EMOCJONALNE KONSEKWENCJE STRESU ANNA LORANTY, EWA TOMASZEK TEMATYKA PREZENTACJI ❖ DEFINICJA BRUKSIZMU. ❖ CECHY OSOBOWOŚCI A PODATNOŚĆ NA BRUKSIZM. ❖ CZYNNIKI STRESOWE PODCZAS STUDIÓW STOMATOLOGICZNYCH. CZYM JEST BRUKSIZM? ❖Jedna z najczęściej występujących parafunkcji zwarciowych w układzie stomatognatycznym. ❖Nawykowe, nieświadome zaciskanie oraz zgrzytanie zębami. ❖Ma wpływ autodestrukcyjny na narząd żucia. STOPNIE NASILENIA BRUKSIZMU WEDŁUG H. PANEK B1 – bruksizm przypuszczalny B2 – bruksizm czynny bez większych uszkodzeń twardych tkanek zębów B3 – bruksizm czynny utrwalony z patologicznym starciem zębów B4 – bruksizm przebyty U KOGO WYSTĘPUJE BRUKSIZM? NA PODSTAWIE BADAŃ CECHY OSOBOWOŚCI CHARAKTERYSTYCZNE U OSÓB Z BRUKSIZMEM WG NIEKTÓRYCH BADACZY ❖ Agresja ❖ Niepokój ❖ Nadmierna aktywność ❖ Potrzeba kontroli FISCHER I O’TOOLE WYKAZALI, ŻE OSOBY Z BRUKSIZMEM SĄ: ❖ NIEŚMIAŁE ❖ OSTROŻNE ❖ UNIKAJĄ KOMPROMISÓW ❖ MAJĄ POCZUCIE MNIEJSZEJ WARTOŚCI ❖ SĄ OPORNE W WYRAŻANIU SWOICH UCZUĆ ❖ MAJĄ SKŁONNOŚĆ DO UMARTWIANIA SIĘ I NIEPOKOJU KAMPE WYKAZAŁ, ŻE W GRUPIE 29 OSÓB Z BRUKSIZMEM WYSTĘPOWAŁ ISTOTNIE WYŻSZY POZIOM SOMATYCZNEGO NIEPOKOJU, TENSJI MIĘŚNIOWEJ ORAZ PODATNOŚCI NA STRES W PORÓWNANIU Z „NORMALNĄ POPULACJĄ”. PIERCE NIE ZNALAZŁ NATOMIAST RÓŻNIC W PROFILU OSOBOWOŚCI WYSTĘPUJĄCYM U OSÓB Z BRUKSIZMEM LUB BEZ BRUKSIZMU I STWIERDZIŁ, ŻE OSOBY Z BRUKSIZMEM „OKAZUJĄ SIĘ STOSUNKOWO NORMALNE W POMIARACH PSYCHOMETRYCZNYCH”. FREIDMAN I ROSENMAN WYKAZALI ZWIĄZEK MIĘDZY BRUKSIZMEM A OSOBOWOŚCIĄ TYPU A. TEN TYP OSOBOWOŚCI JEST CHARAKTERYSTYCZNY DLA OSÓB NIEUSTANNIE SPIESZĄCYCH SIĘ, AMBITNYCH, ANGAŻUJĄCYCH SIĘ W RÓŻNORODNĄ DZIAŁALNOŚĆ, INTENSYWNIE DĄŻĄCYCH DO SUKCESU I CHĘTNIE KONKURUJĄCYCH Z INNYMI, ABY OSIĄGNĄĆ SWÓJ CEL I TO W MOŻLIWIE KRÓTKIM CZASIE. TYPOWĄ MOTORYCZNĄ OZNAKĄ ZACHOWANIA TYCH OSÓB JEST EKSPLOZYJNA INTONACJA MÓWIENIA, IMPULSYWNA GESTYKULACJA, NAPIĘCIE RYSÓW TWARZY I NAPIĘCIE MIĘŚNI CAŁEGO CIAŁA ORAZ ZACISKANIE ZĘBÓW. GRABER UWAŻAŁ, ŻE BRUKSIZM CZĘŚCIEJ WYSTĘPUJE U OSÓB INTROWERTYCZNYCH, JAKO SPOSÓB WYŁADOWANIA TŁUMIONYCH EMOCJI I STRESU W POSTACI ZASTĘPCZYCH CZYNNOŚCI PARAFUNKCJONALNYCH. KONKRETNE CECHY A BRUKSIZM TEST MMPI – WAŻNA DIAGNOSTYKA NAJWAŻNIEJSZYCH CECH OSOBOWOŚCI : HIPOCHONDRIA,DEPRESJA,HISTERIA,PSYCHOPATYCZNA OSOBOWOŚĆ, PARANOJA, PSYCHASTENIA,SCHIZOFRENIA,ITD.- WYKAZAŁ ŻE 40% CHORYCH Z DYSFUNKCJAMI S-Ż MA PODWYŻSZONĄ SKALĘ HISTERII I HIPOCHONDRII. TEST EPQ-R O PODŁOŻU PSYCHOGENNYM: NEUROTYZM,PSYCHOTYZM, EKSTRAWERSJA, INTRAWERSJA CZĘSTSZE PARAFUNKCJE S-Ż U LICEALISTÓW I STUDENTÓW STOMATOLOGII O WYSOKIM NEUROTYZMIE W PORÓWNANIU Z EKSTRAWERTYKAMI. WYNIKA TO Z FAKTU IŻ OSOBA NEUROTYCZNA JEST MNIEJ CHĘTNA DO UZEWNĘTRZNIANIA SWOICH EMOCJI STĄD ZWIĘKSZENIE NAPIĘCIA MIĘŚNI NARZĄDU ŻUCIA I JEGO PARAFUNKCJI OKLUZYJNYCH. Wiele badań wykazało, że zaburzenia czynnościowe układu stomatognatycznego są powiązane z typem osobowości pacjenta i jego umiejętnością radzenia sobie ze stresem. Duże napięcie mięśniowe żwaczy jest głównym czynnikiem wywołującym tą parafunkcje TMJ - zależy od coping with stress danej osobowości. Długotrwały stres wyzwala nadmierną aktywność mięśniową żuchwy a jego naturalnym odreagowaniem są reakcje ruchowe nieświadome( w większości przypadków ) = etiopatogeneza bruksizmu! Skutki tej parafuncji manifestują się w patologicznym starciu zębów, uszkodzeniem przyzębia oraz stawu sż, wystąpieniu bolesnych trzasków dyslokacyjnych CZYNNIKI STRESOWE PODCZAS STUDIÓW STOMATOLOGICZNYCH BADANIE PRZEPROWADZONE PRZEZ KLINIKĘ ORTODONTCJI UJ W 2018 Studenci stomatologii to niezwykle zestresowana grupa młodych ludzi- co odznacza się w wynikach wspomnianego badania. Wykorzystano wówczas dwa kwestionariusze- DES (stres środowiskowy jamy ustnej oraz PSS-10 ( skala odczuwanego stresu). Badania przeprowadzono na polskich oraz anglojęzycznych studentach podczas okresu sesji. Wyniki są przerażające – współczynnik odpowiedzi w przypadku Polskich osób to AŻ 93%! Podczas gdy w przypadku studentów UK było to całkowicie 70%. Największy poziom stresu PPS odnotowano u młodych z drugiego roku, a poziom DDS u trzecioroczniaków. Nie wykazano zróżnicowania względem roku studiów u UK studentów. Czynnikiem najbardziej stresującym okazały się WARUNKI STUDIOWANIA zwłaszcza u rocznika 2,3 oraz 5 PL studentów JAKI JEST WNIOSEK ? BADANIE WYKAZAŁO ISTOTNE ZRÓŻNICOWANIE WZGLĘDEM NARODOWOŚCI, PŁCI ORAZ WIEKU STUDENTÓW W STOSUNKU DO CZYNNIKÓW STRESUJĄCYCH. DLA OBU GRUP I WSZYSTKICH LAT NAJBARDZIEJ STRESUJĄCYM CZYNNIKIEM BYŁY WARUNKI NAUKI. WŚRÓD WSZYSTKICH STUDENTÓW PL DRUGIM CZYNNIKIEM BYŁ WYBÓR KARIERY ZAWODOWEJ ORAZ DLA 1,2 ROKU- PROBLEMY OSOBISTE. ( A NA 3,4,5 ROKU BYŁ TO NAJMNIEJSZY PROBLEM ) INTERAKCJA Z ADMINISTRACJĄ ORAZ PRACA I OBOWIĄZKI BYŁY NAJMNIEJ STRESUJĄCE DLA WSZYSTKICH LAT NAJWYŻSZY DES – U STUDENTÓW PL 3 ROKU KOBIETY WYKAZAŁY ZNACZNIE WYŻSZE WYNIKI W BADANIU DES ORAZ PPS CO SPRAWIA ŻE SIĘ STRESUJEMY? o o o o o o o o CO JESZCZE ? • • • • • OD CZEGO JESZCZE ZALEŻY POZIOM STRESU? JAKIE SĄ OBJAWY DŁUGOTRWAŁEGO STRESU JAK SAMODZIELNIE ROZLUŹNIĆ NAPIĘTE MIĘŚNIE TWARZY? ŹRÓDŁA ❖ N14.QXD (DBC.WROC.PL) ❖ HTTPS://WWW.FIZJOTERAPIASTOMATOLOGICZNA.COM.PL/PORADNIK/BRUKSIZM ❖ HTTPS://DMP.UMW.EDU.PL/PDF/2009/46/1/11.PDF ❖ HTTPS://WWW.YOUTUBE.COM/WATCH?V=JTW052EFBB0 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ! :)