Zjednoczone Królestwo USA Kanada Australia Nowa Zelandia W języku angielskim... the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland The United States of America Canada The Commonwealth of Australia New Zealand Stolica London Washington Ottawa Canberra Wellington Flaga Union Jack Stars and stripes Symbole Lew, jednoroŜec, róŜa, koniczyna, oset (symbole te występuja w Herbie Krolewskim) Orzeł, 13 strzał, gałązka oliwna (symbole te występuja na Wielkiej Pieczęci USA) Liść klonu, bobr Kangur, dziobak Srebrna paproć, kiwi Hymn God Save the Queen (BoŜe chron Królową) The Star-Spangled Banner (Gwieździsty sztandar) O Canada (O Kanado) Advance Australia Fair (Naprzód piękna Australio) God defend New Zealand (BoŜe broń Nowej Zelandii) Głowa państwa Królowa ElŜbieta II Prezydent Barack Obama ElŜbieta II a w jej imieniu Gubernator Generalny David Lloyd Johnston ElŜbieta II a w jej imieniu Gubernator Generalny Quentin Bryce Królowa ElŜbieta II a w jej imieniu Guberntor Generalny Anand Satyanand Jednostka monetarna £ - Funt = 100 pensów $ - Dolar = 100 centów Dolar kanadyjski Dolar australijski Dolar nowozelandzki Ludność Współcześni Brytyjczycy wywodzą się przede wszystkim z róŜnych ludów, które osiedliły się w Wielkiej Brytanii przed XII w Celtów, Rzymian, Anglosasów i Normanów. W Wielkiej Brytanii mieszkają takŜe liczne grupy stosunkowo niedawnych imigrantów z Afryki, Azji i Europy Wschodniej 3 miejsce pod względem ludności na świecie. USA zwane jest potocznie „melting pot” czyli mieszanka rasowo kulturowa, na którą składają się mieszkańcy róŜnych narodowości i kultur z całego świata tworząc jeden naród amerykański. Pierwotni mieszkańcy to Indianie Ludność Kanady to w większości Brytyjczycy, nastepnie Francuzi, Indianie i Eskimosi. Pierwotni mieszkańcy Kanady to Inuici (Eskimosi). Pierwotni mieszkańc to Aborygeni (ok. 6% ludnści), pozostali to głównie Brytyjczycy Prawie 70% to Europejczycy, ok. 8 % to Maorysi (pierwotni mieszkańcy). 1 PołoŜenie, sąsiadujące państwa, Wyspa w Europie zachodniej a dokładniej Wyspa Wielka Brytania oraz północna część wyspy Irlandia. Granica lądowa tylko z Irlandią, na pn. Ocean Atlantycki, na wsch. Morze Północne, na zach. Morze Irlandzkie, na pd. Kanał La Manche Ameryka Północna pn. – Kanada, pd. – Meksyk, wsch. – Ocean Atlantycki, zach. – Ocean Spokojny Podział administracyjny 2 królestwa (Anglia, Szkocja), księstwo (Walia) i prowincja (Irlandia Pn) 50 stanów i 1 okręg (District 10 prowincji i 4 terytoria of Columbia) w którym mieści się stolica NajwaŜniejsze miasta London, Birmingham, Liverpool, Glasgow, Edinburgh, Manchester, Bristol, Dover New York, Los Angeles, Chicago, Las Vegas, Dallas, Philadelphia, Klimat Charakterystyczne części krajobrazu Kanada leŜy na północ od Stanów Zjednoczonych. Od wschodu graniczy z Oceanem Atlantyckim, od zachodu z Pacyfikiem a od północy z Morzem Arktycznym i Alaską. Kontynent na Oceanie Spokojnym i Indyjskim; obejmuje równieŜ wyspęTasmanię oraz inne małe wyspy Archipelag wysp na południowo-zachodnim Oceanie Spokojnym i składający się z dwóch głównych wysp (Północnej i Południowj) oraz szeregu mniejszych. Archipelag Nowej Zelandii jest najdalej na południe wysuniętą częścią Oceanii, na pd wsch od Australii 6 stanow, 3 terytoria federalne 16 regionów, 1 okręg wydzielony, 4 terytoria zaleŜne Toronto, Vancouver, Sydney, Melbourne, Quebec, Montreal, Calgary, Brisbane Winnipeg Wellington, Auckland, Christchurch, Nelson Umiarkowany, wybitnie W większości kraju morski. Lato niezbyt gorące umiarkowany jednak; a zima niezbyt zimna. tropikalny na Hawajach i Florydzie, arktyczny na Alasce, półsuchy na Wielkich WyŜynach na północ od Missisipi oraz suchy na południowym zachodzie (Arizona, Teksas, Nevada, Utah). Na Środkowym Zachodzie zdarzają się powodzie i trąby powietrzne, zwane jako tornada. Na północy – polarny, w centrm umiarkowany chłodny, na południu umiarkowany ciepły W większości kraju ciepły suchy, podrównikowy i zwrotnikowy. Najwyzsze temperatury w styczniu Podzwrotnikowy, ciepły morski, równomiernie w ciągu roku rozmieszczoe opady. Lato trwa tutaj od grudnia do lutego a zima od czerwca do sierpnia. 1. Góry: Kaledońskie i Grampiany (Szkocja), Pennińskie (Anglia), Kambryjskie (Walia) NajwyŜszy szczyt Ben Nevis (1343 m n.p.m.) , połoŜony w Szkocji 2. NajdłuŜsza rzeka - the Severn (354 km) lecz 1. Około ¾ kraju stanowią wyŜyny i góry Kordyliery 2. NajwyŜszy szczyt Kanady to Logan (5959m n.p.m.) 3. Wielkie jeziora Great Lakes – największe to Jezioro Górne, Wielkie Jozioro Niedźwiedzie 1. W większości niziny, stepy i pustynie 2. Góry Wododziałowe (najwyŜsze pasmo to Alpy Australijskie) na wschodzie kraju 3. NajwyŜszy szczyt – Gora Kosciuszki (2228 m n.p.m.) 4. Największa rzeka - 1. Wyspa pólnocna jest wulkaniczna (występuja tu 3 czynne stoŜki wulkaniczne, gejzery, gorące źrodła0 2. Wyspa południowa górzysta: Góry Alpy Południowe (występują tu lodowce) 3. NajwyŜszy szczyt szczyt 1. Góry: Appalachy (na wschodzie), Kordyliery (na zach.) NajwyŜszy szczyt - Mount McKinley (Kordyliery) na Alasce – 6194 m n.p.m. 2. Pojezierze: Great Lakes (pn. – wsch., na granicy z Kanadą) 2 Tradycyjne jedzenie głowna to Tamiza (the Thames) – 338 km 3 Większa część Angli to niziny. 4 Szkocja w większości jest górzysta i pagórkowata. Ponadto znajdują się tu zatoki, fiordy, jeziora. Największe jezioro USA to Michigan 3. NajdłuŜsza rzeka Missisipi – Missouri - 6,2 tys km 4. Pustynie: najwiękasza 2 Chihuahuan 360 tys. km (na pd.) 5. Wodospad Niagara (na granicy z Kanadą to rzeka Niagara, która wpływając z jeziora Erie do jeziora Ontario musi pokonac 100 metrowa róŜnicę poziomów. Niagara ma 790 m szerokości i 52 m wysokości.) 4. Liczne zatoki w zlewisku Darling 92735 km) Arktyku, największa zatoka to Zatoka Hudsona 5. Setki małych wysp na pólnocy tworzących Archipelag Arktyczny 6. Rozbudowana sieć rzek. NajdłuŜsza to Mackenzi (4241 km). NajwiaŜnijsza to the St Lawrence (Rzeka Świętego Wawrzyńca) 7. Największy wodospad Niagara 9 na granicy z USA) NajwyŜszym wodospadem Kanady jest Della Falls na wyspie Vancouver, ma 440 m. 7. Na północy obszary polarno – arktyczne, tundra, lodowce. - góra Cooka (3754 m n.p.m. 4. Większa część terenu to lasy podzwrotnikowe 5. NajdłuŜsza rzeka Waikato (434 km) Święta – Roast Beef (pieczona wołowina), pieczony indyk, Tradycyjny obiad niedzielny to Sunday Roast (pieczone mięso, warzywa, gravy, Yorkshire pudding); Yorkshire pudding to rodzaj racuchów a gravy to sos powstały w wyniku pieczenia mięsa Śniadanie – płatki śniadaniowe, sok pomarańczowy, jajka na bekonie, tosty, marmolada z pomarańczy Obiad – fish and chips (ryba z frytkami) Popularne jedzenie to równieŜ fast food Święta – pieczony indyk, szynka Śniadanie - jaja na bekonie, tosty, owsianka, płatki, naleśniki, masło orzechowe Deser – serniki, babeczki z owocami Obiad – casserole (danie zapiekane w naczyniu Ŝaroodpornym, rodzaj zapiekanki z makaronem warzywami ięsem serem) Najpolularniejszym jedzeniem jest jednak fast food. Restauracje typu KFC czy McDonald znajdują się na kaŜdej ulicy. Kuchnia kanadyjska bazuje na brytyjskich i francuzkich potrawach w zaleŜności od rejonu. Poularnym w cłym kraju jest syrop klonowy (maple syrup) powstaly z soku z liści klonu. Ponadto popularne są owoce morza, dziczyzna ( w tym mięso renifera) Na tradycyjne potrawy nowozelandzkie wpływ mieli Maorysi i Brytyjczycy Kai – mięso pieczone w przysypanych ziemią kopczykach Sushi – potrawa rybna Deser Pavlova – tort bezowy z owocami i bitą śmietaną wymyślony od nazwiska primabaleriny Anny Pawłowej 3 Tradycyjna kuchnia australijska bazuje na brytyjskich potrawach np. takich jak pieczeń z warzywami. Najbardziej australijskie (i tylko tu sprzedawane ) potrawy to vegemite (pasta do smarowania chleba zrobiona z wyciągu z droŜdŜy), Tim Tam - czekoladowe biszkopty Potrawy wymyślone w Australii to Damper – rodzaj chleba sodowego pieczonego w ognisku Anzac buiscits– ciasteczka anzac, lemingtons– ciasto biszkoptowe w formie kostki, oblane warstwą czekolady, dŜemu i obsypane kokosem Święta narodowe 8 czerwca – oficjalne urodziny królowej 1. 4 lipca – Dzień Niepodległości (Independence Day) 2. Ostatni czwartek listopada – Święto Dziękczynienia (Thansgiving Day) 1. 1 lipca – Canada Day, 26 stycznia – Australia Day, 6 lutego – Waitangi Day, rocznica ogłoszenia dzień załoŜenia pierwszej dzień powstania Nowej powstania federacji Kanady stałej koloni brytyjskiej Zelandii 2. Drugi poniedziałek października - Święto Dziękczynienia, Popularne sporty Football, polo, golf, cricket, conkers ( kasztany) baseball, american football, ice hokey, basketball Zdecydowanie hokey i jego letni odpowiednik na trawie - laccrosse. Inne popularnie dyscypliny to football kanadyjski i curling (do gry uŜywa się cięŜkich granitowych kamieni, które są wypuszczane na lodzie w kierunku celu zwanego „domem”.) Australijczycy interesują sie wieloma dyscyplinami sportu. Najpopularniejsze z nich to: football australijski, rugby, jazda konno, sporty motorowe Praktycznie wszystkie rodzaje sportu są tu uprawiane. Najpopularniejsze to: rugby, cricket, golf, netball, sporty wodne, sporty ekstremalne: Zorbing - staczanie się ze wzgórza w kuli z plastiku. Bungee jumping – skok na linie. Sky diving – „nurkowanie“ w powietrzu przed otwarciem spadochronu. Whitewater rafting – spływ pontonem lub kajakiem po rwącej rzece Edukacja Obowiązek nauki od 5 do 16 roku Ŝycia (zerówka – Kindergarten, podstawówka – primary school, gimnazjum – middle school, szkoła średnia – secondary school) Sławne uniwersytety – Cambridge, Oxford Obowiązek nauki od 5 do 16 roku Ŝycia (zerówka – Kindergarten, podstawówka – primary school, gimnazjum – junior albo middle school, szkoła średnia – secondary albo high school) Sławne uniwersytety – Harvard, Princeton, Yale Obowiązkowi edukacyjnemu podlegają dzieci w wieku od 5-7 lat do 16-18 lat w zaleŜności od prowincji. W Kanadzie nie istnieje szkolenie zawodowe na poziomie średnim. Obowiązkowi edukacyjnemu podlegają dzieci w wieku od 5-6 lat do 15-16 lat w zaleŜności od stanu i daty urodzenia. System edukacji podzielony w wiekszości szkół na Primary i Secondary School. Obowiązek nauki od 6 – 16 rou Ŝycia. System edukacji podzielony w wiekszości szkół na Primary i Secondary School. 4