Zmiany zapalne w narządzie płciowym

Prof. dr hab. n. med. Jacek Suzin
Dr n med. Krzysztof Strużycki
Zmiany zapalne w narządzie płciowym
I Klinika Ginekologii i Onkologii Ginekologicznej
Instytutu Ginekologii i Położnictwa Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Zapalenie sromu
Proces zapalny w obrębie skóry
przedsionka i warg sromowych- często
wtórny w przypadku zapalenia pochwy
 OBJAWY
 Przedmiotowo: zaczerwienienie, obrzęk,
zmiany grudkowe lub wrzodziejące
 Podmiotowo: ból, pieczenie, świąd

Przyczyny








Niedostateczna higiena
Podrażnienia mechaniczne
Zakażenia ( gronkowcowe, czyraczność,
zapalenie gruczołu Bartholina)
Grzybica, rzęsistkowica
Pasożyty
Odczyny uczuleniowe
Zakażenia wirusowe: opryszczka
Niedobór estrogenów, cukrzyca, otyłość
( u starszych kobiet)
Rozpoznanie
Dokładna ocena stanu miejscowego
 Badanie bakteriologiczne
 Badanie w kierunku kiły i rzeżączki
 Badanie partnera
 Badanie w kierunku cukrzycy

Leczenie
Środki ogólne: ścisła higiena, bawełniana
bielizna osobista, wstrzemiężliwość płciowa
 Leczenie miejscowe: opłukiwanie,
nasiadówki, maści w zależności od etiologii
 Antybiotyki doustnie: w ciężkich zakażeniach
bakteryjnych
 Sterydy doustnie (rzadko): znaczny obrzęk
miejscowy, przebieg przewlekły

Zapalenie pochwy

Proces zapalny w obrębie nabłonka i
warstwy podśluzówkowej pochwy
Objawy
Przedmiotowe: plamiste lub rozlane
zaczerwienienie, obrzęk, obfita treść
ropna w pochwie, krwawienie z błon
śluzowych
 Podmiotowe: upławy, pieczenie,
świąd,bolesne stosunki płciowe

Rodzaje zapaleń w zależności od
etiologii





Bakteryjne (Escherichia colli, Streptococcus,
Staphylococcus, Gardnerella vaginalis,
Chlamydia trachomatis)
Rzęsistkowe
Grzybicze ( Candida albicans – 80 %,
Torulopsis glabrata – 15 %)
Atroficzne ( colpitis senilis)
Młodzieńcze ( colpitis iuvenilis)
Rozpoznanie
Badanie kliniczne
 Badanie mikrobiologiczne w celu
wyizolowania czynnika patogennego

Leczenie
Celowane w zależności od czynnika
chorobotwórczego
 Leczenie partnerów
 Leczenie wspomagające: zlikwidowanie
niedoboru estrogenów, podanie
preparatów zawierających pałeczki
kwasu mlekowego

Zapalenie narządów miednicy –
PID ( pelvic inflamatory disease)
Salpingitis
 Endometritis
 Oophoritis
 Myometritis
 Parametritis

Etiologia



Wstępujące zakażenie z
szyjki macicy i pochwy90%
Czynniki jatrogenne –
powikłania po
poronieniu,łyżeczkowaniu
jamy macicy,
HSG,rozszerzanie kanału
szyjki, założenie IUD-10
%
Rzadko-zakażenie
zstępujące
Charakterystyka mikrobiologiczna

Dwoinka rzeżączki (może doprowadzić do
zapalenia zastawek serca i stawów)
1. W okresie miesiączki lub tuż po
zakończeniu
2. Pacjentka dotąd nie chorowała na stany
zapalne przydatków
3. U partnera stwierdzono rzeżączkę
4. W wydzielinie z szyjki stwierdza się Gram
-ujemne dwoinki
Bakterie tlenowe
Paciorkowce
 Gronkowce
 Pałeczki okrężnicy

Bakterie beztlenowe
(Bacteroides fragilis,Peptostreptococcus)
1.Ciężki przebieg kliniczny
2.Antybiotykooporność
3.Częściej u kobiet z przewlekłym
procesem zapalnym w wywiadzie
Chlamydia trachomatis
Badania immunologiczne wykazują, że
C.trachomatis jest przyczyną 50 %
zapaleń przydatków
Często utajony przebieg
Inne przyczyny
Mycoplasma hominis – 8%
 Ureaplasma urealitycum – 4%
 Gruźlicze zapalenie – rzadko

Czynniki ryzyka








Wiek
Aktywność seksualna
Miesiączkowanie
Przebyte zapalenie narządów miednicy
Antykoncepcja
Poronienie
Zabiegi operacyjne i badania diagnostyczne
Irygacje
Rozpoznanie

Diagnostyka róźnicowa
1. Ciąża ektopowa
2. Appendicitis
3. Endometrioza
Objawy







Ból w podbrzuszu
Bolesność przydatków
Bolesność szyjki przy poruszaniu
Nieprawidłowa wydzielina w pochwie
Podwyższona temperatura
Wysoka wartość OB.
Wysoka wartość CRP
Leczenie
Ambulatoryjne
1. Antybiotykoterapia
2. Leżenie w łóżku
3. Leki p.zapalne
4. Leczenie objawowe
5. Wstrzemięźliwość seksualna
6. Kontrola efektów terapeutycznych

Leczenie szpitalne

Wskazania:
1. Niepewne rozpoznanie
2. Podejrzenie ropnia
3. Młody wiek
4. Brak możliwości leczenia lekami doustnymi
5. Ciężki stan
6. Nieefektywne leczenie ambulatoryjne
7. Konieczność leczenia chirurgicznego
Powikłania
Przewlekłe dolegliwości bólowe
 Dyspareunia
 Niepłodność
 Ciąża ektopowa
 Ropień jajowodowo-jajnikowy
 Zapalenie otrzewnej
 Przewlekłe zapalenie
