UCHWAŁA NR XVII/87/2011 RADY GMINY NIEBORÓW z dnia 27 października 2011 roku. w sprawie zmiany uchwały Nr IX/40/2011 Rady Gminy Nieborów z dnia 28 kwietnia 2011r. w sprawie przyjęcia na terenie Gminy Nieborów na rok 2011 programu prozdrowotnego profilaktyki zachorowań związanych z zarażeniem wirusem HPV pn. „Pilotażowy program szczepień ochronnych przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV)” Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt. 5 i art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591, z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984 , Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717, Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1203 r. Nr 167, poz. 1759, z 2005 r. Nr 172, poz. 1441, Nr 175, poz. 1457, z 2006 r. Nr 17, poz. 128, Nr 181, poz. 1337, z 2007 r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974, Nr 173, poz.1218, z 2008 r. Nr 180, poz. 1111, Nr 223, poz. 1458, z 2009 r. Nr 52, poz.420, Nr 157, poz. 1241, z 2010 r. Nr 28, poz.142, Nr 28, poz.146, Nr 40, poz. 230, Nr 106, poz. 675, z 2011 r. Nr 21, poz.113, Nr 117, poz.679, Nr 134, poz. 777, Nr 149, poz. 887), art.7 ust. 1, pkt 1 i 3 oraz art. 48 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, Nr 216, poz. 1367, Nr 225, poz. 1486, Nr 227, poz. 1505, Nr 234, poz. 1570, Nr 237, poz. 1654, z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 22, poz. 120, Nr 26, poz. 157, Nr 38, poz. 299, Nr 92, poz.753, Nr 97, poz. 800, Nr 98, poz. 817, Nr 111, poz. 918, Nr 118, poz. 989, Nr 157, poz. 1241, Nr 161, poz.1278, Nr 178, poz. 1374, z 2010 r. Nr 50, poz. 301, Nr 107, poz. 679, Nr 125, poz. 842, Nr 127, poz. 857, Nr 165, poz.1116, Nr 182, poz.1228, Nr 205, poz. 1363, Nr 225, poz. 1465, Nr 238, poz. 1578, Nr 257, poz. 1723 i 1725, z 2011 r. Nr 45, poz.235, Nr 73, poz. 390, Nr 81, poz. 440 ) uchwala: § 1. W uchwale Nr IX/40/2011 Rady Gminy Nieborów z dnia 28 kwietnia 2011r. w sprawie przyjęcia na terenie Gminy Nieborów na rok 2011 programu prozdrowotnego profilaktyki zachorowań związanych z zarażeniem wirusem HPV pn. „Pilotażowy program szczepień ochronnych przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV)” wprowadza się następujące zmiany: 1) § 1 otrzymuje brzmienie: „ § 1. Przyjmuje się na terenie Gminy Nieborów na rok 2011 i 2012 program prozdrowotny profilaktyki zachorowań związanych z zarażeniem wirusem HPV pn. „Pilotażowy program szczepień ochronnych przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV)” w brzmieniu określonym w załączniku do niniejszej uchwały.” 2) Załącznik do Uchwały otrzymuje brzmienie określone w załączniku do niniejszej uchwały. § 2. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodniczący Rady Gminy Andrzej Myczka Załącznik do uchwały Rady Gminy Nieborów Nr XVII/87/2011 z dnia 27 października 2011 r. Program prozdrowotny pn. „Pilotażowy program szczepień ochronnych przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV)” I. UZSADANIENIE CELOWOŚCI WDRAŻANIA „PILOTAŻOWEGO PROGRAMU SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH PRZECIWKO WIRUSOWI BRODAWCZAKA LUDZKIEGO (HPV)”, zwanego dalej „Programem” Gmina Nieborów w roku bieżącym rozpocznie działania związane z profilaktyką raka szyjki macicy przeznaczając na ten cel środki finansowe w budżecie gminy w wysokości: - 23 500,00 zł w 2011r. - 11 750,00 zł w 2012r. Program szczepień obejmuje: - w roku 2011 dwie dawki szczepień dla 47 dziewcząt, - w roku 2012r. jedna dawka szczepień dla 47 dziewcząt. Z bezpłatnych szczepień przeciwko HPV rakowi szyjki macicy, sromu, pochwy i brodawczakom płciowym skorzystają dziewczynki urodzone w roku 1997 (14-latki): 1) uczęszczające do szkoły na terenie Gminy Nieborów, 2) zameldowane w Gminie Nieborów i uczęszczające do szkół poza terenem Gminy. Jeżeli ilość dziewczynek z danego rocznika będzie mniejsza niż przewidziano do zaszczepienia, listę uzupełni się z rocznika niższego. Warunkiem prawidłowego wykonania szczepień jest przeprowadzenie u pacjenta prawidłowej kwalifikacji, która polegać będzie na zebraniu wywiadu oraz wykonaniu podstawowego badania lekarskiego. Szczepienia i badania kwalifikacyjne przeprowadzane będą przez pielęgniarkę i lekarza z Zakładu Opieki Zdrowotnej, który zostanie wyłoniony w drodze konkursu. W ramach programu szczepień przeciwko zakażeniom wirusem PHV w gimnazjach odbywają się spotkania edukacyjne skierowane do dziewczynek rocznika 1997 oraz ich rodziców, podczas których można uzyskać dodatkowe informacje na temat szczepień przeciwko HPV. Kwalifikacja medyczna oraz szczepienia odbywają się w siedzibie Zakładu Opieki Zdrowotnej, który zostanie wyłoniony w drodze konkursu w terminach wyznaczonych przez lekarza. Dziewczynkom zostanie zaaplikowana szczepionka czterowalentna, która chroni przed zakażeniem wirusem HPV typu: 6, 11, 16 i 18. Opis problemu zdrowotnego Rak szyjki macicy jest drugim, co do częstości występowania nowotworem złośliwym u kobiet na świecie, powodującym co roku około 500 tys. nowych zachorowań i około 250 tys. zgonów. W krajach rozwijających się jest on przyczyną 80% zgonów z powodu nowotworu wśród kobiet. Polska zajmuje aktualnie pierwsze miejsce wśród krajów Unii Europejskiej pod względem liczby nowych zachorowań na raka szyjki macicy - rocznie 18,1 zachorowań na 100 tys. kobiet. Każdego dnia 10 kobiet dowiaduje się, że ma raka szyjki macicy, a 5 z nich umiera. Prawie we wszystkich przypadkach raka szyjki macicy (99%) stwierdza się zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (Human Papilloma Virus - HPV), które jest najczęstszym zakażeniem wirusowym narządów płciowych. Istnieje ponad 100 typów wirusa HPV, które powodują zakażenia narządów płciowych u kobiet i mężczyzn. Dwa typy HPV wysokiego ryzyka (16 i 18) są odpowiedzialne za większość przypadków raka szyjki macicy, pochwy, odbytu i prącia, związanych z zakażeniem tym wirusem. Zakażenie wirusem HPV jest najbardziej rozpowszechnione wśród młodych osób dorosłych w wieku 18 – 28 lat. Większość zakażeń wirusem HPV przebiega bezobjawowo, a przeniesienie wirusa może nastąpić nawet przy braku objawów zakażenia u nosiciela. Szczyt zakażeń HPV występuje w grupie wiekowej 16 – 20 lat. Zakażenie HPV zwykle przemija samoistnie dzięki naturalnej odpowiedzi immunologicznej organizmu. Może jednak przejść w zakażenie przetrwałe. Skutkiem tego procesu może być rozwój przednowotworowych zmian w nabłonku szyjki macicy. Te nieleczone zmiany mogą ulec progresji do raka w okresie 20 – 30 lat. Profilaktyka pierwotna raka szyjki macicy obejmuje zapobieganie zakażeniom wirusem HPV poprzez immunizację (stosowanie szczepień ochronnych) oraz zmniejszenie ekspozycji na HPV. Badania kliniczne wskazują na niemal 100% skuteczność szczepionki przeciwko HPV w zapobieganiu rakowi szyjki macicy. Szczepienie zapewnia odporność 10 do 50 razy większą niż naturalne zakażenie. Uważa się, że połączenie badań cytologicznych i szczepień może zmniejszyć wysoką umieralność Polek na raka szyjki macicy (wskaźnik śmiertelności: 7 przypadków na 100 tys. kobiet). Badanie cytologiczne, stosowane jako badanie przesiewowe zmian w obrębie szyjki macicy, często pozwala na identyfikację zmian powodowanych przez wirusy HPV. Badanie to nie jest specyficzne dla wirusów HPV, dlatego też wynik tego testu nie może w jednoznaczny sposób świadczyć o istnieniu lub o braku zakażenia. Szczepionka przeciwko HPV stosowana jest w zapobieganiu wystąpienia dysplazji szyjki macicy dużego i średniego stopnia, raka szyjki macicy, zmian dysplastycznych sromu dużego i średniego stopnia oraz brodawek zewnętrznych narządów płciowych (kłykcin kończystych), związanych najczęściej z zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego. Rutynowe szczepienie dziewcząt w wieku 11 – 12 lat oraz szczepienia dziewcząt i kobiet w wieku 13 – 26 lat zalecają polskie towarzystwa medyczne (Polskie Towarzystwo Ginekologiczne oraz Polskie Towarzystwo Profilaktyki Zakażeń HPV) w rekomendacjach dotyczących szczepień przeciwko wirusowi HPV. Szczepienia mogą być wykonywane także u młodych dziewcząt począwszy od ukończenia przez nie 9 roku życia oraz u chłopców w wieku 9 – 15 lat. Wskazanie oparto na skuteczności szczepionki przeciwko HPV wykazanej u młodych kobiet w wieku od 16 do 26 lat oraz na podstawie immunogenności szczepionki wykazanej u dzieci i młodzieży w wieku 9 – 15 lat. Badania immunogenności szczepionki u młodych chłopców wskazują na możliwość jej ochronnego działania również w tej grupie. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne szacuje, że szczepienia nastolatek i młodych kobiet przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego spowodują zmniejszenie ogólnej liczby zachorowań na raka szyjki macicy od 76 do 96 procent w ciągu 15 – 20 lat od rozpoczęcia szczepień. Główne czynniki ryzyka raka szyjki macicy: 1) zaniedbanie regularnych badań i kontroli lekarskiej, 2) infekcje wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), 3) typ wirusa HPV wywołującego zakażenie, 4) wiek (zachorowalność zwiększa się wraz z wiekiem), 5) stopień odporności organizmu (funkcjonowanie układu odpornościowego), 6) wczesna inicjacja seksualna, 7) duża liczba partnerów seksualnych, 8) partnerzy z infekcją HPV, 9) nieprawidłowe używanie prezerwatyw (całkowite zabezpieczenie za pomocą prezerwatyw nie zostało jeszcze dokładnie określone), 10) brak wiedzy o rozwoju choroby i stadiach przedrakowych oraz możliwościach profilaktyki, 11) ignorowanie objawów oraz wstyd przed wizytą u specjalisty, 12) stan odżywienia, 13) palenie tytoniu, 14) niski status społeczny i ekonomiczny. II. CELE GŁÓWNE I SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU 1. Cel główny: 1) zmniejszenie liczby zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) poprzez zwiększenie świadomości nt. powiązania problemu raka szyjki macicy ze stanem zdrowia prokreacyjnego, 2) obniżenie zapadalności na raka szyjki macicy, pochwy, sromu i brodawczakom płciowym poprzez profilaktyczne szczepienia ochronne, 3) poprawa zgłaszalności na badania profilaktyczne poprzez edukację zdrowotną odbiorców programu. 2. Cele pośrednie: 1) podniesienie poziomu wiedzy dziewcząt na temat profilaktyki raka szyjki macicy, 2) kształtowanie świadomości na temat czynników ryzyka raka szyjki macicy. III. SPOSÓB REALIZACJI DZIAŁAŃ NA POSZCZEGÓLNYCH ETAPACH PROGRAMU 1. Gmina Nieborów w roku bieżącym rozpocznie działania związane z profilaktyką raka szyjki macicy proponując na ten cel środki finansowe w budżecie gminy w wysokości 36 750,00 zł. 2. Populacja objęta programem Dotychczasowe badania wskazują, że największa odporność występuje przed uzyskaniem dojrzałości płciowej. Najkorzystniejsze jest szczepienie kobiet przed potencjalną ekspozycją na zakażenie HPV, a więc przed inicjacją seksualną. Populacją objętą programem jest populacja dziewcząt w wieku 14 lat w 2011 roku. Z bezpłatnych szczepień przeciw HPV (wirusowi brodawczaka ludzkiego odpowiedzialnego za powstanie raka szyjki macicy) skorzystają dziewczynki urodzone w 1997 roku uczęszczające do szkoły na terenie gminy Nieborów, zameldowane w Gminie Nieborów i uczęszczające do szkół poza terenem Gminy. 3. Działania na poszczególnych etapach realizacji programu: 1) zarejestrowanie osoby, która zgłosi się do programu, 2) przeprowadzenie wywiadu o stanie zdrowia uczestniczki programu, 3) wykonanie szczepienia przeciwko wirusowi HPV – konieczność podania 3 dawek szczepionki zgodnie z zalecanym schematem szczepienia, 4) edukacja w zakresie prewencji raka szyjki macicy oraz chorób przenoszonych drogą płciową, 5) prowadzenie elektronicznej bazy danych zaszczepionych dziewcząt. IV. WSKAŹNIKI MONITOROWANIA OCZEKIWANYCH EFEKTÓW 1. Zgłaszalność na badania: 1) liczba dziewcząt w populacji określonej w Programie, 2) liczba dziewcząt, które zostały objęte Programem. 2. Efekty programu: 1) zmniejszenie zachorowalności na raka szyjki macicy, sromu, pochwy i brodawczakom płciowym, 2) zwiększenie świadomości zdrowotnej dziewcząt ze wskazanej populacji. V. CZAS TRWANIA PROGRAMU Program będzie realizowany od dnia podpisania umowy z realizatorem szczepień wybranym w drodze konkursu do dnia 30 maja 2012r.