Roboty w zakresie instalalacji elektrycznych wewnętrznych: (Kod CPV 45310000-3) Roboty w zakresie burzenia …………………………………..…...….…CPV 45111100-9 Roboty instalacyjne elektryczne………………………………………….CPV 45310000-3 Roboty w zakresie okablowania oraz instalacji elektrycznych………..CPV 45311000-0 Roboty w zakresie okablowania elektrycznego……………….………..CPV 45311100-1 Roboty w zakresie instalacji elektrycznych……………………………..CPV 45311200-2 Elektryczne elektrycznych urządzeń rozdzielczych…………………....CPV 45317300-5 Układanie kabli………………………………..……………………………CPV 45314310-7 Instalowanie okablowania komputerowego….…………………………CPV 45314320-0 Instalowanie infrastruktury okablowania………………………………..CPV 45314300-0 Instalowanie urządzen telekomunikacyjnych…………………………..CPV 45314000-1 Roboty malarskie (zgodnie z notatką)…………………………………..CPV 45442100-8 WSTĘP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z wykonaniem instalacji elektrycznych na budowie p.n. Remont instalacji elektrycznych w Gimnazjum Nr 27 przy ul. Czeskiej 40 we Wrocławiu. We wszystkich remontowanych pomieszczeniach należy zdemontować wszystkie instalacje elektryczne i wszystkie tablice elektryczne Prace remontowe podzielono na 4 etapy, które mogą być niezależnie realizowane: ETAP nr 1 – instalacje elektryczne w budynku dydaktycznym ETAP nr 2 – instalacje elektryczne mała sala gimnastyczna ETAP nr 3 – instalacje elektryczne sala gimnastyczna . ETAP nr 4 – kuchnia 1.2. Zakres stosowania Specyfikacji Specyfikacja Techniczna jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w punkcie 1.1. 1.3. Zakres robót objętych Specyfikacją Ustalenia zawarte w niniejszej Specyfikacji dotyczą prowadzenia robót związanych z wykonaniem instalacji elektrycznych na budowie p.n. Remont instalacji elektrycznych w Gimnazjum Nr 27 przy ul. Czeskiej 40 we Wrocławiu Remont instalacji elektrycznych podzielono na 4 etapy. We wszystkich etapach należy zdemontować istniejące instalacje elektryczne Zakres robót z podziałem na etapy obejmuje: ETAP NR 1 – instalacje elektryczne w budynku dydaktycznym montaż rozdzielnicy głównej tablice rozdzielcze piętrowe wlz zasilający RG wlz zasilające projektowane rozdzielnice piętrowe, instalacje elektryczne w pomieszczeniach dydaktycznych: demontaż wymienionych opraw świetlówkowych w salach lekcyjnych, czyszczenie i ponowny montaż po ułożeniu nowych przewodów oświetleniowych , oświetleniowa, gniazd wtykowych, montaż oświetlenia elewacyjnego gniazd strukturalnych, instalacja montaż instalacji nagłaśniania 2 instalacja dzwonkowa gniazd telefonicznych montaż szafy dystrybucyjnej SK montaż szaf komputerowych SK1-Sk3 przełożenie istniejącej instalacji alarmowej włamania i napadu oraz monitoringu p/t - połączeń wyrównawczych ETAP NR 2 – instalacje elektryczne małą sala gimnastyczna tablica rozdzielcza TESG instalacja elektryczna oświetleniowa instalacja gniazd wtykowych, ETAP NR 3 – instalacje elektryczne Sala gimnastyczna instalacja oświetleniowa demontaż wymienionych opraw, czyszczenie i ponowny montaż po ułożeniu nowych przewodów oświetleniowych , oraz dołożenie brakujących opraw instalacja gniazd wtykowych, ETAP NR 4 – instalacje elektryczne kuchni tablica rozdzielcza kuchni wlz zasilający projektowaną rozdzielnicę kuchni RK, instalacje elektryczne remontowanych pomieszczeń: demontaż wymienionych opraw świetlówkowych w jadalni, czyszczenie i ponowny montaż po ułożeniu nowych przewodów oświetleniowych , wykonanie oświetlenia w pozostałych pomieszczeniach kuchni, gniazd wtykowych, gniazd siłowych gniazd strukturalnych, połączeń wyrównawczych 1.4. Określenia podstawowe Określenia podstawowe podane w niniejszej Specyfikacji Technicznej są zgodne z obowiązującymi odpowiednimi Normami Technicznymi, Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru Robót oraz ST -0. “Wymagania ogólne”. 1.5. Ogólne wymagania dotyczące robót Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za zgodność robót z Dokumentacją Projektową, ST i obowiązującymi normami. Ponadto Wykonawca wykona roboty zgodnie z poleceniami Inspektora. Ogólne wymagania dotyczące robót podano w ST –0 ”Wymagania ogólne”. 2. WYMAGANIA DOTYCZĄCE WŁAŚCIWOŚCI MATERIAŁÓW Wszelkie nazwy własne produktów i materiałów przywołane w specyfikacji służą ustaleniu pożądanego standardu wykonania i określenia właściwości i wymogów technicznych założonych w dokumentacji technicznej dla projektowanych rozwiązań. Dopuszcza się zamieszczenie rozwiązań w oparciu o produkty (wyroby) innych producentów pod warunkiem: – spełniania tych samych właściwości technicznych, – przedstawienia zamiennych rozwiązań na piśmie (dane techniczne, atesty, dopuszczenia do stosowania, uzyskanie akceptacji projektanta). 2.1.Ogólne wymagania dotyczące właściwości materiałów, ich pozyskiwania i składowania podano w ST „Wymagania ogólne” Kod CPV 45000000-7, pkt. 2 Do wykonania i montażu instalacji, urządzeń elektrycznych i odbiorników energii elektrycznej w obiektach budowlanych należy stosować przewody, kable, osprzęt oraz aparaturę i urządzenia elektryczne posiadające dopuszczenie do stosowania w budownictwie. 3 Za dopuszczone do obrotu i stosowania uznaje się wyroby, dla których producent lub jego upoważniony przedstawiciel: – dokonał oceny zgodności z wymaganiami dokumentu odniesienia według określonego systemu oceny zgodności, – wydał deklarację zgodności z dokumentami odniesienia, takimi jak: zharmonizowane specyfikacje techniczne, normy opracowane przez Międzynarodową Komisję Elektrotechniczną (IEC) i wprowadzone do zbioru Polskich Norm, normy krajowe opracowane z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa Międzynarodowej Komisji ds. Przepisów Dotyczących Zatwierdzenia Sprzętu Elektrycznego (CEE), aprobaty techniczne, – oznakował wyroby znakiem CE lub znakiem budowlanym B zgodnie z obowiązującymi przepisami, – wydał deklarację zgodności z uznanymi regułami sztuki budowlanej, dla wyrobu umieszczonego w określonym przez Komisję Europejską wykazie wyrobów mających niewielkie znaczenie dla zdrowia i bezpieczeństwa, – wydał oświadczenie, że zapewniono zgodność wyrobu budowlanego, dopuszczonego do jednostkowego zastosowania w obiekcie budowlanym, z indywidualną dokumentacją projektową, sporządzoną przez projektanta obiektu lub z nim uzgodnioną. Zastosowanie innych wyrobów, wyżej nie wymienionych, jest możliwe pod warunkiem posiadania przez nie dopuszczenia do stosowania w budownictwie i uwzględnienia ich w zatwierdzonym projekcie dotyczącym montażu urządzeń elektroenergetycznych w obiekcie budowlanym. 2.2.Rodzaje materiałów Wszystkie materiały do wykonania instalacji elektrycznej powinny odpowiadać wymaganiom zawartym w dokumentach odniesienia (normach, aprobatach technicznych). 2.2.1. Kable i przewody Zaleca się, aby kable energetyczne układane w budynkach posiadały izolację wg wymogów dla rodzaju pomieszczenia i powłokę ochronną. Jako materiały przewodzące można stosować miedź i aluminium, liczba żył: 1, 3, 4, 5. Napięcia znamionowe dla linii kablowych: 0,6/1 kV; 3,6/6 kV; 6/10 kV; 8,7/15 kV; 12/20 kV; 18/30 kV, a przekroje żył: 16 do 1000 mm2. Przewody instalacyjne należy stosować izolowane lub z izolacją i powłoką ochronną do układania na stałe, w osłonach lub bez, klejonych do bezpośrednio do podłoża lub układanych na linkach nośnych, a także natynkowo, wtynkowo lub pod tynkiem; ilość żył zależy od przeznaczenia danego rodzaju przewodu. Napięcia znamionowe izolacji wynoszą: 300/300, 300/500, 450/750, 600/1000 V w zależności od wymogów, przekroje układanych przewodów mogą wynosić (0,35) 0,4 do 240 mm2, przy czym zasilanie energetyczne budynków wymaga stosowania przekroju minimalnego 1,5 mm2. Jako materiały przewodzące można stosować miedź i aluminium, przy czym dla przekroju żył do 10 mm2 należy stosować obowiązkowo przewody miedziane. Przewody szynowe służą do zasilania wewnętrznych magistrali energetycznych, obsługujących duże rozdzielnice instalacyjne, odbiorniki wielkiej mocy lub ich grupy, obwody rozdzielcze dla dużej liczby odbiorników zamontowanych w ciągach np. zasilanie dużej ilości silników lub opraw oświetleniowych zamontowanych liniowo. Jako materiały przewodzące szynoprzewodów można stosować miedź i aluminium (aluminium pokryte niklem i ocynowane); szynoprzewody można montować wykonane w obudowie o określonym stopniu ochrony IP lub bez obudowy. 2.2.2. Osprzęt instalacyjny do kabli i przewodów Przepusty kablowe i osłony krawędzi – w przypadku podziału budynku na strefy 4 pożarowe, w miejscach przejścia kabli między strefami lub dla ochrony izolacji przewodów przy przejściach przez ścianki konstrukcji wsporczych należy stosować przepusty ochronne. Kable i przewody układane bezpośrednio na podłodze należy chronić poprzez stosowanie osłon (rury instalacyjne, listwy podłogowe). Drabinki instalacyjne wykonane z perforowanych taśm stalowych lub aluminiowych jako mocowane systemowo lub samonośne stanowią osprzęt różnych elementów instalacji elektrycznej. Pozwalają na swobodne mocowanie nie tylko kabli i przewodów, ale także innego wyposażenia, dodatkowo łatwo z nich budować skomplikowane ciągi drabinkowe. Koryta i korytka instalacyjne wykonane z perforowanych taśm stalowych lub aluminiowych lub siatkowe oraz z tworzyw sztucznych w formie prostej lub grzebieniowej o szerokości 50 do 600 mm. Wszystkie rodzaje koryt posiadają bogate zestawy elementów dodatkowych, ułatwiających układanie wg zaprojektowanych linii oraz zapewniające utrudniony dostęp do kabli i przewodów dla nieuprawnionych osób. Systemy koryt metalowych posiadają łączniki łukowe, umożliwiające płynne układanie kabli sztywnych (np. o większych przekrojach żył). Kanały i listwy instalacyjne wykonane z tworzyw sztucznych, blach stalowych albo aluminiowych lub jako kombinacja metal-tworzywo sztuczne, ze względu na miejsce montażu mogą byćścienne, przypodłogowe, sufitowe, podłogowe; odporne na temperaturę otoczenia w zakresie od – 5 do + 60oC. Wymiary kanałów i listew są zróżnicowane w zależności od decyzji producenta, przeważają płaskie a ich szerokości (10) 16 do 256 (300) mm, jednocześnie kanały o większej szerokości posiadają przegrody wewnętrzne stałe lub mocowane dla umożliwienia prowadzenia różnych rodzajów instalacji w ciągach równoległych we wspólnym kanale lub listwie. Zasady instalowania równoległego różnych sieci przy wykorzystaniu kanałów i listew instalacyjnych należy przyjąć wg zaleceń producenta i zaleceń normy. Kanały pionowe o wymiarach – wysokość 176 do 2800 mm występują w odmianie podstawowej i o podwyższonych wymaganiach estetycznych jako słupki lub kolumny aktywacyjne. Osprzęt kanałów i listew można podzielić na dwie grupy: ułatwiający prowadzenie instalacji oraz pokrywy i stanowiący wyposażenie użytkowe jak gniazda i przyciski instalacyjne silno-i słaboprądowe, elementy sieci telefonicznych, transmisji danych oraz audio-video. Rury instalacyjne wraz z osprzętem (rozgałęzienia, tuleje, łączniki, uchwyty) wykonane z tworzyw sztucznych albo metalowe, głównie stalowe – zasadą jest używanie materiałów o wytrzymałości elektrycznej powyżej 2 kV, niepalnych lub trudnozapalnych, które nie podtrzymują płomienia, a wydzielane przez rury w wysokiej temperaturze gazy nie są szkodliwe dla człowieka. Rurowe instalacje wnętrzowe powinny być odporne na temperaturę otoczenia w zakresie od – 5 do + 60oC, a ze względu na wytrzymałość, wymagają stosowania rur z tworzyw sztucznych lekkich i średnich. Jednocześnie podłączenia silników i maszyn narażonych na uszkodzenia mechaniczne należy wykonywać przy użyciu rur stalowych. Dobór średnicy rur instalacyjnych zależy od przekroju poprzecznego kabli i przewodów wciąganych oraz ich ilości wciąganej do wspólnej rury instalacyjnej. Rury z tworzyw sztucznych mogą być gładkie lub karbowane i jednocześnie giętkie lub sztywne; średnice typowych rur gładkich: od o 16 do o 63 mm (większe dla kabli o dużych przekrojach żył wg potrzeb do 200 mm2) natomiast średnice typowych rur karbowanych: od o 16 do o 54 mm. Rury stalowe czarne, malowane lub ocynkowane mogą być gładkie lub karbowane – średnice typowych rur gładkich (sztyw nych): od o 13 do o 42 mm, średnice typowych rur karbowanych giętkich: od o 7 do o 48 mm i sztywnych od o 16 do o 50 mm. Dla estetycznego zamaskowania kabli i przewodów w instalacjach podłogowych stosuje się giętkie osłony kablowe – spiralne, wykonane z taśmy lub karbowane rury z tworzyw sztucznych. Kanały podłogowe poziome o wymiarach – szerokość 200, 250, 300, 350 i 400 mm należy wykonane z tworzyw sztucznych, blach aluminiowych jako perforowane lub pełne. Osprzęt kanałów podłogowych stanowią elementy ułatwiające prowadzenie instalacji oraz pokrywy i podłogowe punkty aktywacyjne (wyposażenie użytkowe) jak ramki i puszki 5 montażowe wraz z wypustami do montażu osprzętu podtynkowego, z pierścieniem o 45 mm, różnego typu i innego. Montaż kanałów podłogowych może odbywać się w podkładzie betonowym, warstwie wyrównawczej (zatapiane w szlichcie o grubości 40 do 115 mm – z możliwością regulacji do 25 mm rzędnej góry kanału), a także w podłogach pustakowych lub podniesionych. 2.2.3. Systemy mocujące przewody, kable, instalacje wiązkowe i osprzęt Uchwyty do mocowania kabli i przewodów – klinowane w otworze z elementem trzymającym stałym lub zaciskowym, wbijane i mocowane do innych elementów np. paski zaciskowe lub uchwyty kablowe przykręcane; stosowane głównie z tworzyw sztucznych (niektóre elementy mogą być wykonane także z metali). Uchwyty do rur instalacyjnych – wykonane z tworzyw i w typowielkościach takich jak rury instalacyjne – mocowanie rury poprzez wciskanie lub przykręcanie (otwarte lub zamykane). Puszki elektroinstalacyjne mogą być standardowe i do ścian pustych, służą do montażu gniazd i łączników instalacyjnych, występują jako łączące, przelotowe, odgałęźne lub podłogowe i sufitowe. Wykonane są z materiałów o wytrzymałości elektrycznej powyżej 2 kV, niepalnych lub trudnozapalnych, które nie podtrzymują płomienia, a wydzielane w wysokiej temperaturze przez puszkę gazy nie są szkodliwe dla człowieka, jednocześnie zapewniają stopień ochrony minimalny IP 2X. Dobór typu puszki uzależniony jest od systemu instalacyjnego. Ze względu na system montażu– występują puszki natynkowe, podtynkowe, natynkowo – wtynkowe, podłogowe. W zależności od przeznaczenia puszki muszą spełniać następujące wymagania co do ich wielkości: puszka sprzętowa o 60 mm, sufitowa lub końcowa o 60 mm lub 60x60 mm, rozgałęźna lub przelotowa o 70 mm lub 75 x 75 mm – dwu-trzy-lub czterowejściowa dla przewodów o przekroju żyły do 6 mm2. Puszki elektroinstalacyjne do montażu gniazd i łączników instalacyjnych powinny być przystosowane do mocowania osprzętu za pomocą „pazurków” i / lub wkrętów. Końcówki kablowe, zaciski i konektory wykonane z materiałów dobrze przewodzących prąd elektryczny jak aluminium, miedź, mosiądz, montowane poprzez zaciskanie, skręcanie lub lutowanie; ich zastosowanie ułatwia podłączanie i umożliwia wielokrotne odłączanie i przyłączanie przewodów do instalacji bez konieczności każdorazowego przygotowania końców przewodu oraz umożliwia systemowe izolowanie za pomocą osłon izolacyjnych. Pozostały osprzęt – ułatwia montaż i zwiększa bezpieczeństwo obsługi; wyróżnić można kilka grup materiałów: oznaczniki przewodów, dławnice, złączki i szyny, zaciski ochronne itp. 2.2.4. Sprzęt instalacyjny 1. Łączniki ogólnego przeznaczenia wykonane dla potrzeb instalacji podtynkowych, natynkowych i natynkowo-wtynkowych: Łączniki podtynkowe powinny być przystosowane do instalowania w puszkach o 60 mm za pomocą wkrętów lub „pazurków”. Łączniki natynkowe i natynkowo-wtynkowe przygotowane są do instalowania bezpośrednio na podłożu(ścianie) za pomocą wkrętów lub przyklejane. Zaciski do łączenia przewodów winny umożliwiać wprowadzenie przewodu o przekroju 1,0÷2,5 mm2. Obudowy łączników powinny być wykonane z materiałów niepalnych lub niepodtrzymujących płomienia. · Podstawowe dane techniczne: – napięcie znamionowe: 250V; 50 Hz, – prąd znamionowy: do 10 A, – stopień ochrony w wykonaniu zwykłym: minimum IP 2X, – stopień ochrony w wykonaniu szczelnym: minimum IP 44. 2.2.5. Gniazda wtykowe ogólnego przeznaczenia do montażu w instalacjach 6 podtynkowych, natynkowych i natynkowo-wtynkowych: Gniazda podtynkowe 1-fazowe powinny zostać wyposażone w styk ochronny i przystosowane do instalowania w puszkach o 60 mm za pomocą wkrętów lub „pazurków”. Gniazda natynkowe i natynkowo-wtynkowe 1-fazowe powinny być wyposażone w styk ochronny i przystosowane do instalowania bezpośredniego na podłożu za pomocą wkrętów lub przyklejane. Gniazda natynkowe 3-fazowe muszą być przystosowane do 5-cio żyłowych przewodów, w tym do podłączenia styku ochronnego oraz neutralnego. Zaciski do połączenia przewodów winny umożliwiać wprowadzenie przewodów o przekroju od 1,5÷6,0 mm2 w zależności od zainstalowanej mocy i rodzaju gniazda wtykowego. Obudowy gniazd należy wykonać z materiałów niepalnych lub niepodtrzymujących płomienia. Podstawowe dane techniczne gniazd: napięcie znamionowe: 250V lub 250V/400V; 50 Hz, prąd znamionowy: 10A, 16A dla gniazd 1-fazowych, prąd znamionowy: 16A do 63A dla gniazd 3-fazowych, stopień ochrony w wykonaniu zwykłym: minimum IP 2X, stopień ochrony w wykonaniu szczelnym: minimum IP 44. 2.2.6. Sprzęt oświetleniowy Montaż opraw oświetleniowych należy wykonywać na podstawie projektu oświetlenia, zawierającego co najmniej: dobór opraw i źródeł światła, plan rozmieszczenia opraw, rysunki sposobu mocowania opraw, plan instalacji zasilającej oprawy, obliczenie rozkładu natężenia oświetlenia oraz spadków napięcia i obciążeń, zasady konserwacji i eksploatacji instalacji oświetleniowej. Oprawy oświetleniowe należy dobierać z katalogów producentów, odpowiednio do potrzeb oświetleniowych pomieszczenia i warunków środowiskowych – występują w czterech klasach ochronności przed porażeniem elektrycznym oznaczonych 0, I, II, III. Wypusty sufitowe i ścienne powinny być przystosowane do instalowania opraw oświetleniowych, przy czym przekrój przewodów ułożonych na stałe nie może być mniejszy od 1 mm2 a napięcie izolacji nie może być mniejsze od 750 V jeśli przewody układane są w rurkach stalowych lub otworach prefabrykowanych elementów budowlanych oraz 300 V w pozostałych przypadkach. Podział opraw oświetleniowych ze względu na rodzaj źródła światła: do żarówek, do lamp fluorescencyjnych (świetlówek), do lamp rtęciowych wysokoprężnych, do lamp sodowych, do lamp ksenonowych. Pod względem ochrony przed dotknięciem części opraw będących pod napięciem oraz przedostawaniem się ciał stałych i wody do opraw; nadano oprawom następujące oznaczenie związane ze stopniami ochrony: zwykła IP 20 zamknięta IP4X pyłoodporna IP 5X pyłoszczelna IP 6X kroploodporna IP X1 deszczodporna IP X3 7 bryzgoodporna IP X4 strugoodporna IP X5 wodoodporna IP X7 wodoszczelna IP X8 W praktyce zdarza się , że dobrana oprawa oświetleniowa jednocześnie spełnia wymagania dotyczące ochrony przed wnikaniem ciał stałych i wody np. oprawa OUS 250 o stopniu ochrony IP 64/23 jest oprawą pyłoszczelną i bryzgoodporną w części, gdzie znajduje się lampa oraz zwykłą i deszczodporną w części, gdzie znajduje się osprzęt stabilizacyjno-zapłonowy (minimalny wymóg ochronny dla opraw drogowych) . 2.2.7. Sprzęt do innych instalacji Należy stosować następujący sprzęt do instalacji: przyzywowej (dzwonki, gongi), telefonicznej (centrale, rozety, gniazda, wtyczki telefoniczne), 2.3.Warunki przyjęcia na budowę materiałów do robót montażowych Wyroby do robót montażowych mogą być przyjęte na budowę, jeśli spełniają następujące warunki: są zgodne z ich wyszczególnieniem i charakterystyką podaną w dokumentacji projektowej i specyfikacji technicznej (szczegółowej) SST, są właściwie oznakowane i opakowane, spełniają wymagane właściwości wskazane odpowiednimi dokumentami odniesienia, producent dostarczył dokumenty świadczące o dopuszczeniu do obrotu i powszechnego lub jednostkowego zastosowania, a w odniesieniu do fabrycznie przygotowanych prefabrykatów również karty katalogowe wyrobów lub firmowe wytyczne stosowania wyrobów. Niedopuszczalne jest stosowanie do robót montażowych – wyrobów i materiałów nieznanego pochodzenia. Przyjęcie materiałów i wyrobów na budowę powinno być potwierdzone wpisem do dziennika budowy. 3. Sprzęt Do wykonania robót będących przedmiotem niniejszej ST stosować następujący, sprawny technicznie i zaakceptowany przez Inspektora, sprzęt: elektronarzędzia ręczne przyrządy pomiarowe do prób i badań pomontażowych Sprzęt używany do realizacji robót powinien być zgodny z ustaleniami ST. Wykonawca jest zobowiązany do używania jedynie takiego sprzętu, który nie spowoduje niekorzystnego wpływu na środowisko i jakość wykonywanych robót. 4. Transport Materiały przewidziane do wykonania robót mogą być przewożone dowolnymi środkami transportu z zachowaniem zasad kodeksu drogowego. Materiały należy zabezpieczyć w czasie transportu przed przewróceniem oraz przesuwaniem. W czasie transportu, załadunku i wyładunku oraz składowania aparatury elektrycznej i urządzeń rozdzielczych należy przestrzegać zaleceń wytwórców, a w szczególności: transportowane urządzenia zabezpieczyć przed nadmiernymi drganiami i wstrząsami oraz przesuwaniem się, aparaturę i urządzenia ostrożnie załadowywać i zdejmować, nie narażając ich na uderzenia, ubytki lub uszkodzenia powłok. Środki transportu przewidziane do stosowania: samochód dostawczy do 0,5 T 8 5. Wykonanie robót Wykonawca odpowiada za prowadzenie robót zgodnie z umową , za jakość zastosowanych materiałów i wykonywanych robót zgodnie z dokumentacją projektową, wymaganiami ST, oraz poleceniami Inspektora Nadzoru. 5.1. Instalacje wykonywane w rurach i listwach instalacyjnych Trasowanie : Wykonać uwzględniając konstrukcję budynku, zapewniając bezkolizyjność z innymi instalacjami; Trasa powinna być prosta w liniach poziomych i pionowych. Kucie bruzd : Bruzdy dostosować do średnicy rury z uwzględnieniem grubości tynku. Przy układaniu dwóch lub kilku rur w jednej bruździe szerokość bruzdy powinna umożliwić odstęp między rurami 5mm. Układanie rur : Rury układać 1-no warstwowo. Zabrania się kucia bruzd, przebić w betonowych elementach konstrukcyjno-budowlanych lub cienkich ścianach działowych w sposób osłabiający ich konstrukcję Rury w podłodze mogą być układane w warstwie wyrównawczej podłogi tak aby nie były narażane na naprężenia mechaniczne. Wciąganie przewodów do rur : Do ułożonych rur po ich pokryciu warstwą tynku należy wciągać przewody przy użyciu sprężyny instalacyjnej. 5.1.1. Instalacje podtynkowe. Trasowanie i kucie bruzd wykonywać jw. Przejścia obwodów instalacji przez ściany, stropy muszą być chronione przed uszkodzeniami w przepustach rurowych. Puszki osadzać na ścianach (przed tynkowaniem) w sposób trwały za pomocą kołków rozporowych. Mocowanie puszek w ścianach i gniazd wtyczkowych w puszkach powinno zapewniać niezbędną wytrzymałość na wyciąganie wtyczki z gniazda Pojedyncze gniazda wtyczkowe ze stykiem ochronnym należy instalować tak aby styk ten występował u góry. Gniazda wtyczkowe należy instalować w sposób nie kolidujący z wyposażeniem pomieszczenia. Instalacje wtynkowe wykonywać przewodami płaskimi. Zagięcia i łuki w płaszczyźnie przewodu powinny być łagodne. Przewody należy mocować do podłoża za pomocą klamerek w odstępach około 50cm. Do puszek należy wprowadzać tylko te przewody, które będą łączone w puszce. Zabrania się układania przewodów bezpośrednio w betonie, w warstwie wyrównawczej podłogi, w złączach płyt itp. bez stosowania osłon rurowych. Łączenie przewodów wykonywać w sprzęcie i osprzęcie instalacyjnym i w odbiornikach. Nie wolno stosować połączeń skręcanych. W przypadku stosowania zacisków, do których przewody są przyłączane za pomocą oczek, pomiędzy oczkiem a nakrętką oraz pomiędzy oczkami powinny znajdować się podkładki metalowe, zabezpieczone przed korozją w sposób umożliwiający przepływ prądu. Zdejmowanie izolacji i oczyszczanie przewodu nie może powodować uszkodzeń żył. Końce przewodów miedzianych (linek) powinny być zabezpieczone zaprasowanymi tulejkami lub ocynowane. Przewody wychodzące z rur powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniami mechanicznymi (np. przez nałożenie tulejek izolacyjnych). Należy zapewnić równomierne obciążenie faz linii zasilających przez odpowiednie przyłączanie odbiorów 1-no fazowych. 5.1.2. Montaż aparatów i odbiorników. Aparaty i odbiorniki należy montować i przyłączać zgodnie z dokumentacją lub DTR 9 wytwórcy. Wprowadzanie przewodów do odbiorników stałych winno być tak wykonane aby nie przenosiły naprężeń. Żyła przewodu powinna być pozbawiona izolacji tylko na długości niezbędnej do prawidłowego połączenia z zaciskiem. Długość żył wprowadzonych do odbiornika lub aparatu powinna umożliwiać przyłączenie ich do dowolnego zacisku. Na żyły należy nałożyć oznaczniki wykonane z materiału izolacyjnego z wypisanymi oznaczeniami zgodnie ze schematem. Oznaczniki mocować tak, aby nie zsuwały się pod własnym ciężarem. 5.1.3. Montaż urządzeń rozdzielczych, oszynowania i osprzętu. Montaż urządzeń rozdzielczych przeprowadzić należy zgodnie z odpowiednimi instrukcjami montażu tych urządzeń. Kable należy układać w sposób zapewniający szybką ich identyfikację i łatwy dostęp. Odgałęzienia od szyn głównych i podłączenia szyn do aparatów nie powinny powodować niedopuszczalnych naciągów i naprężeń. Dla podłączenia szyn i kabli należy stosować standardowe śruby z gwintem metrycznym i z łbem sześciokątnym najmniejsze dopuszczalne odstępy izolacyjne należy zachować zgodnie z przepisami 5.1.4. Próby pomontażowe Po zakończeniu robót elektrycznych w obiekcie, przed ich odbiorem Wykonawca zobowiązany jest do przeprowadzenia tzw. prób pomontażowych, tj. technicznego sprawdzenia jakości wykonanych robót wraz z dokonaniem potrzebnych pomiarów i próbnym uruchomieniem poszczególnych instalacji, urządzeń. 5.2. Warunki szczegółowe wykonania robót elektrycznych 5.2. Wymagania ogólne Ogólne wymagania dotyczące wykonania robót podano w ST -0. “Wymagania ogólne” oraz w Warunkach Technicznych Wykonania i Odbioru Robót Budowlano -Montażowych Tom V Instalacje elektryczne. Wykonanie robót powinno być jak określono w specyfikacji, bądź inne, o ile zatwierdzone zostanie przez Inspektora 5.2.1. Zasilanie i rozdział energii elektrycznej Na korytarzu obok portierni na poz. parteru zlokalizowana jest rozdzielnia główna TG. Należy wymienić rozdzielnice zgodnie z projektem. Wykonać układy pomiarowe dla Gimnazjum Węzła cieplnego i dla Biblioteki. Na potrzeby zasilania odbiorów elektrycznych w pomieszczeniach będących zadaniem opracowania zaprojektowana została wymiana istniejących tablic piętrowych znajdujących się w korytarzu na poszczególnych poziomach budynku od parteru do II piętra. Schemat projektowanych obwodów i wyposażenie tablic pokazano na rysunkach Zasilanie tablic piętrowych zaprojektowano nowe wlz Z nowoprojektowanych rozdzielnic zasilane będą: odbiory obwody oświetleniowe, obwody gniazd wtykowych, obwody gniazd dla komputerów. Zasilanie głośników Zasilanie instalacji dzwonkowej Przełożenie wykonanej instalacji oświetlenia sanitariatów Instalacje teletechniczne Wszystkie nowoprojektowane obwody musza być wykonane w układzie TN-S. 5.2.2. Instalacje elektryczne Instalacje elektryczne układać pod tynkiem. 10 5.2.3. Instalacja gniazd wtykowych i gniazd dedykowanych dla komputerów Obwody gniazd wtykowych zabezpieczone będą wyłącznikami różnicowoprądowymi i wyłącznikami instalacyjnymi. We wszystkich pomieszczeniach administracyjnych gniazda ogólnego przeznaczenia montować na wysokości 0,3m . W salach lekcyjnych i na korytarzach gdzie przebywa młodzież gniazda montować na wysokości 1,3m 5.2.4.Instalacja oświetleniowa Obwody oświetleniowe zabezpieczone będą wyłącznikami instalacyjnymi. Oprawy oświetleniowe świetlówkowe. W salach lekcyjnych, gdzie zostały wymienione oprawy świetlówkowe, bez wymiany przewodów, należy te oprawy zdemontować wyczyścic i po ułożeniu przewodów ponownie zawiesić. 5.2.5. Przyłącze telefoniczne i internetowe – stan projektowany Z głowicy miejskiej operatora telekomunikacyjnego (ściana szczytowa na zewnątrz budynku przy wejściu w sekretariacie – parter) doprowadzić kabel wieloparowy YTKSY 10x2x0,5 i zakończyć na przełącznicy telefonicznej KRONE BOXIII (100par) zainstalowanej obok centrali telefonicznej. Przyłącze internetowe z głowicy miejskiej doprowadzić do pomieszczenia informatyka i zakończyć na wolnym porcie panela 24xRJ45 UTP kat.6 w szafie dystrybucyjnej SK. Przewidziano możliwość oddzielenia sieci dydaktycznej i dla nauczyciela na poziomie konfiguracji sprzętu aktywnego (router i switch). 5.2.6 Centrala telefoniczna W celu zapewnienia łączności telefonicznej na terenie szkoły znajduje się centrala telefonicznej Panasonic . Centrala telefoniczna umożliwia wywoływanie numerów wewnętrznych z dowolnego aparatu znajdującego się na terenie szkoły. Instalację telefoniczną wykonać przewodami YTKSY2x2x0,5. 5.2.7. Sieć strukturalna Sieć strukturalna wykonana zostanie w systemie nieekranowanym przewodem typu "skrętka" UTP 4x2x0,5 kat.6. Punkty przyłączeniowe wykonane w postaci gniazd 2xRJ45 kat.6 UTP zainstalowanych obok gniazd elektrycznych 2x230V. Projekt wykonano w oparciu o elementy okablowania strukturalnego jednego producenta: konfiguracja logiczna w systemie gwiazdy; sieć strukturalna nieekranowana kategorii 6, spełniająca normy EIA/TIA 568; Okablowanie skrętką ekranowaną 4 parową UTP kat.6, PVC; Punkt logiczny sieci wykonany jako gniazdo 2xRJ45 UTP kat.6; Liczba i rozmieszczenie punktów przyłączeniowych zgodnie z wytycznymi i złożeniami Użytkownika; Punkt dystrybucyjny w postaci szafy wiszącej 15U standardu 19" umieszczonej w pomieszczeniu informatyka na poz. piwnic; Dla szafy wiszącej sieci strukturalnej należy zapewnić zasilanie ~230V oraz uziemienie. Przyłącze internetowe doprowadzone z głowicy miejskiej przewodem UTP4x2x0,5 kat.6 do szafy dystrybucyjnej. Zakończenie okablowania z gniazd na panelu 24xRJ45 UTP kat.6 w szafie dystrybucyjnej. Przewidziano możliwość wydzielenia sieci dydaktycznej i dla nauczyciela na poziomie konfiguracji sprzętu aktywnego. 5.2.8. Warunki BHP Prowadzenie wszelkich prac pożarowo - niebezpiecznych, winno przebiegać zgodnie z Rozporządzeniem MSWiA z dnia 16.06.2003 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 121, poz. 1138). 5.2.9. Wykonanie robót 11 Trasa instalacji elektrycznych powinna przebiegać bezkolizyjnie z innymi instalacjami i urządzeniami , powinna być przejrzysta prosta i dostępna dla prawidłowej konserwacji oraz remontów . Wskazane jest aby przebiegała w liniach poziomych i pionowych . Wszystkie przejścia obwodów elektrycznych przez ściany i stropy musza być chronione przed uszkodzeniami . Przejścia wymienione wyżej należy wykonać w przepustach rurowych . Przewody układać pod tynkiem , przykryć co najmniej 5 mm warstwą tynku.. Zabrania się wykonywania bruzd w ścianach cienkich działowych w sposób osłabiający konstrukcje. Roboty prowadzić tak , aby można było je prowadzić bez narażenia instalacji na uszkodzenia , a pracowników na wypadki przy pracy . Nieczynne obwody elektryczne trwale pozbawić napięcia i zdemontować 6. Kontrola jakości robót. 6.1. Wymagania ogólne Wykonawca powinien zadbać, aby jakość materiałów, urządzeń i montażu była zgodna z Dokumentacją Projektową, niniejszą specyfikacją i poleceniami Inżyniera. Przed przystąpieniem do badania, Wykonawca powinien z co najmniej 7 dniowym wyprzedzeniem powiadomić Inżyniera o rodzaju i terminie badania. Po pozytywnym zakończeniu badań lub inspekcji, Wykonawca przedstawi inżynierowi dwa egzemplarze świadectwa badań z jego wynikami. 6.2. Badania przed przystąpieniem do robót Przed przystąpieniem do robót, Wykonawca powinien przekazać Inżynierowi wszystkie świadectwa jakości i atesty stosowanych materiałów. Materiały bez tych dokumentów nie mogą być wbudowane. 6.3. Badania w czasie wykonywania robót 6.4. Trasy przewodowe. Po wytrasowaniu tras pod przewody instalacyjne , należy sprawdzić zgodność ich tras z Dokumentacją Projektową. W przypadku bruzd należy sprawdzić ich przebieg z dokumentacją jak również ich wymiary: szerokość i głębokość. 6.5. Układanie przewodów. Podczas układania przewodów i po zakończeniu robót kablowych należy przeprowadzić następujące pomiary: zgodność z trasą opracowaną w dokumentacji oraz zbliżenia i skrzyżowania z innymi instalacjami. 6.6. Sprawdzenie ciągłości żył Sprawdzenie ciągłości żył roboczych i powrotnych oraz zgodności faz należy wykonywać przy użyciu przyrządów o napięciu nie przekraczającym 24V. Wyniki sprawdzenia należy uznać za dodatni, jeżeli poszczególne żyły nie mają przerw oraz jeżeli poszczególne fazy na obu końcach linii są oznaczone identycznie. 6.7. Próba rezystancji izolacji Pomiary rezystancji izolacji należy wykonać za pomocą megaomomierza o napięciu nie mniejszym niż 0,5kV dokonując odczytu po czasie niezbędnym do ustalenia mierzonej wartości. Rezystancja izolacji powinna być nie mniejsza niż 0,5 MΩ. 7. Obmiar robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w ST-00.00 Wymagania ogólne. Jednostką obmiaru jest: szt opraw oświetlenia świetlówkowych wyłączników, łączników, gniazd wtykowych, 12 odgałęźników, uchwytów uziemiających, uziomów rurowych na podstawie pomiaru w terenie m ułożenia kabli , koryt kablowych, kanałów instalacyjnych, rur instalacyjnych i ochronnych, kpl rozdzielnic, 8. Odbiór robót. Odbioru robót należy dokonać zgodnie z Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru Robót Budowlano -.Montażowych Tom V Instalacje elektryczne. Przy odbiorze robót powinny być dostarczone następujące dokumenty: dokumentacja projektowa z naniesionymi zmianami i uzupełnieniami w trakcie wykonywania robót (jeżeli takie wystąpiły) dokumentacja uzasadniająca uzupełnienia i zmiany wprowadzone w trakcie wykonywania robót dziennik budowy dokumenty dotyczące jakości wbudowanych materiałów protokoły i zaświadczenia z dokonanych prób pomontażowych protokoły pomiarów i badań świadectwa jakości i dopuszczenia do eksploatacji urządzeń i materiałów dokumentacja DTR zamontowanych urządzeń sprawdzić zgodność wykonanych robót z umową, dokumentacją projektowokosztorysową, ST, i przepisami obowiązującymi. sprawdzić udokumentowanie jakości wykonanych robót odpowiednimi protokółami, sprawdzając przy tym również wykonanie zaleceń i ustaleń zawartych w protokółach prób i odbiorów. przeprowadzenie prób i konserwowanie urządzeń w okresie gwarancji 9. Podstawa płatności Zgodnie z Dokumentacją należy wykonać zakres robót wymieniony w p. 1.3. niniejszej ST . Forma płatności – ryczałt. 10. Przepisy związane. Roboty będą wykonywane w bezpieczny sposób, ściśle w zgodzie z Polskimi Normami (PN) lub odpowiednimi normami Krajów UE lub beneficjentów Programu Phare w zakresie przyjętym przez polskie ustawodawstwo. Warunki techniczne wykonania robót określają: 1. PN-IEC60364-1 - Instalacje elektryczne, zakres, przedmiot i wymagania podstawowe PN-IEC60364-3 - Instalacje elektryczne, ustalenia ogólnych charakterystyk PN-IEC60364-4-41 - Ochrona przeciwporażeniowa PN-IEC60364-4-42,43 - Ochrona zapewniająca bezpieczeństwo PN-IEC60364-4-45÷47 - Ochrona zapewniająca bezpieczeństwo PN-IEC60364-5-51 - Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego PN-IEC60364-5-53 - Aparatura łączeniowa i sterownicza PN-IEC60364-5-54 - Uziemienia i przewody ochronne PN-IEC60364-5-56 - Instalacje bezpieczeństwa PN-IEC60364-6-61 - Sprawdzenie odbiorcze PN-IEC60364-4-443 - Ochrona przed przepięciami PN-IEC60364-4-473 - Środki ochrony przed prądem przetężeniowym PN-IEC60364-4-483 - Ochrona przeciwpożarowa PN-IEC60364-5-537 - Aparatura łączeniowa i sterownicza 13 PN-92/E-08106 - Stopnie ochrony zapewniane przez obudowy KOD IP PN-58/E-08501 - Urządzenia elektryczne, tablice ostrzegawcze Warunki techniczne wykonania i odbioru robót elektrycznych (aktualnie obowiązujące) Producenci oraz nazwy własne We wszystkich miejscach niniejszego opracowania jeżeli wskazano konkretnego dostawcę, producenta lub nazwę własną materiałów, produktów lub urządzeń należy to interpretować jako: taki sam lub o porównywalnych parametrach. Jedynym celem podania nazw własnych materiałów, produktów lub urządzeń przez autora niniejszego opracowania jest przedstawienie standardów jakościowych wymaganych normatywnie i oczekiwanych przez Zamawiającego. Opracowała mgr inż. Barbara Majchrzak 14