Zasilacz Komputera

Artur Chmielewski
Paweł Wierźiński
IIG
Rodzaje zasilaczy jest wiele. Ta prezentacja
będzie dotyczyć zasilaczy impulsowych
stosowanych w komputerach kompatybilnych
z IBM PC. Skupimy się na zasilaczach ATX,
czyli obecnie na najpopularniejszemu typowi
zasilaczy na rynku.








Co to jest zasilacz ?
Co do niego podłączamy ?
Budowa
ATX a AT ?
Sprawność zasilacza
Zabezpieczanie
Tips
Zestaw najlepszego zasilacze w swoim
przedziale cenowym.
Zasilacz Komputera to
urządzenie które służy
do przetwarzania
napięcia
przemiennego
dostarczanego z sieci
energetycznej na
niskie stabilizowane
napięcie stałe,
niezbędne do pracy
pozostałych
komponentów
komputera.
W komputerach osobistych do zasilacza podłączone są:
 płyta główna
 dysk lub dyski twarde
 napędy (optyczne, taśmowe, np. CD-ROM, DVD-ROM, ZIP,
JAZ, napędy dysków magnetooptycznych, FDD itp.)
 niektóre karty graficzne wymagają podłączenia
dodatkowego zasilania (wtyczki PCI-E 6 i 8 pin)
 inne urządzenia znajdujące się wewnątrz komputera, np.
wentylatory czy dodatkowe panele podłączane podobnie
jak napędy do wtyku Molex
Do pozostałych podzespołów napięcie z zasilacza jest
dostarczone pośrednio z płyty głównej (np. karty
rozszerzeń, wentylatory procesorów, porty itp.)
Większość zasilaczy wykonana
jest w postaci metalowego
prostopadłościanu, z
którego ścianki wychodzi
kilka wiązek przewodów. Po
przeciwnej stronie znajdują
się otwory wentylacyjne i
gniazdo IEC C14, do
podłączenia zasilania z sieci
energetycznej. Opcjonalnie
może tam być też
umieszczony wyłącznik i
przełącznik napięcia
wejściowego. Etykietka
umieszczona na boku
zasilacza zawiera
informacje dotyczące
maksymalnej mocy
wyjściowej i certyfikatów.
Rozmiary i
chłodzenie
Rodzaje
wtyczek


Rozmiary zasilacza ATX to: szerokość 150 mm,
wysokość 86 mm, a głębokość typowo 140 mm,
choć może różnić się w zależności od
producenta.
W zasilaczach stosowane jest chłodzenie
wymuszone - najczęściej przez wentylator o
średnicy 80 mm ( w starszych i prostszych PSU)
lub większej średnicy (często z regulacją
obrotów) w nowszych konstrukcjach. Przez
zasilacz przepływa gorące powietrze z wnętrza
obudowy komputera, w związku z tym stosuje się
wentylatory o większej wydajności niż wymagana
do odprowadzenia ciepła wydzielającego się w
samym zasilaczu.
MAIN POWER CONNECTOR ATX 20(+4) PIN ###
Wtyczka służąca zasileniu płyty
głównej. W najnowszej rewizji
standardu ATX występuje w wersji
24-pin, która w większości
przypadków daje się rozdzielić na
20+4 (zapewnienie pełnej
kompatybilności ze starszymi płytami
głównymi)
FLOPPY / MOLEX MINI
4-pin wtyczka służąca głównie
napędom dyskietek (FDD)
ATX 12V - EPS 8 PIN (2xP4 4 PIN)
Wtyczka zasilająca procesor komputera.
PCIE 6 PIN / 8 (6+2) PIN
Wtyczka służąca
doprowadzeniu
dodatkowego zasilania do
kart graficznych oraz
niektórych innych urządzeń
interfejsu PCI-E.
SATA POWER
15-pin wtyczka do zasilenia
napędów optycznych oraz dysków
twardych SATA. W przypadku
braku wystarczającej ilości możliwa
do wyprowadzenia przez adapter
MOLEX -> SATA Power.
Standard ATX (Advanced Technology
eXtended) jest rozwinięciem standardu
AT (Advanced Technology).
W standardzie AT zasilacz był wyłączany
poprzez rozłączenie zasilania zasilacza.
W zasilaczach ATX włącznik komputera
jest podłączony do płyty głównej. Dzięki
temu włączanie i wyłączanie zasilacza
może być kontrolowane przez
komponenty komputera lub
oprogramowanie.
Płyta główna steruje zasilaczem poprzez
pin #16 złącza 24-pinowego (zielony pin
wtyczki ATX - P_ON). Kiedy zasilacz
znajduje się w stanie czuwania na tym
pinie występuje napięcie 5V. Zwarcie go
do masy (czarny przewód wtyczki ATX GND) uruchamia przetwornicę, co może
się przydać przy testach sprzętu. Uwaga
- nie należy uruchamiać zasilacza
impulsowego bez obciążenia ze względu
na ryzyko jego uszkodzenia.
Zasilacz ATX
Zasilacz AT
Jednym z parametrów zasilacza jest jego
sprawność energetyczna. Sprawność to stosunek
mocy zasilacza oddawanej na jego wyjściu, do
mocy pobranej z sieci energetycznej. Różnica
między mocą pobraną, a oddawaną jest
emitowana w postaci ciepła. Sprawność wyraża się
typowo w procentach. Im wyższa sprawność tym
mniejsze straty energii w zasilaczu. Zasilacze o
wysokiej sprawności wydzielają mniej ciepła,
dzięki czemu można w nich montować
wentylatory o mniejszej wydajności.
Sprawność zasilaczy zależy od obciążenia
zasilacza, osiągając najmniejszą sprawność dla
małego i bardzo dużego obciążenia i waha się
pomiędzy 40% a 85%
Napięcie
Certyfikaty
Ważnym parametrem
zasilacza jest zdolność
do dostarczania
stabilnych napięć
poszczególnym
podzespołom
komputera, w pełnym
zakresie pobieranej
mocy jak i napięcia
zasilania. Zakresy
napięć określa norma
ATX. Wynoszą one:
Napięcie
Kolor kabla
Minimum
Maksimum
12 V
11,40 V
12,60 V
5V
4,75 V
5,25 V
3,3 V
3,14 V
3,47 V
Program certyfikacji 80Plus jest niezależnym standardem oceny sprawności zasilaczy
komputerowych. Zasilacz posiadający oznaczenie 80Plus posiada sprawność zgodną z
typem certyfikatu. Przekłada się zwykle na mniejsze straty energii elektrycznej pod
postacią promieniowania cieplnego i elektromagnetycznego. Dodatkowo zasilacze takie,
pracują często ciszej i mają podwyższoną trwałość. Obecnie istniejące poziomy
sprawności zasilaczy są następujące:







OVP (Over Voltage Protection) – zabezpieczenie przed zbyt wysokim
napięciem wyjściowym. Działa na każdej linii wyjściowej zasilacza i
aktywuje się, gdy napięcie jest wyższe o 15% w stosunku do wartości
UVP (Under Voltage Protection) – zabezpieczenie przed zbyt niskim
napięciem na liniach wyjściowych. Jest spotykane znacznie rzadziej niż
OVP, ponieważ zbyt niskie napięcie nie uszkadza zasilanych
podzespołów, może jednak wpłynąć negatywnie na ich stabilność.
OCP (Over Current Protection) – zabezpieczenie przed przeciążeniem
stabilizatora. Monitoruje każdą linię zasilającą z osobna i w przypadku
przeciążenia którejkolwiek z nich powoduje wyłączenie zasilacza.
Wymagane jest przez normę ATX12V.
OLP lub OPP (Over Load Protection lub Over Power Protection) –
zabezpiecza przed przeciążeniem całego zasilacza (nie ograniczając się
do poszczególnych linii).
OTP (Over Temperature Protection) – zabezpieczenie przed
przegrzaniem zasilacza. Przegrzanie może pojawić się podczas
przeciążenia, złej cyrkulacji powietrza wynikającej np. z zakrycia wylotu
zasilacza lub z powodu awarii wentylatora.
SCP (Short Circuit Protection) – zabezpieczenie przeciwzwarciowe.
Aktywuje się, kiedy w obwodzie zasilacza pojawi się zwarcie (czyli opór
mniejszy niż 0,1Ω).
IOVP (Input Over Voltage Protection) i IUVP (Input Under Voltage
Protection) – zabezpieczenie zasilacza przed zbyt wysokim lub zbyt
niskim napięciem wejściowym.


Jak włączyć zasilacz bez komputera ?
Wystarczy złączyć (np. agrafką) 2 styki. Pin
13 i 14. Jeśli zasilacz jest sprawny fan
zacznie się kręcić (lepiej nie zostawiać
długo tak włączonego zasilacza)
Jak obliczyć potrzebną moc do zasilenia
komputera ? Ta strona nam pomoże
http://extreme.outervision.com/psucalculat
orlite.jsp
Zasilacz do 150 złotych
Zasilacz ModeCom MC-300ATX
2.0 PFC
Zasilacze od 150 do 350 zł
Topower Chiefteca CFT-560A-12S.
Zasilacze powyżej 350 zł
CoolerMaster Vanguard 700W