OUN
advertisement
Badania ośrodkowego układu nerwowego • Metody radioizotopowe polegają na podaniu radiofarmaceutyku, którego gromadzenie zależy od określonej funkcji mózgu: – – – – – stan bariery krew-mózg przepływ krwi w mózgu układy receptorowe badania metaboliczne znaczniki onkofilne Zastosowania kliniczne badań radioizotopowych • • • • Padaczka choroby otępienne guzy mózgu choroby naczyniowe METODY OBRAZOWE W OCENIE POŁOŻENIA OGNISKA PADACZKORODNEGO • transmisyjna tomografia komputerowa (TK) • - badanie morfologiczne • technika rezonansu magnetycznego (MR) • - badanie morfologiczne, spektroskopia • techniki radioizotopowe (SPECT, PET) • - badanie przepływu krwi w mózgu • - badanie układów receptorowych - badanie metabolizmu glukozy TK W DIAGNOSTYCE PADACZKI • W grupie chorych badanych po raz pierwszy we wczesnej fazie choroby stwierdza się zmiany chorobowe w 40 - 50% przypadków. • W grupie chorych badanych po raz pierwszy w późnej fazie choroby stwierdza się zmiany chorobowe w 20% przypadków: guz mózgu, miejscowa atrofia kory mózgowej, zmiany pourazowe, malformacje naczyniowe. TK W DIAGNOSTYCE PADACZKI • Wskazania do badania TK • wczesny okres po urazie głowy (stany naglące) • ustalenie występowania zwapnień • chorzy po operacjach n-ch z klipsami naczyniowymi • u chorych z innymi przeciwwskazaniami do badania MR MR W DIAGNOSTYCE PADACZKI • Technika ta jest wolna od artefaktów „kostnych”dokładniejsza ocena struktur płata skroniowego • Technika ta uwidacznia znacznie mniejsze zmiany ogniskowe • ogniska glejozy • heterotopia kory mózgowej • naczyniaki • ogniskowa dysplazja kory mózgowej • ocena ognisk w okolicy komór bocznych mózgu • ocena zakrętu hipokampa MR W DIAGNOSTYCE PADACZKI • W badaniu MR w grupie chorych na padaczkę stwierdza się zmiany chorobowe w 50 - 80% przypadków. • zalety: uwidacznianie bardzo małych ognisk chorobowych, miejscowego obrzęku mózgu (w badaniu wykonanym we wczesnym okresie po napadzie padaczkowym). • wady: obraz niejednoznaczny w przypadku występowania zwapnień w obrębie zmiany chorobowej. Badanie MR w diagnostyce padaczki – zmiana ogniskowa w obrębie lewej okolicy skroniowej Znaczenie badania MR w diagnostyce padaczki-naczyniak prawego płata czołowego Badanie MR w diagnostyce padaczki – glejak w okolicy prawego płata skroniowego Znaczenie badania MR w diagnostyce padaczki-naczyniak jamisty Padaczka skroniowa Najczęstszą przyczyną padaczki jest sklerotyzacja hypokampa. Pojęcie to wprowadził Falconer i wsp. (1964): • zanik komórek piramidowych rogu Amona • Zanik warstwy ziarnistej w zakręcie zębatym • Selektywny zanik interneuronów hamujących • Nietypowy przebieg aksonów • Zmiany w aktywności receptorów • Zmiany w aktywności układu „second messenger” Techniki obrazowe w ocenie struktury i czynności hypokampów • MR: ocena jakościowa, volumetria, spektroskopia, relaxometria T2 • SPECT w okresie ictal, interictal • PET Padaczka skroniowa • Obecnie jedynym skutecznym sposobem leczenia jest leczenie operacyjne (w grupie chorych lekoopornych). Cel badań diagnostycznych: • Ocena sklerotyzacji hypokampa • Znaczenie lokalizacyjne – przed leczeniem operacyjnym • Znaczenie prognostyczne – obecność cech sklerotyzacji – skuteczność zabiegu - 90%, brak objawów sklerotyzacji – skuteczność < 50%. Padaczka skroniowa • Diagnostyka radiologiczna – badanie MR wykazuje • - zmiany atroficzne hypokampa, • - zmianę sygnału na obrazach T2 zal., • - zanik wewnętrznej struktury hypokampa • To podstawowe trzy objawy w badaniu MR. Sklerotyzacja prawego hypokampa: atrofia, zmiana sygnału MR MRS w diagnostyce padaczki Badania wskazują, że w ognisku padaczkorodnym następuje: • spadek stężenia asparaginianów (NAA), • zmienne stężenia choliny i Cr/PCr Badanie MRS – kontrola Wykresy spektroskopowe w rzucie obu hypokampów są podobne ognisko spadek NAA Ognisko padaczkorodne w obrębie lewego płata skroniowego. MR nie rozstrzygające Badania MRS - str. lewa, badanie PET- str. lewa Badanie MRS – w rzucie ogniska padaczkorodnego stwierdza się zmniejszone stężenie NAA METODA PET W DIAGNOSTYCE PADACZKI • Pozwala na miejscową ocenę zużycia glukozy w mózgu: • w fazie „ictal” w obrębie ogniska padaczkorodnego występuje znaczny wzrost zużycia glukozy, • w fazie „inter-ictal” w obrębie ogniska padaczkorodnego występuje znamienny spadek zużycia glukozy • czułość metody ocenia się na 70-95% • Inne metody: badanie przepływu krwi w mózgu, badanie układów receptorowych PET w diagnostyce padaczki • W przypadku sklerotyzacji hypokampa ognisko padaczkorodne położone jest w przyśrodkowej części płata skroniowego, dlatego spadek gromadzenia FDG dotyczy przede wszystkim tej okolicy. • Ze względu na deaferentację, spadek metabolizmu obserwuje się również w: części bocznej płata skroniowego, wzgórzu, jądrach podstawy, częściowo w płacie czołowym. • Znaczenie badania – lateralizacja ogniska PET w diagnostyce padaczki • Badanie PET można wykonać po podaniu 11C-FMZ- antagonisty receptorów benzodiazepinowych. • Badanie wykazuje ograniczone gromadzenie znacznika tylko w ognisku padaczkorodnym (na jego rozkład nie wpływa deaferentacja) MRI- obraz prawidłowy Padaczka Skroniowa Badanie W Fazie Interictal PET:FDG/FMZ FDG-obszar obniżonego metabolizmu FMZ-obszar obniżonej dostępności dla receptorów benzodiazepinowych TECHNIKA SPECT W DIAGNOSTYCE PADACZKI • Badanie miejscowego przepływu krwi w mózgu • w fazie „ictal” - obniżony przepływ krwi w obrębie ogniska padaczkorodnego, • w fazie „inter-ictal” - znacznie zwiększony przepływ krwi w obrębie ogniska padaczkorodnego • czułość badania wynosi 70 - 90% Badania w fazie Interictal Nieznaczna asymetria w badaniu HM-PAO Wyraźna asymetria w badaniu PET Badanie HM-PAO SPECT w fazie INTER ICTAL Zapalenie mózgu Rasmussen’a:zaniki lewego pł. czołowego, spadek przepływu krwi (HM-PAO), spadek stężenia NAA Zapalenie mózgu typu Rasmussena: zaniki w obrębie lewego płata czołowego, spadek przepływu krwi w tej okolicy (HM-PAO) Badanie przepływu krwi w mózgu u chorego na padaczkę – Badanie w fazie ICTAL Badanie HM-PAO SPECT w fazie INTERICTAL Padaczka Badanie w fazie ictal MR- obraz prawidłowy HM-PAO – ognisko w obrębie zakretu obręczy Badania receptorowe w diagnostyce padaczki W obrębie ogniska padaczkorodnego stwierdza się znacznie mniejszą ilość receptorów benzodiazepinowych • czułość badania wynosi 80% Badanie SPECT z zastosowaniem IOMAZENILU Metody obrazowe w diagnostyce padaczki • Badania obrazowe spełniają istotną rolę w diagnostyce padaczki. Pozwalają na: • - wykluczenie morfologicznie uchwytnej przyczyny padaczki (guz, naczyniak inne) • - w przypadku sklerotyzacji hypokampa umożliwiają lateralizację ogniska padaczkorodnego • Pozwalają na prognozowanie przebiegu leczenia Otępienie • Pojęciem „otępienie” określa się zespół objawów klinicznych charakteryzujących się nabytymi, uogólnionymi, postępującymi uszkodzeniami funkcji intelektualnych i osobowości, bez zaburzeń świadomości • Otępienie jest końcowym etapem szeregu schorzeń (nie jest jednostką chorobową) Podział otępień wg klasyfikacji międzynarodowej • F 00 Otępienie w chorobie Alzheimera • F 01 Otępienie naczyniowe ( o ostrym początku, wielozawałowe, podkorowe, korowe i podkorowe, inne rodzaje) • F 02 Otępienie w innych chorobach: choroba Picka, Creutzfeldta-Jakoba, Parkinsona, HIV, inne • F 03 Otępienie bliżej nieokreślone Podział otępień –zespoły pierwotne Choroba Alzheimera Choroba rozsianych ciał Lewy’ego Otępienie czołowo-skroniowe Choroba Picka Pląsawica Choroba Parkinsona Choroba Wilsona Postępujące porażenie nadjądrowe Zespół oliwkowo-mostowo-móżdżkowy Podział otępień - zespoły wtórne • • • • • • • • • Naczyniopochodne W przebiegu niedotlenienia mózgu Urazowe Toksyczne W przebiegu zaburzeń niedoborowych (niedobór wit B12, tiaminy, kwasu foliowego) Metaboliczne (zaburzenia czynności tarczycy) Guzy, krwiaki mózgu Neuroinfekcje Inne: wodogłowie, SM, choroby immunologiczne Otępienie • Otępienie jest problemem medycznym i społecznym. • Występuje ono u 3% osób po 65 roku życia i aż u 10% osób po 75 roku życia. • W okresie dwudziestu ostatnich lat liczba chorych podwoiła się. Techniki diagnostyczne • TK • NMR • Funkcjonalne metody radioizotopowe (SPECT, PET) • Żadna z tych metod obrazowych nie pozwala na całkowicie jednoznaczne rozpoznanie typu schorzenia prowadzącego do otępienia. Zmiany w OUN związane z wiekiem • Ponieważ obraz mózgowia ulega pewnym zmianom wraz z wiekiem, należy je określić i nie mylić z objawami chorobowymi. • Zmniejszanie się liczby neuronów • Poszerzenie komór, zanik zakrętów • Uogólnione zmiany w obrębie istoty białej Zmiany w badaniach obrazowych zależne od wieku • Zmianom tym towarzyszą: • W badaniu HM-PAO-SPECT: narastająca asymetria w rozkładzie radioaktywności, spadek przepływu krwi w obrębie płatów czołowych, ogólny spadek przepływu krwi w mózgu. • W badaniu TK zmiany zanikowe • W badaniu NMR zmiany zanikowe, ogniska hyperintensywne w obrębie istoty białej Schorzenia prowadzące do otępienia Choroba Alzheimera: została wyodrębniona, ponieważ towarzyszy jej szereg dość charakterystycznych zmian w mózgowiu : • histologicznych : blaszki starcze (plaques), zwyrodnienie neurofibrylarne neuronów (neurofibryllary tangles), amyloid. • neuroprzekaźnikowych w zakresie układu: cholinergicznego, noradrenergicznego, serotoninergicznego. Typowe objawy choroby Alzheimera w badaniu NMR • Choroba Alzheimera powoduje pierwotne zmiany głównie w korze mózgowej (otępienie korowe). • Uogólniony zanik kory mózgowej ze szczególnym nasileniem w obrębie płatów skroniowychhipokampów • Uogólnione poszerzenie układu komorowego i przestrzeni płynowych • Poszerzenie bruzdy Sylwiusza (objaw typowy, ale nie patognomoniczny) • Zmiany w obrębie istoty białej nie występują lub są mało nasilone (jak w grupie kontrolnej) Choroba Alzheimera: Poszerzenie układu komorowego i bruzd, szczególnie bruzdy Sylwiusza (Okazaki i wsp.1993) Badanie TK mózgowia Choroba Alzheimera – badanie MR Znaczne zaniki korowe Atrofia obustronna hypokampów Typowe objawy choroby Alzheimera w badaniu spektroskopii-NMR • Spadek stężenia NAA - marker neuronalny (spadek wartości NAA/Cr) • Wzrost stężenia mioinozytolu (zmniejszona aktywność układów enzymatycznych konwertujących MI do fosfatydyloinozytolu. Typowe objawy choroby Alzheimera w badaniu HM-PAO-SPECT/PET • Symetryczny spadek przepływu krwi i metabolizmu glukozy w okolicach ciemieniowoskroniowych. W stanach zaawansowanych dodatkowo spadek metabolizmu w okolicach czołowych • W badaniu PET stwierdzono uogólniony spadek metabolizmu dla tlenu i glukozy ze szczególnym nasileniem w obu okolicach ciemieniowoskroniowych Choroba Alzheimera, badanie HM-PAO SPECT Choroba Alzheimera badanie HM-PAO SPECT Choroba Alzheimera, badanie HM-PAO SPECT: Uogólniony spadek przepływu krwi w obrębie kory mózgowej, szczególnie w okolicy skroniowo-ciemieniowej obustronnie (Mountz i wsp.2001) Choroba Alzheimera w badaniach SPECT/PET • Badania prospektyne wskazują, że metody te (głównie PET) pozwalają na rozpoznanie schorzenia przed wystąpieniem pełnoobjawowej choroby: • w grupie 132 chorych podających zaburzenia pamięci badanie SPECT trafnie wskazało na obecność AD u 77% chorych, tylko u 19% chorych z prawidłowym wynikiem CBF rozwinęła się choroba Alzheimera Choroba Alzheimera w badaniu SPECT/PET • Ze względu na tak charakterystyczny wzorzec zaburzeń metabolicznych uznaje się, że badanie PET i SPECT ma większą wartość diagnostyczną niż TK czy NMR. • (w 1996 r. uznano badanie radioizotopowe za podstawowe w rozpoznaniu schorzenia). Choroba Alzheimera w badaniach SPECT/PET • Inne prace wskazują, że badanie CBF może być zawodne w początkowej fazie rozwoju choroby: • Typowy wzorzec zaburzeń w przepływie krwi występuje u 24-58% chorych w początkowym okresie choroby. Peranni i wsp. (1988), Messa i wsp. (1994), McMurdo i wsp. (1994) Choroba Alzheimera w badaniach SPECT/PET • Podkreśla się możliwość występowania innego wzorca zaburzeń przepływu krwi: • spadek przepływu w tylnej części zakrętu obręczy i przedklinku (zwłaszcza w początkowym okresie schorzenia). Choroba Alzheimera w badaniach SPECT/PET • 97% chorych na chorobę Alzheimera wykazuje zaburzenia w metabolizmie glukozy (PET). • W grupie tej swoistość typowego wzorca wynosi 68% • Salmon i wsp. (1994) - 129 chorych Choroba Alzheimera w badaniach SPECT/PET • Wyniki badań przepływu krwi w mózgu wskazują, że choroba Alzheimera nie jest jednorodną jednostką chorobową i może obejmować różne okolice mózgowia. • Badanie przepływu krwi w mózgu z dużą dokładnością pozwala na rozpoznanie choroby, ale głównym celem badania jest raczej wykluczenie innych przyczyn otępienia. FDG-PET Badanie TK Chorobie Alzheimera często towarzyszą zmiany naczynio-pochodne Diagnostyka powinna obejmować zarówno CT/MR, jak i SPECT/PET Choroba Alzheimera i zmiany naczyniopochodne Badanie HM-PAO SPECT Efekt leków • Dotychczasowe obserwacje są niejednoznaczne. • Szelies i wsp. (1986) - podawanie agonisty receptorów muskarynowych (RS 86) powoduje wzrost metabolizmu dla glukozy w mózgu. • Heis i wsp. (1988) - podawanie piracetamu powoduje wzrost metabolizmu dla glukozy Badania receptorowe w chorobie Alzheimera • Badania patologiczne wskazują na redukcję ilości neuronów Ach położonych w jądrach podstawnej części przodomózgowia mających połączenie z korą mózgową • Redukcja aktywności acetyltransferazy • Zmniejszenie ilości receptorów typu M2 Badania receptorowe w chorobie Alzheimera • W badaniach SPECT zastosowano 123I-QNB – agonista dla receptorów muskarynowych M1, M2 spadek gromadzenia znacznika w płacie/płatach ciemieniowych, uogólniony spadek gromadzenia znacznika • Badania receptorów benzodiazepinowych – zaburzenia rozkładu znacznika • Badania układu dopaminergicznego- spadek czynności rec. D2 Otępienie naczyniopochodne • Jest drugą przyczyną występowania otępienia (13-24%). • Otępienie spowodowane jest licznymi ogniskami zawałowymi – objawy chorobowe występują, gdy objętość ognisk zawałowych przekracza 100 ml. • Należy do tzw. otępień korowopodkorowych. Otępienie naczyniopochodne • Ogniska zawałowe położone są bardzo heterogennie • Często MID współwystępuje z chorobą Alzheimera. • TK i NMR nie są badaniami swoistymi – mimo występowania ognisk zawałowych, otępienie nie musi wynikać z ich obecności, ale brak ognisk zawałowych wyklucza ten typ otępienia Otępienie naczyniopochodne • Typowymi objawami w badaniu MR są: • - ogniska zawałowe korowe i podkorowe, • - poszerzenie komór bocznych i przestrzeni płynowych • - ogniska w obrębie istoty białej Otępienie naczynio-pochodne (MID) – badanie MR Otępienie naczyniopochodne • W badaniach SPECT/ PET występują liczne ogniska zmniejszonego przepływu krwi i metabolizmu. Otępienie na tle naczyniowym (MID): zaniki korowo-podkorowe Ogniska niedokrwienne w różnych okolicach kory mózgowej Przepływ krwi w okolicach skroniowo-ciemieniowych prawidłowy (Mountz i wsp. 2001) Otępienie czołowo-skroniowe • Związane jest z atrofią płatów czołowych i skroniowych, zanikiem neuronów, gliozą obecnością ciałek Picka. Charakteryzuje się wczesnymi zaburzeniami osobowości, zachowania • Wyróżnia się trzy typy otępienia: • - choroba Picka • - degeneracja płata czołowego • -otępienie z towarzyszącym uszkodzeniem neuronu ruchowego Otępienie czołowo-skroniowe – badanie SPECT/PET • W badaniu SPECT - znaczna redukcja przepływu krwi w obrębie płatów czołowych (Venneri 1996, Starkstein 1994, Pickut 1997). • W badaniach PET - poza znaczną redukcją zużycia glukozy w obrębie okolic czołowych i/lub skroniowych, następuje upośledzenie metabolizmu w przyśrodkowej części płata skroniowego, w prążkowiu i we wzgórzu. Choroba Picka: Atrofia płata czołowego Badanie MR- zaniki korowe okolicy czołowej i skroniowej Choroba Picka, badanie HM-PAO SPECT Choroba Picka: badanie MRI-zaniki korowe w okolicy bruzdy Sylwiusza, ale bez zmian w obrębie płata czołowego Badanie HM-PAO SPECT-znaczna redukcja przepływu krwi w obrębie płatów czołowych (Mountz i wsp. 2001) Choroba Picka – badanie FDG-PET Spadek metabolizmu w obrębie płatów czołowych Choroba Parkinsona • U 10% (20-40% Mayeux i wsp. 1990) - chorych na chorobę Parkinsona rozwija się otępienie. • Wyniki niektórych badań sugerują, że przebieg otępienia w chorobie Parkinsona i Alzheimera jest zbliżony. • W badaniach PET wzorzec zaburzeń metabolicznych jest taki sam. • Różnica między PD i PDD – PDD pacjenci wykazują niższy metabolizm w obrębie angular gyri. Choroba Parkinsona • W badaniu SPECT: • - grupa PD nie różni się od grupy kontrolnej • - grupa PDD przedstawia taki sam wzorzec zaburzeń przepływu jak grupa AD (Spampinato i wsp. 1991) Wodogłowie wewnętrzne normotensyjne • Diagnostyka otępienia na tle wodogłowia jest bardzo istotna ze względu na potencjalną możliwość leczenia. • Skuteczność leczenia jest duża u chorych, u których wodogłowie jest wynikiem krwawienia podpajęczynówkowego lub zapalenia opon mózgowych. • Typowymi objawami są otępienie, ataxia, nie trzymanie moczu. • W badaniu PET zużycie glukozy jest ogólnie obniżone ale bez różnic regionalnych. Wodogłowie wewnętrzne normotensyjne • W badaniu SPECT mogą występować różne wzorce zaburzeń przepływu krwi w mózgu, ale: • - Występuje korelacja między nasileniem otępienia a zaburzeniami przepływu krwi w okolicy czołowej lewej (Granado i wsp. 1991). • -Wzorzec zaburzeń przepływu krwi typowy dla AD może wskazywać na brak poprawy po leczeniu operacyjnym • -Badania TK i MR przedstawiają wodogłowie, jednak nie pozwalają na ocenę, czy założenie zastawki będzie skuteczne. Otępienie w przebiegu wodogłowia normotensyjnego Badanie FDG-PET nie wykazuje Ogniskowych zaburzeń metabolicznych (Buck i wsp. 1999) Otępienie w przebiegu wodogłowia normotensyjnego: Badanie MR – poszerzenie układu komorowego Badanie NH3-PET- uogólniony spadek przepływu krwi w mózgu Choroba Creutzfeldt-Jakob’a • Podostre gąbczaste zapalenie mózgu z szybko narastającymi objawami otępienia • Ponieważ liczba chorych jest mała, badania obrazowe są dość zróżnicowane • PET – uogólniony spadek metabolizmu dla glukozy, spadek metabolizmu w okolicy skroniowej • SPECT- spadek przepływu krwi w jądrach podkorowych, różnych okolicach kory mózgowej. Choroba Creutzfeldta-Jakoba Badanie HM-PAO SPECT Badanie HM-PAO SPECT w chorobie Creutzfeldt’a-Jakoba: Ogniska obniżonego przepływu krwi w obrębie kory mózgowej, jądrach podkorowych (Miller i wsp.1998). Postępujące porażenie nadjądrowe • -Klinicznie: otępienie, parkinsonizm, zaburzenia ruchu gałek ocznych. • -Występuje w 6-7 dekadzie życia • -PET – uogólniony spadek metabolizmuszczególnie w płacie czołowym (superior frontal cortex - Foster i wsp. 1988) • -SPECT – znamienna hypoperfuzja tylko w korze czołowej (superior frontal cortex) – odróżniająca się od innych typów otępienia (obraz zbliżony, ale o mniejszym nasileniu, do występującego w chorobie Picka) Otępienie alkoholowe – objaw WernickeKorsakoff’a • Klinicznie zaburzenia orientacji i pamięci świeżej, konfabulacje. • Często towarzyszy niedobór tiaminy (jako wynik zbyt ubogiej diety). • W badaniach patologicznychwynaczynienia w ciałkach suteczkowatych Otępienie alkoholowe – objaw WernickeKorsakoff’a • PET - uogólniona redukcja metabolizmu dla glukozy (Kessler i wsp.1984) • SPECT- obustronny spadek przepływu w okolicach czołowych i skroniowych ( W-K S) • Uogólniony spadek przepływu, bez zmian ogniskowych oraz cechy zaników mózgowych w NMR (Sharp i wsp. 1986) (ARD) Zespół Downa • Zespół spowodowany trisomią chromosomu 21. • W obrazie patologicznym mózgowia u chorych po 35 roku życia stwierdza się wszystkie typowe cechy dla choroby Alzheimera. • PET- uogólniona redukcja metabolizmu w grupie starszych chorych w porównaniu do młodszych. • Obraz PET nie różni się od obrazu w chorobie Alzheimera • Badanie SPECT – podobne wyniki Otępienie w przebiegu AIDS • Otępienie może towarzyszyć innym objawom klinicznym lub występować jako jedyny objaw kliniczny. Otępienie w przebiegu AIDS • SPECT – opisano różne wzorce: • - spadek przepływu krwi w okolicach czołowych i ciemieniowych. • - rozsiane ogniska hypoperfuzji • Leczenie azathioprine prowadzi do normalizacji obrazu PET wraz z ustępowaniem objawów immunologicznych i neurologicznych. Otępienie w przebiegu AIDS • PET- w gr. o mniejszym zaawansowaniu choroby występuje wzrost metabolizmu dla glukozy w obrębie jąder podstawy i wzgórzu. • W gr. z nasilonymi objawami chorobowymi – spadek metabolizmu w strukturach odpowiedzialnych za płynność mowy Mimo, iż schorzenie obejmuje istotę białą, nie stwierdza się korelacji między nasileniem zmian klinicznych i zaburzeniami metabolizmu (Rottenberg i wsp. 1987) Badanie FDG-PET u chorego na otępienie w przebiegu AIDS Ogniskowe zaburzenia metaboliczne Depresja - badanie MR prawidłowe, badanie HM-PAO SPECT – znaczna redukcja przepływu krwi w okolicach czołowych (u chorych na głęboką depresję obserwuje się spadek przepływu krwi w okolicach czołowych-bez zmian morfologicznych w mózgowiu Diagnostyka obrazowa w rozpoznawaniu schorzeń otępiennych • Mimo, iż obrazowe metody diagnostyczne nie pozwalają na całkowicie pewne rozpoznanie typu otępienia, należą one obecnie do kanonu technik badawczych. • Wyniki badań obrazowych wymagają wspólnej oceny wraz z obrazem klinicznym Obrazowe badania diagnostyczne w ocenie ostrej fazy zawału mózgu Badania diagnostyczne • Jednoznaczne rozpoznanie zawału mózgu we wczesnej fazie ma istotne znaczenie kliniczne, decydujące niejednokrotnie o formie leczenia. • Zmiany czynnościowe i morfologiczne zachodzące w wyniku ostrego niedokrwienia są niewidoczne w rutynowych badaniach diagnostycznych (TK, MR). Badanie TK i MR w diagnostyce ostrego niedokrwienia mózgu • Konwencjonalne badanie MR (T2–zal.) uwidacznia obszar zawału po co najmniej 8÷10 godzinach. • Badanie TK uwidacznia zawał przeważnie po 12÷24 godzinach. Badania diagnostyczne • W ostrej fazie niedokrwienia znaczenie kliniczne odgrywają dwa typy badań obrazowych MR: – tzw. dyfuzyjne (DWI), – tzw. perfuzyjne (PWI). • Badanie przepływu krwi w mózgu techniką SPECT po podaniu 99mTc–HMPAO lub innego znacznika przepływowego. Badanie przepływu krwi w mózgu techniką SPECT • Badanie polega na podaniu i.v. radiofarmaceutyku 99mTc–HMPAO gromadzącego się w mózgu proporcjonalnie do przepływu krwi. • Każde zaburzenie przepływu krwi powoduje natychmiastową zmianę w rozkładzie radioaktywności. • Czas wystąpienia zaburzeń w ukrwieniu nie ma znaczenia dla wyniku badania. Badanie przepływu krwi w mózgu techniką SPECT • Badanie ma znaczenie: – diagnostyczne, – rokujące. • Badanie koreluje z wynikami innych technik diagnostycznych. Badanie przepływu krwi w mózgu (wynik prawidłowy) Badanie przepływu krwi w mózgu (rekonstrukcja 3D) Badanie przepływu krwi w mózgu (zawał mózgu) Badanie przepływu krwi w mózgu (zawał mózgu) Badanie przepływu krwi w mózgu (zawał mózgu) Badania receptorowe układu nerwowego Trwają prace nad zastosowaniem znaczników dla receptorów: • muskarynowych, • opiatowych, • serotoninergicznych Układ receptorów dopamniergicznych Rec DOPA Beta-CIT IMBZ Wychwyt zwrotny
