SYSTEMY KLASYFIKACJI I KODOWANIA

SYSTEMY KLASYFIKACJI
I KODOWANIA
Joanna Michalik
Zakład Informatyki Medycznej
Akademii Medycznej w Warszawie
Dlaczego stosujemy systemy kodowania?

By uniknąć problemów ze swobodnym tekstem gdy:
 Wyszukujemy przypadki chorób:
warianty leksykalne, synonimy, brak hierarchii
 Wybieramy stosowne grupy chorych do obliczeń
 Chcemy zapewnić wysoką jakość danych użytkowanych do
przetwarzania
Dlatego w systemach kodowania tworzy się standardowe
słowniki i systemy pojęć do określania powiązań
semantycznych.
Elementy budowy systemu kodowania

Standardowe słowniki i systemy pojęć:
 Wybrane terminy
 Opis synonimów
 Definicje elementów i powiązań między nimi
 Terminy zwykle oznakowane są alfanumerycznie, a
numerowanie odzwierciedla hierarchiczny układ systemu
kodowania np.:
D01 Zabieg w obrębie czaszki, mózgu lub opon mózgowo
rdzeniowych
D01.0 Trepanacja czaszki
D01.01 Trepanacja z powodu krwiaka pourazowego
Zastosowanie systemów kodowania



Statystyka medyczna i finanse
Komputerowa historia choroby
Systemy eksperckie (wspomagania decyzji)
Próbuje się opracować systemy dostatecznie
dokładne dla każdego z ww. zastosowań.
Elementy systemów kodowania

Słowniki oparte na ścisłej hierarchii:



ICD (International Statistical Classification
of Diseases and Related Health Problems)
ICPC (International Classification for
Primary Care)
SNOMED (Systematized Nomenclature of
Human and Veterinary Medicine)
ICD (International Statistical Classification of
Diseases and Related Health Problems) (1)




Jednowymiarowa klasyfikacja hierarchiczna
Składa się z 21 rozdziałów: 2036 kodów 3 pozycyjnych, 12421
kodów 4 pozycyjnych
Kody są hierarchiczne i alfanumeryczne
Stworzono listę synonimów, definicję pojęć, reguły kodowania
Główne zastosowanie to statystyka medyczna i
ewentualnie wybór określonych przypadków
chorobowych do raportów medycznych. Nie nadaje się
do badań klinicznych.
ICD (International Statistical Classification of
Diseases and Related Health Problems) (2)
Przykładowa grupa chorób opisanych wg. ICD-10
C25 Nowotwór złośliwy trzustki
C25.0 Głowa trzustki
C25.1 Trzon trzustki
C25.2 Ogon trzustki
C25.3 Przewód trzustkowy
C25.4 Część wewnątrzwydzielnicza trzustki
C25.7 Inna część trzustki
C25.8 Zmiana przekraczająca granice trzustki
C25.9 Trzustka, nie określona
ICPC (International Classification for Primary
Care) (1)




3 wymiarowa klasyfikacja, nie hierarchiczna, która uwzględnia:
 Przyczynę zgłoszenia się do lekarza
 Diagnozę lub problem medyczny
 Proces opieki
Składa się z 17 rozdziałów i 7 składników
Kody są 3 pozycyjne, alfanumeryczne
System ten umożliwia populacyjne studia zdrowia oraz
systematyczną analizę procesu opieki zdrowotnej
ICPC (International Classification for Primary
Care) (2)

Przykład opisu wizyty chorego:
60 letni chory zgłosił się z powodu wymiotów i bólu brzucha. Chory
skarżył się również na ból obu stawów kolanowych, lewego nadgarstka
oraz obrzęków tych stawów.
Przyczyna przyjęcia
Czynności medyczne
Rozpoznanie
D01 ból brzucha
D10 wymioty
D31 badanie
przedmiotowe
D73 Infekcja
żołądkowo-jelitowa
L11 obj. dot. nadgarstka
L15 obj. dot. kolan
L41 zdjęcie
rentgenowskie
L91 zapalenie
stawów
SNOMED (Systematized Nomenclature of Human
and Veterinary Medicine) (1)
11 wymiarowa, hierarchiczna klasyfikacja

Kody są 8 pozycyjne, alfanumeryczne i hierarchiczne
Przykładowy opis zdarzenia medycznego w tej klasyfikacji:
Czynniki A i C spowodowały zmiany morfologiczne M w
lokalizacji T, co spowodowało nieprawidłowości funkcjonowania
F.




Klasyfikacja stosowana jest do opisu zależności pomiędzy
przypadkami.
Zawiera uniwersalne określenia
Do jej użytkowania niezbędny jest komputer
Przykład porównujący systemy kodowania

17 letnia kobieta zgłosiła się z powodu zapalenia stawów, gorączki, wysypki
rumieniowej. Objawy rozwijały się od 2 tygodni. Po sprawdzeniu, czy nie ma
zmian wrzodowych w układzie pokarmowym, zastosowane zostaną sole złota.
Element kodowany
SNOMED
ICD10
ICPC
Zapalenie stawów
D1-207001
Zapalenie
wielostawowe
M13.9
Zapalenie
stawów
L20 obj. ze
strony wielu
stawów
2 tygodniowy wywiad
G-A1001
-
-
Płeć żeńska
T-DOOAAO
-
-
17 lat
-
-
-
Gorączka
F-03003
R50.9
A03
Podsumowanie



Obecnie istnieje kilka typów systemów
kodowania
Każdy z nich ma ograniczone zastosowanie
Powinno prowadzić się prace nad
połączeniem i ujednoliceniem systemów
kodowania