Przeszłe i spodziewane zmiany klimatu w rejonie Biebrzy
advertisement
Przeszłe i oczekiwane zmiany klimatu w rejonie Biebrzy Prof.dr hab. Maciej Sadowski Wybrane kryteria do oceny wpływu zmian klimatu • Opady (sumy miesieczne, roczne , okresu wegetacyjnego) • Surowy bilans wodny • Długośd okresów bezopadowych • Temperatura powietrza (średnia, ekstremalne, tendencje długookresowe) • Liczba dni z temperatura poniżej/powyżej określonych progów • Pokrywa śnieżna (wysokośd i czas trwania) • Temperatura wody Zmiany średniej temperatury powietrza w półroczu chłodnym (X-III) w pn-wsch Polsce w latach 1951-2009 oC 3,5 2,5 1,5 -1,5 -2,5 -3,5 2009 2007 2005 2003 2001 1999 1997 1995 1993 1991 1989 1987 1985 1983 1981 1979 1977 1975 1973 1971 1969 1967 1965 1963 1961 1959 1957 1955 1953 -0,5 1951 0,5 Porównanie średniej miesięcznej temperatury powietrza dla lat 2000-2009 z wieloleciem 1951-2009 w pn-wsch Polsce oC 1,6 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 0,0 I -0,2 -0,4 -0,6 II III IV V VI VII VIII IX X XI XII ROK Porównanie średnich miesięcznych sum opadów dla lat 2000-2009 z wieloleciem 1951-2009 w pn-wsch Polsce % 20 10 0 I -10 -20 -30 -40 -50 II III IV V VI VII VIII IX X XI XII ROK 2009 2007 2005 2003 2001 1999 1997 1995 1993 1991 1989 1987 1985 1983 1981 1979 1977 1975 1973 1971 1969 1967 1965 1963 1961 1959 1957 1955 1953 mm 1951 Zmiany średnich rocznych sum opadów Polsce pnwsch w latach 1951-2009 1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 Zmiany średnich sum opadów w półroczu chłodnym (X-III) w Polsce pn-wsch. w latach 1951-2009 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 2005 2003 2001 1999 1997 1995 1993 1991 1989 1987 1985 1983 1981 1979 1977 1975 1973 1971 1969 1967 1965 1963 1961 1959 1957 1955 1953 0 1951 mm Ewapotranspiracja wskaźnikowa w okresie wegetacyjnym oC 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 1.IV 1.V 1.VI średnia 1960-2004 1.VII 1.VIII średnia 1990-2004 1.IX 30.IX Straty wody w dolinie Biebrzy w latach 1971-1995 100 80 60 % 40 zima 20 lato średnie 0 1971 1974 1977 1980 1983 -20 -40 Lata 1986 1989 1992 1995 Trend strat wody w dolinie Biebrzy w latach 1971-1995 100 90 80 70 % 60 50 40 30 20 10 0 1971 1973 1975 1977 1979 1981 1983 Lata 1985 1987 1989 1991 1993 1995 Wskaźniki klimatyczne • Są to wyniki analiz dla 6 symulacji regionalnych dla regionu Polski NE: 18-24E, 52-55N • Modele z projektu ENSEMBLES: (model regionalny-model globalny) – – – – – – • • • • C4IRCA3_HadCM3Q16 DMI-HIRHAM5_ARPEGE KNMI-RACMO2_ECHAM5-r3 MPI-M-REMO_ECHAM5 RM5.1_ARPEGE SMHIRCA_ECHAM5 Analizy zostały zrobione dla trzech okresów: 1971-2000 2021-2050 2071-2100 Oczekiwane zmiany opadow Oczekiwane zmiany temperatury Długośd suchego okresu w dniach Liczba dni upalnych Długośd okresu ciepłego Liczba dni chłodnych Długośd okresu mokrego Liczba mokrych okresów Wysokośd opadu maksymalnego Dziękuję za uwagę Przygotował zespół: M.Liszewska – ICM UW A.Olecka-IOS/KASHUE A.Romaoczak - IOS J.Szatyłowicz - SGGW
