„Warunki zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej w Wielkiej Brytanii” Brytyjski system prawny opiera się na zasadach prawa precedensowego, które ma zastosowanie również w zakresie prawa handlowego. Wszystkie podmioty gospodarcze, zarówno brytyjskie, jak i zagraniczne, obowiązuje zasada równorzędnego traktowania. Nie ma również ograniczeń co do transferu zysków i kapitału czy też zaciągania kredytów przez firmy obce, jak również w nabywaniu nieruchomości przez osoby zagraniczne. Budynki wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej muszą uzyskać certyfikat stwierdzający prawidłowe zabezpieczenie przeciwpożarowe. Prawo spółek nie dyskryminuje firm zagranicznych prowadzących swoją działalność na rynku brytyjskim. Formy prowadzenia działalności gospodarczej: 1. spółka zwykła (Partnership) Jest rezultatem zawarcia umowy pomiędzy wspólnikami, których celem jest osiąganie zysku. Spółka zwykła nie posiada osobowości prawnej (z wyjątkiem Szkocji). Konstrukcja spółki wywodzi się z prawa precedensowego. Liczba wspólników jest zazwyczaj ograniczona do 20 i są oni solidarnie odpowiedzialni za zobowiązania spółki. 2. spółka zwykła z ograniczoną odpowiedzialnością części wspólników (Limited Partnership) Spółka taka podlega obowiązkowi rejestracji. Jej konstrukcja opiera się na prawie stanowionym. Występują w niej dwie kategorie wspólników: general partners – są odpowiedzialni bez ograniczeń za prowadzenie spółki i jej zobowiązania limited partners – ich odpowiedzialność ograniczona jest do wysokości wkładów kapitałowych; nie uczestniczą w zarządzaniu spółką 3. spółki korporacyjne Tworzone są na podstawie aktu królewskiego lub parlamentarnego. Uzyskują osobowość prawną poprzez wpis do rejestru. 4. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Limited Company) Jest to najpopularniejsza forma prowadzenia działalności gospodarczej w Wielkiej Brytanii. Dzieli się na spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością do wysokości udziałów (spotykana najczęściej) lub do wysokości gwarancji. W przypadku likwidacji spółki lub jej niewypłacalności, udziałowcy zobowiązani są do uzupełnienia funduszy spółki poprzez wniesienie należnych i niewypłaconych dotychczas udziałów. Dokumenty niezbędne do założenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością to: Memorandum of Association – pełni rolę umowy założycielskiej i statutu spółki; zawiera informacje m.in. takie, jak: nazwa spółki, miejsce zarejestrowania siedziby, cele i zakres działalności, oświadczenie o ograniczonej odpowiedzialności, suma kapitału Articles of Association – określa m.in. prawa udziałowców (akcjonariuszy), zasady przekazywania udziałów (akcji), procedurę zwoływania i prowadzenia walnego zgromadzenia, kompetencje zarządu, zasady wypłaty dywident oraz tworzenia rezerw Form 10 – zawiera informacje o zarządzie oraz adres organu rejestrowego Form 12 – jest to deklaracja statutowa zgodności ze wszystkimi wymaganiami prawnymi dotyczącymi otwierania spółki Tworzenie oddziałów i filii Utworzenie oddziału lub filii firmy macierzystej na terenie Wielkiej Brytanii podlega rejestracji według jednej z dwóch następujących procedur: jeżeli firma macierzysta zarejestrowana jest na terenie Irlandii Północnej lub Gibraltaru może dokonywać w Wielkiej Brytanii wyłącznie rejestracji tzw. „place of business” pozostałe firmy macierzyste (zarejestrowane poza terenem Irlandii Północnej i Gibraltaru) mogą zarejestrować w Wielkiej Brytanii oddział lub „place of business” W okresie do 1 miesiąca do organu rejestrowego (Companies House) należy dostarczyć następujące dokumenty: nazwisko i adres przynajmniej jednej osoby zamieszkałej w Wielkiej Brytanii i uprawnionej do reprezentowania firmy macierzystej, poświadczona kopia dokumentów określających status firmy macierzystej oraz informacja o członkach zarządu firmy macierzystej. Po zaakceptowaniu złożonej dokumentacji zostaje wydany dokument stwierdzający fakt rejestracji (wraz z numerem i datą). Po tym fakcie, oddział lub „place of business” zaczynają funkcjonować według zasad obowiązujących firmy brytyjskie. Firma macierzysta ma obowiązek co roku składać do organu rejestrowego w Wielkiej Brytanii kopii własnych sprawozdań finansowo-ekonomicznych. Ponadto należy informować organ rejestrowy o wszelkich zmianach zachodzących w firmie macierzystej (zmiana nazwy, aktu założycielskiego, składu zarządu, adresu itp.). Zagadnienia prawa pracy W Wielkiej Brytanii obowiązują minimalne stawki za wykonywaną pracę. Są one regulowane centralnie dla wszystkich branż, ustalane raz w roku i uzależnione od grupy wiekowej. W 2002 roku wynosiły: dla pracowników w wieku od 18 do 21 lat: 3,60 ₤ za godzinę dla pozostałych pracowników (powyżej 22 roku życia): 4,20 ₤ za godzinę Każdy pracownik, bez względu na to jak jest wynagradzany – godzinowo, dziennie, tygodniowo czy miesięcznie – zawsze musi otrzymać co najmniej minimalną stawkę godzinową. Podobne zasady dotyczą pracy w rolnictwie. Natomiast za pracę akordową, pracownik powinien otrzymać wynagrodzenie stosowne do ilości wykonanej pracy (lub produktów), nie mniejsze jednak niż iloczyn czasu pracy i minimalnej stawki godzinowej. Regulacje związane z czasem pracy obowiązujące w Wielkiej Brytanii to: zatrudnienie nie może przekraczać 48 godzin tygodniowo; pracownicy mogą zgodzić się na dłuższy niż 48 godzinny tydzień pracy; zgoda musi być pisemna czas zatrudnienia liczony jest zazwyczaj z 17 kolejnych tygodni do czasu pracy zalicza się czas przejazdów i szkoleń związanych z wykonywana pracą do czasu pracy nie zalicza się przerw na lunch Zatrudnianie cudzoziemców Obywatele krajów Unii Europejskiej nie są zobowiązani do uzyskania zezwolenia na wjazd do Wielkiej Brytanii, natomiast obywatele spoza krajów Unii Europejskiej muszą uzyskać wizę wjazdową (jeżeli podlegają obowiązkowi wizowemu). Osoby nie będące obywatelami krajów Unii Europejskiej i zamierzające przybyć do Wielkiej Brytanii w charakterze przedstawicieli firm zagranicznych nie mających oddziałów czy też filii lub zatrudnionych we własnej nowo utworzonej firmie mają obowiązek uzyskania pozwolenia na wjazd. Każda osoba z innego kraju ma prawo podjąć pracę w Wielkiej Brytanii na takich samych warunkach jak obywatele brytyjscy. Zezwolenie na pracę nie jest wymagane od obywateli z UE. Osoby z krajów spoza Unii Europejskiej mają obowiązek uzyskać pozwolenie na pracę oraz wizę pobytową. Formalności te załatwia się w ambasadach brytyjskich lub w ich oddziałach konsularnych.