HIV skrót od angielskego określenia dla wirusa wywołującego brak

HIV
skrót od angielskego określenia dla wirusa wywołującego brak odporności
immunologicznej /Human Immunodeficiency Virus/. Nasz organizm wyposażony
jest w mechanizm obronny - system immunologiczny, który zwalcza atakujące nas
infekcje oraz choroby. HIV powoli osłabia ten system, aż do jego ostatecznego
zniszczenia. Wirus może przez wiele lat dokonywać uszkodzeń w systemie
immunologicznym, zanim osoba zakażona zacznie chorować. Osoba żyjąca z HIV
może mieć dobre samopoczucie i nie wiedzieć nawet o tym, że jest zakażona
wirusem. To, że ktoś jest zakażony HIV, nie musi oznaczać, iż ma AIDS ani że
wkrótce będzie poważnie chory.
AIDS
skrót od angielskiego określenia dla nabytego zespołu niedoboru odporności
/Acquired Immune Deficiency Syndrome/. AIDS nie jest pojedynczą chorobą, lecz
zespołem objawów różnych chorób, które w charakterystyczny sposób atakują
osoby zakażone HIV. Wiele z tych chorób występuje powszechnie i nie są one
specjalnie szkodliwe dla osób z nieuszkodzonym systemem immunologicznym.
Niemniej jednak dla kogoś, kto ma poważnie uszkodzony system odpornościowy,
niektóre z tych chorób mogą być nawet śmiertelne. Lekarze posługują się listą tak
zwanych warunków określających występowanie AIDS. W przypadku, gdy u
kogoś zakażonego HIV rozwinie się stan chorobowy określony jako czynnik
warunkujący AIDS, zostaje uznany za chorego na AIDS. Niektóre z opisanych
stanów wiażą się z poważnymi chorobami. Inne natomiast są mniej groźne dla
ogólnego zdrowia pacjenta. W wielu przypadkach, nawet gdy system
odpornościowy jest poważnie uszkodzony oraz gdy wiadomo już, że mamy do
czynienia z AIDS, duża liczba osób czuje się na tyle dobrze, aby wykonywać swoją
normalną pracę. Z naszej dotychczasowej wiedzy wynika, że przeważająca
większość osób zakażonych HIV ostatecznie choruje na AIDS. Czas trwania tego
procesu jest różny i zależy od wielu indywidualnych czynników organizmu.
Seropozytywny
HIV+; osoba, u której wykryto za pomocą testu przeciwciała przeciw wirusowi
HIV
Seronegatywny
HIV-; osoba, u której nie stwierdza się obecności przeciwciał przeciwko wirusowi
HIV, a więc albo nie jest zakażona, albo jest w okresie okienka serologicznego
Okienko serologiczne
okres od zakażenia HIV do pojawienia się we krwi przeciwciał skierowanych
przeciwko wirusowi HIV w ilości dającej się wykryć w badaniu krwi. Okres ten
trwa od 3 do 12 tygodni. Mimo obecności wirusa w organizmie wykonany
wówczas test przesiewowy nie wykrywa zakażenia HIV (jest ujemny). Osoba w
okienku serologicznym może przenieść zakażenie na innych
Dane epidemiologiczne
HIV i AIDS w Polsce - dane od początku epidemii (1985 r.) do końca MAJA 2005
roku
 9.431 zakażonych ogółem
 co najmniej 5.228 zakażonych w związku z używaniem narkotyków
 1.619 zachorowań na AIDS
 759 chorych zmarło
 w MAJU 2005 r. poinformowano o uprzednio nie zgłoszonych
45 zakażeniach obywateli polskich, wśród których było:
7 zakażonych w związku z używaniem narkotyków,
5 osób zakażonych drogą ryzykownych kontaktów heteroseksualnych,
1 osoba z grupy mężczyzn homo- i biseksualnych.
2 zakażenia jatrogenne
30 osób bez informacji o drodze zakażenia.
Wśród nowo wykrytych zakażonych było 31 osób płci męskiej i 14 płci żeńskiej.
Zakażeni byli w wieku od 20 do 59 lat
maj czerwiec lipiec
sierpień
wrzesień
ty marzec
październik
kwiecień
listopad grudzień
styczeń lu
System immunologiczny (układ odpornościowy)
układ chroniący organizm człowieka przed chorobą poprzez rozpoznanie chorobotwórczych
drobnoustrojów, niszczenie ich, zapamiętywanie ich po to, aby można je było powtórnie
zwalczyć w przyszłości
Czerwona wstążeczka
symbol solidarnoci z ludźmi żyjącymi z HIV i AIDS, ich rodziną i przyjaciółmi. Symbolizuje
poświęcenie i zaangażowanie w walkę z AIDS. Stanowi pierwszy krok na drodze
upowszechnienia problematyki HIV i AIDS i oswojenia ludzi ze słowem AIDS. Idea
czerwonej wstążeczki powstała w 1991 r. Pomysł znaku został zainspirowany żółtą
wstążeczką, upamiętniającą żołnierzy amerykańskich uczestniczących w wojnie w Zatoce
Perskiej. Czerwony kolor wybrano ze względu na skojarzenia, jakie wywołuje: krew,
namiętności - nie tylko gniew, walka, ale i miłość. Czerwona wstążeczka jest w kształcie
odwróconego V, ponieważ jeszcze nie odniesiono zwycięstwa nad epidemią HV i AIDS.
Symbol - czerwona wstążeczka - został wymyślony przez członków Visual AIDS organizację charytatywną działającą w Nowym Jorku, zrzeszającą artystów. Celem grupy
było zachęcenie wszystkich do upamiętnienia zmarłych i umierających kolegów z powodu
AIDS, zwiększenie świadomości na temat HIV i AIDS, uświadomienie potrzeb ludzi
żyjących z HIV i AIDS oraz ich bliskich, a także wezwanie rządów do zwiększenia funduszy
na opiekę nad zakażonymi i badania. Początkowo niewiele osób rozumiało znaczenie
symbolu. Większość nie wiedziała, że ma on jakikolwiek związek z AIDS. Sens wyjaśniono
dopiero podczas wręczania nagród telewizyjnych. Pomysłodawcy nie przypuszczali, że
symbol stanie się aż tak popularny i będzie tak wiele znaczył dla ludzi zakażonych i chorych
oraz ich bliskich.
Jak dochodzi do zakażenia?
Do zakażenia może dojść tylko wtedy, gdy występują jednocześnie trzy czynniki:
 odpowiednia ilość wirusów
Do zakażenia potrzeba wiele wirusów. Pojedyncze nie są groźne. Wystarczająca
do zakażenia porcja wirusów występuje tylko we krwi osoby zakażonej, nasieniu,
wydzielinie kobiecych narządów płciowych i mleku kobiety.
 odpowiednia jakość wirusów
Do zakażenia potrzeba aktywnych "zjadliwych" wirusów. Poza organizmem
człowieka wirusy HIV szybko tracą aktywność w wyniku wysychania na powietrzu,
ogrzewania, działania mydła, środków do mycia i prania oraz chemicznych środków
dezynfekujących.
 odpowiedni sposób wniknięcia wirusów do organizmu
Do zakażenia dochodzi poprzez stosunek płciowy oraz wtedy, gdy wirusy wnikną
prosto do krwi.
Kiedy nic mi nie grozi?
Bezpieczne są kontakty z osobą zakażoną w życiu codziennym:
 dotykanie jej, przytulanie, pieszczoty i pocałunki
 używanie tych samych naczyń stołowych i sztućców
 korzystanie ze wspólnej wanny, muszli i deski sedesowej
 wspólne używanie bielizny pościelowej
 jedzenie potraw przez nią przygotowanych
 przebywanie w pobliżu, gdy kaszle lub kicha
 wspólne mieszkanie i wspólna praca
 bez ryzyka można korzystać z basenów i kąpielisk, telefonów publicznych,
restauracji, środków komunikacji, hoteli
 żadne zwierzęta, ani domowe ani dzikie, nie przenoszą zakażenia HIV od osoby
zakażonej na zdrową
 komary i inne owady nie przenoszą wirusa HIV. W laboratoriach
naukowych udowodniono, że HIV nie namnaża się w ciele komara, a sposób, w jaki
komary wysysają krew uniemożliwia zakażenie.
 bezpieczne jest oddawanie krwi w stacjach krwiodawstwa, ponieważ od lat używa się
tam sprzętu jednorazowego użytku
 bezpieczne są zabiegi medyczne wykonywane sprzętem jednorazowego użytku
lub wyjałowionym
Kiedy mogę się zakazić?
Najczęściej zakażenie zdarza się podczas:
 stosunków płciowych
 wspólnego używania igieł i strzykawek do narkotyków lub wstrzyknięcia
narkotyku zabrudzonego krwią Możliwe jest też zakażenie w wyniku:
 skaleczenia przedmiotami, na których może znajdować się świeża krew
żyletki i maszynki do golenia
przybory do tatuażu lub przekłuwania uszu
szczoteczki do zębów
niewyjałowiony sprzęt medyczny
części samochodu rozbitego w wypadku
 transfuzji krwi (aczkolwiek ryzyko jest minimalne od 1987 roku, od kiedy w Polsce
bada się krew od dawców)
 poza tym można urodzić się z zakażeniem, ponieważ zakażona matka może
przekazać wirusy swojemu dziecku w czasie ciąży lub porodu (aczkolwiek ryzyko dla
dziecka zmniejsza się, jeżeli kobieta żyjąca z HIV podda się odpowiedniemu leczeniu w
czasie ciąży)
Kogo nazywamy żyjącym z wirusem HIV?
Człowieka, który uległ zakażeniu wirusem HIV, a nie choruje jeszcze na AIDS. Przez długi
czas system obronny organizmu zdolny jest, mimo obecności wirusów, do opierania się
różnym chorobom. Okres ten, w którym nie występują objawy AIDS, nazywamy popularnie
"bezobjawowym zakażeniem".
Czy wirusa HIV nabywa się na całe życie?
Tak. Nie są znane przypadki, by człowiek zakażony zdołał pozbyć się wirusa.
Jak długo wirus jest groźny, jeśli znajdzie się poza organizmem człowieka?
Od kilku do kilkunastu godzin. HIV jest bardzo wrażliwy na działanie czynników
zewnętrznych - suchego powietrza, promieni słonecznych. Jeśli wirusy znajdują się na
przedmiotach codziennego użytku, to z każdą minutą będzie ich coraz mniej, a wkrótce zginą
wszystkie. Natomiast w niektórych wydzielinach i świeżej krwi wirus może żyć dłużej.
Jak, pamiętając o AIDS udzielać pierwszej pomocy ofiarom wypadku, by nie narazić się
na zakażenie?
Należy unikać kontaktu śluzówki i miejsc skaleczonych na swoim ciele z krwią ofiary
wypadku. Do opatrywania ran najbezpieczniej jest założyć gumowe rękawiczki, ale można
użyć nawet foliowej torby. Należy też chronić oczy, a więc np. nie trzeć oczu ręką
pobrudzoną krwią. Jeśli ofiara nie krwawi z ust, bez ryzyka można stosować oddychanie usta
- usta.
Czy można zniszczyć wirusa HIV?
Można to zrobić tylko poza organizmem. Niszczy go temperatura powyżej 56 C, preparaty
odkażające zawierające chlor oraz alkohol.
Jak rozpoznać, czy jest się osobą zakażoną HIV?
Może to rozpoznać jedynie lekarz na podstawie wyników badań krwi, tzw. testu na
przeciwciała anty - HIV.
Po jakim czasie od zakażenia można wykryć przeciwciała anty - HIV za pomocą testu?
Zakażenie HIV można w pewny sposób potwierdzić po 3 miesiącach. Negatywny wynik testu
jest więc wiarygodny dopiero po upływie takiego czasu. Oznacza to, że w tym okresie nie
można wiedzieć, czy się jest zakażonym, czy nie i czy się nie zakaża innych. W zupełnie
wyjątkowych sytuacjach, lekarz zaleca powtórzenie badania po upływie 6 miesięcy. Nie
można w tym czasie podejmować ryzykownych zachowań.
Gdzie można wykonać badania w kierunku HIV?
W specjalistycznych poradniach profilaktyki i leczenia AIDS. Testy wykonują także
przychodnie dermatologiczne (skórno-wenerologiczne). Krwiodawców badają stacje
krwiodawstwa. Sprawdź adresy.
Jakie są gwarancje zachowania wyniku testu w tajemnicy?
Lekarze zobowiązani są do zachowania tajemnicy lekarskiej (podobnie jak tajemnicy
zawodowej cały pozostały personel poradni bądź stacji krwiodawstwa). Poza tym można
wykonać test anonimowo - nie posając swojego imienia i nazwiska.
Czy chorych na AIDS dotyczy zasada rejonizacji lecznictwa?
Nie. Możliwość wyboru poradni pozwala pacjentom na uniknięcie spotkania znajomych i
zachowanie anonimowości.