Biologia na co dzień 1. Kiełkowanie fasoli Do przezroczystego plastikowego kubeczka lub do słoika włóż trochę waty. Połóż kilka ziaren fasoli i polej je wodą. Naczynie umieść w słońcu. Codziennie dolewaj troszeczkę wody i obserwuj jak ziarna wypuszczają korzonki. Potem możesz posadzić roślinkę w doniczce. W ten sposób obserwujesz, w jaki sposób rośnie roślina i czego potrzebuje do rozwoju. 2. Kolorowy seler Nalej do przezroczystego słoika wody i zafarbuj ją na jakikolwiek kolor, na przykład przy pomocy pastylek do farbowania jajek wielkanocnych albo kilku kropli atramentu. Włóż do niego łodygę selera po uprzednim obcięciu jego końcówki Zostaw gałązkę na cały dzień w słoiku. Potem zauważysz, że listki zmieniły kolor. W ten właśnie sposób możesz obserwować, jak roślina transportuje wodę do swoich liści. 3. Jak oddychają rośliny? Rośliny potrzebują nie tylko wody do życia, ale także światła i powietrza. Żeby to zauważyć, wystarczy roślina doniczkowa i trochę wazeliny lub zwykłego kremu. Posmaruj wazeliną dwa listki pod spodem a dwa inne na wierzchu. Co zaobserwujesz po kilku dniach? Listki posmarowane pod spodem będą usychać, ponieważ wazelina zablokowała małe otworki na spodzie listka, którymi roślina oddycha. Dwa inne listki miały dostęp do światła, ponieważ wazelina na wierzchu nie blokowała im do niego dostępu. 4*. Jak toczy się jajko? Obserwujemy jak toczy się ugotowane na twardo jajko i piłeczka tenisowa. Najpierw spróbuj potoczyć delikatnie jajko po ziemi, a potem piłeczkę. Jaka jest różnica? Okrągła piłka toczy się łatwiej niż owalne jajko. 5*. Poruszanie muskułami Możesz obserwować jak działa ludzkie ciało przypatrując się pracującym mięśniom ramion taty lub mamy. Połóż dłoń na muskułach i zauważ jak się one napinają. Praca mięśni polega na ich kurczeniu się, kiedy człowiek nimi steruje (przy pomocy nerwów oraz mózgu). Są jednak mięśnie, którymi nie możemy sterować i pracują bez naszej woli (np. serce). 6. Przy pomocy słuchawek możesz przysłuchiwać się pracy serca człowieka. 7*. Obserwowanie pracy oka Ten eksperyment najlepiej wykonać tam, gdzie można zaciemniać i rozjaśniać otoczenie. Popatrz w swoje oczy w lustrzanym odbiciu. Ta czarna kropka w oku nazywa się źrenicą, a wokół niej znajduje się tęczówka (słowo tęczówka kojarzy się z tęczą, która też jest kolorowa). A teraz zamknij oczy na dwie minuty i potem zaobserwuj, co się dzieje ze źrenicą. Kiedy do oka dociera światło, źrenica robi się malutka, a kiedy jest go mało (np. jeśli będziesz w zaciemnionym pokoju) robi się większa. 8*. Mamo, dlaczego płaczesz, kiedy kroisz cebulę? Czasem widzisz, że mama płacze krojąc cebulę. Nie płacze dlatego, że jest nieszczęśliwa, ale dlatego, że cebula zawiera w sobie taki specjalny olejek. Kiedy ją kroimy, olejek parując dostaje się do powietrza, potem drażni nasz nos i oczy. Jeśli nie chcesz płakać podczas krojenia cebuli, możesz spróbować kroić ją pod strumieniem wody. Wtedy olejek nie dostanie się już do powietrza i nie będzie drażnić oczu. 9. Hodowanie grzyba W słoiczku połóż na dno mokrą watę, a na niej kawałek suchego chleba. Aby chleb pozostał wilgotny zamknij słoik pokrywką. Po kilku dniach chleb spleśnieje, a na jego powierzchni ukaże się grzyb. Jakie inne rodzaje grzybów już znasz? Źródło: Natalia Dueholm Diane Molleson, Sarah Savage, „Easy Science Experiments”, Scholastic Inc., New York, 1993 w opracowaniu N. Dueholm * Jean Porter, „Science In Seconds for Kids”, Jon Wiley & Sons, Inc., 1995