Przyrodnicze wędrówki po świecie

Załącznik nr 1 do Regulaminu Konkursu Wiedzy pt. „Przyrodnicze wędrówki po świecie - Bioróżnorodność Polski i województwa śląskiego”, 2017 r.
Kategoria I: szkoły podstawowe
Pojęcie różnorodności biologicznej (bioróżnorodności).
Klasyfikowanie organizmów do pięciu głównych
królestw.
Drzewa iglaste a drzewa liściaste (różnice).
Kategoria II: gimnazja
Pojęcie różnorodności biologicznej (bioróżnorodności).
Kategorie zagrożenia gatunków wg IUCN (EX, EW, CR,
EN, VU, NT, LC) i Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt.
Przykłady gatunków zwierząt z kategorii Ex i ExP.
Klasyfikowanie organizmów do pięciu głównych
królestw.
Drzewa iglaste a drzewa liściaste (różnice).
Znajomość charakterystycznych cech budowy
mszaków, paprotników, nago- i okrytonasiennych.
Umiejętność klasyfikowania roślin (na podstawie
opisów, zdjęć lub ilustracji) do jednej z powyższych
grup roślin.
Charakterystyczne cechy grzybów.
Charakterystyczne cechy grup kręgowców i
bezkręgowców występujących na terenie Polski.
Słodko- i słonowodni przedstawiciele ryb Polski.
Różnice między płazami i gadami.
Znajomość charakterystycznych cech budowy
mszaków, paprotników, nago- i okrytonasiennych.
Umiejętność klasyfikowania roślin (na podstawie
opisów, zdjęć lub ilustracji) do jednej z powyższych
grup roślin.
Charakterystyczne cechy grzybów.
Charakterystyczne cechy grup kręgowców i
bezkręgowców występujących na terenie Polski.
Słodko- i słonowodni przedstawiciele ryb Polski.
Różnice między płazami i gadami.
Przykłady ptaków odlatujących z Polski na zimę.
Podstawowe różnice między owadami a pająkami.
Podstawowe różnice między owadami a pajęczakami.
Rzędy ssaków obecne w Polsce, charakterystyka,
przykłady (co najmniej po jednym).
Rozpoznawanie:
a) popularnych drzew iglastych w Polsce po
charakterystycznych cechach igieł i
szyszek/osnówek (np. sosna, świerk, jodła,
modrzew, cis),
b) popularnych drzew liściastych w Polsce po
owocach i liściach (np. dęby, klony, lipy, buk,
grab, jesion wyniosły, jarząb pospolity,
leszczyna, kasztanowiec biały),
c) pospolitych roślin zielnych (krokus, śnieżyczka
przebiśnieg, pierwiosnek lekarski, śnieżyca
Rozpoznawanie:
a) popularnych drzew iglastych w Polsce po
charakterystycznych cechach igieł i szyszek
(np. sosna, świerk, jodła),
b) popularnych drzew liściastych w Polsce po
owocach i liściach (np. dąb, klon, lipa, buk),
c) pospolitych roślin wiosennych (krokus,
śnieżyczka przebiśnieg, pierwiosnek lekarski),
d) pospolitych grzybów,
e) ssaków (jeleń, sarna, łoś, dzik, wilk, lis,
niedźwiedź brunatny, wiewiórka pospolita),
Kategoria III: szkoły ponadgimnazjalne
Pojęcie różnorodności biologicznej (bioróżnorodności).
Kategorie zagrożenia gatunków wg IUCN (EX, EW, CR,
EN, VU, NT, LC) i Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt.
Przykłady gatunków zwierząt z kategorii Ex i ExP.
Klasyfikowanie organizmów do pięciu głównych
królestw.
Drzewa iglaste a drzewa liściaste (różnice).
Zasięgi pospolitych drzew iglastych i liściastych w
Polsce.
Znajomość charakterystycznych cech budowy
mszaków, paprotników, nago- i okrytonasiennych.
Umiejętność klasyfikowania roślin (na podstawie
opisów, zdjęć lub ilustracji) do jednej z powyższych
grup roślin.
Charakterystyczne cechy grzybów.
Charakterystyczne cechy grup kręgowców i
bezkręgowców występujących na terenie Polski.
Słodko- i słonowodni przedstawiciele ryb Polski.
Różnice między płazami i gadami.
Przykłady ptaków odlatujących z Polski na zimę.
Dlaczego niektóre ptaki odlatują na zimę?
Podstawowe różnice między owadami a pajęczakami.
Rzędy owadów i ssaków obecne w Polsce,
charakterystyka, przykłady (co najmniej po jednym).
Rozpoznawanie:
a) popularnych drzew iglastych w Polsce po
charakterystycznych cechach igieł i
szyszek/osnówek (np. sosna, świerk, jodła,
modrzew, cis),
b) popularnych drzew liściastych w Polsce po
owocach i liściach (np. dęby, klony, lipy, buk,
grab, jesion wyniosły, jarząb pospolity,
leszczyna, kasztanowiec biały),
c) pospolitych roślin zielnych (krokus, śnieżyczka
przebiśnieg, pierwiosnek lekarski, śnieżyca
f)
ptaków (sikora bogatka, sikora modra,
kowalik, kos, sójka, sroka, kos, wróbel
domowy, gawron, kawka),
g) gadów (żmija zygzakowata, zaskroniec
zwyczajny, padalec, jaszczurka żyworodna,
żółw błotny),
h) płazów (żaba trawna, żaba wodna, ropucha
szara, salamandra plamista),
i) ryb słodkowodnych (szczupak, płoć, karp,
sum, leszcz),
j) bezkręgowców (np. rusałka pawik, listkowiec
cytrynek, bielinek kapustnik, pszczoła miodna,
osa, szerszeń, winniczek, błotniarka stawowa,
żyworódka).
Przykłady chronionych gatunków zwierząt
zamieszkujących Polskę.
Reprezentanci fauny polskiej w Śląskim Ogrodzie
Zoologicznym.
wiosenna, podbiał pospolity),
d) pospolitych grzybów,
e) ssaków (jeleń, sarna, łoś, dzik, wilk, lis,
niedźwiedź brunatny, borsuk, bóbr, kuna
leśna, wiewiórka pospolita, ryś, żbik),
f) ptaków (sikora bogatka, sikora modra,
kowalik, kos, sójka, synogarlica turecka,
dzwoniec, sroka, kos, wróbel domowy,
gawron, kawka, gil, jemiołuszka, pustułka),
g) gadów i płazów Polski,
h) ryb słodkowodnych (szczupak, płoć, karp,
sum, leszcz, lin, okoń),
i) bezkręgowców (np. rusałka pawik, rusałka
admirał, listkowiec cytrynek, bielinek
kapustnik, pszczoła miodna, osa, szerszeń,
winniczek, błotniarka stawowa, żyworódka,
krzyżak ogrodowy, tygrzyk paskowany).
Przykłady chronionych gatunków zwierząt
zamieszkujących Polskę.
Reprezentanci fauny polskiej w Śląskim Ogrodzie
Zoologicznym.
Formy ochrony przyrody w Polsce (na podstawie
Ustawy o ochronie przyrody).
Formy ochrony przyrody spotykane na obszarze
województwa śląskiego, przykłady.
Zagrożenia dla różnorodności biologicznej.
Zagrożenia dla różnorodności biologicznej.
wiosenna, podbiał pospolity),
d) pospolitych grzybów,
e) ssaków (jeleń, sarna, łoś, dzik, wilk, lis,
niedźwiedź brunatny, borsuk, bóbr, kuna
leśna, wiewiórka pospolita, ryś, żbik),
f) ptaków (sikora bogatka, sikora modra, sikora
uboga, kowalik, kos, sójka, synogarlica
turecka, strzyżyk, trznadel, dzwoniec, sroka,
kos, wróbel domowy, gawron, kawka, gil,
jemiołuszka, pustułka, drozd śpiewak, jerzyk,
jaskółki, wilga, dudek, żołna),
g) gadów i płazów Polski,
h) ryb słodkowodnych (szczupak, płoć, karp,
sum, leszcz, lin, okoń),
i) bezkręgowców (np. rusałka pawik, rusałka
admirał, listkowiec cytrynek, bielinek
kapustnik, pszczoła miodna, osa, szerszeń,
winniczek, błotniarka stawowa, żyworódka,
krzyżak ogrodowy, tygrzyk paskowany, żuk
gnojarz, jelonek rogacz).
Przykłady chronionych gatunków zwierząt
zamieszkujących Polskę.
Reprezentanci fauny polskiej w Śląskim Ogrodzie
Zoologicznym.
Formy ochrony przyrody w Polsce (na podstawie
Ustawy o ochronie przyrody).
Polskie parki narodowe – lokalizacja, symbol, cel
powołania, cechy charakterystyczne.
Formy ochrony przyrody spotykane na obszarze
województwa śląskiego, przykłady.
Różnica między synurbizacją a synantropizacją.
Zagrożenia dla różnorodności biologicznej.
Pojęcie gatunku inwazyjnego. Przykłady gatunków
inwazyjnych spotykanych na terenie Polski.