OGÓLNE ZASADY KOMUNIKOWANIA SIĘ Z DZIEĆMI Mów do dziecka patrząc mu w oczy, Przykucnij do poziomu dziecka - skieruj twarz w jego stronę, Słuchaj uwaŜnie tego, co ma do powiedzenia – odłóŜ gazetę, przycisz radio, potwierdzaj, Ŝe słuchasz, Mów o swoich odczuciach, a nie oskarŜaj dziecka – uŜywaj komunikatu „ja”, a nie „ty”, Upewniaj się czy zrozumiałeś, co powiedziało dziecko, poprzez korzystanie z parafrazy – czyli powtarzaj własnymi słowami, to co oznajmiła Ci pociecha, Daj się wypowiedzieć dziecku do końca – nie przerywaj w pół zdania, Wykorzystaj magię wieczoru, on sprzyja rozmowie, Korzystaj z okazji do rozmów z dzieckiem (wspólna jazda autem, kolacja, wyjście do sklepu) Nie unikaj kontaktu fizycznego, przytulenia, chwycenia za rękę DLACZEGO WARTO WYZNACZAĆ DZIECKU GRANICE? Dziecko od urodzenia wyposaŜone jest w pewne predyspozycje, temperament, cechy wyglądu fizycznego, zdolności. Nie posiada jednak umiejętności, które pozwolą mu efektywnie i samodzielnie funkcjonować w społeczeństwie. Dziecko uczy się tego od nas, dorosłych. Podgląda nasze zachowania, słucha tego, co mówimy, reaguje na nasze działania. Właśnie słowa i działania rodziców są tymi granicami, w których dziecko uczy się poruszać. Od tego, jaką postawę przyjmujemy w stosunku do dziecka zaleŜy, jakie cechy się w nim wykształcą. Zbyt duŜa dominacja rodzica zakładająca wąskie granice zachowań, moŜe skutkować uległością i konformizmem dziecka, lub agresją i oporem. Nadmierna pobłaŜliwość moŜe prowadzić do niedojrzałości emocjonalnej i społecznej dziecka, wzmacniać egoizm i brak poszanowania dla innych osób. Dziecko pozostawione same sobie, gdy rodzic nie angaŜuje się wystarczająco w wyznaczanie dziecku granic powoduje, Ŝe nie ma ono moŜliwości uczenia się konsekwencji swoich działań, a tym samym trudno mu być odpowiedzialnym. Postawa szacunku, akceptacji i miłości w stosunku do dziecka, z jednoczesnym jasnym i stanowczym formułowaniem granic jego zachowania będzie skutkować tym, Ŝe nasze dziecko będzie mądrym, szczęśliwym i współpracującym z innymi człowiekiem. JAK STAWIAĆ DZIECKU GRANICE? W wyznaczaniu granic dziecku warto kierować się zasadą „złotego środka”, znaczy to, Ŝe powinno się opierać na rozsądnych ograniczeniach i mądrej swobodzie. Granice zbyt wąskie uniemoŜliwiają dziecku rozwój, nie mogą one testować i poznawać swoich moŜliwości. Zbyt szerokie wytyczania granic powoduje, Ŝe dziecko nie czuje się bezpiecznie, nie moŜe odczuwać konsekwencji swoich działań, a tym samym utrudnia mu to uczenie się odpowiedzialności. Granice niestabilne, zaleŜne od humoru rodzica, równieŜ nie dają mu poczucia bezpieczeństwa, dziecko Ŝyje w chaosie oczekiwań. Dopiero granice zrównowaŜone pozwalają dokonywać dziecku ograniczonego wyboru, uczą ponoszenia konsekwencji swoich działań, współpracy i odpowiedzialności. Granice, zasady zachowania powinny być formułowane w sposób jasny, czytelny, dostosowany do wieku dziecka i rzeczywistości, w której ono Ŝyje. Warto, aby były spójne i stałe dla wszystkich członków rodziny, aby rodzice tworzyli „wspólny front” oczekiwań. Dziecko powinno wiedzieć, jakie poniesie konsekwencje za przekraczanie granic, a takŜe zawsze te konsekwencje ponieść. Pamiętajmy jednak, aby wyznaczanie granic dziecku było tylko elementem naszego bycia z nim. Rozmawiajmy z dzieckiem o jego przeŜyciach, pytajmy o opinię, dzielmy się własnym doświadczeniem. Gdy będziemy mieć głęboka więź z własnym dzieckiem, będzie nam łatwiej stawiać mu ograniczenia i granice.