Nazwa zawodu: technik usług pocztowych i telekomunikacyjnych Opis zawodu: Technik usług pocztowych i telekomunikacyjnych to zawód gospodarczy i szkolny przygotowujący do pracy w państwowym przedsiębiorstwie użyteczności publicznej „Poczta Polska” oraz firmach kurierskich zajmujących się szybkim dostarczaniem przesyłek. Główny celem zawodu jest obsługa klientów w zakresie: – przyjmowania i wydawania przesyłek pocztowych (przesyłek listowych, listów wartościowych, paczek) i kurierskich, – przyjmowania i wypłaty przekazów pocztowych, – przyjmowania wpłat bankowych, – realizacji innych operacji kasowych (wpłaty i wypłaty czekowe i oszczędnościowe, opłaty RTV, usługi na rzecz Banku Pocztowego, usługi ubezpieczeniowe), – sprzedaży: znaczków, druków pocztowych, walorów filatelistycznych, prasy, towarów handlowych, – realizacji innych usług (sprzedaż i skup walut, sprzedaż kart opłaty drogowej itp.). Główne stanowiska do realizacji wyżej wymienionych celów to: – listonosz miejski: listowo-pieniężny, paczkowy, przesyłek pośpiesznych, drukonoszy, – listonosz wiejski, – asystent pocztowy, – kontroler, – kierownik zmiany. Listonosz dostarcza do osób wskazanych przez nadawców przesyłki pocztowe, telegramy oraz kwoty pieniężne, czyli świadczy usługi pocztowe na rzecz klienta. Praca asystenta pocztowego odbywa się w placówkach pocztowych, w których obsługiwani są klienci. W obydwu przypadkach występuje ryzyko powstawania konfliktów z ludźmi. W przypadku asystenta pocztowego istnieje pewna specjalizacja. Jest ona widoczna w dużych urzędach, gdzie mogą być wyodrębnione następujące stanowiska: – asystent pocztowy – okienko kasowe, – asystent pocztowy – okienko listowe, – asystent pocztowy – okienko listowo-paczkowe, – asystent pocztowy – okienko paczkowe (przyjmowanie paczek, listów wartościowych i przesyłek kurierskich), – asystent pocztowy – okienko telekomunikacyjne, – asystent pocztowy – sprzedaż pozapocztowa. W małych urzędach na ogół łączy się stanowiska pracy, np. tworząc jedno okienko, tzw. uniwersalne. Kontroler/kierownik zmiany kontroluje dokumenty i nadzoruje stanowiska pracy w urzędzie. Praca w tym zawodzie ma charakter indywidualny. Każdy pracownik wykonuje swoje czynności samodzielnie, niezależnie od pracy innych pracowników. Pracownicy: listonosze i asystenci odpowiadają finansowo za dokonane operacje i powierzone im środki pieniężne. Ponoszą ponadto odpowiedzialność za dobre imię firmy, gdyż klient właśnie poprzez ich pracę kształtuje swoje wyobrażenie o funkcjonowaniu poczty. Wymagana jest dobra prezencja, do czego przyczynia się obowiązek umundurowania, oraz dbałość o schludny wygląd. Zakres wykonywanych czynności jest dość zróżnicowany, wymaga podzielności uwagi, łatwości wykonywania różnorodnych czynności. Asystenci, jak i listonosze, muszą dokonywać licznych operacji różnymi drobnymi przedmiotami, takimi jak znaczki, blankiety, listy oraz pieniądze, co wymaga dużej zręczności palców. Niezbędna jest także umiejętność pracy w warunkach monotonnych, gdyż czynności wykonywane przez asystentów są powtarzane wielokrotnie w ciągu dnia. Ze względu na możliwość pojawienia się fałszywych pieniędzy lub znaczków pocztowych, pracownicy wykonujący ten zawód powinni posiadać takie cechy, jak: dobry wzrok, spostrzegawczość, staranność oraz umiejętność rozpoznawania fałszywych znaków pieniężnych i dokumentów. Ważna jest także dokładność i staranność w pracy zwłaszcza, że praca ta wymaga ścisłego trzymania się określonych procedur (np. wypłacenie kwot pieniężnych musi być poprzedzone sprawdzeniem tożsamości osoby pobierającej, a następnie wypłata powinna być odpowiednio zarejestrowana). Brak ww. cech może powodować określone konsekwencje finansowe. Istotną umiejętnością jest łatwość porozumiewania się oraz komunikowania się z ludźmi. W okresie spiętrzenia płatności i wydłużenia kolejek w urzędach pocztowych pracownicy powinni wykazywać się umiejętnością pracy w szybkim tempie. Duże znaczenie w tym zawodzie na sprawność narządu wzroku oraz sprawność narządu słuchu oraz, w przypadku osób zajmujących się paczkami i dźwiganiem ciężkich toreb – kondycja fizyczna. Nie mogą być w zawodzie zatrudnione osoby ze schorzeniami psychicznymi, wadami wzroku i słuchu. Warunkiem przyjęcia do pracy jest wykształcenie średnie, chociaż na stanowisku listonosza mogą być zatrudnione osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym. Zakres zadań zależy od przygotowania zawodowego, czyli od: rodzaju ukończonej szkoły, stażu pracy, ukończonych kursów umożliwiających pracę na danym stanowisku. Listonosz – obsługuje klientów w zakresie doręczania przesyłek i przekazów pieniężnych w przydzielonym rejonie, wykonując głównie zadania: – podział przesyłek zwykłych na rejony doręczeń, – doręczanie przesyłek zwykłych i rejestrowanych, – wypłata przekazów pocztowych i emerytalno-rentowych, – opróżnianie nadawczych skrzynek pocztowych, – przyjmowanie przedpłat na prenumeratę prasy, – codzienne rozliczanie się z przekazów, przesyłek i gotówki. Charakterystyczne wymagania kwalifikacyjne: – znajomość przepisów dotyczących służby doręczeń, – znajomość przepisów ruchu drogowego, – umiejętność prowadzenia pojazdów (prawo jazdy). Preferuje się posiadanie wykształcenia średniego ogólnego. Cechy, predyspozycje, umiejętności dodatkowe: – predyspozycje do pracy w zespole i z klientami w terenie, – kultura osobista, – odpowiedzialność, – uczciwość, – dobry stan zdrowia. Asystent pocztowy – obsługuje klientów w zakresie przyjmowania i wydawania przesyłek pocztowych. Zakres zadań: – przyjmowanie przesyłek zwykłych i rejestrowanych, krajowych i zagranicznych, – sprzedaż znaczków pocztowych, kart magnetycznych, kopert i kart pocztowych oraz innych druków, – przyjmowanie przedpłat na prenumeratę, – przyjmowanie przekazów pocztowych, wpłat na rachunki bankowe, opłat RTV, operacje oszczędnościowe i czekowe oraz wypłata przekazów pocztowych, – wydawanie przesyłek pocztowych, – codzienne rozliczanie się z uzyskanych wpływów i przyjętych oraz wydanych przesyłek, – opróżnianie nadawczej skrzynki pocztowej, – prowadzenie dokumentacji związanej z wykonywanymi usługami. Preferowane wykształcenie – średnie ogólne lub ekonomiczne. Charakterystyczne wymagania kwalifikacyjne: – znajomość przepisów i regulaminów pocztowych, – znajomość obsługi komputera. Cechy, predyspozycje, umiejętności dodatkowe: – predyspozycje do pracy w zespole i z klientami, – kultura osobista, – odpowiedzialność, uczciwość, – odporność na stres. Kontroler/kierownik zmiany – kontroluje dokumenty i sprawuje nadzór nad stanowiskami pracy w urzędzie. Zakres zadań: – bieżąca kontrola dokumentów eksploatacyjnych rachunkowo-kasowych, – kontrola awansów w znaczkach i drukach płatnych, – awizowanie i zapewnienie ochrony przesyłkom o wyższej wartości, – przyjmowanie reklamacji, skarg i wniosków, – prowadzenie księgi raportów, – prowadzenie ogólnego rachunku miesięcznego wraz z załącznikami, – codzienna kontrola toreb listonoszy przed wyjściem w rejon i po powrocie z rejonu, – uczestniczenie przy wymianie ładunku pocztowego, – zachowywanie komisyjności przy dokonywaniu rozbioru i sporządzaniu odsyłek pocztowych, – sporządzanie zamówień zasiłków kasowych, – sporządzanie i odsyłanie zestawień dekadowych przyjętych i wypłaconych przekazów. Wymagane wykształcenie średnie lub wyższe (ekonomia, administracja, prawo). Wymagane doświadczenie zawodowe: – staż pracy 5 lat – wykształcenie średnie, – staż pracy 1 rok – wykształcenie wyższe. Charakterystyczne wymagania kwalifikacyjne: – znajomość przepisów i regulaminów pocztowych, – kurs dla kadry kierowniczo-kontrolerskiej, – umiejętność obsługi komputera. Cechy, predyspozycje, umiejętności dodatkowe: – odpowiedzialność, – rzetelność, – komunikatywność, – odporność na stres, – predyspozycje do pracy w zespole, – samodzielność, – zdolność podejmowania decyzji. Zadania zawodowe: Z-1. Przyjmowanie i wydawanie/doręczanie przesyłek pocztowych krajowych i zagranicznych (przesyłki listowe, listy wartościowe, paczki, przesyłki kurierskie). Z-2. Realizacja usługi ,,przekaz pocztowy” (wpłaty i wypłaty/doręczanie przekazów pocztowych, przekazów ze świadczeniami emerytalno-rentowymi). Z-3. Obsługa masowych płatności (wpłaty na rachunki bankowe, opłaty RTV, rachunki telefoniczne i inne). Z-4. Świadczenie usług umownych na rzecz banków komercyjnych (obsługa obrotu oszczędnościowo-czekowego) oraz Banku Pocztowego S. A. (obsługa konta giro, kredyty, lokaty i inne). Z-5. Sprzedaż znaczków pocztowych, sprzedaż i skup walut, sprzedaż kart drogowych i innych walorów, przyjmowanie przedpłat na prenumeratę oraz zamawianie i utrzymanie zapasu znaczków, druków płatnych i walorów filatelistycznych. Z-6. Świadczenie innych usług (usługi biurofaksowe, przyjmowanie telegramów). Z-7. Rozliczenie z przyjętych i wydanych/doręczonych przesyłek oraz sporządzanie dokumentów eksploatacyjnych związanych z przyjmowaniem i wydawaniem przesyłek pocztowych. Z-8. Prowadzenie dokumentów związanych z usługami finansowymi i ich rozliczaniem. Z-9. Informowanie o usługach i promowanie oferowanych usług pocztowych. Z-10. Identyfikowanie potrzeb klienta oraz obsługa klienta zgodnie z zasadami kultury i etyki zawodowej. Z-11. Przestrzeganie procedur świadczenia usług pocztowych, finansowych i innych. Z-12. Przestrzeganie tajemnicy korespondencji i tajemnicy służbowej. Z-13. Przestrzeganie przepisów BHP. Kwalifikacje zawodowe: K-1. Doręczanie przesyłek pocztowych (przesyłki listowe: listy zwykłe i rejestrowane, kartki pocztowe, druki, ankiety; druki bezadresowe, listy wartościowe, paczki pocztowe, przesyłki kurierskie), prasy, doręczanie wypłat kwot przekazów pocztowych. K-2. Przyjmowanie i wydawanie przesyłek pocztowych oraz przyjmowanie i wypłata przekazów pocztowych. K-3. Wykonywanie usług finansowych. K-4. Wykonywanie innych usług (sprzedaż znaczków pocztowych, sprzedaż i skup walut, sprzedaż kart drogowych i innych walorów, przyjmowanie przedpłat na prenumeratę, usługi biurofaksowe, przyjmowanie telegramów). K-5. Kontrola dokumentów i nadzór nad stanowiskami pracy w urzędzie pocztowym. Wymagane kwalifikacje zawodowe do wykonywania określonych zadań: Zadania zawodowe Składowe kwalifikacji zawodowych K-1 K-2 Z–1 X X Z-2 X X K-3 Z-3 X Z-4 X Z-5 X X Z-6 Z-7 X X X X X X X K-5 X X Z-8 Z-9 K-4 X X X X X X Z-10 X X X X X Z-11 X X X X X Z–12 X X X X X Z–13 X X X X X