Małgorzata GESZKE

Małgorzata GESZKE-MORITZ
Katedra i Zakład Technologii Postaci Leku (Poznań)
Laboratoire Réaction et Génie des Procédés (Nancy)
Promotorzy: prof. dr. hab. Janina Lulek i Prof. Raphaël Schneider
Synteza stabilnych i nie zawierających kadmu kropek kwantowych skoniugowanych
z kwasem foliowym w celu wykrywania i obrazowania komórek nowotworowych
Kropki kwantowe to półprzewodnikowe nanokryształy o wymiarach od 2-10 nm,
posiadające wiele interesujących właściwości wynikających z ich małego rozmiaru. W
przedstawionej pracy wykorzystano ich wysoką wydajność i stabilność fluorescencji,
możliwość regulacji długości fali emisji oraz możliwość sprzęgania z biomolekułami.
Większość syntezowanych kropek kwantowych opartych jest na takich materiałach
połprzewodnikowych jak CdTe, CdSe czy CdS, które cechują się doskonałymi
właściwościami optycznymi, lecz nie są pozbawione toksyczności. W pracy zajęto się
opracowaniem syntezy kropek kwantowych rzadziej opisywanych w literaturze, a mianowicie
nie zawierających kadmu, mając na uwadze ich dalsze zastosowanie do bioobrazowania.
Celem pracy doktorskiej była synteza oraz badanie fotofizycznych i biologicznych
właściwości kropek kwantowych nie zawierających kadmu i skoniugowanych kowalencyjnie
z kwasem foliowym jako „ligandem celującym” (targeting agent) pozwalającym na
rozpoznanie skoniugowanych z nim kropek kwantowych przez komórki nowotworowe
wykazujące nadekspresję receptora foliowego na swojej powierzchni.
W pierwszym etapie badań zajęto się otrzymywaniem kropek kwantowych o
właściwościach pozwalających na ich wykorzystanie w diagnostyce wybranych nowotworów.
Otrzymane kropki poddano szerokiej charakterystyce fotofizycznej, określono ich strukturę
krystaliczną oraz rozmiar. W tym celu korzystano z metod takich jak: spektrofotometria UVvis, fluorymetria, TEM- transmisyjna mikroskopia elektronowa, XPS- spektrosopia
fotoelektronów z wykorzystaniem promieniowania rentgenowskiego, XRD- analiza
dyfraktometryczna.
W drugim etapie badań zajęto się oceną toksyczności i właściwości biochemicznych
niezmodyfikowanych i skoniugowanych kowalencyjnie z kwasem foliowym kropek
kwantowych. W tym celu przeprowadzono badanie cytotoksyczności in vitro kropek
kwantowych na 3 liniach. Następnie wybrane kropki zostały wykorzystane do obrazowania
komórek nowotworowych z użyciem mikroskopu o dwufotonowym wzbudzeniu.
W wyniku przeprowadzonych badań otrzymano kropki kwantowe o znikomej
toksyczności oraz pożądanych właściwościach fotofizycznych, skoniugowanych
kowalencyjnie z kwasem foliowym, pozwalających na ich wykorzystanie do wykrywania i
bioobrazowania komórek nowotworowych.