Ruch Rastafari - klonowic.lublin.pl

Ruch Rastafari
Ruch „duchowej świadomości” („spiritual
consciousness”). Jah (Bóg) jest duchem, który objawił
się m.in. w cesarzu Ras Tafari Makkonenie znanym
jako Haile Selassie I, czym motywują cześć dla niego
jako Zwycięskiego Lwa Plemienia Judy, Wybrańca
Bożego i Króla Królów Etiopii. Część z nich na
podstawie Apokalipsy 5:5 wierzy, że cesarz Haile
Selassie I był biblijnym mesjaszem i rozpoczął
ostateczne zaprowadzania Królestwa Bożego na Ziemi.
Rastafarianie wierzą też, że dzięki cesarzowi na
świecie zapanuje pokój i że zaprowadzi on ich do
Ziemi Obiecanej – Etiopii, co ma przynieść
wybawienie z niewoli, jaką wciąż ich zdaniem jest dla
wielu rasizm. Wszyscy rastafarianie przypisują duże
znaczenie przesłaniu cesarza, który głosił, że pokój na
świecie zapanuje, gdy kolor ludzkiej skóry będzie miał
nie większe znaczenie niż kolor oczu.
Ruch Rastafari zapoczątkowany został w latach
trzydziestych na Jamajce w środowiskach ruchu
walki o równouprawnienie rasowe. Wyrasta też
z interpretacji biblijnego proroctwa, aspiracji
społeczno-kulturalnych osób czarnoskórych
i kazań Marcusa Garveya. Rozpowszechniał się
wraz z emigracją mieszkańców Jamajki, a także
dzięki muzyce (rocksteady, reggae, dub, ragga, ska
i dancehall). Nazwa ruchu pochodzi od imienia
chrzestnego cesarza Ras Tafari,
co w języku amharskim znaczy książę straszliwy.
Ruch rastafarian ma trzy wymiary ściśle
ze sobą powiązane: społeczno polityczny, kulturowy
i religijny. Rastafari nie jest
organizacją, ale realnie istniejącą
wspólnotą miłości dzieci Jah,
skazanych na życie w Babilonie –
w systemach zniewalających
człowieka. Rastamani poszukują
w swoim ruchu wolności,
niezależności, godności człowieka
jako dziecka stworzonego na obraz
Boży. Głoszą równość wszystkich
ludzi, są za zniesieniem wszelkich
różnic rasowych, klasowych,
organizacyjnych. Bo dopóki istnieją
różnice, dopóty będzie istniał ucisk
i niesprawiedliwość.
Polscy rastamani w sposobie myślenia i zachowania
demonstrują nonkonformizm oraz skłonność do bycia
w drodze, w ciągłej podróży w poszukiwaniu przygód
i dobrych ludzi. Wartości te są realizowane w grupie,
komunie, małej wspólnocie, gdzie ceniona jest
niezależność przekonań, barwna osobowość
i indywidualność. Bycie sobą oceniane jest jako samoistna,
absolutna wartość istoty ludzkiej. Dążą do tego, aby
codzienne życie nie było zdominowane przez bezwzględne
dążenie do sukcesu, egoizm. W miejsce wszelkich
menedżerskich programów proponują humanistyczne
treści: braterstwo, partnerski styl, odpowiedzialność
i współdziałanie, walkę z fałszem.
Zasady życia rastafarian są oparte na Starym Testamencie proste życie i cześć dla Jahwe - Jah. W praktyce oznacza to
unikanie zażywania narkotyków, picia alkoholu
i wegetarianizm. Tolerowane jest natomiast palenie
haszyszu, marihuany, konopi indyjskich, który to rytuał
niektórzy wyznawcy mylą ze świętym sakramentem oraz
pobudzeniem pozytywnej energii. Rastafarianie wierzą,
że świat został opanowany przez zło, którego uosobieniem
jest system babiloński, który musi upaść, aby na świecie
zapanowało dobro. Głoszą również powrót do natury,
rozumiany jako konieczność zaprzestania wrogości i walki,
która prowadzi do wyniszczenia pozytywnej energii na
świecie, bo wiara w Jahwe to zjednoczenie.
Rastafarianinem może być każdy pod warunkiem,
że uznaje zasadę ogólnoludzkiego braterstwa
odrzucającego wszelki ucisk i dyskryminację.
Rastamani pragną przywrócić ludziom poczucie wspólnoty
braterskiej. Stylem bycia i życia protestują, usiłują zmienić
zniewolone różnymi systemami społeczeństwo. Nie czynią
tego w sposób agresywny, lecz przez działanie na
świadomość, przekonania, zachowania i obrzędy. Ich tzw.
przystosowanie do społeczeństwa można określić jako
pozytywne poszukiwanie zagubionych, humanistycznych
i religijnych wartości. Ta właśnie postawa zjednała ich
i nadal przyciąga wielu zwolenników wśród młodzieży
Magnesem przyciągającym młodzież do
tej grupy jest także obok stylu życia,
elementów religijności, tajemniczości,
poczucia wspólnoty także strój.
Rastafarianie noszą kolorowe ubiory,
a w tym długie szaty - „galabije”,
a czasem tylko symboliczne znaczki,
w których dominują barwy zielone,
żółte i czerwone. Najbardziej
charakterystyczne dla rastamanów są
długie nieczesane włosy zaplecione
w warkoczyki - dread-locki mające
odstraszać złe moce i symbolizować
dawnych wojowników Izraela, którzy
nie obcinając włosów chcieli
upodobnić się do biblijnego siłacza Samsona. Często też owe fryzury
przykrywają kolorowymi
czapeczkami.
Rastafarianie propagują muzykę reggae muzykę serc, która jednoczy wszystkich
ludzi i której rytm jest bronią w babilońskim
systemie praw i zakazów. Muzyka ta jest
mieszaniną elektronicznego rocka
z afrykańską muzyką magów oraz różnych
stylów, tworzonych przez czarnych i białych.
Została spopularyzowana przez Boba
Marleya. Teksty pieśni reggae głoszą
równość społeczną, miłość, braterstwo,
potępiają rasizm, demaskują symbol zła Babilon,
w którym żyjemy. Znane kapele reggae,
które wydały swoje płyty na Zachodzie
i zdobyły popularność to np.: „Aswad”,
„Misty in Toots”, Steel Pulse”,
a w Polsce „Brygada Kryzys”, „Izrael”.
Nazwa
Rastafari jest często niewłaściwie nazywane
rastafarianizmem, choć określenie to przez samych
rastafarian uznawane jest za obraźliwe. Wg rastafarian
słowa zakończone na -izm zostały wymyślone aby
wprowadzić podziały między dziećmi Jah. Głoszą oni
zasadę "No ism, no schism".
Charakterystyka
Rastafari łączy cechy afrykańskich wierzeń
animalistycznych, chrześcijaństwa, hinduizmu
oraz pokojowych nauk cesarza Haile Selassie I,
który głosił, że pokój na ziemi zapanuje, gdy
ludzie przestaną być dzieleni na ludzi pierwszej
i drugiej kategorii, a kolor ich skóry będzie miał
takie samo znaczenie jak kolor ich oczu. Korzenie
rastafari tkwią na kilku kontynentach, można go
więc uważać za wierzenia uniwersalne.
Krótki rys historyczny
Jednym ze źródeł rastafari są kazania Marcusa Garveya,
urodzonego na Jamajce czarnoskórego kaznodziei,
publicysty, nauczyciela i organizatora ruchu walki
o równouprawnienie rasowe. Podczas wizyty w Etiopii
zafascynował się on osobą Ras Tafariego jeszcze zanim
ten rozpoczął panowanie. Następnie rastafari
rozpropagowali na całym świecie emigranci z Jamajki.
Zyskał on popularność głównie w środowiskach
czarnoskórych robotników w Stanach Zjednoczonych
i Europie. Aż do lat siedemdziesiątych XX w. nie był
szeroko znany w innych środowiskach społecznych.
W latach siedemdziesiątych został rozpowszechniony
przez Boba Marleya i innych muzyków wśród
młodzieży amerykańskiej i europejskiej, co wiązało się
ze wzrostem popularności kultury i muzyki reggae.
Wierzenia religijne
Rastamani, nazywający się sami często „braćmi Rasta”,
wierzą, iż cesarz Haile Selassie I jest prawdziwym
mesjaszem, który poprowadzi wszystkie ludy Afryki,
a także w „eksportowej” wersji tej religii wszystkich
rozproszonych po świecie ludzi, którzy czują się duchowo
związani z Afryką, do Ziemi Obiecanej, w której nie
będzie już rasizmu i niesprawiedliwości.
Rastamani wierzą, że są resztką czystej czarnej rasy,
prawdziwych potomków biblijnego króla Dawida. Według
ich wierzeń w X wieku p.n.e. cesarstwo Etiopii zostało
utworzone przez Menelika I, syna biblijnego króla
Salomona i królowej Saby i przetrwało aż do upadku
cesarza Haile Selassie I.
Etiopskie źródła rastafari wywodzą się z jednej
strony od czarnoskórych wyznawców judaizmu,
zwanych falaszami, którzy przez całe wieki żyli
w Etiopii w izolacji od reszty Żydów. Sami
falasze odżegnują się od jakichkolwiek
związków z rastafari. Z drugiej strony wielu
etiopskich i jamajskich rastamanów uważa, że
ich religia jest jednym ze
wschodniochrześcijańskich kościołów – jednak
żaden inny kościół wschodniochrześcijański nie
uznaje ich tożsamości. Niektórzy wyznawcy
rastarafianizmu, zwłaszcza w USA, widzą swoją
wiarę jako jeden z nowych kościołów
protestanckich, z kolei inni uważają się za
katolików, którzy zerwali z wiarą w autorytet
Rzymu.
Symbole
 Lew Judy - jednym z głównych symboli rastafari jest lew, który
symbolizuje nieustraszoność, samego Ras Tafariego oraz
czasami samego Jah.
 Barwy - kolory zielony, żółty i czerwony, jako barwy flagi
Etiopii, mają dla rastafarian szczególne znaczenie i są często
obecne w ich strojach. Zielony oznacza Afrykę i spokojny kraj,
żółty to zagarnięte złoto przez kolonistów i dawne bogactwo
Afryki, czerwony oznacza krew przelaną podczas walk
z najeźdźcą.
 Dredy - noszenie „dredów”, czyli grubo
splecionych włosów, jest prawdopodobnie
zapożyczone z hinduizmu, zwłaszcza,
że w etiopskiej wersji rastafari dredy były
początkowo nieobecne. Noszenie dredów ma
znaczenie symboliczne. Dredy są symbolem Lwa
Judy, czyli nieustraszonego mesjasza, wyrazem
protestu przeciw „siłom Babilonu”.
Podstawowe elementy wiary
 Jah – rasta uznają Haile Selassie za Mesjasza zesłanego im przez Jah. Poprzez
zwracanie się do niego jako Jah Rastafari niektórzy uznają jego osobę za
manifestację Jah. Każdy rasta jest zachęcany do samodzielnego poszukiwania
prawdy.
 Yeshua Ha Mashiach jest stosowanym przez rasta ich zdaniem poprawnym
imieniem jakie oryginalnie nosił Jezus Chrystus nim zostało ono
zniekształcone przez pisownię i wymowę grecką i łacińską.
 Babilon - nazwa rebelii wobec czegoś co rasta nazywają "Prawowitym
Władcą Ziemi" ("Earth's Rightful Ruler") trwajacej już od czasów Nimrodu.
Pierwotnie nazwa wszystkich struktur władzy „białego człowieka”, które przez
całe wieki zmuszały czarną rasę do ekonomicznego i fizycznego
niewolnictwa. W szerszym znaczeniu jako Babilon określa się każdą strukturę
władzy i pieniądza wyzyskującą ludzi.
 Syjon albo Zion to nazwa "kraju marzeń" rasta. Fragment Psalmu 137
wg Pisma Świętego w wersji Króla Jakuba z 1611 roku.
By the rivers of Babylon, there we sat down, yea, we wept, when we
remembered Zion.
(Nad rzekami Babilonu tam myśmy siedzieli i płakali,
kiedyśmy wspominali Syjon
- początek Ps 137 wg Biblii Tysiąclecia.)
 Etiopia jest dla Rastafarian symbolem Syjonu (Zajonu).
W wierzeniu tym opierają się oni na treści tłumaczenia Psalmu 87
w najczęściej używanej i akceptowanej przez Rastafarian wersji Pisma
- King James Version (KJV)
 Ja i Ja (I and I) – doktryna głosząca pełną duchową jedność Boga i ludzi.
Mówi ona, że Bóg jest w każdym z ludzi
i jednocześnie wszyscy ludzie są jednym w Bogu.
 I-tal – pojęcie zbliżone do hebrajskiego koszer i arabskiego halal, czyli
„czyste” produkty żywnościowe, ubrania itp. Słowo to pochodzi od
angielskiego vital. Dla rastafarian Ital są wszystkie produkty naturalne, zaś
„nie-I-tal” „skażone Babilonem”, czyli np. chemicznie przetworzone.
 Pismo Święte - rastafarianie korzystają z Biblii w wersji Króla Jakuba
nazywanej po angielsku King James Version (KJV)
i wydanej w 1611 roku. Ponadto używają też Holy Piby
i utrzymują, że jest to najbardziej wierne oryginałowi tłumaczenie
starożytnej Biblii, której oryginał został przekłamany na przestrzeni
dziejów przez „siły Babilonu”.
Rastafari współczesne
Ruch Rastafari nigdy nie był scentralizowaną religią, wielu
rastafarian uznaje go nie za religię, a za "drogę życia".
Większość ludzi Rasta nie identyfikuje się z konkretnym
wyznaniem, definiując siebie jako Rasta raczej przez
ubiór, obyczaje, poglądy na sprawę rasizmu, słuchanie
muzyki
i częste przebywanie w gronie podobnych osób, tworząc
w ten sposób subkultury. Niektórzy rastafarianie obok
muzycznej uprawiają działalność polityczną, jak np.
Nandor Tanczos albo Ras Sam Brown i jego partia
Suffering People's Party z roku 1961, lub łagodzą
konflikty polityczne, jak np. Bob Marley, który poprosił
ówczesnego premiera Michaela Manleya, i lidera
opozycji Edwarda Seagę na scenę, i następnie wykonano
sławne zdjęcie ich trzech trzymających ręce
w symbolicznym geście pokoju podczas bardzo
brutalnej kampanii przedwyborczej.
Odłamy ruchu oraz tzw.
domy
Większość Rastafarian nie
identyfikuje się
z żadnym odłamem, ale wyróżnić
można trzy silne domy Rastafari:
Nyahbinghi, Bobo Ashanti (Bobos)
oraz 12 Plemion Izraela. Dom
Bobos ma charakter panafrykański
i przypomina sektę
z charyzmatycznym liderem,
podczas gdy dom 12 Plemion
Izraela ma charakter bardziej
uniwersalistyczny.
Większość świadomych swojej wiary rastafarian, zwłaszcza
tych mieszkających na Karaibach, uznaje że należy do
jednego z „domów”, które są pozostałością oryginalnej
struktury zniszczonej częściowo w latach 50. Są to domy
Nyahbinghi i Combsomes, które do lat 50. były zarządzane
przez nieformalne zgromadzenia starszych „uczonych
w piśmie”. Zwolennicy domu Nyahbinghi noszą dredy,
a zwolennicy domu Combsomes nie. Aktualnie dom
Combsomes praktycznie zanikł, zaś dom Nyahbinghi trwa
i jest zarządzany przez obieralną radę 72 starców, która
spotyka się raz do roku i ustala ogólne kierunki rozwoju tej
formy Rastafari.
W 1996 r. ruch Rastafari na całym świecie otrzymał status
doradczy przy Organizacji Narodów Zjednoczonych
(ONZ).
KONIEC
PRZYGOTOWANIE:
Olga Oleszczuk
Klasa 3 gimnazjum
MAJ
2009