Tkanka okrywająca

Tkanka
okrywająca
Tkanka okrywająca
Tworzy zewnętrzną powłokę rośliny,
chroni ją przed niekorzystnym wpływem
czynników środowiska zewnętrznego,
nadmierną transpiracją, urazami mechanicznymi.
Tkankę okrywającą dzielimy na:

Pierwotną
Jest to tkanka żywa,
zaliczamy do niej
skórkę.

Wtórną
Jest to tkanka martwa,
zaliczamy do niej
korek.
Skórka
Występuje u roślin
zielonych, a także w
młodych organach drzew
i krzewów.
Nie jest tkaną jednorodną,
ponieważ wiele jej
komórek przekształca się
w specyficzne wytwory,
np. aparaty szparkowe,
włoski, kolce, włośniki
Podział skórki:
Skórka liścia (epiderma)
Występuje w części nadziemnej rośliny.
Zbudowana z ściśle przylegających do siebie
komórek.
Na ogół nie posiada chloroplastów.
Zewnętrzna ściana komórkowa jest pogrubiona i
pokryta warstwą tłuszczowców, zwaną kutykulą.
Funkcje epidermy

Ochrona przed
nadmierną utratą wody.

Ochrona przed
wnikaniem
mikroorganizmów.

Odpowiada również za
prawidłowy przebieg
wymiany gazowej.
Wytwory epidermy:
Kutykula

Jest to cienka warstwa pokrywająca zewnętrzną ścianę
komórek epidermy. Jest nieprzepuszczalna dla wody i
gazów.

Składa się ze związków lipidowych, celulozy i pektyny.
Rola kutykuli

Główną funkcją kutykuli jest
ochrona rośliny przez utratą
wody i substancji obecnych w
ścianie komórkowej.

Warstwa kutykuli jest
również barierą utrudniającą
wnikanie w organizm rośliny
strzępków grzybni, wirusów i
bakterii
Aparaty szparkowe

Składa się z dwóch komórek zawierających
chloroplasty. Między nimi znajduje się szparka która
łączy się z przestworami miękiszu gąbczastego. Napływ
wody do komórek szparkowych powoduje zwiększenie
uwodnienia (turgoru). Komórki się nadymają.

Największe skupienie aparatów szparkowych jest na
spodniej powierzchni liścia. U roślin wodnych na
wierzchniej.
Rola aparatów szparkowych

Aparat szparkowy umożliwia przeprowadzanie
wymiany gazowej.

W zależności od typu aparatu szparkowego napływ
wody może powodować wygięcie komórek (u
dwuliściennych) lub rozsunięcie ( u jednoliściennych).

W razie odpływu wody z komórek szparki się zamykają
i kurczą, co zmniejsza transpirację i ogranicza wymianę
gazową.
Włoski
Włoski są wytworami charakterystycznymi dla
nadziemnych części roślin. Pełnia u roślin
bardzo różnorodne funkcje.
Można je podzielić na:
Kutner
Są silnie rozgałęzione, tworzące
grubą powłokę na liściach i
łodygach.
Zadaniem kutneru jest ochrona rośliny
przed zimnem, nadmiernym
parowaniem, zbyt silnym
nasłonecznieniem czy
wysuszającym wiatrem. Kutner
silnie rozprasza światło.
Występuje, np. u szarotki alpejskiej lub
dziewanny kutnerowatej.
Włoski czepne
Są zaopatrzone w różnego
rodzaju haczyki
umożliwiające roślinom
przyczepienie się do podłoża.
Występują, np. u przytulii
czepnej czy chmielu.
Włoski parzące
Pełnią funkcję
obronną.
Występują np.
u pokrzywy.
Włoski wydzielnicze (gruczołowe)
Produkują olejki
zapachowe,
np. u pelargonii
Produkują enzymy
trawienne w przypadku
roślin owadożernych,
np. rosiczki.
Skórka korzenia (ryzoderma)
Występuje na powierzchni młodych korzeni.
Tworzą ją prostopadłościenne komórki, ściśle do
siebie przylegające.
Nie występuje w niej kutykula.
Komórki te tworzą wypustki zwiększające
powierzchnie wchłaniania.
Funkcje ryzodermy

Pobieranie wody z gleby.

Ochrona przed wnikaniem mikroorganizmów.
Wytwory ryzodermy:
Włośniki
W przeciwieństwie do włosków są
jednokomórkowe. Ich rolą jest
zwiększanie powierzchni przez która
korzeń pobiera wodę i związki
organiczne (sole mineralne)
Przeprowadzają tlen do komórek
korzenia, a w odwrotną stronę
dwutlenek węgla.
Włośniki nie występują w korzeniach
roślin wodnych i żyjących z mikoryzie
ektotroficznej z grzybami.
Korek (fellem)

Powstaje przez zróżnicowanie się komórek powstałych
dzięki podziałom fellogenu, odłożonego po
zewnętrznej stronie tkanki korkotwórczej.

Składa się z martwych komórek wypełnionych
powietrzem. Ich ściany są zgrubiałe, często zdrewniałe,
a pomiędzy ścianą pierwotną a wtórną znajduje się
warstwa suberyny - substancji o składzie chemicznym
zbliżonym do kutyny.

Korek jest tkanką nie przepuszczającą wody i
powietrza. Chroni roślinę przed uszkodzeniami
mechanicznymi, przegrzaniem i przemarznięciem.
Przetchlinki
Umożliwiają kontakt rośliny ze środowiskiem. Są to
miejsca, w których komórki korka ułożone są luźniej,
dzięki czemu para wodna i inne gazy mogą swobodnie
przepływać do wnętrza i na zewnątrz rośliny.


Felloderma jest cienką warstwą komórek
miękiszowych, odłożonych przez tkankę
korkotwórczą (fellogen) do wnętrza organu.

Korek, fellogen i felloderma tworzą korkowicę
(perydermę).
Podsumowanie

Skórka jest jednolitą tkanką, zbudowaną przez żywe
komórki niewiele różniące się od siebie. Ich zewnętrzne
ściany wysycone są kutyną.

Skórkę organów nadziemnych może pokrywać kutykula
- warstwa różnych związków tłuszczowych, nie
przepuszczająca wody i gazów. Niekiedy komórki
skórki mogą różnicować się w rozmaite wytwory
służące ochronie rośliny (włoski, kolce).
Podsumowanie

Skórka korzeni nie ma szparek, a niektóre jej komórki
zaopatrzone są w wyrostki - włośniki, usprawniające
pobieranie roztworów z gleby.

Peryderma zbudowana jest z 3 warstw zróżnicowanych
tkanek (tkanki korkotwórczej, korka i felodermy),
pełniących odmienne funkcje.

Właściwą rolę ochronną pełni w perydermie korek,
czyli tkanka zbudowana z martwych komórek o
ścianach wysyconych suberyną. Korek powstaje dzięki
działalności tkanki korkotwórczej.
Podsumowanie

Do łączności ze środowiskiem zewnętrznym służą:
- w skórce - szparki z aparatami szparkowymi,
- w korku - przetchlinki.

Skórka chroni młode, rosnące organy roślin
wieloletnich i całe ciała roślin zielnych.

Peryderma ochrania starsze organy roślin wieloletnich.
Zrobiły:
Anna
Leśniak
Agnieszka
Łanecka
Źródła inspirujące:

Podręcznik do Biologii

Vademecum do Biologii

Grafiki – google.pl
Strony internetowe:
http://www.sciaga.pl/tekst/18728-19tkanka_okrywajaca
http://portalwiedzy.onet.pl/63357,,,,korkowica,haslo.html
