kryteria oceniania - Gimnazjum Maciejowice

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z geografii:
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:
♦ umiejętnie wykorzystuje wiedzę o charakterze naukowym do identyfikowania
i rozwiązywania problemów,
♦ umiejętnie wykorzystuje narzędzia matematyczne i formułuje sądy oparte na
rozumowaniu matematycznym,
♦ omawia główne etapy rozwoju geografii,
♦ charakteryzuje osiągnięcia geografii jako nauki,
♦ przedstawia rodzaje odwzorowań i ich zastosowanie,
♦ oblicza rzeczywiste powierzchnie,
♦ oblicza skale na podstawie znajomości powierzchni,
♦ rozpoznaje rodzaje odwzorowań na podstawie siatek kartograficznych,
♦ analizuje mapy i plany, korzystając z programów komputerowych,
♦ analizuje mapy satelitarne,
♦ umiejętnie czyta, interpretuje i posługuje się mapą,
♦ wskazuje położenie wielu obiektów geograficznych, przyrodniczych i politycznych,
♦ potrafi wytyczyć trasę na podstawie GPS,
♦ przedstawia mechanizmy powstania różnych zjawisk geograficznych,
♦ wskazuje zależności pomiędzy działalnością człowieka a zjawiskami przyrodniczymi,
♦ umiejętnie wyszukuje i selekcjonuje informacje w różnych źródłach wiedzy geograficznej,
♦ charakteryzuje i wyciąga wnioski na podstawie map tematycznych, wykresów, danych
liczbowych różnych procesów geograficznych,
♦ omawia schematy zaćmienia Księżyca i Słońca,
♦ podaje zasadę wyznaczania geoidy,
♦ omawia przyczyny i konsekwencje działania siły Coriolisa,
♦ przedstawia zmianę czasu przy przekraczaniu południka 1800,
♦ definiuje pojęcia: aphelium i peryhelium,
♦ rozpoznaje położenie miejsca po dziennej wędrówce Słońca w dniach przesileń i równonocy,
♦ przedstawia mechanizm powstawania efektu cieplarnianego i problem dziury ozonowej,
♦ omawia wpływ poszczególnych rodzajów wiatrów na klimat,
♦ definiuje pojęcia: wilgotność bezwzględna i względna, temperatura punktu rosy, poziom
kondensacji,
♦ prognozuje pogodę na podstawie zdjęć satelitarnych,
♦ wskazuje zależność działalności gospodarczej człowieka od klimatu,
♦ charakteryzuje klimat miast,
♦ analizuje oceany pod względem zróżnicowania zasolenia,
♦ rozpoznaje typy źródeł,
♦ omawia metamorfizm i jego znaczenie,
♦ omawia wydarzenia w poszczególnych erach geologicznych,
♦ omawia ruchy epejrogeniczne i izostatyczne,
♦ wskazuje nieczynne wulkany w Polsce, podając czas ich aktywności,
str. 1
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
przygotowuje opisy wybuchów wulkanów w czasach historycznych,
omawia powstawanie atoli,
przedstawia zróżnicowanie wydm na świecie i w Polsce,
wskazuje zasięgi zlodowaceń na świecie, podając przykłady współczesnych form
polodowcowych,
oblicza parametry wynikające z rozciągłości południkowej i równoleżnikowej Polski,
charakteryzuje budowę geologiczną poszczególnych jednostek tektonicznych,
omawia genezę poszczególnych form powierzchni występujących w Polsce,
rozpoznaje wskazane skały,
opisuje cechy przejściowego klimatu Polski,
wyjaśnia przyczyny występowania wód podziemnych w Polsce,
podaje przykłady reliktów i endemitów,
przygotowuje prezentację multimedialną o wybranym typie krajobrazu,
prognozuje zmiany liczby ludności Polski, podając skutki,
podaje następstwa zmian liczby ludności i struktury ludności Polski,
wskazuje możliwości rozwiązywania problemu bezrobocia,
porównuje dawne i obecne przyczyny migracji Polaków,
wskazuje przykłady wpływu mniejszości narodowych i etnicznych na rozwój kultury
narodowej,
porównuje typy wsi,
analizuje przestrzenny rozwój przykładowego miasta,
ocenia działania podejmowane przez Unię Europejską,
analizuje problemy polskiego rolnictwa,
omawia perspektywy rozwoju polskiego rolnictwa,
analizuje problemy polskiego rybołówstwa,
analizuje problemy polskiego przemysłu,
omawia perspektywy rozwoju polskiego przemysłu,
uzasadnia tworzenie specjalnych stref ekonomicznych,
proponuje nowe kierunki rozwoju usług i komunikacji w Polsce,
porównuje obiekty wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w Polsce
z obiektami w innych krajach,
podaje propozycje działań zmierzających do poprawy warunków środowiska przyrodniczego
Polski,
opisuje walory parków narodowych w Polsce,
proponuje działania wpływające na rozwój społeczno-gospodarczy danego regionu,
proponuje wspólne działania dotyczące ochrony środowiska przyrodniczego w regionie,
omawia euroregiony i ich rolę w kształtowaniu więzi trans granicznych,
charakteryzuje wyjątkowe zjawiska przyrodnicze w Europie i wyjaśnić ich pochodzenie,
przedstawia historyczne uwarunkowania współczesnej sytuacji demograficznej Europy,
przedstawia historyczne uwarunkowania współczesnej sytuacji politycznej Europy,
przedstawia historyczne uwarunkowania współczesnej sytuacji polityczno-gospodarczej
państw skandynawskich,
przedstawia historyczne uwarunkowania współczesnej sytuacji polityczno-gospodarczej
państwa,
str. 2
♦ przedstawia historyczne uwarunkowania współczesnej sytuacji polityczno-gospodarczej
państw Europy Zachodniej,
♦ charakteryzuje inną niż Londyn europejską metropolię,
♦ podaje przykład państwa alpejskiego (innego niż Szwajcaria), wskazując na zależność
rozwoju od środowiska przyrodniczego Alp,
♦ podaje przykład państwa śródziemnomorskiego (innego niż Włochy), wskazując na zależność
jego rozwoju od środowiska przyrodniczego,
♦ proponuje sposób promocji wybranego regionu Europy,
♦ wyjaśnia wpływ krajów europejskich na stan środowiska przyrodniczego w Polsce,
♦ charakteryzuje wyjątkowe zjawiska przyrodnicze w Azji i wyjaśnia ich pochodzenie,
♦ przedstawia historyczne uwarunkowania współczesnej sytuacji demograficznej Azji,
♦ przedstawia historyczne uwarunkowania współczesnej sytuacji demograficznej Chin,
♦ przedstawia historyczne uwarunkowania współczesnej sytuacji polityczno-gospodarczej
Chin,
♦ przedstawia historyczne uwarunkowania współczesnej sytuacji polityczno-gospodarczej
Japonii,
♦ przedstawia historyczne uwarunkowania współczesnej sytuacji polityczno-gospodarczej
państw Azji Południowo-Wschodniej,
♦ przedstawia historyczne uwarunkowania współczesnej sytuacji polityczno-gospodarczej
państwa,
♦ przedstawia historyczne uwarunkowania współczesnej sytuacji polityczno-gospodarczej
państw Bliskiego Wschodu,
♦ charakteryzuje wyjątkowe zjawiska przyrodnicze w Afryce i wyjaśnia ich pochodzenie,
♦ przedstawić przykłady pomocy międzynarodowej dla społeczeństwa Afryki i ocenia ich
skuteczność,
♦ przedstawia wskazane problemy Afryki (konflikty, choroby),
♦ przedstawia historyczne uwarunkowania współczesnej sytuacji polityczno-gospodarczej
państw Ameryki Północnej i Łacińskiej,
♦ przedstawia szanse i zagrożenia związane z kontynuacją obecnej polityki gospodarczej
państw Ameryki Południowej,
♦ przedstawić historyczne uwarunkowania współczesnej sytuacji polityczno-gospodarczej
państw Ameryki Południowej,
♦ przedstawić historyczne uwarunkowania współczesnej sytuacji demograficznej Stanów
Zjednoczonych,
♦ określa wpływ kryzysu finansowego 2007–2009 na gospodarkę Stanów Zjednoczonych,
♦ podaje przykłady charakterystycznych zjawisk przyrodniczych w Australii i wyjaśnia
ich pochodzenie,
♦ przedstawia historyczne uwarunkowania współczesnej sytuacji polityczno-gospodarczej
państw Oceanii.
♦ przedstawia historię odkryć polarnych,
str. 3
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
omawia korelację geografii z innymi dziedzinami nauki,
podaje przykłady osiągnięć geografii jako nauki,
omówić podstawowe elementy, cechy i rodzaje map,
omawia pojęcie generalizacji i jej roli w tworzeniu map,
oblicza skale na podstawie znajomości odległości,
omawia główne rodzaje odwzorowań,
podaje przykłady odwzorowań umownych,
odczytuje rzeźbę na podstawie poziomic,
opisuje środowisko na podstawie mapy,
wskazuje położenie państw Europy,
odczytuje położenie obszaru,
opracowuje trasę podróży, uwzględniając współrzędne geograficzne,
porównuje model heliocentryczny i geocentryczny,
omawia fazy Księżyca,
omawia cechy geoidy,
przedstawia następstwa ruchu obrotowego w powiązaniu z jego cechami,
oblicza różnice wszystkich rodzajów czasu,
oblicza położenie na podstawie różnic czasu,
odczytuje położenie Słońca na tle gwiazdozbiorów Zodiaku,
omawia następstwa ruchu obiegowego,
obliczać kąt padania promieni słonecznych w dniach przesileń i równonocy w strefie
międzyzwrotnikowej,
omawia przyczyny zróżnicowania temperatury powietrza na kuli ziemskiej,
omawia globalną cyrkulację powietrza,
wyjaśnia przyczyny odchylania kierunków wiatrów,
wyjaśnia przyczyny zróżnicowania sum opadów rocznych i rocznego rozkładu opadów
na świecie,
podaje przyczyny powstania wskazanych pustyń świata,
analizuje mapy synoptyczne,
charakteryzuje poszczególne strefy klimatyczne,
analizuje wpływ prądów morskich na środowisko wybrzeży,
rozpoznaje na mapie typy mórz,
klasyfikuje i rozpoznaje skały wszystkich grup, podaje ich zastosowanie,
omawia przyczyny ruchu płyt litosfery,
wymienia orogenezy, podaje rodzaje gór z przykładami i ich charakterystyczne cechy,
dostrzega zależności między granicami płyt litosfery i obszarami aktywności sejsmicznej
i wulkanicznej,
omawia rzeźbotwórczą działalność morza, (abrazja, akumulacja),
podaje przyczyny powstawania podstawowych typów wybrzeży,
omawia powstawanie wiatrowych form erozyjnych (wskutek korazji, deflacji) i form
akumulacyjnych,
podaje przykłady regionów aktywnej działalności wiatru,
str. 4
♦ charakteryzuje formy polodowcowe lodowców górskiego i kontynentalnego, podając
przykłady,
♦ charakteryzuje konsekwencje rozciągłości południkowej i równoleżnikowej Polski,
♦ charakteryzuje góry poszczególnych orogenez,
♦ wskazuje na mapie Polski podane obiekty geograficzne,
♦ omawia rzeźbę powierzchni Polski,
♦ omawia występowanie surowców mineralnych w Polsce,
♦ oblicza średnie wartości temperatury powietrza, amplitudy temperatury i sum opadów,
♦ analizuje klimatogramy,
♦ wskazuje zlewiska, w których położona jest Polska,
♦ określa miejsca występowania wód podziemnych w Polsce,
♦ omawia genezę wybranej gleby,
♦ omawia cechy wszystkich typów krajobrazów z przykładami,
♦ omawia tendencje zmian liczby ludności Polski,
♦ podaje przyczyny występowania wyżów i niżów demograficznych,
♦ analizuje zmiany przyrostu naturalnego własnego regionu,
♦ analizuje wskaźnik bezrobocia w poszczególnych regionach Polski,
♦ omawia konsekwencje migracji,
♦ analizuje zmiany w osadnictwie wiejskim i miejskim,
♦ podaje przyczyny rozmieszczenia mniejszości narodowych w Polsce,
♦ przedstawia obszary współpracy państw członkowskich Unii Europejskiej,
♦ omawia wskaźniki rozwoju gospodarczego,
♦ porównuje poziom gospodarczy państw świata na podstawie wskaźników,
♦ na podstawie wskaźników porównuje rolnictwo Polski z rolnictwem innych państw,
♦ podaje konsekwencje obecnej sytuacji przemysłu Polski, wynikające z powojennej historii
jego rozwoju,
♦ charakteryzuje nowoczesne gałęzie przemysłu,
♦ porównuje poziom transportu i łączności Polski z innymi państwami,
♦ opracowuje trasę turystyczną we własnym regionie,
♦ uzasadnia wpis na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO polskich obiektów,
♦ opisuje walory wybranego parku narodowego,
♦ porównuje gospodarkę centralnie planowaną z wolnorynkową,
♦ dostrzega związki przyczynowo-skutkowe zachodzące w środowisku geograficznym
danego regionu,
♦ przedstawia cechy środowiska przyrodniczego, wyróżniające dane państwo,
♦ przedstawia historię przemian politycznych w regionie,
♦ wskazuje wspólne dla państw naszego regionu problemy demograficzne, gospodarcze
i dotyczące ochrony środowiska,
♦ wyjaśnia genezę poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego Europy,
♦ podaje przykłady państw o dużym wewnętrznym zróżnicowaniu językowym i kulturowym,
♦ przedstawia procesy integracyjne w Europie,
♦ wyjaśnia genezę krajobrazu Europy Północnej,
♦ wyjaśnia przyczyny sukcesu gospodarczego państw skandynawskich,
♦ wyjaśnia zależność między gospodarką Islandii a warunkami środowiska przyrodniczego,
♦ charakteryzuje przemiany gospodarcze drugiej połowy XX wieku,
str. 5
♦ przedstawia zależność rozwoju Londynu od warunków środowiska przyrodniczego,
♦ przedstawia zależność rozwoju gospodarczego Szwajcarii od warunków środowiska
przyrodniczego Alp,
♦ charakteryzuje problemy społeczno-gospodarcze państw basenu Morza Śródziemnego,
♦ charakteryzuje walory przyrodnicze wskazanego regionu turystycznego Europy,
♦ przedstawia przykłady współpracy międzynarodowej w celu poprawienia stanu środowiska
przyrodniczego,
♦ wyjaśnia genezę poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego Azji,
♦ podaje przyczyny wskazanych konfliktów w Azji,
♦ wymienia działania podjęte w celu zlikwidowania tych konfliktów,
♦ wyjaśnia zależność gospodarki Chin od warunków środowiska przyrodniczego,
♦ przedstawia konsekwencje obecnej sytuacji demograficznej Chin,
♦ przedstawia problemy społeczne wynikające z przemian gospodarczych w Chinach,
♦ wyjaśnić zależność gospodarki Japonii od warunków środowiska przyrodniczego,
♦ charakteryzuje gospodarkę Japonii,
♦ opisać przemiany gospodarcze w Azji Południowo-Wschodniej w drugiej połowie XX wieku,
♦ podaje przyczyny niskiego rozwoju społeczno-gospodarczego Indii,
♦ wyjaśnia przyczyny i skutki konfliktów na Bliskim Wschodzie,
♦ wyjaśnia zależności między elementami środowiska przyrodniczego Afryki,
♦ wyjaśnia przyczyny problemów rolnictwa w Afryce,
♦ przedstawia sposoby rozwiązania problemu głodu i ocenia ich skuteczność,
♦ określa związki między warunkami środowiska przyrodniczego a gospodarką Ameryki
Północnej i Łacińskiej,
♦ określa związki między warunkami środowiska przyrodniczego a gospodarką Ameryki
Południowej,
♦ wyjaśnia wpływ warunków środowiska przyrodniczego na lokalizację i funkcjonowanie miast
w Ameryce Południowej,
♦ wyjaśnia zależność gospodarki Stanów Zjednoczonych od warunków środowiska
przyrodniczego,
♦ przedstawia rolę usług w gospodarce Stanów Zjednoczonych,
♦ wyjaśnia zależności między elementami środowiska przyrodniczego a gospodarką
Australii,
♦ charakteryzuje gospodarkę na wyspach Oceanii,
♦ opisuje działania człowieka na obszarach podbiegunowych,
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:
♦
♦
♦
♦
♦
♦
podaje powiązania między elementami środowiska przyrodniczego i geograficznego,
wymienia i definiuje elementy mapy,
przelicza odległości na podstawie różnych skal,
przelicza wszystkie rodzaje skal,
wykonuje prosty plan okolicy, obliczając skalę,
definiuje odwzorowanie,
str. 6
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
rozpoznaje metody kartograficzne prezentacji treści na mapach,
wskazuje główne obiekty geograficzne na poszczególnych kontynentach,
odczytuje położenie punktów na mapie,
opisuje geocentryczny i heliocentryczny model budowy Wszechświata,
porównuje kształt kulisty i elipsoidalny,
charakteryzuje następstwa ruchu obrotowego,
oblicza różnicę czasu miejscowego na podstawie różnicy długości geograficznej,
podaje kąt nachylenia osi ziemskiej do płaszczyzny orbity,
omawia dzienną wędrówkę Słońca w różnych porach roku, w umiarkowanych szerokościach
geograficznych,
opisuje oświetlenie Ziemi w ciągu roku w różnych szerokościach geograficznych,
oblicza kąt padania promieni słonecznych w dniach przesileń i równonocy w strefie
umiarkowanej,
analizuje roczną amplitudę temperatury powietrza,
charakteryzuje: pasaty, monsuny, bryzę, fen,
charakteryzuje cyrkulację powietrza w strefie międzyzwrotnikowej,
przedstawia rodzaje opadów (konwekcyjne, orograficzne, frontalne),
przedstawia warunki, w których dochodzi do pustynnienia,
analizuje i wykonuje wykresy klimatyczne,
podaje zasięg stref klimatycznych,
opisać ruchy wody morskiej,
podać przykłady typów genetycznych jezior,
definiuje pojęcia związane z siecią rzeczną,
wyjaśnia pojęcie i omawia podział surowców mineralnych,
omawia zjawiska na granicach płyt litosfery,
wymienia główne wydarzenia w poszczególnych erach dziejów Ziemi,
wskazuje obszary sejsmiczne i występowania czynnych wulkanów na świecie,
charakteryzuje rzeźbotwórczą działalność rzeki w poszczególnych odcinkach (erozja,
akumulacja),
klasyfikuje formy eoliczne,
rozpoznaje wydmy: paraboliczną i barchan,
podaje przykłady form erozyjnej i akumulacyjnej działalności lodowców górskiego
i kontynentalnego,
wymienia państwa sąsiadujące z Polską,
wymienia konsekwencje rozciągłości południkowej i równoleżnikowej Polski,
podaje orogenezy i przykłady gór, które powstały w czasie ich trwania,
wskazuje ważniejsze rzeki, jeziora, zatoki,
charakteryzuje podstawowe formy powierzchni,
omawia genezę głównych surowców Polski,
podaje kierunki napływu mas powietrza oraz regionów, w których powstają,
wyznacza zlewiska,
wyjaśnia proces powstawania gleby,
przedstawia strukturę gatunkową zbiorowisk roślinnych Polski,
podaje przykłady poszczególnych typów krajobrazów,
wskazuje na wykresach demograficznych okresy wyżów i niżów demograficznych,
str. 7
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
wykonuje wykres przedstawiający zmiany liczby ludności,
podaje przyczyny zróżnicowania przyrostu naturalnego Polski,
podaje przyczyny bezrobocia w Polsce,
omawia przyczyny migracji i wyjaśnia ich rozmieszczenie,
opisuje funkcje wybranych miast Polski,
omówić typy wsi,
charakteryzuje wybrane grupy etniczne i mniejszości narodowe,
przedstawia korzyści wynikające z wstąpienia Polski do Unii Europejskiej,
analizuje strukturę zasiewów i wielkość produkcji rolniczej,
omawia warunki naturalne rolnictwa wybranych regionów Polski,
podaje przyczyny występowania upraw roślin i chowu zwierząt w określonych regionach,
omawia występowanie surowców mineralnych i ich zastosowanie w poszczególnych
gałęziach przemysłu,
♦ omawia przyczyny rozwoju wybranych okręgów przemysłowych,
♦ na podstawie wskaźników ocenia poziom transportu i łączności w Polsce,
♦ ocenia stopień zagospodarowania turystycznego poszczególnych regionów,
♦ opisuje wybrany obiekt spośród wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO,
♦ na podstawie map ocenia stopień zmian środowiska przyrodniczego,
♦ wymienia i wskazuje na mapie przykłady form ochrony przyrody,
♦ analizuje pochodzenie rzeźby danego regionu,
♦ podaje zasoby naturalne,
♦ analizuje strukturę ludności regionu na tle Polski,
♦ przedstawia zmiany polityczne i gospodarcze, zachodzące w regionie,
♦ omawia podobieństwa i różnice kulturowe pomiędzy krajami sąsiadującymi z Polską,
♦ przedstawić cechy środowiska przyrodniczego wyróżniające Europę na tle innych
kontynentów,
♦ wyjaśnia przyczyny zróżnicowania ludów Europy,
♦ charakteryzuje działania ograniczające konflikty narodowościowe,
♦ przedstawia najważniejsze cechy gospodarek poszczególnych państw skandynawskich,
♦ wyjaśnia genezę wybranych elementów środowiska przyrodniczego Islandii,
♦ przedstawia związki między warunkami środowiska a gospodarką wybranych regionów
Europy Zachodniej,
♦ opisuje funkcje społeczno-gospodarcze Londynu jako miasta,
♦ charakteryzuje genezę powstania górotworu Alp,
♦ przedstawia genezę rzeźby i warunki klimatyczne w państwach basenu
Morza Śródziemnego,
♦ charakteryzuje walory przyrodnicze wybranego regionu turystycznego Europy,
♦ charakteryzować działania na rzecz poprawy stanu środowiska przyrodniczego,
♦ przedstawia wyróżniające się na tle innych kontynentów cechy środowiska przyrodniczego
Azji,
♦ charakteryzuje cywilizacje starożytne wywodzące się z Azji,
♦ wskazuje miejsca konfliktów narodowościowych w Azji,
♦ wyjaśnia genezę wybranych elementów środowiska przyrodniczego Chin wpływających na
specyfikę tego kraju,
str. 8
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
podaje przyczyny obecnej sytuacji demograficznej,
charakteryzuje gospodarkę Chin,
wyjaśnia genezę wybranych elementów środowiska przyrodniczego Japonii,
wyjaśnia związki między warunkami środowiska przyrodniczego a gospodarką wybranych
regionów Azji Południowo-Wschodniej,
przedstawić dysproporcje warunków życia ludności w Indiach,
przedstawia zróżnicowanie etniczne i religijne Bliskiego Wschodu,
wskazuje przykłady konfliktów,
wyjaśnia genezę wybranych elementów środowiska przyrodniczego Afryki,
opisuje problemy rolnictwa Afryki,
analizuje przyczyny głodu w Afryce,
charakteryzuje cechy środowiska przyrodniczego regionu,
podaje przyczyny wysokiego przyrostu naturalnego w Ameryce,
charakteryzuje wody powierzchniowe Ameryki Południowej,
przedstawia piętrowość roślinną lasu równikowego,
podaje przyczyny i skutki urbanizacji pozornej,
charakteryzuje zróżnicowanie etniczne społeczeństwa Ameryki Południowej,
wyjaśnia genezę wybranych elementów środowiska przyrodniczego Stanów Zjednoczonych,
podaje przyczyny zróżnicowania gęstości zaludnienia na obszarze Stanów Zjednoczonych,
opisuje warunki rozwoju nowoczesnych gałęzi przemysłu w Stanach Zjednoczonych,
wyjaśnia genezę wybranych elementów środowiska przyrodniczego Australii,
charakteryzuje rolnictwo Australii,
wyjaśnia genezę wysp Oceanii,
charakteryzuje klimat i roślinność wysp Oceanii,
wyjaśnia przyczyny występowania specyficznych warunków środowiska przyrodniczego
na obszarach podbiegunowych
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
definiuje elementy środowiska przyrodniczego, podaje przykłady,
podaje źródła wiedzy geograficznej,
omawia rodzaje map,
oblicza odległość rzeczywistą na podstawie mapy,
analizuje mapę i plan,
orientuje mapę w terenie,
definiuje siatkę geograficzną i kartograficzną,
oblicza wysokość względną,
podaje nazwy metod kartograficznych,
charakteryzuje rzeźbę terenu na podstawie mapy,
definiuje długość i szerokość geograficzną,
opisuje cechy południków i równoleżników,
str. 9
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
porównuje cechy planety i gwiazdy,
wymienia cechy planet wewnętrznych i zewnętrznych,
przedstawia argumenty potwierdzające kulistość Ziemi,
omawia prędkość liniową i kątową ruchu obrotowego,
wymienia następstwa ruchu obrotowego,
rozróżnia pojęcia czasu miejscowego, strefowego i urzędowego,
omawia cechy ruchu obiegowego,
podaje daty początków astronomicznych pór roku,
określa, kiedy kąt padania promieni słonecznych w Polsce jest największy i najmniejszy,
podaje cechy charakterystyczne, w tym zasięg stref oświetlenia Ziemi,
wymienia warstwy atmosfery,
omawia zależność temperatury powietrza od szerokości geograficznej,
przedstawia ruch powietrza w układach barycznych na półkuli północnej,
podaje nazwy wiatrów i obszary ich występowania: pasaty, monsuny, bryza, fen,
rozróżnia podstawowe grupy chmur,
wskazuje na Ziemi miejsca o największych i najmniejszych sumach opadów rocznych,
omawia elementy pogody i składniki klimatu,
omawia czynniki klimatotwórcze,
analizuje wykresy klimatyczne,
definiuje poszczególne elementy hydrologiczne,
podaje i klasyfikuje do głównych grup skał przykłady skał ważnych dla gospodarki,
omawia budowę litosfery,
wskazuje płyty litosfery,
wymienia i definiuje elementy budowy wulkanu,
podaje przykłady wulkanów,
definiuje obszary sejsmiczne i asejsmiczne,
wymienia elementy rzeźby w poszczególnych odcinkach biegu rzeki,
rozróżnia wybrzeża erozyjne i akumulacyjne,
definiuje akumulacyjną i erozyjną działalność wiatru,
podaje przykłady form eolicznych,
omawia warunki powstawania lodowców,
wskazuje wszystkie województwa,
podaje przykłady konsekwencji rozciągłości południkowej i równoleżnikowej Polski,
podaje nazwę ery, w której powstały poszczególne struktury tektoniczne,
wskazuje regiony geograficzne Polski,
przypisuje formy powierzchni do regionów, w których występują,
podaje zastosowanie skał występujących w Polsce,
opisuje cechy mas powietrza, kształtujących klimat Polski,
wskazuje na mapie dział wodny i dorzecze oraz rzeki główne,
przedstawia zbiorowiska roślinne w Polsce,
omawia cechy wybranego krajobrazu,
określa miejsce Polski w Europie pod względem liczby ludności,
odczytuje informacje z mapy gęstości zaludnienia w Polsce,
wskazuje obszary o dodatnim i ujemnym przyroście naturalnym i rzeczywistym,
str. 10
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
analizuje strukturę ludności w Polsce,
podaje przykłady fal migracyjnych w Polsce,
definiować zespoły miejskie, podaje przykłady,
wskazuje na mapie Polski występowanie grup etnicznych i mniejszości narodowych,
wskazuje skupiska Polonii na świecie,
wskazuje państwa należące do Unii Europejskiej,
podaje przykład miernika stanu gospodarki,
wykonuje i analizuje wykres użytkowania ziemi,
omawia na podstawie mapy rozmieszczenie upraw roślin i chowu zwierząt w Polsce,
na podstawie wskaźników ocenia produkcję przemysłową Polski,
omawia występowanie surowców energetycznych w Polsce,
na podstawie wykresów omawia strukturę wybranych okręgów przemysłowych,
omawia znaczenie usług,
odczytuje z mapy szlaki i główne węzły transportu,
omawia znaczenie komunikacji w gospodarce na podstawie wskaźników oceniać natężenie
ruchu turystycznego,
omawia walory turystyczne wybranego regionu,
wskazuje obiekty wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w Polsce,
podaje zagrożenia środowiska przyrodniczego Polski,
omawia wyróżniające region cechy klimatu,
wymienia formy rzeźby,
podaje główne procesy kształtujące wybrane elementy środowiska danego regionu,
wymienia główne formy działalności człowieka,
na podstawie diagramów i danych statystycznych odczytuje strukturę demograficzną sąsiadów
Polski,
wymienia główne atrakcje turystyczne państw sąsiadujących z Polską,
wskazuje na mapie jednostki fizycznogeograficzne Europy, największe rzeki i jeziora;
przedstawia podstawowe cechy charakterystyczne środowiska przyrodniczego Europy,
podaje przykłady świadczące o dużym zróżnicowaniu ludów Europy,
wyjaśnić przyczyny wybranych konfliktów narodowościowych,
przedstawia cechy charakterystyczne środowiska przyrodniczego państw skandynawskich,
charakteryzuje wybrane elementy środowiska przyrodniczego Islandii wpływające na
specyfikę tego kraju,
wyjaśnia pojęcia: restrukturyzacja, rolnictwo intensywne, współpraca transgraniczna,
wymienia główne cechy światowych metropolii,
charakteryzuje społeczeństwo Londynu,
wymienia główne cechy środowiska przyrodniczego Alp,
opisuje główne walory środowiska przyrodniczego basenu Morza Śródziemnego,
wyjaśnia pojęcia związane z turystyką,
podaje przykłady działań na rzecz poprawy stanu środowiska przyrodniczego,
wskazuje na mapie jednostki fizycznogeograficzne Azji, największe rzeki i jeziora,
charakteryzuje podstawowe cechy charakterystyczne środowiska przyrodniczego Azji,
podaje przykłady świadczące o dużym zróżnicowaniu ludów Azji,
str. 11
♦ charakteryzuje wybrane elementy środowiska przyrodniczego Chin wpływające na
specyfikę tego kraju,
♦ dokonuje analizy wskaźnika urodzeń i zgonów Chin,
♦ podaje definicje terminów: kapitał zagraniczny, siła robocza, globalne ocieplenie,
♦ charakteryzuje wybrane elementy środowiska przyrodniczego Japonii.
♦ przedstawia walory turystyczne państw Azji Południowo-Wschodniej,
♦ charakteryzuje zróżnicowanie etniczne, językowe, religijne społeczeństwa Indii,
♦ opisuje warunki środowiska przyrodniczego na Bliskim Wschodzie,
♦ przedstawia charakterystyczne wybrane elementy środowiska przyrodniczego Afryki,
♦ podaje nazwy roślin uprawnych Afryki,
♦ podaje sposoby gospodarowania w Afryce,
♦ przedstawia główne problemy Afryki,
♦ wskazuje regiony głodu w Afryce,
♦ opisuje warunki naturalne Ameryki Północnej i Łacińskiej,
♦ określić wartość przyrostu naturalnego państw Ameryki Środkowej,
♦ opisać warunki naturalne Ameryki Południowej,
♦ przedstawia znaczenie lasu równikowego dla Ziemi,
♦ wymienia problemy wielkich miast Ameryki Południowej,
♦ charakteryzuje elementy środowiska przyrodniczego Stanów Zjednoczonych,
♦ wymienia cechy wybranej nowoczesnej gałęzi przemysłu,
♦ przedstawia wybrane elementy środowiska przyrodniczego Australii;
♦ wskazuje najważniejsze działy gospodarki Australii,
♦ wyjaśnia pochodzenie wysp Oceanii,
♦ podaje cechy środowiska przyrodniczego Arktyki i Antarktyki,
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
definiuje pojęcia: geografia, środowisko przyrodnicze i geograficzne,
wymienia elementy środowiska przyrodniczego,
podaje definicję mapy,
podaje przykłady zastosowania mapy,
podaje definicję skali,
porównuje wielkość skal,
podaje różnice między mapą a planem,
odczytuje wysokość bezwzględną punktu,
wskazuje kontynenty i oceany na mapie,
wskazuje na mapie półkule północną i południową, wschodnią i zachodnią,
podaje definicje planety i gwiazdy,
wymienia kolejno planety Układu Słonecznego,
podaje nazwę kształtu Ziemi,
podaje długość promienia ziemskiego i równika,
określa kierunek i okres ruchu obrotowego,
odczytuje czas z map stref czasowych,
str. 12
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
definiuje ruch obiegowy Ziemi,
wymienia strefy oświetlenia Ziemi,
podaje nazwę obowiązującego w Polsce kalendarza,
charakteryzuje troposferę,
oblicza średnią temperaturę powietrza (dobową i roczną) i amplitudę dobową i roczną
temperatury powietrza,
definiuje niż i wyż atmosferyczny oraz ciśnienie atmosferyczne i wiatr,
wymienia warunki powstawania chmur i opadów,
definiuje pogodę i klimat,
wymienia strefy klimatyczne Ziemi,
wymienia elementy hydrologiczne,
podaje przykłady wykorzystania wody w życiu i gospodarce człowieka,
definiuje skałę,
podaje główne grupy skał,
podaje główne warstwy wnętrza Ziemi,
definiuje płytę litosfery i podaje przykład,
wymienia czynniki kształtujące rzeźbę powierzchni,
definiuje wulkanizm,
podaje przykłady rzeźby terenu ukształtowanej przez wodę,
określa czynniki sprzyjające działalności wiatru,
definiuje lodowce górski i kontynentalny,
podpisuje elementy lodowca górskiego,
wskazuje Polskę na mapie Europy,
wskazuje swoje województwo na mapie administracyjnej Polski,
nazwa i określa zasięg struktur tektonicznych występujących w Polsce,
wskazuje krainy geograficzne w pasach rzeźby,
wymienia główne różnice w rzeźbie regionów Polski,
wymienia podstawowe grupy skał, podaje przykłady,
odczytuje wartości temperatury powietrza i opadów na mapach,
podaje nazwy wiatrów występujących w Polsce,
wskazuje na mapie wybrane elementy hydrologiczne Polski,
wskazuje na mapie występowanie różnych typów gleb,
wskazuje główne zbiorowiska leśne,
wymienia typy krajobrazu,
na podstawie zestawień statystycznych odczytuje liczbę ludności Polski w różnych
okresach,
definiuje przyrost naturalny i rzeczywisty,
odczytuje z różnych wykresów strukturę ludności,
definiuje pojęcia związane z migracjami,
wskazuje większe miasta Polski,
określa funkcje miasta i wsi,
podaje przykłady grup etnicznych i mniejszości narodowych w Polsce,
wymienia sektory gospodarki narodowej,
wymienia czynniki wpływające na rozwój rolnictwa,
str. 13
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
definiuje zbiory i plony,
wymienia formy użytkowania ziemi w Polsce,
podaje zadania poszczególnych gałęzi przemysłu,
wymienia surowce wykorzystywane w poszczególnych gałęziach,
wskazuje główne okręgi przemysłowe Polski,
dokonuje podziału usług na rodzaje,
wymienia rodzaje transportu i łączności,
wymienia regiony Polski o szczególnych walorach turystycznych,
podaje przykłady obiektów wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w Polsce,
podaje przykłady negatywnego wpływu człowieka na środowisko przyrodnicze,
wymienia formy ochrony przyrody,
wskazuje na mapie omawiane regiony,
przypisuje regiony do pasów rzeźby powierzchni,
podaje ważną rzekę, główne miasto i wyróżniającą cechę regionu,
wskazuje i opisać położenie danego państwa,
wskazuje stolice państw sąsiadujących z Polską,
wybiera spośród krajów sąsiadujących z Polską państwa należące do Unii Europejskiej
i NATO,
wskazuje na mapie podstawowe jednostki fizycznogeograficzne Europy,
wymienia podstawowe cechy charakterystyczne środowiska przyrodniczego Europy,
wskazuje na mapie politycznej państwa Europy,
wskazuje na mapie Europy przykładowe miejsca konfliktów narodowościowych,
wskazuje na mapie politycznej państwa skandynawskie,
wymienia elementy środowiska przyrodniczego Islandii wpływające na specyfikę tego kraju,
wskazuje na mapie Europy ważne regiony przemysłowe i rolnicze,
lokalizuje na mapie Londyn i wymienia jego podstawowe funkcje,
przedstawia zalety i wady życia w wielkim mieście,
wskazuje na mapie Alpy i państwa, w granicach których leży ten łańcuch górski,
wskazuje na mapie europejskie państwa leżące nad Morzem Śródziemnym,
podaje przykłady państw europejskich o dużych walorach turystycznych,
wskazuje na mapie obszary o dużych zmianach środowiska przyrodniczego,
wskazuje na mapie podstawowe jednostki fizycznogeograficzne Azji,
wymienia podstawowe cechy charakterystyczne środowiska przyrodniczego,
wskazuje na mapie politycznej państwa Azji,
wymienia charakterystyczne elementy środowiska przyrodniczego Chin,
podaje różnice między gospodarką rynkową i planowaną centralnie,
wymienia charakterystyczne elementy środowiska przyrodniczego Japonii wpływające na
specyfikę tego kraju,
wskazuje na mapie politycznej państwa Europy,
wskazuje na mapie Europy przykładowe miejsca konfliktów narodowościowych,
wskazuje na mapie politycznej państwa skandynawskie,
wymienia elementy środowiska przyrodniczego Islandii wpływające na specyfikę tego kraju,
wskazuje na mapie Europy ważne regiony przemysłowe i rolnicze,
lokalizuje na mapie Londyn i wymienia jego podstawowe funkcje,
str. 14
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
przedstawia zalety i wady życia w wielkim mieście,
wyjaśnia pojęcia: przyrost naturalny, eksplozja demograficzna, kasty,
wskazuje na mapie politycznej państwa Bliskiego Wschodu,
wymienia charakterystyczne elementy środowiska przyrodniczego Afryki,
wskazuje obszary nadwyżek i niedoborów wody,
określa wartości przyrostu naturalnego w Afryce,
wskazuje na mapie główne jednostki fizycznogeograficzne Ameryki Północnej i Łacińskiej,
podaje przykłady państw biednych i bogatych,
wskazuje na mapie główne jednostki fizycznogeograficzne Ameryki Południowej,
charakteryzuje las równikowy,
wskazuje wielkie miasta Ameryki Południowej,
definiuje pojęcie urbanizacji,
wskazuje na mapie Megalopolis i większe miasta w Stanach Zjednoczonych,
wymienia elementy środowiska przyrodniczego Stanów Zjednoczonych wpływające
na specyfikę tego kraju,
wyjaśnia pojęcie: technopolia i podaje przykład,
wymienia elementy środowiska przyrodniczego Australii wpływające na specyfikę
tego kontynentu,
wskazuje i nazwa cztery archipelagi wysp Oceanii,
wymienia elementy środowiska przyrodniczego Oceanii wpływające na specyfikę
tego regionu,
wyjaśnia pojęcia: Antarktyda, Antarktyka, Arktyka,
wskazuje na mapie Antarktydę, Antarktykę, Arktykę,
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
nie potrafi definiować pojęć środowiska przyrodniczego, geograficznego,
nie opanował umiejętności czytania wiadomości z map klimatogramów,
wykonuje błędne obliczenia czasu, skali mapy, różnic temperatury,
nie potrafi definiować pojęć i posługiwać się nimi,
nie potrafi korzystać z różnych źródeł wiedzy geograficznej,
nie nabył umiejętności odczytywania mapy,
brakiem znajomości podstawowych wiadomości o poszczególnych kontynentach: klimatach,
ludności, zwierzętach, roślinności,
♦ w czasie zajęć nie wykazuje aktywności, nie pracuje systematycznie, nie stara się poprawić
mino pomocy nauczyciela gdy jego poziom wiedzy i umiejętności uniemożliwia
kontynuowanie nauki na wyższym szczeblu kształcenia
str. 15