PZO-przyroda - Szkoła Podstawowa im. Żołnierzy Września

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z PRZYRODY W KLASACH IV-VI
W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM.ŻOŁNIERZY WRZEŚNIA- WOLDENBERCZYKÓW W DOBIEGNIEWIE
I
PRZEPISY OGÓLNE
Każdy uczeń oceniany jest zgodnie z zasadami zawartymi w ZWO.
Ocenianiu podlegają wiadomości i umiejętności ucznia.
Prace działowe są obowiązkowe.
Każdy sprawdzian poprzedzony jest wpisem w dzienniku z tygodniowym wyprzedzeniem, a uczniom podany jest zakres sprawdzanych
wiadomości i umiejętności.
5. Uczeń nieobecny na pracy działowej musi ją napisać w terminie uzgodnionym z nauczycielem (2 tygodnie lub więcej zależnie od powodu
i długości nieobecności).
6. Jeśli uczeń nie napisze obowiązkowej pracy klasowej, otrzymuje ocenę niedostateczną. Nauczyciel po rozpatrzeniu powodów dłuższej nieobecności
może wyznaczyć inny termin pracy.
7. Uczeń ma prawo do poprawy ocen.
8. Sprawdzone i ocenione pisemne prace ucznia są udostępniane uczniowi i jego rodzicom na wniosek ucznia i jego rodziców (prawnych opiekunów)
w uzgodnionym terminie do wglądu na terenie szkoły u nauczyciela danego przedmiotu w czasie otwartej środy, zebrań z rodzicami, innym terminie
ustalonym przez rodziców (prawnych opiekunów) i nauczyciela. Rodzice i uczeń mają możliwość wglądu do przechowywanych prac, ale nie mogą
ich kopiować.
9. Uczeń otrzymuje sprawdzony i oceniony test, sprawdzian, jego zadania omawiane są na lekcji. Pracę może dać do podpisu rodzicowi, a następnie
zwraca ją nauczycielowi, który to przechowuje ją do końca roku szkolnego.
10. Kryteria oceniania każdej pracy są znane uczniowi.
11. Kartkówki obejmują materiał z trzech ostatnich zagadnień, nie muszą być zapowiedziane przez nauczyciela.
12. Kartkówki po sprawdzeniu i ocenieniu zostają oddane uczniom.
13. Ocena za odpowiedź ustną jest wpisana do zeszytu przedmiotowego.
14. Uczeń ma prawo do trzykrotnego w ciągu semestru zgłoszenia nieprzygotowania się do lekcji. Przez nieprzygotowanie rozumiemy: brak zeszytu,
brak pracy domowej, niegotowość do odpowiedzi.
15. Po wykorzystaniu limitu uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną.
16. Aktywność na lekcjach nagradzana jest oceną zależnie od ilości i jakości odpowiedzi. Przez aktywność na lekcji rozumiemy częste zgłaszanie się
i udzielanie poprawnej odpowiedzi, rozwiązywanie zadań w czasie lekcji, aktywną pracę w grupach, a zwłaszcza odpowiedzi na lekcjach
powtórzeniowych.
1.
2.
3.
4.
17. Badanie wyników nauczania odbywa się w dwóch etapach (diagnoza wstępna lub końcowa) i ma na celu ocenę efektów kształcenia. Oceny
uzyskane przez uczniów z diagnozy końcowej mogą mieć wpływ na ocenę roczną z przedmiotu. Ocena z diagnozy wstępnej w klasie IV nie ma
wpływu na ocenę semestralną.
18. Przy ocenianiu nauczyciel bierze pod uwagę przede wszystkim otrzymane oceny, „ich wagę”, a następnie zaangażowanie oraz intelektualne
możliwości ucznia.
II
OBSZARY AKTYWNOŚCI UCZNIÓW PODLEGAJĄCE OCENIE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Czytanie tekstów popularno-naukowych. Rozumienie pojęć, tekstów przedmiotowych, umiejętność prostego definiowania.
Wiadomości przyrodnicze, ich rozumienie, myślenie przyczynowo-skutkowe.
Przeprowadzanie prostych doświadczeń, zadań z wykorzystaniem różnorodnych działań.
Posługiwanie się językiem przedmiotu adekwatnym dla danej klasy. Analizowanie tekstów, zadań i wyciąganie wniosków.
Posługiwanie się przyrządami obserwacyjno-pomiarowymi, mapami.
Stosowanie wiedzy przedmiotowej w sytuacjach praktycznych.
Aktywność na lekcjach, w terenie, praca w grupach i samodzielna praca na lekcji.
Korzystanie z różnych źródeł informacji.
Formy aktywności
Testy
Sprawdziany
Kartkówki
Odpowiedzi ustne
Praca z mapą
Prace domowe
Doświadczenia, hodowle
Prace w grupie, samodzielne
Zadania dodatkowe
Aktywność na lekcji
Prace długoterminowe
Prowadzenie zeszytu
Prace działowe (sprawdziany, testy, kartkówki)
Częstotliwość
1 raz w roku
po każdym dziale
1-2 w semestrze
1-2 w semestrze
1-2
zależnie
tematów zajęć
2-3 w semestrze
1-2 w semestrze
1-2 w semestrze
1-2 w semestrze
1-3 w semestrze
1 w semestrze
1 w semestrze
Skala ocen
1- 6
1- 6
1- 6
1- 6
od 1- 6
1- 6
1- 6
1- 6
1- 6
1- 6
1- 6
1- 5
Ocena jest wynikiem opanowania wiadomości i umiejętności przewidzianych w realizowanym programie nauczania. Sposób punktowania jest indywidualny
dla poszczególnych prac i zależy od stopnia trudności danego działu. Punkty uzyskane z tych prac przeliczane są na procenty wg następującej skali :
96% - 100% - celujący
95% - 85% - bardzo dobry
84% - 70% - dobry
69% - 55% - dostateczny
54% - 40 % - dopuszczający
39% - 0 %- niedostateczny
Wyniki końcoworocznych testów sprawdzających wiedzę i umiejętności są oceniane wynikiem procentowym, który przeliczany jest na ocenę cyfrową. Ocena
ta jest wpisywana do dziennika i stanowi jeden (ale nie decydujący) wyznacznik oceny rocznej.
1. Odpowiedzi ustne
Ocena jest wynikiem :
 Stopnia opanowania wiadomości i umiejętności z zakresu określonego w wymaganiach programowych.
 Posługiwania się językiem przedmiotu.
 Wykazania się umiejętnością wnioskowania, uogólniania i uzasadniania.
 Umiejętnością analizy problemu.
2. Prace domowe
Sprawdzaniu i ocenianiu podlegają zadania domowe wykonywane w zeszycie przedmiotowym lub w zeszycie ćwiczeń. Określony i zaznaczony jest obszar
sprawdzania. Na ocenę ma wpływ zawartość merytoryczna i estetyczna.
3. Zeszyt przedmiotowy – ocenie podlega:
 Kompletność, systematyczność prowadzenia notatek i odrabiania zadań domowych.
 Czytelność pisma i estetyka rysunków, schematów.
4. Prace długoterminowe
 Pod uwagę brana jest zgodna z kryteriami zawartość merytoryczna, niestereotypowe sposoby rozwiązań, umiejętność korzystania ze źródeł,
poprawność ortograficzna.
 Niewykonanie pracy równa się ocenie niedostatecznej.
5




Aktywność pozalekcyjna
Udział w pracach na rzecz przyrody.
Udział w konkursach.
Wykonanie dodatkowych prac w czasie pozalekcyjnym.
Zdobywanie wiadomości wykraczających poza program, inne…
6



Przygotowanie do lekcji
Opanowanie treści trzech ostatnich tematów.
Posiadanie podstawowego wyposażenia ucznia.
Odrabianie zadań domowych.
7. Aktywność na lekcjach





Udział w rozmowach, dyskusjach, prowadzących do wyciągania wniosków i uogólnień, rzetelność i poprawność wykonania zadań.
Współpraca z zespołem.
Inicjatywa.
Reakcja na polecenia nauczyciela.
Zainteresowanie tematem, przebiegiem lekcji.
Ocenianie ucznia posiadającego opinię z zaleceniem dostosowania wymagań do indywidualnych potrzeb
Obszary dostosowania obejmują konkretne wskazania poradni dla danego dziecka i dotyczą głównie form i metod pracy z uczniem, a nie treści nauczania.
Wskazania obejmują:
1. warunki procesu edukacyjnego tj. zasady, metody, formy pracy, środki dydaktyczne;
2. zewnętrzną organizację nauczania (np. posadzenie ucznia leworęcznego po lewej stronie ławki, ucznia słabo widzącego w pierwszej ławce);
3. warunki sprawdzania poziomu wiedzy i umiejętności (metody i formy sprawdzania).
4. Dostosowanie wymagań wobec uczniów oznacza realizowanie wymagań na poziomach koniecznym i podstawowym.
5. Nauczyciel w pracy z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych wykorzystuje pełną skalę ocen oraz formułuje wymagania tak, aby skłaniały ucznia
do odpowiedniego wysiłku edukacyjnego oraz zapewniły otrzymanie ocen motywujących do wytężonej pracy.
III. SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY
Program nauczania: „Tajemnice przyrody” klasa V i VI, „Na tropach przyrody” klasa IV
Laureat konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim oraz laureat lub finalista ogólnopolskiej olimpiady przedmiotowej,
otrzymuje z danych zajęć edukacyjnych najwyższą pozytywną roczną ocenę klasyfikacyjną. Uczeń, który tytuł laureata konkursu przedmiotowego o zasięgu
wojewódzkim lub ponadwojewódzkim lub tytuł laureata lub finalisty ogólnopolskiej olimpiady przedmiotowej uzyskał po ustaleniu rocznej oceny
klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych, otrzymuje z tych zajęć edukacyjnych najwyższą pozytywną końcową ocenę klasyfikacyjną.
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, którego wyniki nie osiągają poziomu wymagań na ocenę dopuszczającą, nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim
stopniu trudności. Brak pracy, wiedzy i umiejętności nie rokuje osiągnięcia nawet minimalnego postępu.
Klasa IV
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
Dział 1. MY I PRZYRODA – 9 godzin
1
Witaj,
przyrodo!
określa, za co może uzyskać ocenę na lekcjach przyrody; wymienia możliwości poprawy oceny niedostatecznej; wymienia zasady pracy na
lekcjach przyrody; podaje przykłady zajęć, na których będą obowiązywały szczególne zasady bezpieczeństwa
Poznajemy
się
i planujemy
wspólną
pracę (lekcja
organizacyjn
a)*
2
*
Lekcja 1. Co  wyjaśnia, co nazywamy  wyjaśnia, dlaczego dzieł
ludzi nie zaliczamy do
to
jest przyrodą (B)
 wymienia 3–4 elementy przyrody (B)
przyroda?
składniki
przyrody nieożywionej  wymienia
i przyrody ożywionej (A)
przyrody
potrzebne
 określa zasady pracy na człowiekowi do życia (A)
lekcjach przyrody (A)
 wymienia poznane na
działania
 wymienia
zasady lekcji
mogące
bezpieczeństwa, których człowieka
pomóc
przyrodzie
oraz
należy
przestrzegać
te, które jej szkodzą (A)
w pracowni
przyrodniczej (A)
Lekcja niezamieszczona w podręczniku
 wymienia cechy istot  opisuje
zależności  przewiduje, jaki będzie
żywych (A)
między
elementami miała wpływ zmiana
ożywionej jednego
elementu
 opisuje
rolę przyrody
i nieożywionej (C)
przyrody na inne (D)
poszczególnych
działania  uzasadnia
na
składników
przyrody  wymienia
niezbędnych do życia (B) człowieka
mogące przykładach,
jak
można
 uzasadnia,
dlaczego pomóc przyrodzie oraz praktycznie
warto uczyć się przyrody te, które jej szkodzą (na wykorzystać wiedzę o
podstawie wiedzy spoza przyrodzie (D)
(C)
 podaje
przykłady podręcznika) (C)
różnych
elementów
wyposażenia pracowni
przyrodniczej (A)
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
3
Lekcja
2.  wymienia nazwy 2–3  przyporządkowuje
przyrządów służących przyrząd
do
Sposoby
do
obserwacji
przyrody
obserwowanego
poznawania
(A)
obiektu (C)
przyrody
 dokonuje
prostych  przyporządkowuje
obserwacji za pomocą zmysły człowieka do
lupy i lornetki (D)
obserwowanego
 wymienia 3–4 źródła obiektu przyrodniczego
(C)
wiedzy o przyrodzie (A)
przykłady
 wymienia
zmysły  podaje
wykorzystania
lupy,
człowieka (A)
mikroskopu, lornetki (B)
4
Lekcja 3. Jak  wyjaśnia, w jakim celu  odróżnia obserwację od
prowadzi się obserwacje doświadczenia (C)
zadawać
i doświadczenia (B)
przyrodzie
pytania?
Wymagania dopełniające
dobra).
 opisuje
zastosowania
elementów
wyposażenia pracowni
przyrodniczej
na
lekcjach przyrody (B)
 przeprowadza
obserwacje
według
instrukcji (D)
 podaje
przykłady
wykorzystania
poszczególnych
zmysłów
w obserwacjach
przyrody (C)
 sprawnie posługuje się
lupą i lornetką (D)
 wyszukuje
potrzebne
informacje w literaturze
wskazanej
przez
nauczyciela (D)
 przeprowadza
doświadczenia
wg
instrukcji (D)
 wymienia
zasady
bezpiecznego
prowadzenia
doświadczeń
i obserwacji (A)
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
 dokumentuje
wyniki  wyszukuje informacje
obserwacji w postaci w dostępnych źródłach i
rysunku, szkicu i opisu na ich podstawie pisze
(D)
krótką
notatkę
 samodzielnie wyszukuje (2–3 zdania) na temat
przyrządów
literaturę uzupełniającą innych
stosowanych
do
i z niej korzysta (D)
 ocenia
przydatność obserwacji
różnych źródeł wiedzy przyrodniczych (D)
do uczenia się przyrody
(D)
 samodzielnie
 potrafi
przewidywać
przeprowadza dowolne wyniki obserwacji i
doświadczenie
wg doświadczeń (D)
instrukcji
i zapisuje
wyniki (D)
 wyciąga
wnioski
z prowadzonych
obserwacji
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
5
6
7
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
i doświadczeń (D)
 rozróżnia wśród wielu  uzasadnia,
dlaczego
komunikatów te, które dany
komunikat
są
prawidłowo wywołuje złe emocje u
sformułowane (D)
osób, do których jest
 samodzielnie formułuje kierowany (D)
komunikaty
(z zachowaniem
asertywności) w różnych
sytuacjach, z którymi
styka się w szkole (D)
Lekcja 4. Jak  wymienia
kilka  wskazuje cechy ucznia,  w prawidłowy sposób
pozytywnych
cech które
pomagają
w dokonuje
podziału
być
charakteru
dobrego
utrzymaniu
przykładowych
lubianym?
kolegi, dobrej koleżanki prawidłowych relacji w zachowań na sprzyjające
(A)
grupie (A)
dobrej komunikacji i te,
 wymienia podstawowe które ją utrudniają (C)
zasady
obowiązujące  wymienia
czynniki
w kontaktach z innymi pozytywnie
ludźmi, między innymi i negatywnie
podczas pracy w zespole wpływające
na
(A)
samopoczucie w szkole
i w domu (A)
 proponuje
sposoby
eliminowania czynników
negatywnych (C)
Lekcja
5.  wyjaśnia
znaczenie  wyjaśnia
potrzebę  odróżnia
prawidłowo  prawidłowo
planuje  opisuje
zdrowotne
odpoczynku,
w
tym
snu,
planowania
zajęć
w
skonstruowany
plan
swój
rozkład
zajęć
w
skutki
niewłaściwego
Mój
plan
dla
prawidłowego ciągu dnia i tygodnia (C)
dnia
od ciągu
dnia, korzystania z telewizora
dnia
funkcjonowania
nieprawidłowego (D)
z zachowaniem
i komputera oraz zbyt
organizmu (B)
proporcji małej ilości snu (D)
 wskazuje
właściwą właściwych
pracą
 podaje
przykłady
formę wypoczynku po między
aktywności
fizycznej
określonej
pracy i wypoczynkiem (C)
i umysłowej (A)
fizycznej lub umysłowej
(B)
Lekcja 6. Jak  opisuje
prawidłowo  wymienia
sposoby  wymienia
zasady  przedstawia
nowo  samodzielnie
tworzy
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
się
skutecznie
uczyć?
8, 9
zorganizowane miejsce
do nauki (B)
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
powtarzania
poznawanych treści (A)
prawidłowego
się (A)
Wymagania dopełniające
dobra).
uczenia
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
poznane treści w postaci
schematu lub rysunku
(mapy myślowej) (D)
celująca).
mnemotechniki
do
zapamiętania trudnych
treści (D)
Lekcja
7. Podsumowanie i sprawdzian z działu „My i przyroda”
Podsumowa
nie działu 1
Dział 2. MOJA OKOLICA – 12 godzin
10
11
Lekcja
8.  wyjaśnia, czym jest  opisuje
krajobraz  wskazuje miejsca, gdzie  charakteryzuje
 tworzy mapę myślową
krajobraz
(B)
najbliższej
okolicy
(C)
przeważa
krajobraz
krajobraz
naturalny
i
krajobrazów (D)
Krajobraz
naturalny, i te, gdzie krajobraz
stworzony  wykonuje
 wymienia
po
trzy
album
najbliższej
przeważa
krajobraz przez człowieka (C)
elementy
krajobrazu
przedstawiający różne
okolicy
wytworzony
przez
naturalnego
typy
krajobrazu
w
człowieka (C)
i wytworzonego przez
swoim
miejscu
 uzasadnia
wybór
człowieka (A)
zamieszkania
miejsc,
w których
i najbliższej okolicy (D)
przeważa określony typ
krajobrazu (D)
Lekcja
9.  podaje
przykłady  rozróżnia w terenie i na  charakteryzuje
 samodzielnie wykonuje  dokumentuje przykłady
wypukłych
i
wklęsłych
modelu
wypukłe
i
wzniesienia
(z
podaniem
modele różnych form różnych form terenu w
Od
form terenu (A)
wklęsłe formy terenu zakresu wysokości) i terenu, np. z plasteliny miejscowości, w której
głębokich
formy wklęsłe (C)
(D)
mieszka, i jej okolicy
dolin
do  wykonuje modele form (C)
terenu wg instrukcji (D)
 graficznie przedstawia  opisuje na przykładach (np. album z rysunkami
wysokich
sposób
odróżnienia formy
terenu
w lub zdjęciami wraz z
gór
opisem) (D)
wypukłych form terenu najbliższej okolicy (C)
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
12
Lekcja
9a.
Rozpoznaje
my
formy
terenu
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
od wklęsłych (C)
(zajęcia
terenowe)
13
Lekcja
10.  odróżnia glebę od skały  dokonuje podziału skał  charakteryzuje
skały,  charakteryzuje
 podaje
inne
niż
(C)
według
kryterium oceniając ich barwę, zastosowanie różnych omawiane na lekcji
Poznajemy
jednorodność budowy, skał
w
gospodarce zastosowanie
 opisuje wygląd skał na spoistości (C)
różne
twardość,
kruchość,
człowieka
w
oparciu o poszczególnych skał na
podstawie obserwacji  wymienia nazwy skał
rodzaje skał
podstawie dodatkowych
zdjęć, ilustracji lub omawianych na lekcji plastyczność, spoistość ich budowę (C)
(C)
okazów zgromadzonych (A)
 tworzy kolekcję skał źródeł (D)
w pracowni (C)
występujących
 tworzy kolekcję skał
w najbliższej okolicy (D)
występujących
w
 podaje nazwy 2–3 skał
różnych rejonach Polski
(A)
(D)
14
Lekcja
11.  układa we właściwej  omawia budowę gleby  charakteryzuje proces  definiuje
pojęcie  przewiduje
żyzność
powstawania gleby (B)
żyzności gleby (A)
różnych
gleb
na
Jak powstaje kolejności rysunki (wraz (B)
z opisami)
 wymienia
ożywione  odróżnia glebę żyzną od  wyjaśnia
znaczenie podstawie analizy ich
gleba?
przedstawiające kolejne i nieożywione składniki mało żyznej (C)
przekrojów (D)
organizmów
etapy
powstawania gleby (B)
w powstawaniu gleby
gleby (C)
(C)
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
 podaje
nazwy
wybranych gleb (A)
 klasyfikuje
wybrane
gleby wg żyzności (C)
15
Lekcja
12.  wymienia
typy  przedstawia
ogólną  wyodrębnia
w  omawia różnice miedzy  analizuje wpływ różnych
krajobrazu (A)
charakterystykę
krajobrazie
wiejskim krajobrazem miejskim typów krajobrazu na
Krajobrazy
krajobrazu
miejskiego
i
elementy
krajobrazu
i wiejskim (C)
samopoczucie człowieka
miast i wsi  rozróżnia na zdjęciach
rolniczego
oraz
w  klasyfikuje
bądź w terenie typy wiejskiego (C)
różne (D)
(lekcja
krajobrazie
miejskim elementy
krajobrazu (C)
krajobrazu
multimedial
elementy
krajobrazu najbliższej okolicy (C)
na)
przemysłowego (C)
16
Lekcja
13.  wymienia
główne  wyjaśnia
pojęcie  rysuje różę kierunków  dokładnie
wyznacza  wyszukuje dodatkowe
kierunki
geograficzne widnokręgu (B)
z zastosowaniem
kierunki geograficzne na informacje na temat
Jak
(A)
 wyjaśnia
pojęcie skrótów nazw polskich i widnokręgu za pomocą innych niż omawiane na
wyznaczyć
angielskich (C)
kompasu i gnomonu (C)
lekcji
sposobów

wyznacza
w
przybliżeniu
północy
geograficznej
kierunki
kierunek
północny (B)
 wymienia
obiekty  dopasowuje
sposoby wyznaczania kierunków
geograficzne
w terenie, na podstawie  wymienia
się
w wyznaczania
północy geograficznych
kierunki znajdujące
?
cienia patyka wbitego pośrednie (A)
określonych kierunkach geograficznej
do w terenie w dzień i w
nocy (D)
w ziemię w południe (C)
od miejsca obserwacji określonej sytuacji (D)
Lekcja 13a.
(D)
Wyznaczam
y
kierunki
geograficzne
17
(zajęcia
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
terenowe)
18
19
Lekcja
14.  wyjaśnia pojęcie doby  posługując
się  odnajduje
zależność  na
podstawie  na
podstawie
(A)
własnoręcznie
między
wysokością obserwacji na rysunkach dodatkowych
źródeł
Wędrówka
wykonanym
Słońca
a
długością
długości
cieni
ludzi
informacji
uzasadnia,

wyjaśnia
określenie:
Słońca nad
omawia cienia (C)
i przedmiotów określa dlaczego w Polsce cienie
pozorna
wędrówka schematem,
widnokręgie
wędrówkę Słońca nad  przedstawia na rysunku porę dnia. (D)
są zawsze widoczne,
Słońca po niebie (B)
m
widnokręgiem (C)
nawet
w południe
zależność
między
słoneczne (D)
 wyjaśnia
pojęcia: wysokością Słońca a
wschód,
górowanie długością cienia (C)
 wyjaśnia
położenie
(południe
słoneczne),
Ziemi
względem
Słońca,

wyszukuje
w
kalendarzu
Lekcja 14a.
zachód Słońca (B)
kiedy Słońce zajdzie za
godziny,
o
których
Obserwujem
linię widnokręgu (B)
wschodzi
i zachodzi
y wędrówkę
Słońce
w
różnych
Słońca nad
porach roku(C)
widnokręgie
m
(zajęcia
terenowe)
20,
21
Lekcja
15. Podsumowanie i sprawdzian z działu „Moja okolica”
Podsumowa
nie działu 2
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
Dział 3. CIEPŁO, ZIMNO I POGODA – 15 godzin
22
Lekcja
16.  wśród
urządzeń  odczytuje temperaturę  omawia czynniki, które  podaje
temperaturę  wyszukuje informacje
zdrowego na temat:
Co to jest pomiarowych wskazuje dodatnią i ujemną na wpływają na nasze ciała
termometr
jako
termometrze
(C)
odczucie
temperatury
człowieka,
przybliżoną
–
najwyższej
temperatura
przyrząd do pomiaru  zaznacza na rysunku (B)
temperaturę płomienia i
dopuszczalnej
?
temperatury (A)
termometru określone  odróżnia różne rodzaje temperaturę pokojową
temperatury
ciała
(A)
 podaje nazwę jednostki wartości temperatury termometrów (C)
człowieka
pomiaru temperatury (C)
(A)
– skali temperaturowej
Fahrenheita
–
23
temperatury ciała
różnych zwierząt (C)
Lekcja
17.  wymienia
stany  podaje
przykłady  podaje
temperaturę  samodzielnie
 na
podstawie
skupienia
wody
(A)
występowania
wody
wrzenia
i
krzepnięcia
przeprowadza
dodatkowych
źródeł
Jaką postać
wody (A)
doświadczenia
informacji wyjaśnia, na
przykłady w poszczególnych
może mieć  podaje
 wyjaśnia
pojęcia: wyjaśniające zjawiska czym polega zjawisko
wykorzystania
wody stanach skupienia (A)
woda?
 wymienia
czynniki parowanie, skraplanie, krzepnięcia, topnienia sublimacji i resublimacji
przez człowieka (A)
(D)
krzepnięcie i topnienie i skraplania wody (D)
 opisuje
proces przyspieszające
 uzasadnia,
dlaczego  wyszukuje
przykłady
(B)
parowania wody na parowanie wody (A)
ruch w przyrodzie
i
przykładach z życia
 dokonuje
obserwacji temperatura,
codziennego (B)
zmian stanów skupienia powietrza i większa gospodarce człowieka
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
powierzchnia wpływają
na szybkość parowania
wody (D)
celująca).
24
Lekcja
18.
Kiedy woda
paruje
szybciej?
25
Lekcja 18a.
Badamy
przemiany
stanów
skupienia
wody
26
Lekcja
19.  podaje
przykłady  wyjaśnia
pojęcie  przeprowadza
 wyjaśnia, co się dzieje
różnych substancji ze substancji (B)
doświadczenia
z ciałami stałymi, jeśli są
Poznajemy
swojego
otoczenia
(A)
wykazujące
inną
podgrzewane do coraz

omawia
na
przykładach
ciała stałe,
parowania wyższej temperatury (B)
stanów szybkość
ciecze i gazy  określa stan skupienia zmiany
różnych substancji ze skupienia
innych różnych cieczy (C)
 wyjaśnia, co się dzieje
swojego otoczenia (B)
substancji niż woda (C)
z gazami, gdy obniża się
ich temperaturę (B)
Lekcja
20.  wymienia
cechy  przeprowadza
proste  wyjaśnia
pojęcie  na
podstawie  wskazuje miejsca na
nas doświadczenia
ciśnienia
oglądanych
przez Ziemi, gdzie ciśnienie
Otacza nas otaczającego
powietrza (A)
potwierdzające istnienie atmosferycznego (B)
dłuższy czas prognoz powietrza jest bardzo
27
wody w przyrodzie (C)
 dokumentuje
wyniki
obserwacji
zmian
stanów skupienia wody
(C)
 charakteryzuje czynniki
wpływające
na
krzepnięcie wody i
topnienie lodu (B)
 przeprowadza
wg
instrukcji doświadczenia
badające
czynniki
przyspieszające
parowanie wody (C)
Wymagania
wykraczające
świadczące
o rozszerzalności wody
podczas
procesu
krzepnięcia (D)
 opisuje, w jaki sposób
i w jakim celu człowiek
w zimie
obniża
temperaturę
krzepnięcia wody (D)
 wyjaśnia,
dlaczego
człowiek na pustyni
musi pić bardzo dużo
wody, a wielbłąd nie (B)
 przeprowadza inne niż
opisane w podręczniku
doświadczenia badające
szybkość
parowania
wody (D)
 wyjaśnia, dlaczego gaz
w butli turystycznej ma
postać
cieczy,
az
palnika wydostaje się
w postaci gazu (B)
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
powietrze
28
29
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
wskazuje małe i brakuje tlenu (D)
 podaje
jednostkę pogody
między
pomiaru
ciśnienia zależność
wartościami
ciśnienia
atmosferycznego (A)
 odczytuje z barometru atmosferycznego
a typem pogody (D)
ciśnienie (C)
 przeprowadza
doświadczenie
potwierdzające istnienie
ciśnienia
atmosferycznego (C)
 podaje
krótką  omawia
warunki  omawia zasady pomiaru  na podstawie podanych
charakterystykę
konieczne
do temperatury w stacjach wartości oblicza średnią
poszczególnych
prawidłowego odczytu meteorologicznych (A)
temperaturę
dnia,
składników pogody (B)
temperatury (A)
 wyjaśnia,
dlaczego miesiąca, roku (C)
 omawia
budowę
latem
temperatura  oblicza
różnicę
termometru (A)
powietrza zmienia się temperatur (C)
wraz z wysokością nad  odczytuje z wykresu
 omawia czynniki, które
ziemią
wpływają na nasze
termografu najwyższą i
odczucie temperatury
najniższą temperaturę
(A)
oraz godziny, w których
przeprowadzono
pomiary (C)
wokół nas powietrza (C)
Lekcja
21.  wymienia
składniki
pogody
w
oparciu
Pogoda i jej
o telewizyjną prognozę
składniki.
pogody (A)
Temperatur
 odczytuje temperaturę
a powietrza
powietrza
na
termometrze
pokojowym
i zaokiennym (C)
 zaznacza na rysunku
termometru określone
wartości temperatury
(C)
Lekcja
22.  określa siłę wiatru na  wyjaśnia pojęcie wyżu  opisuje
powstawanie  rysuje
schemat  wymienia
dziedziny
podstawie
obserwacji
i
niżu
(B)
wiatru
na
podstawie
powstawania
wiatru
życia,
w
których
ważną
Skąd wieje
otoczenia, np. drzew (C)  omawia
i omawia go (C)
rolę odgrywa wiatr (B)
sposoby schematu (C)
wiatr?
badania kierunku i siły  odczytuje z map pogody  buduje
prosty  wyjaśnia,
dlaczego
wiatru (A)
nazwy wiatrów zgodnie wiatromierz (C)
powietrze przyspiesza,
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
 podaje
nazwy
przyrządów i jednostki
pomiaru kierunku i siły
wiatru (A)
Wymagania dopełniające
dobra).
z ich kierunkami (C)
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
się
 za
pomocą przemieszczając
pomiędzy
blokami
własnoręcznie
osiedla
(B)
zbudowanego
wiatromierza dokonuje
pomiaru kierunku i siły
wiatru (C)
 charakteryzuje rodzaje  dokonuje
pomiarów
chmur ze względu na ich opadów
w dłuższym
wysokość nad ziemią (B)
czasie (C)
 prowadzi
obserwacje  na podstawie karty
opadów za pomocą obserwacji
oblicza
samodzielnie
średnią opadów dla
wykonanego
danego miesiąca (C)
deszczomierza (C)
30
Lekcja
23.  wymienia
rodzaje  określa
stopień  opisuje
powstawanie
opadów
(A)
zachmurzenia
nieba
opadów
(B)
Gdy
pada
 wyjaśnia
zależność
deszcz, śnieg  podaje nazwę przyrządu w środowisku
służącego do pomiaru naturalnym (C)
między budową chmury
albo grad
ilości opadów (A)
 określa, z czego składa a jej wysokością nad
się chmura (A)
poziomem gruntu (D)
 wskazuje
różnice
pomiędzy
różnymi
rodzajami opadów (B)
31
Lekcja
24.  podaje nazwy osadów  opisuje, w jaki sposób  opisuje
sposób  wyjaśnia różnicę między  proponuje
i
powstaje rosa i szron (B) powstawania szadzi i osadami i opadami (B)
przeprowadza
Jak powstają atmosferycznych (A)
gołoledzi
(B)
 na podstawie fotografii doświadczenie
osady
rozróżnia szron i szadź wykazujące zamarzanie
atmosferycz
pary wodnej znajdującej
(C)
ne?
się w powietrzu (D)
32
Lekcja
25.  wyjaśnia
pojęcie  odczytuje
umowne  na podstawie tekstu  prowadzi
dziennik  przez określony czas
prognozy
pogody
(B)
znaki
z
mapy
pogody
(C)
charakteryzującego
pogody
w
oparciu
o porównuje
Pogodę
pogodę tworzy mapę własne
obserwacje sprawdzalność prognozy
 wymienia
dziedziny
można
pogody (C)
i pomiary (D)
pogody
z własnymi
życia, w których ważna
przewidywa
obserwacjami
(D)
jest znajomość prognozy
ć
pogody (A)
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
33
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
Lekcja 25a.
Obserwujem
y składniki
pogody
(zajęcia
terenowe)
34
Lekcja
26.  podaje daty pierwszych  wyjaśnia
pojęcia  na
schematycznym  na podstawie własnych  wyjaśnia
różnicę
dni
pór
roku
(A)
przesilenia
zimowego
i
rysunku
przedstawia
obserwacji
wykonuje
między
Pogoda
równonocy pozorną
wędrówkę schematyczne rysunki
kalendarzowymi,
ogólną letniego,
zmienia się  przedstawia
Słońca w ciągu doby pozornej
wędrówki
astronomicznymi
wraz
z charakterystykę pogody wiosennej i jesiennej (B)
oraz
miejsca
wschodu,
Słońca
po
niebie
i klimatycznymi porami
w różnych porach roku
porami roku
górowania
i zachodu w różnych porach roku
roku (D)
(B)
Słońca w zależności od (D)
pory roku (C)
 analizuje i porównuje ze
 wyjaśnia
zależność sobą poznane składniki
między
wysokością pogody
Słońca a długością dnia i w poszczególnych
temperaturą powietrza porach roku (D)
w ciągu roku (C)
35,
36
Lekcja
27. Podsumowanie i sprawdzian z działu „Ciepło, zimno i pogoda”
Podsumowa
nie działu 3
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
Dział 4. MOJE ZDROWIE I BEZPIECZEŃSTWO – 12 godzin
37
Lekcja
28.  podaje
miejsca  wymienia
czynniki  przeprowadza
wg  przewiduje, co by się  charakteryzuje zasadę
występowania bakterii niezbędne
do instrukcji doświadczenie stało,
gdybyśmy działania antybiotyków
Poznajemy
(A)
rozmnażania
się
bakterii
badające
wpływ
bakterii
wszystkie
żyjące
wokół (C)
świat
na mleko (C)
nas bakterie zabarwili  wyszukuje informacje o
 wyjaśnia, dlaczego nie (A)
bakterii
możemy
zobaczyć  podaje nazwę przyrządu  wymienia
kilka na kolor różowy (D)
ubocznym
działaniu
bakterii gołym okiem (B) pozwalającego zobaczyć produktów spożywczych
wybranego antybiotyku
powstałych
dzięki
(D)
 przedstawia
sposób bakterie (A)
działalności bakterii (A)
 uzasadnia,
dlaczego
rozmnażania się bakterii
(A)
podczas
leczenia
antybiotykiem
 podaje
po
dwa
i bezpośrednio po nim
przykłady pożytecznej i
należy jeść jogurt, kefir
szkodliwej działalności
lub maślankę (D)
bakterii (A)
38
Lekcja
29.  podaje
po
dwa  nazywa drobnoustroje  określa
rodzaj  charakteryzuje choroby  na
podstawie
przykłady
chorób,
wywołujące
choroby
mikroskopu,
za
pomocą
bakteryjne:
anginę,
dostępnych
źródeł
Co wywołuje
którymi
można
się zakaźne (A)
którego można zobaczyć salmonellozę, próchnicę wiedzy charakteryzuje
choroby?
zarazić, i dwa przykłady  wyjaśnia pojęcie infekcji wirusy (A)
oraz
wirusowe: inne choroby zakaźne
chorób, którymi się nie (zakażenia) (B)
przeziębienie,
grypę, (szczególnie
choroby
 określa środowisko, w
zarażamy (A)
jelitową, wieku dziecięcego) (C)
mogą
się grypę
 wymienia
przykłady którym
opryszczkę wargową (C)  wyszukuje informacje
chorób
zakaźnych rozmnażać wirusy (B)
 wskazuje podobieństwa na temat odkrycia i
wywoływanych
przez
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
bakterie
wywoływanych
wirusy (A)
39
40
i
przez
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
i różnice
między
bakteriami i wirusami
(C)
celująca).
znaczenia penicyliny dla
człowieka (D)
Lekcja
30.  wyjaśnia,
dlaczego  wyjaśnia,
dlaczego  wymienia różne drogi  opisuje
ubranie  omawia
zasadę
zabezpieczające
działania
i znaczenie
Jak się nie kichając i kaszląc, należy mycie rąk zapobiega wnikania
zasłaniać
nos
i
usta
(B)
zarażaniu
się
wybranymi
drobnoustrojów
człowieka
przed
szczepień
ochronnych
zarazić?
chorobami zakaźnymi chorobotwórczych do kleszczami
na (B)
(B)
organizmu człowieka (A) wycieczkach (B)
 sprawdza w dostępnych
(lekcja

wyjaśnia,
dlaczego

charakteryzuje
źródłach, jakie choroby
multimedial
skaleczenie może być wściekliznę i sposoby jaj
są przenoszone przez
na)
niebezpieczne (B)
zapobiegania (C)
kleszcze (C)
 wyjaśnia
zasady
postępowania
w
przypadku wbicia się
kleszcza w skórę (B)
Lekcja
31.  wskazuje
przyczynę  wymienia
sposoby  wyjaśnia, dlaczego nie  wyjaśnia,
dlaczego  wyjaśnia,
dlaczego
ochrony żywności przed należy zbyt często jeść artykuły spożywcze po żywność
suszona,
Jak chronić psucia się żywności (A)
produktów z dodatkiem otwarciu opakowania mocno
solona
lub
 przedstawia
sposoby zepsuciem (A)
jedzenie
konserwantów
(B)
należy
spożyć
wcześniej,
słodzona
może
być
niszczenia i ograniczania  określa
miejsca
przed
wskazuje
data przechowywana dłużej
bakterii w produktach przechowywania
 wyjaśnia, dlaczego nie niż
zepsuciem?
do (B)
spożywczych (A)
wskazanych
przez wolno
jeść przydatności
spożycia
(B)
nauczyciela produktów przeterminowanej
żywnościowych (C)
żywności (B)
 wyszukuje na etykietach
różnych
artykułów
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
41
Lekcja
32.  wyjaśnia, co się składa  demonstruje, jak należy
na higienę osobistą (B)
myć zęby szczoteczką i
Higiena
 omawia, kiedy należy jak czyścić je nicią
osobista
myć całe ciało, włosy, dentystyczną (C)
pomaga
ręce i zęby (A)
 określa
właściwą
zachować
 wyjaśnia, jak często częstotliwość kontroli
zdrowie
przez
należy zmieniać ubranie zębów
wierzchnie
i bieliznę stomatologa (A)
osobistą (A)
42
Lekcja
33.  wykonuje
kartę  wymienia potencjalne
ważnych źródła pożaru w domu
Bezpieczeńst z zapisami
telefonów (A)
wo w domu numerów
i
własnym
adresem
(C)
 podaje
przykłady
zależy także
 wskazuje nr 112 jako przedmiotów,
które
od ciebie
uniwersalny
telefon dziecko może ugasić
alarmowy (A)
samodzielnie,
w
 wyjaśnia, jak należy się odróżnieniu od pożaru,
zachować, gdy do drzwi wymagającego
dzwoni ktoś obcy lub interwencji dorosłych
kiedy wybuchnie pożar (C)
(B)
 wymienia z pamięci
 podaje treść informacji, telefony alarmowe na
straż
którą należy przekazać, pogotowie,
dzwoniąc na telefon pożarną i policję (A)
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
spożywczych
nazwy
i symbole
substancji
konserwujących (D)
 wyjaśnia, dlaczego lepiej  wyjaśnia,
dlaczego  podaje
przykłady
jest myć ciało pod należy
chodzić
do negatywnych skutków
prysznicem
niż stomatologa
zanim nadmiernego
w wannie (B)
zacznie boleć ząb (B)
stosowania mydła i
innych środków do
 na podstawie etykiet
mycia ciała (B)
różnych środków do
mycia i pielęgnacji ciała
wskazuje
produkty
przeznaczone dla dzieci
(C)
 wyjaśnia, dlaczego w  podaje
przykłady  wyszukuje informacje
razie pożaru nie należy materiałów
na temat czynników
tracić czasu na szukanie łatwopalnych (A)
wzmacniających
i zabieranie ze sobą  wyjaśnia,
w
jakich i ograniczających pożar
żadnych przedmiotów, sytuacjach dziecko może (C)
w tym
przedmiotów samodzielnie
zapalić
cennych (B)
ogień (B)
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
43
Lekcja
34.
Instalacje:
gazowa,
elektryczna i
wodna mogą
być
niebezpieczn
e
(lekcja
multimedial
na)
44
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
alarmowy (C)
 wymienia
domowe  wyjaśnia, co może się  rozróżnia
sytuacje  wskazuje
miejsca  wyjaśnia,
dlaczego
urządzenia
gazowe stać, gdy w trakcie bezpiecznego
odcięcia dopływu gazu, pracując z urządzeniami
i elektryczne,
które gotowania kipi potrawa i niebezpiecznego
prądu i wody w swoim elektrycznymi,
używa
mogą
stanowić (B)
korzystania z urządzeń domu (A)
się
specjalnych
zagrożenie (A)
 przewiduje
skutki gazowych
 opisuje, w jaki sposób śrubokrętów (B)
i
elektrycznych
(C)
 wyjaśnia, jak należy się niewłaściwego
dlaczego
można
zabezpieczyć  wyjaśnia,
zachować, gdy ulatnia korzystania z urządzeń
gniazdka
elektryczne, używanie suszarki do
się gaz (B)
gazowych
żeby
nie
stwarzały włosów w wannie lub
zagrożenia dla dzieci (A)
przy wannie z wodą jest
 omawia zasady, których i elektrycznych w domu
niebezpieczne (B)
należy
przestrzegać (B)
podczas
kontaktu
z urządzeniami
elektrycznymi (A)
 wyjaśnia, co należy
zrobić, gdy woda leje się
z uszkodzonego kranu
bądź innego domowego
urządzenia (B)
Lekcja
35.  wyjaśnia
znaczenie  podaje, o jakiej porze  wskazuje niebezpieczne  wskazuje
zachowania  wyjaśnia,
dlaczego
elementów
w
ciągu
doby
kierowcy
miejsca
na
drodze
osób
dorosłych,
które
nawet
przy
silnych
Bezpieczeńst
na najtrudniej jest dostrzec z domu do szkoły (A)
mogą
stanowić mrozach nie wolno
wo
poza odblaskowych
ubraniu
dla pieszego na ulicy (A)
jeździć na łyżwach po
 podaje
przykłady zagrożenie dla dzieci (B)
domem
bezpieczeństwa
zamarzniętej rzece (B)
 wyjaśnia, dlaczego na niebezpiecznych sytuacji
pieszego (B)
drodze bez chodnika podczas
zabaw
na
 wymienia
miejsca, zawsze należy chodzić świeżym powietrzu (D)
w których można jeździć lewą stroną (B)
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
bezpiecznie na łyżwach  wyjaśnia, kiedy dziecko
lub sankach (A)
może jeździć rowerem
 wymienia sporty, które po chodniku (B)
wymagają
używania
kasku
i uzasadnia
odpowiedź (A)
 opisuje, jak powinno się
zachować dziecko, gdy
nieznajomy zaprasza je
do
domu
lub
samochodu (B)
 demonstruje, jak należy
przechodzić
przez
przejście dla pieszych
z sygnalizacją świetlną
i bez sygnalizacji (D)
 podaje, którą stroną
drogi powinni poruszać
się piesi, gdy przy
drodze nie ma chodnika
(A)
 wyjaśnia, jak należy się
zachować po znalezieniu
niewybuchu
lub
niewypału (B)
45
Lekcja
36.  na podstawie ilustracji  uzasadnia, dlaczego nie  demonstruje,
wymienia
urządzenia należy bawić się w sposób
w
jaki  wyjaśnia, dlaczego nie  dowolną
należy należy
przebywać wykonuje
techniką
plakat lub
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
46
47,
48
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
Bezpieczeńst w gospodarstwie rolnym zbożu, gdy odbywają się prawidłowo przenosić w pobliżu miejsca, gdzie ulotkę
ostrzegającą
stanowić tam prace polowe (B)
ciężkie przedmioty (C)
przeprowadza
się przed
zagrożeniami
wo
w mogące
zagrożenie
dla
dzieci
(A)
nawożenie
lub
w
gospodarstwie
rolnym
gospodarstw
rozpryskuje się środki (D)
 podaje przykłady prac,
ie rolnym
ochrony roślin (B)
których dzieciom nie
wolno
wykonywać
w gospodarstwie rolnym
(A)
Lekcja
37.  demonstruje, co należy  wymienia sytuacje, w  rozróżnia na rysunku lub  wyjaśnia
znaczenie  przygotowuje wspólnie
których
użądlenie wśród
okazów szczepionki w przypadku z rodzicami
domową
Kiedy zdarzy zrobić, kiedy:
–
skaleczymy
się
lub
leci
owada
może
być
bardzo
naturalnych
pszczołę,
ugryzienia
przez
zwierzę
apteczkę,
a
spis
jej
się wypadek
niebezpieczne (A)
osę,
trzmiela podejrzane
zawartości przedstawia
nam krew z nosa
i szerszenia (C)
o wściekliznę (B)
na lekcji (D)
– uderzone miejsce boli
 wymienia
zasady,  wyjaśnia,
dlaczego  wyjaśnia,
dlaczego
których
należy poparzone
miejsce przyłożenie
zimnego
i puchnie
przestrzegać
podczas trzeba chłodzić aż 15 okładu do górnej części
– po urazie mocno boli
jedzenia
i picia
na minut (B)
nosa hamuje krwotok
świeżym powietrzu (A)
(B)
noga, ręka, głowa lub
 wykonuje pompkę do
brzuch
wyciągania jadu (D)
– ulegliśmy poparzeniu
(C)
Lekcja
38. Podsumowanie i sprawdzian z działu „Moje zdrowie i bezpieczeństwo”
Podsumowa
nie działu 4
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
Dział 5. ŚWIAT ISTOT ŻYWYCH – 14 godzin
49
Lekcja
39.  podaje
przykłady  charakteryzuje
 posługując
się  wyjaśnia różnice między  wyszukuje informacje
o różnej czynności
życiowe przykładami, wyjaśnia wzrostem i rozwojem o najmniejszych
i
Co to znaczy organizmów
wielkości
ciała
i
żyjących
organizmów
(C)
komórkową
budowę
(B)
największych
żyć?
w różnych środowiskach  wymienia
komórkach budujących
różnice organizmów (B)
(A)
organizmy (C)
między organizmami a
 wymienia
czynności nieożywionymi
życiowe organizmów (A) elementami
przyrody
(C)
50
Lekcja
40.  wyjaśnia, do czego służy  omawia przeznaczenie  sprawnie posługuje się  omawia
najczęściej  samodzielnie wykonuje
mikroskop
(A)
poszczególnych
części
mikroskopem
(C)
popełniane
błędy
przy preparaty wymagające
Co
widać
wykonywaniu
odpowiedniego cięcia w
 podaje
przykłady mikroskopu (A)
 dokumentuje
pod
celu
uzyskania
organizmów,
które  z pomocą nauczyciela obserwacje
w formie preparatów
mikroskope
mikroskopowych
przejrzystości
obiektu
można zobaczyć tylko za wykonuje preparat z rysunku (C)
m?
i ustawianiu obrazu pod (D)
pomocą mikroskopu (A)
ludzkiego
włosa
mikroskopem (C)
 wymienia
części i obserwuje go pod
mikroskopem (D)
 wykonuje wg instrukcji
mikroskopu (A)
preparat ze skórki z
 dokonuje
obserwacji
cebuli (C)
gotowych preparatów
(C)
 dokonuje
obserwacji
wykonanego preparatu
ze skórki cebuli (D)
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
51
Lekcja
41.  wymienia
nazwy  podaje
po
jednym  krótko charakteryzuje  omawia podobieństwa i  wyszukuje informacje
głównych
królestw przykładzie organizmów królestwa organizmów różnice
w budowie na temat, jak człowiek
Podział
organizmów (A)
należących
do (B)
człowieka
i
innych wykorzystuje
swoje
świata
poszczególnych
zwierząt (C)
podobieństwo
do

wyjaśnia
pojęcie
organizmów
królestw (A)
zwierząt
gatunku (B)
(np. w medycynie) (C)
(lekcja
multimedial
na)
52
Lekcja
42.  podaje,
do
czego  omawia proces spalania  przeprowadza
wg  podaje
przykładu  wyjaśnia,
dlaczego
jest (B)
instrukcji doświadczenie spalania
różnych niektóre
gaśnice
Do
życia organizmom
potrzebna
energia
(A)
wykazujące,
że
tlen
jest
substancji
i
sposoby
stosowane
do
gaszenia

wymienia
tlen
jako
niezbędna
powietrza niezbędny do spalania wykorzystania powstałej pożarów są wypełnione
jest energia  wyjaśnia, że źródłem składnik
energii przez człowieka dwutlenkiem węgla (B)
energii jest spożywany niezbędny do spalania (C)
(B)
pokarm (B)
(A)
 wymienia
dwutlenek
węgla jako jeden z
produktów
procesu
spalania (A)
Lekcja
43.  podaje nazwę gazu  wymienia
sposoby  przeprowadza
wg  charakteryzuje
 wyjaśnia, jak może się
niezbędnego
pobierania tlenu przez instrukcji doświadczenie podobieństwa i różnice czuć człowiek, który
Dlaczego
organizmom
do
różne organizmy (A)
wykazujące,
że w
procesach przez
dłuższy
czas
musimy
oddychania (A)
przez uzyskiwania energii:
przebywa
w
 wymienia
substraty w wydychanym
oddychać?
 podaje nazwę gazu (substancje pokarmowe człowieka powietrzu jest – podczas spalania np. zamkniętym
pomieszczeniu (D)
powstającego podczas i tlen) i produkty więcej dwutlenku węgla węgla
w
powietrzu
oddychania (A)
(energia i dwutlenek niż
 wyjaśnia,
dlaczego
podczas – podczas łączenia się człowiek
węgla)
procesu pobieranym
pozbawiony
wdechu
(D)
oddychania (A)
tlenu może przeżyć
substancji
53
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
54
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Lekcja
44.  dzieli organizmy ze  wymienia
gazy
i usuwane
Jak rośliny względu na sposób, w pobierane
jaki
się
odżywiają
(A)
przez
rośliny
w
procesie
się
fotosyntezy
odżywiają?
i oddychania oraz przez
zwierzęta w procesie
oddychania (B)
 omawia różnice między
organizmami
samożywnymi
i cudzożywnymi (C)
 przeprowadza
wg
instrukcji doświadczenie
wykazujące wpływ ilości
światła i wody na
przebieg
procesu
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
 wyjaśnia,
skąd pokarmowych z tlenem tylko kilka minut (B)
organizmy
czerpią w organizmie człowieka
energię potrzebną im do (D)
życia (B)
 porównuje oddychanie
roślin i zwierząt (B)
 wymienia sytuacje, w
których
człowiek
potrzebuje
więcej
energii, a więc również
więcej tlenu i pokarmu
(A)
 samodzielnie
rysuje  wyjaśnia
znaczenie  przewiduje zmiany, jakie
schemat
procesu fotosyntezy zarówno dla zaszłyby w przyrodzie,
fotosyntezy (C)
roślin, jak i dla zwierząt gdyby Słońce przestało
świecić (D)
 omawia
proces (B)
fotosyntezy
na
samodzielnie
narysowanym
schemacie (B)
 uzasadnia,
dlaczego
oddychanie
jest
procesem
równie
ważnym dla zwierząt,
jak i dla roślin (B)
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
55
56
Lekcja
Wzrost
rozwój
rośliny
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
fotosyntezy (C)
45.  wymienia
składniki  wymienia
po
kolei  omawia
rolę,
jaką
etapy odgrywają poszczególne
i potrzebne roślinie do najważniejsze
życia (A)
rozwoju rośliny (A)
części rośliny (B)
 podaje nazwy części
 prowadzi wg instrukcji
rośliny (A)
hodowlę
fasoli
lub
grochu (C)
 dokumentuje
obserwacje
hodowli
fasoli
lub
grochu
w karcie obserwacji (C)
Lekcja
46.  wymienia cele, dla  rozpoznaje na zdjęciach
których
człowiek gatunki roślin trujących
Rośliny
uprawia rośliny (A)
(C)
wokół nas
 podaje
zasady  wspólnie
z
innymi
pielęgnacji
roślin uczniami
wykonuje
doniczkowych (A)
klasowy atlas roślin
doniczkowych (D)
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
 samodzielnie prowadzi  samodzielnie wyszukuje
hodowlę
fasoli i prezentuje na lekcji
w różnych warunkach:
informacje
dotyczące
– nasiona zanurzone roślin owadożernych (D)
w wodzie
– nasiona stykają się z
wodą
– nasiona znajdują się
znacznie
powyżej
poziomu wody (D)
 dokumentuje
obserwacje
prowadzonej hodowli
fasoli (C)
 wyciąga
wnioski
z
obserwacji
hodowli
fasoli (D)
 przedstawia
zasady  wskazuje rośliny trujące  tworzy
album
bezpiecznego
w swoim otoczeniu (D)
zawierający fotografie
postępowania
lub
rysunki
roślin
w kontakcie z roślinami
rosnących w jego domu
trującymi,
np.
i zaznacza te, które są
z wawrzynkiem wilcze
trujące (D)
łyko, pokrzykiem wilczą
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
57
Lekcja
47.  dokonuje
podziału  charakteryzuje
na
zwierząt
ze
względu
na
przykładach
Łańcuchy
sposób
zdobywania roślinożerców,
pokarmowe
mięsożerców
w przyrodzie pokarmu (A)
 wyjaśnia, czym jest i wszystkożerców (B)
łańcuch pokarmowy (B)  układa proste łańcuchy
pokarmowe,
wykorzystując podane
przykłady organizmów
(C)
58
Lekcja
48.  podaje
nazwy  wymienia podstawowe
Jak
się osobników męskich i różnice w wyglądzie
żeńskich w obrębie samca i samicy tego
rozmnażają
gatunku (A)
samego gatunku (A)
zwierzęta?
 wyjaśnia, co to jest
okres godowy zwierząt
(B)
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
jagodą,
barszczem
Sosnowskiego (A)
 wyjaśnia, dlaczego na  omawia
zależności  przewiduje
skutki
początku
łańcucha między poszczególnymi eliminacji
pokarmowego zawsze ogniwami
łańcucha poszczególnych
znajduje się roślina (B)
pokarmowego (C)
elementów
łańcucha
pokarmowego
(D)
 układa
łańcuchy  podaje
przykłady
pokarmowe, korzystając łańcuchów
 przewiduje
skutki
z
własnej
wiedzy pokarmowych
w wprowadzenia
do
przyrodniczej (C)
środowisku lądowym i danego
środowiska
obcego gatunku (D)
 podaje nazwy ogniw wodnym (D)
samodzielnie ułożonych
łańcuchów
pokarmowych (A)
 przedstawia,
podając  opisuje na wybranych  wyjaśnia,
co
jest
nazwy,
sposoby przykładach,
jak przyczyną różnic w
przychodzenia na świat zwierzęta należące do liczbie jaj składanych
młodych
różnych różnych
gatunków przez samice różnych
gatunków (A)
opiekują się swoim gatunków ptaków lub w
liczbie
młodych
 opisuje
przykłady potomstwem (B)
w miocie u ssaków (D)
zachowań zwierząt w
okresie godowym (B)
 podaje
przykłady
zwierząt opiekujących
się
potomstwem
i takich,
które
nie
troszczą
się
o potomstwo (A)
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
59
Lekcja
49.  dobiera
przykłady  wyjaśnia, w jakim celu  określa, jakie organizmy  rozpoznaje
na  samodzielnie wyszukuje
różnych
gatunków człowiek
trzyma nazywamy pasożytami fotografiach
różne
i prezentuje na lekcji
Zwierzęta
zwierząt
do
różnych
zwierzęta
domowe
B)
gatunki
psów
(C)
informacje na temat
wokół nas
kryteriów, np.:
w gospodarstwie (B)
pasożytów
zwierząt
 wymienia
przykłady  charakteryzuje
(lekcja
– duże i małe
domowych (D)
 przedstawia
korzyści, pasożytów człowieka (A) rozpoznane
na
multimedial
jakie człowiek czerpie z
fotografiach
gatunki
na)
–
hodowane
przez hodowli zwierząt (B)
psów (C)
człowieka i żyjące dziko
 podaje
inne
niż
omawiane na lekcji
– żyjące w środowisku
przykłady
zwierząt
lądowym, wodnym (C)
dzikich, gospodarskich
i domowych (A)
 opisuje obowiązki, jakie
ma człowiek wobec
hodowanego
przez
siebie zwierzęcia (B)
60
Lekcja
50.  wymienia 3–4 przykłady  wymienia
sposoby  uzasadnia,
dlaczego  opisuje rozmnażanie się  prowadzi
hodowlę
grzybów kapeluszowych odżywiania się grzybów grzyby nie należą ani do grzybów przez zarodniki drożdży piekarniczych
Poznajemy
(A)
(A)
roślin, ani do zwierząt (B)
wg instrukcji podanej
grzyby
 podaje nazwę choroby  podaje przykłady miejsc, (B)
 obserwuje
pod przez nauczyciela (C)
skórnej wywoływanej w których
można  omawia na przykładach mikroskopem gotowy  dokumentuje
przez grzyby u człowieka znaleźć grzyby (A)
pozytywne i negatywne preparat
pleśni obserwacje
(A)
znaczenia z zarodniami (C)
prowadzonej hodowli
 wyjaśnia,
czym
są aspekty
grzybów dla człowieka  dokumentuje
drożdży piekarniczych
zarodniki grzybów (A)
prowadzone obserwacje (C)
 wymienia
sposoby (A)
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
zapobiegania
(A)
61,
62
grzybicy
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
mikroskopowe pleśni (C)  wykonuje wg instrukcji
podanej
przez
nauczyciela
preparat
mikroskopowy z drożdży
(D)
 obserwuje wykonany
preparat drożdży pod
mikroskopem (C)
 obserwuje
pod
mikroskopem gotowy
preparat
pleśni
z zarodniami (C)
Lekcja
51. Podsumowanie i sprawdzian z działu „Świat istot żywych”
Podsumowa
nie działu 5
Dział 6. W WODZIE I NAD WODĄ – 9 godzin
63
Lekcja
52.
Jak
woda
krąży
w
przyrodzie?
wskazuje na schemacie  wymienia zmiany stanu  rysuje
i
omawia  wyjaśnia, skąd się biorą  uzasadnia,
że
drogi, którymi woda z skupienia wody w cyklu schemat obiegu wody w opady na terenach zanieczyszczenia
obiegu
wody
w przyrodzie (C)
suchych (B)
powietrza mają również
opadów
przyrodzie
(A)
 wyjaśnia pojęcie wód  wyjaśnia
określenie wpływ na stan gleby i
atmosferycznych trafia
wody (C)
 podaje przykłady miejsc, podziemnych (B)
„obieg” wody (B)
do mórz i oceanów (A)
gdzie
woda
jest  wyjaśnia, w jaki sposób
zatrzymywana i nie powstają źródła (B)
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
uczestniczy w obiegu (A)
64
65
66
Lekcja
53.  wyjaśnia, czym są wody  podaje przykłady wód  omawia
sposób  wskazuje różnice między  przygotuje prezentację
powierzchniowe (A)
powierzchniowych
powstawania rzeki i jeziorem a bagnem (C)
komputerową
lub
Rozpoznaje
stojących
i
płynących
(A)
jeziora
(A)
album
o
różnych
 wyjaśnia,
dlaczego
my
wody  dokonuje podziału wód
wodnych
powierzchniowych
na

na
podstawie
instrukcji

wymienia
drogi
zasilania
wchodzenie
na
bagna zbiornikach
powierzchni
znajdujących się w
stojące i płynące (A)
wykonuje modele rzeki i jezior w wodę (A)
jest niebezpieczne (B)
owe
okolicy (D)
jeziora w umywalce (C)  wyjaśnia, czym jest
bagno (B)
 wykonuje na podstawie
instrukcji model bagna
w misce (C)
Lekcja
54.  podaje nazwy głównych  na
podstawie  wyjaśnia
zależność  rozpoznaje części rzek  sprawdza w dostępnych
elementów
rzeki
(A)
obserwacji
w
terenie
między
nachyleniem
na różnych zdjęciach, źródłach, gdzie jest
Jak i dokąd
swój źródło najbliższej rzeki,
płyną rzeki?  wymienia miejsca, gdzie ustala, który brzeg rzeki powierzchni ziemi a uzasadniając
jest prawy, a który lewy kierunkiem, w którym wybór (C)
jaką ta rzeka ma długość
mogą uchodzić rzeki (A)
(D)
płynie
rzeka
(B)
i gdzie uchodzi (D)
Lekcja 54a.
Badamy
najbliższą
rzekę
(zajęcia
terenowe)
67
Lekcja
Rośliny
55.  wymienia
niezbędne
czynniki  określa
do życia środowiska
cechy  w oparciu o przykłady  porównuje
budowę  podaje przykłady roślin
wodnego opisuje
sposoby roślin
wodnych
i hodowanych
w
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
wodne
i nadwodne
roślin
lądowych
wodnych (A)
i
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
dobra).
korzystne i niekorzystne przystosowania roślin
dla roślin wodnych (B)
wodnych
do
zdobywania
światła
(B)
 wymienia po jednym
przykładzie roślin:
 wymienia
po
dwa
–
rosnących
przy przykłady
gatunków
roślin
wodnych
zbiornikach wodnych,
i nadwodnych (A)
– rosnących przy brzegu
w płytkiej wodzie
–
68
Wymagania dopełniające
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
lądowych (C)
celująca).
akwariach (B)
występujących
na
głębokiej wodzie (A)
Lekcja
56.  wymienia po jednym  wśród
zwierząt  opisuje przystosowania  omawia przystosowania  wyszukuje
w
przykładzie
gatunków
wodnych
wskazuje
te,
ryb
do
życia
w
wodzie
zwierząt
(innych
niż
dostępnych
źródłach
Jakie
zwierząt żyjących:
które oddychają tlenem (C)
ryby) do życia w wodzie informacje o:
zwierzęta
– tylko w wodzie,
rozpuszczonym
– sposobach walki z
 porównuje
warunki (B)
żyją
w wodzie, i te, które życia w wodzie latem i  wyjaśnia, jak zwierzęta komarami
w wodzie?
– w wodzie, i na lądzie oddychają
tlenem zimą (C)
wodne mogą przetrwać
(A)
–
chorobach
atmosferycznym (B)
zimę (B)
 wskazuje różnice między przenoszonych
przez
larwą
komara
a komary (C)
osobnikiem dorosłym
(C)
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
69
70
71,
72
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
Lekcja
57.  wymienia
inne
niż  układa proste łańcuchy  podaje
przykłady  posługując
się  wyszukuje informacje
rośliny
organizmy pokarmowe,
łańcuchów
przykładami, wyjaśnia na
temat
wpływu
Łańcuchy
samożywne
żyjące wykorzystując podane pokarmowych
w zależność
między zanieczyszczeń
pokarmowe
w wodzie
lub
w przykłady organizmów środowisku
wodnym budową zwierzęcia a środowiska wodnego na
w wodzie
wilgotnych
miejscach (B)
utworzonych
pokarmem, którym się żyjące w nim organizmy
samodzielnie:
odżywia (B)
(C)
Lekcja 57a. (A)
– tylko z organizmów  rozpoznaje

podaje
przykłady
na
Rozpoznaje
organizmów
ilustracjach najczęściej
wodnych
my ryby
cudzożywnych żyjących
spotykane w Polsce
– z organizmów wodnych gatunki
w wodzie (A)
ryb
słodkowodnych (C)
i lądowych (B)
Lekcja
58. Podsumowanie i sprawdzian z działu „W wodzie i nad wodą”
Podsumowa
nie działu 6
Dział 7. ŻYCIE LASU – 10 godzin
73
Lekcja
59.  wymienia
czynniki  wymienia
 posługując
się  wyjaśnia
zależność  wyszukuje informacje
charakterystyczne
dla
przystosowania
przykładami,
porównuje
między
budową
liścia a na temat środowiska, w
Las
to
środowiska lądowego organizmów lądowych cechy
środowiska szybkością parowania którym powstało życie
przykład
(A)
do niedoborów wody lądowego i wodnego wody z rośliny (C)
na Ziemi (C)
środowiska
(A)
oraz ich wpływ na
lądowego
 wyjaśnia, jak zwierzęta organizmy (C)
przystosowały się do
zmian
temperatury
powietrza na lądzie (B)
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
74
75
76
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
Lekcja
60.  wymienia części drzewa  wymienia
cechy,  określa
rolę,
jaką  na
podstawie  wyjaśnia
przyczyny
którymi różnią się od odgrywają poszczególne obserwacji
przekroju różnic w budowie koron
Drzewa
– (A)
pnia
określa drzew
rosnących
 podaje 3–4 gatunki siebie drzewa iglaste części drzewa (B)
największe
i liściaste (B)
w przybliżeniu
wiek samotnie, na skraju lasu
najpospolitszych
drzew

wykonuje
album
rośliny
w
i w środku lasu (C)
rosnących w lesie (A)
 wyjaśnia
zasadę zawierający
suszone drzewa iglastego (D)
lesie
cztery  na postawie obserwacji
lasów
na liście różnych gatunków  rozpoznaje
 dzieli
przykładowe podziału
iglaste,
liściaste
i
drzew
wraz
z
ich
gatunki
drzew
iglastych
i określa, które gatunki
drzewa na iglaste i
mieszane (A)
opisami (D)
co
najmniej
pięć drzew
człowiek
liściaste (A)
gatunków
drzew najchętniej
sadzi
 wymienia
po
trzy
Lekcja 60a.
liściastych
(C)
w
parkach
oraz
na
gatunki
drzew
Rozpoznaje
działkach wokół domu
liściastych i iglastych (A)
(D)
my drzewa
 opierając
się
na
(zajęcia
przykładach,
porównuje
terenowe)
budowę korzeni drzew
rosnących na glebach
suchych i wilgotnych (C)
Lekcja
61.  wymienia kolejno piętra  wyjaśnia, w jaki sposób  opisuje
warunki  wskazuje piętro lasu, w  wyjaśnia zdanie: „Las
lasu (A)
powstaje ściółka leśna panujące
którym warunki są nawozi się sam” (B)
Poznajemy
w poszczególnych
najbardziej
stałe,  na podstawie innych
 wymienia co najmniej (B)
piętra lasu
piętrach lasu (A)
i uzasadnia swój wybór źródeł
sześć gatunków roślin  przyporządkowuje
przygotowuje
występujących w lesie zdjęcia
lub
rysunki  wykonuje
rysunek (C)
informacje
o
(A)
pospolitych gatunków drzewa i krzewu oraz  wymienia gatunki roślin wykorzystaniu
drzew
roślin i grzybów do omawia
występujące leśnych, których owoce leśnych
w medycynie
poszczególnych pięter między nimi różnice (C)
lub nasiona są zjadane (A)
lasu (C)
 podaje 3–4 przykłady przez zwierzęta (A)
 podaje 1–2 przykłady roślin
lub
grzybów  uzasadnia stwierdzenie,
roślin
i grzybów występujących
że wszystkie warstwy
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
występujących
w koronach drzew, w
podszycie i w runie (A)
Wymagania dopełniające
dobra).
w poszczególnych
piętrach lasu (w runie,
podszycie i koronach
drzew) (A)
 omawia przystosowania
roślin do życia w
poszczególnych
warstwach lasu (B)
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
lasu
uczestniczą
tworzeniu gleby (B)
celująca).
w
77
Lekcja
62.  wymienia co najmniej  przyporządkowuje
 omawia przystosowania  opisuje korzyści, jakie  wyszukuje
w
sześć gatunków zwierząt zdjęcia
lub
rysunki zwierząt do życia w czerpią zwierzęta z tego, dostępnych
źródłach
Zwierzęta
żyjących w lesie (A)
pospolitych gatunków poszczególnych
że żyją w koronach rysunki
lub
zdjęcia
leśne
zwierząt
do warstwach lasu (B)
drzew (B)
tropów zwierząt leśnych
poszczególnych pięter
 wyjaśnia
znaczenie (C)
lasu (C)
mrówek i dżdżownic dla  przedstawia, jak ludzie
 podaje 1–2 przykłady
lasu (B)
pomagają zwierzętom
gatunków
zwierząt
leśnym
w
różnych
występujących
porach roku (C)
w poszczególnych
piętrach lasu (A)
78
Lekcja
63.  wymienia 2–3 przykłady  podaje co najmniej dwa  opisuje na przykładach  na podstawie schematu  przewiduje,
co
się
łańcuchów
przykłady
łańcuchów
przystosowania
różnych
z
podręcznika
stanie,
gdy
nadmiernie
Łańcuchy
pokarmowych w lesie pokarmowych,
w gatunków
zwierząt charakteryzuje
różne wzrośnie
liczebność
pokarmowe
(A)
których występuje ten leśnych do zdobywania typy zależności między osobników
gatunku
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
w lesie
79
Lekcja 63a.
Obserwujem
y
mieszkańcó
w lasu
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
sam organizm roślinny
lub zwierzęcy (B)
pokarmu (B)
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
organizmami żyjącymi w
lesie (C)
celująca).
tworzącego jedno z
ogniw
łańcucha
pokarmowego (D)
 wyjaśnia,
na
czym
polega
równowaga
w środowisku
leśnym
(D)
(zajęcia
terenowe)
80
Lekcja
64.  podaje 2–3 przykłady  wymienia gatunki roślin  opisuje
pozytywny  wyjaśnia, dlaczego w  wymienia, do jakich
lasu
na lasach trzeba sadzić celów wykorzystuje się
Człowiek i znaczenia lasów dla leśnych, których owoce wpływ
człowieka (A)
lub
nasiona
są odpoczywających w nim nowe drzewa (B)
różne gatunki drzew (A)
las
pokarmem
dla
ludzi
(A)
ludzi
(B)
 uzasadnia konieczność
 wykonuje
mapę  ustala, co należy zrobić,
zbiórki makulatury (B)
 podaje,
jak
można  na podstawie rysunku myślową lub album, aby aby zgodnie z prawem
kurczeniu lub fotografii odróżnia przedstawić znaczenie wyciąć
drzewo
z
 opisuje, jak należy się zapobiegać
się obszarów leśnych (A) muchomora
lasu dla człowieka (D)
prywatnego lasu lub
zachowywać w lesie (B)
sromotnikowego
i
działki (D)
 wyjaśnia, dlaczego w
muchomora jadowitego
 wyjaśnia, dlaczego las
lesie nie wolno palić
od czubajki kani (C)
tworzony przez jeden
ognisk poza specjalnie
gatunek drzewa jest
wyznaczonymi do tego
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celu miejscami (B)
81,
82
Wymagania dopełniające
dobra).
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
mniej
odporny
na
działanie
szkodliwych
czynników,
np.
szkodników
drzew,
wiatru, suszy, niż las
wielogatunkowy (C)
Lekcja
65. Podsumowanie i sprawdzian z działu „Życie lasu”
Podsumowa
nie działu 7
Dział 8. NA ŁĄCE, NA POLU I W SADZIE – 10 godzin
83
Lekcja
66.  określa, w jakim celu  wyjaśnia
pojęcie  omawia
proces  podaje 3–4 przykłady  wyszukuje
w
roślina
wytwarza
kwiatostanu
(A)
zapylania
(B)
roślin
o
kwiatach
dostępnych
źródłach
Dlaczego
nasiona (B)
i roślin, informacje na temat
 na podstawie barwnych  odnajduje w kwiatach pojedynczych
rośliny
kwiaty
są rodzajów
kwiatów
 wskazuje na planszy ilustracji
różnych
roślin których
kwitną?
na
elementy kwiatu (C)
przedstawiających
poszczególne ich części zebrane w kwiatostany w kwiatostanach,
(lekcja
(C)
przykładzie słonecznika i
(C)
 podaje nazwy grup kwiaty
multimedial
budowę stokrotki (C)
roślin wyodrębnionych przyporządkowuje
 omawia
rolę,
jaką  porównuje
na)
rośliny
do
wiatropylnych
kwiatu
roślin
ze względu na sposób
odgrywają poszczególne
lub owadopylnych (C)
wiatropylnych
i
zapylania (B)
elementy kwiatu (B)
 podaje po trzy przykłady owadopylnych (C)
roślin wiatropylnych i  wymienia korzyści, jakie
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
owadopylnych (A)
84
85
Lekcja 67. Po  określa rolę owoców w  wymienia
sposoby  omawia
sposoby
rozsiewania nasion (A)
rozsiewania nasion (A)
co roślinom życiu rośliny (B)
 wskazuje część rośliny,  na podstawie ilustracji  charakteryzuje
na
owoce?
która przekształca się w przyporządkowuje
przykładach
budowę
owoc (C)
owoce do właściwych owoców
różnych
(lekcja
roślin (C)
gatunków
roślin
w
multimedial
powiązaniu
ze
na)
sposobem
rozprzestrzeniania
nasion (C)
 określa doświadczalnie
wpływ budowy nasion
klonu na prędkość, z
jaką
opadają,
i odległość, jaką mogą
pokonać (C)
Lekcja
68.  wyjaśnia pojęcie łąki (B)  wymienia
najczęściej  wymienia miejsca, w
rośliny których łąki powstają w
Różnorodno  przedstawia, w jaki spotykane
sposób naturalny (B)
człowiek łąkowe (A)
ść roślin na sposób
wykorzystuje łąki (B)
 omawia
znaczenie  wymienia
lecznicze
łące
koniczyny dla człowieka rośliny rosnące na łące
i zwierząt (B)
(A)
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
czerpią
z
procesu
zapylania kwiaty, a jakie
owady (B)
 wyjaśnia,
dlaczego  wyszukuje informacje o
rośliny
w miarę wartościowych
możliwości wytwarzają składnikach
różnych
dużą
ilość
nasion owoców jadanych przez
i rozprzestrzeniają je na ludzi (C)
znaczne odległości (B)
 wymienia
przykłady
celowego
i przypadkowego
sposobu
rozsiewania
nasion przez człowieka
(A)
 wykonuje zielnik z co  wyszukuje informacje
najmniej
sześciu na temat ubocznych
gatunków
roślin skutków niewłaściwego
łąkowych (C)
stosowania leczniczych
 omawia
lecznicze roślin łąkowych (D)
właściwości wybranych
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
 wykonuje zielnik z 4–5
roślin łąkowych (D)
86
87
88
Lekcja
69.  wymienia
najczęściej  rozpoznaje
na
uprawiane w Polsce fotografiach
Poznajemy
zboża, drzewa i krzewy i ilustracjach
gatunki
rośliny
owocowe oraz warzywa zbóż uprawianych w
uprawne
(A)
Polsce (C)
 rozpoznaje podstawowe  wymienia
4–5
gatunki
warzyw produktów
uprawianych w Polsce wytwarzanych ze zbóż
(C)
(A)
 podaje
przykłady
wykorzystania
ziemniaków
przez
człowieka (A)
Lekcja
70.  podaje 4–5 przykładów  wymienia co najmniej
zwierząt żyjących na dwa
przykłady
Mieszkańcy
łące
lub
polu
(A)
szkodników
pól
i roślin,
pól i łąk
 wyjaśnia, dlaczego na na których żerują (A)
Lekcja 70a. polu i łące zwierzętom  układa prosty łańcuch
trudno jest się ukryć (B)
pokarmowy
z
Wycieczka
organizmów
żyjących
na

wyjaśnia,
jakie
na łąkę
organizmy nazywamy polu lub łące (C)
szkodnikami (B)
(zajęcia
 wyjaśnia, w jakim celu
stosuje się na polach
nawozy (B)
 dokonuje
podziału
nawozów na sztuczne i
naturalne (A)
 rozpoznaje na planszach
i w terenie
najpopularniejsze
w Polsce
drzewa
i
krzewy owocowe (C)
Wymagania
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
celująca).
gatunków
roślin
łąkowych (B)
 wyjaśnia, co się dzieje z
łąką, gdy zaczynają na
niej rosnąć drzewa (B)
 podaje
przykłady  ustala, jak i dlaczego
wykorzystania pszenicy, powstało pszenżyto (B)
żyta, owsa, jęczmienia i
kukurydzy (A)
 wymienia
rośliny
uprawiane
przez
człowieka
w
celu
wykorzystania
zawartych
w
nich
substancji (A)
 opisuje na przykładach  określa różnice między  wyjaśnia,
na
czym
przystosowania zwierząt polem uprawnym a polega
walka
drapieżnych oraz ich lasem (B)
biologiczna
ze
ofiar do życia na polu i  wskazuje
przyczyny szkodnikami (B)
łące (B)
szybkiego
 podaje
przykłady
 wyjaśnia, kiedy szpaki są rozprzestrzeniania się innych
niż
szkodnikami, a kiedy szkodników na polu (B)
w podręczniku
sprzymierzeńcami
metod
 wskazuje
pozytywne biologicznych
człowieka (B)
i negatywne
skutki zwalczania szkodników
 samodzielnie
układa stosowania
środków (A)
Tytuł lekcji
Nr
w podręczni Wymagania konieczne
lekcj ku
lub (ocena dopuszczająca).
i
zeszycie
Uczeń:
ćwiczeń
Wymagania
Wymagania
rozszerzające
podstawowe
(ocena
dostateczna).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
Wymagania dopełniające
dobra).
(ocena bardzo dobra).
(ocena
Uczeń:
Uczeń:
terenowe)
89
90,
91
92
Wymagania
wykraczające
celująca).
łańcuchy pokarmowe z ochrony roślin (B)
organizmów
występujących na polu
lub
łące
z uwzględnieniem
człowieka (C)
 charakteryzuje
i
porównuje
różne
metody walki człowieka
ze szkodnikami (B)
Lekcja
71.  wymienia
zwierzęta  wylicza korzyści płynące  opisuje przodków bydła  wyjaśnia różnice między  wyszukuje informacje
gospodarskie hodowane z hodowli bydła, świń i domowego i świni (B)
hodowlą w tradycyjnych dotyczące
systemu
Poznajemy
przez człowieka (A)
drobiu (A)
jaj
 wyjaśnia, w jakim celu gospodarstwach rolnych znakowania
zwierzęta
a
hodowlą
w
warunkach
obowiązującego
w

wymienia
ptaki

przedstawia
kolczykuje
się
niektóre
gospodarski
krajach Unii Europejskiej
zaliczane do drobiu (A)
wykorzystanie
koni zwierzęta
hodowlane przemysłowych (B)
e
 analizuje
pozytywne (C)
przez człowieka dawniej (B)
i dziś (A)
i negatywne
skutki  wyjaśnia,
dlaczego
hodowli przemysłowej pościel
i ubrania
zwierząt (C)
wykonane z puchu są
bardzo ciepłe (B)
Lekcja
72. Podsumowanie i sprawdzian z działu „Na łące, na polu i w sadzie”
Podsumowa
nie działu 8
Lekcja 73a. 

Wakacje
z przyrodą
przedstawia, jak należy się zachowywać podczas kontaktu z przyrodą podczas wakacji
wymienia sposoby dokumentowania spotkań z przyrodą
Klasa V
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca).
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna).
Uczeń:
Wymagania
rozszerzające
(ocena dobra).
Uczeń:
Wymagania
Wymagania dopełniające
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena celująca).
Uczeń:
Uczeń:
Dział 1. Odkrywamy tajemnice map
Treści nauczania (wymagania szczegółowe) z podstawy programowej: 2.4, 2.5, 2.6, 2.7, 7.1
wykonuje
rysunek oblicza
wymiary wyjaśnia, co to jest plan wyjaśnia, co to jest skala
przedmiotu w podanej przedmiotów lub obiektów przedmiotu (B); oblicza (B);
zapisuje
skalę
skali,
mając
podane w skali 1 : 10; 1 : 100 (D); wymiary przedmiotu w różnymi sposobami (C);
wymiary w skali (C); wyjaśnia
pojęcia: różnych skalach, np. 1 : 5; wyjaśnia
związek
wyjaśnia, co to jest plan podziałka liniowa, mapa 1 : 20; 1 : 50 (D); wyjaśnia odległości na mapie z
obszaru
(B);
oblicza (B);
opisuje
sposób pojęcie poziomica (B); zastosowaną
skalą
odległość na planie lub szacowania odległości i odczytuje
przybliżoną (większa, mniejsza) (D);
mapie
za
pomocą wysokości w terenie (B); wysokość
punktu oblicza
rzeczywiste
podziałki
liniowej, oblicza
odległość położonego
między odległości
między
wykorzystując
kroczek, rzeczywistą za pomocą poziomicami
(C); wskazanymi
miastami,
cyrkiel lub linijkę (C); skali
liniowej, odczytuje
z
mapy korzystając z podziałki
odczytuje
wartość wykorzystując
kroczek, poziomicowej wysokość liniowej
(D);
oblicza
wysokości
względnej cyrkiel lub linijkę (C); względną (C); rozróżnia rzeczywiste
wymiary
i bezwzględnej
wyjaśnia
pojęcia: rodzaje zagłębień (C); obiektów, mając podane
wzniesienia
wysokość bezwzględna, wyjaśnia pojęcia barwy ich wymiary w skali, skalę
przedstawionego
na wysokość względna (B); hipsometryczne,
mapa i rodzaj skali (D); wyjaśnia
przelicza skale planów
i map
(D);
oblicza
odległość
na
planie
i mapie za pomocą skali
liczbowej lub mianowanej
(D);
oblicza
różnicę
wysokości
między
najwyżej
i
najniżej
położonymi punktami na
terenie Polski, Europy
i świata (D)
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca).
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna).
Uczeń:
rysunku (C); wymienia
rodzaje wzniesień (A);
wskazuje
na
mapie
ogólnogeograficznej
miasta wojewódzkie, inne
miasta, rzeki, jeziora (C)
zapisuje
wysokość
bezwzględną
(C);
odczytuje
wysokość
punktu położonego na
poziomicy (C); rozróżnia
rodzaje wzniesień (C);
rozpoznaje formy terenu
na
mapie
ogólnogeograficznej (C);
odczytuje
na
mapie
wysokości bezwzględne
gór (D)
Wymagania
rozszerzające
(ocena dobra).
Uczeń:
ogólnogeograficzna (B);
klasyfikuje wypukłe formy
terenu,
wykorzystując
przedziały wysokości (C)
Dział 2. Poznajemy naszą ojczyznę i inne kraje sąsiadujące
Treści nauczania (wymagania szczegółowe) z podstawy programowej: 4.9, 7.1, 7.3, 7.6
opisuje rolę wybranej siły wymienia siły kształtujące opisuje
rolę
sił
zewnętrznej
w powierzchnię ziemi (A); zewnętrznych
w
kształtowaniu powierzchni podaje przykłady wpływu kształtowaniu powierzchni
ziemi (A); odczytuje z człowieka na zmiany ziemi (B); zaznacza na
mapy
nazwy
krain zachodzące
na mapie główne dopływy
tworzących wybrany pas powierzchni ziemi (B); Wisły
i Odry
(C);
ukształtowania
wyjaśnia, na czym polega zaznacza na mapie jeziora
powierzchni Polski (C); pasowość ukształtowania zaporowe (C); zaznacza na
zaznacza na mapie Wisłę powierzchni Polski (B); mapie największe obszary
od źródła do ujścia (C); wymienia nazwy pasów bagienne w Polsce (C);
odczytuje z mapy nazwy ukształtowania
wyjaśnia,
dlaczego
trzech
jezior
(C); powierzchni Polski (C); rozmieszczenie lasów w
wymienia
przykłady zaznacza na mapie Odrę Polsce
jest
drzew
iglastych od źródła do ujścia (C); nierównomierne
(B);
i liściastych
rosnących wymienia typy zbiorników podaje nazwy województw
Wymagania
Wymagania dopełniające
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena celująca).
Uczeń:
Uczeń:
pojęcie
mapa
poziomicowa (B); opisuje
ukształtowanie terenu na
podstawie
mapy
poziomicowej
(D);
wyjaśnia pojęcie: mapa
hipsometryczna
(B);
klasyfikuje
wypukłe
i wklęsłe formy terenu,
wykorzystując przedziały
wysokości (C)
wyjaśnia, na czym polega
działanie sił wewnętrznych
kształtujących
powierzchnię ziemi (B);
zaznacza
na
mapie
dorzecze Wisły i Odry (C);
wyjaśnia, w jakich celach
tworzy
się
sztuczne
zbiorniki
wodne (B);
opisuje zmiany lesistości
Polski
na
przestrzeni
dziesięciu wieków (A);
uzasadnia
konieczność
podziału
administracyjnego kraju
opisuje
działalność
lądolodu na obszarze
Polski (A); opisuje, w jaki
sposób powstają bagna
(B); wyjaśnia, dlaczego
niekorzystne jest sadzenie
lasów jednogatunkowych
(B); wymienia nazwy
państw
europejskich:
największych
i najmniejszych, najmniej
i najbardziej zaludnionych
itp. (A); podaje nazwisko
przynajmniej
jednego
Polaka działającego we
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca).
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna).
Uczeń:
w polskich lasach (A);
zapisuje
nazwę
województwa,
powiatu,
gminy, w której mieszka
(A); zaznacza Polskę na
mapie Europy i świata (C);
wymienia nazwy trzech
krajów
sąsiadujących
z Polską (A); rozpoznaje
symbole UE (flaga, hymn,
waluta) (C)
wodnych występujących
w Polsce (A); zaznacza na
mapie naturalne zbiorniki
wodne (C); wymienia
jednostki
podziału
administracyjnego Polski
(A); wymienia nazwy
wszystkich
krajów
sąsiadujących z Polską
(A); podaje trzy przykłady
praw,
jakie
mają
obywatele UE (A)
Wymagania
rozszerzające
(ocena dobra).
Uczeń:
sąsiadujących
z
tym,
w którym mieszka (A);
wymienia nazwy stolic
krajów
sąsiadujących
z Polską (A); wyjaśnia,
w jakim celu państwa UE
podejmują
wspólne
działania (B)
Wymagania
Wymagania dopełniające
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena celująca).
Uczeń:
Uczeń:
(B); analizuje informacje władzach
(wykresy,
tabele) Europejskiej (D)
dotyczące powierzchni i
liczby
mieszkańców
wybranych
krajów
europejskich (D); podaje
przykłady działań UE
mających na celu wsparcie
krajów
słabiej
rozwiniętych (B)
Dział 3. Poznajemy sposoby ochrony przyrody
Treści nauczania (wymagania szczegółowe) z podstawy programowej: 5.1, 5.2, 5.3, 5.4, 5.5, 6.6, 6.7, 6.8, 7.4
wymienia rodzaje i źródła proponuje
jedną wyjaśnia, dlaczego lokalne opisuje
sposób
zanieczyszczeń
obserwację
i jedno zanieczyszczenia
mogą powstawania
kwaśnych
najbliższego
otoczenia doświadczenie wykazujące stanowić zagrożenie dla opadów i smogu (B);
(A); wyjaśnia, co to są zanieczyszczenie
odległych obszarów (B); wyjaśnia, dlaczego ścieki
dzikie składowiska śmieci najbliższego
otoczenia wyjaśnia, dlaczego ścieki stanowią zagrożenie dla
(B); podaje przykłady (C); wymienia miejsca, w stanowią zagrożenie dla zdrowia człowieka (B);
działań służących ochronie których powstają trujące środowiska (B); wymienia podaje
przykłady
przyrody (B); podaje pyły i gazy (B); wymienia działania
człowieka unieszkodliwiania
przykłady
miejsc
w źródła
powstawania służące ochronie przyrody zanieczyszczeń
przez
najbliższym
otoczeniu, ścieków (A); wyjaśnia, (A); wyjaśnia cel ochrony przyrodę (B); wskazuje
w których
zaszły dlaczego
wysypiska przyrody (B); wyjaśnia, co różnice między parkiem
korzystne i niekorzystne stanowią zagrożenie dla to są rezerwaty przyrody narodowym a parkiem
zmiany pod wpływem środowiska (B); wyjaśnia, (B); podaje przykłady krajobrazowym
(C);
działalności
człowieka co to są parki narodowe organizmów
objętych wyjaśnia, na czym polega
Unii
przedstawia idee akcji
służących
ochronie
przyrody (A); podaje
przykłady
zwierzęcych
roślin i zwierząt objętych
ochroną w wybranych 3-4
parkach narodowych (A)
Wymagania
Wymagania dopełniające
rozszerzające
(ocena bardzo dobra).
(ocena dobra).
Uczeń:
Uczeń:
(B); wymienia 2–3 formy (B); podaje przykłady ochroną częściową (B); ochrona gatunkowa (B)
ochrony
przyrody obiektów chronionych (B); porównuje zasady ochrony
w Polsce (A); wyjaśnia, na opisuje sposób zachowania ścisłej i częściowej (C)
czym polega ochrona się
na
obszarach
całkowita (B); rozpoznaje chronionych
(B);
rośliny
i
zwierzęta wyjaśnia, na czym polega
chronione, które może ochrona częściowa (B);
spotkać
w najbliższej rozpoznaje
wybrane
okolicy (C)
gatunki roślin i zwierząt
chronionych (C)
Dział 4. Poznajemy krajobrazy nizin
Treści nauczania (wymagania szczegółowe) z podstawy programowej: 4.1, 5.4, 7.1, 7.2, 7.3, 7.4, 7.5
rozpoznaje na zdjęciach wymienia
rodzaje wymienia składniki, które podaje
przykłady
rodzaje krajobrazów (C); krajobrazów (A); wyjaśnia należy
uwzględnić, działalności
człowieka
zaznacza na mapie Polski, pojęcie morze śródlądowe opisując krajobraz (A); skutkujące
Europy, świata Morze (B); rozpoznaje pospolite wyjaśnia, dlaczego Morze przekształcaniem
Bałtyckiego (C); zaznacza organizmy
występujące Bałtyckie jest morzem krajobrazu (B); wyjaśnia,
na mapie pas pobrzeży, w Morzu Bałtyckim (C); słabo zasolonym (B); dlaczego Morze Bałtyckie
jeziora
przybrzeżne, opisuje cechy wybrzeża rozpoznaje
wybrane należy do mórz chłodnych
Żuławy Wiślane i 3–4 niskiego
i
wybrzeża organizmy
samożywne (B);
charakteryzuje
miejscowości turystyczne, wysokiego (B); wymienia występujące w Morzu rozmieszczenie
w tym Gdańsk (C); atrakcje
turystyczne Bałtyckim (C); wyjaśnia organizmów żyjących w
zaznacza
na
mapie Gdańska (A); wymienia pojęcia: cieśnina, wydmy Morzu
Bałtyckim,
największe i najgłębsze cechy
krajobrazu ruchome, depresja (B); uwzględniając głębokość i
jezioro w Polsce (C); pojezierzy (A); opisuje wyjaśnia, na czym polega zasolenie (C); opisuje rolę
zaznacza na mapie pas krajobraz nizinny (B); niszcząca
działalność Wisły
w kształtowaniu
Nizin Środkowopolskich zaznacza na mapie miasta, morza
(B);
opisuje krajobrazu nadmorskiego
(C); wymienia po dwie w
których
dominuje krajobraz
wybranego (B); opisuje, w jaki sposób
cechy
krajobrazów: krajobraz wielkomiejski pojezierza (B); opisuje kształtował się krajobraz
nizinnego
(C);
wymienia
trzy krajobraz
Nizin pojezierzy (B); opisuje
i wielkomiejskiego
(A); atrakcje
turystyczne Mazowieckich (B); opisuje osobliwości przyrodnicze
wymienia trzy zabytki, Warszawy (B); opisuje krajobraz wielkomiejski Krainy Wielkich Jezior
które warto obejrzeć, wybrany park narodowy (B); charakteryzuje parki Mazurskich (A); opisuje
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca).
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna).
Uczeń:
Wymagania
wykraczające
(ocena celująca).
Uczeń:
wskazuje
pozytywne
i negatywne
skutki
przekształcenia (lub nie)
krajobrazu
najbliższej
okolicy
(D);
opisuje
sposób powstawania bryzy
(B); wymienia atrakcje
turystyczne
miast
nadmorskich, np. Gdyni,
Sopotu (B); wymienia
osobliwości przyrodnicze
pojezierzy (A); wymienia
nazwy rzadkich gatunków
zwierzęcych
roślin
i
zwierząt występujących na
terenie
p
parków
narodowych pasa nizin (A)
Wymagania
Wymagania dopełniające
rozszerzające
(ocena bardzo dobra).
(ocena dobra).
Uczeń:
Uczeń:
będąc w Warszawie (A); (położenie,
symbol, narodowe położone w zmiany, jakie zaszły w
rozpoznaje
symbole osobliwości przyrodnicze) pasie nizin (C)
krajobrazie
Nizin
parków narodowych pasa (C)
Środkowopolskich
(D);
nizin (C); wpisuje na
opisuje
zmiany
mapie
nazwy
dwóch
zachodzące w krajobrazie
wskazanych
parków
wielkomiejskim
narodowych (C)
Warszawy (A)
Dział 5. Poznajemy krajobrazy wyżyn
Treści nauczania (wymagania szczegółowe) z podstawy programowej: 4.1, 7.1, 7.2, 7.3, 7.4, 7.5
zaznacza na mapie Polski wymienia
cechy podaje
przyczyny opisuje
proces
pas wyżyn (C); zaznacza krajobrazu
wyżyn: przekształcenia krajobrazu przekształcania krajobrazu
na mapie: Wyżynę Śląską, Śląskiej,
Krakowsko- naturalnego
Wyżyny Wyżyny
Śląskiej
z
Wyżynę
Krakowsko- -Częstochowskiej,
Śląskiej
w
krajobraz naturalnego
w miejsko-Częstochowską i Wyżynę Lubelskiej (A); podpisuje miejsko-przemysłowy (B); podaje
Lubelską (C); rozpoznaje na mapie nazwy głównych -przemysłowy (A); podaje przykłady
zmian
w
rośliny uprawiane
na miast Wyżyny Lubelskiej przykłady
działań środowisku
Wyżyny
Wyżynie Lubelskiej (C); (C); opisuje dowolny człowieka
służących Śląskiej spowodowanych
rozpoznaje na zdjęciach 2– zabytek Krakowa (C); poprawie stanu środowiska działalnością
człowieka
3 zabytki Krakowa (C); podaje przykłady 2–3 (B); wymienia cechy (B); wyjaśnia pojęcie
rozpoznaje
symbole zwierząt
żyjących krajobrazu krasowego (A); krasowienia (B); wymienia
parków narodowych pasa w Ojcowskim
PN wymienia cechy suchorośli przyczyny różnorodności
wyżyn (C)
i Roztoczańskim PN (C)
(A); wyjaśnia, w jaki świata roślin Wyżyny
sposób powstają wąwozy Krakowsko(B); wymienia osobliwości -Częstochowskiej
(A);
Wawelu
(A); opisuje opisuje czynniki, dzięki
krajobraz Ojcowskiego PN którym
na
Wyżynie
i Roztoczańskiego PN (C) Lubelskiej
intensywnie
rozwinęło się rolnictwo
(B); wyjaśnia pojęcie
kotlin podkarpackich (B)
Dział 6. Poznajemy krajobrazy gór
Treści nauczania (wymagania szczegółowe) z podstawy programowej: 4.1, 7.1, 7.2, 7.3, 7.4
podpisuje na mapie Polski wymienia
trzy
cechy opisuje krajobraz Gór porównuje
krajobraz
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca).
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna).
Uczeń:
Wymagania
wykraczające
(ocena celująca).
Uczeń:
podaje przykłady wpływu
środowiska na zdrowie
ludzi
(B);
wymienia
postaci, w jakich węgiel
występuje
w skorupie
ziemskiej (A); opisuje
sposób
wykorzystania
poszczególnych
postaci
węgla (B); opisuje wpływ
turystyki na przyrodę
parków narodowych (B);
wymienia nazwy rzadkich
gatunków
zwierzęcych
roślin
i
zwierząt
występujących
w
poznanych
parkach
narodowych wyżyn (A)
wymienia zasady, których
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca).
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna).
Uczeń:
Góry
Świętokrzyskie,
Sudety i Karpaty (C); na
podstawie
zdjęcia
wymienia
2–3
cechy
krajobrazu
wysokogórskiego
(B);
wymienia
2–3
cechy
tatrzańskiej pogody (A);
podaje
nazwy
pięter
roślinności w Tatrach (A);
rozpoznaje
symbole
parków narodowych pasa
gór (C)
krajobrazu
Gór
Świętokrzyskich
i Karkonoszy
(A);
porównuje roślinność regla
dolnego i regla górnego
(C); wymienia nazwy
parków
narodowych
położonych
w Górach
Świętokrzyskich, Sudetach
i Karpatach (A); wymienia
2–3
osobliwości
wybranego
górskiego
parku narodowego (A)
Wymagania
rozszerzające
(ocena dobra).
Uczeń:
Świętokrzyskich
i Karkonoszy
(C);
wymienia
cechy
krajobrazu
wysokogórskiego
(A);
wyjaśnia,
dlaczego
roślinność w górach jest
rozmieszczona piętrowo
(B); oblicza temperaturę
powietrza na szczytach,
znając
temperaturę
powietrza u podnóża gór
(D);
charakteryzuje
wybrany park narodowy
gór (B)
Wymagania
Wymagania dopełniające
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena celująca).
Uczeń:
Uczeń:
Sudetów z krajobrazem należy
przestrzegać,
Gór Świętokrzyskich (C); wybierając się w góry (A);
charakteryzuje
skały opisuje wpływ turystyki na
występujące w górach (B); przyrodę
parków
wymienia nazwy dużych narodowych pasa gór (B);
tatrzańskich jezior, jaskiń wymienia nazwy rzadkich
i dolin (A); porównuje gatunków
zwierzęcych
krajobraz Tatr Wysokich roślin
i
zwierząt
z krajobrazem
Tatr występujących w górskich
Zachodnich (C); opisuje parkach narodowych (A)
cechy
budowy
roślin
z poszczególnych
pięter
umożliwiające im życie na
danej wysokości (C);
opisuje poznane górskie
parki narodowe (B)
Dział 7. Odkrywamy tajemnice świata roślin i grzybów
Treści nauczania (wymagania szczegółowe) z podstawy programowej: 1.7, 4.3, 4.4, 4.5, 9.1
wymienia
miejsca opisuje
budowę opisuje
budowę opisuje
rolę
występowania
mchów zewnętrzną
mchu
i zewnętrzną skrzypów i poszczególnych
części
i paprotników,
roślin paproci, rośliny nasiennej, widłaków (B); wyjaśnia ciała mchu (B); wskazuje
nasiennych, grzybów (A); grzyba
(B);
opisuje pojęcia: rośliny nasienne, cechy wspólne w procesie
rozpoznaje przedstawicieli znaczenie
mchów rośliny
nagonasienne rozmnażania
mchów
mchów i paprotników (C); w przyrodzie (B); podaje i okrytonasienne
(B); i paprotników
(C);
podpisuje na ilustracji 3–4 przykłady znaczenia porównuje
systemy porównuje
budowę
organy rośliny nasiennej roślin
nasiennych korzeniowe:
palowy zewnętrzną
paproci,
(C);
wymienia
trzy w przyrodzie
i wiązkowy (C); wyjaśnia, skrzypów i widłaków (D);
przykłady znaczenia roślin i dla gospodarki człowieka na
czym
polega podaje przykłady różnych
nasiennych (A); opisuje (B); opisuje rolę pędu rozmnażanie
płciowe typów poznanych organów
budowę zewnętrzną pędu nadziemnego
roślin roślin (B); opisuje rolę roślinnych (B); porównuje
nadziemnego (B); opisuje nasiennych (B); wymienia poszczególnych
części budowę dwóch roślin
sposób
rozmnażania funkcje
liścia
(A); kwiatu
(C); wyjaśnia okrytonasiennych
np.
opisuje budowę komórki
roślinnej
(B);
podaje
przykłady
chronionych
gatunków
paprotników
(D); podaje przykłady
różnych
przystosowań
kwiatów do zapylania (B);
charakteryzuje
porosty
(C); podaje przykłady
grzybów chronionych (B)
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca).
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna).
Uczeń:
rośliny ozdobnej przez
podział (a); podpisuje na
rysunku
poszczególne
części kwiatu (C); podaje
przykłady
rozsiewania
nasion (A); podaje nazwy
części grzyba (A); na
podstawie
ilustracji
wymienia
charakterystyczne cechy
muchomora
sromotnikowego
(C);
rozpoznaje 2–3 gatunki
grzybów jadalnych (C);
dobiera
przyrząd
do
obserwowanej
części
rośliny (C)
rozpoznaje typy systemów
korzeniowych roślin (C);
wyjaśnia, na czym polega
rozmnażanie bezpłciowe
roślin (B); podpisuje na
rysunku części kwiatu (A);
podpisuje na schemacie
etapy cyklu rozwojowego
rośliny
okrytonasiennej
(D); wymienia miejsca
występowania
grzybów
(A); odróżnia gatunki
grzybów jadalnych od
gatunków
grzybów
trujących (D); podaje po
2–3 przykłady pozytywnej
i negatywnej roli grzybów
(B)
Wymagania
rozszerzające
(ocena dobra).
Uczeń:
znaczenie pojęć: zapylenie
i zapłodnienie
(B);
charakteryzuje
przystosowania owoców
do różnych sposobów
rozprzestrzeniania
zawartych w nich nasion
(C); wyjaśnia, dlaczego
grzyby tworzą odrębne
królestwo (B); opisuje
budowę
grzybów
wielokomórkowych (B
Wymagania
Wymagania dopełniające
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena celująca).
Uczeń:
Uczeń:
tulipana
i
mniszka
lekarskiego (D); opisuje
proces
zapylenia
i zapłodnienia u roślin
okrytonasiennych
(B);
opisuje budowę owocu
(C); wymienia różnice
między
grzybami
i
roślinami (B); opisuje
sposób
postępowania
w przypadku podejrzenia
zatrucia grzybami (A)
Dział 8. Odkrywamy tajemnice materii
Treści nauczania (wymagania szczegółowe) z podstawy programowej: 3.4, 3.5, 3.6, 3.7, 3.8, 3.9, 6.1, 6.2, 6.3, 6.4, 6.5, 10.7, 14.4
podaje przykłady ciał wyjaśnia, czym są drobiny porównuje
właściwości wyjaśnia, od czego zależą wyjaśnia, czym jest atom
stałych, cieczy i gazów (B);
opisuje
wpływ wody w trzech stanach właściwości
substancji (D); podaje przykłady
(B); rysuje ułożenie drobin temperatury na zmiany skupienia (C); opisuje (B);
porównuje
ruch dwóch cieczy, w których
w ciałach stałych, cieczach stanu skupienia substancji ułożenie drobin w ciałach drobin w ciałach stałych, nie
zaobserwujemy
i gazach (C); wymienia (A);
rozpoznaje
stan stałych, cieczach i gazach cieczach i gazach (C); zjawiska dyfuzji, np. woda
właściwości mechaniczne skupienia substancji na (B); wyjaśnia, czym jest wyjaśnia, dlaczego ciała i olej; woda i benzyna (B);
wybranych ciał stałych podstawie ułożenia drobin magnes
(B);
podaje stałe
mają
określony wyjaśnia pojęcie gęstości
(A); podaje przykłady (C);
wymienia przykłady
ciał kształt i określoną objętość substancji (B); wyjaśnia,
przedmiotów wykonanych właściwości mechaniczne przyciąganych
(B); opisuje wzajemne co to jest próżnia (B);
z ciał kruchych, twardych ciał stałych (A); podaje i nieprzyciąganych przez oddziaływanie magnesów wyjaśnia zasadę działania
i sprężystych
(A); przykłady wykorzystania magnes (B); porównuje (B); wyjaśnia, na czym termosu (D); wyjaśnia
podpisuje
bieguny w życiu
właściwości właściwości ciał stałych polega zjawisko dyfuzji wpływ
temperatury
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca).
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna).
Uczeń:
magnetyczne w magnesie
(C); wymienia czynniki
wpływające na szybkość
parowania cieczy (A);
wymienia
nazwy
jednostek
masy
(A);
podaje przykłady ciał
stałych dobrze i źle
przewodzących ciepło (C);
podaje
przykłady
wykorzystania w praktyce
zjawiska rozszerzalności
cieplnej cieczy (A)
plastycznych
i magnetycznych
ciał
stałych
(A);
określa
właściwości cieczy w
zakresie
kształtu
i ściśliwości (A); podaje
sposób wyznaczenia masy
(A); opisuje, popierając
przykładami,
zjawisko
dyfuzji w gazach (B);
opisuje
wpływ
temperatury na objętość
gazów (B)
Wymagania
rozszerzające
(ocena dobra).
Uczeń:
i cieczy
w zakresie
kształtu i ściśliwości (C);
oblicza masę substancji o
danej objętości, mając
daną masę 1 cm3 tej
substancji (C); wyjaśnia
pojęcia:
przewodnik
ciepła, izolator ciepła (B);
wyjaśnia, na czym polega
nietypowa rozszerzalność
cieplna
wody
(B);
porównuje
zjawiska
parowania i wrzenia (C)
Wymagania
Wymagania dopełniające
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena celująca).
Uczeń:
Uczeń:
w cieczach (B); porównuje powietrza na dokładność
przebieg
dyfuzji
w pomiarów wykonywanych
cieczach i w gazach (C); przy użyciu metalowej
podaje
przykłady taśmy mierniczej (B)
zastosowania
przewodnictwa cieplnego
ciał stałych (B); wyjaśnia
związek rozszerzalności
cieplnej ciał stałych z ich
budową drobinową (C);
wyjaśnia,
dlaczego
szybkość parowania cieczy
zależy od jej temperatury
(B)
Wymagania
rozszerzające
(ocena dobra).
Uczeń:
Wymagania
Wymagania dopełniające
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena celująca).
Uczeń:
Uczeń:
Klasa VI
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca).
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna).
Uczeń:
Dział 1. Odkrywamy tajemnice naszej planety
Treści nauczania (wymagania szczegółowe) z podstawy programowej: 10.7; 10.8; 11.1; 11.2; 11.3; 11.6; 11.7; 11.8; 12.1; 12.2; 12.4
rozpoznaje na ilustracji odróżnia gwiazdy od omawia
najważniejsze wymienia,
popierając wyjaśnia, dlaczego Ziemia
twórcę
teorii innych ciał niebieskich założenia
teorii przykładami, typy planet jest wielkim magnesem,
heliocentrycznej
(A); (B); wymienia rodzaje ciał heliocentrycznej
(B); (A); wyjaśnia znaczenie wykorzystując
podpisuje przedstawione niebieskich (A); podpisuje wymienia w kolejności terminów:
pole wiadomości na temat
na
ilustracji
ciała bieguny
magnesów planety
Układu magnetyczne, linie sił pola budowy jej wnętrza (B);
niebieskie
(gwiazda, przyciągających
się Słonecznego
(A); magnetycznego
(B); wyjaśnia pojęcia: długość
planeta, księżyc) (C); i odpychających się (C); rozpoznaje ciała niebieskie opisuje zależność między geograficzna,
szerokość
rozpoznaje na ilustracji rysuje linie sił pola na podstawie opisu (C); położeniem
ziemskich geograficzna (B); określa
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca).
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna).
Uczeń:
Ziemię i Księżyc (C);
opisuje kształt Ziemi (B);
podaje przykłady ciał
przyciąganych
przez
magnes i tych, których
magnes nie przyciąga (A);
podpisuje na rysunku
globusa
północny
i południowy
biegun
geograficzny,
półkule:
wschodnią,
zachodnią,
północną i południową (C)
wyjaśnia, dlaczego na
Ziemi następują po sobie
dzień i noc (B); podaje, ile
czasu trwa obieg Ziemi
dookoła
Słońca
(A);
wymienia
daty
rozpoczęcia
kalendarzowych pór roku
(A);
podpisuje
na
rysunkach zwrotniki Raka
i Koziorożca,
równik
i koła podbiegunowe (C);
wymienia
nazwy
wszystkich ,kontynentów
i trzech oceanów na kuli
ziemskiej (A); opisuje
odkrycie
Krzysztofa
magnetycznego
(C);
podpisuje na rysunku
schematycznym:
południki,
południk
zerowy i południk 180̊,
równoleżniki, równik (C);
zaznacza na mapie punkty
leżące na tym samym
południku
lub
równoleżniku
(C);
zaznacza
na
rysunku
schematycznym kierunek
ruchu obrotowego Ziemi
(C); podpisuje na rysunku
mapy
świata
strefy
oświetlenia Ziemi (C);
wymienia nazwy oceanów
(A); zaznacza na mapie
trasę wyprawy morskiej
Ferdynanda Magellana (C)
Wymagania
rozszerzające
(ocena dobra).
Uczeń:
zaznacza na rysunki oś
ziemską (B); wyjaśnia
znaczenie
terminów:
bieguny
jednoimienne,
bieguny różnoimienne (B);
opisuje zasadę działania
kompasu (B); wymienia
czynniki
zakłócające
działanie kompasu (A);
wyjaśnia znaczenie pojęć:
siatka geograficzna, siatka
kartograficzna, południki,
równoleżniki, równik (B);
wymienia
skutki
nachylenia osi ziemskiej
(A); zaznacza na rysunku
oświetlenie
Ziemi
w dniach tzw. przesileń
(C); opisuje rolę oceanu
jako magazynu żywności
i źródła
surowców
mineralnych
(B);
wymienia
przyczyny
wielkich
odkryć
geograficznych (A)
Wymagania
Wymagania dopełniające
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena celująca).
Uczeń:
Uczeń:
biegunów geograficznych położenie
geograficzne
i magnetycznych
(B); dowolnego punktu na
opisuje różnice między mapie (D); spośród dwóch
południkami
wybranych miast wskazuje
a równoleżnikami
(C); miasto, w którym Słońce
odszukuje punkt na mapie wzejdzie
lub
zajdzie
mając
dane
jego wcześniej (D)
współrzędne geograficzne
(D) wyjaśnia, dlaczego na
Ziemi istnieją różnice
czasu
(B);
wyjaśnia,
dlaczego na obszarach
podbiegunowych trwa noc
polarna i dzień polarny
(B); opisuje wpływ zmian
oświetlenia Ziemi przez
Słońce na warunki życia
organizmów (B); opisuje
poznane kontynenty (B);
zaznacza
na
mapie
portugalską
drogę
wschodnią i zachodni
szlak hiszpański (C)
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca).
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna).
Uczeń:
Wymagania
rozszerzające
(ocena dobra).
Uczeń:
Wymagania
Wymagania dopełniające
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena celująca).
Uczeń:
Uczeń:
Kolumba (A)
Dział 2. Poznajemy zjawiska fizyczne
Treści nauczania (wymagania szczegółowe) z podstawy programowej: 8.6; 8.7; 8.8; 8.9; 8.10; 9.5; 10.1; 10.2; 10.3; 10.4; 10.5; 10.6; 11.4; 11.5;
15.1; 15.2; 15.3
na podstawie rysunku toru wyjaśnia, czym jest ruch wyjaśnia, czym jest układ oblicza drogę, czas, mając wykonuje
obliczenia
rozpoznaje
ruch ciał (B); charakteryzuje odniesienia (B); wyjaśnia, podane
pozostałe wymagające przeliczania
prostoliniowy
wielkości opisujące ruch: na
czym
polega wielkości opisujące ruch jednostek prędkości (D);
i krzywoliniowy
(C); prędkość, drogę i czas (B); względność ruchu (B); (D); wyjaśnia, od czego opisuje
przystosowania
podaje
przykłady wyjaśnia pojęcie: siła oblicza
prędkość zależy siła tarcia (B); budowy
zewnętrznej
występowania siły tarcia oporu
(B);
opisuje poruszającego się ciała porównuje siły oporu zwierząt
służące
(A); wymienia czynniki, wzajemne oddziaływanie (C); wymienia sposoby powietrza i wody (C); zmniejszaniu siły oporu
od
których
zależy ładunków o takich samych zwiększania i zmniejszania wyjaśnia,
czym
są ich ruchu (B); wyjaśnia,
wielkość siły oporu (A); i różnych znakach (B); siły tarcia (B); opisuje wyładowania elektryczne dlaczego
przebywanie
podaje
przykłady podaje przykłady źródeł znaczenie sił oporu (B); (B); wyjaśnia, czym jest w samochodzie podczas
elektryzowania ciał (B); prądu,
przewodników wyjaśnia, czym jest siła prąd elektryczny (B); burzy jest bezpieczne (B);
podaje
przykłady i izolatorów elektrycznych elektryczna (B); wyjaśnia, opisuje
wpływ opisuje zasadę działania
odbiorników prądu (A); (A); podaje przykłady popierając przykładami, przepływającego prądu na bezpieczników
(B);
rysuje schemat prostego naturalnych źródeł światła pojęcia:
przewodniki igłę magnetyczną (B); opisuje
zjawisko
obwodu
elektrycznego (A);
rysuje
odbicie i izolatory (B); wymienia opisuje
sposób zaćmienia Słońca; opisuje
(C); wymienia zasady promieni świetlnych od skutki przepływu prądu rozchodzenia się światła zjawiska echa, echolokacji
bezpiecznego
i powierzchni chropowatej elektrycznego
(A); i dźwięku (B); opisuje (B)
oszczędnego korzystania (C); wyjaśnia, kiedy obraz wyjaśnia,
czym
jest zasadę działania camery
z energii elektrycznej (A); oglądany przez lupę jest promień świetlny (B); obscury (B); wyjaśnia
podaje
przykłady obrazem powiększonym podaje
przykłady pojęcia:
odbicie
sztucznych źródeł światła (B); wymienia cechy wykorzystania
camery zwierciadlane,
ognisko,
(A); podaje cechy obrazu dźwięku (B); porównuje obscury
(A)
podaje ogniskowa (B); opisuje
zaobserwowanego przez prędkość rozchodzenia się przykłady
przyrządów, sposób
powstawania
camerę
obscurę
(B); dźwięku
w różnych w których wykorzystano obrazu w oku (B);
rysuje schemat odbicia
zjawisko odbicia światła porównuje
prędkość
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca).
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna).
Uczeń:
promieni świetlnych od ośrodkach (C)
powierzchni gładkiej (C);
wyjaśnia, dlaczego należy
używać
elementów
odblaskowych
(B);
wymienia źródła dźwięku
(A)
Wymagania
rozszerzające
(ocena dobra).
Uczeń:
(B);
opisuje
cechy
dźwięku (B); opisuje
wpływ hałasu na organizm
człowieka (B)
Wymagania
Wymagania dopełniające
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena celująca).
Uczeń:
Uczeń:
światła i dźwięku (C)
Dział 3. Odkrywamy tajemnice świata zwierząt
Treści nauczania (wymagania szczegółowe) z podstawy programowej: 1.8; 4.3; 4.4; 4.11; 4.14
wymienia miejsca, w przyporządkowuje
podaje przykłady zwierząt wymienia
których żyją zwierzęta poznane zwierzęta do należących do kręgowców charakterystyczne cechy
(A); podpisuje na ilustracji kręgowców
i bezkręgowców
(A); kręgowców
parzydełkowce, płazińce, i bezkręgowców
(B); opisuje pokrycie ciała i bezkręgowców
(A);
nicienie,
pierścienice, opisuje
budowę stawonogów
(B); porównuje postać polipa
stawonogi (B); wymienia zewnętrzną tasiemca (B); porównuje
budowę i meduzy (D); porównuje
miejsca, w których żyją wymienia wspólne cechy przedstawicieli
płazińce i nicienie (C);
mięczaki (A); podpisuje na budowy różnych grup poszczególnych
grup wskazuje
różnice
w
rysunku części ciała ryby stawonogów
(A); stawonogów
(C); budowie przedstawicieli
(B);
rozpoznaje
na podpisuje na rysunku rozpoznaje na ilustracjach poszczególnych
grup
ilustracjach płazy oraz części ciała stawonogów i przedstawicieli
mięczaków (B); opisuje
ryby
morskie
i mięczaków (B); wymienia poszczególnych
grup sposób rozmnażania się
słodkowodne,
(C); cechy budowy zewnętrznej mięczaków (C); opisuje ryb (B); dzieli płazy na
wymienia
miejsca ryb świadczące o ich sposób oddychania ryb bezogonowe i ogoniaste,
występowania gadów (A); przystosowaniu do życia w (B); wyjaśnia określenie: podając
ich
przyporządkowuje
wodzie (A); wymienia ryby
dwuśrodowiskowe charakterystyczne cechy
pokazane na rysunkach cechy budowy zewnętrznej (B); wymienia cechy (C);
opisuje
sposób
gady do poszczególnych płazów przystosowujące je budowy
gadów rozmnażania się gadów
opisuje budowę komórki
zwierzęcej (B); wyjaśnia,
czym jest regeneracja ciała
u pierścienic (B); opisuje
rozwój owadów (motyla)
(B);
opisuje
cechy
przystosowujące ryby do
życia
w
strefach
głębinowych
(B);
wymienia trzy gatunki
płazów żyjących na innych
kontynentach (A); podaje
przykłady
wymarłych
gadów
żyjących
w
różnych środowiskach (A);
opisuje,
podając
przykłady, na czym polega
pasożytnictwo lęgowe (B)
wyjaśnia,
dlaczego
niektóre ssaki zaraz po
urodzeniu są zdolne do
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca).
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna).
Uczeń:
grup systematycznych (C);
wymienia
trzy
cechy
budowy
ptaków
świadczące
o
ich
przystosowaniu do lotu
(A);
wymienia
charakterystyczne cechy
ptaków drapieżnych (A);
rozpoznaje na ilustracjach
wybrane gatunki ssaków
żyjących w Polsce (C)
do życia w dwóch
środowiskach
(A);
rozpoznaje trzy gatunki
gadów żyjące w Polsce
(C);
wymienia
charakterystyczne cechy
ptaków brodzących (A);
opisuje
przekształcenia
kończyn
ssaka
w
zależności od pełnionych
przez nie funkcji (B)
Wymagania
rozszerzające
(ocena dobra).
Uczeń:
świadczące
o
ich
przystosowaniu do życia
na lądzie (A); wyjaśnia,
popierając przykładami,
pojęcia:
gniazdownik,
zagniazdownik
(B);
opisuje
przystosowania
ssaków do życia w
różnych typach środowisk
(B)
Wymagania
Wymagania dopełniające
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena celująca).
Uczeń:
Uczeń:
(B); wyjaśnia, dlaczego samodzielnego
ptaki mają bardzo dobrze funkcjonowania, a inne
rozwinięty
układ wymagają opieki matki
(B)
oddechowy
(B);
porównuje budowę płazów
i
gadów
(D);
charakteryzuje
poznane
grupy ptaków (C); opisuje
sposób rozmnażania się
ssaków (B)
Dział 4. Poznajemy różnorodność krajobrazów Ziemi
Treści nauczania (wymagania szczegółowe) z podstawy programowej: 3.11; 7.3; 7.7; 13.1; 13.2; 13.3; 13.4
wymienia
składniki wyjaśnia pojęcia: pogoda, określa, jakie czynniki opisuje cechy klimatu na
pogody (A); podpisuje na klimat (B); wymienia wpływają
na podstawie
informacji
mapie przynajmniej trzy cechy klimatu: morskiego, występowanie
danego zawartych na wykresie
strefy klimatyczne Ziemi kontynentalnego,
klimatu (B); wyjaśnia klimatycznym (C); opisuje
(C); wymienia dwie cechy górskiego (A); podpisuje pojęcia:
strefy związek
między
klimatu strefy wilgotnych na mapie przynajmniej klimatyczne,
klimat oświetleniem
Ziemi
lasów równikowych (A); trzy strefy krajobrazowe astrefowy (B); opisuje a występowaniem
stref
rozpoznaje na ilustracjach świata (C); podpisuje na wpływ
działalności klimatycznych (B); opisuje
krajobrazy
strefy: mapie strefy: wilgotnych człowieka na zmiany strukturę wilgotnego lasu
wilgotnych
lasów lasów
równikowych, krajobrazów Ziemi (B); równikowego (B); opisuje
równikowych,
sawann, sawann, pustyń gorących, podaje przykłady działań zagrożenia
wynikające
pustyń
gorących, śródziemnomorskiej,
człowieka
w
strefie z działalności człowieka
śródziemnomorskiej,
lasów mieszanych, stepów, wilgotnych
lasów w strefie wilgotnych lasów
lasów
mieszanych, tajgi,
tundry,
pustyń równikowych (B); opisuje równikowych (B); opisuje
stepów, tajgi, tundry, lodowych, gór wysokich roślinność sawanny oraz przystosowania roślin do
podaje
przykłady
gatunków endemicznych
występujących
w
wybranych
strefach
krajobrazowych
(A);
opisuje
sposób
powstawania
deszczy
zenitalnych (B); opisuje
życie
i
zajęcia
mieszkańców poznanych
stref
(B);
przyporządkowuje podane
gatunki roślin i zwierząt
do poszczególnych stref
krajobrazowych (D)
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca).
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna).
Uczeń:
pustyń lodowych, gór
wysokich (B); rozpoznaje
na ilustracjach po trzy
przykłady roślin i zwierząt
występujących
w omawianych
strefach
(C); podpisuje na mapie
Saharę (B); wymienia pięć
produktów
otrzymywanych z roślin
uprawianych
w strefie
śródziemnomorskiej (A)
(C); rozpoznaje wybrane
zwierzęta
wilgotnych
lasów równikowych (C);
odczytuje
z
wykresu
klimatycznego informacje
dotyczące
przebiegu
temperatury
powietrza
i opadów w omawianych
strefach
(C);
opisuje
przystosowania
wybranych zwierząt do
życia w omawianych
strefach (B); rozpoznaje na
ilustracjach pięć roślin
uprawianych
w strefie
śródziemnomorskiej (C);
wymienia po kolei piętra
roślinne w Tatrach (A)
Wymagania
rozszerzające
(ocena dobra).
Uczeń:
przystosowania roślinności
pustyń i stepów (B);
wymienia
charakterystyczne
elementy
krajobrazu
pustynnego (A); opisuje
cechy
klimatu:
śródziemnomorskiego,
tundry, pustyń lodowych
i wysokogórskiego
(B);
opisuje
przystosowania
drzew liściastych do zmian
temperatury w ciągu roku
i drzew
iglastych
do
warunków klimatycznych
tajgi (B); wyjaśnia pojęcia:
step, pampa, preria (B);
opisuje
przystosowania
ssaków do życia na
obszarach polarnych (B);
wymienia po kolei piętra
roślinne w Alpach (A)
Wymagania
Wymagania dopełniające
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena celująca).
Uczeń:
Uczeń:
życia w strefie sawann
(B); opisuje rodzaje pustyń
gorących, podając ich
przykłady (B); opisuje
cechy roślin tworzących
makię śródziemnomorską
(B); wyjaśnia pojęcie:
roślinność
twardolistna
(B); porównuje strukturę
lasu
liściastego
i wilgotnego
lasu
równikowego (C); podaje
przykłady przekształcania
stepów przez człowieka
(A); porównuje Arktykę
i Antarktydę
(C);
porównuje piętra roślinne
Tatr i Alp (C)
Dział 5. Poznajemy substancje i ich przemiany
Treści nauczania (wymagania szczegółowe) z podstawy programowej: 6.1; 14.1; 14.2; 14.3; 14.5; 14.6
wymienia
przykłady wyjaśnia,
podając opisuje cechy mieszaniny wyjaśnia, na czym polega
do
poznanych rozpuszczanie
mieszanin (A); wymienia przykłady,
pojęcia: (B);
(B);
sposobów
rozdzielania
sposoby
rozdzielania mieszanina niejednorodna
charakteryzuje powietrze
mieszanin
dobiera
mieszanin
i mieszanina jednorodna
jako
jednorodną
przykłady
z
życia
wyjaśnia,
dlaczego
katastrofy
tankowców
stanowią zagrożenie dla
organizmów morskich (B);
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca).
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna).
Uczeń:
niejednorodnych
(A);
podaje
przykłady
wykorzystania
różnych
sposobów
rozdzielania
mieszania
w
życiu
codziennym (B); nazywa
przemiany
stanów
skupienia substancji (A)
(B); wymienia czynniki
przyspieszające
proces
rozpuszczania (A); do
podanych
mieszanin
dobiera
sposób
ich
rozdzielania (C); wyjaśnia
różnice
między
rozpuszczaniem
a topnieniem (B); podaje
przykłady
przemian
nieodwracalnych
zachodzących
w najbliższym otoczeniu
(A)
Wymagania
rozszerzające
(ocena dobra).
Uczeń:
codziennego (C); opisuje
składniki roztworu (B);
wyjaśnia, czym są stopy
(B); wyjaśnia, na czym
polega
przemiana
odwracalna
i nieodwracalna (B)
Wymagania
Wymagania dopełniające
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena celująca).
Uczeń:
Uczeń:
mieszaninę gazów (C); opisuje
sposób
opisuje
sposoby rozdzielenia składników
rozdzielania
podanych naftowej
podanej
mieszanin jednorodnych mieszaniny jednorodnej,
i niejednorodnych
(B); której składnikami są
opisuje spalanie jako ciecze (B)
przykład
przemiany
nieodwracalnej
(B);
porównuje
procesy
utleniania i spalania (C)
Dział 6. Odkrywamy, jak się zmienia Ziemia
Treści nauczania (wymagania szczegółowe) z podstawy programowej: 5.2; 5.3; 5.4; 5.5
wymienia
przykłady wyjaśnia pojęcia: zasoby charakteryzuje
wyjaśnia,
podając
zasobów przyrody (A); przyrody, dziura ozonowa wyczerpywalne
przykłady,
czym
są
wymienia dwa przykłady (B); podaje po dwa i niewyczerpywalne
odnawialne
globalnych
skutków przykłady
zasobów zasoby przyrody (B); i nieodnawialne
zasoby
zanieczyszczeń
odnawialnych
wyjaśnia,
dlaczego przyrody (B); opisuje rolę
środowiska (B); wymienia i nieodnawialnych
(B); zanieczyszczenia
warstwy ozonowej (B);
nazwy
gazów wymienia
przyczyny powietrza
należą
do opisuje skutki wzrostu
cieplarnianych
(A); zanieczyszczeń
szczególnie
ilości
gazów
proponuje dwa sposoby środowiska
(A);
na niebezpiecznych
(B); cieplarnianych
dla
ratowania
ginących podstawie
schematu wymienia
czynniki środowiska
gatunków roślin i zwierząt opisuje
powstawanie wpływające na wzrost przyrodniczego
(B);
(B)
efektu cieplarnianego (B); ilości
gazów podaje
sposoby
podaje przykłady wpływu
zanieczyszczeń
środowiska na zdrowie
i życie ludzi w Polsce i na
świecie (A)
Wymagania konieczne
(ocena dopuszczająca).
Uczeń:
Wymagania podstawowe
(ocena dostateczna).
Uczeń:
podaje
przykłady
negatywnego
wpływu
kwaśnych opadów na stan
środowiska (B); podaje
przykłady
pamiątek
z podróży (przedmiotów),
których przywożenie jest
zabronione (B)
IV
Wymagania
rozszerzające
(ocena dobra).
Uczeń:
cieplarnianych
w atmosferze (A); podaje
przykłady działań na rzecz
ochrony
przyrody
prowadzonych
przez
organizacje
międzynarodowe (A)
Wymagania
Wymagania dopełniające
wykraczające
(ocena bardzo dobra).
(ocena celująca).
Uczeń:
Uczeń:
zapobiegania
kwaśnym
opadom
(B);
podaje
przykłady zadań z zakresu
ochrony
przyrody
wymagających
międzynarodowej
współpracy (A); podaje
przykłady
międzynarodowych
konwencji
na
rzecz
ochrony przyrody (A)
ZASADY POPRAWIANIA OCEN CZĄSTKOWYCH, SEMESTRALNYCH I ROCZNYCH
1. Poprawie podlegają wszystkie sprawdziany i testy ocenione niedostatecznie w przeciągu dwóch tygodni od daty oddania uczniowi pracy. Oceny 2-4 z
wyżej wymienionych prac można poprawić raz w semestrze.
2. Ocena otrzymana za poprawę pracy kontrolnej jest wpisana do dziennika obok oceny poprzedniej.
3. Uczeń nie ma możliwości poprawiania prac na dwa tygodnie przed klasyfikacją.
4. Uczeń, który nie poprawił pracy w uzgodnionym terminie z własnego, nieusprawiedliwionego powodu, traci prawo do następnych poprawek w danym
semestrze.
5. Uczeń ma prawo do poprawienia oceny niedostatecznej z odpowiedzi ustnej w ciągu tygodnia na wyraźną prośbę ucznia.
6. Uczeń ma możliwość poprawienia oceny niedostatecznej za brak zadania domowego na ocenę maksymalnie dobrą, wykonując zadanie na następne zajęcia.
Ocena za poprawę zadania domowego jest wpisana obok oceny niedostatecznej.
7. Uczeń ma prawo do składania egzaminu podwyższającego ocenę, jeżeli jego zdaniem lub zdaniem jego rodziców ustalona przez nauczyciela
ocena
śródroczna
lub
roczna
nie
odpowiada
stopniu opanowanych przez
niego wiadomości i umiejętności. Podstawą do
roszczeń nie może być porównywanie ocen między uczniami.
8. Uczniowi przysługuje prawo składania egzaminu klasyfikacyjnego, poprawkowego i sprawdzającego wg zasad i trybu opisanego w WSO.
V SPOSOBY INFORMOWANIA UCZNIÓW I RODZICÓW O POSTĘPACH EDUKACYJNYCH
1. Sprawdzone i ocenione pisemne prace ucznia są udostępniane uczniowi i jego rodzicom. Mając na uwadze możliwość szybkiego i bezpośredniego dostępu
do informacji: o postępach w nauce lub ich braku, wskazującej nad czym uczeń musi pracować, aby uzupełnić braki lub rozwinąć swoje umiejętności
nauczyciel powinien:
1) przekazać zainteresowanemu uczniowi lub jego rodzicom oryginał pracy z prośbą o zwrot podpisanej pracy przez rodziców;
2) udostępnić i omówić sprawdzone prace w uzgodnionym terminie na terenie szkoły u nauczyciela danego przedmiotu.
W zakresie pełnej komunikacji z rodzicami co do postępów edukacyjnych ich dzieci stosuje się przepisy zawarte w ZWO.