Austria

AUSTRIA
Najwięksi kompozytorzy i ich dzieła.
Wolfgang Amadeusz Mozart
Urodził się 27 stycznia 1756 w Salzburgu, a zmarł 5
grudnia 1791 w Wiedniu.
Austryjacki kompozytor i muzyk. W wieku 11 lat, mały
Wolfgang wraz ze swoją siostrą grywał duety
klawesynowe na zasłoniętej materiałem klawiaturze.
Ojciec – Leopold Mozart – woził ich po całej Europie,
przez co Wolfgang zaczął chorować. W roku 1761
skomponował swój pierwszy utwór - Menuet i Trio KV
1. i został nazwany wybitnym dzieckiem. Mimo iż
Mozart żył tylko 35 lat, zdążył pozostawić po sobie
kilkaset skrzących się dowcipem i wyróżniających
słynną mozartowską lekkością oraz melodyjnością
utworów. Ponad 50 symfonii, kilkadziesiąt koncertów
fortepianowych, skrzypcowych, fletowych i na inne
instrumenty solowe z towarzyszeniem orkiestry, blisko
20 mszy oraz inne utwory muzyki kościelnej, 13 oper,
które do dnia dzisiejszego znajdują się w repertuarze
wszystkich teatrów operowych świata zwłaszcza takie
arcydzieła, jak "Uprowadzenie z seraju", "Wesele
Figara", "Don Giovanni", "Czarodziejski flet", "Cosí fan
tutte" czy też mniej znana u nas jego pierwsza większa
opera "Idomeneo, król Krety". Mozart napisał również
wiele utworów kameralnych, solowych. Jest także
pierwszym wielkim twórcą wśród zawodowych
kompozytorów piszących muzykę rozrywkową.
Skomponował również 72 symfonie i 30 koncertów
fortepianowych.
Johann Strauss (syn)
(ur. 25 października 1825 w Wiedniu, zm. 3 czerwca 1899 tamże) –
austriacki kompozytor epoki pozytywizmu, dyrygent, skrzypek.
Rozsławiony przez skomponowane taneczne walce np. Nad pięknym
modrym Dunajem (An der schönen blauen Donau).
Syn znanego kompozytora, również Johanna. W tajemnicy przed
ojcem uczył się gry na fortepianie u Plachy'ego, na skrzypcach u
Franza Amona, a następnie u Johanna Antona Kolmanna. Lekcje
kompozycji pobierał u Johanna Drechslera. W 1844 debiutował
podczas koncertu w kasynie Dommayera w Hietzingu, dyrygując
własną orkiestrą taneczną. Cztery lata później został muzykiem
Gwardii Narodowej, komponując marsze i polki. W Wiedniu zaczęła
królować muzyka obydwu Straussów. Po śmierci ojca w 1849 Strauss
skomponował walc Aeols-Töne op.88, zadedykowany ojcu, po czym
połączył obydwie orkiestry w jeden wielki zespół. Tournée po
Niemczech, Rosji, Polsce i Stanach przyniosło mu sławę. W 1862 wziął
ślub ze śpiewaczką Jetty Treffz. W latach 1863-1870 był dyrektorem
balów na wiedeńskim dworze, a w 1872 dostał zaproszenie do
Stanów Zjednoczonych na serię koncertów z okazji setnej rocznicy
uzyskania przez Amerykanów niepodległości. Od 1863 orkiestrę
prowadzili jako stali dyrygenci jego bracia – Josef i Eduard. Po śmierci
żony w 1878, ożenił się jeszcze dwukrotnie. Prawdziwe uznanie zdobył
wystawieniem Zemsty nietoperza w Operze Dworskiej w Wiedniu –
1895, z okazji swoich siedemdziesiątych urodzin. Cztery lata później
zmarł na zapalenie płuc.
Michael Haydn
Johann Michael Haydn (ochrzczony 14
września 1737 roku w Rohrau – zmarł 10
sierpnia 1806 roku w Salzburgu) – kompozytor
austriacki, młodszy brat Josepha Haydna. Od
1757 był kapelmistrzem biskupa w Wielkim
Waradynie (obecnie Oradea), w 1763 otrzymał
tytuł muzyka dworskiego i koncertmistrza
kapeli arcybiskupiej w Salzburgu, był także
organistą tamtejszej katedry.
Z kompozycji Michaela Haydna. największe
znaczenie ma muzyka kościelna, m.in. 32 msze
łacińskie. i 8 niemieckich, 2 requiem, 6 Te
Deum, graduały, offertoria. Napisał ponadto 46
symfonii, utwory kameralne, kantaty, chóry,
oratoria oraz kilka oper (m.in. Andromeda e
Perseo, 1787).
Franz Schubert
(ur. 31 stycznia 1797 w Himmelpfortgrund, zm. 19 listopada 1828 w Wiedniu) austriacki kompozytor, prekursor romantyzmu w muzyce.Schubert urodził się w
Himmelpfortgrund - część 9. dzielnicy Wiednia (9. Wiener Gemeindebezirk Alsergrund),
w ubogiej rodzinie, jako dwunaste z czternaściorga dzieci. Jego ojciec był nauczycielem
i to właśnie on rozpoczął edukację muzyczną syna. Mając sześć lat Schubert poszedł do
szkoły w Lichtental pod Wiedniem. W wieku siedmiu lat został oddany pod opiekę
Michała Holzera, organisty z parafialnego kościoła, aby kontynuował naukę. W 1808
został stypendystą kapeli chłopięcej w Konwikcie Cesarsko-Królewskim w Wiedniu,
gdzie śpiewał w sopranach przez pięć lat, aż do mutacji głosu. Studia kompozycji
rozpoczął u Antonio Salieriego w 1812. Po odejściu z Konwiktu, pracował jako
nauczyciel, na wyraźnie życzenie ojca, a także by uniknąć służby wojskowej. Praca ta
nie sprawiała mu żadnej satysfakcji. Okres ten był najbardziej płodnym w życiu
Schuberta. Twórczość J.W. Goethego była inspiracją wielu jego utworów.W 1818
Schubert porzucił pracę w szkole, aby zająć się swoją pasją. Został bez źródeł dochodu
i tylko dzięki oddanym przyjaciołom mógł komponować. Pracował codziennie
przedpołudniami, od dziewiątej rano do pierwszej po południu. Do grona licznych
przyjaciół Schuberta należeli pisarze Franz Grillparzer oraz Jan Mayrhofer,
kompozytorzy Franz Lachner i Anzelm Hüttenbrenner, śpiewak Jan Michał Vogl, który
był wykonawcą jego pieśni, Józef von Spaun, bracia Józef i Leopold Kupelwieser, poeci
Franciszek Schober i Teodor Körner. W okresie tym dawał również prywatne lekcje
muzyki córkom księcia Esterházego. W zasadzie Schubert poza kilkoma wyjątkami nie
opuszczał Wiednia. Do historii przeszły wieczorki muzyczne, tak zwane schubertiady,
które odbywały się w kawiarniach lub domach przyjaciół. Utwory Schuberta zostały
wykonane po raz pierwszy publicznie w 1820. Dwa lata później skomponował
Symfonię h-moll Niedokończoną, która została odnaleziona około 40 lat po śmierci
kompozytora i wykonana po raz pierwszy w 1865 pod dyrekcją Johanna Herbecka w
Filharmonii Wiedeńskiej, gdzie została przyjęta z wielkim aplauzem. Około roku 1823,
po odwiedzinach w domu publicznym, zaraził się chorobą weneryczną. Leczenie rtęcią
osłabiło jego organizm, miało wpływ na nawrót ataków depresji i mogło przyczynić się
do jego wczesnej śmierci.Niedoceniony przez elity, umarł w Wiedniu,
najprawdopodobniej na tyfus brzuszny (choć stwierdzono też obecność trującej rtęci).
Zostaje w pamięci na długie lata jako król kawiarnianych i domowych spotkań
muzycznych. Dopiero pierwsze wydanie jego dzieł przez Breitkopfa i Härtla,
sześćdziesiąt lat po śmierci przyniosły mu należny rozgłos i uznanie.