Rezystor

Rezystor
Rola, budowa, rodzaje, odczyt rezystancji.
Budowa
Rezystor (opornik) – najczęściej spotykany element obwodu
elektrycznego, z reguły składa się z drutu oporowego
nawiniętego na ceramiczny wałek lub rurkę.
Rola rezystora:
 ogranicza prąd w obwodzie,
 ustala napięcie w poszczególnych punktach obwodu.
Rezystory warstwowe powstają przez
napylenie na wałek warstwowy stopu
metalowego lub węgla, później nacina się
je, nadając kształt śruby lub pozostawia
niezmienione.
Podział rezystorów
Rezystory
stałe
Niedrutowe
Warstwowe
Węglowe
Drutowe
Objętościowe
Metalowe
Tlenkowe
Cermetowe
Najważniejsze parametry rezystora:

rezystancja znamionowa - podawana w omach (Ω), kiloomach
(kΩ) lub megaomach (mΩ),

tolerancja rezystancji (dokładność) – podawana w procentach,

moc znamionowa (obciążalność) – największa dopuszczalna moc
wydzielona w rezystorze podczas jego pracy,

współczynnik temperaturowy rezystancji (TWR) – podaje, jak
zmienia się rezystancja rezystora, gdy temp. zmieni się o określoną
liczbę stopni,

napięcie znamionowe – to najwyższe napięcie, jakie może wystąpić
w rezystorze, bez jego trwałego uszkodzenia.
Zasada odczytu rezystancji
Producenci podają w oznaczeniach rezystorów tylko
najważniejsze parametry, czyli rezystancję nominalną,
tolerancję (wyrażoną w procentach klasę dokładności)
i moc znamionową. W przypadku małych oporników gdzie
nie ma miejsca napisy stosuje się oznaczenie kodowe:
cyfrowo-literowe lub barwnych pasków.
Odczyt rezystancji na podstawie kodu
cyfrowo - literowego
oznaczenie
rezystancja
R40
0,40 Ω
30r
30 Ω
7R2
7,2 Ω
820R, K82
820 Ω
3K6
3,6 k Ω
25K
25 k Ω
470K, M47
470 k Ω
2M7
2,7 M Ω
56M
56 M Ω
Odczyt rezystancji na podstawie
barwnego kodu
Liczby znaczące
Mnożnik
Tolerancja
Srebrny
-
0.01
10%
Złoty
-
0.1
5%
Czarny
0
1
-
Brązowy
1
10
1%
Czerwony
2
100
2%
Pomarańczowy
3
1000
-
Żółty
4
10000
-
Zielony
5
100000
-
Niebieski
6
1000000
-
Fioletowy
7
10000000
-
Szary
8
100000000
-
Biały
9
1000000000
-
-
-
20%
Kolor
Brak
-
X
1. Pasek –
1. cyfra
4. Pasek –
2. Pasek – 2.
tolerancja
cyfra
(dokładność)
3. Pasek mnożnik
Rezystancja tego
rezystora wynosi:
210 000 Ω = 210 k Ω
Odczyt kodu rezystora:
 pierwszy pasek jest koloru czerwonego, co według tabeli
odpowiada liczbie 2,
 drugi pasek jest brązowy, odpowiada on liczbie 1,
 trzeci kolor to żółty, oznacza liczbę zer – w tabeli odpowiada
to liczbie 4,
 czwarty pasek jest złoty, więc tolerancja rezystora wynosi
5%.
Ile wynosi wartość rezystancji
rezystora poniżej?
Czerwony – 2
Czarny – 0
Zielony – 00000
Złoty – 5%
Rezystancja tego rezystora
wynosi: 2 000 000 Ω = 2 MΩ.
Rezystancja tego rezystora
wynosi: 1000 Ω = 1kΩ.
Rezystancja tego rezystora
wynosi: 4700Ω.
Rezystancja tego
rezystora wynosi: 150
000Ω = 150k Ω.
10k
Rezystancja tego rezystora wynosi:
10000 Ω = 10 kΩ.
15R
Rezystancja tego rezystora
wynosi: 15 Ω.
5R7
Rezystancja tego rezystora
wynosi: 5,7 Ω.
R75
Rezystancja tego rezystora
wynosi: 0,75 Ω.
Gdy połączymy rezystory szeregowo ich rezystancja wypadkowa
będzie wyrażona wzorem:
R = R1 + R2 + R3
Łącząc szeregowo rezystory zawsze otrzymuje się większą
rezystancję, która jest ich sumą.
W tym przypadku rezystancja wypadkowa jest sumą rezystancji
składowych.
W połączeniu szeregowym przez cały układ przepływa taki
sam prąd, całkowity spadek napięcia jest więc sumą
napięcia na poszczególnych rezystorach. Określa to wzór:
U = U₁ + U₂
Pozostałe wartości takie jak natężenie prądu lub rezystancja
oblicza się, korzystając ze wzoru:
U=I*R
R₁
R₂
U
Do każdego z rezystorów połączonych równolegle przyłożone jest
takie samo napięcie. Prąd wyjściowy jest sumą prądów płynących
przez każdy z rezystorów w układzie, zatem rezystancję wypadkową
można określić za pomocą wzoru:
W przypadku równoległego połączenia rezystorów rezystancja
zawsze jest mniejsza od najmniejszej rezystancji wchodzącej w
skład tego połączenia.
Istnieją też rezystory, których rezystancję można zmieniać,
przesuwając odpowiednim suwakiem po cewce z nawiniętym na nią
drutem oporowym lub naniesioną ścieżką węglową.
R
Ż
B
Ile wynosi wartość rezystancji w
zamieszczonym niżej obwodzie?
R₁
R₂
R₁ = 4 Ω
R₂ = 6 Ω
R = 2,4 Ω
R₁ = 7 Ω
R₂ = 8 Ω
R₃ = 5 Ω
R = 20 Ω









http://www.cyfronika.com.pl/kityAVT/avt701.2.jpg
http://www.aet.com.pl/Portals/0/ZelNet_HermesNet/ProductI
mages/T000-0307-000-02%2000468-REZYSTOR-1W-5P120R-MLT.JPG
http://edukacyjny.cba.pl/index.php?option=com_content&view
=article&id=48:rezystor-rola-rodzaje-parametryodczytywanierezystancji&catid=14:elektrotechnika&Itemid=43
http://elementy-elektroniczne.republika.pl/rezystory.html
http://www.edupedia.pl/words/index/show/532855_slownik_fiz
yczny-czenie_oporw.html
http://xhtml.gajdaw.pl/projekty/30-13/index.html
http://serwis-tv.com/opornik.html
http://serwis-tv.com/opornik.html
„Zajęcia techniczne” podręcznik dla gimnazjum, Urszula
Białka, Operon
Źródła