Wymagania edukacyjne z chemii. Klasa pierwsza Dział I Substancje i ich przemiany. ocena dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra Osiągnięcia uczniów - Umiejętność rozróżniania pierwiastków, związków i mieszanin chemicznych -Umiejętność odróżniania pierwiastków metalicznych od niemetalicznych. - Rozumienie pojęć: zjawisko fizyczne i reakcja chemiczna. -Umiejętność rozdzielania mieszaniny na składniki . -Rozumienie pojęcia: pierwiastek chemiczny. -Umiejętność wskazania reakcji analizy, syntezy i wymiany. -Umiejętność wskazania substratów i produktów reakcji chemicznej. - Umiejętność identyfikacji substancji na podstawie ich właściwości . - Znajomość pojęcia : reakcja analizy, syntezy i wymiany. - Znajomość właściwości fizycznych poznanych gazów. - Umiejętność określenia właściwości fizycznych i chemicznych substancji. - Umiejętność odróżnienia mieszaniny od związku chemicznego. - Umiejętność określenia substratów reakcji na podstawie produktów reakcji. - Umiejętność wskazania reakcji wymiany przedstawionej zapisem słownym - Umiejętność dokonywania obliczeń na podstawie znajomości składu procentowego powietrza. - Umiejętność określenia rodzajów substancji, z których składa się powietrze - Rozumienie pojęcia: reakcja chemiczna . - Umiejętność przewidywania efektów reakcji chemicznych . - Umiejętność wskazania utleniacza na podstawie opisu przebiegu reakcji utleniania-redukcji . - Umiejętność wskazania reduktora na podstawie opisu przebiegu reakcji utleniania-redukcji . - Umiejętność wskazania procesu utleniania, procesu redukcji, utleniacza i reduktora na podstawie zapisu słownego przebiegu reakcji . - Umiejętność określenia substratów reakcji na podstawie obserwacji efektów reakcji chemicznej . Dział II. Wewnętrzna budowa materii. dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra - Znajomość pojęć: proton, elektron, neutron i cech cząstek elementarnych. - Umiejętność obliczenia liczby protonów, elektronów i neutronów w atomie oraz narysowania modelu atomu . - Rozumienie pojęć :liczba atomowa, liczba masowa, masa atomowa, masa cząsteczkowa, atomowa jednostka masy. - Umiejętność stosowania w praktyce prawa zachowania masy i prawa stałości składu związku chemicznego. - Rozumienie zależności między budową atomu a jego położeniem w układzie okresowym . - Rozumienie pojęć :pierwiastek chemiczny, związek chemiczny, wartościowość pierwiastka, wiązanie kowalencyjne, wiązanie jonowe, równanie reakcji chem. - Umiejętność określenia liczby i rodzajów atomów w cząsteczce związku chemicznego. - Umiejętność ustalania wzorów sumarycznych i strukturalnych na podstawie wartościowości oraz podawania nazw związków chemicznych. - Umiejętność stosowania nazewnictwa chemicznego. - Umiejętność obliczania współczynników stechiometrycznych reakcji. - Umiejętność zapisywania równania reakcji chemicznej na podstawie modelowego przebiegu reakcji. - Umiejętność zapisywania w postaci równań przebiegu reakcji chemicznych zapisanych słownie. - Umiejętność modelowego przedstawienia atomów i cząsteczek pierwiastków oraz związków chemicznych. - Umiejętność określenia rodzaju wiązania chemicznego i pisania wzorów sumarycznych, elektronowych i kreskowych ( strukturalnych) - Umiejętność przewidywania właściwości pierwiastka na podstawie jego położenia w układzie okresowym. - Umiejętność pisania i uzgadniania równań reakcji na podstawie chemografu. sumarycznych, elektronowych i kreskowych ( strukturalnych) Klasa druga. Dział III. Woda i roztwory wodne dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra - Znajomość budowy cząsteczki wody. - Rozumienie, na czym polega zmiana stanów skupienia. - Rozumienie pojęć: roztwór, rozpuszczalnik, substancja rozpuszczona. - Rozumienie pojęć: roztwór nasycony, nienasycony, stężony, rozcieńczony. - Umiejętność wskazania czynników wpływających na szybkość rozpuszczania substancji stałej w wodzie. - Rozumienie pojęcia stężenie procentowe roztworu. - Umiejętność rozdzielania na składniki roztworów właściwych i zawiesin. - Umiejętność korzystania z wykresu rozpuszczalności substancji. - Umiejętność obliczania stężenia procentowego roztworu, gdy znana jest ilość substancji rozpuszczonej i ilość rozpuszczalnika. - Umiejętność obliczania ilości substancji w roztworze o danym stężeniu procentowym. - Umiejętność obliczania zmiany stężenia procentowego roztworu po dodaniu określonej ilości wody. - Umiejętność otrzymywania roztworu nasyconego z roztworu nienasyconego danej substancji i odwrotnie. - Umiejętność sporządzania roztworów o określonym stężeniu. - Umiejętność uzyskiwania różnych informacji o roztworach na podstawie wykresu rozpuszczalności substancji. - Umiejętność obliczania stężenia procentowego roztworu powstałego przez zmieszanie roztworów o znanych stężeniach procentowych. - Umiejętność rozwiązywania zadań z wykorzystaniem stężenia procentowego i gęstości roztworów. Dział IV. Kwasy i wodorotlenki dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra - Rozumienie pojęć: elektrolit i nieelektrolit. - Umiejętność wskazania wzorów wodorotlenków spośród wzorów sumarycznych różnych substancji. - Umiejętność określania odczynu roztworu. - Umiejętność wskazania reszty kwasowej w cząsteczce danego kwasu. - Rozumienie związku między budową cząsteczek zasad a ich właściwościami. - Umiejętność zachowania ostrożności przy rozcieńczaniu stężonego roztworu kwasu siarkowego VI. - Rozumienie pojęć: kwas tlenowy, kwas beztlenowy. - Rozumienie, na czym polega proces dysocjacji jonowej kwasów i zasad. - Znajomość zastosowania niektórych wodorotlenków. - Rozumienie zależności między odczynem roztworu, wartością pH i liczbą jonów H+ i OH- w roztworze. - Umiejętność określania sposobów otrzymywania kwasów lub zasad. - Umiejętność nazwania kwasu na podstawie znajomości jonów powstałych w wyniku dysocjacji jonowej tego kwasu. - Umiejętność nazwania jonów powstałych w wyniku dysocjacji jonowej zasad. - Umiejętność poprawnego zapisu równania reakcji dysocjacji kwasów lub zasad. - Rozumienie różnicy między wodorotlenkiem a zasadą. - Umiejętność pisania równań reakcji otrzymywania kwasów lub zasad. - Umiejętność wskazania tlenków kwasowych lub tlenków metali reagujących z wodą spośród różnych tlenków pierwiastków. - Umiejętność określania jonów obecnych w roztworze będącym mieszaniną kwasów. - Umiejętność określania substratów reakcji na podstawie informacji o właściwościach produktów. - Umiejętność określania substancji na podstawie analizy chemografu. - Umiejętność określania wzoru kwasu na podstawie znajomości masy cząsteczkowej kwasu i stosunku mas pierwiastków w tym kwasie. - Umiejętność wskazania tlenków, które tworzą różne kwasy tlenowe. Klasa trzecia Dział V. Sole dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra - Znajomość nazewnictwa i budowy soli. - Umiejętność pisania wzorów sumarycznych na podstawie nazw soli i odwrotnie. - Znajomość podstawowych wzorów, nazw i zastosowań soli. - Umiejętność pisania równań dysocjacji jonowej soli. - Umiejętność wskazania wzorów soli spośród wzorów różnych substancji . - Umiejętność korzystania z tabeli rozpuszczalności substancji i pisania równań reakcji strącania osadów (cząsteczkowo, jonowo i jonowo w sposób skrócony). - Umiejętność pisania równań reakcji otrzymywania soli trzema podstawowymi sposobami. - Umiejętność pisania równań reakcji metali z kwasami (cząsteczkowo, jonowo i jonowo w sposób skrócony). - Umiejętność pisania równań reakcji zobojętnienia (cząsteczkowo, jonowo i jonowo w sposób skrócony). - Umiejętność określania nazwy i wzoru sumarycznego soli na podstawie znajomości produktów dysocjacji jonowej i odwrotnie. - Umiejętność pisania wzorów sumarycznych na podstawie nazwy soli i odwrotnie. - Umiejętność dobierania substratów reakcji spośród różnych substancji i pisania odpowiednich równań reakcji. - Umiejętność pisania równań reakcji otrzymywania soli różnymi sposobami. - Umiejętność identyfikacji substancji na podstawie podanego chemografu i pisania równań reakcji. - Umiejętność zaprojektowania doświadczenia pozwalającego otrzymać sól w sposób etapowy oraz pisania odpowiednich równań reakcji. Dział VI. Węgiel i jego związki z wodorem dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra - Umiejętność określania właściwości pierwiastka węgla na podstawie układu okresow - Znajomość odmian alotropowych węgla. - Znajomość występowania węglowodorów w przyrodzie. - Rozumienie różnicy w budowie cząsteczek alkanów, alkenów i alkinów. - Znajomość zależności między właściwościami a liczbą atomów węgla w alkanach. - Rozumienie zależności aktywności chemicznej węglowodorów od obecności wiązań wielokrotnych w cząsteczce. - Umiejętność pisania wzorów sumarycznych węglowodorów na podstawie wzorów ogólnych. - Rozumienie zależności między ilością tlenu dostarczonego do reakcji spalania a rodzajem powstałych produktów. - Umiejętność wykrywania węgla w substancjach organicznych. - Umiejętność kwalifikowania węglowodorów do danego szeregu homologicznego na podstawie wzorów strukturalnych. - Umiejętność określania nazwy węglowodoru na podstawie wzoru sumarycznego. - Znajomość zastosowania acetylenu. - Umiejętność zapisu równania reakcji spalania węglowodorów. - Umiejętność kwalifikowania węglowodorów do danego szeregu homologicznego na podstawie wzorów sumarycznych, - Umiejętność pisania wzorów strukturalnych na podstawie modeli węglowodorów. - Umiejętność doświadczalnego odróżniania węglowodorów nasyconych i nienasyconych. - Umiejętność zapisu równań reakcji otrzymywania acetylenu. - Rozumienie pojęć monomer i polimer. - Umiejętność określania nazwy na podstawie modeli cząsteczek węglowodorów. - Umiejętność ustalania wzoru sumarycznego węglowodoru z danego szeregu homologicznego na podstawie liczby atomów wodoru w cząsteczce. - Rozumienie mechanizmu reakcji węglowodoru nienasyconego z wodorem - Umiejętność określania wzoru i nazwy węglowodoru na podstawie znajomości produktów spalania. - Umiejętność obliczania procentowej zawartości węgla w określonym węglowodorze. -Umiejętność zapisu ogólnego równania reakcji spalania węglowodorów. Dział VII. Pochodne węglowodorów dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra - Znajomość nazewnictwa i budowy cząsteczek alkoholi na podstawie szeregu homologicznego. - Znajomość nazewnictwa i budowy cząsteczek kwasów karboksylowych jako pochodnych węglowodorów. - Rozumienie pojęcia i znaczenia grupy funkcyjnej. - Znajomość właściwości alkoholi. - Znajomość właściwości kwasów karboksylowych. - Rozumienie przebiegu reakcji estryfikacji. - Umiejętność zapisu równań reakcji spalania, dysocjacji jonowej i zobojętnienia kwasów karboksylowych. - Umiejętność zapisu równań reakcji powstawania mydeł z wyższych kwasów karboksylowych. - Umiejętność przyporządkowania nazw związanych z pochodnymi węglowodorów do odpowiednich znaczeń. - Umiejętność określania wzoru ogólnego, składu pierwiastkowego grupy funkcyjnej i przedstawiciela pochodnych węglowodorów. - Umiejętność określania wzorów pochodnych węglowodorów na podstawie nazw i odwrotnie. - Umiejętność określania wzoru strukturalnego i nazwy pochodnych węglowodorów na podstawie modelu cząsteczki. - Umiejętność określania nazw i wzorów strukturalnych estrów na podstawie wzoru sumarycznego. - Umiejętność zapisu w formie cząsteczkowej i jonowej równania reakcji zobojętniania kwasu karboksylowego. - Umiejętność pisania wzorów strukturalnych estrów i kwasów karboksylowych o takim samym wzorze sumarycznym. - Umiejętność obliczania masy cząsteczkowej alkoholu na podstawie znajomości procentowej zawartości węgla w tym związku. Dział VIII. Substancje o znaczeniu biologicznym dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra - Rozumienie roli składników pożywienia dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. - Umiejętność podziału tłuszczów ze względu na stan skupienia oraz pochodzenie.. - Znajomość cech charakterystycznych tłuszczów. - Znajomość czynników powodujących ścinanie się białka. - Znajomość występowania białek w przyrodzie. - Rozumienie zasadniczej różnicy w budowie związków chemicznych będących składnikami pożywienia. - Rozumienie różnicy między tłuszczem a substancją tłustą, np. olejem mineralnym. - Rozumienie budowy cząstek białek. - Umiejętność zapisu równania reakcji spalania glukozy. - Znajomość wzorów sumarycznych glukozy i sacharozy. - Umiejętność odróżniania cukrów prostych od cukrów złożonych. - Umiejętność wykrywania obecności skrobi. - Umiejętność podziału cukrów na cukry proste, dwucukry i wielocukry. - Umiejętność określenia składu pierwiastkowego tłuszczów, białek i cukrów. - Rozumienie zależności między stanem skupienia a budową wewnętrzną cząsteczek tłuszczu. - Umiejętność uzasadnienia przynależności tłuszczów do grupy estrów. - Umiejętność wykrywania obecności białka w produktach spożywczych. - Umiejętność zapisu równania reakcji hydrolizy sacharozy. - Rozumienie procesu hydrolizy skrobi w organizmie człowieka - Umiejętność wykrywania obecności glukozy - Umiejętność zapisu równania reakcji fermentacji alkoholowej. - Umiejętność wykrywania obecności: węgla, wodoru, tlenu w różnych produktach żywnościowych. - Umiejętność obliczania ilości spożywanych składników pokarmowych na podstawie znajomości składu chemicznego pokarmów. - Umiejętność zapisu równania reakcji spalania całkowitego skrobi. - Umiejętność obliczania zawartości procentowej pierwiastków w glukozie.