Zastosowanie PPP w projektach teleinformatycznych Tomasz Białobłocki Warszawa, 28 listopada 2008 r. Sposoby interwencji przez władze regionalne i lokalne mające na celu bezpośrednią stymulację popytu na sieci i usługi szerokopasmowe w krajach UE 1. Agregacja popytu na rynku telekomunikacyjnym przez władze publiczne (regionalne) – – 2. podejście to ma na celu stymulowanie rozwoju technologii szerokopasmowych do regionów lub społeczności po to, aby stworzyć masę krytyczną użytkowników, dostarczając tym samym bodźca dla operatorów telekomunikacyjnych do budowania sieci. władze regionalne i lokalne mogą ogrywać rolę kluczowych graczy w tym procesie. Bezpośrednie subsydiowanie dostawców usług telekomunikacyjnych – 3. Wielka Brytania - w kilku centralach w Kornwalii podwyższono funkcjonalności dzięki subsydiom jakie otrzymał operator narodowy – British Telecom. – Francja - w celu zwiększenia pokrycia sieci komórkowej i zapewnienia w ciągu 3 lat pokrycia całego kraju (uwzględniając obszary zamieszkałe na stałe lub czasowo oraz szlaki transportowe) rząd postanowił wesprzeć inwestycje operatora w zakresie budowy stacji bazowych Budowa i/lub posiadanie sieci przez podmioty publiczne – 2 władze lokalne w Szwecji położyły ciemne włókna z zamiarem wydzierżawienia ich potencjalnym użytkownikom oraz podmiotom budującym sieci. Sposoby interwencji przez władze regionalne i lokalne mające na celu bezpośrednią stymulację popytu na sieci i usługi szerokopasmowe w krajach UE 4. Tworzenie atrakcyjnych warunków dla operatorów komercyjnych – 5. polityki lokalne mogą służyć zachęcaniu operatorów telekomunikacyjnych, szczególnie tych wykorzystujących alternatywne technologie szerokopasmowego dostępu do Internetu, do inwestowania w regionie lub na obszarze lokalnym. Jednym z podejść w ramach tych polityk jest tworzenie bardziej pobłażliwych uwarunkowań regulacyjnych i prawnych, umożliwiających przedsiębiorcom testowanie poszczególnych technologii. Partnerstwo publiczno – prywatne – – – 3 może obejmować partnerstwa pomiędzy władzami publicznymi i operatorami telekomunikacyjnymi i/lub partnerstwa pomiędzy władzami publicznymi i lokalnymi przedsiębiorstwami. sugeruje się, aby dostawcy infrastruktury wchodzili w długoterminowe partnerstwa z władzami lokalnymi. Nie powinno się natomiast oczekiwać od przedstawicieli władz i użytkowników wiedzy z zakresu zagadnień teleinformatycznych, niezbędnej do włączenia zagadnień ICT do ich procesu planowania, gdyż taką właśnie wiedzę powinni dostarczyć dostawcy telekomunikacyjni i oni powinni w tym procesie uczestniczyć. Partnerstwo publiczno-prywatne może stanowić odpowiednią metodę finansowania inwestycji w przypadku gdy występuje znaczna możliwość zaangażowania sektora prywatnego, zwłaszcza w obszarach, w których nie jest możliwe ani właściwe odstąpienie od własności publicznej czy też świadczenia usług. Poza dźwignią finansową osiąganą dzięki takiemu partnerstwu, partnerstwo publiczno-prywatne na poziomie projektu przyczynia się również do poprawy jakości wdrażania a następnie zarządzania projektami. Zatem zachęca się Państwa Członkowskie do wybierania takiej formy partnerstwa gdy istnieje taka możliwość (źródło: KOM(2005) 0299). Alokacja środków UE na rozwój Społeczeństwa Informacyjnego Środki UE dla Polski na lata 2007-13 67,28 mld Euro w tym na realizację projektów w zakresie wsparcia rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w Polsce ponad 4,3 mld Euro 4 Zakres PPP Model ten ogranicza PPP do budowy kanalizacji i ciemnych włókien przez sektor publiczny i dostawców hurtowych Dostawcy usług inwestują w przyłącza abonenckie, podłączenia oraz świadczą usługi Korzyścią wynikającą z zastosowania tego modelu jest skupienie się na budowie kanalizacji i światłowodów, czyli elementów infrastruktury, w zakresie której istnieje ograniczona konkurencja ze względu na koszty jej budowy i pozostawienie operatorom świadczenie usług na zasadach komercyjnych na wybudowanej sieci. łańcuch dostaw Zakres PPP aplikacje Komercyjni dostawcy usług zarządzanie usługami połączenia światłowód PPP kanalizacja sektor sprzedawcy publiczny hurtowi Źródło: Analysys 5 rynek sprzedawcy detaliczni PPP – korzyści i perspektywa Północ Korzyści Partnera Publicznego Eliminacja wykluczenia cyfrowego Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Regionów Rozwój usług multimedialnych Rozwój Społeczeństwa Informacyjnego Infrastruktura szerokopasmowa Zasoby informacyjne Świadomość społeczna e-Usługi e-Administracja e-Praca e-Zdrowie e-Informacje e-Edukacja e-……….. Warunki jakie powinien spełnić partner prywatny? 6 Gotowość inwestowania w rozwój infrastruktury w Polsce Bezpieczeństwo realizacji projektów Transparentność i bezpieczeństwo prawne wspólnie realizowanych przedsięwzięć Wysoka jakość świadczonych usług Innowacyjność i dostęp do nowoczesnych usług eAdministracja - obszary eUSŁUGI eInclusion eTurystyka usługi głosowe informacje publiczne BACK OFFICE work flow Regional Gateways eArchiwum INFRASTRUKTURA eBezpieczeństwo ePodpis PIAP formularze hardware online eDostępność call aplikacje broadband interoperacyjność biurowe center multiplatformy ePłatności bazy danych eIdentyfikacja serwisy SMS GIS i GIS dla zarządzanie ePrzetargi mieszkańców i bazy danych biznesu online usługi dla usługi dla biznesu mieszkańców eKultura 7 CRM & ERP eProjekty – jako konsekwentny kolejny krok rozbudowy infrastruktury szerokopasmowej Projekty publiczno-prywatne etapy Społeczeństwo Informacyjne ŚWIADOMOŚĆ i ROZWÓJ WiFi III. Etap EURO 2012 Partnerstwo dla rozwoju sieci II. Etap eUsługi publiczne eAdministracja; eTurystyka; eNauka eZdrowie BB Network for Cities (City Partnership) Społeczeństwo Informacyjne - warsztaty I. Etap Budowa infrastruktury szerokopasmowej Micro-partnerstwa (współpraca z gminami) PPP – rozwój infrastruktury szerokopasmowej 2008 2010 2013 Czas Partner prywatny wspiera instytucje publiczne od etapu opracowania strategii, aż po realizację rozwiązań e-… m.in. opracowanie strategii rozwoju teleinformatycznego zgodnie z wytycznymi programów wykorzystania funduszy UE projektowanie oraz dostarczenie kompleksowych rozwiązań telekomunikacyjnych 8 wykorzystanie usług telekomunikacyjnych dla e-Usług Przykłady realizacji projektów ICT na świecie w oparciu o PPP 9 One NorthEast Umowa BT – One NorthEast – One NorthEast jest Regionalną Agencją Rozwoju obejmującą region PółnocnoWschodniej Anglii, – Agencja stworzyła 10 letnią Regionalną Strategię Gospodarczą, która doprowadziła do wprowadzenia zróżnicowanych programów i inicjatyw na obszarze całego regionu. W regionie spośród 111 szaf ONU, tylko 24 wyposażone było przez BT w urządzenia pozwalające świadczyć usługi dostępu do szerokopasmowego Internetu - DSLAM BT wzięło udział w przetargu mającym na celu doposażenie wszystkich ONU w regionie w urządzenia DSLAM, w wyniku którego podniesiono by pokrycie ADSL do 95% populacji. One NorthEast wniosło do projektu £4.7 mln wykorzystując swoje własne środki i finansowanie z UE (fundusze pomocowe alokowane w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego), podczas gdy BT sfinansował pozostałą część z całkowitej kwoty £10 mln tj. ok. £5.3 mln. W lutym 2004, BT potwierdziło, iż na pewno skorzysta z europejskich funduszy pomocowych i powielania takich przedsięwzięć PPP, aby osiągnąć swój cel dostarczenia szerokopasmowego ADSL do wszystkich mieszkańców i firm w regionie PółnocnoWschodnim do końca 2004 r. W przypadku One NorthEast, wsparcie z UE osiągnęło poziom 25-30% całego budżetu tego projektu Ponadto operator zainwestował £22 mln do 2005 r. w 35 przedsięwzięć PPP aby zapewnić dostęp szerokopasmowy w tych obszarach które nie zostały jeszcze odpowiednio wyposażone, wykorzystując w szczególności alternatywne technologie dostępowe jak np. dostęp radiowy. 10 ActNow Partnerami projektu są: – – – – – – Cele projektu – dostarczenie szerokopasmowego Internetu mieszkańcom 12 gmin Kornwalii i przyciągnięcie 3300 firm Budżet projektu – British Telecom (BT), Cornwall Enterprise – organizacja wspierająca ekonomiczny rozwój regionu, działająca przy urzędzie Hrabstwa Kornwalii, Business Link – sieć ekspercka, wspierająca rozwój biznesu, Cornwall College – odpowiadający na potrzeby szkoleniowe lokalnego przemysłu, obecnie największa uczelnia wyższa w Wielkiej Brytanii, Południowo-Zachodnia Agencja Rozwoju Regionalnego- (SWRDA), której celem jest poprawa sytuacji ekonomicznej regionu Departament ds. Środowiska, Żywności i Obszarów wiejskich. 20 mln EUR, z czego 8,4 mln EUR pochodziło ze środków funduszy strukturalnych (European Regional Development Funds w ramach celu 2) oraz 4,8 mln EUR ze środków BT Ekonomiczne korzyści dla regionu – stworzono ponad 2000 nowych miejsc pracy a produkt krajowy brutto dla Kornwalii przyniósł ponad £50 mln. Obecnie ActNow stawia sobie za cel wspieranie rozwoju regionu w oparciu o najnowsze technologie. 11 Platforma zamówień publicznych dla Ministerstwa Obrony Wielkiej Brytanii Cel przedsięwzięcia: – – – – Długość kontraktu: – 10 lat; z możliwością przedłużenia do 15 lat Całkowity koszt inwestycji: – 12 wdrożenie jednego elektronicznego systemu transakcyjnego pomiędzy Ministerstwem Obrony, innymi ministerstwami i partnerami biznesowymi udoskonalenie systemu zarządzania jednolite praktyki zaopatrzeniowe poprawa relacji handlowych £45 mln. Miasto Liverpool Hrabstwo Lincolnshire zarządza dostępem do swoich wszystkich serwisów elektronicznych poprzez zaawansowany system informatyczny stanowiący jedno z ogniw ogólnokrajowego systemu e-Government, umożliwiającego społeczeństwu dostęp do witryn administracji rządowej. Okres obowiązywania kontraktu: – Koszt całkowity kontraktu: – zbudowanie usług wokół potrzeb obywateli uczynienie administracji i jej usług bardziej dostępnymi efektywniejsze wykorzystanie informacji Obszary przedsięwzięcia: – – – – – 13 £280 mln. Cel przedsięwzięcia: e-Government do 2005 roku – – – 10 lat; możliwość przedłużenia do 15 lat systemy informatyczne zarządzanie zasobami ludzkimi zarządzanie finansami zarządzanie majątkiem trwałym catering e-Mitra (Rajasthan, Indie)- zintegrowany projekt e-administracji Wsparcie obiegu informacji do obywateli poprzez odpowiednie centra i punkty. Integracja dwóch poprzednich rządowych projektów uruchomionych w 2002 roku LokMitra (dla terenów miejskich) JanMitra (dla terenów wiejskich) – projekty te dały obywatelom dostęp do platformy wielousługowej. System umożliwia np. zapłacenie podatków, rachunków za prąd, wodę, telefon. Ponadto każdy punkt pozwala na zapoznanie się z informacjami rządowymi, służy jako instrument do składania skarg i zażaleń obywateli oraz baza danych potrzebnych każdemu obywatelowi – za pośrednictwem punktu e-Mitra każdy obywatel może kupić np. bilet kolejowy etc. Część “front office” oparto na zasadach partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP). Część “back office” jest własnością rządu Prowincji Rajasthan, ale jest utrzymywana przez partnera technologicznego, również w formule PPP. Obecnie 850 punktów e-Mitra działa na terenie 32 dystryktów w całej Prowincji. Obsługa ponad 600,000 klientów miesięcznie Przychód na poziomie ponad 14 mln USD/miesiąc. - 14 Telekom Austria Pushes Arnoldstein, Carinthia 15 TA sfinansował sieć FTTH (sieć światłowodową do budynku) doprowadzoną do każdego gospodarstwa domowego oraz przedsiębiorstw w obrębie Arnoldstein. Projekt zrealizowany był we współpracy z przedsiębiorstwem odpowiedzialnym za rozwój ciepłownictwa w regionie. Nakłady Telecom Austria zamknęły się w kwocie 2 milionów EUR. TA dzieli się przychodami z Prowincją Carinthia oraz z Arnoldstein uzyskiwanymi ze świadczenia usług telekomunikacyjnych. Pomysł społeczności Alpen Adria korzystającej z usług IPv6 opartych na FTTH został rozpropagowany na skalę europejską jako udany przykład pilotażu miejskiego nowych technologii cyfrowych będących zapleczem dla TV on Demand w wysokiej jakości, rozwiązań bezpieczeństwa domu i biura (Home & Office Security) oraz promocji rozwiązań e-Administracji. „Gminy otwarte na świat” Pilotażowe projekty budowy społeczeństwa informacyjnego w gminach: Żabia Wola i Osieck jako przykłady realizacji PPP w Polsce 16 Cele projektu 17 Zapewnienie szerokopasmowego dostępu do Internetu wszystkim podmiotom gospodarczym oraz mieszkańcom gmin Żabia Wola i Osieck Podniesienie konkurencyjności gospodarczej i społecznej w układzie regionalnym i krajowym Poszerzenie mieszkańcom gmin wiedzy z zakresu możliwości wykorzystania Internetu Model realizacji projektu - wspólne finansowanie rozbudowy sieci przez JST i operatora telekomunikacyjnego Główne kierunki inwestowania: 18 Częściowe finansowanie rozbudowy infrastruktury przez JST – przede wszystkim części pasywnej Możliwość dzierżawienia części sieci przez operatora telekomunikacyjnego pod warunkiem zapewnienia punktów styku z istniejącymi sieciami, włącznie z dobudowaniem brakujących fragmentów, w celu umożliwienia świadczenia usług szerokopasmowego dostępu do Internetu – procedura przetargowa Model realizacji projektu - Wspólne finansowanie rozbudowy sieci JST&TP Inwestycje TP* Sieć aktywna Sieć pasywna Sieć światłowodowa Inwestycje JST* * zakres zależny od dostępnych środków i przyjętej strategii 19 Podsumowanie 20 Formuła PPP doskonale nadaje się do realizacji m.in. dróg, stadionów, przedsięwzięć turystycznych, hotelarskich i konferencyjnych, ale także do realizacji rozwiązań teleinformatycznych – jest to tylko kwestia woli władzy publicznej i warunków, jakie zaproponuje kapitałowi prywatnemu. (Ten ostatni musi mieć gwarancję, że zainwestowany kapitał zostanie zwrócony i osiągnięty zostanie zysk) W Wielkiej Brytanii nawet 20 proc. inwestycji infrastrukturalnych realizuje się w modelu PPP. Partnerem jest zarówno państwo, jak i samorząd. Na Wyspach w ramach PPP rocznie realizowane są inwestycje za około 40- 50 mld funtów rocznie. Kluczową kwestią na dzień dzisiejszy jest stworzenie polskiego modelu PPP, wykorzystującego doświadczenia z zagranicy. Z doświadczeń tych wynika, iż dla rozwoju PPP, niezależnie od dobrych regulacji, potrzebne są m.in. dobry klimat dla współpracy obu sektorów i determinacja, a także instytucja, która przygotuje i upowszechni standardy postępowania i procedury, wzorce dobrych praktyk. Zdaniem wielu przedsiębiorców, żeby nastąpił przełom w rozwoju PPP, nie wystarczy sama zmiana przepisów. Trzeba jeszcze zmienić mentalność urzędników, którzy boją się współpracować z prywatnymi partnerami. Ekonomicznych i społecznych korzyści PPP nie sposób przecenić. Przede wszystkim angażuje się prywatne środki inwestycyjne w zaspokajanie tej części potrzeb publicznych, na które państwo nie ma pieniędzy. Ponadto inwestycje w ramach PPP są na ogół prowadzone szybciej i taniej niż inwestycje sektora publicznego. Kluczową kwestią dla operatorów jest dostosowanie mechanizmów PPP do wymogów inwestycji w infrastrukturę telekomunikacyjna dziękuję