Przez żołądek do serca

8. Tydzień Mózgu w Poznaniu
14-18 marca 2016 r.
Prof. dr hab. med. Marek Ruchała
Klinika Endokrynologii, Przemiany Materii i Chorób Wewnętrznych
Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
SESJA: WSPÓŁPRACA CIAŁO-MÓZG
Wtorek – 15 marca 2016 r., g. 18.00
PRZEZ ŻOŁĄDEK DO SERCA, PRAWDA CZY FAŁSZ?
Metaforę znaną i formułowaną w wielu językach można rozpatrywać w różnych
aspektach: kulturowym, żywieniowym, regulacji hormonalnej i anatomicznym. W
każdym z tych elementów pozornie nieobecnym pośrednikiem informacyjnym
jest mózg.
Tematem wykładu będą wzajemne powiązania neuropeptydów produkowanych
w żołądku, głównie ghreliny oraz struktur centralnego układu nerwowego z
funkcją i morfologią serca.
Ghrelina jest naturalnym 28 aminokwasowym peptydem produkowanym i
wydzielanym przez komórki „X/A-like cell” w dnie żołądka. Związana z
lipoproteiną wysokiej gęstości (HDL) i albuminą, transportowana jest do
podwzgórza i rdzenia przedłużonego – okolic mózgu regulujących pobór jedzenia
i metabolizm. Ponadto ghrelina wyprodukowana lokalnie w żołądku może
oddziaływać na mózg poprzez włókna doprowadzające nerwu błędnego, w ten
sposób wpływając na jądra podwzgórza regulujące apetyt. Badania
immunohistochemiczne wykazały, że neurony zawierające ghrelinę obecne są w
jądrze łukowatym podwzgórza oraz neuronach podwzgórza przylegających do
komory trzeciej pomiędzy częścią grzbietową i brzuszną jądra przykomorowego
a jądrem łukowatym. Ghrelina wywiera swoje działanie poprzez swój
funkcjonalny receptor GHS-R1a, którego ekspresję wykazano nie tylko w obrębie
centralnego układu nerwowego, ale także w sercu i aorcie. Udowodniono, że
ghrelina oddziałuje na układ sercowo-naczyniowy i poprawia strukturę oraz
funkcję serca poprzez wpływ na częstość akcji serca, średnie ciśnienie tętnicze i
objętość wyrzutową lewej komory.