Co to jest i jaki związek ma z integracją sensoryczną agenezja ciała

advertisement
Co to jest i jaki związek ma z integracją sensoryczną agenezja ciała
modzelowatego?
Ciało modzelowate inaczej spoidło wielkie mózgu (łac.corpus callosum)
największe spoidło mózgu / długość 7-10cm/ łączące dwie półkule mózgu. W
jego obrębie wyróżnia się kilka części. Górna, wypukła powierzchnia ciała
modzelowatego pokryta jest warstwą istoty szarej. Pod nią biegną parzyste
prążki podłużne, przyśrodkowe i boczne. Struktura ta przekazuje informacje
pomiędzy półkulami mózgu i jest jakby największym mostem komunikacyjnym
między półkulami. Ponieważ półkule mózgowe obejmują ośrodki wzrokowe,
somatosensoryczne, ruchowe przetwarzające bodźce z przeciwległej strony ciała
to aby następowała integracja informacji musi sprawnie działać właśnie ten most
komunikacyjny. Spoidło wielkie jest stosunkowo nowym ewolucyjnie szlakiem
międzypółkulowym,
wytworzonym
dopiero
u
ssaków
łożyskowych.
Oczywiście nie jest to jedyna droga komunikacji między półkulami jeszcze są
inne w tym spoidło przednie i spoidło tylne, które są znacznie starsze
filogenetycznie.
Agenezja ciała modzelowatego / agenesis of corpus callosum, ACC/ – to wada
polegająca na różnego stopnia niedorozwoju spoidła wielkiego. Wada ta
charakteryzuje się dużą różnorodnością, od całkowitego braku tej struktury
mózgu po częściowy brak (najczęściej zachowanie przedniej części przy braku
tylnej).
Rozpoznawalność agenezji ciała modzelowatego według niektórych badań
wynosi 2-3% osób z nieprawidłowościami w budowie układu nerwowego.
Przeciętnie w populacji stwierdza się w badaniach radiologicznych około 0,3%
osób z agenezją ciała modzelowatego. Zaburzenia w powstawaniu ciała
modzelowatego zachodzą we wczesnym okresie rozwojowym nie później niż
do 20 tygodnia życia płodowego. Na powstawanie tej anomalii mają wpływ
czynniki toksyczne, nowotworowe, urazowe, demielinizacyjne i zapalne.
Najczęściej nie jest związane z dziedziczeniem choć niektórzy obserwują
zjawisko dziedziczenia związanego z chromosomem X.
modzelowatego
może
też
towarzyszyć
wrodzonym
Agenezja ciała
zaburzeniom
metabolicznym. ACC w 20% jest chorobą izolowaną ale aż w 80%
współwystępuje z anomaliami innych układów tworząc zespoły np. zespół
Shapiro.
Najczęściej w literaturze spotykamy się ze stwierdzeniem że
izolowana agenezja ciała modzelowatego nie upośledza w jakiś szczególny
sposób dziecka. Najczęściej badania psychologiczne stwierdzają niewielkie
wybiórcze opóźnienia rozwojowe. U tych pacjentów z którymi miałem do
czynienia obserwowałem
problemy z koncentracją uwagi, nadpobudliwość,
hipotonię, czasem opóźnieniem w mowie. U większości inteligencja poniżej
przeciętnej a jeden z pacjentów miał upośledzenie umysłowe. W literaturze
wskazuje się na znacznie większe zaburzenia u dzieci z agenezją ciała
modzelowatego i współwystępującymi innymi
zaburzeniami ośrodkowego
układu nerwowego. Np. badania Pilarskiej i Balcerskiej wskazują że
stwierdzono u tych dzieci znacznie częściej upośledzenie umysłowe ale
również: aż u 37% dzieci występowała hipotonia, u 20% padaczka, u 23%
makrocefalia, u 13% mikrocefalia i u 10% tetra pareza spastyczna.
W
literaturze opisuje się że u 57% dzieci z agenezją spoidła wielkiego występuje
padaczka, bardzo często lekooporna.
Jakie typy zaburzeń integracji sensorycznej występują u dzieci z ACC niestety
nie dotarłem do żadnych publikacji. U tych dzieci z izolowaną agenezją ciała
modzelowatego /5 dzieci/ , które badałem w wieku 4-8 lat stwierdziłem u trójki
dyspraksję /z nadwrażliwością dotykową/, u jednego zaburzenia modulacji
sensorycznej, u dwojga zaburzenia posturalne bez oznak dyspraktycznych z
czego jedno z nich w wieku 7 lat i 10m podejrzewano dysleksję. U wszystkich
mowa pojawiała się z opóźnieniem , również występowały opóźnienia w
zakresie „kamieni milowych” później chodziły samodzielnie. Oczywiście na
podstawie tych kilku pacjentów trudno wyciągać wnioski jednak opierając się na
dostępnej literaturze można z ostrożnością stwierdzić ,że rokowania w rozwoju
tej grupy dzieci są zależne w dużej mierze od tego czy rozpoznano izolowaną
agenezję ciała modzelowatego czy z współwystępującymi innymi zaburzeniami
ośrodkowego układu nerwowego.
Download