Mateusz Siok 3A1 REFERAT Wyładowania elektryczne w przyrodzie W przyrodzie mamy doczynienia z różnymi formami zjawisk elektrycznych. Najważniejsze z nich to: Zjawiska elektryczne w ciałach ryb które są formą komunikacji lub ochrony np. wąż elektryczny, niektóre płaszczki czy sum. Zjawiska elektryczne w układzie nerwowym człowieka który służy przekazywaniu informacji i sygnałów za pomocą impulsów elektrycznych. Wyładowania elektryczne są to zjawisko przepływu prądu elektrycznego w dielektrykach pod wpływem pola wyładowanie elektryczne. Wyładowanie elektryczne jest uwarunkowane działaniem czynników jonizujących lub istnieniem źródeł swobodnych elektronów. Wyładowania elektryczne dzielimy na: Pioruny - bardzo silne wyładowanie elektrostatyczne w atmosferze powstające naturalnie, zwykle towarzyszące burzom. Piorunowi często towarzyszy grom dźwiękowy oraz zjawisko świetlne zwane błyskawicą. Może ono przybierać rozmaite kształty i rozciągłości, tworzyć linie proste lub rozgałęziać się do góry lub w dół. Występują błyskawice, które widoczne są jedynie jako rozjaśnienie powierzchni chmury, inne znów w ciągu ułamka sekundy przypominają swym kształtem świecący sznur pereł. Wyładowanie koronowe - powstają wówczas, gdy wokół ciała jest pole elektryczne wystarczająco silne, by zjonizować otaczające powietrze lecz zbyt słabe, by spowodować przeskok iskry. Wyładowanie pajęczynowe – snop błyskawic biegnących poziomo wzdłuż podstawy chmur. Powstają tuż za frontem burzowym. Błękitne smugi – wyładowania rozciągające się od szczytu chmury burzowej do wysokości ok. 50 km. Duszki – wyładowania pojawiające się wysoko w jonosferze. Są wyjątkowo urokliwe, ale trwają tylko kilkanaście milisekund. Powstają tuż po uderzeniu w Ziemie bardzo silnego pioruna. Elfy – ogromne dyski słabej poświaty, tworzące się na wysokości ok. 100 km nad powierzchnią Ziemi. Są tak słabe i pojawiają się na tak krótko, że nie widać ich gołym okiem. Ujawniają się dopiero na zdjęciach robionych czułym sprzętem. Rezonans magnetyczny i jego wykorzystanie w diagnostyce Rezonans magnetyczny jest jedną z technik diagnostyki obrazowej, szeroko stosowanej w medycynie. Rezonans magnetyczny umożliwia w sposób nieinwazyjny badanie wszystkich wewnętrznych, anatomicznych struktur organizmu Rezonans magnetyczny wykorzystuje właściwości magnetyczne cząsteczek wody w organizmie człowieka, a ściślej protonów, w jądrach wodoru. Protony umieszczone w polu magnetycznym ulegają pewnemu uporządkowaniu. Poddane działaniu fal radiowych, o odpowiedniej częstotliwości, zmieniają swój stan i oddają energię wysyłając fale o tej samej częstotliwości. Fale są odbierane przez czujniki tomografu, a następnie komputerowo przetwarzane na przekrojowy obraz medyczny. Obróbka komputerowa pozwala również na stworzenie trójwymiarowych obrazów badanych narządów. Pod względem konstrukcyjnym wyróżnia się dwa rodzaje aparatów MRI: otwarte - umożliwiające dostęp do pacjenta z trzech stron (przydaje się jeśli badany pacjent boi się zamkniętych przestani, ma problemy z otyłością bądź znajduje w pozycji przymusowej); zamknięte – pacjent umieszczany jest w tunelu magnesu. Rezonans magnetyczny pozwala określić w jakim stanie znajdują się narządy wewnętrzne, tkanki, a dzięki zastosowaniu kontrastu nawet ich funkcji. Precyzyjnie określa zmiany patologiczne w układzie mięśniowym i szkieletowym, a nawet w szpiku kostnym. Dzięki badaniu możliwe jest uwidocznienie naczyń krwionośnych, jamy serca i mięśnia sercowego. Rezonans magnetyczny szeroko jest wykorzystywany przy diagnozowaniu chorób ośrodkowego układu nerwowego. Służy do wykrywania guzów w tkankach miękkich, guzów serca, płuc, nowotworów narządów rodnych. Rezonans magnetyczny, ze względu na działanie silnego pola magnetycznego, nie może być wykonany u osób z wszczepionym rozrusznikiem serca lub neurostymulatorem. Lekarz przeprowadzający badanie rezonansem magnetycznym musi być poinformowany o ewentualnych metalicznych przedmiotach w organizmie: implantach ortopedycznych (śruby, druty, stabilizatory), metalicznej wkładce wewnątrzmacicznej, metalicznych protezach dentystycznych. Osoby, u których występuje podejrzenie istnienia opiłku metalowego w gałce ocznej (tokarze, ślusarze), muszą przejść najpierw badanie okulistyczne. Opiłek poddany działaniu pola magnetycznego, może uszkodzić gałkę oczną. Aby nie zniekształcić obrazu, ubranie, w którym wykonujemy badanie, nie może zawierać metalowych elementów (guziki, zamki). Samo ubranie powinno być również wygodne z racji potrzeby pozostania podczas badania przez dłuższy czas w bezruchu.