Żonglowanie jako metoda wspierania rozwoju dzieci i młodzieży O popularności żonglowania może świadczyć fakt, że co roku na całym świecie odbywa się kilkadziesiąt mniejszych lub większych festiwali żonglerskich, na których fani tej sztuki mogą razem uczyć się i wymieniać doświadczenia. Co ciekawe, na festiwalach tych można spotkać całe rodziny, począwszy od malutkich dzieci, na dziadkach kończąc. Oznacza to, że żonglowanie przestało być tylko i wyłącznie domeną cyrkowców czy też wąskiej elity artystycznej, a zaczynają zajmować się nim osoby najróżniejszych profesji. Żonglowanie staje się sposobem spędzania wolnego czasu, hobby, ciekawym zajęciem, któremu warto poświęcić czas. W Polsce wciąż jedynym skojarzeniem z żonglowaniem są klowni, cyrk lub uliczni kuglarze. Jest to zrozumiałe, ponieważ żonglerów możemy zobaczyć na razie tylko w tych miejscach. Jednak powoli zaczynają powstawać niezależne grupy żonglerskie. Oprócz kilku profesjonalnych grup, zajmujących się żonglowaniem i tańcem ognia, gdzie działają osoby dorosłe, żonglowanie rozwija się także przy szkołach i młodzieżowych domach kultury. Korzyści wynikające z żonglowania Do połowy XX wieku, żonglowanie było traktowane wyłącznie jako umiejętność, która wymaga niespotykanych wręcz zdolności manualno - przestrzennych. Nie widziano w niej innych korzyści, nie kojarzono z rozwojem człowieka, a co dopiero z korzyściami dla rozwoju mózgu. Jednak żonglowanie znalazło swoje nowe miejsce w życiu społecznym oraz edukacji. Dave Finnigan, żongler i były prezes International Juggling Association z USA, jest twórcą programu „Juggling for Success". Celem programu jest promocja i nauka żonglowania, głównie w szkołach. Nauczyciele z różnych szkół, w których były wprowadzane programy żonglowania, po pewnym czasie stwierdzali jego pozytywny wpływ na uczniów (np.: nauczycielka pierwszej klasy w szkole podstawowej zaobserwowała, że odkąd dzieci nauczyły się żonglować, poprawiła się ich umiejętność czytania). Bardzo szybko zauważono korelację między czytaniem a żonglowaniem. Dzieci, które miały kłopot z nauką żonglowania, miały także kłopot z czytaniem. Czytanie bowiem opiera się na koordynacji wzrokowo-ruchowej. Gdy poprawi się koordynacja, czytanie poprawia się automatycznie. Poza poprawą czytania, nauczyciele zaobserwowali także znaczny wzrost koncentracji u dzieci po sesji żonglowania. Jak stwierdza Finnigan: „ucząc się śledzić lot obiektów naszymi oczami, wzmacniamy naszą umiejętność czytania. Matematyczne i naukowe umiejętności również mogą się rozwijać, gdy uczymy się układać obiekty w logicznym porządku, a przy tym rozwijamy umiejętności wymagające złożonych, następujących po sobie czynności. Zwiększa się również poczucie własnej wartości dzieci, gdyż uczą się one czegoś nowego, nieznanego i osiągają to - potem mogą uczyć również swoich rówieśników, rodziców i rodzinę" (Delisio, 2002). Wiele szkół w Stanach Zjednoczonych, w tym Nowlin Elementary School in Blue Springs, Missouri wprowadziło przerwy na żonglowanie. Po takiej przerwie uczniowie byli wypoczęci, a dyrektor szkoły zauważył, że kłopoty z dyscypliną w szkole po prostu zniknęły! Żonglowanie zalecane jest przez psychologów i pedagogów przy takich trudnościach dziecięcych, jak dysleksja czy nadpobudliwość dziecięca. Badania psychologiczne pokazują, że istnieje bezpośredni związek pomiędzy koordynacją wzrokowo-ruchową a umiejętnością czytania, pisania i rozumienia. Ciekawe eksperymenty dotyczące wpływu żonglowania na efektywność nauki przeprowadzono w USA i Wielkiej Brytanii. Do badań wybrano uczniów dwóch klas. Charakteryzowali się oni podobnymi wynikami w nauce. Uczniów jednej z klas uczono żonglować i polecono im codzienne ćwiczenie tej umiejętności. Druga klasa stanowiła grupę kontrolną. Po kilku miesiącach okazało się, że klasa żonglująca radzi sobie z nauką o wiele lepiej, ich wyniki w nauce poprawiły się od 50% do nawet 400%. Ciekawe odkrycia przynoszą inne badania - czynności fizyczne, wymagające aktywności mięśni, a szczególnie ruchy skoordynowane (takim jest m.in. żonglowanie) stymulują wytwarzanie neurotrofin - to naturalne substancje, które stymulują wzrost komórek nerwowych i wzrost liczby połączeń neuronalnych w mózgu. Co wspólnego z tymi informacjami ma sztuka żonglowania? Żonglowanie to ruchy naprzemienne rąk, które równomiernie uaktywniają obie półkule. Ćwiczenia te w jednakowym stopniu angażują obie strony ciała. Kiedy mózg jest aktywowany w równomierny sposób, w pełni rozwija się spoidło wielkie mózgu, które dyryguje procesami pomiędzy obu półkulami. Żonglowanie * jest efektywną metodą rozwoju koordynacji wzrokowo-ruchowej, poczucia rytmu, refleksu, zdolności utrzymania równowagi i właściwej postawy ciała; * poszerza pole widzenia; * stymuluje wyobraźnię, ciekawość; * uczy rozwiązywania problemów; * pokazuje ogólny model uczenia się nowych rzeczy; * rozwija koncentrację; * pomaga uczącym się rozwinąć umiejętność cierpliwości i wytrwałości; * ćwiczy oburęczność; * wzmacnia motorykę ciała; * stanowi doskonałą metodę rozruszania całego ciała, pobudzenia serca i naczyń krwionośnych; * poprawia funkcjonowanie naszego mózgu; * żonglowanie poprawia najbardziej umiejętności, które opierają się na koordynacji oko-ręka, jak np.: pisanie, rysowanie, szybkie czytanie czy typowe umiejętności manualne (konstruowanie, wycinanie, przybijanie itd.). PODSUMOWANIE: 1. Żonglowanie poprawia funkcjonowanie Twojego mózgu. 2. Żonglowanie stymuluje korę wzrokową, a jeśli uczysz się w 80% poprzez wzrok, oznacza to, że żonglowanie poprawia Twoje zdolności uczenia się. 3. Żonglowanie podniesie energię podczas przerwy. 4. Żonglowanie poprawia najbardziej umiejętności, które opierają się na koordynacji oko-ręka, jak np.: pisanie, rysowanie, szybkie czytanie czy typowe umiejętności manualne (konstruowanie, wycinanie, przybijanie itd.) Opracowała: Hanna Iwaszkiewicz Dziękuję Wykorzystano materiały: Dennison P.E., Gimnastyka Mózgu, Międzynarodowy Instytut Neurokinezjologii Rozwoju Ruchowego i Integracji odruchów, Warszawa 2003 Hannaford C., Zmyślne ruchy, które doskonalą, umysł. Podstawy kinezjologii edukacyjnej, Warszawa, 1998 Laszkowska A.,Kinezjologiaedukacyjna, www.spl.gostyn.pl/publikacja_7.htm Bucka M., Kinezjologia edukacyjna -jako dobra i łatwa metoda pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym, http:/www/profesor.pl/mat/ n / 1_bucka_040616_ 1 .php?id_m= / http://szybkanauka.pro/zonglowanie-zmienia-mozg/