Endokrynologia W4 - endokrynologia - zzz.umed

Endokrynologia W4.doc
(97 KB) Pobierz
Endokrynologia W4 – 17.03.2014
TARCZYCA CZYNNOŚ Ć
Â
tyroksyna (T4) trijodotyronina (T3)
Tylko 20-30% krąşącej T3 pochodzi bezpoś rednio z tarczycy; pozostał e 70-80% powstaje w wyniku obwodowej konwersji T4.
Hormony tarczycy przyczyniają się do prawidł owego wzrostu i rozwoju oraz regulują liczne funkcje homeostatyczne, w tym
wytwarzanie energii i ciepł a. Dział anie T4 i T3 na tkanki obwodowe powoduje generalnie nasilenie metabolizmu komórkowego.
Trijodotyronina T3 - wnika do cytoplazmy, ł ączy sięz receptorami w jądrze komórkowym.
Â
†˘Â     SÄ… konieczne dla prawidĹ‚ owego rozwoju pĹ‚ odu (ukĹ‚ adu nerwowego i kostnego).
†˘Â     ZwiÄ™kszajÄ… zuĹźycie O2 oraz produkcjÄ™ ciepĹ‚ a – zwiÄ™kszajÄ… tempo podstawowej przemiany materii oraz
wraşliwoś ć na ciepł o.
†˘Â     PobudzajÄ… erytropoezÄ™ oraz uĹ‚ atwiajÄ… oddysocjowywanie tlenu z oksyhemoglobiny i zwiÄ™kszajÄ… jego
dostępnoś ć dla tkanek.
†˘Â     WywierajÄ… silny wpĹ‚ yw na ukĹ‚ ad krążenia - dodatni efekt inotropowy i chronotropowy (zw. liczbÄ™ receptorĂłw badrenergicznych w sercu).
†˘Â     SÄ… niezbÄ™dne dla zachowania prawidĹ‚ owej wraĹźliwoĹ› ci oĹ› rodka oddechowego na hipoksjÄ™ i hiperkapniÄ™ (w
ciążkiej niedoczynnoĹ› ci tarczycy wystÄ™puje hipowentylacja).
†˘Â     NasilajÄ… zarĂłwno osteolizÄ™jak i osteogenezÄ™(w mniejszym stopniu).
†˘Â     PobudzajÄ… motorykÄ™ jelit.
†˘Â     PobudzajÄ…syntezÄ™wielu biaĹ‚ ek strukturalnych, ale w nadczynnoĹ› ci tarczycy dochodzi do utraty tkanki miąŅniowej
na skutek zwiększonego „ obrotu― biał ek.
†˘Â     WpĹ‚ ywajÄ… na szybkoĹ› ć skurczu i relaksacji miąŅniowej (w nadczynnoĹ› ci tarczycy wzmoĹźenie odruchĂłw)
†˘Â     WpĹ‚ ywajÄ… na metabolizm tĹ‚ uszczĂłw i wÄ™glowodanĂłw (nadczynnoĹ› ć tarczycy zaostrza istniejÄ…cÄ… wczeĹ› niej
cukrzycÄ™)
†˘Â     NasilajÄ… metabolizm i klirens róşnych hormonĂłw i lekĂłw.
Â
Nadczynnoś ć gruczoł u tarczowego (lub wole nadczynne) jest to jedna z postaci tyreotoksykozy, w której wskazuje sięna
gruczoł tarczowy jako na źródł o nadmiaru hormonów.
Objawy kliniczne nadczynnoś ci tarczycy są podobne we wszystkich jej postaciach, niezaleşnie od przyczyny i zaleşą one od reakcji
poszczegĂłlnych narzÄ…dĂłw na podwyĹźszone stążenia hormonĂłw oraz od wieku chorego
Â
Obraz kliniczny nadczynnoĹ› ci tarczycy
UkĹ‚ ad krążenia:
•przyspieszona czynnoś ć serca w spoczynku,
•uczucie koł atania serca,
•zaburzenia rytmu serca - migotanie przedsionkĂłw - takĹźe inne, gŅównie nadkomorowe zaburzenia rytmu,
•wzrost skurczowego ciś nienia tętniczego i amplitudy tętna,
•niekiedy niewydolnoĹ› ć krążenia.
Ukł ad pokarmowy
•przyś pieszone opróşnianie şoł ądka i szybki pasaş jelitowy,
UkĹ‚ ad nerwowo-miąŅniowy
•osĹ‚ abienie siĹ‚ y miąŅniowej zwiÄ…zane z niedoborem zwiÄ…zkĂłw wysokoenergetycznych,
•zmniejszenie masy miąŅni szkieletowych (zwĹ‚ aszcza duĹźych) wskutek katabolizmu biaĹ‚ ek,
•wzmoşone odruchy ś cięgniste,
•drşenie drobnofaliste rąk okreś lane jako tremor,
Ponadto, pacjent zachowuje się niespokojnie, stwierdza się: nadpobudliwoś ć psychoruchową, chwiejnoś ć emocjonalną,
uczucie wewnętrznego drşenia, bezsennoś ć.
Objawy zwiÄ…zane z przyspieszonÄ… przemianÄ… materii:
•nadmierna potliwoś ć cał ego ciał a (w badaniu przedmiotowym - gł adka, wilgotna, aksamitna skóra),
• większy apetyt,
• znaczny spadek masy ciał a (kilka - kilkanaś cie kg. w ciągu kilku tygodni/miesięcy).
• zmniejszenie tolerancji ciepł a, uczucie gorąca.
SkĂłra
•wzmoşone ocieplenie i wilgotnoś ć skóry w wyniku nadprodukcji energii cieplnej,
•zanik podś ciół ki tł uszczowej,
•utrata wł osów, wł osy cienkie - następstwo zaburzeń syntezy biał ek,
•ł amliwe paznokcie - wynik zmian keratyzacji matrycy paznokci i przyś pieszonego ich wzrostu.
Zmiany oczne
Objawy ł agodne - mogą występować w kaşdej nadczynnoś ci tarczycy, są wynikiem wzmoşonego napięcia ukł adu
współ czulnego. Zmiany o charakterze naciekowo-obrzękowym, czyli orbitopatia są patognomoniczne dla choroby GravesaBasedowa. Proces naciekowo-obrzękowy dotyczy tkanek miękkich (powieki, spojówki, tkanka pozagał kowa) i mięś ni
okoruchowych.
Â
Przyczyny nadczynnoś ci tarczycy - najczęstsze
• Pochodzenia autoimmunologicznego - choroba Gravesa-Basedowa (MGB). Stanowi okoł o 70% przypadków nadczynnoś ci
tarczycy. U dzieci odsetek ten jest znacznie wyşszy i wynosi okoł o 90%.
• Wole guzkowe toksyczne autonomiczne
• Autonomiczny nadczynny guzek tarczycy
• Choroba Hashimoto - przewlekł e zapalenie tarczycy - hashitoxicosis
• Choroba de Quervain - podostre zapalenie tarczycy (ziarniniakowe, olbrzymiokomórkowe) (faza 1)
• Thyreotoxicosis medicamentosa - jatrogenna Objawy wycofują siępo odstawienia leków.
• Zespół Jod-Basedow - autoimmunologiczna postać nadczynnoś ci tarczycy, do indukcji moşe dojś ć wskutek stosowania
jodkĂłw nieorganicznych, organicznych zwiÄ…zkĂłw jodu (hormonĂłw tarczycy)Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â
Â
Â
Â
Â
Nadczynnoś ć tarczycy nie cofa się, mimo odstawienia leków, które ją pierwotnie wywoł ał y.
• gruczolaki tyreotropowe przysadki - stan taki okreś la sięmianem wtórnej nadczynnoś ci tarczycy.
• guzy tyreotropowe sąniezmiernie rzadkie - <1% guzów przysadki. Stęşenia hormonów tarczycy przekraczajągórne wartoś ci
zakresu referencyjnego, a nie dochodzi do tł umienia wydzielania TSH na skutek autonomizacji jego wydzielania przez
przysadkÄ™.            Â
Â
Badania diagnostyczne
- badanie podmiotowe i przedmiotowe,
- oznaczenie stęşeń TSH, fT4, fT3
- przeciwciał a aTPO, aTg, arts
- USG gruczoł u tarczowego,
- scyntygrafia gruczoł u tarczowego,
- BACÂ (dotyczy wola guzkowego),
- RTG klatki piersiowej
Ocena czynnoĹ› ci tarczycy
TSH - testy III generacji (metody ultraczuł e), najnişsza oznaczalna wartoś ć TSH - 0,01 ¾IU/ml, FT4, FT3
Leczenie nadczynnoĹ› ci tarczycy:
zachowawcze - leki doustne - tyreostatyki
                      metimazol, Metizol, tabl. 0.005, Polfa; Thyrozol, Thiamazole, tabl. O,005, 0,01, 0,02,
Thyrosan 0.05
oraz radykalne - leczenie 131I,
        - leczenie chirurgiczne po osiągnięciu eutyreozy
Â
Subkliniczna nadoczynnoĹ› ć tarczycy - SNadT -jest to stan charakteryzujÄ…cy siÄ™ obniĹźonym stążenia hormonu tyreotropowego
(TSH) w surowicy krwi przy prawidĹ‚ owych stążeniach wolnych hormonĂłw tarczycy (fT3, fT4) oraz dyskretnÄ… symptomatologiÄ…
klinicznÄ….
Częś ć autorĂłw dzieli chorych z subklinicznÄ… nadczynnoĹ› ciÄ… tarczycy na dwie grupy, w zaleĹźnoĹ› ci od stążenia TSH: TSH
– 0,1-0,4 mlU/ml i TSH 0 <0,1 mlU/ml
Ryzyko rozwoju jawnej nadczynnoĹ› ci tarczycy dotyczy gŅównie pacjentĂłw z TSH <0,1-0,2.
Najczęś ciej opisywane objawy związane z subklinicznąnadoczynnoś ciątarczycy:
Koł atania serca, Nietolerancja ciepł a, Wzmoşone pocenie, Upoś ledzona tolerancja wysił ku, Nadmierna pobudliwoś ć nerwowa,
Zaburzenia snu, Trudnoś ci w koncentracji, Tachykardia, Lęk/niepokój
U chorych powyşej 60 roku şycia z SNadT, przede wszystkim osób z stęşeniem TSH < 0,1mlU/ml istotnie zwiększa się ryzyko
migotania przedsionkĂłw
Wskazania do leczenia SNadT
Osoby > 65 roku Ĺźycia, Osoby z chorobami serca, Osoby z klinicznymi objawami nadczynnoĹ› ci tarczycy,
Â
Niedoczynnoś ć tarczycy
niedobĂłr hormonĂłw tarczycy w tkankach docelowych (niezaleĹźnie od przyczyny)
Podział niedoczynnoś ci tarczycy
•pierwotna - niedobór hormonów spowodowany uszkodzeniem gruczoł u tarczowego;
•wtĂłrna - niedobĂłr TSH (uszkodzenie przysadki) prowadzÄ…cy wtĂłrnie do niskiego stążenia hor. tarczycy;
•trzeciorzędowa - niedobór TRH z powodu zniszczenia struktur podwzgórza;
Przyczyny niedoczynnoś ci tarczycy - najczęstsze
•przewlekł e autoimmunologiczne zapalenie tarczycy (choroba Hashimoto)
•pooperacyjna niedoczynnoś ć tarczycy
•leczenie 131I
•zapalenie podostre, niedoczynnoś ć przejś ciowa (zazwyczaj 3 faza zapalenia)
•przedawkowanie leków przeciwtarczycowych (tyreostatyków)
•znaczny niedobór jodu w diecie
•przewlekł a ekspozycja na róşne goitrogeny naturalne
•naciekowe choroby gruczoł u tarczowego
•zewnętrzne naś wietlanie np. radioterapia z powodu raka sutka
•wtórna niedoczynnoś ć tarczycy
Objawy niedoczynnoĹ› ci tarczycy
•znaczne osł abienie
•spowolnienie
•sennoś ć,
•zaburzenia koncentracji
•zwiększenie masy ciał a
•uczucie chł odu zwł aszcza stóp i rąk
•zaparcia
•suchoś ć skóry
•zwiększona ł amliwoś ć wł osów
•obrzęki podskórne
•zwolnienie akcji serca
•zaburzenia miesiączkowania
•sĹ‚ aboĹ› ć miąŅniowa,
•chrypka,
•obwodowe parestezje
•zaşół cenie skóry
Â
Leczenie niedoczynnoĹ› ci tarczycy
Stał a substytucja LT4 w dawce dobowej ustalonej indywidualnie dla kaşdego pacjenta
Preparaty soli sodowej lewotyroksyny (tabletki): Eferox; Eltroxin; Euthyrox; Letrox;
Preparat zł oşony T3 i T4: Novothyral;
Â
Subkliniczna niedoczynnoĹ› ć tarczycy - podwyĹźszone stęşenia TSH przy prawidĹ‚ owych stążeniach wolnych hormonĂłw tarczycy
(fT3, fT4)
•zwolnienie procesów umysł owych
•stany subdepresyjne
•dysfunkcja nerwów obwodowych
•skurcze miąŅni
 obrzÄ™ki powiek
•zł a tolerancja zimna
•zaparcia
•sucha skóra
•zatokowa bradykardia
Â
Częstoś ć występowania subklinicznej niedoczynnoś ci tarczycy SNT wzrasta z wiekiem, jest wyşsza u kobiet niş u męşczyzn,
a takşe wyşsza u osób z podwyşszonym mianem przeciwciał przeciw antygenom tarczycy.
IstniejÄ… dane , Ĺźe juĹź stążenie TSH mieszczÄ…ce się w gĂłrnym zakresie normy, a wiÄ™c odpowiadajÄ…ce eutyreozie, jest
zwiÄ…zane z niekorzystnymi zmianami profilu lipidowego.
Potwierdzono niekorzystny związek między obecnoś cią SNT w ciąşy, a rozwojem neuropsychologicznym, a takşe
przeşywalnoś cią pł odu.
Leczenie pacjentów z SNT zgodnie z indywidualna oceną korzyś ci bez ustalenia sztywnego progu wartoś ci TSH. Naleşy leczyć
pacjentki z SNT w ciąży.
Â
WOLE i NOWOTWORY TARCZYCY
Obecnoś ć guzka             - wole guzkowe
                            - struma nodosa
Minimalna iloś ć jodu, zapobiegająca powstawaniu wola z jego niedoboru wynosi 1 mg/kg m.c.
Naturalnymi źródł a jodu w diecie są nabiał i produkty zboşowe, mięso, ryby, drób.
W  Polsce - sól kuchenna "jodowana„ (NaCl wzbogacony KI -30 mg  ¹ 10 mg KI/kg NaCl) oraz preparaty
wielowitaminowe bądź inne leki, zawierające w swoim skł adzie jod, zazwyczaj w postaci jodku potasu.
Â
Większoś ć guzków/ognisk tarczycy to zmiany nienowotworowe powstał e na skutek:
- procesĂłw rozrostowo - zwyrodnieniowymi w wolu (wole guzkowe)
- obecnoś ci procesu zapalnego w tarczycy (zapalenia ostre, podostre, przewlekł e)
Â
Wole guzkowe – struma nodosa
Nienowotworowe powiększenie tarczycy wywoł ane okresowym bądź stał ym rozplemem komórek pęcherzykowych. Moşe
przebiegać z zaburzeniami czynnoĹ› ci tarczycy lub, znacznie cząŅciej, z prawidĹ‚ owÄ… jej funkcjÄ….
Â
Ostre, bakteryjne zapalenie tarczycy
•występuje rzadko, rozwija się drogą zakaşenia krwiopochodnego lub na skutek przejś cia przez ciągł oś ć procesów
zapalnych toczących sięw obrębie szyi
Â
Czynniki wywoł ujące
•paciorkowce, gronkowce lub paĹ‚ eczka okrążnicy
•w nawracających postaciach ostrego zapalenia tarczycy - zazwyczaj bakterie beztlenowe
Objawy
•przebiega zazwyczaj bez zaburzeń czynnoś ci sekrecyjnej gruczoł u
•zapaleniu towarzyszą gorączka, dreszcze, znaczna bolesnoś ć w przedniej okolicy szyi oraz powiększenie okolicznych
wÄ™zŅów chĹ‚ onnych, czÄ™sto dochodzi do wytworzenia ropnia
Â
Leczenie z wyboru - antybiotykoterapia w warunkach szpitalnych
W przypadku obecnoĹ› ci ropnia - interwencja chirurgiczna: drenaĹź jamy ropnia lub nawet subtotalna tyreoidektomia
Podostre zapalenie tarczycy
Bolesne powiększenie zwykle jednego pł ata tarczycy, który staje siętwardy
BAC - charakterystyczny obraz - liczne komórkami odczynu zapalnego (granulocyty, limfocyty, komórki plazmatyczne i nabł onkowate)
wraz z olbrzymimi, wielojÄ…drowymi makrofagami
Â
stęşenia hormonów                                       obraz kliniczny
Faza I              FT4,  FT3, ¯ TSH -              Nadczynnoś ć tarczycy
Faza II             Prawidł owe -                           Prawidł owa czynnoś ć
Faza III ÂŻ FT4, ÂŻ FT3, Â...
Plik z chomika:
zzz.umed
Inne pliki z tego folderu:

Endokrynologia W2 - 03.03.2014 nadnercza.ppt (2619 KB)
 Endokrynologia W1 - 24.02.2014.ppt (1951 KB)
 endokrynologia caloĹ› ć .doc (958 KB)
 Endokrynologia W3.docx (463 KB)
 Endokrynologia W2.docx (302 KB)
Inne foldery tego chomika:

anestezjologia
angielski
chirurgia
 farmakologia
 ginekologia


Zgł oś jeś li naruszono regulamin







Strona główna
AktualnoĹ› ci
Kontakt
Dla MediĂłw
Dział Pomocy
Opinie
Program partnerski




Regulamin serwisu
Polityka prywatnoĹ› ci
Ochrona praw autorskich
Platforma wydawcĂłw
Copyright © 2012 Chomikuj.pl