SpiS treści

Spis treści
Przedmowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
CZĘŚĆ I Zagadnienia teoretyczno-doktrynalne
Michał Pietrzak
Demokratyczne państwo prawne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
I. Geneza państwa prawnego
II. Poglądy na istotę państwa prawnego
III.Podstawowe instytucje demokratycznego państwa prawnego
Piotr Tuleja
Zastane pojęcie państwa prawnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Józef Nowacki
Formalne państwo prawne (kwestia charakterystyki) . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Marek Smolak
Między koncepcją państwa socjalnego a koncepcją Rechtsstaat . . . . 69
Jerzy Wróblewski
Z zagadnień pojęcia i ideologii demokratycznego państwa
prawnego (analiza teoretyczna) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
I. Legalność i praworządność
II. Ideologie praworządności
III.Państwo praworządne
IV. Państwo demokratyczne
V. Demokratyczne państwo prawne
Jerzy Stelmach
Filozoficzne aspekty dyskusji o państwie prawnym . . . . . . . . . . . . . . 92
Maria Zmierczak
Koncepcja państwa prawnego
jako ograniczenie władzy narodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Marzena Kordela
Państwo praworządne i państwo prawne – stosunek pojęć . . . . . 117
Spis treści
Lech Morawski
Zasada państwa prawnego – próba reinterpretacji . . . . . . . . . . . . . . 125
Paweł Kaczorowski
Demokratyczne państwo prawa – inna wersja liberalizmu . . . . . . 148
CZĘŚĆ II Państwo prawa – perspektywa historyczno-europejska
Adam Bosiacki
Robert von Mohl i początki koncepcji państwa prawnego . . . . . . 159
Krzysztof Dybowski
Państwo prawa w koncepcji Johna Austina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170
Anna Gryniuk
Pozytywistyczna koncepcja państwa prawnego
i jej późniejsze teoretyczne i praktyczne modyfikacje . . . . . . . . . . . . 178
Maria Zmierczak
Kształtowanie się koncepcji państwa prawnego
(na przykładzie niemieckiej myśli polityczno-prawnej) . . . . . . . . . . . 187
1. Termin „państwo prawne” i jego pochodne
2. Niemieckie definicje państwa prawnego w XIX i XX w.
3. Współczesne rozumienie państwa prawnego w RFN
4. Czy „państwo prawne” to pojęcie specyficznie niemieckie?
Adam Lityński
Państwo prawne w Europie u progu XX wieku.
Zagadnienia prawa karnego i cywilnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200
O istocie państwa prawnego, rządów prawa, praworządności:
– Zagadnienia teoretycznoprawne – Zagadnienia historycznoprawne
Praworządność a prawo karne:
– Wprowadzenie
– Dziedzictwo przeszłości
– Niespodziewane nowości
Praworządność a prawo cywilne:
– Uwagi wprowadzające
– Spuścizna Oświecenia
Liberalizm w prawie cywilnym a państwo prawa
Na przełomie wieków XIX i XX
Uwagi końcowe
Spis treści
Maria Zmierczak
Współczesna dyskusja nad pojęciem państwa prawa we Francji . . . . 212
– Katalizator dyskusji – zmiany w systemie sądownictwa konstytucyjnego
we Francji
– Argumentacja historyczno-filozoficzna
– Poszukiwanie nadrzędnego prawa
– Sceptycyzm prawników i metodologów
CZĘŚĆ III Demokratyczne państwo prawne: zmiana ustrojowa,
Konstytucja RP, przebudowa prawa
Kazimierz Działocha
Państwo prawne w warunkach zmian zasadniczych
systemu prawa RP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225
Adam Strzembosz
Państwo prawne – w doświadczeniu przechodzenia z Polskiej
Rzeczypospolitej Ludowej do Rzeczypospolitej Polskiej . . . . . . . . . . 243
Janina Zakrzewska
Państwo prawa a nowa konstytucja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251
1. Kilka słów o pojęciu demokratycznego państwa prawnego
2. Czy Polska jest demokratycznym państwem prawnym?
3. Demokratyczne państwo prawne w nowej konstytucji
Sławomira Wronkowska,
Czy Rzeczypospolita Polska jest państwem prawnym? . . . . . . . . . . . 260
Jarosław Mikołajewicz, Marek Smolak
Zasada demokratycznego państwa prawnego
w aksjologii Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej . . . . . . . . . . . . . . 276
Sławomira Wronkowska
Charakter prawny klauzuli demokratycznego państwa
prawnego (art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej) . . . . . . . . . 287
Leszek Garlicki
Materialna interpretacja klauzuli demokratycznego państwa
prawnego w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego . . . . . . . 309
Ewa Łętowska
Trudności w przyswajaniu w Polsce praktyki państwa prawa . . . 326
Spis treści
Henryk Olszewski
Polska droga do państwa prawa. Refleksje o kulturze prawnej . 359
Ernest-Wolfgang Bőckennfőrde
Prawo urzeczywistnia wolność, wyznaczając jej granice . . . . . . 371
Aneks
Orzeczenia (wybór) Trybunału Konstytucyjnego (1990–2002)
odnoszących się do formalnych i materialnych treści
klauzuli państwa prawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 381
Nota edytorska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 387
Literatura zagadnienia (wybór) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 390