Laboratorium fizyki CMF PŁ Dzień ............ grupa.......... Wydział godzina................ EEiA semestr II rok akademicki 1 Kod ćwiczenia Tytuł ćwiczenia Absorpcja elektronów. W5a Przybył Andrzej imię i nazwisko nr indeksu 131548 Junde Karol imię i nazwisko nr indeksu 131493 Wysocki Rafał imię i nazwisko nr indeksu 131598 ocena _____ Wstęp: 1. Cel ćwiczenia: Wyznaczenie współczynnika pochłaniania elektronów w różnych mat eriałach, na podstawie pomiarów ilość elektronów przechodzących prz ez próbki, w zależności od ich grubości. 2. Przebieg doświadczenia: Początkowo doświadczenie polegało na pomiarze przez 10 minut pozi omu promieniowania tła. Wyznaczyliśmy go z dokładnością do 1 min uty i obliczyliśmy średnią z liczby zliczeń i promieniowania tła na mi nutę. Następnie zainstalowane zostało źródło promieniowania b (izoto p stronu) w specjalnym statywie i wykonane dla niego pomiary bez ab sorbentu w sposób opisany wyżej. Pomiary powtórzone zostały jeszcz e kolejno dla aluminium, tektury i pleksji, dla ich różnych grubości. A le w tych przypadkach nie liczyliśmy już średniej z liczby zliczeń na minutę. Do pomiaru promieniowania użyliśmy licznika GeigeraMüllera. 3. Wyniki pomiarów: Promieniowanie tła: Lp. 1. 2. 3. 4. n T [l.zliczeń] 11 16 13 12 t T [min] 1 1 1 1 Średnia: N T [l.zliczen/min] 11 16 13 12 13 Promieniowanie źródła ( 90 Sr): Lp. 1. 2. 3. 4. x nT t N N-N T ln(NNT ) n T [l.zliczeń] 3340 3282 3318 3286 absorbent: jednostka mm l.zliczeń min l.zliczeń/min l.zliczeń/min 1 0,275 13 1 1708 1695 7,44 t T [min] 1 1 1 1 Średnia: 2 0,575 13 1 877 864 6,76 aluminium 3 1,575 13 1 147 134 4,90 N T [l.zliczen/min] 3340 3282 3318 3286 3306,5 4 2,6 13 1 20 7 1,95 5 3,65 13 1 20 7 1,95 x nT t N N-N T ln(N-N T ) x nT t N N-N T ln(N-N T ) absorbent: jednostka mm l.zliczeń min l.zliczeń/min l.zliczeń/min absorbent: jednostka mm l.zliczeń min l.zliczeń/min l.zliczeń/min 1 0,4 13 1 2545 2532 7,84 1 0,5 13 1 2032 2019 7,61 2 0,8 13 1 1919 1906 7,55 tektura 3 1,2 13 1 1502 1489 7,31 4 1,6 13 1 1119 1106 7,01 5 2 13 1 910 897 6,80 2 1 13 1 1123 1110 7,01 pleksja 3 1,5 13 1 642 629 6,44 4 2 13 1 277 264 5,58 5 2,5 13 1 123 110 4,70 5. Obliczenia: Współczynnik absorpcji dla aluminium : µ= -1759.93433 ∆µ=277.99069 b= 7.63549 ∆b=0.59583 Współczynnik absorpcji dla tektury: µ=-655 ∆µ=19.5789 b=8.088 ∆µ=0.02597 Współczynnik absorpcji dla pleksji: µ=-1450 ∆µ=87.04788 b=8.443 ∆b=0.14435 Absorbent Gęstość[kg/m 3 ] µ[1/m] Aluminium 2700 1759.93433 Tektura 852 655 Pleksja 1180 1450 ∆µ[1/m] 277.99069 19.5789 87.04788 Korzystając z metody najmniejszych kwadratów masowy współczynnik absorpcji wynosi: µ*=0.47552 ∆µ*=0.32863 b=538.2501 ∆b=581.97369 6. Wnioski: Promieniowanie tła jest niewielkie. Gdy umieścimy źródło promienio wania (bez absorbera) promieniowanie rejestrowane przez miernik zna cznie wzrasta. Na wielkość absorpcji maja wpływ dwa czynniki, rodzaj substancji, z której wykonany jest absorber, (czym wyższy współczynnik pochłania nia, tym mniejsze promieniowanie rejestrowane przez miernik wiec w ięcej elektronów jest pochłanianych), oraz grubość materiału (im grub szy materiał tym większe pochłanianie). Najwyższy współczynnik pochłaniania spośród badanych materiałów posiada aluminium, przy odpowiedniej grubości mierzone promienio wanie było równe promieniowaniu tła, dokładanie kolejnych warstw n ie zmieniało wyniku, z czego wynika, iż promieniowanie było całkowi cie pochłonięte. Najmniejszy współczynnik pochłanianie posiada tekt ura. Wynika z tego, że najlepiej absorbuje aluminium a najgorzej tektura.