 0,6 50 JS 1,5 JS 1,0 40 30 20 10 0 Strumień objętości w l/h 30 75 120 450 750 1000 JS 2,5 0,003 0,02 0,05 0,74 2,05 JS 1,5 0,008 0,05 0,13 1,85 5,13 JS 1,0 0,018 0,11 0,29 4,05 JS 0,6 0,058 0,36 0,92 12,94 JS 2,5 1500 3000 3,64 8,19 32,76 9,11 20,50 82,00 11,25 20,00 45,00 180,00 35,94 63,89 143,75 575,00 METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Jakie korzyści wynikają ze specjalnej oferty serwisowej ? Dokładniejszy pomiar zużycia wody. Montaż wodomierzy przystosowanych do zdalnych odczytów. Zmniejszenie rozbieżności pomiędzy sumą wskazań wodomierzy mieszkaniowych, a wskazaniami wodomierzy domowych. Gwarancje serwisowe w okresie międzylegalizacyjnym. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Nasza oferta to także ochrona środowiska Przetwarzanie zużytych części wodomierzy i ich neutralizacja, zgodnie z filozofią ochrony środowiska. Ograniczenie emisji szkodliwych substancji. Oszczędność wartościowych surowców. METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Warunkiem sukcesu jest ... Profesjonalne zarządzanie gospodarką wodomierzową poprzez rachunek ekonomiczny w zakresie: - ewidencji i eksploatacji wodomierzy, - organizacji rozliczeń zużycia wody, - przestrzegania okresów legalizacji ponownej wodomierzy METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń METRON proponuje szeroki zakres usług w zakresie gospodarki wodomierzowej !!! METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Zintegrowane usługi w zakresie opomiarowania i rozliczeń wody Ewidencja eksploatowanych wodomierzy Consulting - - w oparciu o unikalny i autorski software - Rozliczanie zużycia wody - - - min. 4 razy w roku odczyty wskazań wodomierzy podczas odczytów protokolarny przegląd przyłączy wodomierzowych opracowanie algorytmu rozliczeń wg oczekiwań użytkownika wodomierzy bieżąca analiza zużycia wody w poszczególnych zasobach na podstawie statystycznych analiz danych wprowadzanie w miarę możliwości systemów zdalnego odczytu wskazań wodomierzy - analiza doboru wodomierzy opracowanie algorytmu rozliczeń zużycia wody monitorowanie zużycia wody w wybranych zasobach usługi software doradztwo prawne Organizacja legalizacji ponownej, np.: - - - wybór formy legalizacji na podstawie statystycznej analizy o zużyciu wody w okresie międzylegalizacyjnym wymiana wodomierzy w oparciu o logistykę uzgodnioną z ich użytkownikiem dzierżawa wodomierzy inne formy w uzgodnieniu z użytkownikiem wodomierzy METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Schemat organizacyjny realizacji usług Użytkownik wodomierza (zleceniodawca usługi) SM ADM PGM itp. Firma usługowa Osoby prawne - wykonanie usługi: montaż, wymiana, korekta urządzeń, odczyty wskazań Dystrybutor METRON - organizacja i koordynacja usługi - opcjonalnie zarządzanie modułem widencji danych - przekazanie danych do rozliczeń - kontakt ze zleceniodawcą Regionalny Oddział METRON - nadzór nad realizacją umowy - organizacja i koordynacja usługi - zarządzanie modułem ewidencji danych - przekazanie danych do rozliczeń - kontakt ze zleceniodawcą Centrala METRON - decyzja o ostatecznej formie i cenie usługi - podpisanie umowy dzierżawy, rozliczeń itp. - zarządzanie modułem rozliczeń - gwarancja usługi METRON Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń