KOLEKCJE NARODOWE

Kolekcje
Narodowe
KOLEKCJE NARODOWE
Uni
eśc
ie |
1
Bydgo
szcz |
2
Poznań | 2
|3
Rogów
Początki
Idea Kolekcji Narodowych jest inicjatywą, która zrodziła się
w pierwszych latach XXI wieku w gronie botaników i dyrektorów
ogrodów botanicznych skupionych przy nowo powstałym Polskim
Towarzystwie Ogrodów Botanicznych. Do urzeczywistnienia tej
idei przystąpiono w 2007 roku. Obecnie program realizowany jest
pod egidą Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego. Do 2015 roku
zarejestrowano już 20 Kolekcji Narodowych (patrz mapka).
Komu i po co?
Kolekcje Narodowe to program certyfikacji kolekcji botanicznych
polegający na typowaniu najbogatszych i najlepiej prowadzonych
w sposób profesjonalny zbiorów roślin w ramach zdefiniowanej
grupy systematycznej. Jego główną ideą jest promocja tworzenia
specjalistycznych i wzorcowych kolekcji z prawidłowo
zweryfikowanymi okazami o udokumentowanym pochodzeniu,
w miejsce uniwersalnych zbiorów roślin, które z reguły nie są
wsparte merytoryczną i naukową opieką specjalistów, słabo
zweryfikowane i niepełne, i których faktyczna wartość nie jest
adekwatna do oficjalnych statystyk. Kolekcje Narodowe mają być
źródłem materiału referencyjnego i badawczego dla botaników,
szkółkarzy, żywym bankiem genów i materiałem edukacyjnym.
Program ma stanowić rodzaj drogowskazu dla osób poszukujących
różnego rodzaju informacji o poszczególnych grupach roślin
i ułatwić ich znalezienie, a także metodą ochrony i zachowania
historycznych odmian, czy zagrożonych gatunków.
Jak to działa?
Kolekcje definiowane są w obrębie grup taksonomicznych –
rodzajów, sekcji, czasami rodzin itd., wzorem podobnych
programów Kolekcji Narodowych tworzonych w krajach Europy
Zachodniej, czy USA. Zatem może to być Narodowa Kolekcja
w obrębie rodzaju Abies, Magnolia, Lonicera, ale też kolekcja
zielnych odmian peonii, starych odmian jabłoni, czy zimotrwałych
gatunków dębów. Zwykle wybierana jest najbogatsza kolekcja
w ramach zdefiniowanej grupy roślin w skali kraju, lub też dwie, czy
więcej równorzędnych. Rejestracji dokonuje 3-osobowa komisja.
Właściciel Kolekcji Narodowej otrzymuje certyfikat, tablicę
opisującą kolekcję i prawo do posługiwania się nazwą i logotypem
Kolekcji Narodowych.
Więcej na hp://www.ptd.pl
Opracował Piotr Banaszczak
Przewodniczący Komisji
Kolekcji Narodowych
Sierpień 2015.
Właściciel kolekcji: Og
ród Botaniczny IHAR w
B
y
d
g
oszczy
Adres kolekcji: ul. Jeźd
ziecka 5, 85-687 Bydgo
s
z
cz
Telefon/faks: 52 381319
3
Email: [email protected]
net.pl
Strona internetowa: htt
p://www.ihar.edu.pl/
krajowe_centrum_rosl
innych_zasobow_geno
wych.php
Opiekun kolekcji: dr inż
. Włodzimierz Majtkow
s
k
i
Liczba taksonów Kolek
cji Narodowej: 83
Data zatwierdzenia Kol
ekcji Narodowej: 04.10
.2007
N
arodowa Kolekcja rodziny Cyperaceae
liczy obecnie 83 taksony, które należą
do rodzajów: Carex (60 gatunków),
Cyperus (3 gatunki) i Scirpus (2 gatunki).
Materiały roślinne do tej kolekcji
pozyskiwano od 1995 roku, głównie
w trakcie ekspedycji terenowych oraz
w ramach wymiany z krajowymi i zagrani-
cznymi ogrodami botanicznymi,
placówkami badawczymi i hodowlanymi.
Wśród zgromadzonych gatunków turzyc,
36 występuje w rodzimej florze. W kolekcji
znajduje się 11 gatunków chronionych
i zagrożonych. Stąd ważnym celem tej
kolekcji jest ochrona ex situ tych często
pomijanych gatunków w innych kolekcjach .
Kolekcja rodzaju Echinodorus
abienice (Echinodorus) są amfifitami,
czyli roślinami ziemno-wodnymi,
rosnącymi w strefie wahań poziomu wody
na brzegach rzek, wód stojących i w miejscach podmokłych, okresowo i regularnie
zalewanych, występującymi tylko w tropikach i subtropikach obu Ameryk.
Pierwsze gatunki żabienic do Wrocławskiego Ogrodu Botanicznego trafiły we
wczesnych latach 50-tych ub. wieku, kiedy
to utworzono w ogrodzie dział roślin
wodnych i bagiennych. Obecnie kolekcja
liczy 74 kultywary oraz 30 gatunków
i odmian naturalnych reprezentowanych
Ż
przez 142 proweniencje. Jest to największy
na świecie zbiór tych roślin, obejmujący ok.
95% wszystkich taksonów należących do
tego rodzaju. Rośliny - udostępnione do
oglądania - uprawiane są w ciepłej szklarni
i w dużych 1.200 litrowych akwariach
ekspozycyjnych. Rośliny te były i są
podstawowym roślinnym elementem
wystroju akwariów. Apogeum ich
popularności przypada na lata 1980-2005;
wówczas to w szkółkach roślin wodnych
powstała większość barwnych krzyżówek,
nadal cieszących się dużym uznaniem
wśród akwarystów.
o
g
e
i
k
s
w
a
ł
c
o
r
W
u
t
e
t
y
s
r
e
w
i
n
U
y
n
z
c
i
n
a
t
o
B
d
ó
r
g
O
:
ji
c
k
e
l
o
k
l
e
i
c
i
c
ś
Wła
w
a
ł
c
o
r
W
5
3
-3
0
5
,
3
2
a
z
c
i
w
e
i
k
n
e
i
S
.
H
.
l
u
:
ji
c
Adres kolek
3
8
4
4
2
2
3
1
7
/
7
5
9
5
2
Telefon/faks: 71 32
l
.p
c
o
r
.w
i
n
.u
l
o
i
b
@
r
Email: obuw
l
.p
w
a
l
c
o
r
.w
y
n
z
c
i
n
a
t
o
b
d
o
r
g
.o
w
w
w
/
:/
p
t
t
h
:
Strona internetowa
i
k
s
ń
i
m
a
K
d
r
a
z
s
y
Opiekun kolekcji: dr R
8
0
1
j:
e
w
o
d
o
r
a
N
ji
c
k
e
l
o
K
w
ó
n
o
s
k
a
t
a
b
z
Lic
1
1
0
.2
9
.0
6
0
j:
e
w
o
d
o
r
a
N
ji
c
k
e
l
o
K
a
i
n
e
z
d
r
e
Data zatwi
Tekst i zdjęcia: Włodzimierz Majtkowski, Ryszard Kamiński, Piotr Banaszczak. Opracował Piotr Banaszczak. Sierpień 2015.
Kolekcja rodziny Cyperaceae