3. Nie przewiduje się oddziaływania farmy wiatrowej w zakresie

Strona 1 z 111
1. Wprowadzenie
Przedsięwzięcie, które jest przedmiotem niniejszego raportu polega na budowie farmy
wiatrowej wraz z obiektami infrastruktury technicznej – energetycznej, drogami dojazdowymi
i placami montażowymi oraz głównego punktu zasilania GPZ SN/110 kV w rejonie
miejscowości Pielgrzymka, Nowa Wieś i Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka, powiat
złotoryjski, województwo dolnośląskie.
Niniejszy raport stanowi załącznik do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach został złożony przez Inwestora – Solano Spółka z o.o. z siedzibą w
Szczecinie przy al. Wojska Polskiego 156, w związku z postanowieniem Wójta Gminy
Pielgrzymka znak ŚR-7624-3/6/09/10 z dnia 22.02.2010 r., nakładającym obowiązek
przeprowadzenia dla inwestycji oceny oddziaływania na środowisko oraz zobowiązującym
inwestora do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko w zakresie określonym w
art. 66 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199 poz. 1227 z późn. zm.) 1 po zasięgnięciu opinii RDOŚ02-WOOŚ-6613-3/216-2/09/10/po wydanej w dniu 29 stycznia 2010 r. przez Regionalnego
Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu oraz ZNS-61-r-2-2/WR/10 wydanej w dniu 1
lutego 2010 r przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Złotoryi.
1.1. Przedmiot opracowania
Przedmiotem niniejszego „Raportu o oddziaływaniu na środowisko ...” jest ocena
wpływu na środowisko i inne elementy przyrodnicze oraz dziedzictwo kulturowe
projektowanego przedsięwzięcia, polegającego na budowie farmy wiatrowej wraz z obiektami
infrastruktury technicznej – energetycznej, drogami dojazdowymi i placami montażowymi
oraz głównego punktu zasilania GPZ 110 kV w rejonie miejscowości Pielgrzymka, Nowa
Wieś i Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka, powiat złotoryjski, województwo dolnośląskie.
1.2. Cel i zakres raportu
Celem raportu jest ocena potencjalnych skutków oddziaływania na środowisko
przedmiotowej inwestycji. Raport stanowi podstawę merytoryczną dla przeprowadzenia
postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, który ma posłużyć uzyskaniu
wymaganej art. 71 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o
środowisku
i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o
ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199 poz. 1227 z późn. zm.)
decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Planowane przedsięwzięcie, z uwagi na przedmiot przedsięwzięcia, zgodnie z § 3 ust.
1 pkt 6 oraz 7 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 roku w sprawie
określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz
szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do
sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. z 2004 r. nr 257, poz. 2573) z
uwzględnieniem rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 maja 2005 r. (Dz. U. z 2005 r.
nr 92, poz. 769) i rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 sierpnia 2007 roku (Dz. U. z
2007 r. nr 158, poz. 1105) oraz zgodnie z art. 59 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o
udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199 poz. 1227
z późn. zm.), kwalifikuje się do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać
na środowisko, dla których raport może być wymagany.
1
Zwana dalej ustawą
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 2 z 111
Zakres opracowania jest zgodny z wymaganiami określonymi w art. 66 ustawy i
postanowieniu Wójta Gminy Pielgrzymka znak ŚR-7624-3/6/09/10 z dn. 22.02.2010 r., (zał.
nr 1) i obejmuje:
1. Opis planowanego przedsięwzięcia, a w szczególności:
a) charakterystykę całego przedsięwzięcia i warunki wykorzystywania terenu
w fazie realizacji i eksploatacji lub użytkowania,
b) główne cechy charakterystyczne procesów produkcyjnych,
c) przewidywane rodzaje i ilości zanieczyszczeń, wynikające z funkcjonowania
planowanego przedsięwzięcia.
2. Opis elementów przyrodniczych środowiska, objętych zakresem przewidywanego
oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko, w tym elementów
środowiska objętych ochroną na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o
ochronie przyrody.
3. Opis istniejących w sąsiedztwie lub w bezpośrednim zasięgu oddziaływania
planowanego przedsięwzięcia zabytków chronionych na podstawie przepisów o ochronie
zabytków i opiece nad zabytkami.
4. Opis przewidywanych skutków dla środowiska w przypadku niepodejmowania
przedsięwzięcia.
5. Opis analizowanych wariantów, w tym:
a) wariantu proponowanego przez wnioskodawcę oraz racjonalnego wariantu
alternatywnego,
b) wariantu najkorzystniejszego dla środowiska,
wraz z uzasadnieniem ich wyboru.
6. Określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko analizowanych wariantów,
w tym również w wypadku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, a także
możliwego transgranicznego oddziaływania na środowisko.
7. Uzasadnienie proponowanego przez wnioskodawcę wariantu, ze wskazaniem jego
oddziaływania na środowisko, w szczególności na:
a) ludzi, zwierzęta, rośliny, grzyby i siedliska przyrodnicze, wodę, powietrze,
b) powierzchnię ziemi z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi, klimat i
krajobraz,
c) dobra materialne,
d) zabytki i krajobraz kulturowy, objęty istniejącą dokumentacją, w szczególności
z rejestrem lub ewidencją zabytków,
e) wzajemne oddziaływanie pomiędzy wyżej wymienionymi elementami;
8. Opis metod prognozowania zastosowanych przez wnioskodawcę oraz opis
przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko,
obejmujący
bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-, średnio- i
długoterminowe, stałe i chwilowe oddziaływania na środowisko, wynikające z:
a) istnienia przedsięwzięcia,
b) wykorzystywania zasobów środowiska,
c) emisji;
9. Opis przewidywanych działań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub
kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, w szczególności
na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru;
10. Wskazanie, czy dla planowanego przedsięwzięcia konieczne jest ustanowienie
obszaru ograniczonego użytkowania oraz określenie granic takiego obszaru, ograniczeń
w zakresie przeznaczenia terenu, wymagań technicznych dotyczących obiektów
budowlanych i sposobów korzystania z nich.
11. Przedstawienie zagadnień w formie graficznej.
12. Przedstawienie zagadnień w formie kartograficznej w skali odpowiadającej przedmiotowi
i szczegółowości analizowanych w raporcie zagadnień oraz umożliwiającej
kompleksowe przedstawienie przeprowadzanych analiz oddziaływania przedsięwzięcia
na środowisko.
13. Analizę możliwych konfliktów społecznych związanych z planowanym przedsięwzięciem.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 3 z 111
14. Przedstawienie propozycji monitoringu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na
etapie jego budowy i eksploatacji lub użytkowania, w szczególności na cele i przedmiot
ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru.
15. Wskazanie trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej
wiedzy, jakie napotkano, opracowując raport.
16. Streszczenie w języku niespecjalistycznym informacji zawartych w raporcie.
17. Nazwisko osoby lub osób sporządzających raport.
18. Źródła informacji stanowiącej podstawę do sporządzenia raportu.
Dodatkowo spełnia warunki określone w opinii RDOŚ-02-WOOŚ-6613-3/216-2/09/10/po
wydanej w dniu 29 stycznia 2010 r. przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we
Wrocławiu oraz opinii ZNS-61-r-2-2/WR/10 wydanej w dniu 1 lutego 2010 r przez
Państwowyego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Złotoryi, tj.:
1. Określa oddziaływanie przedsięwzięcia na ludzi zamieszkujących tereny znajdujące się w
zasięgu jego oddziaływania.
2. Analizę przyrodniczo-środowiskową lokalizacji inwestycji i jej wpływ w odniesieniu do
siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których zostały wyznaczone
obszary:
- projektowanego Specjalnego Obszaru Ochrony siedlisk Natura 2000 „Ostoja nad
Bobrem”,
- projektowanego Specjalnego Obszaru Ochrony siedlisk Natura 2000 „Góry i Pogórze
Kaczawskie”,
3. Analizę przyrodniczo-środowiskową lokalizacji inwestycji i jej wpływ, niezależnie od
położenia względem obszarów prawnie chronionych, w szczególności pod kątem
oddziaływania na ptaki i nietoperze.
4. Identyfikować w terenie walory przyrodnicze w obrębie miejsc posadowienia turbin oraz
przeanalizować wpływ przedsięwzięcia na siedliska i gatunki tam występujące.
5. Uwzględniać wpływ przedsięwzięcia w powiązaniu z położonymi w bliskim sąsiedztwie
farmami wiatrowymi oraz innymi przedsięwzięciami pod względem kumulowania się
oddziaływań.
6. Zawierać opis przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na
środowisko, a w szczególności na ludzi, siedliska przyrodnicze, wodę, powietrze, dobra
materialne – oraz ich wzajemne oddziaływania.
7. Określać parametry akustyczne projektowanych elektrowni wiatrowych w zakresie
ochrony przed hałasem, tj. pomiary mocy akustycznej (lub poziom dźwięku) w przypadku
ich maksymalnej wydajności oraz określając odległość terenów, o których mowa w
przepisach szczegółowych.
8. Zawierać załącznik graficzny prezentujący wpływ planowanej inwestycji na klimat
akustyczny, przedstawiać jej położenie z uwzględnieniem terenów, o których mowa w
aktach normatywnych i pokazać zasięg oddziaływania hałasu na powyższe tereny w
postaci izolinii hałasu.
9. Zawierać informacje dotyczące migotania cienia wokół planowanych turbin wiatrowych z
uwzględnieniem położenia słońca nad horyzontem w reprezentowanych porach dnia,
roku oraz wskazać przypadek, w którym elektrownia rzuca najdłuższy cień, wraz z
analizą jego oddziaływania.
10. Określać sposoby zabezpieczenia środowiska gruntowo-wodnego przed negatywnym
wpływem zanieczyszczeń powstałych na etapie realizacji przedsięwzięcia, ewentualnej
awarii urządzeń na etapie eksploatacji czy też prac konserwacyjnych (wycieku płynu
roboczego).
11. W zakresie gospodarki odpadami przedstawić sposób postępowania z masami
ziemnymi, określać rodzaje odpadów i ich szacunkowe ilości mogące powstać na etapie
budowy, eksploatacji i likwidacji inwestycji oraz sposób ograniczenia ich ilości i
negatywnego wpływu na środowisko.
12. Określać sposób przyłączenia elektrowni do krajowego systemu elektroenergetycznego,
w tym lokalizację transformatora, jego napięcie robocze na uzwojeniu pierwotnym oraz
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 4 z 111
wtórnym, napięcie robocze linii elektroenergetycznej, do której będzie dostarczona
wytwarzana w elektrowni energia elektryczna oraz sposób realizacji przewodów
przyłączeniowych wraz z ich przebiegiem.
13. Określać wielkość oraz wpływ na środowisko promieniowania elektromagnetycznego
generowanego przez ww. urządzenia i sieci, z uwzględnieniem przepisów
rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów
sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U. nr 192, poz. 1883).
1.3. Zestawienie wykorzystanych materiałów formalno – prawnych, dokumentacji
archiwalnych i literatury
1.3.1. Materiały formalno – prawne
a) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (j.t. Dz.U. z 2008
r., nr 25, poz. 150 z późń. zm.)
b) Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku
i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199 poz. 1227 z późn. zm.)
c) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. z 2001 r., nr 62, poz. 628
z późn. zm.)
d) Ustawa z 22 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych
innych ustaw (Dz.U. z 2010, nr 28, poz. 145)
e) Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
(Dz.U. z 2003 r., nr 80, poz. 727 z późn. zm.)
f) Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (j.t. Dz.U. z 2006 r., nr 156 poz.
1118 z późn. zm.)
g) Ustawa z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U.
z 2003 r., nr 162, poz. 1568, z późn. zm.)
h) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie
katalogu odpadów (Dz.U. z 2001 r., nr 112, poz. 1206)
i) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia
rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz
szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do
sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. nr 257 z dnia 3
grudnia 2004 r., poz. 2573 z późn. zm.)
j) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie
standardów emisyjnych z instalacji (Dz.U. nr 260, poz. 2181)
k) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów
niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. z 2008 r., nr 47, poz. 281)
l) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie
przypadków, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji
nie wymaga pozwolenia (Dz.U. z 2004 r., nr 283, poz. 2840)
m) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie
rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia (Dz.U. nr 283 z
30.12. 2004 r., poz. 2839)
n) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie
wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości
pobieranej wody (Dz.U. z 2008 r., nr 206, poz. 1291)
o) Komunikat Ministerstwa Środowiska w sprawie utraty mocy prawnej
rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości
odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2003r. Nr 1, poz. 12)
p) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 31 stycznia 2006 r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których
znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 5 z 111
q)
r)
s)
t)
u)
v)
w)
x)
ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej
(Dz.U. z 2006, nr 30, poz. 208)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz
sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U. nr 192 z 2003 r., poz.
1883)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. z 2007 r., nr 120, poz.
826)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21.lipca.2004 w sprawie obszarów
specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. z 2004, nr 229, poz. 2313 z późn.
zm.)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 października 2008 zmieniające
rozporządzenie w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz.
U. 2008, nr 198, poz. 1226)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16.05.2005 r. w sprawie typów
siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, wymagających ochrony w
formie wyznaczenia obszarów Natura 2000 (Dz. U. 2005, nr 94 poz. 795),
Dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony
dzikiego ptactwa
Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk
przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 3 kwietnia 2009r.
w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych
zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE,
1.3.2. Dokumentacje techniczno - projektowe
a) Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu przeznaczonego na
lokalizację elektrowni wiatrowych w rejonie wsi Pielgrzymka, Nowa Wieś
Grodziska i Wojcieszyn, w gminie Pielgrzymka, województwo dolnośląskie.
Legnica 2009,przyjęty w dniu 26 lutego 2010 r. uchwałą Nr XLII/202/2010 Rady
Gminy Pielgrzymka
b) Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego terenu przeznaczonego na lokalizację
elektrowni wiatrowych w rejonie wsi Pielgrzymka, Nowa Wieś Grodziska i
Wojcieszyn, w gminie Pielgrzymka, województwo dolnośląskie. Zdzisław
Stefaniak Legnica 2009,
c) Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Pielgrzymka, Legnica 2009, przyjęte Uchwałą Nr XXXV/164/09 Rady Gminy
Pielgrzymka z dnia 11 września 2009 r.,
d) Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany Studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Pielgrzymka
Zdzisław Cichocki, Małgorzata Bidłasik, Warszawa-Wrocław 2009,
e) Inwentaryzacja przyrodnicza gminy Pielgrzymka, Legnica 1997,
f) Opracowanie ekofizjograficzne do projektów zmiany studium i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy pielgrzymka oraz miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego zespołu elektrowni wiatrowych położonych w
pobliżu miejscowości Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka, Zdzisław Cichocki,
Małgorzata Bidłasik i inni Warszawa, 2008,
g) Weryfikacja wstępna lokalizacji projektowanej Farmy Wiatrowej na terenie gminy
Pielgrzymka, w pobliżu miejscowości Wojcieszyn, województwo dolnośląskie,
BFA - ARTFOTO Paweł Gębski, Wrocław 2008,
h) sprawozdania z monitoringu ornitologicznego:
- Zabłocki P. Monitoring ornitologiczny na obszarze planowanej lokalizacji
farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Wojcieszyn. Etap 1 – sprawozdanie z
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 6 z 111
i)
j)
k)
l)
m)
n)
o)
p)
q)
r)
s)
t)
u)
v)
w)
x)
y)
z)
prac za okres grudzień 2008 – styczeń 2009 r. (sezon zimowy), Wrocław –
Opole, luty 2009 r.,
- Zabłocki P. Monitoring ornitologiczny na obszarze planowanej lokalizacji
farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Wojcieszyn. Etap 2 – sprawozdanie z
prac za okres luty 2009 – kwiecień 2009 r. – okres wiosenny, Wrocław –
Opole, maj 2009 r.,
- Zabłocki P. Monitoring ornitologiczny na obszarze planowanej lokalizacji
farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Wojcieszyn. Etap 3 – sprawozdanie z
prac za okres 15 kwiecień 2009 – 31 sierpień 2009 r. (okres letni – lęgowy i
polęgowy), Wrocław – Opole, wrzesień 2009 r.,
- Zabłocki P. Monitoring ornitologiczny na obszarze planowanej lokalizacji
farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Wojcieszyn. Etap 4 – sprawozdanie z
prac za okres wrzesień 2009 – listopad 2009 r. oraz sprawozdanie końcowe,
Wrocław – Opole, grudzień 2009 r.,
sprawozdania z monitoringu chiropterologicznego:
- R. Jaros - Inwentaryzacja nietoperzy w miejscu planowanej farmy wiatrowej j
w rejonie miejscowości Pielgrzymka/Wojcieszyn (województwo dolnośląskie,
powiat złotoryjski) – opracowanie cząstkowe. Poznań, 2009,
- R. Jaros - Monitoring chiropterologiczny obszaru
planowanej
farmy
wiatrowej w rejonie miejscowości Wojcieszyn - Pielgrzymka. Sprawozdanie z
prac terenowych za okres maj – sierpień 2009 r., Poznań, 2009 r.,
- R. Jaros - Monitoring chiropterologiczny obszaru planowanej farmy wiatrowej
w rejonie miejscowości Wojcieszyn - Pielgrzymka. Etap 3 – wrzesień 2009 –
listopad 2009 r. oraz sprawozdanie końcowe, Poznań – Opole, luty 2010 r.,
Strona internetowa www.elektrowniewiatrowe.org.pl
Aspekty planowania regionalnego lokalizacji obiektów wykorzystania energii
wiatrowej w objętym planowaniem regionie Saksonii Łużyce Górne – Dolny Śląsk,
Bautzen, 2009
Boczar T. - „Energetyka wiatrowa” Wydawnictwo PAK, Warszawa 2008,
Lubosny Z. - „Elektrownie wiatrowe w systemie elektroenergetycznym”
Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa, 2006, 2007,
Internetowy serwis Polskiej Izby Gospodarczej Energii Odnawialnej
www.pigeo.org.pl
Natura 2000 – materiały internetowe, www.mos.gov.pl, www.kp.org.pl
Shadow list – aktualizacja 2008- materiały internetowe, www.kp.org.pl
Stryjecki M., Mielniczuk K., Podgajniak T. - Ocena ryzyka środowiskowego przy
realizacji w energetyce wiatrowej. Poradnik dla inwestorów, Polska Izba
Gospodarcza Energii Odnawialnej,
Stryjecki M., Biegaj J. – Społeczne oddziaływania farm wiatrowych. Fundacja na
rzecz Energetyki Zrównoważonej, 2009
Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1: 50 000, arkusze Złotoryja CAG
PIG Warszawa,
Mapa Hydrogeologiczna Polski w skali 1: 50 000, arkusze Złotoryja CAG PIG
Walczak M. - Analiza krajobrazowa w planach ochrony parków krajobrazowych.
Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, Nr 30, IOŚ, 2007,
Wejchert K. - Elementy kompozycji urbanistycznej, Wydawnictwo Arkady,
Warszawa 1984,
Wuczyński W. – Wpływ farm wiatrowych na ptaki. Rodzaje oddziaływań, ich
znaczenie dla populacji ptasich i praktyka badań w Polsce [w:] Notatki
ornitologiczne 2009, 50, ss. 206-227,
Colby D.W., Dobie R., Leventhall G., Lipscomb D.M., McCunney R.J., Seilo M.T.,
Sondergaard B. – Wind Turbine Sound and health Effects. Av Expert Review,
2009,
Analiza efektu cienia – Wind&Power, Warszawa, 2010,
Photosensitive Epilepsy – British Epilepsy Association, London, 2009,
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 7 z 111
aa) The Electromagnetic Compatibility and Electromagnetic Field Implications for
Wind Farming in Australia – Australian Greenhouse Office, Australian Wind Energy Association, Sydney, 2004,
bb) Taralaga Wind Farm Development – Landscape Visual Assessment, Hassell,
Sydney Australia, 2005,
cc) Linie I stacje elektroenergetyczne w środowisku człowieka. Informator PSE S.A.,
Warszawa, 2002.
dd) P. Chylarecki, A. Pasławska – Wytyczne w zakresie oceny oddziaływania
elektrowni wiatrowych na ptaki (PSEW 2008).
Podstawą do sporządzenia niniejszego „Raportu o oddziaływaniu na środowisko …” są
między innymi informacje i materiały przekazane przez inwestora.
2. Opis planowanego przedsięwzięcia
2.1. Lokalizacja przedsięwzięcia
Przedsięwzięcie polega na budowie farmy wiatrowej wraz z obiektami infrastruktury
technicznej – energetycznej i telekomunikacyjnej, drogami dojazdowymi i placami
montażowymi oraz głównego punktu zasilania GPZ SN/110 kV. Farma zlokalizowana jest w
środkowej i północnej części gminy Pielgrzymka, powiat złotoryjski, między miejscowościami
Grodziec na północnym-zachodzie, Wojcieszyn i Pielgrzymka po stronie wschodniej i
południowo-wschodniej i Nowa Wieś Grodziska po stronie zachodniej (zał. 2). GPZ SN/110
kV zlokalizowany będzie w rejonie Nowej Wsi Grodziskiej.
Energia elektryczna, która powstaje w generatorach turbin wiatrowych zostanie
przetransformowana do poziomu średniego napięcia, i za pomocą linii kablowych przesłana
do stacji transformatorowej znajdującej się na terenie Farmy Wiatrowej Wojcieszyn (GPZ
Wojcieszyn - uzwojenie pierwotne transformatora będzie miało napięcie od 10 do 45 kV,
natomiast uzwojenie wtórne 110 kV). Z przedmiotowego punktu GPZ do punktu przyłączenia
energia elektryczna zostanie przesłana za pomocą linii kablowej wysokiego napięcia (do 110
kV) do GPZ Modlikowice (SN/110kV) i tam zostanie wprowadzona do Krajowego Systemu
Elektroenergetycznego.
Turbiny wiatrowe rozmieszczone będą, po północnej i południowej stronie drogi
wojewódzkiej nr 364 (Złotoryja) Pielgrzymka – (Lwówek Śląski) Nowa Wieś:
- na północ od drogi – zespół 8 turbin
- na południe od drogi – Nowa Wieś – zespół 7 turbin
Bezpośredni obszar planowany do zajęcia przez obiekty budowlane – fundamenty,
drogi dojazdowe i serwisowe związane z prawidłową eksploatacją elektrowni oraz stacją
zasilania (GPZ) wynosi ok. 5,0 ha gruntu, położone na działkach nr 21/1, 25/3, 167, 1124 w
rejonie wsi Pielgrzymka, 88/7, 67/1, 77, 461/1, 462/2, 799/2 w rejonie wsi Wojcieszyn, 247/9
w rejonie wsi Nowa Wieś Grodziska. Do powierzchni tej nie zalicza się tymczasowych dróg
dojazdowych i placów montażowych, które po zakończeniu budowy ulegną likwidacji lub
zostaną zagospodarowane jako grunty rolne lub leśne. Powierzchnia jednostkowa działek,
na których zlokalizowana zostanie pojedyncza turbina nie przekroczy 625 m2.
W otoczeniu farmy wiatrowej zlokalizowane są następujące elementy infrastruktury
technicznej:
- układ drogowy – droga wojewódzka nr 364 relacji Złotoryja - Lwówek Śląski,
przecinająca południową część obszaru opracowania oraz droga gminna
Pielgrzymka – Nowa Wieś Grodziska, przebiegająca przez środkową część
obszaru,
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 8 z 111
- układ kolejowy - nieczynna linia kolejowa relacji Złotoryja - Lwówek Śląski przebiegająca równoleżnikowo w części południowej,
- napowietrzne linie elektroenergetyczne – linia wysokiego napięcia 400 kV relacji
GPZ Czarna – GPZ Mikułowa przebiegająca w części północnej oraz linie średniego
SN relacji GPZ Pielgrzymka – GPZ Sędzimirów, przebiegająca w części południowej
oraz Grodziec – Nowa Wieś Grodziska w części północno – zachodniej.
Najbliższa zabudowa mieszkalna zlokalizowana jest w odległości ok. 600 m od
planowanej elektrowni wiatrowej.
Teren bezpośrednio przewidziany pod budowę farmy aktualnie wykorzystywany jest
dla produkcji rolnej. Występujące grunty orne III – IV klasy bonitacyjnej pod względem
typologicznym zaliczają się do gleb rdzawych i brunatnych na obszarze wysoczyzny oraz do
gleb aluwialnych w dolinie rzeki Skory oraz jej lewostronnych dopływów (Dopływ spod
Grodźca, Dopływ spod Nowej Wsi Grodziskiej, Piaseczna).
2.2. Ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Planowane przedsięwzięcie jest zgodnie z „Miejscowym planem zagospodarowania
przestrzennego terenu przeznaczonego na lokalizację elektrowni wiatrowych w rejonie wsi
Pielgrzymka, Nowa Wieś Grodziska i Wojcieszyn” zatwierdzonym Uchwałą Rady Gminy
Pielgrzymka nr XLII/202/2010 z dnia 26 lutego 2010 r. w sprawie uchwalenia miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego terenu przeznaczonego na lokalizację elektrowni
wiatrowych w rejonie wsi Pielgrzymka, Nowa Wieś Grodziska i Wojcieszyn (zał. nr 3).
Przedsięwzięcie realizowane będzie na terenach oznaczonych symbolami: 2 R/E,
5 R/E, 8 R/E, 12 R/E, 23 R/E, 32 R/E, 38 R/E, 39 R/E oraz 17 E, dla których plan ustala:
1) przeznaczenie podstawowe: teren rolniczy przeznaczony na lokalizację wież elektrowni
wiatrowych o mocy od 1,5 MW do 3,0 MW każda,
2) przeznaczenie uzupełniające:
a) sieci i obiekty infrastruktury technicznej towarzyszące elektrowniom wiatrowym,
b) sieci, urządzenia i obiekty infrastruktury technicznej nie związane z przeznaczeniem
podstawowym, z wyłączeniem masztów telefonii komórkowej, dla których obowiązuje
zakaz lokalizowania,,
c) drogi wewnętrzne, w tym place oraz drogi montażowe służące do dojazdu do wież
elektrowni wiatrowych,
3) zakaz lokalizowania innych niż wymienione w punkcie 1. i 2. obiektów budowlanych ,
4) możliwość podziału na działki w celu wydzielenia terenów na lokalizację wież elektrowni
wiatrowych, placów i dróg montażowych umożliwiających dojazd do nich,
5) nieprzekraczalne linie zabudowy pokrywające się z liniami rozgraniczającymi, określonymi
na rysunku planu,
6) zasady zagospodarowania terenu i kształtowania zabudowy:
a) maksymalna wielkość powierzchni zabudowy w stosunku do powierzchni terenu: 10%,
b) maksymalna powierzchnia zwartego obszaru gruntów rolnych III klasy bonitacyjnej,
przeznaczonego na cele nierolnicze: 0,5 ha,
c) maksymalna wysokość wież elektrowni wiatrowych: 150 metrów nad poziomem terenu,
d) maksymalna wysokość liczona od poziomu terenu do najwyżej położonego punktu
śmigła wirnika: 200 metrów,
e) maksymalna powierzchnia zabudowy dla jednej wieży elektrowni wiatrowej: 625 m2,,
f) powierzchnia nadziemna wieży elektrowni wiatrowej matowa, w pastelowych kolorach,
nie stanowiących kontrastu z otoczeniem,
g) elektrownie wymagają zgłoszenia i oznakowania jako przeszkody lotnicze, zgodnie z
przepisami szczególnymi.
2. W pasie technologicznym istniejącej napowietrznej linii elektroenergetycznej średniego
napięcia oznaczonej symbolem e Sn, wskazanym na rysunku planu, obowiązują ustalenia
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 9 z 111
§5 ust. 7.
Dla stacji elektroenergetycznej oznaczonej na rysunku planu symbolem 17E plan
ustala następujące przeznaczenie:
1) przeznaczenie podstawowe: teren infrastruktury technicznej – stacja elektroenergetyczna,
2) przeznaczenie uzupełniające:
a) inne sieci, urządzenia i obiekty infrastruktury technicznej nie kolidujące z
przeznaczeniem podstawowym, z wyłączeniem masztów telefonii komórkowej, dla
których obowiązuje zakaz lokalizowania,
b) drogi wewnętrzne,
3) zakaz lokalizowania obiektów innych niż wymienione w punkcie 1. i 2.,
4) nieprzekraczalną linię zabudowy w odległości 23,5 m od osi drogi 19KDZ,
5) zasady zagospodarowania terenu i kształtowania zabudowy:
a) maksymalna wysokość budynków 15 metrów,
b) maksymalna powierzchnia zabudowy – 90%,
c) minimalna powierzchnia terenu biologicznie czynna – 10%.
2.3. Charakterystyka przedsięwzięcia i warunki wykorzystania terenu w fazie
realizacji i eksploatacji
2.3.1. Podstawowe dane o przedsięwzięciu
Przedmiotem niniejszego raportu jest przedsięwzięcie polegające na budowie farmy
wiatrowej składającej się z maksymalnie 15 elektrowni wiatrowych o mocy jednostkowej do
3,0 MW oraz infrastruktury techniczno-energetycznej, dróg dojazdowych i placów
montażowych oraz głównego punktu zasilania GPZ SN/110 kV. Maksymalna łączna moc
zainstalowanych elektrowni wyniesie 45 MW.
W skład farmy wchodzić będzie maksymalnie 15 elektrowni wiatrowych o parametrach
granicznych nie większych niż:
 moc – 3,0 MW
 średnica wirnika – 115 m
 wysokość wieży – 150 m
 maksymalny poziom mocy akustycznej – 105,0 dB(A).
Na obecnym etapie realizacji inwestycji nie wskazuje się konkretnego typu turbiny która
zostanie użyta w projekcie. Wiąże się to z faktem, że w trakcie realizacji inwestycji,
uwazględniając znaczący postęp w tej dziedzinie, może pojawić się na rynku
nowocześniejsza turbina spełniająca podane wyżej kryteria dotyczące mocy i wysokości, a
posiadająca niższy maksymalny poziom mocy akustycznej.
Wieża każdej elektrowni wiatrowej będzie konstrukcją rurowo-stożkową, wykonaną ze
stali. Średnica wieży u podstawy wynosić będzie ok. 5,0 m. Na szczycie każdej wieży
umieszczona będzie obrotowa gondola (która ustawiać się będzie w zależności od kierunku
wiatru) z wirnikiem. Śmigła wirnika (3 na jeden wirnik) wykonane będą z wysokiej jakości
tworzywa sztucznego, wzmacnianego włóknem szklanym. Korpus wieży pomalowany będzie
na kolor neutralny dla otaczającego krajobrazu.
Trzon wieży każdej elektrowni wiatrowej posadowiony będzie na fundamencie o boku
wynoszącym ok. 25,0 m, przy czym widoczna część fundamentu wystająca ponad poziom
gruntu będzie posiadała średnicę ok. 5 m. Głębokość fundamentowania, dla fundamentów
bezpośrednich wyniesie ok. 2-3 m licząc od poziomu gruntu pierwotnego oraz ok. 3 m licząc
od zewnętrznej warstwy sprasowanej. W zaproponowanym sposobie fundamentowania
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 10 z 111
ponad poziom gruntu wystawać będzie fundament okrągły o średnicy 6 m, pozostały
fundament będzie niewidoczny (schowany pod powierzchnią terenu i przykryty warstwą
gruntu sprasowanego). Fundamenty wykonane będą z betonu zbrojonego, a konstrukcja
wież elektrowni mocowane będą do nich na połączenia śrubowe.
Projektowane elektrownie wiatrowe przystosowane są do pracy przy prędkościach
wiatru mieszczących się w granicach 3 m/s (prędkość rozruchu) do 25 m/s (prędkość
krytyczna, wykluczająca dalszą pracę), przy optymalnym wietrze ok. 12,5 m/s. Ilość obrotów
wirnika na minutę mieścić się będzie w przedziale od ok. 9,6 do ok. 14,9.
Sterowanie elektrowniami wiatrowymi realizowane będzie za pomocą specjalnego
oprogramowania, monitorującego w sposób ciągły wszystkie podłączone czujniki mierzonych
wartości, analizując wyniki i tworzone na ich podstawie parametry sterownicze elektrowni.
Monitoring zdalny obejmować będzie ok. 300 różnych parametrów (monitoring
temperatury, monitoring wiatru, monitoring hydrauliki). System sterowania umożliwiać będzie
ograniczanie i optymalizację mocy (a tym samym możliwa będzie regulacja poziomu mocy
akustycznej). Odbywać się to będzie przez odpowiednie nastawienie kąta natarcia łopat do
kierunku wiatru (osobno dla każdej łopaty).
Oprócz elektrowni wiatrowych w skład przedsięwzięcia wchodzić będą następujące
elementy towarzyszące:
-
-
kable energetyczne średniego napięcia (10 – 45 kV) – układane w wykopach
o głębokości ok. 1.5 m i szerokości ok. 1 m,
infrastruktura telekomunikacyjna, umożliwiająca nadzór eksploatacyjny –
transmisja danych i sygnałów następować będzie poprzez połączenie ISDN oraz
przeglądarkę internetową,
drogi dojazdowe o łącznej długości ok. 6 200 m – będą posiadały szerokość ok. 6
m; drogi zostaną wykonane z tłucznia budowlanego ,
place
montażowo
–
budowlane,
umożliwiające
dowóz
i
montaż
wielkogabarytowych elementów konstrukcyjnych elektrowni – każdy plac wykonany
będzie z tłucznia budowlanego na podkładzie z geowłókniny.
Montaż elektrowni odbywać się będzie w miejscach ich posadowienia z gotowych
elementów (odcinki słupa nośnego, śmigła, gondola) przy pomocy dźwigu.
Projektowana farma będzie wytwarzać energię elektryczną poprzez wykorzystanie
energii kinetycznej wiatru. Zamiana energii wiatru odbywać się będzie w wirniku,
stanowiącym najważniejszą część elektrowni. Wirnik znajdować się będzie na wale, poprzez
który napędzany będzie generator. Generator z kolei wytwarzać będzie energię elektryczną.
Uzyskany w generatorze prąd przekazywany będzie poprzez doziemne połączenia kablowe
(SN 10 – 45 kV) do stacji transformatorowej Wojcieszyn GPZ – SN/110 kV (Napięcie na
uzwojeniu pierwotnym transformatora będzie się zamykać w przedziale 10 – 45 kV,
natomiast napięcie uzwojenia wtórnego będzie wynosić do 110 kV). Z GPZ Wojcieszyn
połączeniem kablowym następować będzie odprowadzenie mocy do GPZ Modlikowice. W
stacji GPZ zastosowane zostaną transformatory olejowe, o budowie rdzeniowej, z rdzeniem
zanurzonym w szczelnie zamkniętej kadzi, wypełnionej olejem mineralnym.
2.3.2. Warunki wykorzystania terenu w fazie budowy
Zakłada się, że powierzchnia terenu zajętego na potrzeby każdej elektrowni wiatrowej,
wraz z fundamentem może wynieść do 625 m2, zatem szacowana, łączna powierzchnia na
montaż wszystkich elektrowni wynosić będzie ok. 9 375 m2. Ponadto na potrzeby montażu
poszczególnych turbin, na terenie budowy zorganizowane zostaną place montażowe.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 11 z 111
Montaż poszczególnych konstrukcji w obrębie obszarów prowadzony będzie przy
użyciu dźwigu z gotowych elementów (odcinki słupa nośnego, śmigła, gondola)
dostarczanych na plac montażowy przy wykorzystaniu specjalistycznego sprzętu
transportowego. Po zakończeniu prac montażowych nastąpi przywrócenie terenu dla
dalszego użytkowania rolniczego. Pozostały teren stanowić będzie obszar elektrowni
wiatrowej, obejmujący miejsce posadowienia turbiny oraz przyległy plac dla konserwacji
urządzeń elektrowni oraz drogi serwisowe.
Na potrzeby transportu elementów elektrowni wiatrowych wykorzystane zostaną
istniejące drogi publiczne oraz drogi technologiczne o nawierzchni gruntowej, stanowiące
częściowo drogi transportu rolnego okolicznych rolników. Zgodnie z ustaleniami
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w przypadku kolizji przedsięwzięcia
z siecią melioracyjną lub drenarską, a także z siecią oraz urządzeniami infrastruktury,
elementy te zostaną odpowiednio przełożone. Połączenie indywidualnych stacji
transformatorowych poszczególnych elektrowni wiatrowych do projektowanej stacji
transformatorowo-rozdzielczej GPZ odbywać się będzie siecią kablową, doziemną.
Realizacja przedsięwzięcia wymagać będzie częściowego i krótkotrwałego
przekształcenia powierzchni terenu oraz zmiany sposobu jego użytkowania, doprowadzając
do wprowadzenia nowych obiektów w istniejący, antropogeniczny krajobraz. W ramach robót
przygotowawczych do realizacji inwestycji zajdzie potrzeba:
- zebrania warstwy wierzchniej (gleby i podglebia) z terenu posadowienia
fundamentów i wież elektrowni wiatrowych,
- utworzenia tymczasowych zwałowisk nadkładu, do wykorzystania w ramach
rekultywacji i odtwarzania terenu po zakończeniu prac budowlanych,
- utworzenia tymczasowych placów montażowych i składowania elementów
konstrukcyjnych.
2.3.3. Warunki wykorzystania terenu w fazie eksploatacji
W fazie eksploatacji farmy wiatrowej na potrzeby każdej elektrowni wiatrowej
wykorzystywany będzie niewielki fragment terenu (o pow. 625 m2), obejmujący posadowienie
wieży wraz z przyległym placem serwisowo-konserwatorskim. Pozostały teren w otoczeniu
elektrowni wykorzystywany będzie w dalszym ciągu jako teren rolny. Dojazd do
poszczególnych elektrowni prowadzony będzie poprzez sieć dróg dojazdowych, pozostałych
po fazie budowy, stanowiących na tym etapie drogi serwisowe.
2.4. Główne cechy charakterystyczne procesów produkcyjnych
Elektrownie wiatrowe zaliczane są do najczystszych źródeł produkcji energii
elektrycznej. W procesie produkcyjnym nie wykorzystuje się żadnego paliwa, a jedynie
energię wiatru. Zasadniczym zjawiskiem wykorzystywanym w pracy elektrowni wiatrowej jest
zamiana energii kinetycznej wiatru pierwotnie w energię mechaniczną, a w późniejszym
etapie w energię elektryczną.
Podstawowym zjawiskiem wykorzystywanym w pracy elektrowni wiatrowej jest indukcja
elektromagnetyczna, będąca zjawiskiem powstawania siły elektromotorycznej w
przewodniku pod wpływem zmiennego pola magnetycznego lub ruchu przewodnika w polu
magnetycznym. Siła elektromotoryczna jest różnicą potencjałów (napięciem elektrycznym)
powstającym w źródle prądu elektrycznego, czyli w urządzeniu przetwarzającym różne
rodzaje energii na energię elektryczną, powstającą w wyniku tej przemiany. Moc elektrowni
jest ściśle związana z siła wiatrów wiejących w miejscu lokalizacji oraz stałości ich
występowania.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 12 z 111
Wyprowadzenie mocy z elektrowni poprzez doziemne kable energetyczne prowadzone
będzie do stacji transformatorowo-rozdzielczej GPZ Wojcieszyn, a następnie do GPZ
Modlikowice.
2.5. Przewidywane rodzaje i ilości zanieczyszczeń, wynikające z planowanego
przedsięwzięcia
Docelowe funkcjonowanie przedsięwzięcia związane będzie z emisją do środowiska
energii, w szczególności energii akustycznej. W przypadku pozostałych czynników
obejmujących emisję substancji, tj. zanieczyszczenia atmosfery, odpady, ścieki,
oddziaływania negatywne nie wystąpią lub też będą niewielkie, pomijalnie małe.
Szczegółowa charakterystyka oddziaływań oraz ich skali przedstawiona została w
rozdziale 8.
3. OPIS ELEMENTÓW PRZYRODNICZYCH ŚRODOWISKA, OBJĘTYCH
ZAKRESEM ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA
3.1. Warunki morfologiczne
Obszar lokalizacji farmy wiatrowej położony w gminie Pielgrzymka, po zachodniej
stronie doliny rzeki Skory. Obszar charakteryzuje się rzeźbą łagodnie zróżnicowaną, wznosi
się w przedziale wysokościowym od około 220 m n.p.m. – w sąsiedztwie doliny Skory do
około 260 m n.p.m. – w jego skrajnej zachodniej części.
Morfologicznie jest to dość łagodny i częściowo spłaszczony skłon ku dolinie rzeki
Skory, zajmujący obszar pomiędzy wyraźnie wystającymi w jego otoczeniu pagórami
Pogórza Kaczawskiego - częściowo zdenudowanych stożków wulkanicznych (np. Grodziec –
ok. 390 m n.p.m., Mnisza Górka – ponad 310 m n.p.m.) lub ostańców twardzielowych skał –
w okolicy Pielgrzymki i Nowej Wsi Grodziskiej sięgających do wysokości ok. 325 i 340 m
n.p.m. Pozostałe pagórki, występujące w skupieniu na zachód od wsi Pielgrzymka, sięgają
najczęściej do wysokości około 300 m n.p.m.
Obszar przecięty jest kilkoma dolinkami cieków uchodzącymi do doliny rzeki Skory,
odwadniającej ten obszar. Dolinki cieków są stosunkowo wąskie, wcięte w powierzchnię na
głębokość od kilku do kilkunastu metrów.
Pod względem morfologicznym cały rejon należy do pogórza z charakterystyczną
przewagą wyniesień starszych skał wraz z cienką pokrywą osadów lodowcowych (pas
wyniesień piaskowców kredowych ciągnący się od Jerzmanic Zdroju przez Pielgrzymkę i
Twardocice do Czapli w części zachodniej). Ponad tymi wyniesieniami wznoszą się pagóry,
najczęściej typu ostańców starszych skał twardzielcowych, odporniejszych na wietrzenie i
procesy denudacyjne, doprowadzające w tym obszarze do zrównań starszych wyniesionych
powierzchni.
Pomiędzy wyniesieniami występującymi w postaci rozległych płatów terenu, rozciągają
się obszary bardziej wyrównane, należące do starych i zdenudowanych moren dennych
związanych ze zlodowaceniami środkowopolskimi. Budują je głównie silnie zwietrzałe gliny
morenowe, rozprzestrzeniające się w części południowej do okolic Proboszczowa, a także
piaski i żwiry wodnolodowcowe, występujące przeważnie w części położonej na północ i
zachód od Pielgrzymki.
Pomiędzy Grodźcem i Nową Wsią Grodziską, a także bezpośrednio na południowywschód, płaty terenów polodowcowych opadają długimi i łagodnymi stokami ku dolinie Skory.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 13 z 111
Wzdłuż doliny występuje od zachodu pas jeszcze bardziej spłaszczonego terenu, który jest
pozostałością terasy akumulacyjnej wcześniejszej doliny odprowadzającej wody w czasie
zlodowaceń środkowopolskich.
W rejonie wsi Nowa Wieś Grodziska i dalej w kierunku wschodnim, w stronę
Wojcieszyna ciągnie się wyraźne obniżenie o dość stromych zboczach, tzw. Rów Zbylutowa
– na terenie opracowania na południe od Nowej Wsi Grodziskiej.
3.2. Budowa geologiczna
Pod względem geologicznym obszar zlokalizowany jest w obrębie metamorfiku
kaczawskiego (Stupnicka, 2007), dla którego charakterystyczne jest występowanie na
powierzchni terenu zarówno osadów czwartorzędowych, jak również wychodni osadów
starszego podłoża.
Najstarszymi osadami występującymi na powierzchni terenu są czarne łupki
kwarcytowo-serycytowe oraz łupki kwarcytowe, pochodzące z ordowiku. Ich wychodnie
występują
w północno-wschodniej części analizowanego obszaru. Wśród osadów
starszego podłoża dominują permskie (czerwony spągowiec) zlepieńce bezporfirowe oraz
zlepieńce, łupki, piaskowce, a także łupki ilasto-piaszczyste. Wychodnie tych utworów
występują w północnej
i centralnej części obszaru opracowania. W południowej jego
części występują na powierzchni również osady górnej kredy, wykształcone w postaci
piaskowców ciosowych. Na pozostałej części obszaru, pomiędzy wychodniami utworów
starszego podłoża występują osady czwartorzędowe, wykształcone w postaci:
- plejstoceńskich piasków wodnolodowcowych, eluwiów piaszczystych glin
zwałowych, glin pylastych oraz glin deluwialnych,
- holoceńskich piasków i namułów rzecznych oraz namułów torfiastych (w dolinach).
Na obszarze lokalizacji farmy ani w jej bezpośrednim otoczeniu nie występują złoża
surowców mineralnych.
3.3. Hydrografia i hydrogeologia
Na obszarze lokalizacji farmy wiatrowej wody powierzchniowe występują jedynie w
ciekach będących lewostronnymi dopływami rzeki Skory (zlewnia IV rzędu), wpadającej do
Czarnej Wody, a dalej Kaczawy.
Rzeka Skora wykorzystując stare obniżenia dolinne funkcjonujące w okresach
zlodowaceń, w rejonie Pielgrzymki ma charakter przełomowy, rozcinając wyniesienie
twardych, kredowych piaskowców ciosowych. Na północ, poniżej Uniejowa rozcina krawędź
Pogórza Kaczawskiego i wypływa na obszar Niziny Legnickiej.
Większość małych cieków, przecinających poprzecznie cały analizowany obszar
(Dopływ spod Grodźca, Dopływ spod Nowej Wsi Grodziskiej, Piaseczna), prowadzi stałe
wody. Jedynie najmniejsze, boczne do głównych, mogą wysychać w czasie suchego lata.
Niektóre odcinki tych cieków, przykładowo koło Wojcieszyna, charakteryzują się dużymi
spadkami, typowymi dla rzek górskich. Z uwagi na rolnicze zagospodarowanie terenu,
można wnioskować o sezonowej zmienności jakości wód, zależnej od prowadzonych
zabiegów agrotechnicznych.
Na połączeniu dwóch cieków: Dopływu spod Grodźca (Piaseczna) i Dopływu spod
Nowej Wsi Grodziskiej planowane jest wybudowanie zbiornika wodnego „Grodziski”. Zbiornik
ma spełniać funkcję przeciwpowodziową oraz gromadzenia wód dla nawodnień okolicznych
terenów uprawnych. Budowę zbiornika ujęto w „Strategii rozwoju województwa
dolnośląskiego” i w „Programie dla ODRY – 2006”. Zasięg zalewów powodziowych rzeki
Skory wkracza na analizowany obszar, którego wschodnia granica sięga sąsiedztwa rzeki.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 14 z 111
Część gruntów rolnych położona w południowo-zachodniej obszaru jest zmeliorowana.
Do urządzeń melioracji podstawowych zaliczono większość cieków będących dopływami
rzeki Skory, a także tę rzekę. Stwierdzono potrzebę regulacji tych cieków, w tym szczególnie
cieku Piaseczna. W sieci melioracji szczegółowych zwraca się uwagę na możliwość
oddziaływania planowanego zagospodarowania na tę sieć, szczególnie w południowozachodniej części obszaru.
Na większości obszaru opracowania brak jest użytkowego poziomu wodonośnego.
Piętra wodonośne: czwartorzędowe i kredowe występują jedynie w południowej i wschodniej
jego części.
Piętro kredowe związane jest z występowaniem górnokredowych, różnoziarnistych
piaskowców. Wody podziemne tego piętra występują w ośrodku szczelinowym i szczelinowoporowym. Poziom wodonośny występuje na zmiennej głębokości od kilku do kilkudziesięciu
m p.p.t. Są to najczęściej wody subartezyjskie, a statyczne zwierciadło wody stabilizuje się
na głębokości od kilku do kilkunastu metrów. Poziom ten jest przykryty izolującym
nadkładem osadów słabo przepuszczalnych, a stopień jego zagrożenia jest niski. Objęty jest
ochroną jako jeden z Głównych Zbiorników Wód Podziemnych – GZWP nr 317 Niecka
Zewnętrzna Sudecka (Bolesławiec). Jakość wód tego poziomu jest na ogół dobra.
Czwartorzędowe piętro wodonośne związane jest z piaszczystymi osadami dolin
rzecznych. Na analizowanym obszarze występuje kopalna dolina pra-Bobru, biegnąca
zgodnie ze współczesnym korytem rzeki Skory (wschodnia część terenu) oraz kopalna
dolina pra-Kamiennej-Łomnicy, biegnąca zgodnie ze współczesnym korytem Piasecznej.
Poziom wodonośny w tych strukturach występuje w piaskach i żwirach. Ich miąższość waha
się od kilku do nieco ponad 20 m. Osady te występują na głębokości od kilku do kilkunastu
metrów. Poziom ten jest zasilany przez infiltrację wód opadowych. Wodonośne osady
kopalnych dolin rzecznych nie są izolowane przed migracją zanieczyszczeń z powierzchni
terenu i ich stopień zagrożenia został określony jako bardzo wysoki. Jakość wód tego
poziomu jest obecnie na ogół dobra.
3.4. Gleby
Pokrywa glebowa wykazuje silne powiązanie z rodzajem materiałów budujących
podłoże i stanowiących zarazem skały macierzyste dla wytworzonych gleb, stąd też na
obszarze opracowania występują gleby wytworzone z utworów polodowcowych, związanych
ze zlodowaceniami środkowopolskimi, jak i gleby wytworzone ze zwietrzelin starszych
utworów, często przekształconych i zdenudowanych.
Wśród gleb wytworzonych z utworów polodowcowych największe zasięgi mają gleby
rdzawe wykształcone z piasków i żwirów. Zajmują przeważającą część obszaru, na zachód,
północny-zachód od Pielgrzymki. Są one tu charakterystyczne dla pokryw akumulacyjnych
powstałych wskutek odprowadzania wód lodowcowych. Jako częściowo przemyte i także
niezbyt bogate w mineralne części pyłowe i iłowe są uznawane za gleby średniej jakości,
zaliczane przede wszystkim do klas IV w bonitacji glebowej.
Gleby brunatne wytworzone z gliniastych deluwialnych zwietrzelin starszych skał
budują wyniesione części pogórza. W największych zasięgach występują one w rejonie
Nowej Wsi Grodziskiej i rozciągają się wzdłuż dolinki cieku Dopływu spod Nowej Wsi
Grodziskiej, poprzecznie przecinającego opisywany obszar. W części południowej w
znacznym zasięgu występują także gleby brunatne opadowo-glejowe oraz gleby płowe.
Charakterystyczne są zwłaszcza dla miejsc, gdzie pod warstwą glin przekształconych
fizycznie w piaski występują typowe gliny, na których stagnują wody opadowe. Pod
względem bonitacyjnym wszystkie wyżej wymienione typy gleb zalicza się najczęściej do
dobrych lub średnich klas: IIIa, IIIb
i IVa.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 15 z 111
Oprócz wymienionych typów gleb na obszarze opracowania występują gleby aluwialne
w dolinach rzeki Skory i mniejszych jej dopływów. Najczęściej są to mady rzeczne, a w
miejscach rozszerzonych i spłaszczonych odcinków dolin występują zasięgi gleb mułowych
i mułowo-torfowych, rzadko czarne ziemie. Wymienione gleby zajmują jednak niewielkie
tereny i są ograniczone zasięgami do samych dolin. Ich największe znaczenie jest związane
z przyrodniczym zagospodarowaniem (np. biofiltr wzdłuż koryt cieków), a w miejscach
rozszerzonych dolin także z rolniczo wykorzystywanymi łąkami i pastwiskami.
Dla celów rolnych w największym stopniu wykorzystywane są gleby brunatne (w
różnych podtypach), gleby płowe i gleby rdzawe. Prawie na całym analizowanym obszarze
gleby zaliczono do 2 kompleksu przydatności rolniczej, co właściwie koreluje z II i III klasą
bonitacyjną. Gleby użytków zielonych zaliczono przede wszystkim do kompleksu 2z czyli
średniej jakości. Dotyczy to przykładowo użytków zielonych koło Wojcieszyna.
Gleby występujące w okolicy Pielgrzymki określono jako kwaśne lub nawet bardzo
kwaśne, w których odczyn najczęściej nie przekracza wartości 4,5 pH. Stwierdzono, że 88%
gleb w gminie wymaga wapnowania w celu utrzymania ich produktywności i zapobiegania
wymywaniu składników.
3.5. Warunki klimatyczne
Wg klasyfikacji klimatycznej W. Okołowicza, obszar lokalizacji przedsięwzięcia zaliczyć
należy do regionu sudeckiego – klimatu gór średnich. Ze względu na położenie
rozpatrywanego obszaru na rzędnych poniżej 400 m n.p.m., panuje tu klimat
charakterystyczny dla regionu przedgórskiego (wg podziału na regiony pluwiotermiczne A.
Schnucka).
Średnia wieloletnia temperatura roczna kształtuje się na poziomie ok. 7,0 - 8,0º C.
Średnia temperatura miesiąca najzimniejszego wynosi ok. -2,0º C, a najcieplejszego – lipca
– powyżej 17º C. Skrajne temperatury zawierają się w przedziale od ok. -30,0º C do prawie
+38,0º C. Lato termiczne trwa mniej niż 90 dni, okres wegetacyjny powyżej 200 dni, a liczba
dni z przymrozkami wynosi powyżej 100.
Roczną sumę opadów oszacować można na poniżej 600 mm, co pozwala zaliczyć
obszar do rejonów o dość niskich opadach. Na półrocze letnie przypada ok. 450 mm, a na
zimowe – poniżej 300 mm. W najbardziej deszczowym miesiącu – lipcu – średnia wieloletnia
suma opadów przekracza 80 mm, przy czym są to głównie opady o charakterze
konwekcyjnym, niekiedy o gwałtownym przebiegu (opady nawalne). Minima opadów
przypadają na luty, a następnie na marzec, styczeń i grudzień.
Szata śnieżna jest nietrwała; w przeciągu zimy często całkowicie zanika w wyniku
odwilży; średnia maksymalna grubość pokrywy śnieżnej wynosi tu do 15 cm, a najwyższa
z maksymalnych – 60 cm .
W rejonie dominują wiatry zachodnie , których frekwencja osiąga do 29% w ciągu roku.
Najniższą częstotliwością wyróżniają się wiatry północne, z którymi często wiąże się napływ
zimnego powietrza arktycznego. Z kolei z kierunkiem południowo-zachodnim (drugim co do
częstotliwości, po kierunku zachodnim) wiążą się wiatry fenowe powodujące m.in. gwałtowne
zanikanie szaty śnieżnej oraz przesuszanie gruntu. Średnią prędkość wiatru w skali rocznej
określa się na 3,5 m·s-1, a frekwencję cisz na poniżej 15%. Przedstawione parametry
anemometryczne dotyczą strefy wysokości ok. 10 m nad poziomem gruntu (wysokość
wiatromierza). Energię użyteczną wiatru na tej wysokości szacuje się na 500-600 kWhm2rok 1
, ale już na wysokości 30 m osiąga wartość ponad 1000 kWhm2rok-1. Podane wartości nie
dotyczą pułapów wysokości, które znajdują wykorzystanie dla nowoczesnych turbin
wiatrowych, których pułap pracy łopat wirnika zawiera się w przedziale ok. 50 – 150 m n.p.t.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 16 z 111
Przeprowadzone przez Inwestora roczne pomiary prędkości wiatru w przedziale
wysokości 50 – 150 m n.p.t. wykazały, że na terenie tym istnieją wystarczające zasoby
wiatru o prędkościach pozwalających na efektywne funkcjonowanie farmy wiatrowej.
3.6. Szata roślinna i fauna – stan i zasoby
3.6.1. Roślinność
Wg podziału geobotanicznego J. M. Matuszkiewicza teren lokalizacji przedsięwzięcia
położony jest w obrębie prowincji subatlantyckiej górskiej, podprowincji hercyńsko-czeskiej,
dziale sudeckim, krainie Sudetów, podkrainie: Sudetów Zachodnich, okręgu Pogórzy
Bolkowsko-Kaczawskich i podokręgu Grodziecko-Lubiechowskiego.
3.6.1.1. Roślinność potencjalna
Roślinność potencjalną stanowią tutaj przede wszystkim środkowoeuropejskie lasy
liściaste ze znacznym udziałem grądu środkowoeuropejskiego Galio-Carpinetum. Jest to las
dębowo-grabowy powstały na siedliskach mezotroficznych świeżych i umiarkowanie
wilgotnych z domieszką buka Fagus sylvaticus, czasem klonu polnego Acer campestre i lipy
Tilia cordata. Na analizowanym obszarze wyróżniono śląsko-wielkopolską odmianę zespołu
Galio-Carpinetum. Ponadto na suchszych siedliskach rozwinęły się podgórskie
środkowoeuropejskie dąbrowy acydofilnych Luzulo luzoloidis--Quercetum. W dolinach
rzecznych potencjalną roślinność stanowią łęgi jesionowe Ficario-Ulmetum campestris,
najczęściej w odmianie śledziennicowej F-U chrysosplenietosum.
3.6.1.2. Roślinność rzeczywista
Roślinność rzeczywista przedmiotowego terenu jest znacząco przekształcona przez
działalność człowieka, w szczególności rolną, ale także leśną i stawową. Klimaksowe
zbiorowiska leśne zachowały się jedynie w dolinach niewielkich cieków wodnych a także jako
małopowierzchniowe remizy na skłonach stoków.
Zbiorowiska leśne na analizowanym obszarze zajmują generalnie niewielkie
powierzchnie i są silnie rozczłonkowane. Występuje tu grąd środkowoeuropejski, będący
mieszanym lasem z udziałem dębu szypułkowego Quercus robur i bezszypułkowego
Quercus petraea, lipy drobnolistnej Tilia cordata, grabu zwyczajnego Carpinus betulus, buka
zwyczajnego Fagus sylvatica z domieszką brzozy brodawkowatej Betula pendula oraz sosny
zwyczajnej Pinus sylvestris. Zbiorowiska te charakteryzują się także bogatymi florystycznie
warstwami podszytu i runa, w którym licznie rosną zawilce gajowe Anemone nemorosa,
leszczyny Corylus avellana, świerząbek gajowy Chaerophyllum temulum czy gwiazdnica
wielkokwiatowa Stellaria holostea. Niewielkie pasy grądu zaobserwowano na skarpach cieku
wodnego w północnej części opracowania pomiędzy miejscowościami Wojcieszyn i Nowa
Wieś Grodziska. Tuż przy korycie potoku występują płaty łęgu jesionowo-wiązowego w
odmianie śledziennicowej Ficario-Ulmetum chrysosplenietosum budowanego głównie przez
olszę czarną Alnus glutinosa, jesiona wyniosłego Fraxinus excelsior oraz dęba
szypułkowego Quercus robur. Runo jest stosunkowo ubogie. Zanotowano tu oprócz
niezidentyfikowanych do gatunku traw liczne populacje ziarnopłonu wiosennego Ficaria
verna, podagrycznika pospolitego Aegopodium podagraria, pokrzywy zwyczajnej Urtica
dioica, złoci żółtej Gagea lutea, jasnoty plamistej Lamium maculatum i innych taksonów.
Zarówno grąd środkowoeuropejski jak i łęg jesionowo-wiązowy są zbiorowiskami prawnie
chronionymi Dyrektywą Siedliskową UE (kody odpowiednio 9170 i 91F0). W tym miejscu
należy nadmienić, że na obszarach objętych inwestycją nie występują siedliska przyrodnicze
chronione w ramach Dyrektywy Siedliskowej.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 17 z 111
Na północ od Pielgrzymki, w dolinie cieku przecinanego przed drogę asfaltową
Pielgrzymka - Nowa Wieś Grodziska, rozwinęło się zadrzewienie budowane głównie przez
olszę czarną. Jest to prawdopodobnie zdegenerowana forma łęgu jesionowo-wiązowego,
który na skutek zatrzymania przepływy wody w gruncie (budowa stawu) a także niewłaściwej
gospodarki drzewostanem uległ przekształceniu i degeneracji. Jesion wyniosły występuje tu
sporadycznie, podobnie jak inne gatunki lasotwórcze. W runie dominuje pokrzywa zwyczajna
Urtica dioica, ziarnopłon wiosenny Ficaria verna oraz jasnoty Lamium sp. Rzadko występują
tu śnieżyczki przebiśnieg Galanthus nivalis - gatunek podlegający prawnej ochronie.
Miejsca posadowienia elektrowni wiatrowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą są
zdominowane przez roślinność synantropijną - we wszystkich przypadkach segetalną o
niskiej wartości przyrodniczej. Zbiorowiska te są ogólnie bardzo słabo wykształcone i nie
mają żadnego znaczenia konserwatorskiego.
Wzdłuż dróg oraz w sąsiedztwie zabudowy na terenie opracowania dominują
zbiorowiska ruderalne z rzędów Artemisietalia vulgaris i Onopordetalia acanthii, półruderalne
zbiorowiska pionierskie z klasy Agropyretea intermedio-repentis. Najpospolitszymi zespołami
tej grupy syntaksonomicznej są zespoły nawłoci kanadyjskiej i rudbekii RudbeckioSolidaginetum, bylicy i wrotycza Artemisio-Tanacetetum vulgaris, w miejscach suchszych
pyleńca pospolitego Berteroëtum incanae, marchwi zwyczajnej i goryczela jastrzębcowatego
Dauco-Picridetum hieracioidis.
Na obszarach o dużym uwilgotnieniu, zasobnych w azot, rozwinęły się
ubogogatunkowe zbiorowiska z absolutna dominacją pokrzywy zwyczajnej Urtica dioica.
Na terenach zabudowanych zlokalizowanych przy drodze powiatowej we wsi Nowa
Wieś Grodziska oraz przy drodze wojewódzkiej w Pielgrzymce w otoczeniu budynków
mieszkalnych i produkcyjnych występuje zieleń urządzona, przydomowa.
W otoczeniu szlaków komunikacyjnych występują wybitnie nitrofilne zbiorowiska
ruderalne. Cennym elementem krajobrazu są szpalery drzew wzdłuż dróg publicznych –
wojewódzkiej i powiatowej oraz niektórych gruntowych dróg transportu rolniczego.
Zadrzewienie przydrożne tworzą topola czarna Populus nigra, głogi Crataegus sp. klon
zwyczajny Acer platanoides, dąb czerwony Quercus rubra a także drzewa owocowe –
głównie jabłonie Malus sp. Wzdłuż nieczynnego nasypu kolejowego wykształciły się
zbiorowiska zaroślowe o charakterze zadrzewień i zakrzewień z klasy Rhamno-Prunetea.
Runo tych zbiorowisk składa się z gatunków ruderalnych i segetalnych.
W Nowej Wsi Grodziskiej we wschodniej części obszaru objętego opracowaniem
znajduje się dawny zespół zieleni zabytkowej. Obecnie polany naturalistycznego parku
podworskiego od strony dawnego pałacu porośnięte są roślinnością ruderalną, natomiast
drzewostan tworzą lipy, dęby, jesiony, klony, niektóre z tych drzew spełniają kryteria pomnika
przyrody. W runie i podszycie występuje bluszcz pospolity Hedera helix oraz kalina koralowa
Viburnum opulus. Od strony lasu występuje również listera jajowata Listera ovata.
W dolinie cieku pomiędzy Pielgrzymką a Nową Wsią Grodziską na styku z olszyną
rozwinęły się niewielkie płaty wierzb (wierzba szara Salix cinerea, wierzba wiciowa Salix
viminalis) występujące w zespole z ziołoroślami nadrzecznymi. Występują tu także nitrofilne
zbiorowiska „welonowe” okrajków Convolvulion sepium graniczące ze strony wody ze
zbiorowiskami szuwarowymi, którego skład tworzą m.in. trzcina pospolita i pałka
szerokolistna, a od strony lądu z zaroślami wierzbowymi.
Miejsca posadowienia elektrowni wiatrowych wraz z ich infrastrukturą są zdominowane
przez roślinność synantropijną – we wszystkich przypadkach segetalną, o niskiej wartości
przyrodniczej:
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 18 z 111
-
-
-
-
-
wieże wiatrowe nr 1 i 2 - dominują tam intensywne uprawy rolne z użyciem
chemicznych środków ochrony roślin; zachwaszczenie bardzo niskie, w roku 2010
areał z uprawą rzepaku; prawdopodobny zespół chwastów to zbiorowisko wyki
czteronasiennej Vicietum tetraspermae oraz chwastnicy jednostronnej i włośnicy
Echinochloo-Setarietum wykształcone w stopniu kadłubowym,
wieże wiatrowe nr 3, 4, 5 - dominują tam intensywne uprawy rolne z użyciem
chemicznych środków ochrony roślin; zachwaszczenie bardzo niskie, w roku 2010
areał z uprawą żyta ozimego; prawdopodobny zespół chwastów to zbiorowisko
wyki czteronasiennej Vicietum tetraspermae oraz w niższych położeniach zespół
skrytka polnego Aphano-Matricarietum wykształcone w stopniu kadłubowym,
wieże wiatrowe nr 6, 7, 8 - dominują tam intensywne uprawy rolne z użyciem
chemicznych środków ochrony roślin; zachwaszczenie bardzo niskie, w roku 2010
areał z uprawą żyta ozimego; prawdopodobny zespół chwastów to zbiorowisko
wyki czteronasiennej Vicietum tetraspermae oraz zespół skrytka polnego AphanoMatricarietum wykształcone w stopniu kadłubowym,
wieże wiatrowe nr 9, 10, 11, 12 - dominują tam intensywne uprawy rolne z użyciem
chemicznych środków ochrony roślin; zachwaszczenie bardzo niskie, w roku 2010
areał z uprawą zbóż jarych; prawdopodobny zespół chwastów to zespół skrytka
polnego Aphano-Matricarietum oraz przetaczników i dymnicy pospolitej VeronicoFumarietum officinalis wykształcone w stopniu kadłubowym,
wieże wiatrowe nr 13, 14, 15 - dominują tam intensywne uprawy rolne z użyciem
chemicznych środków ochrony roślin; zachwaszczenie bardzo niskie, w roku 2010
areał z uprawą rzepaku; prawdopodobny zespół przetaczników i dymnicy pospolitej
Veronico-Fumarietum officinalis, żółtlic i włośnicy Galinsogo-Setarietum
wykształcone w stopniu kadłubowym oraz chwastnicy jednostronnej i włośnicy
Echinochloo-Setarietum.
3.6.2. Świat zwierząt
Świat zwierząt obszaru lokalizacji przedsięwzięcia kształtowany jest przede wszystkim
poprzez czynniki antropogeniczne, głównie rolnictwo i osadnictwo, ważnym jednak
czynnikiem są położone w północnej i południowej części obszaru fragmenty płatów leśnych
oraz zadrzewione i zakrzaczone doliny. Dominującą część fauny stanowią gatunki bardzo
szeroko rozprzestrzenione, które charakteryzują się dużą tolerancją ekologiczną, jak również
zdolnościami migracyjnymi.
Bardzo liczną grupę ssaków występującą na całym obszarze opracowania stanowią
gryzonie najczęściej związane z krajobrazem rolniczym i siedliskami ludzkimi. Do najczęściej
spotykanych należą: nornik zwyczajny Microtus arvalis i mysz polna Apodemus agrarius,
mysz domowa Mus musculus, szczur wędrowny Rattus norvegicus. Spośród gryzoni
związanych ze środowiskiem wodnym występuje tu karczownik Arvicola terrestris, natomiast
w lasach bytują nornica ruda Clethrionomys glareolus, mysz zaroślowa Apodemus
sylvaticus, mysz leśna Apodemus flavicollis i wiewiórka Sciurus vulgaris.
W otoczeniu człowieka w pobliskich lasach oraz na polach pospolicie występują ssaki
owadożerne – jeż Erinaceus europaeus, kret Talpa europaea, ryjówka aksamitna Sorex
araneus i ryjówka malutka Sorex minutus, zajęcokształtne – zając szarak Lepus europaeus,
jak również drapieżne licznie reprezentowane przez lisa Vulpes vulpes, kunę leśną Martes
martes i kunę domowa M. foina, tchórza Mustela putorius, łasicę Mustela nivalis oraz
gronostaja Mustela erminea.
Występowanie na omawianym terenie małych i dużych ssaków kopytnych związane
jest przede wszystkim z dużymi kompleksami leśnymi, rozciągającymi się południkowo na
zachód od Pielgrzymki, poprzecinanymi polami oraz dość zwartą zabudową w obniżeniach
dolin. Najliczniej występuje sarna Capreolus capreolus, której miejscem bytowania stały się
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 19 z 111
tereny pogranicza pól i lasów oraz dzik Sus scrofa. Zwierzęta te doskonale zaadoptowały się
w analizowanym obszarze żerując na polach i łąkach, zarówno w południowej, jak i
północnej części terenu. Natomiast występowanie jelenia europejskiego Cervus elaphus
zostało stwierdzone jedynie w większych kompleksach leśnych, poza obszarem
opracowania.
Fauna gadów jest dość uboga. Stwierdzono tu występowanie: padalca Anguis fragilis,
jaszczurki zwinki Lacerta agilis, jaszczurki żyworodnej Lacerta vivipara, zaskrońca Natrix
natrix oraz żmii zygzakowatej Vipera berus. Na polach i łąkach oraz w rzekach i ciekach
występują: rzekotka drzewna Hyla arborea, żaba jeziorkowa Rana lessonae, żaba śmieszka
Rana ridibunda, żaba trawna Rana temporaria, ropucha szara Bufo bufo, ropucha zielona
Bufo viridis. Spośród płazów ogoniastych zaobserwowano traszkę zwyczajną Triturus
vulgaris.
3.6.2.1. Nietoperze
Niezwykle ważną grupę stanowią nietoperze, które zamieszkują w pobliskich lasach
wykorzystując stare dziuple oraz w sąsiedztwie siedlisk ludzkich - na strychach budynków,
kościołów, w piwnicach, studniach. W podworskim parku w Nowej Wsi Grodziskiej, w
dziuplach starych drzew, schronienie znalazło kilkadziesiąt osobników nocka rudego Myotis
daubentonii. W rejonie omawianego obszaru według danych literaturowych (Weryfikacja
wstępna ...; Opracowanie ekofizjograficzne …), na terenie wsi występują ponadto: jeden
z największych w Polsce nietoperzy mroczek późny Eptesicus serotinus, mopek Barbastella
barbastellus, borowiec wielki Nyctalus noctula, nocek Natterera Myotis nattereri, zaś na
południe od zabudowań Pielgrzymki (poza obszarem opracowania) stwierdzono
występowanie kolonii mopka Barbastella barbastellus (Weryfikacja wstępna ….).
Obszar opracowania w okresie kwiecień 2009 – październik 2009 podlegał
monitoringowi chiropterologicznemu, przeprowadzonemu przez ornitologa specjalistę – mgr
Radosława Jarosa (pkt. 1.3.2. lit. i) na zlecenie inwestora planującego realizację inwestycji.
Główną metodą badawczą był nasłuch detektorowy, połączony z rejestracją wydawanych
przez nietoperze ultradźwięków, co umożliwia ich późniejszą analizę komputerową. Do
nasłuchów wykorzystywano detektor ultrasoniczny Pettersson D-230, dźwięki nagrywano za
pomocą rejestratora cyfrowego Zoom H-2.
Teren kontrolowano z częstotliwością 1-2 wizyt w miesiącu. Harmonogram badań
detektorowych przedstawia tab. 1. Łącznie przeprowadzono 13 kontroli.
Tabela 1. Harmonogram kontroli terenowych (dotyczy nasłuchów detektorowych)
Miesiąc
IV
V
VI
VII
VIII
IX
liczba kontroli
1
2
2
2
2
2
X
2
Na badanej powierzchni wyznaczono transekty oraz punkty nasłuchowe (ryc. 1).
Miejsca nasłuchów wytypowano tak, aby obejmowały wszystkie typy siedlisk na powierzchni.
Przejścia na transektach wykonywano z prędkością 2-3 km/h. W kilku miejscach
zastosowano także nasłuchy punktowe, trwające 10 minut. Ponadto w terenie wytypowano
kilka miejsc atrakcyjnych dla nietoperzy, na których prowadzono nasłuchy dodatkowe.
Podczas większości kontroli teren penetrowany był w porze największej aktywności
nietoperzy (do 4 godzin po zachodzie słońca). Jednak od czerwca do września przewidziano
kontrole całonocne (po 1 w miesiącu), a podczas kontroli wiosennych i jesiennych także
dodatkowe nasłuchy rozpoczynające się 2 godziny przed zachodem słońca, w celu
stwierdzenia ewentualnych migracji sezonowych borowców wielkich (Nyctalus noctula), które
często odbywają się na długo przed zmrokiem.
Nasłuchy za każdym razem rozpoczynano z innego miejsca, tak aby wszystkie odcinki
transektów oraz punkty zostały w ciągu roku skontrolowane w różnych porach nocy.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 20 z 111
Transekty podzielono na funkcjonalne odcinki i dla każdego odcinka z osobna wyznaczano
stopnie aktywności nietoperzy.
Dla oceny znaczenia terenu i jego części dla występujących tam nietoperzy przyjęto
następującą skalę aktywności:
1 – aktywność nieznacząca (incydentalna)
2 – aktywność niska (do 20 przelotów na godzinę)
3 – aktywność wysoka (21-99 przelotów na godzinę)
4 – aktywność bardzo wysoka (ponad 100 przelotów na godzinę lub aktywność ciągła).
Przeprowadzone obserwacje wykazały, że skład gatunkowy chiropterofauny terenu
planowanej farmy nie jest bogaty, jednak obszar ten jest przez nietoperze wykorzystywany w
dość wysokim stopniu. Na badanym terenie stwierdzono obecność co najmniej pięciu
gatunków nietoperzy:
1.
2.
3.
4.
5.
Borowiec wielki Nyctalus noctula;
Mroczek późny Eptesicus serotinus;
Karlik malutki Pipistrellus pipistrellus;
Karlik większy Pipistrellus nathusii;
Nocek (nieoznaczony do gatunku) Myotis sp.
Ponadto w terenie stwierdzono nietoperze, których przynależności rodzajowej nie
udało się ustalić (IND). Poniżej podano krótkie opisy oznaczonych gatunków, głównie na
podst. Sachanowicz & Ciechanowski, 2005; wraz z charakterystyką ich występowania w
terenie badań.
Borowiec wielki Nyctalus noctula
Jest to jeden z największych a zarazem najpospolitszych krajowych gatunków, związany przede
wszystkim z lasami i innymi zadrzewieniami. Poluje głównie na terenach otwartych, w odległości
do ok. 10 km od swoich dziennych kryjówek (najczęściej dziupli drzew). Na łowy wylatuje często
jeszcze przed zachodem słońca. Lata wysoko, ponad 40 metrów nad ziemią, a często znacznie
wyżej. Odbywa długodystansowe wędrówki między kryjówkami letnimi i zimowymi. Gatunek
zaliczany do bardzo silnie narażonych na kolizje z elektrowniami wiatrowymi, szczególnie
podczas sezonowych wędrówek.
Najpospolitszy gatunek na terenie badań (ryc. 2). Spotykany praktycznie podczas każdej
kontroli w wielu miejscach. Szczególnie licznie notowany w pobliżu lasku w płn. części
terenu badań (por. Mapa 2). Obserwowano tam, zwłaszcza w czerwcu, w czasie rójki
chrabąszczy, liczne osobniki żerujące nad polami przy ścianie drzew. Nie stwierdzono
intensywnych przelotów tego gatunku w okresie jesiennym.
Mroczek późny Eptesicus serotinus
Podobnie jak borowiec wielki jest jednym z najczęściej spotykanych krajowych gatunków, jest
jednak od niego nieco mniejszy. Nietoperz wybitnie synantropijny (związany z osiedlami ludzkimi,
osiedla się prawie wyłącznie w budynkach). Na łowy wylatuje dość wcześnie – tuż po zachodzie
słońca. Zazwyczaj w ciągu nocy nie odlatuje dalej niż 2-6 km od dziennej kryjówki. Lata na
średnich wysokościach (najczęściej do ok. 10 metrów na ziemią). Gatunek osiadły. Zaliczany do
narażonych na kolizje z elektrowniami wiatrowymi.
Gatunek regularnie notowany w terenie badań, choć nie tak często i licznie jak borowiec
wielki (ryc. 2). Nie stwierdzono miejsc szczególnej koncentracji tego gatunku.
Karlik większy Pipistrellus nathusii.
Nietoperz małych rozmiarów. W Polsce dość pospolity, choć jego stanowiska są rozmieszczone
nierównomiernie. Występuje głównie na terenach lesistych, z licznymi zbiornikami wodnymi. Jego
dziennymi kryjówkami są zarówno dziuple, skrzynki oraz strychy. Na żerowiska wylatuje
najczęściej tuż po zachodzie słońca, poluje zazwyczaj na wys. do ok. 10 m, w pobliżu roślinności.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 21 z 111
Wiosną i jesienią odbywa długodystansowe wędrówki, nawet ponad 2000 km. Gatunek zaliczany
do bardzo silnie narażonych na kolizje z elektrowniami wiatrowymi, szczególnie podczas
sezonowych wędrówek.
Na badanej powierzchni jest zapewne gatunkiem licznym. Notowany regularnie w kilku
miejscach, w pobliżu zadrzewień lub na terenach otwartych (ryc. 2).
Karlik malutki Pipistrellus pipistrellus
Najmniejszy nietoperz europejski (obok bardzo podobnego karlika drobnego Pipistrellus
pygmaeus). Podobnie jak karlik większy związany jest z wodami powierzchniowymi, częściej
jednak spotyka go się na terenach silnie przekształconych przez człowieka (np. krajobraz
rolniczy, wsie). Poluje zwykle w promieniu 2 km od dziennej kryjówki. Jego głównymi dziennymi
kryjówkami są strychy. Od połowy lipca do przełomu września i października odbywa gody.
Samce zajmują wówczas rewiry i wydają głosy socjalne wyłącznie w locie. Prawdopodobnie
część populacji polskiej odbywa wędrówki sezonowe, odnotowano przeloty na ponad 1100 km.
Gatunek zaliczany do bardzo silnie narażonych na kolizje z elektrowniami wiatrowymi.
W odróżnieniu od swojego większego krewniaka notowany rzadziej, zazwyczaj w
pobliżu zabudowań (ryc. 2).
Nocek Myotis sp.
Nieoznaczone do gatunku małe nocki notowano licznie przy ścianie lasu w płn. części
terenu badań oraz, pojedynczo, w kilku innych punktach (ryc. 2).
ryc. 1 Lokalizacja planowanej farmy wiatrowej, odcinki transektów oraz punkty nasłuchowe rozstawienie turbin przedstawia wariant I przed rozpoczęciem monitoringu chiropterologicznego.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 22 z 111
Stwierdzone w czasie monitoringu wykorzystanie przestrzeni powietrznej przez
nietoperze na obszarze lokalizacji przedsięwzięcia jest dość wysokie, aczkolwiek ich
różnorodność jest mała. Nie stwierdzono miejsc wybitnej koncentracji nietoperzy, a ich
aktywność ma charakter rozproszony. Widoczny jest związek natężenia przelotów z
zadrzewieniami oraz liniowymi elementami krajobrazu (ciągi drzew i krzewów, cieki wodne).
Należy jednak zwrócić uwagę, że nietoperze notowano regularnie również na terenach
otwartych, w znacznej odległości (nawet do kilkuset metrów) od najbliższych drzew.
Najpospolitszym gatunkiem jest wysoko latający (zwykle do 50 m, ale niekiedy nawet
na pułapie kilkuset metrów – Dietz et al. 2009) borowiec wielki. Ze względu na to, że
stwierdzano go praktycznie na wszystkich odcinkach transektów, w środowiskach różnego
typu, należy przyjąć, że wykorzystuje on przestrzeń powietrzną niemal na całym badanym
obszarze, choć niektóre jego partie są zapewne wykorzystywane w stopniu incydentalnym
(por. np. wyniki nasłuchów punktowych – zał. 4). Na terenach otwartych notowano także
mroczka późnego i karlika większego, ale znacznie rzadziej niż borowca.
Pozostałe stwierdzone gatunki wykazują dość ścisły związek z drzewami i krzewami,
ciekami wodnymi oraz zabudową.
ryc. 2. Miejsca stwierdzenia nietoperzy na terenie lokalizacji przedsięwzięcia - rozstawienie turbin
przedstawia wariant I przed rozpoczęciem monitoringu chiropterologicznego.
Najwyższe natężenia aktywności zaobserwowano w miesiącach letnich. Nie
zanotowano zwiększonego natężenia przelotów nietoperzy w okresie migracji. Pozwala to
wyciągnąć wnioski, że teren ten jest wykorzystywany przez nietoperze głównie w okresie
rozrodu (przede wszystkim w miesiącach maj – lipiec), natomiast nie leży on na trasie
intensywnych wędrówek sezonowych tych zwierząt. Średnie stopnie aktywności nietoperzy w
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 23 z 111
poszczególnych miesiącach, dla wszystkich funkcjonalnych odcinków transektów i punktów
nasłuchowych przedstawia Załącznik 4.
3.6.2.2. Awifauna
Według danych literaturowych awifauna analizowanego obszaru jest bogato
reprezentowana przez gatunki charakterystyczne dla krajobrazu rolniczo-kulturowego
(Weryfikacja wstępna ...; Opracowanie ekofizjograficzne …). Na otwartych terenach pól
uprawnych, łąk, zadrzewień i zakrzewień, wg danych literaturowych występują: myszołów
Buteo buteo, gąsiorek Lanius collurio, skowronek polny Alauda arvensis, pliszka żółta
Motacilla flava, pliszka siwa Motacilla alba, rudzik Erithacus rubecula i wiele innych. W
rejonie zabudowań wsi Pielgrzymka, Wojcieszyn, Nowa Wieś Grodziska występują licznie
kawka Corvus monedula, jaskółka dymówka Hirundo rustica, jaskółka oknówka Delichon
urbica, sierpówka Streptopelia decaocto, sikorka bogatka Parus major. W lasach żyje
pleszka Phoenicurus phoenicurus, pełzacz leśny Certhia familiaris, sójka Garrulus
glandarius, zięba Fringilla coelebs oraz dzięcioł duży Dendrocopos major.
Spośród ptaków zagrożonych na Śląsku występujących w rejonie analizowanego
terenu należy szczególnie wyróżnić: kobuza Falco subbuteo, słonkę Scolopax rusticola,
zimorodka Alcedo atthis.
Na terenie przewidzianym do lokalizacji inwestycji został przeprowadzony roczny
monitoring ornitologiczny, który wykonany został na zlecenie inwestora przez specjalistę
ornitologa – mgr Piotra Zabłockiego, w ramach okresów obejmujących: etap zimowania
ptaków (grudzień 2008 - styczeń 2009), etap przelotów wiosennych (luty 2009 - 14 kwiecień
2009), etap lęgów (15 kwiecień 2009 - sierpień 2009) oraz etap migracji jesiennych
(wrzesień 2009 – listopad 2009).
W ramach rocznego monitoringu ornitologicznego zgodnie z harmonogramem
obserwacji przeprowadzono podczas poszczególnych etapów następującą liczbę kontroli:
 I etap monitoringu rocznego (sezon zimowy, okres zimowania) – po dwa liczenia w
grudniu i styczniu, w dniach: 14 i 21 grudnia 2008, 3 i 17 stycznia 2009.
 II etap monitoringu rocznego (sezon wiosenny, okres wędrówek wiosennych) – po
cztery liczenia w lutym i marcu oraz dwa liczenia w pierwszej połowie kwietnia w
dniach: 1, 7, 15 i 22 lutego, 1, 8, 22 i 28 marca oraz 4 i 11 kwietnia 2009.
 III etapu monitoringu rocznego (sezon letni, okres lęgowy) – dwa liczenia w drugiej
połowie kwietnia cztery liczenia w maju oraz po dwa liczenia w czerwcu, lipcu i
sierpniu. Obserwacje przeprowadzono w dniach: 19 i 26 kwietnia 2, 9, 17 i 30
maja, 14 i 28 czerwca, 5 i 19 lipca oraz 15 i 29 sierpnia 2009.
 IV etap monitoringu rocznego (sezon jesienny, okres wędrówek jesiennych) – po
cztery liczenia we wrześniu i październiku oraz dwa liczenia w listopadzie w
dniach: 6, 12, 19 i 25 września, 4, 10, 17 i 26 października oraz 14 i 27 listopada
2009.
Łącznie podczas przygotowywania raportu z rocznego monitoringu ornitologicznego
obszaru planowanej lokalizacji Farmy Elektrowni Wiatrowej w rejonie miejscowości
Wojcieszyn przeprowadzono 36 kontroli.
Podczas wszystkich liczeń obserwacje odbywały się wzdłuż wytyczonych podczas
pierwszego etapu monitoringu transektów oraz miejsc liczeń punktowych, które wyznaczono
wykorzystując naturalne linie przechodzące przez powierzchnię – wzdłuż cieków wodnych i
dróg gruntowych (przebieg transektów i miejsca liczeń punktowych – Zał. 5).
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 24 z 111
Przeprowadzone roczne obserwacje ornitologiczne miały na celu określenie stopnia
wykorzystania obszaru opracowania przez ptaki w sezonie lęgowym i polęgowym, w
okresach migracji wiosennej i jesiennej oraz zimowania. Podstawowe parametry oceniane w
trakcie badań obejmowały:
-
skład gatunkowy;
liczebność;
wykorzystanie przestrzeni powietrznej;
miejsca koncentracji;
przebieg tras przelotów;
rozmieszczenie terytoriów lęgowych lub gniazd wybranych gatunków.
W trakcie kontroli obserwator, poruszając się wzdłuż wytyczonej trasy, zapisywał
wszystkie znajdujące się w polu widzenia ptaki, notując: gatunek, liczbę osobników,
zachowanie (w kategoriach: żerowanie, przemieszczenia lokalne, przelot nad powierzchnią),
a dla ptaków przemieszczających się wysokość lotu (w trzech kategoriach: do 50m, 50-150m
i ponad 150m). Wysokość przelotu ptaków określana była szacunkowo w porównaniu do
obiektów o znanej wysokości (np. drzew, linii elektroenergetycznych, itp.). Dodatkowo
nanoszono na mapę miejsca koncentracji ptaków, trasy przelotów oraz terytoria lęgowe
wybranych gatunków. Kontrole rozpoczynano w godzinach wczesnorannych – uwzględniając
okres największej aktywności ptaków, (jesień, zima – od godziny 800 do 1500, wiosna, lato –
od 600 do 1700). Miejsce rozpoczynania obserwacji zmieniane było podczas kolejnych
kontroli.
Monitoring ornitologiczny prowadzony w różnych okresach wykazał istniejące
zróżnicowanie gatunkowe i ilościowe ptaków w poszczególnych okresach obserwacyjnych.
I ETAP (OKRES ZIMOWY)
Podczas przeprowadzonych czterech kontroli w okresie zimowym (grudzień 2008styczeń 2009) na obszarze planowanej lokalizacji Farmy Elektrowni Wiatrowej wraz z
infrastrukturą towarzyszącą w rejonie miejscowości Wojcieszyn zaobserwowano 36
gatunków ptaków – 31 całkowicie chronionych, 4 częściowo chronione i 1 łowny (Tab. 2).
Wśród stwierdzonych ptaków dominują przede wszystkim gatunki typowe dla okresu
zimowania dla krajobrazu rolniczego w regionie dolnośląskim (trznadel Emberiza citrinella,
potrzeszcz Emberiza calandra, makolągwa Carduelis cannabina, dzwoniec Carduelis chloris,
kos Turdus merula, kwiczoł Turdus pilaris, myszołów Buteo buteo).
Były to ptaki obserwowane podczas lokalnych przemieszczeń i żerowania na polach, w
pobliżu zakrzewień, zarośli, dróg gruntowych i rowów. Inna grupa gatunków stwierdzana była
prawie wyłącznie w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowań i sadów (mazurek Passer
montanus, wróbel Passer domesticus, sierpówka Streptopelia decaocto oraz część
gatunków wymienionych wcześniej). Spośród stwierdzonych ptaków większość to gatunki
liczne i średnio liczne w kraju. Na uwagę zasługują gatunki wymienione w Załączniku nr I
Dyrektywy Ptasiej: błotniak zbożowy Circus cyaneus, zamieszczony również w Polskiej
Czerwonej Księdze Zwierząt (grudniowa obserwacja pojedynczej żerującej samicy), dzięcioł
czarny Dryobates martius (styczniowa obserwacja przelatującego ptaka), dzięcioł średni
Dendrocopos medius (styczniowa obserwacja żerującego osobnika w zadrzewieniu).
Przemieszczające się lokalnie żerujące gatunki w zadrzewieniach i wzdłuż pasów zieleni
takie jak np. sikory Paridae, sójki Garrulus glandarius poruszały się zawsze do wysokości
kilkunastu metrów nad gruntem. Zdecydowana większość poruszających się ptaków nad
obszarami otwartymi przelatywała na pułapie do 50m nad ziemią. Jedyne osobniki
obserwowane w tym okresie na pułapie 50-150m (czyli potencjalnie zagrożone kolizją z
turbinami) to: czapla siwa Ardea cinerea (dwukrotna obserwacja przelatującego
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 25 z 111
pojedynczego osobnika), myszołów Buteo buteo (pięciokrotna obserwacja 1-2 krążących
osobników w godzinach południowych w kominach wznoszących) i kruk Corvus corax
(trzykrotna
obserwacja
2
przelatujących
osobników)
(Zał. 6).
Tabela 2. Skład gatunkowy awifauny z okresu zimowania (grudzień 2008-styczeń 2009).
Liczebność
Pułap
1,1
<50m, Podczas 1 kontroli w grudniu i 1 w
50-150m styczniu przelatujący ptak
Ł
14, 7
<50m
Podczas 1 kontroli w grudniu i 1 w
styczniu przelatujące ptaki
C
1
<50m
Podczas 1 kontroli w grudniu,
żerująca samica
Jastrząb Accipiter gentilis
C
1
<50m
Podczas 1 kontroli w styczniu,
przelatujący ptak
5
Krogulec Accipiter nisus
C
1,1,1
<50m
Podczas 1 kontroli w grudniu i 1 w
styczniu, polujące pojedyncze
osobniki
6
Myszołów Buteo buteo
C
7-13
<50m, Podczas wszystkich kontroli, od 7
50-150m do 13 polujących i lokalnie
przelatujących osobników
7
Pustułka Falco tinnunculus
C
1,1
<50m
Podczas 1 kontroli w grudniu i 1 w
styczniu, polujący
8
Sierpówka Streptopelia
decaocto
C
do kilkunastu
<50m
Podczas wszystkich kontroli do
kilkunastu osobników przy
zabudowaniach
9
Dzięcioł czarny Dryocopus
martius
C
1
<50m
Podczas styczniowej kontroli
przelatujący osobnik
10
Dzięcioł duży Dendrocopos
major
C
1,1,1
<50m
Podczas 2 kontroli w grudniu i 1 w
styczniu, pojedyncze żerujące
osobniki
11
Dzięcioł średni Dendrocopos
medius
C
1
<50m
Podczas 1 kontroli w styczniu,
żerujący osobnik
12
Dzięciołek Dendrocopos
minor
C
1,1
<50m
Podczas kontroli styczniowych,
żerujące osobniki
13
Strzyżyk Troglodytes
troglodytes
C
1,1,1
<50m
Podczas 2 kontroli w grudniu i 1 w
styczniu, pojedyncze osobniki w
zaroślach
14
Rudzik Erithacus rubecula
C
1-3
<50m
Podczas wszystkich kontroli od 1
do 3 osobników w zaroślach
15
Kos Turdus merula
C
1-16
<50m
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze osobniki w
zakrzewieniach i zadrzewieniach
16
Kwiczoł Turdus pilaris
C
18, 36, 12, 24 <50m
Podczas wszystkich kontroli, stada
od 18 do 36 osobników w
centralnej części na drzewach
owocowych
17
Paszkot Turdus viscivorus
C
1-2
<50m
Podczas 1 kontroli w grudniu i 1 w
styczniu, przelatujące lokalnie
pojedyncze osobniki
18
Mysikrólik Regulus regulus
C
do kilku
<50m
Podczas 2 kontroli w grudniu, do
kilku osobników
19
Raniuszek Aegithalos
caudatus
C
13, 17
<50m
Podczas 1 kontroli w grudniu i 1 w
styczniu, żerujące w
zakrzewieniach
Lp.
Gatunek
1
Czapla siwa Ardea cinerea
2
Krzyżówka Anas
platyrhynchos
3
Błotniak zbożowy Circus
cyaneus
4
Status ochronny
DP
PCKZ
PL
CZ
+
+
+
+
Uwagi, zachowanie
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 26 z 111
Liczebność
Pułap
Uwagi, zachowanie
C
4, 7
<50m
Podczas 1 kontroli w grudniu i 1 w
styczniu, żerujące w
zadrzewieniach
Modraszka Cyanistes
caeruleus
C
9-16
<50m
Podczas wszystkich kontroli,
żerujące stadka 9 do 16
osobników w zadrzewieniach
22
Bogatka Parus major
C
12-28
<50m
Podczas wszystkich kontroli,
żerujące stadka 12 do 28
osobników w zadrzewieniach
23
Pełzacz leśny Certhia familiaris
C
1,1
<50m
Podczas 2 kontroli w grudniu,
pojedyncze żerujące w stadach
sikor
24
Sójka Garrulus glandarius
C
4-7
<50m
Podczas wszystkich kontroli,
przelatujące lokalnie osobniki,
żerujące w sadach i
zadrzewieniach
25
Sroka Pica pica
CZ
3-8
<50m
Podczas wszystkich kontroli, w
pobliżu zabudowań
26
Wrona siwa Corvus cornix
CZ
3-5
<50m
Podczas wszystkich kontroli, na
polach w pobliżu zabudowań
27
Kruk Corvus corax
CZ
2-7
<50m, Podczas wszystkich kontroli,
50-150m lokalnie przelatujące, krążące i
żerujące na polach
28
Wróbel Passer domesticus
C
do
<50m
kilkudziesięciu
Podczas wszystkich kontroli, do
kilkudziesięciu osobników przy
zabudowaniach
29
Mazurek Passer montanus
C
do
<50m
kilkudziesięciu
Podczas wszystkich kontroli, do
kilkudziesięciu osobników przy
zabudowaniach
30
Zięba Fringilla coelebs
C
od kilku do
kilkunastu
osobników
<50m
Podczas 2 kontroli w grudniu i 1 w
styczniu, w mieszanych stadach z
trznadlami na polach
31
Dzwoniec Carduelis chloris
C
44, 56, 37,
ok. 60
<50m
Podczas wszystkich kontroli, stada
żerujących w pobliżu zabudowań i
sadów
32
Szczygieł Carduelis carduelis
C
14, 6, 4
<50m
Podczas 1 kontroli w grudniu i 1 w
styczniu, stadka 4 do 14
osobników
33
Makolągwa Carduelis cannabina
C
ok. 60, 57, 35 <50m
Podczas 2 kontroli w grudniu i 1 w
styczniu, stadka 35 do ok. 60
osobników żerujących na polach
34
Gil Pyrrhula pyrrhula
C
6-13
<50m
Podczas 2 kontroli w grudniu i 1 w
styczniu, w pobliżu zabudowań,
sadów i w zadrzewieniach
35
Trznadel Emberiza citrinella
C
ok.75-150
<50m
Podczas wszystkich kontroli, w
stadach od ok. 75 do 150
osobników żerujących na polach z
innymi ptakami
36
Potrzeszcz Emberiza
calandra
C
ok. 40-60
<50m
Lp.
Gatunek
20
Szarytka Poecile palustris
21
Status ochronny
Podczas wszystkich kontroli, w
stadach od ok. 40 do 60
osobników żerujących na polach z
innymi ptakami
Status ochronny wyrażony znakiem „+” w odpowiedniej kolumnie: DP – gatunek wym. w Zał. I Dyrektywy Ptasiej,
PCKZ – gatunek wymieniany w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt, PL – status ochronny w Polsce (C –
ochrona całkowita, CZ – ochrona częściowa, Ł – gatunek łowny).
II ETAP (OKRES WIOSENNY)
Podczas przeprowadzonych dziesięciu kontroli w okresie wiosennym (luty 2009kwiecień 2009) na obszarze planowanej lokalizacji Farmy Elektrowni Wiatrowej wraz z
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 27 z 111
infrastrukturą towarzyszącą w rejonie miejscowości Wojcieszyn zaobserwowano 65
gatunków ptaków. Biorąc pod uwagę status ochronny 54 z nich jest w Polsce całkowicie
chronionych, 4 częściowo chronione i 7 łownych (tab. 3). Wśród stwierdzonych ptaków
podczas kontroli w okresie wiosennym dominowały przede wszystkim gatunki typowe dla
krajobrazu rolniczego w regionie dolnośląskim (skowronek Alauda arvensis, trznadel
Emberiza citrinella, potrzeszcz Emberiza calandra, makolągwa Carduelis cannabina,
dzwoniec Carduelis chloris, zięba Fringilla coelebs, grzywacz Columba palumbus, kos
Turdus merula, kwiczoł Turdus pilaris, szpak Sturnus vulgaris, myszołów Buteo buteo).
Spośród stwierdzonych ptaków większość to gatunki liczne i średnio liczne w kraju.
Przemieszczające się lokalnie sikory Paridae, drozdy Turdidae, dzięcioły Picidae czy
sójki Garrulus glandarius obserwowane były głównie podczas żerowania w zadrzewieniach i
wzdłuż pasów zieleni. Inne ptaki, obserwowane na otwartej przestrzeni podczas żerowania
lub w czasie przelotu takie jak: zięba Fringilla coelebs, jer Fringilla montifringilla, dzwoniec
Carduelis chloris, trznadel Emberiza citrinella, potrzeszcz Emberiza calandra, pliszka siwa
Motacilla alba, pliszka żółta Motacilla flava, skowronek Alauda arvensis, kwiczoł Turdus
pilaris i szpak Sturnus vulgaris poruszały się na niewielkiej wysokości w obrębie
bezpiecznego pułapu <50m.
Wśród ptaków zasługujących na szczególną uwagę w okresie wiosennym stwierdzono
sześć gatunków wymienionych w Załączniku nr I Dyrektywy Ptasiej: błotniaka stawowego
Circus aeruginosus i zbożowego Circus cyaneus, żurawia Grus grus, siewkę złotą Pluvialis
apricaria i dzięcioły – czarnego Dryobates martius i średniego Dendrocopos medius (tylko
dwa ostatnie stale przebywają w obrębie powierzchni). Błotniak zbożowy Circus cyaneus
(1 osobnik w lutym i marcu) i siewka złota Pluvialis apricaria (4 i 13 osobniki w stadzie z
czajkami) to gatunki przelotne, obserwowane jednak w małych ilościach i na bezpiecznym
pułapie do 50m nad gruntem, dzięcioły czarne Dryobates martius i średnie Dendrocopos
medius obserwowane były również na niewielkich wysokościach jako pojedyncze osobniki
przelatujące pomiędzy zadrzewieniami. Dla nich również planowana inwestycja nie stanowi
większego zagrożenia. Błotniak stawowy Circus aeruginosus (trzykrotnie pojedyncze
osobniki) i żuraw Grus grus (7 i 2 ptaki), które były obserwowane na pułapie powyżej 50m
(czyli w zakresie działania turbin) to również prawdopodobnie ptaki przelotne, a na pewno
nie lęgowe z powodu braku odpowiednich siedlisk na obszarze projektowanej Farmy
Elektrowni Wiatrowej.
Błotniak zbożowy Circus cyaneus i siewka złota Pluvialis apricaria to jedyne gatunki
wymienione w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt obserwowane jako ptaki przelotne na
obszarze objętym monitoringiem, których obserwacje omówiono przy gatunkach z
Załącznika nr I Dyrektywy Ptasiej.
Powierzchnia planowanej Farmy Elektrowni Wiatrowej stanowi w dużej mierze otwarty
obszar wyniesiony nieco ponad otaczający teren, jak zaobserwowano podczas kontroli
skutkuje to tym, że drobne ptaki wędrujące na wysokości kilkunastu metrów nad lasami
położonymi na południe od powierzchni lecą na tej samej wysokości bezwzględnej a więc
obniżają pułap lotu względem gruntu kiedy wlatują w obszar planowanej inwestycji. Zjawisko
to jest tym bardziej widoczne im silniejszy jest wiatr i ptaki w ogóle wędrują niżej niż zwykle.
Konsekwencją tego jest to, że zdecydowana większość obserwowanych ptaków podczas
kontroli nad obszarem planowanej inwestycji poruszała się na niewielkich wysokościach w
obrębie bezpiecznego pułapu <50m. Spośród grupy gatunków, które są powszechnie
uznawane za wrażliwe na kolizje z turbinami (np. gęsi, szponiaste, bociany czy żurawie)
zaobserwowano nad badanym obszarem: czaplę siwą Ardea cinerea, gęsi zbożowe Anser
fabalis i białoczelne Anser albifrons, żurawie Grus grus oraz 6 gatunków szponiastych –
błotniaka stawowego Circus aeruginosus i zbożowego Circus cyaneus, myszołowa Buteo
buteo, jastrzębia Accipiter gentilis, krogulca Accipiter nisus i pustułkę Falco tinnunculus.
Jednocześnie duża część z tych obserwacji dotyczyła przelotu na pułapie 50-150m czyli w
zakresie działania turbin stwarzających potencjalne zagrożenie kolizji z nimi. Następujące
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 28 z 111
obserwacje dotyczą właśnie tego pułapu: czapla siwa Ardea cinerea (1 i 2 osobniki), gęś
zbożowa Anser fabalis (130, 75, 35, 87) i białoczelna Anser albifrons (25, 15, 17), żuraw
Grus grus (7), błotniak stawowy Circus aeruginosus (1), myszołów Buteo buteo (8, 14, 36, 24
i 11 przelotnych i pojedyncze tokujące lub krążące), jastrząb Accipiter gentilis (1 i 2 krążące)
i kruk Corvus corax (2, 2, 1, 2 krążące i tokujące). Trasy przelotów ptaków w okresie
wiosennym na pułapie 50-150m przedstawiono na mapie (Zał. 7). Przemieszczenia
pojedynczych osobników myszołowa Buteo buteo i kruka Corvus corax dotyczą zapewne
ptaków lokalnie lęgowych w obrębie lub bezpośrednim sąsiedztwie powierzchni, lokalizację
wykrytych stanowisk (dwa czynne gniazda myszołowa Buteo buteo w zadrzewieniach
śródpolnych w południowej części powierzchni 250m i 500m od najbliższej turbiny i jedno
gniazdo kruka Corvus corax znajdujące się na słupie wysokiego napięcia w kierunku
północno-wschodnim poza terenem badań 875m od najbliższej turbiny) zaznaczono na
mapie (Zał. 10).
Tabela 3. Skład gatunkowy awifauny z okresu migracji wiosennych (luty 2009-kwiecień 2009).
Lp.
Gatunek
Status ochronny Liczebność
DP
PCKZ
Pułap
Uwagi, zachowanie
PL
CZ 1,1,2,1
1
Czapla siwa Ardea cinerea
2
Gęś zbożowa Anser fabalis
Ł
130,75,35,87
50-150m Podczas 2 kontroli w lutym i 1 w
marcu przelotne ptaki
3
Gęś białoczelna Anser
albifrons
Ł
25,15,17
50-150m Podczas 1 kontroli w lutym i 1 w
marcu przelotne ptaki w stadzie z
gęsiami zbożowymi
4
Krzyżówka Anas
platyrhynchos
Ł
2,2,3,4,2
<50m
5
Błotniak stawowy Circus
aeruginosus
+
6
Błotniak zbożowy Circus
cyaneus
+
7
<50m, Podczas 1 kontroli w lutym, 2 w
50-150m marcu przelatujące ptaki
Podczas 2 kontroli w lutym, 2 w
marcu i 1 w kwietniu przelatujące
lokalnie ptaki
C 1,1,1
<50m, Podczas 2 kontroli w kwietniu
50-150m przelotne i żerujące ptaki
C 1,1
<50m
Jastrząb Accipiter gentilis
C 1,1,2,1
<50m, Podczas 1 kontroli w lutym i 3 w
50-150m marcu polujące, krążące i tokujący
♂
8
Krogulec Accipiter nisus
C 1,1,2,1,1
<50m
9
Myszołów Buteo buteo
C 6,4,8,7,9,14,
36,8,24,6,7,
11,6,8
<50m, Podczas wszystkich 10 kontroli
50-150m pojedyncze żerujące, tokujące
pary lokalne i przelotne ptaki,
lokalne co najmniej 3 pary
10
Pustułka Falco tinnunculus
C 1,1,1,1
<50m
Podczas 1 kontroli w lutym, 2 w
marcu i 1 w kwietniu pojedyncze
żerujące osobniki
11
Kuropatwa Perdix perdix
Ł
2,2,2,2,2
<50m
Podczas 2 kontroli w lutym, 2 w
marcu i 1 w kwietniu
12
Bażant Phasianus colchicus
Ł
1,3,1,2,1,1,2,
3,1
<50m
Podczas 3 kontroli w lutym, 4 w
marcu i 1 w kwietniu
13
Żuraw Grus grus
+
14
Siewka złota Pluvialis
apricaria
+
15
Czajka Vanellus vanellus
16
17
+
Podczas 1 kontroli w lutym i 1 w
marcu przelatujące i żerujące ptaki
Podczas 2 kontroli w lutym, 2 w
marcu i 1 w kwietniu polujące i
przelotne ptaki
C 7,2
<50m, Podczas 2 kontroli w marcu
50-150m przelatujące ptaki
C 4,13
<50m
Podczas 1 kontroli w lutym i 1 w
marcu przelatujące w stadzie z
czajkami
<50m
Podczas 3 kontroli w lutym, 2 w
marcu przelotne ptaki
Słonka Scolopax rusticola
C 36,13,48,75,
17,80
Ł 1
<50m
Podczas 1 kontroli w kwietniu
spłoszony ptak w zadrzewieniu
Śmieszka Larus ridibundus
C 14,6
<50m
Podczas 1 kontroli w lutym i 1 w
marcu przelatujące ptaki
+
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 29 z 111
Status ochronny Liczebność
Pułap
Lp.
Gatunek
18
Grzywacz Columba
palumbus
Ł
19
Siniak Columba oenas
C 2
<50m
Podczas 1 kontroli w kwietniu
żerujące na polu
20
Sierpówka Streptopelia
decaocto
C 2,6,2,4,3,2
<50m
Podczas 2 kontroli w lutym, 3 w
marcu i 1 w kwietniu przelatujące
lokalnie ptaki w pobliżu
zabudowań
21
Dzięcioł czarny Dryocopus
martius
C 1,1,2,1
<50m
Podczas 1 kontroli w lutym, 2 w
marcu pojedyncze przelatujące
lokalnie ptaki, w kwietniu 2
odzywające się w zadrzewieniu
22
Dzięcioł duży Dendrocopos
major
C 1,2,1,1,1,2,1,2
<50m
Podczas 3 kontroli w lutym, 3
marcu i 1 w kwietniu pojedyncze
lub pary przelatujące lokalnie,
żerujące i bębniące ♂
23
Dzięcioł średni Dendrocopos
medius
C 1,1,1
<50m
Podczas 1 kontroli w lutym, 2 w
marcu pojedyncze w
zadrzewieniach
24
Dzięciołek Dendrocopos
minor
C 1,1,1
<50m
Podczas 1 kontroli w lutym, 2 w
marcu bębniące i żerujące w
zadrzewieniu
25
Skowronek Alauda arvensis
Podczas wszystkich 10 kontroli,
przelotne i żerujące w lutym i
marcu, głównie żerujące i lokalnie
przelatujące w kwietniu,
szacunkowo do 25 śpiewających
♂
26
Dymówka Hirundo rustica
C 4,6,9,3,4,5,11,6, <50m
4,3,7,8,6,5,4,8,7,
6,5,6,5,3,4,8,12,
9,6,4,3,5,8,4,6,5,
4,9,11,3,3,4,2,2,
1,1,2,3,2,1,1,2,1,
3,2,2,3,1,1,1,2,1
C 1,2,1
<50m
27
Świergotek łąkowy Anthus
pratensis
C 5-10
<50m
Podczas 2 marcowych kontroli
pojedyncze ptaki na polach
żerujące i przelotne
28
Pliszka siwa Motacilla alba
C 1-16
<50m
Podczas 2 kontroli marcowych i 2
kwietniowych pojedyncze ptaki
przelotne i lokalnie żerujące do 16
osobników w stadzie, w kwietniu
również pojedyncze pary
29
Pliszka żółta Motacilla flava
C 1-10
<50m
Podczas 1 kontroli marcowej i 2
kwietniowych pojedyncze ptaki
przelotne i lokalnie żerujące do 10
osobników w stadzie, w kwietniu
również do 10 par
30
Jemiołuszka Bombycilla
garrulus
C 16,21,7,18,9,
15
<50m
Podczas 2 kontroli w lutym, 3 w
marcu przelatujące i żerujące w
małych stadkach
31
Strzyżyk Troglodytes
troglodytes
C Pojedyncze w
<50m
zadrzewieniach
Podczas 2 kontroli w lutym, 3 w
marcu i 2 w kwietniu pojedyncze
żerujące i śpiewające ♂ w
zadrzewieniach
32
Pokrzywnica Prunella
modularis
C 1,1,1
<50m
Podczas 2 kontroli w marcu
pojedyncze ♂ w zadrzewieniach
33
Rudzik Erithacus rubecula
C Pojedyncze w
<50m
zadrzewieniach
Podczas 2 kontroli w lutym, 4 w
marcu i 2 w kwietniu pojedyncze
żerujące i śpiewające ♂ w
zadrzewieniach
34
Kopciuszek Phoenicurus
C 1,1,2,4,1,1
Podczas 2 kontroli w marcu i 2 w
+
+
12,7,49,16,5,2,9, <50m
18,4,3,2,1,4,3,6,
3,4,2
<50m
Uwagi, zachowanie
Podczas 2 kontroli w lutym, 4 w
marcu i 2 w kwietniu przelatujące i
żerujące w małych stadkach oraz
pojedyncze tokujące samce w
pobliżu zadrzewień
Podczas 1 kontroli w kwietniu
pojedyncze żerujące i przelatujące
ptaki
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 30 z 111
Lp.
Gatunek
Status ochronny Liczebność
Pułap
Uwagi, zachowanie
kwietniu przelatujące i żerujące w
zakrzewieniach
ochruros
35
Kląskawka Saxicola rubicola
C 1,1
<50m
Podczas 1 kontroli w kwietniu
żerujące
36
Kos Turdus merula
C 1-15
<50m
Podczas wszystkich 10 kontroli,
pojedyncze żerujące osobniki w
zakrzewieniach i zadrzewieniach,
pojedyncze przelotne do ok. 15
ptaków
37
Kwiczoł Turdus pilaris
C 35,20,18,33,16
<50m
Podczas 3 kontroli w lutym i 2 w
marcu, lokalnie żerujące w sadach
i na polach
38
Paszkot Turdus viscivorus
C 1,2,1,1
<50m
Podczas 3 kontroli w marcu i 1 w
kwietniu pojedyncze lokalnie
przelatujące i żerujące
39
Śpiewak Turdus philomelos
C 1-10
<50m
Podczas 3 kontroli marcowych i 2
kwietniowych, pojedyncze
żerujące osobniki w
zakrzewieniach i zadrzewieniach,
pojedyncze przelotne do ok. 10
ptaków
40
Kapturka Sylvia atricapilla
C 1,1,1
<50m
Podczas 2 kontroli kwietniowych
pojedyncze śpiewające osobniki w
zakrzewieniach i zadrzewieniach
41
Pierwiosnek Phylloscopus
collybita
C 1
<50m
Podczas 1 kontroli w kwietniu
śpiewający ♂
42
Mysikrólik Regulus regulus
C 1-5
<50m
Podczas 2 kontroli w lutym i 1 w
kwietniu pojedyncze osobniki na
skraju zadrzewienia
43
Raniuszek Aegithalos
caudatus
C 7,12,6,2,2,2,2
<50m
Podczas 2 kontroli w lutym, 3 w
marcu i 2 w kwietniu przelatujące
lokalnie żerujące w małych
stadkach i pary w zadrzewieniach
44
Szarytka Poecile palustris
C 2,5,2,8,6,4,2
<50m
Podczas 2 kontroli w lutym, 3 w
marcu i 1 w kwietniu do kilku
osobników żerujących w
zadrzewieniach i zakrzewieniach
45
Sikora czarnogłowa Poecile
montanus
C 2
<50m
Podczas kontroli w marcu dwa
ptaki w zadrzewieniu
46
Modraszka Cyanistes
caeruleus
C 4-12
<50m
Podczas wszystkich 10 kontroli, w
lutym i marcu w stadkach do 12
osobników żerujące w
zadrzewieniach i zakrzewieniach
47
Bogatka Parus major
C 6-17
<50m
Podczas wszystkich 10 kontroli, w
lutym i marcu w stadkach do 17
osobników żerujące w
zakrzewieniach i zadrzewieniach
48
Srokosz Lanius excubitor
C 1
<50m
Podczas 1 kontroli w marcu
pojedynczy żerujący ptak
49
Pełzacz leśny Certhia familiaris
C 1,1,1,1
<50m
Podczas 2 kontroli w lutym i 2 w
marcu pojedyncze żerujące i
śpiewające osobniki w
zadrzewieniach
50
Sójka Garrulus glandarius
C 19,3,4,8,2,14,5, <50m
3,2,2
51
Sroka Pica pica
CZ 2,3,1,2
<50m
Podczas 3 kontroli w lutym, 4 w
marcu i 2 w kwietniu, przelatujące
ptaki w małych stadkach i
pojedyncze żerujące w
zadrzewieniach i wzdłuż alei
drzew
Podczas 2 kontroli w lutym, 2 w
marcu 1 w kwietniu żerujące i
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 31 z 111
Status ochronny Liczebność
Pułap
Wrona siwa Corvus cornix
CZ 5,4,3,2,6,2,2
<50m
53
Kruk Corvus corax
CZ 7,4,2,2,1,2
<50m, Podczas wszystkich 10 kontroli
50-150m lokalnie żerujące, przelatujące i
tokujące ptaki, lokalna
gniazdująca para na słupie
wysokiego napięcia
54
Szpak Sturnus vulgaris
C 6,18,35,12,45,
13,5,7,
55
Wróbel Passer domesticus
C Maksymalnie do <50m
ok. 60
Podczas wszystkich 10 kontroli, w
lutym głownie w stadkach w
zakrzewieniach później w pobliżu
zabudowań
56
Mazurek Passer montanus
C Maksymalnie do <50m
ok. 25
Podczas wszystkich 10 kontroli, w
lutym głownie w stadkach w
zakrzewieniach później w pobliżu
zabudowań
57
Zięba Fringilla coelebs
C 2,6,14,21,38,7, <50m
16,13,17,24,9,
12,7,6,11,15,8,
19,14,65,18,9,12
Podczas 1 kontroli w lutym, 4 w
marcu i 2 w kwietniu przelotne i
żerujące na polach, w kwietniu
pojedyncze pary i śpiewające w
zadrzewieniach
58
Jer Fringilla montifringilla
C 6,12,3
Podczas 2 kontroli w lutym I 1 w
marcu przelotne w stadach z
innymi łuszczakami
59
Dzwoniec Carduelis chloris
C 25,48,67,35,16, <50m
7,19,42,18,14
Podczas wszystkich 10 kontroli, w
lutym i marcu głównie w stadkach
żerujące i lokalnie przelotne
60
Szczygieł Carduelis carduelis
C 12,7,8,3,4,2,2,2, <50m
5,2
Podczas wszystkich 10 kontroli,
żerujące i lokalnie przelotne,
później pojedyncze pary
61
Makolągwa Carduelis cannabina
C ok.: 50,45,35
<50m
Podczas 2 kontroli w lutym i 1 w
marcu w stadkach żerujące i
lokalnie przelotne, później
pojedyncze pary
62
Gil Pyrrhula pyrrhula
C 7,5,6,4
<50m
Podczas 2 kontroli w lutym i 2 w
marcu żerujące w zakrzewieniach
63
Grubodziób Coccothraustes
coccothraustes
C 4,2,7,3,2,2,2,3,2 <50m
Podczas 2 kontroli w lutym, 3 w
marcu i 1 w kwietniu, żerujące w
zadrzewieniach i lokalnie
przelatujące
64
Trznadel Emberiza citrinella
C ok.: 45,19,65,13, <50m
16,50,60,50,45,
13,12,7,16,5,4
Podczas wszystkich 10 kontroli, w
lutym i pierwszej połowie marca
głownie w stadkach żerujące i
lokalnie przelotne, później
pojedyncze pary
65
Potrzeszcz Emberiza
calandra
C 35,45,25,56,21
Lp.
Gatunek
52
Uwagi, zachowanie
przelatujące lokalnie ptaki
<50m
<50m
Podczas 3 kontroli w lutym 4 w
marcu i 1 w kwietniu do kilku
osobników żerujących na polach i
lokalnie przelatujących
Podczas 3 kontroli w marcu i 2 w
kwietniu żerujące i przelatujące
lokalnie ptaki
<50m
Podczas wszystkich 10 kontroli, w
lutym i pierwszej połowie marca
głównie żerujące w stadkach
później pojedyncze żerujące i
śpiewające ♂ do ok. 15
Status ochronny wyrażony znakiem „+” w odpowiedniej kolumnie: DP – gatunek wym. w Zał. I Dyrektywy Ptasiej,
PCKZ – gatunek wymieniany w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt, PL – status ochronny w Polsce (C –
ochrona całkowita, CZ – ochrona częściowa, Ł – gatunek łowny).
III ETAP (OKRES LETNI)
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 32 z 111
Podczas dwunastu przeprowadzonych kontroli w okresie letnim (druga połowa kwietnia
2009-koniec sierpnia 2009) na obszarze planowanej lokalizacji Farmy Elektrowni Wiatrowej
wraz z infrastrukturą towarzyszącą w rejonie miejscowości Wojcieszyn zaobserwowano 92
gatunki ptaków. Biorąc pod uwagę status ochronny w kraju – 81 z nich jest objętych ochroną
całkowitą, 6 częściową oraz 5 gatunków znajduje się na liście zwierząt łownych (Tab. 4).
Wśród 76 gatunków lęgowych lub prawdopodobnie lęgowych stwierdzonych podczas kontroli
dominowały przede wszystkim gatunki typowe dla krajobrazu rolniczego w regionie
dolnośląskim (skowronek Alauda arvensis, trznadel Emberiza citrinella, potrzeszcz Emberiza
calandra, makolągwa Carduelis cannabina, dzwoniec Carduelis chloris, szczygieł Carduelis
carduelis, zięba Fringilla coelebs, pliszka żółta Motacilla flava, kląskawka Saxicola rubicola,
grzywacz Columba palumbus, kos Turdus merula, szpak Sturnus vulgaris, myszołów Buteo
buteo). Spośród stwierdzonych ptaków większość to gatunki liczne i średnio liczne w kraju. Z
lęgowych gatunków wymienionych w Załączniku Nr I Dyrektywy Ptasiej obserwowanych na
badanym obszarze należy wymienić: lerkę Lullula arborea, jarzębatkę Sylvia nisoria,
gąsiorka Lanius collurio, ortolana Emberiza hortulana, dzięcioła czarnego Dryocopus martius
i średniego Dendrocopos medius. Są to gatunki, które jednak obserwowane były głównie na
pułapie do 50m nad gruntem i turbiny nie powinny stanowić dla nich zagrożenia w postaci
kolizji podczas zwykłej aktywności w okresie lęgowym. Należy zwrócić jednak uwagę aby
przy realizacji inwestycji w miarę możliwości nie usuwać zakrzewień oraz pasów drzew i
krzewów rosnących wzdłuż polnych dróg stanowiących dla najliczniejszych z nich
(jarzębatka i gąsiorek) stwierdzone i potencjalne miejsca gniazdowania (Zał. 10). Pozostałe
obserwowane gatunki wymienione w Załączniku Nr I Dyrektywy Ptasiej to ptaki przelotne
poza okresem lęgowym: bocian biały Ciconia ciconia (9, 13 i 35 osobników), bocian czarny
Ciconia nigra (3 i 4 osobniki), bielik Haliaetus albicilla (1 osobnik), kania ruda Milvus milvus
(1 osobnik), błotniak stawowy Circus aeruginosus (6 razy 1-3 osobników), błotniak łąkowy
Circus pygargus (1 osobnik), trzmielojad Pernis apivorus (2 razy 1 osobnik) i żuraw Grus
grus (14 osobników). Bielik Haliaetus albicilla i kania ruda Milvus milvus są jednocześnie
zamieszczone w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Częstość obserwacji tych gatunków i
ich liczebność wskazuje, iż teren badań raczej nie stanowi dla nich stałego korytarza
migracyjnego a ich obserwacje należy uznać jako incydentalne.
Spośród grupy gatunków, które są powszechnie uznawane za wrażliwe na kolizje z
turbinami (np. gęsi, szponiaste, bociany czy żurawie) zaobserwowano nad badanym
obszarem: kormorana czarnego Phalacrocorax carbo (7 osobników), bociana białego
Ciconia ciconia (9, 13 i 35 osobników) i czarnego Ciconia nigra (3 i 4 osobniki), czaplę siwą
Ardea cinerea (1, 2, 1, 1 i 3 osobniki), żurawia Grus grus (14 osobników) oraz 10 gatunków
szponiastych – bielika Haliaetus albicilla (1 osobnik), kanię rudą Milvus milvus (1 osobnik),
błotniaka stawowego Circus aeruginosus (1, 2, 1, 1, 3 i 1 osobnik) i łąkowego Circus
pygargus (1 osobnik), jastrzębia Accipiter gentilis (1 i 1 osobnik), krogulca Accipiter nisus (1,
1, 1, 1, 2, 1 i 1 osobnik), myszołowa Buteo buteo (6, 4, 5, 12, 7, 5, 18, 27 i 9 osobników),
trzmielojada Pernis apivorus (1 i 1 osobnik), pustułkę Falco tinnunculus (1, 2, 1, 1, 3, 1 i 1
osobnik) i kobuza Falco subbuteo (1, 1 i 1 osobnik). Większość z tych obserwacji (przypadki
wytłuszczone powyżej) oraz następujące: czajka Vanellus vanellus (42, 19, 68 i 124
osobniki), jerzyk Apus apus (około 35, 40, 10 i 30 osobników), skowronek Alauda arvensis
(pojedyncze śpiewające samce), dymówka Hirundo rustica (kilkakrotnie do 35 osobników),
oknówka Delichon urbicum (kilkakrotnie do 20 osobników) i kruk Corvus corax (2 razy do 5
osobników) dotyczyło jednocześnie przelotu na pułapie 50-150m czyli w zakresie działania
turbin stwarzających potencjalne zagrożenie kolizji z nimi. Obserwacje te jednak dotyczą
pojedynczych lub niewielkiej liczby osobników, a badany obszar nie wydaje się być stałym
szlakiem migracyjnym dla większej liczby osobników tych gatunków. Trasy przelotów ptaków
w okresie lęgowym i polęgowym na pułapie 50-150m przedstawiono na mapie (Zał. 8).
Przemieszczenia pojedynczych osobników myszołowa Buteo buteo i kruka Corvus
corax dotyczą zapewne w większości przypadków ptaków lokalnie lęgowych w obrębie lub
bezpośrednim sąsiedztwie powierzchni, lokalizację wykrytych stanowisk (dwa czynne
gniazda myszołowa Buteo buteo w zadrzewieniach śródpolnych w południowej części
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 33 z 111
powierzchni, 250m i 500m od najbliższych planowanych turbin i jedno gniazdo kruka Corvus
corax znajdujące się na słupie wysokiego napięcia w kierunku północno-wschodnim poza
terenem badań, 875 m od najbliższej planowanej turbiny) zaznaczono na mapie (Zał. 10).
Tabela 4. Skład gatunkowy awifauny z sezonu lęgowego (kwiecień 2009-sierpień 2009).
Status ochronny Liczebność
Pułap
Lp.
Gatunek
1
Kormoran czarny
Phalacrocorax carbo
CZ 7
50-150m Podczas 1 kontroli w sierpniu,
przelatujące
2
Czapla siwa Ardea cinerea
CZ 1,2,1,1,3
<50m, Podczas 1 kontroli w kwietniu, 1 w
50-150m czerwcu, 2 w lipcu i 1 w sierpniu,
przelatujące
3
Bocian biały Ciconia ciconia
+
C 9,13,35
50-150m Podczas 1 kontroli w lipcu, 2 w
sierpniu, przelatujące
4
Bocian czarny Ciconia nigra
+
C 3,4
50-150m Podczas 2 kontroli w sierpniu,
przelatujące
5
Krzyżówka Anas
platyrhynchos
Ł
<50m, Podczas 1 kontroli w kwietniu, 2 w
50-150m maju, 1 w czerwcu i 2 w sierpniu,
przelatujące
6
Bielik Haliaetus albicilla
+
+
C 1
50-150m Podczas 1 kontroli w sierpniu,
przelatujący
7
Kania ruda Milvus milvus
+
+
C 1
50-150m Podczas 1 kontroli w sierpniu,
przelatująca
8
Błotniak stawowy Circus
aeruginosus
+
C 1,2,1,1,3,1
<50m, Podczas 2 kontroli w lipcu i 2 w
50-150m sierpniu, przelotne i żerujące
9
Błotniak łąkowy Circus
pygargus
+
C 1
<50m
10
Jastrząb Accipiter gentilis
C 1,1
<50m, Podczas 1 kontroli w czerwcu i 1
50-150m w lipcu, polujący i krążący
11
Krogulec Accipiter nisus
C 1,1,1,1,2,1,1
<50m, Podczas 2 kontroli w czerwcu, 1 w
50-150m lipcu i 2 w sierpniu, polujące i
przelotne
12
Myszołów Buteo buteo
13
Trzmielojad Pernis apivorus
14
Pustułka Falco tinnunculus
15
Kobuz Falco subbuteo
16
Kuropatwa Perdix perdix
17
Przepiórka Coturnix coturnix
C pojedyncze,
<50m, Podczas wszystkich kontroli,
6,4,5,12,7,5,18, 50-150m pojedyncze żerujące, lokalne
27,9
lęgowe (co najmniej 3 pary),
przelatujące pojedyncze ptaki i w
luźnych stadach do 27 osobników
w sierpniu
C 1,1
50-150m Podczas 2 kontroli w sierpniu,
przelatujące
C 1,2,1,1,3,1,1
<50m, Podczas 2 kontroli w maju, 2 w
50-150m czerwcu, 1 w lipcu i 2 w sierpniu,
prawdopodobnie lęgowa para,
przelatujące i polujące
C 1,1,1
<50m
Podczas 2 kontroli w lipcu i 1 w
sierpniu, polujące
Ł 2,2,1,2,1
<50m
Podczas 2 kontroli w maju, 1 w
czerwcu, 1 w lipcu i 1 w sierpniu,
C do 7
<50m
Podczas 3 kontroli w maju, 2 w
czerwcu i 1 w lipcu, odzywające
DP
+
PCKZ
Uwagi, zachowanie
PL
2,5,2,3,7,4
Podczas 1 kontroli w sierpniu,
przelatujący
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 34 z 111
Lp.
Gatunek
18
Bażant Phasianus colchicus
19
Żuraw Grus grus
20
Status ochronny Liczebność
Pułap
Ł
<50m
Uwagi, zachowanie
się samce
2,5,1,1,2
Podczas 1 kontroli w kwietniu, 2 w
maju 1 w czerwcu i 1 w sierpniu,
spłoszone
C 14
50-150m Podczas 1 kontroli w sierpniu
przelatujące
Czajka Vanellus vanellus
C 42,19,68,124
50-150m Podczas 1 kontroli w czerwcu, 2 w
lipcu i 1 w sierpniu
21
Słonka Scolopax rusticola
Ł
1
<50m
Podczas 1 kontroli w lipcu
spłoszony ptak w zadrzewieniu
22
Śmieszka Larus ridibundus
C 7,16
<50m
Podczas 1 kontroli w lipcu i 1 w
sierpniu, przelatujące
23
Mewa białogłowa Larus
cachinnans
<50m
Podczas 1 kontroli w lipcu
24
Grzywacz Columba
palumbus
Ł
1-6
<50m
Podczas wszystkich kontroli,
lokalne lęgowe ptaki przelatujące i
żerujące pojedynczo i w małych
stadkach do 6
25
Siniak Columba oenas
C 4,2
<50m
Podczas 1 kontroli w lipcu, 2 w
sierpniu, żerujące i przelatujące
26
Sierpówka Streptopelia
decaocto
C 2,6,2,4,3,2
<50m
Podczas wszystkich kontroli
przelatujące lokalnie lęgowe ptaki
głównie w pobliżu zabudowań
27
Turkawka Streptopelia turtur
C 2,3,2,1,2,4,2
<50m
Podczas 2 kontroli w kwietniu, 3 w
maju i 2 w lipcu, odzywające się
samce w zadrzewieniach i lokalnie
przelatujące ptaki
28
Kukułka Cuculus canorus
C pojedyncze do 3 <50m
Podczas 2 kontroli w kwietniu, 3 w
maju i 2 w lipcu odzywające się i
lokalnie przemieszczające się
29
Jerzyk Apus apus
30
Dzięcioł czarny Dryocopus
martius
31
Dzięcioł zielony Picus canus
32
Dzięcioł duży Dendrocopos
major
33
Dzięcioł średni Dendrocopos
medius
34
Dzięciołek Dendrocopos
minor
35
Krętogłów Jynx torquila
36
Skowronek Alauda arvensis
C ≈25,≈35,≈15,≈40 <50m, Podczas majowych, czerwcowych,
≈20,≈30,≈10,≈25 50-150m lipcowych i 1 sierpniowej kontroli
≈10
żerujące głównie nad terenami
zabudowanymi
C 1,1,1,2,1
<50m
Podczas 1 kontroli w kwietniu, 2 w
maju, 1 w czerwcu, 1 w sierpniu,
pojedyncze przelatujące lokalnie
C pojedyncze
<50m
Podczas 1 kontroli w kwietniu, 3 w
maju, 1 w czerwcu i 1 w lipcu,
przelatujące lokalnie pojedyncze
C pojedyncze
<50m
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze żerujące w
zadrzewieniach i lokalnie
przemieszczające się osobniki
C 1,1,1,1
<50m
Podczas 1 kontroli w kwietniu, 2 w
maju i 1 w czerwcu, pojedyncze w
zadrzewieniach
C 1,1,1
<50m
Podczas 1 kontroli w kwietniu, 1 w
maju i 1 w czerwcu, pojedyncze w
zadrzewieniach
C pojedyncze
<50m
Podczas 1 kontroli w kwietniu, 3 w
maju i 1 w czerwcu, pojedyncze
odzywające się samce w
zadrzewieniach
C pojedyncze do <50m, Podczas wszystkich kontroli,
kilku osobników 50-150m śpiewające samce, pojedyncze
żerujące na polach, przelatujące
lokalnie do kilku osobników
37
Lerka Lululla arborea
+
CZ 5
+
+
+
C 1-3
<50m
Podczas 1 kontroli w kwietniu i 3 w
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 35 z 111
Lp.
Gatunek
Status ochronny Liczebność
Pułap
Uwagi, zachowanie
maju pojedyncze śpiewające
samce na skraju zadrzewień
38
Dymówka Hirundo rustica
C kilkanaście do
około 35
osobników
<50m, Podczas wszystkich kontroli,
50-150m żerujące osobniki w grupach do
około 35 osobników w stadzie
głównie w pobliżu zabudowań
39
Oknówka Delichon urbicum
C kilkanaście do
około 20
osobników
<50m, Podczas wszystkich kontroli,
50-150m żerujące osobniki w grupach do
około 20 osobników w stadzie
głównie w pobliżu zabudowań
40
Świergotek łąkowy Anthus
pratensis
C 2-8
<50m
41
Świergotek drzewny Anthus
trivialis
C pojedyncze pary, <50m
3-10
Podczas 1 kontroli w kwietniu, 3 w
maju, 2 w czerwcu śpiewające
samce w zadrzewieniach oraz
pojedyncze ptaki na polach
żerujące i przelotne
42
Pliszka siwa Motacilla alba
C pojedyncze pary <50m
i w małych
grupkach do 8
osobników
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze pary w pobliżu
zabudowań, w lipcu i sierpniu w
małych grupkach do 8 osobników
na polach
43
Pliszka żółta Motacilla flava
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze pary, w sierpniu w
małych stadkach do 12 osobników
na polach
44
Strzyżyk Troglodytes
troglodytes
C pojedyncze pary <50m
i w małych
stadkach do 12
osobników
C pojedyncze
<50m
45
Pokrzywnica Prunella
modularis
C pojedyncze
<50m
Podczas 2 kontroli w kwietniu
pojedyncze śpiewające samce w
zadrzewieniach
46
Rudzik Erithacus rubecula
C pojedyncze
<50m
Podczas wszystkich kontroli
pojedyncze w zadrzewieniach
47
Słowik rdzawy Luscinia
megarhynchos
C pojedyncze
<50m
Podczas 1 kontroli w kwietniu, 2 w
maju, 1 w czerwcu pojedyncze
śpiewające samce w
zadrzewieniach
48
Pleszka Phoenicurus phoenicurus
C 1,1
<50m
Podczas 2 kontroli w maju
pojedyncze śpiewające samce w
zadrzewieniach
49
Kopciuszek Phoenicurus
ochruros
C pojedyncze do 4 <50m
Podczas wszystkich kontroli w
pobliżu zabudowań, w sierpniu
również pojedyncze przelotne na
polach przelatujące i żerujące w
zakrzewieniach
50
Kląskawka Saxicola rubicola
C pojedyncze,
5 par
<50m
Podczas wszystkich kontroli, 5 par
i pojedyncze przelatujące osobniki
w sierpniu
51
Pokląskwa Saxicola rubetra
C pojedyncze,
3 pary
<50m
Podczas wszystkich kontroli, 3
pary i pojedyncze przelatujące
osobniki w sierpniu
52
Białorzytka Oenanthe
oenanthe
C 1,1
<50m
Podczas 1 kontroli w lipcu i 1 w
sierpniu pojedyncze przelotne na
polach
53
Kos Turdus merula
C pojedyncze pary <50m
i osobniki
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze żerujące osobniki w
zakrzewieniach i zadrzewieniach
54
Paszkot Turdus viscivorus
C 1,1,2,2,1
Podczas 1 kontroli w kwietniu, 2 w
<50m
Podczas 2 sierpniowych kontroli
pojedyncze ptaki na polach
żerujące i przelotne
Podczas 2 kontroli w lutym, 3 w
marcu i 2 w kwietniu pojedyncze
żerujące i śpiewające samce w
zadrzewieniach
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 36 z 111
Lp.
Gatunek
Status ochronny Liczebność
Pułap
Uwagi, zachowanie
maju, 1 w czerwcu i 1 w lipcu,
pojedyncze lokalnie przelatujące i
żerujące w pobliżu zadrzewień
55
Śpiewak Turdus philomelos
C pojedyncze pary <50m
i osobniki
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze żerujące osobniki w
zakrzewieniach i zadrzewieniach
oraz lokalne pary
56
Kapturka Sylvia atricapilla
C pojedyncze pary <50m
i osobniki
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze żerujące osobniki w
zakrzewieniach i zadrzewieniach
oraz lokalne pary
57
Gajówka Sylvia borin
C pojedyncze pary <50m
i osobniki
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze żerujące osobniki w
zakrzewieniach i zadrzewieniach
oraz lokalne pary
58
Cierniówka Sylvia communis
C pojedyncze pary <50m
i osobniki
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze żerujące osobniki w
zakrzewieniach i zadrzewieniach
oraz lokalne pary
59
Jarzębatka Sylvia nisoria
C pojedyncze pary, <50m
szacunkowo
około 15 par
Podczas majowych, czerwcowych,
lipcowych i sierpniowych kontroli,
pojedyncze pary na skrajach
zadrzewień i w zakrzewieniach
wzdłuż dróg polnych, szacunkowo
około 15 par
60
Piegża Sylvia curruca
C pojedyncze pary <50m
i osobniki
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze żerujące osobniki w
zakrzewieniach i zadrzewieniach
oraz lokalne pary
61
Łozówka Acrocephalus
palustris
C pojedyncze pary <50m
Podczas kwietniowych, majowych
i czerwcowych kontroli śpiewające
samce i pary
62
Zaganiacz Hippolais icterina
C pojedyncze pary <50m
Podczas kwietniowych, majowych,
czerwcowych i lipcowych kontroli,
pojedyncze śpiewające samce lub
pary w zadrzewieniach
63
Pierwiosnek Phylloscopus
collybita
C pojedyncze pary, <50m
do kilku
osobników w
luźnych grupach
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze śpiewające samce na
skrajach zadrzewień i zakrzewień,
w sierpniu pojedyncze żerujące i
przelatujące
64
Piecuszek Phylloscopus
trochilus
C pojedyncze pary, <50m
do kilku
osobników w
luźnych grupach
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze śpiewające samce na
skrajach zadrzewień i zakrzewień,
w sierpniu pojedyncze żerujące i
przelatujące
65
Świstunka Phylloscopus
sybilatrix
C pojedyncze pary <50m
Podczas 2 majowych kontroli
pojedyncze śpiewające samce w
zadrzewieniach
66
Mysikrólik Regulus regulus
C pojedyncze
<50m
Podczas 2 kontroli w kwietniu, 3 w
maju, 1 w czerwcu i 1 w lipcu
pojedyncze odzywające się
osobniki na skraju zadrzewień
67
Muchołówka szara
Muscicapa striata
C pojedyncze pary <50m
Podczas 1 kontroli w kwietniu, 3 w
maju, 2 w czerwcu i 1 w lipcu,
pojedyncze śpiewające samce w
zadrzewieniach
68
Muchołówka żałobna
Ficedula hypoleuca
C pojedyncze pary <50m
Podczas 2 kontroli w kwietniu, 3 w
maju i 2 w czerwcu, pojedyncze
śpiewające samce w
zadrzewieniach
69
Bogatka Parus major
C pojedyncze do
Podczas wszystkich kontroli,
+
<50m
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 37 z 111
Lp.
Gatunek
Status ochronny Liczebność
Pułap
kilkunastu
Uwagi, zachowanie
pojedyncze do kilkunastu
żerujących w zadrzewieniach i
zakrzewieniach
70
Modraszka Cyanistes
caeruleus
C pojedyncze do
kilkunastu
<50m
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze do kilkunastu
żerujących w zadrzewieniach i
zakrzewieniach
71
Szarytka Poecile palustris
C pojedyncze do
kilku
<50m
Podczas 1 kontroli w kwietniu, 2 w
maju, 1 w czerwcu, 2 w lipcu i 1 w
sierpniu, pojedyncze do kilku
osobników zerujących w
zadrzewieniach i zakrzewieniach
72
Sosnówka Periparus ater
C pojedyncze do
kilkunastu
<50m
Podczas 1 kontroli w kwietniu, 2 w
maju, 1 w czerwcu lipcu i sierpniu,
pojedyncze do kilkunastu
soszników żerujących w
zadrzewieniach
73
Raniuszek Aegithalos
caudatus
C pojedyncze do
kilkunastu
<50m
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze do kilkunastu
żerujących osobników w
zadrzewieniach i w
zakrzewieniach wzdłuż polnych
dróg
74
Pełzacz leśny Certhia familiaris
C pojedyncze w
<50m
zadrzewieniach
Podczas 2 kontroli w kwietniu, 2 w
maju i 1 w czerwcu, pojedyncze
śpiewające samce w
zadrzewieniach
75
Gąsiorek Lanius collurio
C pojedyncze pary, <50m
szacunkowo
około 20 par
Podczas majowych, czerwcowych,
lipcowych i sierpniowych kontroli,
pojedyncze pary na skrajach
zadrzewień i w zakrzewieniach
wzdłuż dróg polnych, szacunkowo
około 20 par
76
Sójka Garrulus glandarius
C pojedyncze,
2 do 8
osobników
<50m
Podczas 2 kontroli w kwietniu, 3 w
maju, 1 w czerwcu, 1 w lipcu, 2 w
sierpniu, pary oraz lokalnie
przelatujące i żerujące w
zadrzewieniach i wzdłuż alei
drzew, do 8 osobników
77
Sroka Pica pica
Podczas wszystkich kontroli,
lęgowe pary, lokalnie przelatujące
ptaki do 7 osobników
78
Wrona siwa Corvus cornix
CZ pojedyncze pary, <50m
2 do 7
osobników
CZ 2,2,4,5,3,7,2,5,6, <50m
9,2,4,3
79
Kruk Corvus corax
80
Szpak Sturnus vulgaris
81
Wilga Oriolus oriolus
82
Wróbel Passer domesticus
83
Mazurek Passer montanus
84
Zięba Fringilla coelebs
+
CZ 2,2,5,4,3,2,6,4,2,
5,4,3,3,2,4
C 12,19,14,36,42,
18,13,38,27,15,
9,46,55,23,17,65
C pojedyncze do 6
C do
kilkudziesięciu
C do
kilkudziesięciu
C Pojedyncze do
10
Podczas wszystkich kontroli,
lęgowe pary, lokalnie przelatujące
ptaki do 9 osobników
<50m, Podczas wszystkich kontroli
50-150m żerujące i lokalnie przelatujące
<50m
Podczas wszystkich kontroli,
żerujące i przelatujące lokalnie
ptaki do kilkudziesięciu osobników
<50m
Podczas majowych, czerwcowych,
lipcowych i 1 sierpniowej kontroli,
pojedyncze śpiewające samce w
zadrzewieniach, do 6 osobników
lokalnie przemieszczających się
<50m
Podczas wszystkich 10 kontroli, w
pobliżu zabudowań
<50m
Podczas wszystkich 10 kontroli, w
pobliżu zabudowań
<50m
Podczas wszystkich kontroli
pojedyncze śpiewające samce lub
pary, w sierpniu w małych
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 38 z 111
Status ochronny Liczebność
Pułap
Lp.
Gatunek
Uwagi, zachowanie
85
Makolągwa Carduelis cannabina
C pojedyncze do
kilku
<50m
Podczas 2 kontroli w kwietniu, 3 w
maju, 2 w czerwcu i 1 w lipcu,
pojedyncze śpiewające samce i
pary w pobliżu osiedli ludzkich
86
Dzwoniec Carduelis chloris
C pojedyncze,
6,8,5,4,4,9,3,7
<50m
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze śpiewające samce lub
pary, lokalnie przelatujące do kilku
osobników
Szczygieł Carduelis carduelis
C pojedyncze,
5,7,4,3,8
<50m
Podczas wszystkich kontroli
pojedyncze śpiewające samce lub
pary, lokalnie przelatujące stadka
do 8 osobników
88
Kulczyk Serinus serinus
C
pojedyncze do
kilku
<50m
Podczas 1 kontroli w kwietniu, 3 w
maju i 1 w czerwcu, pojedyncze
śpiewające samce
89
Grubodziób Coccothraustes
coccothraustes
C pojedyncze do
kilku
<50m
Podczas 2 kontroli w kwietniu, 3 w
maju, 1 w czerwcu, 2 w lipcu i 1 w
sierpniu, pojedyncze do kilku
żerujące w zadrzewieniach i
lokalnie przelatujących
90
Ortolan Emberiza hortulana
C 1,1,1
<50m
Podczas 3 majowych kontroli
pojedyncze śpiewające samce
91
Trznadel Emberiza citrinella
C pojedyncze,
7,6,12,9
<50m
Podczas wszystkich kontroli,
śpiewające samce i pary w
sierpniu w małych stadkach do
kilkunastu osobników na polach
92
Potrzeszcz Emberiza
calandra
C pojedyncze,
<50m
9,7,16,12,9,21,2
3,14
stadkach do 10 osobników
887
+
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze śpiewające samce i
pary, w lipcu i sierpniu żerujące w
małych stadkach na polach
Status ochronny wyrażony znakiem „+” w odpowiedniej kolumnie: DP – gatunek wym. w Zał. I Dyrektywy Ptasiej,
PCKZ – gatunek wymieniany w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt, PL – status ochronny w Polsce (C –
ochrona całkowita, CZ – ochrona częściowa, Ł – gatunek łowny).
IV ETAP (OKRES JESIENNY)
Podczas 10 kontroli w okresie jesiennym (wrzesień 2009-listopad 2009), stanowiącym
okres migracji jesiennej ptaków, na obszarze planowanej lokalizacji Farmy Elektrowni
Wiatrowej wraz z infrastrukturą towarzyszącą w rejonie miejscowości Wojcieszyn
zaobserwowano 55 gatunków. Sześć spośród nich jest gatunkami łownymi, 5 objętych jest w
Polsce ochroną częściową a 44 ochroną całkowitą (Tab. 5). W stwierdzonej awifaunie w
okresie jesiennym przeważają gatunki charakterystyczne dla krajobrazu rolniczego
(myszołów Buteo buteo, kuropatwa Perdix perdix, bażant Phasianus colchicus, skowronek
Alauda arvensis, trznadel Emberiza citrinella, potrzeszcz Emberiza calandra, dzwoniec
Carduelis chloris, szczygieł Carduelis carduelis, zięba Fringilla coelebs, grzywacz Columba
palumbus, kos Turdus merula, kwiczoł Turdus pilaris i szpak Sturnus vulgaris). Z rzadszych
gatunków zamieszczonych w Załączniku nr I Dyrektywy Ptasiej, które były obserwowane na
badanym obszarze w okresie jesiennym należy wymienić: bielika Haliaetus albicilla
(dwukrotnie pojedynczy młodociany osobnik), błotniaka zbożowego Circus cyaneus (1
żerujący osobnik), żurawia Grus grus (stado 27 przelotnych), dzięcioła czarnego Dryocopus
martius i średniego Dendrocopos medius (obserwacje pojedynczych żerujących i lokalnie
przemieszczających się osobników). W Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt znajdują się
dwa wspomniane wyżej gatunki – bielik Haliaetus albicilla oraz błotniak zbożowy. Spośród
gatunków dużych i wrażliwych na kolizję z turbinami należy wymienić: czaplę siwą Ardea
cinerea (trzykrotnie 1 do 4 osobników przelatujących), gęś zbożową Anser fabalis i
białoczelną Anser albifrons (trzykrotnie w mieszanych stadach 46, 48 i 30 osobników),
myszołowa (7 do 11 osobników na całej powierzchni i zgrupowania 4 do 13 przelotnych),
bielika i żurawia.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 39 z 111
Aktywność niektórych gatunków ograniczona była prawie zupełnie do obszarów
zabudowanych lub ich bezpośredniego sąsiedztwa (wróbel Passer domesticus, mazurek
Passer montanus, sierpówka Streptopelia decaocto, sroka Pica pica), innych z kolei do
zadrzewień, zakrzewień, zarośli i pasów zieleni (sikory Paridae, dzięcioły Picidae, pokrzewki
Sylvidae). Gatunki te rzadko obserwowane były na otwartej przestrzeni i nieomal zawsze na
bezpiecznym pułapie do 50m nad gruntem, dlatego planowana inwestycja nie powinna
stanowić dla nich większego zagrożenia w postaci kolizji z turbinami wiatraków. Teoretycznie
najbardziej potencjalnie zagrożone kolizją mogą być natomiast te ptaki, które obserwowane
były na pułapie działania turbin czyli pomiędzy 50 a 150m (Zał. 9). Na tym pułapie
obserwowano podczas badań: czaple siwe (3 i 1 osobnik), krzyżówki Anas platyrhynchos (2,
4 i 5), gęsi zbożowe i białoczelne (46 i 30), krogulce Accipiter nisus (trzy razy 1 osobnik),
bielika (dwa razy 1), pustułki Falco tinnunculus (trzy razy 1), żurawie (27), czajki Vanellus
vanellus (59, 124 i 68), grzywacze (pojedyncze lub do kilkunastu osobników), skowronki
(pojedyncze do kilkunastu), kwiczoły (64, 14 i 28), sójki Garrulus glandarius (16 i 7), gawrony
Corvus frugilegus (28) i kawki C. monedula (7), kruki C. corax (pojedyncze do kilku), szpaki
Sturnus vulgaris (150, 65 i 75), zięby Fringilla coelebs (kilkanaście do 30 osobników) i
grubodzioby Coccothraustes coccothraustes (8). Niektóre z nich (np. krukowate) jak wynika z
obserwacji w pobliżu działających Farm Wiatrowych mogą bezpiecznie omijać tego typu
zagrożenia. Dlatego też należy stwierdzić, że planowana inwestycja realnym zagrożeniem
może być jedynie dla niektórych gatunków z wymienionej wyżej grupy np. dla: czapli,
krogulca, myszołowa, żurawia, bielika czy przelatujących o zmroku gęsi. Wykazane
liczebności i częstość obserwacji tych gatunków nie są jednak zbyt wysokie.
Podczas obserwacji w okresie jesiennym, mimo iż jest to fenologicznie sezon ptasich
migracji i skupiania się w stada oraz częstego wspólnego żerowania czy odpoczynku nie
zaobserwowano na badanym obszarze większych koncentracji czy wyraźnych szlaków
migracyjnych. Największe spośród wykazanych stad to: gęś zbożowa i białoczelna (46 i 30
osobników), myszołów (13), żuraw (27), czajka (42, 59, 68 i 124), grzywacz (39), kwiczoł (32,
36, i 64), sójka (32) gawron i kawka (52 i 35), szpak (65, 75 i 150), dzwoniec (42, 46, 48 i 58)
i trznadel (60, 75).
Tabela 5. Skład gatunkowy awifauny z sezonu jesiennego (wrzesień 2009-listopad 2009).
Lp.
Gatunek
Status ochronny
DP
PCKZ
Liczebność
Pułap
3,1,4
<50m, Podczas 1 kontroli we wrześniu i 2
50-150m w październiku przelatujące
Uwagi, zachowanie
PL
CZ
1
Czapla siwa Ardea cinerea
2
Krzyżówka Anas
platyrhynchos
Ł
2,4,2,3,5
<50m, Podczas 2 kontroli we wrześniu, 2
50-150m w październiku i 1 w listopadzie
przelatujące
3
Gęś zbożowa Anser fabalis
Ł
37,48,16
50-150m Podczas 1 kontroli we wrześniu i 2
>150m w październiku przelatujące
4
Gęś białoczelna Anser
albifrons
Ł
9,14
50-150m Podczas 1 kontroli we wrześniu i 1
w październiku przelatujące
5
Błotniak zbożowy Circus
cyaneus
C
1
<50m
Podczas 1 kontroli w listopadzie,
żerujący samiec
6
Jastrząb Accipiter gentilis
C
1,1,1
<50m
Podczas 1 kontroli w październiku
i 2 w listopadzie przelatujący i
polujące
7
Krogulec Accipiter nisus
C
1,1,1,1,1,2,1,1, <50m, Podczas wszystkich kontroli
1
50-150m pojedyncze przelatujące lub
polujące
8
Myszołów Buteo buteo
C
7-11,4,9,13,6
<50m, Podczas wszystkich kontroli, od 7
50-150m do 11 polujących oraz 4 do 13
>150m przelatujących we wrześniu i
październiku
9
Bielik Haliaetus albicilla
C
1,1
50-150m Podczas 1 kontroli we wrześniu i 1
>150m w październiku przelatujący
+
+
+
+
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 40 z 111
Status ochronny
Liczebność
Pułap
Pustułka Falco tinnunculus
C
1,1,1,1,1,1,1
<50m, Podczas 3 kontroli we wrześniu, 2
50-150m w październiku i 2 w listopadzie
pojedynczo przelatujące i polujące
11
Kuropatwa Perdix perdix
Ł
2,2,2
<50m
Podczas 2 kontroli we wrześniu i 2
w październiku spłoszone
12
Bażant Phasianus colchicus
Ł
1,2,7,2,2,1
<50m
Podczas 3 kontroli we wrześniu, 2
w październiku i 1 w listopadzie
spłoszone
13
Żuraw Grus grus
C
27
50-150m Podczas 1 kontroli w październiku
przelatujące stado
14
Czajka Vanellus vanellus
C
42,19,59,124, 50-150m Podczas 3 kontroli we wrześniu i 2
68
w październiku przelotne stada
15
Grzywacz Columba
palumbus
Ł
4-39
<50m, Podczas 4 kontroli we wrześniu i 3
50-150m w październiku przelotne stada od
4 do 39
16
Sierpówka Streptopelia
decaocto
C
do kilkunastu
<50m
Podczas wszystkich kontroli do
kilkunastu osobników przy
zabudowaniach
17
Dzięcioł czarny Dryocopus
martius
C
1,1
<50m
Podczas 1 kontroli we wrześniu i 1
w październiku przelatujący
osobnik
18
Dzięcioł duży Dendrocopos
major
C
1,1,1,1,1
<50m
Podczas 2 kontroli we wrześniu, 3
w październiku i 1 w listopadzie
pojedyncze żerujące
19
Dzięcioł średni Dendrocopos
medius
C
1,1
<50m
Podczas 1 kontroli we wrześniu i 1
w październiku pojedyncze
żerujące
20
Dziecioł zielony Picus viridis
C
1
<50m
Podczas październikowej kontroli
żerujący
21
Dzięciołek Dendrocopos
minor
C
1,1
<50m
Podczas 2 kontroli październiku
żerujące
22
Skowronek Alauda arvensis
C
pojedyncze do <50m, Podczas 3 kontroli wrześniowych
kilkunastu
50-150m pojedyncze do kilkunastu
osobników
przelotnych
23
Strzyżyk Troglodytes
troglodytes
C
pojedyncze
<50m
Podczas 3 kontroli we wrześniu, 4
w październiku i 1 w listopadzie
pojedyncze osobniki w zaroślach
24
Rudzik Erithacus rubecula
C
pojedyncze
<50m
Podczas wrześniowych i
październikowych kontroli
pojedyncze w zaroślach i
zadrzewieniach
25
Kopciuszek Phoenicurus
ochruros
C
pojedyncze do <50m
6
Podczas wrześniowych i
październikowych kontroli
pojedyncze w zaroślach i na
polach w październiku przy
zabudowaniach
26
Kos Turdus merula
C
1-12
<50m
Podczas wszystkich kontroli,
pojedyncze osobniki w
zakrzewieniach i zadrzewieniach
27
Kwiczoł Turdus pilaris
C
32,27,64,29,
36,14,28,34
<50m, Podczas 2 kontroli we wrześniu, 4
50-150m w październiku i 2 w listopadzie w
stadach od 14 do 64 żerujących i
przelatujących
28
Paszkot Turdus viscivorus
C
1-2
<50m
Podczas 2 kontroli we wrześniu, 3
w październiku i 1 w listopadzie 12 ptaki przelatujące lub żerujące
29
Śpiewak Turdus philomelos
C
pojedyncze
<50m
Podczas 4 kontroli we wrzesniu,3
w październiku pojedyncze
żerujące w zadrzewieniach i
zakrzewieniach oraz przelatujące
Lp.
Gatunek
10
+
+
+
Uwagi, zachowanie
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 41 z 111
Liczebność
Pułap
Uwagi, zachowanie
C
do kilku
<50m
Podczas 2 kontroli we wrześniu, 3
w październiku i 2 w listopadzie
pojedyncze i w małych stadkach
żerujące w zadrzewieniach
Raniuszek Aegithalos
caudatus
C
do kilku
12,9,14,7,6
<50m
Podczas wszystkich kontroli w
stadkach od kilku do 14
osobników żerujące w
zadrzewieniach i zakrzewieniach
32
Szarytka Poecile palustris
C
pojedyncze do <50m
kilku
Podczas 3 kontroli we wrześniu, 3
w październiku i 1 w listopadzie do
kilku żerujących w zadrzewieniach
33
Modraszka Cyanistes
caeruleus
C
7-14
<50m
Podczas wszystkich kontroli,
żerujące stadka 7 do 14
osobników w zadrzewieniach
34
Bogatka Parus major
C
10-35
<50m
Podczas wszystkich kontroli,
żerujące stadka 10 do 35
osobników w zadrzewieniach
35
Sosnówka Periparus ater
C
do kilkunastu
<50m
Podczas 1 kontroli we wrześniu i 1
w październiku w stadzie do
kilkunastu żerujące na skraju lasu
36
Pełzacz Certhia sp.
C
1,1,1,1
<50m
Podczas 3 kontroli we wrześniu 4
w październiku i 1 w listopadzie
pojedyncze pełzacze żerujące w
zadrzewieniach nie oznaczane do
gatunku
37
Sójka Garrulus glandarius
C
9,2,4,16,3,32, <50m, Podczas 3 kontroli we wrześniu, 3
18,7
50-150m w październiku i 2 w listopadzie
przelatujące
38
Sroka Pica pica
CZ
2-7
<50m
39
Gawron Corvus frugilegus
CZ
46,28
<50m, Podczas 2 kontroli we wrześniu
50-150m żerujące w stadzie na polach
40
Kawka Corvus monedula
C
6,7
<50m, Podczas 2 kontroli we wrześniu
50-150m żerujące w stadzie na polach
41
Wrona siwa Corvus cornix
CZ
2-8
<50m
42
Kruk Corvus corax
CZ
2-7
<50m, Podczas wszystkich kontroli,
50-150m lokalnie przelatujące, krążące i
>150m żerujące na polach pojedyncze do
7
43
Szpak Sturnus vulgaris
C
27, 38, 65, 24, <50m,
17, 50, 150,
50-150m
65, 16, 75, 55,
48, 24, 70
Podczas 4 wrześniowych kontroli,
3 październikowych i 1
listopadowej stada od 16-150
osobników w pobliżu sadów i na
polach
44
Wróbel Passer domesticus
C
do
<50m
kilkudziesięciu
Podczas wszystkich kontroli, do
kilkudziesięciu osobników przy
zabudowaniach
45
Mazurek Passer montanus
C
do
<50m
kilkudziesięciu
Podczas wszystkich kontroli, do
kilkudziesięciu osobników przy
zabudowaniach
46
Zięba Fringilla coelebs
C
od kilku do
około 30
<50m, Podczas wszystkich kontroli we
50-150m wrześniu i październiku od kilku do
około 30 w stadzie żerujące i
przelatujące
47
Jer Fringilla montifringilla
C
od kilku do
kilkunastu
<50m
Podczas 3 kontroli we wrześniu i 2
w październiku żerujące i
przelatujące w stadach z ziębami
48
Dzwoniec Carduelis chloris
C
34,42,19,46,
<50m
26,35,37,21,
48,17,58,14,22
Podczas wszystkich kontroli, stada
żerujących w pobliżu zabudowań i
sadów i zarośli
Lp.
Gatunek
30
Mysikrólik Regulus regulus
31
Status ochronny
Podczas wszystkich kontroli, w
pobliżu zabudowań do 7
Podczas wszystkich kontroli, na
polach w pobliżu zabudowań do 8
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 42 z 111
Lp.
Gatunek
Status ochronny
Liczebność
Pułap
Uwagi, zachowanie
Szczygieł Carduelis carduelis
C
8,17,4,13,6,9, <50m
11,19
50
Grubodziób Coccothraustes
coccothraustes
C
pojedyncze do <50m, Podczas 3 kontroli we wrześniu, 3
kilku
50-150m w październiku i 2 w listopadzie w
stadach do kilku żerujące i
przelatujące
51
Makolągwa Carduelis cannabina
C
13
<50m
Podczas 1 kontroli w październiku
żerujące na polu
52
Krzyżodziób świerkowy Loxia
curvirostra
C
ok. 25
<50m
Podczas jednej kontroli w
październiku przelatujące w SW
części powierzchni
53
Gil Pyrrhula pyrrhula
C
9,7,14,6,12,7
<50m
Podczas 2 kontroli we wrześniu, 3
w październiku i 1 w listopadzie w
stadach od 7 do 14 zerujące w
zadrzewieniach
54
Trznadel Emberiza citrinella
C
ok.35-75
<50m
Podczas wszystkich kontroli, w
stadach od kilkunastu do 75
osobników żerujących na polach z
innymi ptakami
55
Potrzeszcz Emberiza
calandra
C
ok.15-25
<50m
449
Podczas 3 kontroli we wrześniu, 4
w październiku i 2 w listopadzie w
stadach 6 do 19 żerujące i
przelatujące
Podczas wszystkich kontroli, w
stadach od kilkunastu do 25
osobników żerujących na polach z
innymi ptakami
Status ochronny wyrażony znakiem „+” w odpowiedniej kolumnie: DP – gatunek wym. w Zał. I Dyrektywy Ptasiej,
PCKZ – gatunek wymieniany w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt, PL – status ochronny w Polsce (C –
ochrona całkowita, CZ – ochrona częściowa, Ł – gatunek łowny).
W wyniku przeprowadzonych całorocznych obserwacji na terenie planowanej
inwestycji stwierdzono:
-
-
-
występowanie ogółem 106 gatunków ptaków, w tym 7 łownych, 7 częściowo
chronionych i 92 całkowicie chronionych;
do dominujących gatunków należą gatunki typowe dla krajobrazu rolniczego
regionu: skowronek Alauda arvensis, trznadel Emberiza citrinella, potrzeszcz
Emberiza calandra, makolągwa Carduelis cannabina, dzwoniec Carduelis chloris,
szczygieł Carduelis carduelis, zięba Fringilla coelebs, pliszka żółta Motacilla flava,
kląskawka Saxicola rubicola, grzywacz Columba palumbus, kos Turdus merula,
szpak Sturnus vulgaris, myszołów Buteo buteo – liczne i średnio liczne w kraju;
występowanie 16 gatunków zamieszczonych w Załączniku nr I Dyrektywy Ptasiej:
błotniak stawowy Circus aeruginosus (okres wiosenny i jesienny), błotniak łąkowy
C. pygargus (okres przedlęgowy), błotniak zbożowy C. cyaneus (okres wiosenny i
jesienny), bielik Haliaetus albicilla (okres polęgowy i jesienny), kania ruda Milvus
milvus (okres polęgowy), trzmielojad Pernis apivorus (okres polęgowy), bocian
biały Ciconia ciconia (okres letni), bocian czarny C. nigra (okres letni), żuraw
Grus grus (okres wiosenny, jesienny i zimowy), siewka złota Pluvialis apricaria
(okres wiosenny), dzięcioł czarny Dryocopos martius (cały rok), dzięcioł średni
Dendrocopos medius (cały rok), lerka Lululla arborea (okres letni), jarzębatka
Sylvia nisoria (okres letni), gąsiorek Lanius collurio (okres letni), ortolan Emberiza
hortulana (okres letni) – większość dotyczyła pojedynczych obserwacji bądź
niezbyt znaczących liczebności;
występowanie 4 gatunków umieszczonych w Polskiej Czerwonej Księdze
Zwierząt: błotniak zbożowy Circus cyaneus (okres zimowy, wiosenny i jesienny),
siewka złota Pluvialis apricaria (okres wiosenny), bielik Haliaetus albicilla (okres
polęgowy i jesienny), kania ruda Milvus milvus (okres polęgowy) – obserwacje
pojedynczych osobników podczas migracji;
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 43 z 111
-
-
-
z większych lęgowych gatunków 2 stanowiska myszołowa Buteo buteo
znajdujące się 250m i 500m od najbliższej planowanej turbiny i 1 kruka Corvus
corax znajdujące się 875m od najbliższej planowanej turbiny, potencjalnie
narażone na kolizję mogą być myszołowy, które wykazują zwiększoną aktywność
na otwartej przestrzeni w pobliżu gniazd zarówno podczas polowań jak i lotów
godowych;
przemieszczanie się większości ptaków na bezpiecznym pułapie do 50m nad
gruntem;
przemieszczanie się następujących dużych gatunków potencjalnie podatnych na
kolizję z turbinami na niebezpiecznym pułapie 50-150m nad gruntem: czapla siwa
Ardea cinerea (pojedyncze do 3 osobników), gęś zbożowa Anser fabalis (130, 75,
35, 87 i 46) i białoczelna A. albifrons (25, 15, 17 i 30), kormoran czarny
Phalacrocorax carbo (7), żuraw Grus grus (7, 14 i 27), błotniak stawowy Circus
aeruginosus (1, 1, 1, 2), myszołów Buteo buteo (pojedyncze oraz 8, 14, 36, 24,
11, 6, 5, 12, 18, 27, 9), kania ruda Milvus milvus (1), trzmielojad Pernis apivorus
(1, 1), jastrząb Accipiter gentilis (1, 2, 1), krogulec A. nisus (siedem razy
pojedyncze), pustułka Falco tinnunculus (1, 1, 1), czajka Vanellus vanellus (42,
19, 68, 124, 59, 124, 68), kruk Corvus corax (1-2 osobniki) uogólniając można
stwierdzić, że w większości przypadków były to obserwacje pojedynczych lub
niewielkiej liczby osobników z wyjątkiem myszołowa, którego liczebność
przelotnych luźnych „stad” jesienią i wiosną była dość znaczna;
obecność i przelot stad ptaków w mniejszej liczebności niż tego samego gatunku
na terenach przyległych (np. gęsi, czajki, żurawie).
Na podstawie przeprowadzonego monitoringu nie stwierdzono intensywnej penetracji
terenu przez duże ptaki gniazdujące na terenach przyległych – bocian biały Ciconia ciconia,
bocian czarny C. nigra, kanie, błotniaki itp. Mało zróżnicowany siedliskowo obszar decyduje
o jego małej różnorodności gatunkowej. Analiza składu gatunkowego, częstości
występowania oraz gatunków występujących w sezonie lęgowym wykazała, że planowana
inwestycja nie powinna wywierać znaczącego negatywnego wpływu na ornitofaunę okresu
lęgowego i potęgowego. W okresie migracji wiosennej i jesiennej nie stwierdzono wyraźnych
korytarzy migracyjnych (mała częstość obserwowanych stad i mała liczebność stad w
porównaniu do innych obszarów) z wyjątkiem nieco zwiększonej aktywności ptaków w
okolicach dwóch dolin zaznaczonych w zał. 11, gdzie istnieje potencjalne ryzyko kolizji
niektórych gatunków ptaków (drozdy Turdidae, gołębie Columbinae, łuszczaki Fringillidae,
skowronki Alaudidae) z turbinami wiatraków. W okresie zimowym stwierdzono niewielkie
ilości ptaków oraz ich aktywność głównie poniżej niebezpiecznego pułapu (do 50m nad
gruntem, tj. poniżej dolnego pułapu pracy turbin). Z tego względu inwestycja nie powinna
wywierać szkodliwego wpływu na awifaunę tego okresu fenologicznego (zał. 5 – 11).
3.6.3. Obszary i obiekty chronione na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o
ochronie przyrody
Bezpośrednio na terenach objętych opracowaniem nie występują obszarowe formy
ochrony przyrody ani pomniki przyrody ustanowione na podstawie Ustawy o ochronie
przyrody.
Najcenniejsze pod względem krajobrazowym i przyrodniczym obszary położone są na
południe i na północ od rozpatrywanego obszaru. System ochrony najcenniejszych
krajobrazów wraz z tworami przyrody nieożywionej oraz naturalnymi siedliskami
przyrodniczymi
z cennymi i rzadkimi siedliskami roślin, zwierząt i grzybów
analizowanego obszaru tworzą przede wszystkim rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe
oraz obszary włączone w Europejską Sieć Ekologiczną Natura 2000. System ten
uzupełniony jest przez obszary chronionego krajobrazu, utworzone dla zachowania i ochrony
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 44 z 111
obszarów wyróżniających się zbliżonym do naturalnego krajobrazem jednocześnie
pełniących funkcje korytarzy ekologicznych oraz stanowiących miejsce wypoczynku dla
okolicznych mieszkańców (zał. 12 ).
Najbliżej położonym obszarem chronionym jest Obszar Chronionego Krajobrazu
Grodziec, który znajduje się w odległości ok. 800 m na północ od analizowanego terenu. W
odległości ok. 4.2 km po stronie południowej położony jest Obszar Chronionego Krajobrazu
Ostrzyca Proboszczowicka, a w jej obrębie rezerwat przyrody nieożywionej o tej samej
nazwie. W odległości ok. 9 km na południowy-zachód położony jest Park Krajobrazowy
Dolina Bobru, a w odległości ok. 10 km w kierunku południowo-wschodnim położony jest
Park Krajobrazowy Chełmy.
W sąsiedztwie terenu opracowania zlokalizowane są również obszary Natura 2000. Są
to położone w odległości około 8 km Uroczyska Borów Dolnośląskich PLH020072, 5 km – po
stronie południowej Ostoja nad Bobrem PLH020054, w odległości ok. 6,6 km Ostoja
Ostrzyca Proboszczowicka PLH020042 oraz w odległości ok. 4,2 km po stronie południowowschodniej ostoja Góry i Pogórze Kaczawskie PLH020037.
Tab. 6. Istniejące i projektowane formy ochrony przyrody w otoczeniu obszaru opracowania
(Opracowanie ekofizjograficzne …)
Lp.
Nazwa obszaru
Położenie obszaru
względem
analizowanego
terenu
Przedmiot ochrony
1.
Rezerwat
Ostrzyca
Proboszczowicka
Rezerwat położony
jest na południe od
analizowanego
obszaru w gminie
Pielgrzymka.
Jest to rezerwat geologiczny obejmujący
szczytowe partie wzgórza Ostrzyca (501
m n.p.m.) o kształcie regularnego stożka,
dawnego wulkanu – Śląskiej Fudżijamy.
Przedmiotem ochrony są pozostałości
komina trzeciorzędowego wulkanu ze
słupami bazaltu oraz gołoborze bazaltowe
z roślinnością naskalną.
2.
Rezerwat
Wilcza Góra
Rezerwat położony
jest na południowy
wschód od
analizowanego
obszaru w gminie
Złotoryja.
Jest to rezerwat geologiczny, w którym
przedmiotem ochrony jest bazaltowy czop
wulkaniczny częściowo odsłonięty – słupy
bazaltowe wygięte łukowato tworzą tzw.
Różę bazaltową. W granicach rezerwatu
znalazł się fragment nieczynnego
kamieniołomu.
3.
Park Krajobrazowy
Doliny Bobru
Park obejmuje 42kilometrowy
odcinek rzeki Bóbr
pomiędzy Jelenią
Górą a Lwówkiem
Śląskim na
południowy zachód
od analizowanego
terenu.
Przedmiotem ochrony jest dolina rzeki
Bóbr wraz z utworzonymi na niej
zbiornikami retencyjnymi: jezioro
Pilchowickie, jezioro Wrzeszczyńskie i
jezioro Modre. Jest to teren niezwykle
cennych zbliżonych do naturalnych
ekosystemów leśnych stanowiących bory
mieszane, lasy mieszane, olsy i lasy
łęgowe. W drzewostanie występuje
również rzadki i chroniony gatunek cisa
pospolitego.
4.
Park Krajobrazowy
Chełmy
Park położony jest
w zasięgu dwóch
mezoregionów –
Równiny
Chojnowskiej i
Pogórza
Kaczawskiego na
południowy wschód
od analizowanego
terenu.
Obszar chroni pasmo wzniesień na
krawędzi Pogórza Kaczawskiego
oddzielającej obszar górzysty od nizinnej
części Dolnego Śląska, o kopulastych
pagórkach pochodzenia wulkanicznego
zwanych Chełmami. Krajobraz Parku
urozmaicają głęboko wcięte dolinki, liczne
kamieniołomy oraz bogata szata roślinna
obfitująca w rzadkie gatunki oraz
zróżnicowana fauna jak również cenne
zabytki.
Odległość
analizowaneg
o terenu
około 8 km
około 7,2 km
około 9 km
około 10,4 km
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 45 z 111
Lp.
Nazwa obszaru
Położenie obszaru
względem
analizowanego
terenu
Przedmiot ochrony
Odległość
analizowaneg
o terenu
5.
Obszar
Chronionego
Krajobrazu
Grodziec
Obszar położony
jest na północny
zachód od
analizowanego
terenu w bliskim
jego sąsiedztwie.
Obejmuje swoim zasięgiem wartościowe
krajobrazowo tereny stanowiące mozaikę
lasów, pól i łąk z dominującym wzgórzem
Grodziec na szczycie którego znajdują się
zabudowania zamkowe.
około 0,8 km
6.
Obszar
Chronionego
Krajobrazu
Ostrzyca
Proboszczowicka
Obszar położony
jest na południe od
analizowanego
terenu.
Obszar obejmujący fragment kompleksu
leśnego stanowiącym las grądowy oraz
naturalny las zboczowy klonowo – lipowy
wraz z otaczającymi go polami, łakami i
pastwiskami. Krajobraz urozmaica
bazaltowe wzgórze.
około 4,2 km
7.
PLH020042
Ostrzyca
Proboszczowicka
Obszar Natura
2000 położony jest
na południe od
analizowanego
terenu.
Obejmuje bazaltowe wzgórze o wysokości
501 m n.p.m. porośnięte naturalnym
liściastym lasem zboczowym klonowolipowym.
około 6,6 km
8.
PLH020054
Ostoja nad Bobrem
Obszar Natura
2000 położony jest
na południowy
zachód od
analizowanego
terenu.
Obszar obejmuje koryto rzeki Bóbr wraz z
otaczającymi je wzgórzami porośniętymi
gdzieniegdzie naturalnymi lasami
liściastymi, na pozostałym terenie
występują łąki i pastwiska. Dolinę Bobru
cechuje bogactwo różnorodnych
chronionych gatunków.
Do przedmiotu ochrony tego obszaru
należą między innymi nocek duży oraz
mopek
9.
PLH020037
Góry i Pogórze
Kaczawskie
Obszar Natura
2000 położony jest
na południe i
południowy wschód
od analizowanego
terenu.
Obszar najlepiej zachowanych Sudetów
Zachodnich - najcenniejszych pod
względem przyrodniczym i
geomorfologicznym. Obejmuje wschodnia
część grzbietu Gór Kaczawskich z
głęboko wciętą doliną rzeki Kaczawa.
Do przedmiotu ochrony tego obszaru
należą między innymi mopek, nocek
Bechsteina, nocek duży, oraz nocek
łydkowłosy
PLH020072
Uroczyska Borów
Dolnośląskich
Obszar Natura
2000 położony jest
na północny
zachód od
analizowanego
terenu
Przedmiot ochrony obszaru stanowią 22
typy siedlisk wymienione Załączniku I
Dyrektywy Siedliskowej. Do przedmiotu
ochrony tego obszaru należą również
ssaki wymienione w Załączniku II
Dyrektywy Siedliskowej, tj. bóbr
europejski, wilk, wydra oraz mopek i
nocek duży
10.
około 4,2 km
około 5,1 km
około 8 km
Powiązania przyrodnicze o charakterze lokalnym tworzone są przez obszary leśne
położone na północnym i południowo-zachodnim krańcu analizowanego obszaru oraz dolinki
rzek i cieków - zadrzewioną doliną rzeki Piaseczna oraz Dopływem z Nowej Wsi Grodziskiej
i Dopływem spod Grodźca biegnącymi w kierunku północno-wschodnim. System tych
powiązań poprzecinany jest drogami publicznymi – wojewódzką i powiatową stanowiącymi
na analizowanym obszarze bariery ekologiczne dla migracji niektórych gatunków zwierząt, w
tym przede wszystkim ssaków kopytnych – sarny ze względu na daleki zasięg migracji,
średniej wielkości leśnych ssaków drapieżnych – kuny leśnej silnie związanej ze
środowiskiem leśnym, drobnych ssaków nadrzewnych – wiewiórki, związanej z terenami
leśnymi, płazów podczas ich wędrówek do miejsc zimowania.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 46 z 111
3.7. Wartości krajobrazowe
Na obszarze lokalizacji przedsięwzięcia można wyróżnić 3 typy krajobrazu w
zależności od stopnia przekształcenia spowodowanego działalnością człowieka:
1. Krajobraz zbliżony do naturalnego – krajobraz występujący na obszarach, gdzie
działalność człowieka nie spowodowała istotnych zmian naruszających zdolność
środowiska do samoregulacji i charakteryzuje się brakiem elementów
przestrzennych wprowadzanych przez człowieka. Występuje na terenach leśnych
oraz na niektórych odcinkach naturalnych, porośniętych bujną roślinnością dolin
dopływów rzeki Skory.
2. Krajobraz naturalno-kulturowy - właściwy dla obszarów ekstensywnej gospodarki,
wprowadzającej pewne zmiany w środowisku przyrodniczym oraz elementy
przestrzenne związane z działalnością człowieka, pozostające jednakże w pewnej
harmonii ze środowiskiem. Występuje na otwartych przestrzeniach gdzie lasy, pola
i łąki tworzą malowniczą i różnorodną widokowo mozaikę, poza zabudowaniami
wsi.
3. Krajobraz kulturowy - występujący na obszarze intensywnej gospodarki człowieka,
wprowadzającej daleko idące zmiany w układzie warunków naturalnych,
naruszającej zdolności do samoregulacji oraz krajobrazowo agresywne elementy
przestrzenne stworzone przez człowieka. Na obszarach objętych opracowaniem
oraz w ich rejonie wyróżniono:
- krajobraz rolniczy - występujący na obszarach użytkowanych pól i łąk,
- krajobraz obszarów zabudowy - występuje na terenach zabudowań
miejscowości położonych w sąsiedztwie: Pielgrzymki, Nowej Wsi Grodziskiej,
Wojcieszyna, Uniejowic, Nowych Łąk.
Krajobraz obszaru lokalizacji przedsięwzięcia można określić jako malowniczy, choć
niezbyt mocno zróżnicowany. Wynika to z istniejącej rzeźby oraz pokrycia terenu, będącego
konsekwencją form i struktury jego użytkowania. Teren jest dość wyrównany, miejscami
łagodnie pofałdowany, opadający w kierunku doliny Skory i przecięty w kilku miejscach
dolinami jej dopływów. Atrakcyjność widokową obszaru zdecydowanie podwyższają
położone w bliskim sąsiedztwie, a widoczne na dalekim planie pasma łagodnych wzniesień
porośniętych lasem oraz wzgórz będących zalesionymi bazaltowymi stożkami
wulkanicznymi.
Mimo, iż tereny zabudowane występują poza obszarem opracowania, są widoczne
w rozległych panoramach i wpływają na ich jakość. W krajobrazie wsi dominują zabudowania
mieszkalne i gospodarcze otoczone towarzyszącą im roślinnością ogrodów przydomowych,
sadów i zadrzewień, oraz zabudowania usługowe i kościoły, będące często dominantami
krajobrazowymi. Zabudowania otoczone są kępami wysokich zadrzewień, co szczególnie w
okresie wegetacyjnym ma duże znaczenie krajobrazowe i izolacyjne. Domy we wsiach nie
wykazują cech regionalnych, budynki są niewysokie o dwuspadowych dachach często
krytych dachówką. Prawie we wszystkich miejscowościach w rejonie obszarów objętych
opracowaniem zachowały się pojedyncze, stare zabytkowe obiekty, które bez względu na ich
obecny stan, są cennym elementem krajobrazu kulturowego i powinny być czynnie
chronione.
4. OPIS ISTNIEJĄCYCH W SĄSIEDZTWIE LUB W BEZPOŚREDNIM ZASIĘGU
ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA ZABYTKÓW
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 47 z 111
CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O OCHRONIE ZABYTKÓW
I OPIECE NAD ZABYTKAMI
Realizowane przedsięwzięcie lokowane jest na terenie, który zgodnie z ustawą z dnia
23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003 r. nr 162, poz.
1568 z późn. zm.) nie jest objęty ochroną konserwatorską, nie jest wpisany do Rejestru
Zabytków ani nie znajduje się w ewidencji Konserwatora Zabytków województwa
dolnośląskiego.
Jedyny obiekt o charakterze zabytkowym – naturalistyczny park – położony jest na
terenach przylegających od wschodniej strony do zabudowy Nowej Wsi Grodziskiej.
Drzewostan parku jest różnorodny gatunkowo. Rośnie tam wiele starych drzew, m.in. klony,
dęby, topole, kasztanowce, buki, niektóre o cechach pomnikowych. Od wschodniej strony
przylegają do niego zabudowania dworsko – pałacowe (poza obszarem opracowania), wraz
z zabytkowym kościołem, pałacykiem i spichlerzem z XVIII w. Z innych ciekawych obiektów
znajdujących się w Nowej Wsi Grodziskiej należy wymienić krzyż pokutny, a także
kilkanaście budynków mieszkalnych z XIX wieku.
Ponadto w miejscowościach przylegających do obszaru opracowania występują
następujące zabytki:
- w Wojcieszynie - kościół fil. p.w. św. Szczepana, cmentarz przykościelny, dawna
plebania, dwór i obora,
- w Pielgrzymce - kościół parafialny p.w. św. Jana Nepomucena, plebania, cmentarz
przykościelny, park angielski, aleja kasztanowo - jesionowo - dębowa.
Od strony północnej do terenu bezpośredniej lokalizacji elektrowni wiatrowych
przylegają obszary, w obrębie których udokumentowano szereg stanowisk archeologicznych,
podlegających ochronie prawnej (tab. 7).
Tab. 7. Stanowiska archeologiczne na obszarze opracowania.
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
Miejscowość
Nowa Wieś Grodziska
Nowa Wieś Grodziska
Nowa Wieś Grodziska
Nowa Wieś Grodziska
Nowa Wieś Grodziska
Nowa Wieś Grodziska
Nowa Wieś Grodziska
Nowa Wieś Grodziska
Nowa Wieś Grodziska
Wojcieszyn
Wojcieszyn
Wojcieszyn
Wojcieszyn
Pielgrzymka
Pielgrzymka
Pielgrzymka
Funkcja
Osada
Osada
ślad osadnictwa
ślad osadnictwa
ślad osadnictwa
ślad osadnictwa
Osada
Osada
ślad osadnictwa
ślad osadnictwa
Osada
ślad osadnictwa
ślad osadnictwa
punkt osadniczy, ślad osadnictwa
ślad osadnictwa
punkt osadniczy, ślad osadnictwa
Chronologia
późne średniowiecze XIV-XV
późne średniowiecze XIV-XV
późne średniowiecze XIV-XV
późne średniowiecze XIV-XV
późne średniowiecze XIV-XV
późne średniowiecze XIV-XV
późne średniowiecze XIV-XV
późne średniowiecze XIV-XV
późne średniowiecze XIV-XV
późne średniowiecze XIV-XV
późne średniowiecze XIV-XV
późne średniowiecze
późne średniowiecze
późne średniowiecze, epoka kamienna
późne średniowiecze
późne średniowiecze
5. OPIS PRZEWIDYWANYCH SKUTKÓW DLA ŚRODOWISKA W PRZYPADKU
NIEPODEJMOWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA
Wariant polegający na niepodejmowaniu przedsięwzięcia, tzw. wariant „0” nie
ograniczy dotychczasowego rolniczego sposobu i zakresu użytkowania, ani też aspektów
środowiskowych i formalnych funkcjonowania terenu.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 48 z 111
W aspekcie lokalnym niepodejmowanie przedsięwzięcia pozwoli na uniknięcie
nieznacznych przekształceń lokalnych zasobów użytkowych środowiska przyrodniczego,
środowiska kulturowego i otoczenia człowieka oraz krajobrazu. Pozwoli również na
uniknięcie potencjalnych konfliktów społecznych, środowiskowych i przestrzennych
związanych z lokalizacją, realizacją i eksploatacją farmy. Odstąpienie od realizacji
przedsięwzięcia nie spowoduje strat w środowisku i nie zakłóci spójności struktur
wewnętrznych. Nie spowoduje również wprowadzenia na etapie budowy, funkcjonowania i
likwidacji inwestycji zanieczyszczeń i energii do środowiska.
Teren bezpośrednio przewidziany pod budowę farmy aktualnie wykorzystywany jest
dla produkcji rolnej. Jako obszar nie podlegający szczególnej ochronie, pozbawiony
wartościowych zasobów i obiektów przyrodniczo-kulturowych oraz przy braku większego
znaczenia dla utrzymania lokalnych powiązań przyrodniczych cechuje się tym, że
ewentualne zaniechanie realizacji przedsięwzięcia nie spowoduje wzrostu jego wartości
przyrodniczej i nie wywoła korzystnego efektu dodanego.
W aspekcie formalnym niepodejmowanie przedsięwzięcia wpłynie na zmniejszenie
szans Polski na realizację zobowiązań krajów członkowskich w zakresie realizacji pakietu
klimatycznego i uzyskania wymaganych parytetów udziału energii odnawialnej na poziomie
15% w bilansie energii zużywanej, zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady
2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł
odnawialnych.
Jak wykazały analizy i oceny zawarte w rozdziale 8, realizacja przedsięwzięcia
prowadzona w oparciu o przesłanki naukowo-badawcze i poprawną lokalizację, istotnie
ograniczy potencjalne przekształcenia środowiska przyrodniczego, kulturowego
i
społecznego. Nie będzie również stanowić źródła zakłóceń spójność i integralność obszaru z
otoczeniem, w tym w odniesieniu do awifauny, ornitofauny oraz obszarów Natura 2000.
6. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW PRZEDSIĘWZIĘCIA
Analiza wariantowa ma na celu odpowiedź na pytanie, czy wybrane rozwiązanie
najlepiej spełnia cel stawiany przedsięwzięciu, przy najmniejszych negatywnych skutkach
środowiskowych. Lokalizacja przedsięwzięcia przygotowana została w oparciu o
kompleksowe analizy funkcjonalno - przestrzenne i przyrodnicze na etapie sporządzania
zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Pielgrzymka, opracowywania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu
(opracowanie ekofizjograficzne, prognozy oddziaływania na środowisko), pomiary
zasobności i kierunkowości wiatrów oraz inne analizy techniczne, m. in. rozprzestrzeniania
się hałasu. Ostateczne rozmieszczenie turbin wiatrowych zostało zweryfikowane i
zoptymalizowane w oparciu o wyniki rocznego monitoringu
ornitologicznego i
chiropterologicznego obszaru inwestycji.
6.1. Wariant proponowany przez wnioskodawcę oraz racjonalny wariant alternatywny
Generalna lokalizacja przedsięwzięcia przedstawiona przez inwestora jest zgodna z
ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu przeznaczonego
na lokalizację elektrowni wiatrowych w rejonie wsi Pielgrzymka, Nowa Wieś Grodziska i
Wojcieszyn, w gminie Pielgrzymka (rozdz. 1.3.2. lit. a).
Ponieważ plan miejscowy nie rozstrzygał o ostatecznej lokalizacji elektrowni
wiatrowych w obrębie wyznaczonych obszarów funkcjonalnych, dlatego rozważania takie
prowadzono na etapie dalszych prac projektowych.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 49 z 111
W odniesieniu do rozpatrywanego przedsięwzięcia inwestor rozważał warianty
przedsięwzięcia, polegające na przyjęciu różnych lokalizacji lub liczby turbin wiatrowych.
W ramach analiz lokalizacyjnych inwestor, na różnych etapach postępowania rozważał
trzy warianty przedsięwzięcia:
- wariant I – przedłożony wstępnie na etapie początkowym monitoringu
ornitologicznego i chiropterologicznego, służący między innymi ustaleniu miejsc i
tras prowadzonych badań terenowych (zał. 13); wariant I przewidywał
rozmieszczenie 15 elektrowni wiatrowych w obrębie 5 obszarów planistycznych: 5
RE, 12 RE, 23 RE, 32 RE i 38 RE (ustalenia planu dopuszczają 26 elektrowni
wiatrowych na 8 obszarach planistycznych),
- wariant II – wariant zaproponowany w trakcie prac monitoringowych w wyniku
prowadzonej optymalizacji akustycznej przewidywał lokalizację 19 elektrowni
wiatrowych, rozmieszczonych w obrębie 6 obszarów planistycznych: 5 RE, 8 RE,
12 RE, 23 RE, 32 RE i 38 RE (zał. 14),
- wariant III – wariant ten powstał na podstawie zaleceń wynikających z prac
monitoringowych; Na podstawie wyników analiz przyrodniczych zaproponowane
zostały rozwiązania minimalizujące i korygujące rozmieszczenie elektrowni
wiatrowych, wykluczające konflikty przyrodnicze na obszarach wrażliwych dla
lokalnej ornito- i chiropetrofauny oraz najmniej uciążliwe dla ludzi i środowiska; w
wyniku przeprowadzonych korekt przewiduje się realizację 15 elektrowni
wiatrowych, rozmieszczonych w obrębie 6 obszarów planistycznych: 5 RE, 8 RE,
12 RE, 23 RE, 32 RE i 38 RE (zał. 15).
W wyniku podejmowanych działań optymalizujących lokalizację i technologię
przedsięwzięcia, inwestor dokonał ostatecznego wyboru wariantu najkorzystniejszego dla
środowiska. Jest to również wariant najbradziej optymalny z ekonomicznego punktu
widzenia. Wariant ten poddany został ostatecznej ocenie oddziaływania na środowisko,
zawartej w rozdziale 8 dokumentacji.
6.2. Wariant najkorzystniejszy dla środowiska
Wariant przedstawiony w rozdziale 2.3. i w pkt 6.1. niniejszego raportu – tj. wariant III z uwagi na optymalną z przyrodniczego punktu widzenia lokalizację przedsięwzięcia, liczbę
turbin, a w szczególności umiejscowienie pojedynczych elektrowni wiatrowych względem
obszarów atrakcyjnych dla awifauny i chiropterofauny należy uznać za najkorzystniejszy dla
środowiska, interesów społeczności lokalnej i inwestora. Wariant ten wywoływać będzie
minimalne skutki środowiskowe, ograniczające się zasadniczo do nieznacznego
przekształcenia terenu i wyłączenia z użytkowania rolniczego niezbędnych dla
funkcjonowania części terenu. Wariant minimalizuje lub wyklucza konflikty przyrodnicze,
zapewnia utrzymanie na terenach chronionych wymagane standardy akustyczne oraz
zapewnia dotrzymanie innych norm, ważnych dla funkcjonowania społeczności lokalnej.
Przyjęte rozwiązania nie wywołują również efektów skumulowanych, które mogłyby naruszać
spójność i integralności obszarów Natura 2000.
7. OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
ANALIZOWANYCH WARIANTÓW, W TYM RÓWNIEŻ W WYPADKU
WYSTĄPIENIA POWAŻNEJ AWARII PRZEMYSŁOWEJ, A TAKŻE
MOŻLIWEGO TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
7.1.
Przewidywane oddziaływania na środowisko
Budowa farmy wiatrowej powodować będzie oddziaływania środowiskowe na etapie
realizacji oraz jej funkcjonowania. Realizacji przedsięwzięcia towarzyszyć będzie:
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 50 z 111
-
-
-
czasowe przekształcenie powierzchni ziemi, związane z prowadzeniem prac
fundamentowych oraz montażem konstrukcji elektrowni wiatrowych, stacji
transformatorowej oraz sieci energetycznej,
trwała likwidacja i wyłączenie z użytkowania rolniczego terenów związanych z
posadowieniem elektrowni wiatrowych,
emisja substancji zanieczyszczających (pył, gazy, odpady) oraz hałasu, związana
z dowozem konstrukcji, urządzeń i materiałów na plac budowy oraz z właściwymi
pracami budowlano-montażowymi,
zużycie wód oraz wytworzenie ścieków bytowych przez załogi budowlanomontażowe.
Oddziaływania, w większości o charakterze czasowym, po zakończeniu prac
budowlano-montażowych ustaną i pozwolą na dalsze funkcjonowanie środowiska, zgodne z
naturalnymi predyspozycjami terenu.
Na etapie eksploatacji przedsięwzięcia przewidywane oddziaływania środowiskowe o
trwałym charakterze i obejmować będą w szczególności:
- emisję energii - hałasu, infradźwięków i promieniowania elektromagnetycznego,
- emisję błysków słonecznych odbijających się od łopat wiatraków (tzw. "efekt disco"
lub „efekt stroboskopowy”),
- efekt cienia (efekt migotania cienia),
- lokalne deformacje krajobrazu,
- potencjalne oddziaływania na awifaunę i chiropterofaunę, w tym obejmujące
bezpośrednie kolizje, utratę siedlisk i żerowisk (wywołaną przekształceniem terenu
lub odstraszaniem ptaków przez turbiny), efekt barierowy,
- emisję substancji zanieczyszczających - wód opadowych i odpadów.
Na etapie likwidacji przedsięwzięcia przewidywane oddziaływania na środowisko o
charakterze tymczasowym ograniczonych w czasie będą w szczególności:
- emisja substancji zanieczyszczających (pył, gazy, odpady) oraz hałasu, związana
z użyciem ciężkich maszyn na placu budowy do demontażu i wywozu
poszczególnych elementów Farmy Wiatrowej;
- zużycie wód oraz wytworzenie ścieków bytowych przez załogi demontujące
konstrukcję;
- powstanie odpadów, w tym wielkogabarytowych elementów z demontażu turbin
wiatrowych;
Skala i zakres oddziaływań środowiskowych w odniesieniu do poszczególnych
rodzajów zanieczyszczeń, energii i pozostałych elementów środowiska przedstawiona
została w rozdziale 8.
7.2. Poważne awarie przemysłowe
Przedsięwzięcie nie będzie źródłem występowania poważnej awarii przemysłowej
w rozumieniu przepisów ochrony środowiska. Zgodnie z art. 3 pkt. 23 i 24 Ustawa z dnia 27
kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (j.t. Dz.U. z 2008 r., nr 25, poz. 150 ze zm.)
przez poważną awarię rozumie się (...) zdarzenie, w szczególności emisję, pożar lub
eksplozję, powstałą w trakcie procesu przemysłowego, magazynowania lub transportu, w
których występuje jedna lub więcej niebezpiecznych substancji, prowadzące do
natychmiastowego zagrożenia życia lub zdrowia ludzi lub środowiska lub powstania takiego
zagrożenia z opóźnieniem (...), natomiast pod pojęciem poważnej awarii przemysłowej
rozumie się (...) poważną awarię w zakładzie (...).
Ochrona przed awariami przemysłowymi prowadzona jest na obszarach zakładów
cechujących się ryzykiem wystąpienia awarii. Zgodnie z definicją ustawową – art. 248 ust.1
Poś – „zakład stwarzający zagrożenie wystąpienia awarii przemysłowej, zwanej dalej „awarią
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 51 z 111
przemysłową”, w zależności od rodzaju, kategorii i ilości substancji niebezpiecznej
znajdującej się w zakładzie uznaje się za zakład o zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii,
zwany dalej „zakładem o zwiększonym ryzyku”, albo za zakład o dużym ryzyku wystąpienia
awarii, zwany dalej „zakładem o dużym ryzyku”.
Jednocześnie w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 31 stycznia 2006 r.
zmieniającym rozporządzenie w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych,
których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym
ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz.U. z
2006, nr 30, poz. 208.) ustalono kategorie i ilości substancji niebezpiecznych, których
znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu do zakładu o zwiększonym ryzyku albo
zakładu o dużym ryzyku.
Substancje spełniające powyższe kryteria na terenie lokalizacji przedsięwzięcia nie
będą występowały, w związku z czym nie może być ono zaliczane do zakładów
stwarzających zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej i nie zachodzi w jego
przypadku konieczność określenia przewidywanego oddziaływania na środowisko wskutek
wystąpienia poważnej awarii przemysłowej.
7.3.
Oddziaływanie transgraniczne
Z uwagi na lokalizację przedsięwzięcia (powyżej 50 km od granicy) oraz wielkość i
skalę przestrzenną potencjalnych oddziaływań, wykluczone jest ryzyko wystąpienia
oddziaływań o charakterze transgranicznym. Wszystkie oddziaływania środowiskowe będą
miały charakter lokalny.
8. UZASADNIENIE WYBRANEGO PRZEZ WNIOSKODAWCĘ WARIANTU, ZE
WSKAZANIEM JEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
Uzasadnienie proponowanego przez wnioskodawcę wariantu przeprowadzone zostało
pod kątem wskazania jego oddziaływania na środowisko, w szczególności na ludzi,
zwierzęta, rośliny, grzyby, siedliska przyrodnicze (w tym Natura 2000), wodę, powietrze,
powierzchnię ziemi z uwzględnieniem ruchów masowych, klimat i krajobraz, dobra
materialne, zabytki i krajobraz kulturowy, objęty istniejącą dokumentacją oraz wzajemne
oddziaływanie z wyżej wymienionymi elementami.
Jak zaznaczono w rozdziale 6.2. wariant przedstawiony przez inwestora pełni
równocześnie funkcję wariantu najkorzystniejszego dla środowiska.
8.1.
Ocena oddziaływań akustycznych
W niniejszym rozdziale przeanalizowano potencjalny wpływ planowanej farmy
wiatrowej na stan klimatu akustycznego środowiska na terenach przyległych do terenu
inwestora i na najbliższych terenach chronionych, tj. terenach dla których określa się
dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku. Możliwość występowania oddziaływania
akustycznego rozpatrywano zarówno dla etapu realizacji, funkcjonowania, jak i likwidacji
farmy wiatrowej.
Określono przykładowe warunki akustyczne funkcjonowania farmy wiatrowej
Wojcieszyn, poprzez ustalenie takiego maksymalnego poziomu mocy akustycznej dla każdej
z turbin wiatrowych, aby funkcjonowanie farmy jako całości nie powodowało, poprzez
skumulowane oddziaływanie akustyczne wszystkich turbin łącznie, przekroczenia
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku tj. na granicach terenów, dla których
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 52 z 111
poziomy dopuszczalne zostały określone przepisami prawa miejscowego lub prawa
krajowego, a do których inwestor nie posiada tytułu prawnego.
W opracowaniu przeanalizowano skumulowane oddziaływanie instalacji w warunkach
wykorzystania maksymalnego nominalnego poziomu mocy akustycznej każdej z turbin, a
następnie określono przykładowe dopuszczalne wartości poziomu mocy akustycznej LWA
poszczególnych elektrowni wiatrowych gwarantujące, iż dopuszczalny poziom hałasu w
środowisku nie będzie przekroczony.
8.1.1. Zakres opracowania
Analiza obejmuje weryfikację oddziaływania hałasu generowanego przez piętnaście
turbin wiatrowych farmy Wojcieszyn oraz stację transformatorową. Pokazano maksymalne
oddziaływanie akustyczne wszystkich turbin, których moc akustyczna wynosi 105,0 dB(A).
Następnie wykonano przykładowe obliczenia dla pracujących wszystkich turbin, przy mocach
akustycznych zredukowanych do poziomów gwarantujących spełnienie wymagań w zakresie
ochrony środowiska przed hałasem na terenach objętych ochroną. Zakres opracowania
obejmował:





określenie standardów akustycznych na terenach chronionych znajdujących się
w zasięgu oddziaływania farmy wiatrowej
opracowanie modelu obliczeniowego do sporządzenia prognozy akustycznej w
programie SoundPlan, obejmującego farmę wiatrową Wojcieszyn i tereny
okalające
określenie zasięgu oddziaływania akustycznego farmy dla maksymalnego
poziomu mocy akustycznej rozpatrywanych turbin wiatrowych,
jeżeli przy mocy nominalnej występowały przekroczenia dopuszczalnego
poziomu hałasu w środowisku, ustalenie wymaganej redukcji poziomu mocy
akustycznej poszczególnych turbin w stopniu wystarczającym do osiągnięcia
zgodności z standardami akustycznymi na terenach objętych ochroną,
opracowanie map rozkładu pola akustycznego w środowisku dla
analizowanych wariantów pracy turbin wiatrowych.
8.1.2. Kryteria oceny oddziaływania
Podstawowym kryterium oceny oddziaływania farm wiatrowych jest ekwiwalentny
poziom hałasu występujący na granicach terenów chronionych (terenach dla których
określone są dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku).
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. nr 120, poz. 826) stosuje się
wskaźniki poziomu ekwiwalentnego LAeqD i LAeqN odpowiednio dla 8 najbardziej
niekorzystnych godzin pory dziennej i 1 najbardziej niekorzystnej godziny pory nocnej. Ze
względu na krótki czas odniesienia, oraz na zaostrzone standardy w porze nocnej,
największe prawdopodobieństwo występowania przekroczeń występować będzie porą
nocną. Z tego względu analiza prowadzona jest pod kątem pory nocnej.
Tereny farmy wiatrowej objęte są „Miejscowym planem zagospodarowania
przestrzennego terenu przeznaczonego na lokalizację elektrowni wiatrowych w rejonie wsi
Pielgrzymka, Nowa Wieś Grodziska i Wojcieszyn” zatwierdzonym Uchwałą Rady Gminy
Pielgrzymka nr XLII/202/2010 z dnia 26 lutego 2010 r. w sprawie uchwalenia miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego terenu przeznaczonego na lokalizację elektrowni
wiatrowych w rejonie wsi Pielgrzymka, Nowa Wieś Grodziska i Wojcieszyn. Należy w tym
miejscu zwrócić uwagę, że tereny rolnicze, na których posadowione będą wieże elektrowni
objęte są zakazem zabudowy przeznaczonej na stały pobyt ludzi.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 53 z 111
Tereny miejscowości okalających tereny farmy wiatrowej (Pielgrzymka, Wojcieszyn,
Nowa Wieś Grodziska) nie posiadają aktualnych planów zagospodarowania przestrzennego.
Dla terenów tych istnieje jedynie Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Pielgrzymka, przyjęte Uchwałą Rady Gminy Pielgrzymka Nr VI/32/99
z dn. 26 marca 1999 r., z późniejszymi zmianami.
Funkcje terenów objętych ochroną przed hałasem przypisano na podstawie informacji
zawartych w Miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego terenu przeznaczonego
na lokalizację elektrowni wiatrowych w rejonie wsi Pielgrzymka, Nowa Wieś Grodziska i
Wojcieszyn, w gminie Pielgrzymka oraz w Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Pielgrzymka. Rozmieszczenie terenów objętych
ochroną przed hałasem wyróżniono na załącznikach graficznych opisujących rozkład pola
akustycznego w każdym z rozpatrywanych wariantów. Skupiono się na terenach położonych
najbliżej farmy, gdzie oddziaływanie akustyczne turbin może znacząco wpływać na klimat
akustyczny.
Wśród terenów objętych ochroną przed hałasem, znajdujących się w bezpośrednim
sąsiedztwie farmy wiatrowej, przeważają tereny zabudowy zagrodowej, posiadające
łagodniejsze standardy akustyczne. Oprócz nich występują też tereny zabudowy
mieszkaniowej jednorodzinnej, dla których standardy akustyczne są zaostrzone. Na
pozostałych terenach wokół farmy występują funkcje terenu nie objęte dopuszczalnymi
poziomami hałasu w środowisku.
W przypadku farmy wiatrowej Wojcieszyn najbardziej rygorystycznym kryterium jest
konieczność dotrzymania standardu wyrażonego wartością LAeqN = 40 dB(A) na granicy
terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej w porze nocnej (665 m – turbina nr 9),
bądź LAeqN = 45 dB(A) na granicy terenów zabudowy zagrodowej (604 m – turbina nr 8) w
porze nocnej. Zmierzona wartość LAeqN porą nocną w okresie jednej najbardziej niekorzystnej
godziny nie może przekraczać 40dB(A)/45 dB(A) na granicy terenu objętego ochroną. W
zależności od przypisanej funkcji tereny zlokalizowane w bezpośrednim sąsiedztwie farmy
wiatrowej mogą przyjmować ostrzejsze bądź łagodniejsze standardy akustyczne. Należy
jednak mieć na uwadze, że zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
wykluczją lokalizację nowej zabudowy mieszkaniowej oraz zagrodowej w bezpośrednim
sąsiedztwie farmy wiatrowej, dlatego też tereny te nie podlegają normom akustycznym.
W celu określenia maksymalnego poziomu mocy akustycznej rozpatrywanych turbin, w
miejscu najbardziej narażonym na powstawanie ponadnormatywnego poziomu hałasu,
zlokalizowano punkt kontrolny PK1, który przedstawiony został na załącznikach graficznych
z rozkładem poziomu hałasu.
8.1.3. Etap realizacji inwestycji
Uciążliwość akustyczna inwestycji na etapie jej realizacji wiąże się w głównej mierze z
ruchem ciężkich pojazdów transportujących elementy elektrowni. Transport odbywać się
będzie drogami publicznymi. Drugim źródłem hałasu będą prace budowlane prowadzone
zarówno w liniach przebiegu dróg dojazdowych do elektrowni wiatrowych, jaki i w miejscach
realizacji samych wież elektrowni. Ze względu na znaczną odległość od zabudowy
mieszkaniowej będą to oddziaływania o małej intensywności i nie postrzegane jako
uciążliwe. Poniżej scharakteryzowano potencjalny wpływ transportu, oraz prac budowlanych
na stan klimatu akustycznego środowiska. Oddziaływania na etapie realizacyjnym stanowią
standardową część cyklu realizacyjnego inwestycji, które ustają z chwilą jego zakończenia.
Ponadto należy stwierdzić, że etap realizacji inwestycji nie podlega normom akustycznym, a
dalsze rozważania mają na celu jedynie pokazanie potencjalnej skali zjawiska.
8.1.3.1. Transport
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 54 z 111
Poszczególne elementy turbin wiatrowych, oraz inne elementy budowlane dostarczane
będą na teren inwestycji transportem drogowym. Przewiduje się, iż w okresie tygodnia
odbywać się będzie nie więcej niż kilka przejazdów dużych ładunków. Do transportu
elementów elektrowni używane będą specjalnie do tego celu przeznaczone samochody
ciężarowe z naczepami. Pojazdy ciężarowe poruszać się będą w znacznych odstępach
czasowych, tak aby umożliwić wyprzedzanie innym użytkownikom dróg. Ze względu na małe
natężenie ruchu pojazdów ciężarowych, imisja hałasu w środowisku powodowanego przez
nie będzie pomijalnie mała i nie jest analizowana w niniejszym rozdziale.
8.1.3.2. Budowa dróg dojazdowych
Montaż wież elektrowni wiatrowych odbywać się będzie po uprzednim zrealizowaniu
dróg dojazdowych. Drogi dojazdowe realizowane będą z wykorzystaniem ciężkiego sprzętu
do prac ziemnych. Z tym etapem wiązać się będzie emisja hałasu do środowiska, ale biorąc
pod uwagę moc akustyczną źródła, emisję na małej wysokości, oraz znaczną odległość
pomiędzy terenami chronionymi a frontem robót, będzie to oddziaływanie nie powodujące
uciążliwości, ani przekroczeń standardów jakości środowiska.
Zakładając że moc akustyczna frontu robót przy realizacji dróg dojazdowych sięgać
będzie 106 dB(A), a odległość planowanych dróg dojazdowych od terenów chronionych nie
jest mniejsza niż 500 m, to można oczekiwać iż ekwiwalentny poziom hałasu od frontu robót
na terenach chronionych nie będzie w żadnym przypadku większy niż:
LAeq= 106 -11-20*log(500)=106-11-53,9=41dB(A). [BUD-1]
Wyliczony powyżej poziom hałasu od prac budowlanych na drogach dojazdowych jest
nieduży, nie będzie stanowić uciążliwości dla mieszkańców okolicznych miejscowości.
8.1.3.3. Technologie budowlane stosowane na etapie realizacji elektrowni wiatrowych i
związane z nimi źródła hałasu
Obliczenia imisji hałasu w środowisku na etapie realizacji wież elektrowni oparto o
wyniki pomiarów zawarte w bazie danych „Database for prediction of noise on construction
and open sites”, opracowanej przez Helpworth Acoustics na zlecenie DEFRA (Department
for Environment, Food and Rural Affairs).
Dane zawarte w bazie pochodzą z pomiarów prowadzonych w terenie przy placach
budów gdzie trwały różnego typu operacje budowlane. Wyniki pomiarów scharakteryzowane
są ekwiwalentnymi poziomami hałasu zmierzonymi w odległości 10 m od źródła hałasu
korygowanymi krzywą „A”.
W oparciu o wstępne materiały koncepcyjne stwierdza się, iż na etapie realizacji
inwestycji może zaistnieć konieczność wykorzystania następującego rodzaju sprzętu
budowlanego:



na etapie przygotowania terenu do budowy zakłada się możliwość wykorzystania
spychacza gąsienicowego, lub kołowego. Ponadto będzie wykorzystana koparka.
Hałas w odległości 10m od tego typu urządzeń kształtuje się na poziomie 70-78
dB(A) [źródło ZB-1]
na etapie prowadzenia prac ziemnych (np. przygotowanie wykopów pod
fundamenty) zakłada się pracę koparki i spychacza. Przy tego typu pracach poziom
hałasu może być bardzo zbliżony do poprzedniego etapu i kształtuje się w
granicach 71-81 dB(A) w odległości 10m od miejsca prowadzenia prac. Prace te
wiążą się jednocześnie z załadunkiem materiału na ciężarówki. [źródło ZB-2]
kolejnym etapem z którym wiąże się emisja hałasu do środowiska będzie dostawa i
wylewanie betonu na etapie realizacji fundamentów. Tutaj w odległości 10m od
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 55 z 111

stanowiska pracy urządzenia poziom hałasu może być bardzo zróżnicowany. Dla
potrzeb niniejszych obliczeń przyjęto iż poziom hałasu sięga tutaj 70 dB(A) [źródło
ZB-3]
przez dłuższy okres emisja hałasu z placu budowy może występować w czasie
pracy dźwigu. W zależności od rodzaju urządzenia poziom hałasu w odległości
10m kształtuje się na poziomie około 75 dB(A) [źródło ZB-4]
Poza wymienionymi powyżej źródłami hałasu można wymienić jeszcze szereg
urządzeń, które generują hałas o niższym poziomie, nie istotnym dla rozkładu pola
akustycznego w środowisku w okresie realizacji inwestycji.
8.1.3.4. Poziom hałasu w środowisku na etapie realizacji inwestycji
W różnych okresach prowadzonej inwestycji zasięg występowania hałasu o
zróżnicowanym poziomie może być bardzo różny, a w skrajnych przypadkach różnice te
będą sięgać kilkunastu dB(A).
W celu oszacowania zasięgów uciążliwości akustycznej inwestycji na etapie budowy w
Tabeli 8 zestawiono wszystkie istotne źródła hałasu wraz z zasięgami oddziaływanie dla
izolinii 40 i 45 dB.
Tab. 8. Scenariusze obliczeniowe rozkładu pola akustycznego w czasie realizacji inwestycji.
L.p. Urządzenie Moc [dB] Izolinia [dB] d [m] Izolinia [dB] d [m] Izolinia [dB] d [m]
1
2
3
4
5
BUD-1
ZD-1
ZD-2
ZD-3
ZD-4
106
104,5
106
95
100
40
40
40
40
40
562,3
473,2
562,3
158,5
281,8
45
45
45
45
45
316,2
266,1
316,2
89,1
158,5
55
55
55
55
55
100,0
84,1
100,0
28,2
50,1
Jak wynika z obliczeń równoważnego poziomu hałasu zasięgi oddziaływania źródeł
hałasu dla izolinii 45 dB(A) (dopuszczalny poziom hałasu w porze nocnej) dochodzą do max.
316,2 m, a dla 40 dB 562,3 dB (A) Lokalizacja źródeł hałasu związanych z budową dróg oraz
urządzeniami wykorzystywanymi w różnych etapach budowy będzie się zmieniać, wraz z
postępami prac. Przy pracach wykonywanych blisko terenów mieszkalnych poziom hałasu
może przekraczać 45 dB(A). Jeżeli prace wykonywane będą tylko w porze dnia, to zasięg
oddziaływania hałasu będzie niewielki (max. 100 m.), co w połączeniu z krótkim czasem prac
w jednym miejscu (kilka, kilkanaście dni), powoduje że uciążliwość hałasu będzie niewielka.
Ze względu na charakter źródła, poziom hałasu powodowany pracami budowlanymi nie
może być porównywany z standardami określającymi poziom hałasu od instalacji czy też od
źródeł o charakterze komunikacyjnym.
Poandto zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oddziaływanie akustyczne
ograniczone w czasie do etapu budowy nie polega normom.
8.1.4. Etap funkcjonowania farmy wiatrowej
8.1.4.1. Charakterystyka akustyczna źródła hałasu
Elektrownie wiatrowe generują hałas w pełnym zakresie widma, tzn. zarówno nisko,
średnio, jak i wysokoczęstotliwościowy. Źródłem hałasu są zarówno urządzenia pracujące w
głównym module elektrowni, jak i zjawiska mające miejsce gdy płaty turbiny napotykają na
turbulencje w przepływającym powietrzu, albo też same generują turbulencje na szczytach
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 56 z 111
łopat bądź na krawędziach spływu. W starszych typach turbin wstępował też czasem dźwięk
tonalny, ale w współczesnych turbinach praktycznie zjawisko to nie występuje.
W skład farmy wchodzić będzie 15 elektrowni wiatrowych o parametrach granicznych
nie większych niż podane w tab. 9. Na potrzeby analizy przyjęto:
Tab. 9. Parametry akustyczne rozpatrywanej turbiny.
Średnica wirnika [m]
Wysokość wieży [m]
Maksymalny poziom mocy akustycznej [dB(A)]
100
105
105,0
W obliczeniach przyjęto, iż cała energia akustyczna przenoszona jest w paśmie 500Hz.
Nie uwzględniano wpływu charakterystyki widmowej dźwięku na propagację fali akustycznej,
z tego też względu zasięgi oddziaływania farmy wiatrowej może być zawyżony.
W obliczeniach przyjęto, iż turbina wiatrowa jest punktowym źródłem
wszechkierunkowym i propagacja energii akustycznej występuje na każdym kierunku z takim
samym natężeniem. Źródło hałasu wprowadzone do modelu obliczeniowego znajduje się na
wysokości 105 metrów nad poziomem terenu.
W ramach inwestycji przewiduje się także realizację jednej podstacji transformatorowej,
która także stanowi źródło hałasu. Jest to hałas o innym charakterze niż hałas turbin
wiatrowych, a ze względu na mniejszą moc i niski poziom na jakim występuje emisja
uciążliwość obiektu będzie mało istotna dla terenów chronionych przed hałasem. Źródłem
hałasu w stacjach transformatorowych są same transformatory, oraz aparatura rozdzielcza.
Stacje generują hałas zarówno podczas pracy elektrowni, jak i w okresach bezwietrznych.
Cechą charakterystyczną stacji transformatorowych jest emisja hałasu, w którym
największa energia akustyczna przenoszona jest w paśmie 100 Hz. Oddziaływanie
akustyczne transformatorów będzie zamykac się w granicach działki, na której będzie on
zlokalizowany a emisja hałasu do środowiska będzie w znacznym stopniu ograniczona.
Emisja hałasu z aparatury rozdzielczej spowodowana jest pracą wyłączników
automatycznych.
Najczęściej moc akustyczna stacji transformatorowej nie przekracza LWA = 85,0 dB (A).
8.1.4.2. Wariant obliczeniowy
Obliczenia poziomu hałasu w środowisku przeprowadzono przy użyciu parametrów
akustycznych podanych w tabeli 9.
8.1.4.3. Model obliczeniowy
Obliczenia rozprzestrzeniania się fali akustycznej w środowisku przeprowadzono w
oparciu o model propagacji dźwięku określony normami PN-ISO 9613-2 „Akustyka.
Tłumienie dźwięku podczas propagacji w przestrzeni otwartej. Ogólna metoda obliczeniowa”
oraz PN-ISO 9613-1 „Akustyka. Tłumienie dźwięku podczas propagacji w przestrzeni
otwartej. Obliczenia pochłaniania dźwięku przez atmosferę” zaimplementowany w programie
SoundPlan v. 7.0. W przypadku hałasu turbin wiatrowych na poziom hałasu w środowisku
wpływ mogą mieć:




moc akustyczna źródła hałasu oraz jego inne właściwości akustyczne
odległość źródła hałasu od odbiornika
ukształtowanie terenu
pokrycie terenu
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 57 z 111

warunki atmosferyczne, a w szczególności prędkość i kierunek wiatru.
Ze względu na te parametry, które w najistotniejszy sposób wpływają na ostateczny
wynik obliczeń poziomu hałasu w środowisku, w poniższych podpunktach
scharakteryzowano wprowadzone do modelu obliczeniowego dane.
8.1.4.4. Źródła hałasu
Źródła hałasu turbin wiatrowych umieszczono jako punkty wszechkierunkowe na
wysokości 105 m nad poziomem terenu w miejscu lokalizacji wieży. Do obliczeń w projekcie
przyjęto moc akustyczną poszczególnych źródeł równą wartościom podanym w tabeli 9, a
następnie przeprowadzono optymalizację. Hałas stacji transformatorowej zamodelowano
zastępczym źródłem punktowym umieszczonym 2m nad poziomem terenu o poziomie mocy
akustycznej 85 dB(A).
8.1.4.5. Ukształtowanie terenu
Ukształtowanie terenu jest jednym z ważniejszych czynników mającym wpływ na
poziom hałasu w środowisku, szczególnie w miejscach, gdzie występują duże różnice w
wysokości terenu, mogące powodować powstawanie cienia akustycznego na terenach
chronionych. W badanym układzie ukształtowanie terenu określono na podstawie map
topograficznych przekazanych przez inwestora.
8.1.4.6. Warunki atmosferyczne
W obliczeniach przyjęto następujące wartości parametrów meteorologicznych



Ciśnienie powietrza
Wilgotność:
Temperatura:
1013,25 mbar
70 %
10 °C
8.1.4.7. Pokrycie terenu
Pokrycie terenu odgrywa istotną rolę w propagacji dźwięku w środowisku. W modelu
obliczeniowym przyjęto, iż cały teren to obszary łąkowe i rolnicze, czyli tereny pochłaniające
(z akustycznego punktu widzenia). Należy jednak zauważyć, że podczas okresu zimy
obszary te mogą być pokryte zmarzniętą warstwą śniegu, która posiada mniejsze zdolności
pochłaniania dźwięku. W modelu obliczeniowym nie uwzględniono również terenów leśnych,
które w tym przypadku nie powinny mieć większego wpływu na rozprzestrzenianie się fali
akustycznej.
8.1.4.8. Obiekty ekranujące
W oparciu o dostępne mapy oraz ortofotomapy terenu planowanej farmy wiatrowej
można stwierdzić, iż pomiędzy źródłem hałasu a odbiornikiem nie będzie żadnych obiektów
mogących powodować cień akustyczny. Wyjątek stanowi zabudowa wiejska, która będzie z
pewnością osłaniać siebie w ramach miejscowości, jednakże pomiędzy elektrowniami a
pierwszymi budynkami zabudowy mieszkaniowej elementy ekranujące występować nie
będą.
8.1.4.9.
Uproszczenia i niepewność obliczeń
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 58 z 111
Interpretując wyniki przeprowadzonych obliczeń należy pamiętać o przyjętych do
opracowania uproszczeniach, które w skrajnych przypadkach mogą mieć istotny wpływ dla
podejmowanych decyzji. Z najistotniejszych wymienić należy iż:
-
-
-
-
W opracowaniu w każdym obliczeniu przyjęto duże pochłanianie dźwięku przez
teren (tereny rolne i łąki), czyli sytuację typową dla warunków letnich. Należy zatem
wziąć pod uwagę, iż w okresie zimowym zalegać może zmarznięta pokrywa
śnieżna, której pochłanianie jest zredukowane do minimum. W związku z tym
otrzymane wyniki mogą okazać się zbyt optymistyczne dla pory zimowej, jednak
dalej poniżej dopuszczalnych wartości.
W obliczeniach założono emisje dźwięku w paśmie 500 Hz, otrzymano więc wyniki
mniej dokładne, tzn. wyższe, niż otrzymano by, uwzględniając rzeczywiste widmo
źródła dźwięku.
W obliczeniach założono warunki skrajnie niekorzystne, tzn. przyjęto, że pracują
wszystkie turbiny jednocześnie z maksymalną mocą.
Pomimo tego, że w obliczeniach zastosowano najnowsze obowiązujące normy w
zakresie obliczeń propagacji dźwięku w środowisku, zawsze istnieć będzie
rozbieżność pomiędzy wynikami obliczeń, a wynikami pomiarów prowadzonych w
warunkach rzeczywistych.
W obliczeniach nie uwzględniono między innymi faktu, iż emisja hałasu z turbin
następuje w sposób kierunkowy, co w sposób znaczny może mieć wpływ na
zawyżenie rzeczywistego poziomu dźwięku emitowanego przez turbiny. Jak wynika
z szeregu badań prowadzonych w USA turbina jest źródłem silnie kierunkowym i
emituje największy hałas na kierunku swojej osi obrotu, natomiast w płaszczyźnie
turbiny emisja hałasu jest zdecydowanie najmniejsza.
Odległość turbin od najbliższej zabudowy mieszkaniowej przekracza 600 m, czyli
odległość która w warunkach rzeczywistego funkcjonowania farm wiatrowych
pozwala na zachowanie standardów akustycznych.
8.1.4.10. Wyniki obliczeń dla okresu funkcjonowania farmy wiatrowej
Dla maksymalnych poziomów mocy akustycznej poszczególnych źródeł [LWA=105,0
dB] wyniki obliczeń przedstawione są w załączniku 16. Z przeprowadzonych obliczeń
wynika, iż w punkcie kontrolnym PK1, przy skrajnie niekorzystnych warunkach (wszystkie
turbiny wiatrowe pracujące z pełną mocą), przekroczony jest dopuszczalny poziom hałasu
dla pory nocnej, dlatego po przeprowadzeniu rzeczywistych pomiarów akustycznych, które
będą miały miejsce przed oddaniem inwestycji do eksploatacji, konieczna może być
redukcja poziomu mocy akustycznej turbin. Na pozostałych terenach objętych ochrona przed
hałasem nie stwierdza się przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu.
Obliczony w PK1 poziom hałasu, wraz z poziomem mocy akustycznej i udziałem
poszczególnych źródeł hałasu przedstawiano w tabeli 10.
Tab. 10. Wyniki obliczeń poziomu hałasu w punkcie PK1, wraz z poziomem mocy akustycznej i udziałem w
końcowym wyniku źródeł hałasu
Wariant obliczeniowy
PK1
Dopuszczalny
LAeqD [dB(A)]
50,0
LAeqN [dB(A)]
40,0
Obliczony
43,9
43,9
Źródło
LAW [dB(A)]
Udział w PK1 [dB(A)]
9
11
10
105,0
105,0
105,0
37,1
33,6
33,2
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 59 z 111
12
7
GPZ
5
1
14
6
13
8
2
15
3
4
105,0
105,0
85,0
105,0
105,0
105,0
105,0
105,0
105,0
105,0
105,0
105,0
105,0
32,0
31,7
29,4
28,9
28,6
27,4
27,4
26,5
25,8
25,3
23,1
20,7
18,9
Potencjalne działania minimalizujące
Ponieważ, w punkcie kontrolnym PK1 z przeprowadzonych obliczeń poziomu hałasu
wynikają przekroczenia dopuszczalnej wartości dla pory nocnej, jak już wcześniej
wspomniano, po przeprowadzeniu rzeczywistych pomiarów akustycznych może zaistnieć
konieczność redukcji mocy akustycznej części turbin. Poniżej przedstawiono zredukowano
poziom mocy akustycznej poszczególnych elektrowni wiatrowych. Przykładowo
zredukowane poziomy mocy akustycznej przedstawiono w tabeli 11, a wyniki obliczeń
zilustrowane są w załączniku graficznym 17. Po zredukowaniu poziomu mocy akustycznej na
terenach chronionych nie występują przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu.
Tab. 11. Wyniki obliczeń poziomu hałasu w punkcie PK1, wraz z poziomem mocy akustycznej i udziałem w
końcowym wyniku źródeł hałasu
Wariant uwzględniający działania minimalizujące
PK1
LAeqD [dB(A)]
LAeqN [dB(A)]
Dopuszczalny
50,0
40,0
Obliczony
40,0
40,0
Źródło
LAW [dB(A)]
Udział w PK1 [dB(A)]
9
10
GPZ
12
5
7
11
1
14
6
13
8
2
15
3
4
100,0
102,0
85,0
102,0
105,0
102,0
100,0
105,0
105,0
105,0
105,0
105,0
105,0
105,0
105,0
105,0
32,1
30,2
29,4
29,0
28,9
28,7
28,6
28,6
27,4
27,4
26,5
25,8
25,3
23,1
20,7
18,9
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 60 z 111
8.1.5. Etap likwidacji farmy wiatrowej
Ze względu na charakter inwestycji nie przewiduje się jej likwidacji w możliwym do
przewidzenia okresie czasu. Na etapie likwidacji należy liczyć się z wystąpieniem poziomów
hałasu i pracy źródeł emisji analogicznych do etapu realizacji inwestycji. Uciążliwość
akustyczna inwestycji na etapie jej likwidacji wiązać się będzie z ruchem ciężkich pojazdów
transportujących demontowane elementy elektrowni oraz użyciem sprzętu rozbiórkowego.
Ze względu na znaczną odległość od zabudowy mieszkaniowej będą to oddziaływania
krótkotrwałe o małej intensywności, nie postrzegane jako uciążliwe.
Tak więc funkcjonowanie obiektu pod względem oddziaływania akustycznego, dla
turbiny charakteryzującej się parametrami granicznymi (wysokość 105 m, moc akustyczna
105 dBA) może powodować naruszenia akustycznych standardów jakości środowiska na
najbliższych terenach normowanych tj: na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej
w porze nocnej. W związku z powyższym, dla części turbin może być wymagane wyciszenie
i ograniczenie mocy akustycznej turbin, stosowane jako typowe zalecenie minimalziujace do
poziomów określonych w tabeli 11. Analiza porealizacyjna wykaże, czy istnieje konieczność
wyciszenia, a jeżeli tak to których turbin.
8.2. Ocena oddziaływania na powietrze
8.2.1. Etap realizacji
Na etapie prowadzenia prac budowlanych związanych z realizacją przedsięwzięcia
występować będzie niezorganizowana emisja zanieczyszczeń pyłowych i gazowych,
związana z typowymi pracami ziemnymi, budowlano-montażowymi i transportem.
Prace ziemne i budowlane prowadzone na terenach przeznaczonych pod realizację
przedsięwzięcia, prowadzone będą z użyciem ciężkiego sprzętu budowlanego. Towarzyszyć
im będzie krótkotrwała, niezorganizowana emisja zanieczyszczeń i pogorszenie stanu
czystości powietrza w najbliższym otoczeniu prowadzonych prac. Emisja zanieczyszczeń
związana będzie z:
- prowadzeniem prac ziemnych (wykopy po fundamenty) – emisja pyłu i
produktów spalania paliw napędowych (dwutlenek siarki, dwutlenek azotu,
dwutlenek węgla, węglowodory),
- ruch pojazdów i sprzętu budowlano-montażowego po drogach dojazdowych –
emisja pyłu i produktów spalania paliw napędowych,
- prace spawalnicze na etapie konstrukcji zbrojenia fundamentów – emisje pyłu
i gazów spawalniczych.
Wielkość emisji pyłowej uzależniona będzie od panujących warunków
meteorologicznych (wiatr, temperatura, wilgotność powietrza) oraz ruchu pojazdów
mechanicznych, przemieszczających zwały ziemne.
Wielkość emisji gazowych (dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, dwutlenek węgla,
węglowodory) związanych z ruchem pojazdów przemieszczających zwały ziemne i
dowożących konstrukcje oraz z prac spawalniczych na etapie konstrukcji zbrojenia
fundamentów będzie nieznaczna i przejściowa. Z uwagi na istniejące zagospodarowanie i
znaczne oddalenie od terenów wymagających ochrony, wielkość emisji i skala jej
oddziaływania na tym etapie będzie pomijalnie mała. Mając na uwadze krótkotrwałość
procesu i znaczne oddalenie od terenów wymagających ochrony, nie przewiduje się
wystąpienia oddziaływań poza terenami realizacji przedsięwzięcia.
Wielkość emisji, w szczególności emisji pyłowej uzależniona będzie w znacznym
stopniu od warunków atmosferycznych, np. wilgotność podłoża i gruntu w radykalnym
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 61 z 111
stopniu ograniczy emisję pyłu podczas poruszania się samochodów po drogach gruntowych
jak i innych prac ziemnych.
8.2.2. Etap eksploatacji
Na etapie eksploatacji elektrowni wiatrowych nie będą występować emisje
zanieczyszczeń do powietrza. Głównym atutem wytwarzania energii przy pomocy elektrowni
wiatrowych jest właśnie – w przeciwieństwie do tradycyjnych sposobów wytwarzania energii brak emisji zanieczyszczeń.
8.2.2. Etap likwidacji farmy wiatrowej
Ze względu na charakter inwestycji nie przewiduje się jej likwidacji w możliwym do
przewidzenia okresie czasu. Na etapie likwidacji należy liczyć się z wystąpieniem
niezorganizowanej emisji zanieczyszczeń, której źródłem będzie praca urządzeń
rozbiórkowych
i środki transportu. Emisja zanieczyszczeń będzie ograniczona
czasowo, a wielkość emisji będzie śladowy. Generalnie, etap likwidacji nie będzie miał
wpływu na stan jakości powietrza.
8.3. Ocena oddziaływania na środowisko wodne
Ponieważ obszary lokalizacji elektrowni wiatrowych znajdują się poza dolinami rzek,
poza obszarami podmokłymi, o stosunkowo głębokim poziomie zalegania lustra wody, nie
przewiduje się negatywnego wpływu ich realizacji na stan wód powierzchniowych.
Przedsięwzięcie może stanowić zagrożenie dla wód podziemnych i gleb, które mogą być
zanieczyszczone w przypadku niewłaściwego postępowania w sytuacjach awaryjnych lub w
czasie wymiany płynów eksploatacyjnych (np. oleje przekładniowe). W celu wyeliminowania
potencjalnych zagrożeń wyciekami ustalenia planu zagospodarowania przestrzennego
wprowadzają obowiązek utwardzenia i skanalizowania terenów oraz zabezpieczenia przed
infiltracją. Tereny przewidziane pod lokalizację elektrowni wiatrowych położone są również
poza zasięgiem oddziaływania wód powodziowych rzeki Skory (wg maksymalnego zasięgu
wód powodziowych z 1997 r.), co pozwoli na uniknięcie zagrożenia porażenia elektrycznego
w sytuacjach katastrofalnych.
8.3.1. Zaopatrzenie w wodę
Na etapie realizacji i eksploatacji przedsięwzięcia nie przewiduje się występowania
zjawisk, które w istotny sposób oddziaływałyby na środowisko wodne.
Prace budowlane związane z realizacją przedsięwzięcia wywoływać będą potrzebę
zapewnienia dostawy niewielkiej ilości wody dla potrzeb technologicznych i bytowych załóg
budowlanych. Przyjmując, że na terenie budowy pracować będzie ok. 20 pracowników,
dzienne zapotrzebowanie wody dla celów bytowych szacuje się na 2 – 3 m3. Dla celów
budowlanych woda może być zużywana dla potrzeb prowadzenia prac fundamentowych. W
przypadku dowożenia na teren realizacji przedsięwzięcia gotowych mieszanek betonowych,
zużycie wody dla celów budowlanych będzie praktycznie zerowe.
Na etapie realizacji przedsięwzięcia woda dostarczana będzie za pomocą
specjalistycznych pojazdów (beczkowozy). Na etapie eksploatacji nie przewiduje się zużycia
wody.
8.3.2. Odprowadzanie ścieków
Na etapie realizacji przedsięwzięcia przewiduje się wytwarzanie ścieków bytowych,
w ilości proporcjonalnej do wielkości zużycia wody. W ramach organizacji placów budowy
uwzględniona zostanie odpowiednia ilość toalet bezobsługowych typu TOI TOI. Zagrożenie
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 62 z 111
dla środowiska wodnego mogą stanowić przypadkowe wycieki olejów i smarów z maszyn
i urządzeń w trakcie budowy. Zjawiska takie, w przypadku użytkowania sprzętu sprawnego
technicznie są mało prawdopodobne.
Nie przewiduje się wytwarzania ścieków bytowych na etapie eksploatacji farmy
wiatrowej.
Niemniej, dla ochrony wód
etapie realizacji przedsięwzięcia
związanych z naprawą sprzętu
płynów eksploatacyjnych poza
przygotowanymi.
podziemnych przed potencjalnym zanieczyszczeniem, na
ustala się zakaz prowadzenia wszelkiego rodzaju prac
budowlanego, w szczególności związanych z wymiana
obszarami wyznaczonymi do tego celu i specjalnie
8.3.3. Wody opadowe
Wody opadowe w postaci wód deszczowych spływać będą w sposób
niezorganizowany do gruntu. Wody te będą miały charakter wód czystych, nie zawierających
ropopochodnych, w związku z czym nie będą stanowiły zagrożenia dla stanu wód
powierzchniowych
i podziemnych.
Obiekt stacji transformatorowej wyposażony będzie standardowo w systemy
odprowadzające z odpowiednimi separatorami oleju, zapobiegając przedostawaniu się
zanieczyszczonych wód do gruntu.
8.4. Ocena oddziaływania na powierzchnię ziemi i glebę (w tym ruchy masowe)
8.4.1. Etap realizacji przedsięwzięcia
Realizacja farmy wiatrowej będzie miała wpływ na przekształcenie powierzchni ziemi
i gleb. Wpływ ten wynikać będzie z:
- przygotowania i zajęcia terenu na potrzeby montażowe i pod posadowienie
elektrowni
- przejęcie terenu pod budowę stacji transformatorowo-rozdzielczej GPZ SN/110kV
- realizację dróg transportowych
- wykonanie wykopów pod kable energetyczne średniego napięcia (10 – 45 kV).
Przewiduje się, że w związku z pracami fundamentowymi na powierzchni ok. 625 m 2
dla każdej elektrowni nastąpi trwała zmiana lub utrata warstwy glebowej, bezpośrednie
zdeformowanie powierzchni terenu oraz ingerencja w struktury geologiczne do głębokości
fundamentowania, tj. ok. 3 m. Wykonanie wykopów będzie wiązać się z koniecznością
rozplantowania ok. 1 900 m3 ziemi/fundament, tj. łącznie ok. 28 500 m3 dla całej farmy
wiatrowej. Rozplantowanie gruntu z wykopów spowoduje przykrycie dotychczasowej
wierzchniej warstwy glebowej na terenie położonym w bezpośrednim sąsiedztwie elektrowni.
Przekształcenie powierzchni ziemi i likwidacja pokrywy glebowej nastąpi również na
terenach realizacji dróg dojazdowych i placów montażowych przy każdej elektrowni.
Place montażowe wykonane zostaną z tłucznia budowlanego na podkładzie z
geowłókniny. Place montażowe będą miały charakter tymczasowy, po zakończeniu budowy
zostaną zlikwidowane.
W ramach prac budowlanych przewiduje się wykonanie dróg dojazdowych o łącznej
długości ok. 6 200 m. Podobnie jak place montażowe, wykonane zostaną z tłucznia
budowlanego na podkładzie z geowłókniny. Część dróg wykorzystywać będzie istniejące
drogi transportu rolnego, co pozwoli na znaczne ograniczenie negatywnych skutków
środowiskowych dla powierzchni ziemi i gleb.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 63 z 111
Czasowe przekształcenie powierzchni ziemi i likwidacja pokrywy glebowej wystąpi na
terenach wykopów pod kable energetyczne. Kable energetyczne niskiego i średniego
napięcia ułożone zostaną w wykopach na głębokości ok. 1,5 m i szerokości 1,0 m. Po
zakończeniu prac, zasypaniu i przykryciu warstwą próchniczą, na terenach tych przywrócona
zostania dotychczasowa działalność gospodarcza.
W trakcie budowy, w związku z użyciem ciężkiego sprzętu oraz składowaniem
elementów konstrukcyjnych, mogą wystąpić przekształcenia parametrów fizycznych gleb
(porowatość, przepuszczalność, zagęszczenie) w sąsiedztwie lokalizacji każdej elektrowni.
Zjawiska takie, po przywróceniu stanu sprzed realizacji inwestycji ustaną.
Wszystkie elektrownie zlokalizowane zostaną w obrębie gruntów mineralnych,
procesom przekształceń nie są poddawane grunty pochodzenia organicznego.
Obszar farmy położony jest poza zasięgiem występowania ruchów masowych, a
poszczególne elektrownie wiatrowe lokalizowane będą w obrębie wysoczyzny
plejstoceńskiej, w strefie wierzchowinowej, względnie płaskiej lub nieznacznie nachylonej,
zbudowanej
z utworów piaszczysto-żwirowych, lokalnie z pokrywą gliniastą.
Lokalizacja taka, morfologia
i warunki litologiczne nie sprzyjają występowaniu ruchów
masowych, w szczególności szybkim przemieszczeniom.
Trwałemu przekształceniu powierzchni terenu i utracie pokrywy glebowej podlegać
będzie obszar lokalizacji stacji transformatorowo-rozdzielczej GPZ. Powierzchnia
przewidywanych przekształceń wynosić będzie ok. 0,8 ha.
W celu ograniczenia skutków środowiskowych związanych z fazą budowy farmy zaleca
się - w ramach działań łagodzących – zdjęcie warstwy próchniczej gleby, średnio do 30 cm
i składowanie na oddzielnych pryzmach. Po zakończeniu prac grunt należy wykorzystać do
niwelacji terenu przy elektrowniach i GPZ oraz terenów zajętych tymczasowo na czas
budowy.
8.4.2. Etap eksploatacji przedsięwzięcia
Na etapie eksploatacji przedsięwzięcia generalnie nie przewiduje się wystąpienia
zjawisk, powodujących przekształcenie powierzchni terenu i gleb uprawnych.
Negatywne oddziaływania, skutkujące zanieczyszczeniem gleby (i potencjalnie wód
podziemnych) mogą mieć miejsce w sytuacjach awaryjnych, związanych z:
- wyciekiem olejów w trakcie ich wymiany,
- awarią techniczną turbiny, powiązaną z wyciekiem olejów,
- awarią transformatorów olejowych w GPZ.
Takie zdarzenia na terenie farmy wiatrowej są mało prawdopodobne. Aby im
skutecznie zapobiegać, obsługa serwisowa musi być prowadzona przez wykwalifikowaną
kadrę, a stan techniczny urządzeń podlegać okresowej kontroli. W przypadku stacji
transformatorowych ewentualne wycieki oleju z transformatorów olejowych zostaną
wyeliminowane poprzez zastosowanie szczelnych mis olejowych, zapobiegających
przedostawaniu się oleju do gruntu.
8.5. Ocena oddziaływania w zakresie wytwarzania odpadów
8.5.1. Rodzaje i ilość odpadów na etapie realizacji przedsięwzięcia
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 64 z 111
Na etapie realizacji przedsięwzięcia wytwarzanie odpadów związane będzie z pracami
ziemnymi, przygotowaniem placów budowlano-montażowych, fundamentowaniem oraz
montażem konstrukcji elektrowni wiatrowych. W wyniku prac przygotowawczych i
montażowych powstaną odpady budowlane, zaliczane do grupy 17 oraz 20 wg Rozporządzenia
Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. z 2001 r.,
nr 112, poz. 1206). Poniżej przedstawiono szacunek ilości odpadów wykonany metodą analogii
do zrealizowanych już zespołów elektrowni wiatrowych.
Tab. 12. Rodzaje odpadów na etapie budowy elektrowni wiatrowych
Kod
odpadu
17
17 01
17 01 01
17 01 03
17 01 07
17 01 82
17 02
17 02 01
17 02 03
17 03
17 03 80
17 04
17 04 05
17 04 11
17 05
17 05 04
17 06
17 06 04
20 03 01
Rodzaj odpadów
ODPADY Z BUDOWY, REMONTÓW I DEMONTAŻU OBIEKTÓW
BUDOWLANYCH ORAZ INFRASTRUKTURY DROGOWEJ (WŁĄCZAJĄC
GLEBĘ I ZIEMIĘ Z TERENÓW ZANIECZYSZCZONYCH)
Odpady materiałów i elementów budowlanych oraz infrastruktury drogowej
(np. beton, cegły, płyty, ceramika)
Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów
Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia
Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów
ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 06
Inne niewymienione odpady
Odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych
Drewno
Tworzywa sztuczne
Odpady asfaltów, smół i produktów smołowych
Odpadowa papa
Odpady i złomy metaliczne oraz stopów metali
Żelazo i stal
Kable inne niż wymienione w 17 04 10
Gleba i ziemia (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych oraz
urobek z pogłębiania)
Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 17 05 03
Materiały izolacyjne oraz materiały konstrukcyjne zawierające azbest
Materiały izolacyjne inne niż wymienione w 17 06 01 i 17 06 03
Odpady komunalne, niesegregowane
Ilość
szacunkowa
(dla zespołu 15
elektrowni
wiatrowych)
20 m3
1,8 m3
4,0 m3
3,2 m3
4,0 m3
2,3 m3
2,0 m3
3,2 tony
500 mb
36000 m3
3,2 m3
0,5 m3
Znaczna część ww. odpadów (z wyjątkiem gleby i ziemi) będzie tymczasowo
gromadzona w przeznaczonych do tego kontenerach/pojemnikach, co zminimalizuje ryzyko
przedostania się zanieczyszczeń do środowiska gruntowo-wodnego. Większość odpadów
wymienionych w tabeli 12, z wyjątkiem odpadów grup 17 04 i 17 06, ich posiadacz, zgodnie z
Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie listy rodzajów
odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom
organizacyjnym, niebędącym przedsiębiorcami oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz.
U. Nr 75, poz. 527, zm. Dz. U. z 2008 r. Nr 235, poz. 1614), może przekazać osobom
fizycznym lub jednostkom organizacyjnym, niebędącym przedsiębiorcami, do wykorzystania
na ich własne potrzeby (zgodnie z zasadami określonymi w ww. rozporządzeniu). W
przypadku braku przekazania odpadów jednostkom organizacyjnym niebędącym
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 65 z 111
przedsiębiorcami w oparciu o w/w z asady, zostaną one przekazane podmiotowi
posiadającemu odpowiednie zezwolenia w zakresie gospodarki odpadami.
8.5.2. Rodzaje i ilość odpadów na etapie eksploatacji przedsięwzięcia
W trakcie funkcjonowania zespołu elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej
nie będą powstawać stale odpady, z wyjątkiem odpadów związanych z pracami
konserwacyjnymi urządzeń technicznych. Generalnie odpady te związane będą z
gospodarką olejową, prowadzoną w ramach obsługi serwisowej poszczególnych elektrowni
wiatrowych i GPZ. Dla różnych typów turbin, zgodnie z danymi producentów, można założyć
wymianę oleju przekładniowego z częstotliwością od 1 raz na rok do 1 raz na kilkanaście lat
(jest to sprawa indywidualna nawet dla poszczególnych elektrowni wiatrowych w obrębie
farmy). Ilość oleju w jednej turbinie, zależnie od typu, kształtuje się na poziomie 60 - 90 l.
W przypadkach konieczności wymiany oleju i filtrów w podzespołach turbin mogą
powstawać odpady niebezpieczne w postaci olejów hydraulicznych, przekładniowych. (tab.
13).
Tab. 13.
Lp.
1
2
3
4
5
6
Możliwe rodzaje i ilości odpadów niebezpiecznych dla planowanego zespołu elektrowni wiatrowych
wraz z infrastrukturą towarzyszącą
Ilość odpadów w
Sposób postępowania z
Rodzaj odpadu
Kod
ciągu roku
odpadami
mineralne oleje hydrauliczne nie
13 01 10*
ok. 280 kg
przekazywanie
zawierające związków
specjalistycznemu
chlorowcoorganicznych
odbiorcy odpadów
inne oleje silnikowe, przekładniowe i
13 02 08*
ok. 200 kg
przekazywanie
smarowe
specjalistycznemu
odbiorcy odpadów
mineralne oleje i ciecze stosowane
13 03 07*
ok. 280 kg
odbiór przez wykonawcę
jako elektroizolatory oraz nośniki
serwisu
ciepła nie zawierające związków
chlorowcoorganicznych
opakowania zawierające pozostałości
15 01 10*
ok. 60 kg
przekazywane na bieżąco
substancji niebezpiecznych lub nimi
odbiorcy odpadów
zanieczyszczone
sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny
15 02 02*
ok. 200 kg
przekazywanie
do wycierania i ubrania ochronne
specjalistycznemu
zanieczyszczone substancjami
odbiorcy odpadów
niebezpiecznymi
wody zaolejone z czyszczenia
19 08 10*
ok. 200 kg
przekazywanie
separatora
specjalistycznemu
odbiorcy odpadów
8.5.3. Postępowanie z odpadami i ich magazynowanie
Znaczna część odpadów powstających na etapie realizacji przedsięwzięcia (z
wyjątkiem gleby i ziemi) będzie tymczasowo gromadzona w przeznaczonych do tego
kontenerach/pojemnikach, co zminimalizuje ryzyko przedostania się zanieczyszczeń do
środowiska gruntowo-wodnego. Przekazane one zostaną specjalistycznym podmiotom
gospodarczym do wykorzystania właściwego zagospdoarowania. Odpady gleby i ziemi
wykorzystane zostaną po zakończeniu prac budowlano-montażowych na miejscu
rekultywacji terenu i przywracania walorów użytkowych.
Odpady z eksploatacji farmy o charakterze niebezpiecznym po ich wytworzeniu będą
na bieżąco przekazywane przez firmy zajmujące się serwisowaniem farmy jednostkom
posiadającym wymagane zezwolenia na gospodarowanie nimi.
Po zakończeniu eksploatacji farmy wiatrowej należy liczyć się z wytworzeniem
znacznych ilości odpadów, w szczególności obejmujących żelazo, stal, mieszaniny metali,
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 66 z 111
kabli, różnych olejów odpadowych oraz urządzeń związanych ze sterowaniem elektrowni
wiatrowych pochodzących z demontażu turbin
8.6. Ocena oddziaływania na świat przyrody (w tym na obszary Natura 2000)
Uwarunkowania lokalizacyjne farm wiatrowych, w szczególności ochrona
bioróżnorodności przyrodniczej (flora, siedliska, fauna, w tym awifauna i chiropterofauna)
oraz obszarów objętych prawna ochroną przyrody nakazują w szczególny sposób
podchodzić do zagadnień lokalizacji, realizacji i eksploatacji farm wiatrowych.
8.6.1. Ocena zagrożenia szaty roślinnej
Na obszarze realizacji przedsięwzięcia oraz w jego bezpośrednim sąsiedztwie nie
stwierdzono występowania obszarów i obiektów prawnie chronionych, a zubożona szata
roślinna wykazuje cechy znaczącego przekształcenia przez działalność człowieka (rozdział
3.6.).
Z tego względu funkcjonowanie elektrowni wiatrowych w rejonie Wojcieszyna nie
będzie miało generalnie wpływu na bioróżnorodność, szatę roślinną i zwierzęta na obszarze
lokalizacji. Nieznaczne oddziaływania związane będą z pracami budowlano-montażowymi i
funkcjonowaniem placów montażowych na etapie budowy elektrowni, z budową dróg
dojazdowych oraz realizacją sieci kabli energetycznych. Biorąc jednak pod uwagę, że:
-
-
obszary wyznaczone pod lokalizację elektrowni obejmują grunty orne intensywnie
wykorzystywane rolniczo, mające niewielkie znaczenie florystyczne i faunistyczne,
niewielkie powierzchnie terenów przeznaczonych na posadowienie pojedynczych
wież wiatrowych (do 625 m2 na każdą elektrownię), przy utrzymaniu
dotychczasowego sposobu użytkowania terenów otaczających,
występowanie wszystkich wartościowych struktur przyrodniczych poza obszarem
realizacji przedsięwzięcia,
ocenia się, że również na etapie prac przygotowawczo – montażowych i
eksploatacyjnych nie będą wywoływane oddziaływania, które mogłyby negatywnie wpłynąć
na różnorodność przyrodniczą i strukturę funkcjonalną terenu.
8.6.1.1. Etap realizacji przedsięwzięcia
Negatywny wpływ na florę i siedliska przyrodnicze w fazie budowy wynikać będzie
bezpośrednio z prac przygotowawczych: oczyszczania terenu, prowadzenia prac
fundamentowych, montażem konstrukcji elektrowni.
Miejsca posadowienia elektrowni wiatrowych wraz z ich infrastrukturą są zdominowane
przez roślinność synantropijną – we wszystkich przypadkach segetalną, o niskiej wartości
przyrodniczej:
-
-
wieże wiatrowe nr 1 i 2 - dominują tam intensywne uprawy rolne z użyciem
chemicznych środków ochrony roślin; zachwaszczenie bardzo niskie, w roku 2010
areał z uprawą rzepaku; prawdopodobny zespół chwastów to zbiorowisko wyki
czteronasiennej Vicietum tetraspermae oraz chwastnicy jednostronnej i włośnicy
Echinochloo-Setarietum wykształcone w stopniu kadłubowym,
wieże wiatrowe nr 3, 4, 5 - dominują tam intensywne uprawy rolne z użyciem
chemicznych środków ochrony roślin; zachwaszczenie bardzo niskie, w roku 2010
areał z uprawą żyta ozimego; prawdopodobny zespół chwastów to zbiorowisko
wyki czteronasiennej Vicietum tetraspermae oraz w niższych położeniach zespół
skrytka polnego Aphano-Matricarietum wykształcone w stopniu kadłubowym,
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 67 z 111
-
-
-
wieże wiatrowe nr 6, 7, 8 - dominują tam intensywne uprawy rolne z użyciem
chemicznych środków ochrony roślin; zachwaszczenie bardzo niskie, w roku 2010
areał z uprawą żyta ozimego; prawdopodobny zespół chwastów to zbiorowisko
wyki czteronasiennej Vicietum tetraspermae oraz zespół skrytka polnego AphanoMatricarietum wykształcone w stopniu kadłubowym,
wieże wiatrowe nr 9, 10, 11, 12 - dominują tam intensywne uprawy rolne z użyciem
chemicznych środków ochrony roślin; zachwaszczenie bardzo niskie, w roku 2010
areał z uprawą zbóż jarych; prawdopodobny zespół chwastów to zespół skrytka
polnego Aphano-Matricarietum oraz przetaczników i dymnicy pospolitej VeronicoFumarietum officinalis wykształcone w stopniu kadłubowym,
wieże wiatrowe nr 13, 14, 15 - dominują tam intensywne uprawy rolne z użyciem
chemicznych środków ochrony roślin; zachwaszczenie bardzo niskie, w roku 2010
areał z uprawą rzepaku; prawdopodobny zespół przetaczników i dymnicy pospolitej
Veronico-Fumarietum officinalis, żółtlic i włośnicy Galinsogo-Setarietum
wykształcone w stopniu kadłubowym oraz chwastnicy jednostronnej i włośnicy
Echinochloo-Setarietum.
Wszystkie stwierdzone zbiorowiska segetalne są ogólnie bardzo słabo wykształcone
i nie mają żadnego znaczenia konserwatorskiego.
Wpływ na florę
Na obszarze inwestycji w czasie wizji terenowej w dniu 27.03.2010 r. miejsc
posadowienia elektrowni odnotowano wystąpienie tylko jednego gatunku podlegającego
prawnej ochronie na mocy Rozporządzenia Ministra Środowiska z dn. 9 lipca 2004 r. w
sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1764)
oraz zagrożonych w skali Polski lub Dolnego Śląska. W trakcie penetracji terenowej
zanotowano jedynie bardzo nieliczną populację śnieżyczki przebiśnieg Galanthus nivalis. Na
obszarze posadowienia elektrowni, infrastruktury towarzyszącej oraz na trasie kabli
energetycznych nie występują gatunki podlegające prawnej ochronie lub zagrożone w skali
krajowej lub regionalnej. W związku z tym należy uznać, że wpływ inwestycji na florę będzie
nieistotny.
Wpływ na zbiorowiska roślinne
Na terenie posadowienia elektrowni wraz z infrastrukturą towarzyszącą nie
odnotowano istotnych z konserwatorskiego punktu widzenia zbiorowisk roślinnych, w
szczególności chronionych Dyrektywą Habitatową siedlisk przyrodniczych. Występują tu
antropogeniczne, bardzo słabo wykształcone zbiorowiska chwastów segetalnych.
Na trasie przekopów kabli energetycznych, w dolinach cieków występują zbiorowiska
leśne i zaroślowe o istotnych walorach konserwatorskich, w szczególności chronione
dyrektywą siedliskową zespoły grądu środkowoeuropejskiego oraz łęgu jesionowowiązowego
w odmianie śledziennicowej.
Trasa przekopu energetycznego pomiędzy grupami turbin o numerach 13, 14 i 15 a
9, 10, 11, 12 została zaplanowana z ominięciem zbiorowisk leśnych i zaroślowych. W
miejscu przejścia kabla przez koryto cieku występują przerywane szpalery olszy czarnej
Alnus glutinosa o bardzo luźnej więźbie, łatwe do ominięcia.
Na trasie przejścia kabla pomiędzy turbinami o numerach 1, 2, 5 a 3, 4 i 6, 7, 8
niezbędny będzie przekop przez zbiorowisko leśne o charakterze grądu
środkowoeuropejskiego oraz łęgu przy korycie cieku. W miejscu przejścia przekopu zwarcie
drzewostanu jest luźne i osiąga wartości od 0,5 do 0,8 (pokrycie warstwy drzew od ok. 50%
do 80%). W przypadku wykonania wąskiego przekopu i odpowiednim jego wytrasowaniu
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 68 z 111
pomiędzy drzewami, wpływ przekopu na zbiorowisko będzie nieistotny a naruszona
roślinność runa ulegnie szybkiej regeneracji.
8.6.1.2. Etap realizacji przedsięwzięcia
Nie przewiduje się, aby funkcjonowanie elektrowni wiatrowych miało negatywny wpływ
na szatę roślinną, a także funkcjonowanie lokalnych ekosystemów.
8.6.2. Ocena zagrożenia fauny
Zagrożenia dla fauny związane będą z realizacją i eksploatacją farmy wiatrowej. Prace
budowlano-montażowe mogą wywołać emigracje niektórych gatunków fauny na tereny
sąsiednie, spowodowaną hałasem, drganiami, emisjami spalin czy też wzmożoną
obecnością ludzi. Emigracja będzie mieć charakter czasowy i po zakończeniu prac
najprawdopodobniej odtworzone zostaną dotychczasowe struktury i relacje. W wyniku prac
ziemnych likwidacji podlegać będzie fauna glebowa na terenach bezpośredniej lokalizacji
elektrowni i infrastruktury towarzyszącej. W okresie realizacji nie należy spodziewać się
naruszenia populacji płazów, gdyż miejsca posadowienia poszczególnych elektrowni
wiatrowych położone są w obrębie terenów użytkowanych rolniczo, z dala od lokalnych
siedlisk wodnych i przywodnych oraz o zwiększonej wilgotności.
Wszystkie oddziaływania na etapie realizacji będą miały charakter krótkotrwały,
ograniczony przestrzennie i nie będą miały istotnego znaczenia dla utraty bioróżnorodności.
Na etapie eksploatacji oddziaływania na faunę ograniczać się będą do awifauny i
chiropterofauny. Nie należy prognozować negatywnego oddziaływania na zwierzęta
poruszające się po ziemi, gdyż te – szczególnie gatunki łowne – posiadają duże zdolności
adaptacyjne i umiejętność unikania ewidentnych przeszkód terenowych. Najczęstszą
przyczyną zmian składu gatunkowego fauny naziemnej są zmiany wywołane zmianą w
pokryciu szatą roślinną i zmianami w użytkowaniu gruntów. W przypadku farmy Wojcieszyn
zjawisko takie nie wystąpi, gdyż otoczenie poszczególnych elektrowni wiatrowych w dalszym
ciągu użytkowane będzie rolniczo.
8.6.2.1. Awifauna
Obszar lokalizacji farmy jest korzystny pod względem awifaunistycznym i nie występują
na nim istotne przeciwwskazania lokalizacyjne dla farmy wiatrowej w odniesieniu do
podstawowych, istotnych dla awifauny obszarów występujących w regionie dolnośląskim.
Farma zlokalizowana jest w sposób bezkolizyjny dla ewentualnych przelotów ptaków,
zwłaszcza w okresie koncentracji, pomiędzy najbliższymi obszarami chronionymi, w tym
również dla ptaków przemieszczających się lokalnie.
Wpływ farm wiatrowych rozpatrywać należy w aspekcie:
-
bezpośredniego zagrożenia kolizjami z pracującymi turbinami,
utraty siedlisk lęgowych lub obszarów żerowania ptaków lęgowych, miejsc
gromadzenia się i żerowania ptaków migrujących,
powstania bariery ekologicznej.
Na podstawie przeprowadzonego rocznego monitoringu ornitologicznego na obszarze
planowanej inwestycji stwierdza się, że nie powinna ona wywierać zbyt dużego szkodliwego
wpływu na awifaunę lęgową. Wpływ ten wynikać będzie z małego zróżnicowania
siedliskowego obszaru, a co za tym idzie, z małej różnorodności gatunkowej. Duże
znaczenie posiadać będzie brak intensywnej penetracji tego obszaru przez duże ptaki
gniazdujące na terenach przyległych( bocian biały Ciconia ciconia, bocian czarny C. nigra,
kanie, błotniaki itp.).
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 69 z 111
W okresie migracji wiosennej i jesiennej nie stwierdzono na tym terenie wyraźnych
korytarzy migracyjnych (mała częstość obserwowanych stad i mała liczebność stad w
porównaniu do innych obszarów) z wyjątkiem nieco zwiększonej aktywności ptaków w
okolicach dwóch dolin zaznaczonych w (zał. 11) gdzie istnieje niewielkie potencjalne ryzyko
kolizji niektórych gatunków ptaków, nie należących jednak do gatunków kolizyjnych (drozdy
Turdidae, gołębie Columbinae, łuszczaki Fringillidae, skowronki Alaudidae) z turbinami
wiatraków. Ze względu na niewielkie ilości ptaków obserwowanych w okresie zimowym oraz
aktywność ptaków głównie poniżej niebezpiecznego pułapu (do 50m nad gruntem)
inwestycja nie powinna wywierać szkodliwego wpływu na awifaunę tego okresu
fenologicznego.
Należy zwrócić uwagę, że w bezpośrednim sąsiedztwie planowanej inwestycji brak jest
obszarów wchodzących w skład sieci Natura 2000. Na podstawie przeprowadzonych badań
można stwierdzić, że przedmiotowa inwestycja nie będzie miała znaczącego negatywnego
wpływu na cele ochrony najbliżej położonych obszarów Natura 2000, tj. OSO Bory
Dolnośląskie (ok. 8 km) oraz SOO Góry i Pogórze Kaczawskie (ok. 5 km) i Ostoja nad
Bobrem (ok. 4,2 km). Ocena wpływu inwestycji na będące w najbliżym jej sąsiedztwie
obszary Natura 2000 przedstawiona została w dlaszej części „Raportu o oddziaływaniu…”
(rozdział 8.6.3.).
Farma wiatrowa w okolicach miesjcowości Wojcieszyn wraz z infrastruktura
towarzyszącą jak każda nowo wybudowana inwestycja może powodować pewną ingerencję
w środowisku. W wyniku przeprowadzonego monitoringu i analizy jego wyników formułuje się
następujące rodzaje potencjalnych zagrożeń dla awifauny w przypadku realizacji
przedmiotowej inwestycji:

potencjalne zagrożenie dla gatunków dużych i powszechnie uznawanych za podatne
na bezpośrednie kolizje z turbinami, stwierdzanych pojedynczo lub w stosunkowo
niewielkich ilościach na niebezpiecznym pułapie 50-150m nad ziemią (czapla siwa
Ardea cinerea, kormoran czarny Phalacrocorax carbo, żuraw Grus grus, błotniak
stawowy Circus aeruginosus, myszołów Buteo buteo, kania ruda Milvus milvus,
trzmielojad Pernis apivorus, jastrząb Accipiter gentilis, krogulec A. nisus, pustułka
Falco tinnunculus,);

zagrożenie w postaci potencjalnej utraty miejsc żerowania (kwiczoł Turdus pilaris;
łuszczaki Fringillidae) i korytarzy migracyjnych (pasy krzewów i drzew owocowych
wzdłuż dróg gruntowych) (dzięcioły Picidae, sikory Paridae) w konsekwencji budowy
urządzeń związanych z planowaną inwestycją;

zagrożenie w postaci potencjalnej utraty lub ograniczenia możliwości korzystania z
miejsc żerowania (tereny otwarte, pola łąki i nieużytki) w konsekwencji pracy turbin
następujących gatunków lęgowych: myszołów Buteo buteo (2 pary), pustułka Falco
tinnunculus (1 para) oraz przelotnych i zimujących: błotniak stawowy Circus
aeruginosus, błotniak łąkowy Circus pygargus, błotniak zbożowy Circus cyaneus, kania
ruda Milvus milvus, bielik Haliaetus albicilla (które jednak stwierdzono w niskich
liczebnościach – pojedyncze obserwacje);

zagrożenie w postaci potencjalnej utraty miejsc lęgowych (zadrzewienia, zakrzewienia,
pasy roślinności wzdłuż polnych dróg) w konsekwencji budowy urządzeń związanych z
planowaną inwestycją następujących gatunków zamieszczonych w Załączniku nr I
Dyrektywy Ptasiej: gąsiorek Lanius collurio, jarzębatka Sylvia nisoria;

potencjalne zagrożenie kolizją z turbinami lub konieczności zmiany trasy przelotu
innych gatunków przelatujących nad badanym obszarem na skutek liniowego
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 70 z 111
umieszczenia turbin na terenie farmy wiatrowej (łuszczaki Fringillidae, drozdy Turdidae,
gęś zbożowa Anser fabalis i białoczelna A. albifrons, czajka Vanellus vanellus);
Na podstawie przeprowadzonych prac monitoringowych zalecono korektę wstępnego
(wariant I i II) rozmieszczenia elektrowni wiatrowych, obejmującą między innymi wykluczenie
spod lokalizacji elektrowni obszarów zwiększonej aktywności ptaków (dolinki cieków
wodnych wraz z 200 m kołnierzem ochronnym), ograniczeniu wycinania liniowych nasadzeń
drzew i krzewów wzdłuż dróg gruntowych stanowiących korytarze migracyjne ptaków
niewielkich rozmiarów oraz ograniczeniu wycinania zadrzewień, zakrzewień, pasów drzew i
zieleni zwiększających bioróżnorodność oraz stanowiących siedliska takich gatunków jak:
gąsiorek Lanius collurio, jarzębatka Sylvia nisoria czy ortolan Emberiza hortulana. Zalecenia
uwzględnione zostały przy opracowaniu III wariantu lokalizacji farmy wiatrowej, preferowanej
przez inwestora i najkorzystniejszej dla środowiska. Powyższe zalecenia zminimalizują w
znaczym stopniu wyżej wymonione potencjalne oddziaływania.
Powstanie bariery ekologicznej w postaci elektrowni wiatrowej, przy zachowaniu
odległości miedzy pracującymi turbinami ok. 400 - 450 m i brakiem w bezpośrednim
sąsiedztwie podobnych inwestycji, nie powinno wpływać w istotny sposób na awifaunę.
Należy przypuszczać, że ptaki migrujące przy dobrych warunkach widoczności będą omijały
inwestycję i nie zakłóci ona ich tras przelotu.
8.6.2.2. Chiropterofauna
Z przeprowadzonych badań chiropterologicznych wynika, że początkowe lokalizacje
turbin (wariant I i II) na badanym terenie mogły być kolizyjne dla lokalnych populacji
nietoperzy. Na powierzchni brak jest rozległych, nieużytkowanych przez te zwierzęta
otwartych przestrzeni. Elementy krajobrazu przyciągające nietoperze położone są
stosunkowo blisko siebie i przestrzenie między nimi także są wykorzystywane przez te
zwierzęta. Najbardziej narażone wydają się być borowce wielkie (co potwierdza zawarte w
„Weryfikacji wstępnej…”) – gatunek licznie występujący na tym obszarze, latający na
wysokich pułapach (zwykle na wysokości do 50 m, ale niekiedy nawet kilkuset metrów –
Dietz et al. 2009). Wysoką śmiertelność tego gatunku w wyniku kolizji z wiatrakami
potwierdzają np. badania przeprowadzone w Niemczech (Dürr, 2007a). W dalszej kolejności
należy wymienić karliki, również będące częstymi ofiarami turbin wiatrowych (por. np. Behr &
von Helversen, 2006; Göttsche & Göbel, 2007). Natomiast w mniejszym stopniu zagrożone
są mroczki późne oraz nocki.
Tab. 14. Prognozowany wpływ inwestycji na poszczególne gatunki nietoperzy
Wpływ bezpośredni
Wpływ pośredni
(śmiertelność w wyniku
(np. niszczenie terenów
kolizji)
żerowiskowych)
Borowiec wielki
2
2
Karlik malutki
1-2
1-2
Karlik większy
1-2
1-2
Mroczek późny
1-2
0-1
Nocki spp.
0-1
0-1
(0 – brak wpływu; 1 – wpływ nieznaczący; 2 – wpływ znaczący; 3 – wpływ bardzo znaczący)
Gatunek
Reasumując, na podstawie prac monitoringowych i literatury przedmiotu, planowaną
farmę wiatrową należy określić jako inwestycję średniego ryzyka dla nietoperzy. Dla
zmniejszenia ryzyka kolizyjności na terenie farmy wyznaczono obszary, na których powinno
wykluczyć się lokowanie turbin wiatrowych oraz zalecono korektę wariantów wstępnych
(wariant I i II) rozmieszczenia elektrowni wiatrowych.
Ostateczne rozmieszczenie elektrowni wiatrowych, uwzględniające bezkolizyjność
lokalizacji (lub najniższą kolizyjność) uwzględnione zostały w wariancie III (optymalnym),
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 71 z 111
proponowanym przez inwestora, zarazem najkorzystniejszym dla środowiska (zał. 18).
Należy nadmienić, że wariant ostateczny spełnia wymagania określone w „Tymczasowych
wytycznych dotyczących oddziaływania elektrowni wiatrowych na nietoperze (na rok 2009)”
oraz w Porozumieniu o ochronie nietoperzy w Europie „EUROBATS”
8.6.3. Obszary Natura 2000
8.6.3.1. Ocena wpływu inwestycji na gatunki i stanowiska nietoperzy chronione w ramach
sieci Natura 2000
W pobliżu planowanej farmy wiatrowej położone są trzy obszary siedliskowe Natura
2000, w których występują gatunki z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej (dane dotyczące
nietoperzy zaczerpnięto ze Standardowych Formularzy Danych):



Uroczyska Borów Dolnośląskich (PLH020072) – ok. 8 km od granic powierzchni.
Notowano tam mopka (10-20 os.) oraz nocka dużego (10-50 os.),
Góry i Pogórze Kaczawskie (PLH020037) – teren położony ok. 5 km (odległość
od najbliższej granicy obszaru) od granic powierzchni. Obszar ten dla nietoperzy
ma znaczenie przede wszystkim jako miejsce zimowania. Z obszaru Gór i
Pogórza Kaczawskiego podaje się występowanie nocka dużego (100-300 os.),
nocka Bechsteina (10-50 os.), nocka łydkowłosego (5-10 os.) oraz mopka (50-90
os.). Na terenie tego obszaru znajduje się jedno z najcenniejszych zimowisk, a
zarazem miejsc rojenia, na Dolnym Śląsku – jaskinie Połomu, w okolicach
Wojcieszowa. Obiekty te leżą w odległości ok. 23 km na południowy wschód od
granicy badanej powierzchni. Tak duża odległość od planowanej farmy wiatrowej
nie stwarza bezpośredniego zagrożenia dla nietoperzy hibernujących oraz
rojących się w jaskiniach Połomu. Do dużych zimowisk nietoperze mogą
wprawdzie zlatywać się z miejsc odległych nawet o setki kilometrów, jednak
wyniki monitoringu nie wskazują na to, aby teren planowanej farmy był częścią
ważnego korytarza migracji nietoperzy,
Ostoja nad Bobrem (PLH020054). Największym walorem chiropterologicznym
tego obszaru jest jedna z najliczniejszych (ponad 2000 os.) w Polsce kolonii
rozrodczych nocka dużego, zamieszkująca kościół we Wleniu (ok. 14 km na
południe od granicy planowanej farmy). Ponadto na terenie tego obszaru
notowano mopka (10-100 os.).
Teren planowanej farmy wiatrowej w Wojcieszynie mógłby znajdować się w zasięgu
żerowisk kolonii we Wleniu (nocki duże mogą polować nawet w odległości 25 km od
kryjówki), jednak wobec braku stwierdzeń tego gatunku oraz braku atrakcyjnych żerowisk dla
nocka dużego w obrębie badanej powierzchni - gatunek ten preferuje przede wszystkim lasy
z rozluźnionym podszytem - nie należy obawiać się znaczącego negatywnego wpływu farmy
na tą kolonię.
Nie wydaje się zagrożony również mopek (tuż przy granicy planowanej farmy wiatrowej
istnieje kolonia tego gatunku, podawana przez Urbana). Wg dotychczasowej wiedzy
(Rodrigues i in., 2008) gatunek ten nie jest narażony na kolizje z turbinami wiatrowymi.
Reasumując, nie przewiduje się negatywnego wpływu projektowanej inwestycji na
gatunki nietoperzy chronione w ramach sieci Natura 2000. W związku z powyższym można
stwierdzić, że realizacja i eksploatacja farmy nie spowoduje zagrożenia spójności
i integralności obszarów Natura 2000.
8.6.3.2. Ocena wpływu inwestycji na gatunki i stanowiska ptaków chronionych w ramach
sieci Natura 2000
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 72 z 111
W granicach obszaru projektowanej inwestycji nie występują ani nie są planowane
obszarowe formy ochrony przyrody. Na terenie gminy Pielgrzymka i powiatu złotoryjskiego
nie ma także obszarów należących do sieci Natura 2000. Najbliższym z nich jest obszar
Borów Dolnośląskich.
Bory Dolnośląskie to jeden z największych w kraju zwartych kompleksów leśnych
położony w odległości ok. 8 km na północny-zachód od obszaru planowanego
przedsięwzięcia. W strukturze użytkowania przeważają tereny leśne, stanowiące ok. 74%
powierzchni terenu oraz obszary rolne, zajmujące ok.24 % powierzchni. Dominują ubogie,
piaszczyste siedliska borowe, które porastają bory sosnowe z ubogim runem. Wśród
najbardziej cennych gatunków ptaków lęgowych tego obszaru należy wymienić bielika
Haliaetus albicilla (14 par), cietrzewia Tetrao tetrix (50-60 samców), głuszca Tetrao urogallus
(kilka samców), włochatkę Aegolius funereus i sóweczkę Glaucydium passerinum (oba
gatunki do około 80 par lęgowych). Stwierdzono tu również występowanie kolejnych14
lęgowych gatunków ptaków wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej: bąk Botaurus
stellaris, bocian biały Ciconia ciconia, bocian czarny Ciconia nigra, kania ruda Milvus milvus,
kania czarna Milvus migrans, błotniak stawowy Circus aeruginosus, kropiatka Porzana
porzana, derkacz Crex crex, żuraw Grus grus, puchacz Bubo bubo, zimorodek Alcedo atthis,
dzięcioł średni Dendrocopos miedius, dzięcioł zielonosiwy Picus canus i muchołówka mała
Ficedula parva.
Chociaż wymieniony wyżej obszar wchodzący w skład sieci Natura 2000 leży w
odległości mniejszej niż 10 km od granic terenu przeznaczonego pod budowę farmy
wiatrowej, oddziaływanie planowanej inwestycji na awifaunę lęgową tego terenów należy
uznać jako minimalne lub żadne. Wniosek taki wynika z faktu, iż zdecydowana większość
gatunków (w tym wymienione w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej) to gatunki o niewielkich
terytoriach. Tylko kilka z nich (bielik, bocian czarny, kania ruda i czarna czy błotniak
stawowy) stwierdza się w odległości przekraczającej 6-8 km od gniazda i raczej są to
obserwacje sporadyczne. Zwykle ich aktywność w sezonie lęgowym związana jest głównie
ze stosunkowo niewielkim obszarem położonym w bezpośrednim sąsiedztwie gniazda (2-4
km). Potwierdzeniem tych faktów może być niewielka częstotliwość stwierdzeń tych
gatunków w trakcie całorocznego monitoringu ornitologicznego na przedmiotowym obszarze
(bielik Haliaetus albicilla – obserwowany trzykrotnie, kania ruda Milvus milvus – jedna
obserwacja pojedynczego osobnika, błotniak stawowy Circus aeruginosus – obserwowany
dziewięć razy w ilości od 1 do 3 osobników, bocian czarny Ciconia nigra – zaobserwowany
dwukrotnie, 3 i 4 osobniki). Dodatkowo, na podstawie dat obserwacji tych gatunków można
sądzić, że tylko pojedyncze obserwacje błotniaka stawowego mogą dotyczyć ptaków
lęgowych w sąsiedztwie projektowanej farmy wiatrowej, natomiast pozostałe
prawdopodobnie dotyczą osobników koczujących bądź przelotnych.
Pozostałe obszary chronione ze względu na znaczną odległość od planowanej
inwestycji nie są zagrożone.
W konsekwencji stwierdza się, że realizacja i eksploatacja farmy nie spwoduje
zagrożenia dla spójności i integralności obszarów Natura 2000.
8.6.3.3. Wpływ na obszary prawnej ochrony przyrody.
Obszar objęty lokalizacją farmy wiatrowej położony jest poza obszarem
bezpośredniego występowania form ochrony przyrody. Najcenniejsze pod względem
krajobrazowym i przyrodniczym obszary położone są na południe i na północ od
rozpatrywanego obszaru, przy czym najbliższy - Obszar Chronionego Krajobrazu Grodziec,
znajduje się w odległości ok. 800 m na północ od granic opracowania, najdalszy to położony
w odległości ok. 10 km Park Krajobrazowy Chełmy. Przeprowadzone analizy wskazują, że
obszary te wraz z systemem powiązań przyrodniczych (korytarzy ekologicznych) aktualnie
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 73 z 111
poprzecinane są lokalnymi barierami ekologicznymi (układ komunikacyjny) dla migracji
niektórych gatunków, przede wszystkim ssaków kopytnych – sarny, średniej wielkości
leśnych ssaków drapieżnych – kuny leśnej, drobnych ssaków nadrzewnych – wiewiórki oraz
płazów podczas ich wędrówek do miejsc zimowania.
W związku z powyższym nie można stwierdzić, że realizacja i funkcjonowanie farmy
wiatrowej i jej efektu barierowego pogłębi, jak również wpłynie dodatkowo, w sposób
znacząco negatywny na wymienione obszary.
8.7. Ocena oddziaływania na zabytki i krajobraz kulturowy
Na terenie objętym lokalizacją przedsięwzięcia i w jego bezpośredniej bliskości
występuje kilka obiektów o charakterze zabytkowym: w Nowej Wsi Grodziskiej (park
naturalistyczny), w Wojcieszynie (kościół filialny p.w. św. Szczepana) oraz w Pielgrzymce
(kościół parafialny p.w. św. Jana Nepomucena). Ponadto na terenie inwestycji znajduje się
szereg obiektów podlegających ochronie prawnej jako udokumentowane stanowiska
archeologiczne.
Realizacja i funkcjonowanie elektrowni wiatrowych pozostają bez związków
przyczynowo-skutkowych z obiektami zabytkowymi i krajobrazem kulturowym. Wszystkie
stanowiska archeologiczne i obiekty zabytkowe podlegające ochronie prawnej znajdują się
poza zasięgiem bezpośredniego posadowienia elektrowni wiatrowych i poza obszarem
potencjalnego oddziaływania w fazie budowy i eksploatacji.
Teren lokalizacji przedsięwzięcia jest przykładem krajobrazu kulturowego, całkowicie
przekształconego, z tego też względu nie przedstawia żadnej wartości kulturowej.
Zasady ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego zostały uwzględnione w
Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego.
8.8. Promieniowanie elektromagnetyczne
Oddziaływanie elektromagnetyczne urządzeń zasilanych z sieci energetycznej ma,
w przeważającej części przypadków, charakter lokalny, ograniczony do przestrzeni kilku
centymetrów wokół urządzenia, zaś generowane przez nie pole elektromagnetyczne nie
przekracza wartości dopuszczalnych. W przypadku sieci energetycznych, ich oddziaływanie
na klimat elektromagnetyczny jest istotny jedynie w przypadku sieci wysokiego napięcia
równej i wyższej niż 110 kV, gdzie, w bezpośrednim sąsiedztwie linii, notuje się wartości
pola elektrycznego wyższe od dopuszczalnych. Natężenie pola elektrycznego, w przypadku
sieci średniego napięcia nie przekracza wartości dopuszczalnych, zaś w przypadku sieci
niskiego napięcia, poniżej 1 kV – ich wpływ na stan klimatu elektromagnetycznego jest
marginalny. Sieci energetyczne średniego i niskiego napięcia nie są źródłem pola
magnetycznego o wartościach wyższych niż dopuszczalne.
8.8.1.
Dopuszczalne wartości parametrów fizycznych pól elektromagnetycznych w
środowisku
Dopuszczalne wartości parametrów fizycznych pól elektromagnetycznych zostały
określone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. W sprawie
dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów
sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U. z 2003 r., nr 192, poz. 1883).
Rozporządzenie to różnicuje dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych dla:
-
terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową (tab. 15)
miejsc dostępnych dla ludności (tab. 16)
8.8.2. Pole elektromagnetyczne o częstotliwości 50Hz
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 74 z 111
Źródłem pola elektromagnetycznego o częstotliwości 50Hz są wszystkie urządzenia
zasilane z publicznej sieci elektroenergetycznej, jak również sama sieć elektroenergetyczna.
Energia w każdej z turbin wytwarzana jest w generatorze pierścieniowym
zlokalizowanym w gondoli turbiny. Generator połączony jest bezpośrednio z piastą śmigła,
bez przekładni, z zastosowaniem jedynie dwóch wolnoobracających się łożysk walcowych.
Energia z każdej turbiny przesyłana będzie za pomocą doziemnej kablowej sieci
elektroenergetycznej średniego napięcia (10 – 45 kV) do stacji transformatorowej GPZ
Wojcieszyn SN/110 kV. a następnie zostanie przekazana do miejsca przyłączenia w GPZ
Modlikowice SN/110 kV, również linią kablową doziemną.
Ze względu na lokalizację turbiny wiatrowej na wysokości ok. 100 m nad poziomem
gruntu poziom pola elektromagnetycznego generowanego przez elementy elektrowni, na
poziomie terenu (na wysokości 1,8 m nad poziom gruntu) jest w praktyce pomijalnie mały.
Urządzenie generujące fale elektromagnetyczne – generator – znajduje się wewnątrz gondoli
i jest zamknięty w przestrzeni otoczonej metalowym przewodnikiem o właściwościach
ekranujących, co w konsekwencji powoduje, że efektywny wpływ elektrowni wiatrowej na
kształt klimatu elektromagnetycznego środowiska będzie równy zero (Stryjecki M., 2009).
Pole generowane przez generator będzie polem o częstotliwości 100 Hz, natomiast pole
generowane przez transformator polem o częstotliwości 50 Hz. Wypadkowe natężenie pola
elektrycznego na wysokości 1,8 m n.p.t. wyniesie ok. 9 V/m, tj. znacznie poniżej wartości
występującej w naturze (norma 1000 V/m). Wypadkowe pole magnetyczne wyniesie w tym
miejscu ok. 4,5 A/m i również jest wielokrotnie mniejsze niż występujące w naturze (norma
60 A/m) (Stryjecki M., 2009).
Wyniki pomiarów (Linie i stacje elektroenergetyczne ...) prowadzone na tradycyjnych
stacjach elektroenergetycznych o górnym napięciu 110 kV wskazują, że w ich otoczeniu nie
stwierdza się pól elektrycznych o natężeniach przekraczających wartość dopuszczalną dla
terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową, czyli 1 kV/m. Należy zaznaczyć, iż
pola o natężeniu nie przekraczającym kilku kV/m występują zwykle w otoczeniu linii
napowietrznych wysokiego napięcia wyprowadzanych z terenu stacji.
W przypadku nowoczesnej rozdzielni sieciowej zastosowanej na farmie „Wojcieszyn”,
gdzie doprowadzenie i wyprowadzenie energii do stacji przyłączeniowej w Modlikowicach
prowadzone będzie przy wykorzystaniu instalacji kablowej doziemnej, zjawisko
promieniowania elektrycznego i magnetycznego w praktyce nie wystąpi.
Elementami stacji elektroenergetycznej, będącymi źródłami pól magnetycznych,
których ewentualny wpływ na środowisko należy rozpatrywać, są głównie układy
oszynowania rozdzielni oraz aparatura stacyjna. W tradycyjnych stacjach największe
wartości natężenia pola magnetycznego stwierdza się w pobliżu linii napowietrznych
wchodzących na teren stacji. Natężenia tych pól wynoszą maksymalnie 30 A/m, są więc
dużo niższe od wartości dopuszczalnej ustalonej dla miejsc dostępnych dla ludzi, która
wynosi 60 A/m. W pozostałych miejscach, poza ogrodzeniem stacji, wartość natężenia pola
magnetycznego są niższe
i osiągają wartości do kilkunastu A/m.
Tab. 17. Zestawienie wyników obliczeń pól elektromagnetycznych o częstotliwości 50 Hz
Punkt obliczeniowy
Stacje elektroenergetyczne –
2 m nad poziomem terenu
Stacje elektroenergetyczne – w
odległości 1 m od ogrodzenia
ochronnego
Linia 110 kV – wyjście ze stacji
elektroenergetycznej
na
Natężenie pola
elektrycznego
magnetycznego
[kV/m]
[A/m]
0,65
0,2
Poziom dopuszczalny pola
elektrycznego
magnetycznego
[kV/m]
[A/m]
10
60
0,0
0,0
10
60
poniżej 4,0
poniżej 16,0
10
60
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 75 z 111
poziomie 2 m
Linia 110 kV – w odległości 150
m od linii m
poniżej 0,5
poniżej 4,0
10
60
Należy również zwrócić uwagę, że w celu zminimalizowania ewentualnego
oddziaływania pola elektromagnetycznego na ludzi, w miejscowym planie zagospodarowania
przestrzennego nie przewidziano możliwości lokalizacji zabudowy mieszkaniowej oraz miejsc
dostępnych dla ludzi w bezpośrednim sąsiedztwie stacji GPZ.
Niemniej jednak, Światowa Organizacja Zdrowia (Word Heath Organization – WHO),
będąca autorytetem w dziedzinie badań wpływu pola elektoromagnetycznego na organizm
ludzki, uznaje, że prawidłowo wykonana i eksploatowana stacja energetyczna lub linia 110
kV nie ma szkodliwego wpływu na zdrowie i życie ludzi.”
8.8.3. Promieniowanie elektromagnetyczne w zakresie fal średnich
Projektowane przedsięwzięcie nie wymaga stosowania urządzeń emitujących
promieniowanie elektromagnetyczne w zakresie fal średnich. W ramach przedsięwzięcia do
środowiska nie zostaną wprowadzone źródła oddziaływania w tym zakresie.
8.9. Efekt cienia
Pracujące elektrownie wiatrowe w określonych sytuacjach pogodowych będą rzucać na
otaczające tereny cień, powodując tzw. efekt cienia (w literaturze używany jest również
termin migotanie cienia). Z efektem tym mamy do czynienia głównie w godzinach porannych
i popołudniowych, gdy nisko położone na niebie słońce świeci zza turbiny, a cienie rzucana
przez obracające się łopaty wirnika są mocno wydłużone. Szczególnie zjawisko to jest
zauważalne w okresie zimowym, gdy kąt padania promienie słonecznych jest stosunkowo
mały (Stryjecki, 2009).
Intensywność zjawiska cienia uzależniona jest od wielu czynników, w tym:
- wysokości wieży i średnicy wirnika,
- odległości obserwatora od farmy wiatrowej,
- pory roku,
- zachmurzenia,
- występowania drzew (efekt ekranujący w przypadku znajdowania się pomiędzy
obserwatorem a źródłem migotania),
- orientacji okien w budynkach (ekspozycja na elektrownie wiatrowe).
8.9.1. Analiza efektu cienia – podstawy teoretyczne
Dla określenia możliwości wystąpienia efektu cienia, firma WIND&POWER
przeprowadziła analizę efektu cienia. Analiza sporządzona została w oparciu o
specjalistyczny program komputerowy WindPRO 2.6, pozwalający na symulację zasięgu i
intensywności zjawiska cienia, z którym będziemy mieli do czynienia w punktach
występowania zabudowy chronionej (mieszkalnej) w otoczeniu projektowanej farmy
„Wojcieszyn”. Jest to zawsze najbardziej pesymistyczny scenariusz, z którym możemy mieć
do czynienia w przypadku zawsze bezchmurnego nieba oraz w warunkach wietrznych (czyli
w rzeczywistości rzadko występujący w praktyce), pozwalających na nieprzerwana prace
turbin.
Na terenie Polski nie obowiązują żadne normatywy prawne i technicznotechnologiczne, ustalające dopuszczalny akceptowalny czas wystąpienia zjawiska cienia.
Program pozwala na określenie następujących parametrów:
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 76 z 111
-
-
astronomiczną maksymalną długość trwania cienia, obejmującą długość
zacienienia w ciągu roku (godz/rok) i zacienienie w ciągu najgorszego dnia w roku
(godz/rok)
meteorologiczną prawdopodobną długość trwania zacienienia, określoną
prawdopodobną, realną długością trwania zacienienia (godz/rok).
8.9.2. Wyniki
W wyniku obliczeń przeprowadzonych dla zadanego programu użytkowego farmy (poz.
1.3.2. aa), obejmującego 15 elektrowni wiatrowych o parametrach granicznych, tj.
wysokościach wież do 105 m i średnicy wirnika do 100 m, uzyskano następujące wyniki:
Tab. 18. Astronomiczna i meteorologiczna długość trwania cienia – farma wiatrowa Wojcieszyn.
Astronomiczna maksymalna długość trwania
zacienienia
Meteorologiczna prawdopodobna długość trwania
zacienienia
Oznacze
nie
Zacienienie w ciągu
roku
[godz/rok]
Zacienienie w ciągu
najgorszego dnia
[godz/dzień]
Prawdopodobna realna długość trwania zacienienia
[godz/rok]
R_1
15:01
0:20
4:00
R_2
0:00
0:00
0:00
R_3
32:13
0:36
7:37
R_4
10:47
0:21
2:42
R_5
00:00
0:00
0:00
R_6
00:00
0:00
0:00
R_7
00:00
0:00
0:00
R_8
00:00
0:00
0:00
R_9
00:00
0:00
0:00
R_10
00:00
0:00
0:00
R_11
00:00
0:00
0:00
R_12
00:00
0:00
0:00
R_13
00:00
0:00
0:00
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 77 z 111
R_14
00:00
0:00
0:00
R_15
00:00
0:00
0:00
R_16
00:00
0:00
0:00
R_17
00:00
0:00
0:00
R_18
20:32
0:28
4:32
R_19
11:22
0:19
2:40
R_20
54:58
0:34
12:06
R_21
11:46
0:22
1:10
R_22
34:10
0:41
7:57
R_23
5:08
0:18
1:08
R_24
30:39
0:34
7:19
R_25
6:12
0:19
1:12
R_26
00:00
0:00
0:00
R_27
00:00
0:00
0:00
R_28
00:00
0:00
0:00
R_29
00:00
0:00
0:00
R_30
00:00
0:00
0:00
Na podstawie przeprowadzonej symulacji można stwierdzić, że dla zabudowań
mieszkalnych oznaczonych symbolami R3 (Nowa Wieś Grodziska), R20, R22, R24 (wieś
Pielgrzymka, Wojcieszyn) występować będzie największe oddziaływanie efektu migotania
cienia. Maksymalna astronomiczna długość zacienienia będzie osiągać wartość dochodzącą
do 54 godzin i 58 minut w ciągu roku.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 78 z 111
Ryc. 3. Lokalizacja receptorów
receptor
elektrownia wiatrowa
Zgodnie z analizą maksymalna długość okresu zacieniania w ciągu najgorszego dnia w
powyższych punktach wyniesie do 41 minut.
Wyników analizy nie należy traktować dosłownie. W związku z tym, że warunki
pogodowe są bardzo zmienne, a ukształtowanie terenu oraz sposób jego zagospodarowania
zróżnicowany, w rzeczywistości stopień ewentualnych uciążliwości związanych z migotaniem
cienia będzie o wiele mniejszy niż wynika z przeprowadzonego modelowania.
Zjawisko efektu stroboskowego natomiast występuje w przypadku elektrowni, w których
łopaty wirnika obracają się z prędkością powyżej 50 obrotów na minutę. W przypadku
nowoczesnych elektrowni wiatrowych wolnoobrotowe turbiny obracają się z prędkością 12 –
15 obrotów na minutę, w związku z czym, nie należy spodziewać się wystąpienia tego
zjawiska.
ryc. 4. Rozkład długości czasu zacienienia w ciągu roku [godz/rok].
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 79 z 111
8.10.
Ocena oddziaływania na ludzi
Funkcjonowanie przedsięwzięcia może potencjalnie oddziaływać na ludzi, w
szczególności na etapie eksploatacji, przejawiając się zmianami warunków zdrowotnych na
terenach położonych w pobliżu planowanych zespołów turbin wiatrowych z powodu:
a)
b)
c)
d)
e)
emisji fal akustycznych,
emisji infradźwięków,
efektu cienia,
efekt stroboskopowy
emisji promieniowania niejonizującego.
ad. a)
Problem hałasu elektrowni wiatrowych rozwiązuje się poprzez lokalizację turbin
wiatrowych w odpowiedniej odległości od zabudowy mieszkaniowej. Faktyczny zasięg hałasu
zależy od rodzaju użytych turbin wiatrowych, ich liczby, szorstkości terenu, a nawet gęstości
powietrza. Oddziaływanie akustyczne na etapie funkcjonowania farmy wiatrowej będzie w
istotny sposób uzależnione od warunków pracy elektrowni, a w szczególności od prędkości
wiatrów.
W wyniku przeprowadzonych analiz i modelowania matematycznego stwierdzono, że
praca elektrowni zgodnie z programem użytkowym inwestora może powodować
przekroczenia poziomów dopuszczalnych w porze nocnej, a więc może naruszać standardy
zamieszkania ludzi.
Z tego względu, dla zapewnienia wymaganych standardów jakości środowiska
koniecznej jest zastosowanie środków techniczno-organizacyjnych pozwalających
ograniczyć moc akustyczną elektrowni, poprzez określenie dopuszczalnych warunków pracy
niektórych turbin w okresie nocnym. W porze dziennej, nawet przy pracy turbin z
maksymalną mocą, przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku
występować nie będą.
Minimalizację oddziaływań zapewni również odległość pomiędzy zabudową mieszkalną
podlegającą ochronie (ok. 604 – 665 m), a poszczególnymi elektrowniami wiatrowymi. Na
podstawie pomiarów można stwierdzić, że poziomy akustyczne wynikające z modelowania
akustycznego są zazwyczaj wyższe od rzeczywistych, stwierdzonych instrumentalnie.
ad. b)
Elektrownie wiatrowe są źródłem emisji tzw. infradźwięków2, czyli fal akustycznych
o niskiej częstotliwości, poniżej 20 Hz, które pomimo tego, że są niesłyszalne dla ludzkiego
Są to dźwięki o częstotliwości drgań 0 – 20 Hz, poza dolnym zasięgiem słyszalności człowieka. W rzeczywistości, zdolność słyszenia nie
zatrzymuje się przy progu 20 Hz, przy częstotliwości 10 Hz wynosi ok. 95 –100 dB, natomiast przy częstotliwości 2 Hz nawet do 120 dB. Wg PN86/N-01338 infradźwiękami nazywamy hałas, którego widmo częstotliwościowe zawarte jest w zakresie 2 Hz do 16 Hz.
2
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 80 z 111
ucha, mogą być odbierane/wyczuwane przez organizm ludzki. Poziom infradźwięków,
których źródłem jest farma wiatrowa jest jednak zwykle niższy niż poziom tła naturalnego
(wiatr, burza) i sztucznego (maszyny, urządzenia wentylacyjne, ciężkie pojazdy, samoloty,
telefony komórkowe).
Emisja infradźwięków w przypadku elektrowni wiatrowych związana jest bądź z
aerodynamiką (ilością łopat i prędkością obrotowa), bądź mechaniką zjawiska (wieża i łopaty
pobudzane są do drgań poprzez okresowe oddziaływania siły mechanicznej, wytworzonej na
końcach łopat turbiny).
Dotychczasowe poglądy, jakoby farmy wiatrowe były źródłem pogorszenia stanu
zdrowia – psychicznego i fizycznego – osób mieszkających w ich pobliżu, nie znalazły
potwierdzenia w badaniach prowadzonych na terenie Szwecji. Badania nie wykazały, aby ich
funkcjonowanie przyczyniało się do zaburzeń snu, czy wywoływało uczucie niepokoju
(Swedish Environmental Protection Agency, 2003), a zaledwie 25% respondentów oceniło
elektrownie wiatrowe jako uciążliwe.
Odmienne spostrzeżenia wynikają z badań prowadzonych przez dr Ninę Pierpont
„Wind Turbine Syndrom A Report on Natural Experiment” 2008, która wykazała, że
funkcjonowanie elektrowni wiatrowych wywołuje tzw. „syndrom turbiny wiatrowej”3.
O ile wielu naukowców twierdzi, że problem wrażliwości na hałas zaczyna się w
psychice człowieka, a problemy zdrowotne są tylko tego konsekwencję, wskazując tym
samym na brak bezpośredniego związku pomiędzy narażeniem na hałas a stanem zdrowia,
Pierpont twierdzi, że hałas powoduje w organizmie człowieka łańcuch fizycznych przemian i
zaburzeń, które w rezultacie prowadzą do problemów z psychiką i samopoczuciem
człowieka. Jest to jednak jedyne dostępne oparcowanie przedstawiające w sposób tak
tendencyjny negatywne skutki działania elektrowni wiatrowych.
Najnowsze badania dotyczące potencjalnie negatywnego oddziaływania elektrowni
wiatrowych, a w szczególności emitowanego hałasu i infradźwięków na zdrowie człowieka,
przeprowadzone przez Amerykańskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej oraz
Kanadyjskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej w ramach powołanego w 2009 r.
międzynarodowego panelu naukowego („Wind Turbine Sound and Health Effects. An Expert
Panel Review” – grudzień, 2009) doprowadziły autorów do wniosków, iż:
1. Wibracje ciała człowieka wywołane dźwiękiem mają miejsce tylko w przypadku
bardzo głośnych dźwięków (powyżej 100 dB). Biorąc pod uwagę poziom hałasu
emitowanego przez elektrownie wiatrowe (w miejscu percepcji), w ich przypadku z
takim zjawiskiem nie mamy do czynienia.
2. Hałas emitowany przez elektrownie wiatrowe nie stwarza ryzyka pogorszenia ani
utraty słuchu. Z ryzykiem takim możemy mieć do czynienia dopiero wtedy, gdy
hałas przekracza poziom 85 dB w w miejscu percepcji. Hałas emitowany przez
elektrownie wiatrowe granicy tej nie przekracza.
3. Przeprowadzone doświadczenia wykazały, że infradźwięki emitowane na poziomie
od 40 do 120 dB nie wywołują negatywnych skutków zdrowotnych.
4. Negatywne oddziaływania elektrowni wiatrowych na zdrowie i samopoczucie
człowieka w wielu przypadkach wywołane jest przez tzw. efekt nocebo
(przeciwieństwo efektu placebo). Uczucie niepokoju, depresja, bezsenność, bóle
głowy, mdłości czy kłopoty z koncentracją to objawy powszechnie występujące u
każdego człowieka i nie ma żadnych dowodów na to, że częstotliwość ich
występowania wyraźnie wzrasta wśród osób mieszkających w sąsiedztwie farm
Syndrom wywołuje następujące symptomy: zaburzenia snu, bóle głowy, zaburzenia słuchu, wewnętrzne wibracje organizmu (pulsowanie w
klatce piersiowej, drgawki, uczucie niepokoju, przyspieszone bicie serca, mdłości), zaburzenia koncentracji pamięci, nerwowość, drażliwość,
permanentne zmęczenie, brak motywacji
3
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 81 z 111
wiatrowych (powodując tzw. „wind turbine syndrome”). Efekt nocebo łączy
występowanie tego typu objawów nie z potencjalnym źródłem – elektrownią
wiatrową – ale z negatywnym nastawieniem do niego i brakiem akceptacji jego
obecności.
5. Nie ma żadnych wiarygodnych badań i dowodów na to, by elektrownie wiatrowe
wywoływały tzw. chorobę wibroakustyczną (Vibroacoustic Disease, VAD) –
jednostkę chorobową powodującą zaburzenia w całym organizmie człowieka.
Badania przeprowadzone na zwierzętach wykazały, że ryzyko zachorowania na tę
chorobę pojawia się w przypadku ciągłej, minimum 13-to tygodniowej ekspozycji na
dźwięki o niskich częstotliwościach, emitowane na poziomie ok. 100 dB, czyli o 5060 dB wyższym od tego, które emitują elektrownie wiatrowe. Objawy choroby
wibroakustycznej stwierdzano jak dotąd tylko u zawodowych pilotów.
6. „Wind turbine syndrome” opiera się na niewłaściwej interpretacji danych
fizjologicznych osób potencjalnie cierpiących na tę jednostkę chorobową. Jego
zidentyfikowane objawy w rzeczywistości składają się na tzw. zespół rozdrażnienia,
który może być wywołany przez wiele czynników i którego nie można wiązać tylko i
wyłącznie z obecnością elektrowni wiatrowych.
W kwestii dźwięków emitowanych przez turbiny wiatrowe, większość naukowców jest
więc zgodnych, że nie ma żadnych dowodów na to, by hałas i infradźwięki, których źródłem
są elektrownie wiatrowe, wywierały negatywny wpływ na zdrowie i samopoczucie, o ile nie są
zlokalizowane bezpośrednio (mniej niż 500 m) w okolicy stałego przebywania ludzi.
Należy podkreślić, że problem infradźwięków stanowił rzeczywisty problemem w
początkowym okresie rozwoju turbin wiatrowych w latach 50-tych XX w., jednak stałe
zaostrzanie wymogów technicznych i prawnych oraz szybki rozwój technologiczny w tej
dziedzinie doprowadził aktualnie do uzyskania konstrukcji o minimalnej emisji infradźwięków.
Przy dzisiejszym stanie wiedzy nie można dopatrywać się podprogowego
oddziaływania infradźwięków na zdrowie człowieka, a praca elektrowni nie będzie
wywoływać niepożądanych skutków związanych z ich emisją.
ad. c)
Dotychczasowe badania wykazują, że zjawisko cienia może być dla człowieka
uciążliwe i może wpływać na samopoczucie człowieka (Stryjecki M, Biegaj J.), a mając na
uwadze zróżnicowanie wrażliwości organizmu ludzkiego na czynniki zewnętrzne, nie można
wykluczyć wystąpienia u ludzi reakcji zdenerwowania (może ona być również wywołana
wieloma innymi czynnikami, indywidualnymi dla poszczególnych osobników). Dotychczas
problem ten nie został w wymagany sposób rozpoznany, i wymaga prowadzenia w dalszym
ciągu specjalistycznych badań psychologicznych (Kustro Z.).
ad. d)
Efekt stroboskopowy występuje w momencie, gdy obracające się łopaty turbiny w
sposób periodyczny odbijają strumień światła. Refleksy świetlne mogą prowadzić do
zaburzania pola widzenia i potencjalnie wywoływać ataki u osób chorych na epilepsję.
Badania prowadzone przez British Epilepsy Association z 2009 r. dowodzą, że nie ma
jednak żadnych dowodów na to, że efekt stroboskopowy, którego źródłem może być farma
wiatrowa wywołuje ataki epilepsji. Zjawisko o częstotliwości powyżej 2,5 – 3,0 Hz (1 Hz jest
równoważne 1 błyskowi na sekundę) może wywoływać reakcje negatywne u epileptyków
(dotyczy to populacji 5 % chorych na epilepsję), jednak u większości osób reakcja pojawia
się dopiero przy częstotliwości 16 – 25 Hz. Maksymalne częstotliwości migotania wywołane
przez współczesne elektrownie wiatrowe nie przekraczają bowiem 1 Hz, czyli znajduje się
poniżej wartości progowej 2,5 Hz i nie powinny być odbierane negatywnie. W przypadku
elektrowni wiatrowych częstotliwość 2,5 Hz oznaczałaby 50 obrotów wirnika na minutę,
tymczasem nowoczesne wolnoobrotowe turbiny obracają się z prędkością maksymalną 20
obrotów na minutę, na ogół nie większą niż 12 – 15 obrotów (Stryjecki M, Biegaj J.).
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 82 z 111
Ponadto, efekt stroboskopowy został obecnie praktycznie wyeliminowany, poprzez
zastosowanie matowych farb do malowania łopat turbin.
ad. e)
W przypadku fal elektromagnetycznych o częstotliwości 50 Hz, prowadzone badania
naukowe nie pozwalają na stwierdzenie, iż są one jedną z przyczyn wywoływania chorób
nowotworowych (Australian Greenhouse Office, Australian Wind Energy Association, 2004).
Badania przeprowadzone na ludziach nie wykazywały żadnego związku bądź wykazywały
bardzo słaby związek pomiędzy narażeniem na oddziaływanie fal elektromagnetycznych a
stanem zdrowia. Biorąc pod uwagę, że promieniowanie elektromagnetyczne generowane
przez turbiny wiatrowe, mierzone na poziomie 1,8 m nad gruntem nie przekracza wartości
pól elektromagnetycznych występujących w naturze, nie ma podstaw do stwierdzenia, iż
elektrownie wiatrowe mogą powodować jakiekolwiek oddziaływania na zdrowie ludzi
przebywających w ich okolicy.
Źródłem promieniowania elektromagnetycznego będzie stacja transformatorowa GPZ.
Wyniki pomiarów pola elektrycznego („Linie i stacje elektroenergetyczne …”) o napięciu 20
kV wskazują, że w ich otoczeniu nie stwierdza się występowania pól elektrycznych o
natężeniach przekraczających wartość dopuszczalną dla terenów przeznaczonych pod
zabudowę mieszkalną, czyli 1 kV/m (przekroczenia takie nie występują również w przypadku
stacji transformatorowych 110 kV). Uciążliwości związane z emisją pola
elektromagnetycznego zamkną się w granicach działki budowlanej.
Ponieważ elektrownie wiatrowe oraz stacja elektroenergetyczna zlokalizowane będą w
znacznej odległości od terenów mieszkalnych, ich oddziaływanie na otoczenie będzie
pomijalne, a jakakolwiek zabudowa znajdzie się poza zasięgiem oddziaływania pola
elektromagnetycznego.
Jak wynika z przeprowadzonych symulacji, obiekt zarówno z uwagi na oddziaływanie
akustyczne, infradźwięki, promieniowanie elektromagnetyczne jak i zjawiska optyczne, nie
będzie źródłem uciążliwych dla zdrowia ludzi oddziaływań, i nie będzie przekraczał
dopuszczalnych standardów jakości środowiska.
Również w zakresie pozostałych oddziaływań - poboru wód, wytwarzania ścieków i
odpadów - obiekt nie będzie istotnym źródłem oddziaływania na zdrowie i życie ludzi.
8.11.
Ocena oddziaływania na klimat i krajobraz
8.11.1. Oddziaływanie na klimat
Energia elektryczna pozyskiwana z wiatru powszechnie jest uznawana za energię
ekologicznie czystą, gdyż jej wytwarzanie nie pociąga za sobą konieczności spalania paliw
kopalnych, a tym samym emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Nowa Dyrektywa UE
2009/28/WE w sprawie promocji stosowania energii z odnawialnych źródeł, postrzega
elektrownie wiatrowe jako jedno z narządzi służących ochronie środowiska.
Wyniki dotychczasowych badań (www.elektrownie-wiatrowe.org.pl) wskazują, że
elektrownie wiatrowe mogą w ograniczony sposób wpływać na lokalny klimat. Większe
skupiska elektrowni wiatrowych mogą być przyczyną zmniejszenia prędkości wiatru (Roy i
inni, 2004). Z badań przeprowadzonych na Uniwersytecie Princeton w USA wynika, że duża
koncentracja wiatraków (farma składająca się z 10 tys. turbin o długości łopat 50 m)
powoduje wzrost temperatury powietrza w porze nocnej nawet do 2o C i średni wzrost
prędkości wiatrów z 3 m/s do 5 m/s. Funkcjonowaniu takiej farmy towarzyszą również
zjawiska zaburzenia warstwowości atmosfery wywołane przez turbulencje, przemieszczanie
się cieplejszych mas powietrza nad powierzchnią ziemi, skutkujące lokalnym wzrostem
temperatury, zachmurzenia i częstotliwości opadów atmosferycznych.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 83 z 111
W przypadku kilkusetkrotnie mniejszej farmy Wojcieszyn, jej wpływ na klimat lokalny
będzie generalnie pomijalny i nieodczuwalny. Spodziewać się można, że w strefie
usytuowania śmigieł (50-150 m n.p.t.) nastąpi osłabienie siły wiatru. Niewielkie zmiany
anemometryczne będą też miały miejsce w otoczeniu słupów elektrowni, w tym przy
powierzchni ziemi. Konstrukcje elektrowni, z uwagi na efekt ekranowy, spowodują też
minimalny spadek natężenia bezpośredniego promieniowania słonecznego docierającego do
powierzchni ziemi oraz występowanie nieznacznego zacienienia przez konstrukcje wież
elektrowni i obracających się wirników.
Biorąc pod uwagę powyższe, planowaną ilość turbin wiatrowych oraz rozmieszczeni ich
w kilku, niewielkich kompleksach, generalnie nie przewiduje się wystąpienia oddziaływań
wywołujących istotne zmiany warunków klimatycznych w otoczeniu.
8.11.2. Oddziaływanie na krajobraz
8.11.2.1. Identyfikacja oddziaływań
Podstawowy wpływ elektrowni wiatrowych na walory krajobrazowe dotyczy aspektów
wizualno-estetycznych, gdyż wysokie konstrukcje masztów elektrowni stanowić będą
dominujący wysokościowo składnik krajobrazu. Oddziaływanie tego rodzaju należy do
długookresowych ale odwracalnych, co uzależnione jest od czasu funkcjonowania turbin
oraz podjęcia prac rozbiórkowych po okresie ich eksploatacji. Zasięg przestrzenny
oddziaływania dotyczy obszaru, z którego poszczególne elektrownie będą widoczne, będzie
zatem pozamiejscowy - lokalny, obejmujący promień nawet kilku kilometrów.
8.11.2.2.
Krajobrazowe uwarunkowania lokalizacyjne
Siłownie wiatrowe ze względu na wysokość konstrukcji nie są obojętne dla krajobrazu i
stanowią zwykle zdecydowaną dominantę krajobrazową. Ze względu na swoje rozmiary
siłownie wiatrowe będą widoczne z różnorodnych miejsc położonych poza terenem
lokalizacji i ze znacznych odległości.
Z uwagi na ochronę walorów przyrodniczych i krajobrazowych, przy lokalizacji farm
wiatrowych nie należy brać pod uwagę następujących terenów:
-
obiekty, zespoły wraz z otoczeniem wpisane na listę światowego dziedzictwa
UNESCO,
obiekty, zespoły wraz z otoczeniem o statusie pomnika historii,
obszary parków kulturowych,
założenia przestrzenne wpisane do rejestru zabytków i objęte strefą ścisłej ochrony
konserwatorskiej,
otoczenie zespołów rezydencjonalnych, sakralnych oraz innych zabytkowych objętych
strefami ścisłej ochrony konserwatorskiej,
obszary występowania stanowisk archeologicznych o zachowanych formach
krajobrazowych wraz z ekspozycją na te obszary,
otoczenie Pomnika Zagłady i Męczeństwa Narodu Polskiego w Gross-Rosen,
pola bitew historycznych,
krajobrazy warowne twierdz,
krajobrazy historycznych miast i zespołów zabytkowych z wyeksponowanymi
panoramami,
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 84 z 111
-
krajobrazy otwartych panoram pasm górskich jakie zachowały się w Kotlinach Mirskiej,
Jeleniogórskiej, Kamiennogórskiej, Kłodzkiej oraz na przedpolach Masywu Ślęży, Gór
Izerskich, Gór Kaczawskich, Gór Sowich i Gór Bardzkich.
Dodatkowo, jako obszary mogące wchodzić w konflikt funkcjonalny wyróżnia się:
tereny zabudowane, tereny przewidziane do zabudowy, tereny uzdrowiskowe i tereny
rekreacyjne i przeznaczone do rozwoju turystyki.
W świetle materiałów źródłowych za niewłaściwe pod względem krajobrazowym należy
uznać lokalizacje elektrowni: na przedpolu panoram, w osiach widokowych i ciągach
widokowych na wartościowe obiekty przyrodnicze, zabytki i wartościowe zespoły zabudowy,
założenia parkowe, w tym zwłaszcza dominanty krajobrazowe. Spełnienie wymienionych
wymogów umożliwia zdecydowane ograniczenie potencjalnie negatywnego wpływu na
krajobraz.
Sytuacja powyższa dotyczy praktycznie wyłącznie aspektów wizualno-estetycznych,
bowiem planowane przedsięwzięcie nie wpłynie w dużym stopniu na zaburzenie krajobrazu
w sensie jego struktury przyrodniczej. Zwłaszcza, iż w związku z jego realizacją nie ma
potrzeby fragmentacji lokalnych ekosystemów seminaturalnych (łąkowych, leśnych i
zadrzewieniowych, dolinnych itp.), a także zmiany istniejącego użytkowania na terenach
przyległych do poszczególnych elektrowni wiatrowych. Przedsięwzięcie będzie realizowane
wyłącznie na terenach rolniczych.
W odniesieniu do rozpatrywanej farmy Wojcieszyn stwierdzono, że spełnia ona
wszystkie kryteria lokalizacji wyszczególnione powyżej, a zatem odznacza się bardzo niską
konfliktowością krajobrazową.
Bardziej szczegółowej oceny wymaga jedynie sytuacja możliwego wpływu na
ekspozycję widokową: krajobrazu historycznego zespołów zabytkowych z wyeksponowanymi
panoramami, krajobrazów otwartych panoram pasm górskich na przedpolu Gór Izerskich,
zwłaszcza w przypadku sytuowania elektrowni na przedpolu widokowym na te obiekty i
obszary. Ocena taka zostanie przedstawiona w dalszej części opracowania.
8.11.2.3.
Charakterystyka i cechy specyficzne lokalnego krajobrazu w odniesieniu do
lokalizacji elektrowni wiatrowych
Na obszarze objętym lokalizacją farmy wiatrowej można wyróżnić trzy typy krajobrazu
w zależności od stopnia przekształcenia spowodowanego działalnością człowieka:


Krajobraz zbliżony do naturalnego – krajobraz występujący na obszarach, gdzie
działalność człowieka nie spowodowała istotnych zmian naruszających zdolność
środowiska do samoregulacji i charakteryzuje się brakiem elementów przestrzennych
wprowadzanych przez człowieka. Występuje na terenach leśnych oraz na niektórych
odcinkach naturalnych, porośniętych bujną roślinnością dolin dopływów rzeki Skory.
Doliny te pełnią funkcje naturalnych korytarzy ekologicznych; jest to krajobraz o
wysokiej wartości wizualnej, dający lokalnie efekt „dzikości i naturalności”, bogaty w
malownicze wnętrza w rozszerzeniach doliny, a w lasach w polany zajęte przez
śródleśne łąki. Wyróżniają się one atrakcyjnością krajobrazową wynikającą z
obecności różnorodnych elementów krajobrazotwórczych tworzących harmonijne
wnętrza, z bliskimi i dalekimi widokami. Duża różnorodność przyrodnicza podwyższa
ich atrakcyjność krajobrazową.
Krajobraz naturalno-kulturowy - właściwy dla obszarów ekstensywnej gospodarki,
wprowadzającej pewne zmiany w środowisku przyrodniczym oraz elementy
przestrzenne związane z działalnością człowieka, pozostające jednakże w pewnej
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 85 z 111
harmonii ze środowiskiem. Występuje na otwartych przestrzeniach gdzie lasy, pola
i łąki tworzą malowniczą i różnorodną widokowo mozaikę, poza zabudowaniami wsi.
Krajobraz kulturowy - występujący na obszarze intensywnej gospodarki człowieka,
wprowadzającej daleko idące zmiany w układzie warunków naturalnych, naruszającej
zdolności do samoregulacji oraz krajobrazowo agresywne elementy przestrzenne
stworzone przez człowieka. Na obszarach objętych opracowaniem oraz w ich rejonie
wyróżniono: krajobraz rolniczy - występujący na obszarach użytkowanych pól i łąk,
krajobraz obszarów zabudowy - występuje na terenach zabudowań miejscowości
położonych w sąsiedztwie: Pielgrzymki, Nowej Wsi Grodziskiej, Wojcieszyna,
Uniejjwic, Nowych Łąk. lokalnie, na północ od drogi Wojcieszyn- Nowa Wieś
Grodziska krajobraz charakteryzuje się większą różnorodnością wynikającą z
bogatszej rzeźby oraz większej ilości terenów zalesionych. Obszar ze względu na
różnice wysokości charakteryzuje się dużą ekspozycyjnością, jednak istniejące pasy
zadrzewień i zalesień stanowią wyraźne bariery widokowe, skracają widoki i
powodują powstawanie wnętrz krajobrazowych. Łagodnie nachylone w kierunku rzeki
Skory, lekko pofałdowane tereny pól, rozcięte są rozczłonowaną, wijącą się
malowniczo doliną rzeki Piasecznej, porośniętą łąkami, liściastymi lasami,
zadrzewieniami i zakrzewieniami. W części położonej na południe od drogi
Wojcieszyn – Nowa Wieś Grodziska występują większe, mniej zróżnicowane
hipsometrycznie rozległe powierzchnie rolne, w obrębie których występują niewielkie
kompleksy leśne, opadające łagodnie w stronę południową z dalekimi, niczym nie
przysłoniętymi widokami na Karkonosze, Góry Izerskie oraz na panoramę wsi
Pielgrzymka.

Krajobraz obszaru opracowania można określić jako malowniczy, choć niezbyt mocno
zróżnicowany. Wynika to z istniejącej rzeźby oraz pokrycia terenu, będącego konsekwencją
form i struktury jego użytkowania. Teren jest dość wyrównany, miejscami łagodnie
pofałdowany, opadający w kierunku doliny Skory i przecięty w kilku miejscach dolinami jej
dopływów. Atrakcyjność widokową obszaru zdecydowanie podwyższają położone w bliskim
sąsiedztwie, a widoczne na dalekim planie pasma łagodnych wzniesień porośniętych lasem
oraz wzgórz będących zalesionymi bazaltowymi stożkami wulkanicznymi.
Mimo, iż tereny zabudowane występują poza obszarem opracowania, są widoczne
w rozległych panoramach i wpływają na ich jakość. W krajobrazie wsi dominują zabudowania
mieszkalne i gospodarcze otoczone towarzyszącą im roślinnością ogrodów przydomowych,
sadów i zadrzewień, oraz zabudowania usługowe i kościoły, będące często dominantami
krajobrazowymi. Zabudowania otoczone są kępami wysokich zadrzewień, co szczególnie w
okresie wegetacyjnym ma duże znaczenie krajobrazowe i izolacyjne. Domy we wsiach nie
wykazują cech regionalnych, budynki są niewysokie o dwuspadowych dachach często
krytych dachówką. Prawie we wszystkich miejscowościach w rejonie obszarów objętych
opracowaniem zachowały się pojedyncze, stare zabytkowe obiekty, które bez względu na ich
obecny stan, są cennym elementem krajobrazu kulturowego.
8.11.2.4. Kluczowe cechy widokowe, na które może mieć wpływ farma wiatrowa
Za podstawowe elementy widokowe, na które inwestycja może oddziaływać wizualnie,
bądź też tereny, z których farma wiatrowa może szczególnie niekorzystnie być eksponowana
wizualnie, należy uznać:
-
tereny zabudowane, w obrębie których kumuluje się występowanie obiektów
zabytkowych, w tym zwłaszcza wyodrębniających się w krajobrazie (np. kościoły,
wieże itp.), co dotyczy zwłaszcza najbliższych miejscowości: Grodziec, Nowa Wieś
Grodziska, Uniejowice, Wojcieszyn, Pielgrzymka.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 86 z 111
-
-
podstawowy szlak komunikacji drogowej jakim jest droga wojewódzka nr 364
(Dolnośląski Szlak Św. Jakuba), z którego rozciąga się panorama widokowa na
Góry Izerskie, a także Góry Kaczawskie,
droga Grodziec – Czaple i dalej na południe, stanowiąca Szlak Zamków
Piastowskich,
droga powiatowa nr 2278 łącząca wieś Pielgrzymka i Nową Wieś Grodziska,
zabytkowy park w Nowej Wsi Grodziska, objęty ochroną konserwatorską.
8.11.2.5. Ocena oddziaływania na etapie realizacji przedsięwzięcia
Podczas realizacji przedsięwzięcia możliwe jest powstanie oddziaływania wizualnego
określonego jako negatywne, związanego z wznoszeniem poszczególnych konstrukcji,
transportem wielkogabarytowych elementów, poruszaniem się pojazdów i maszyn w
rolniczym krajobrazie odznaczającym się, jak stwierdzono powyżej, niskim stopniem
zainwestowania. Może dojść również do obniżenia jakości wizualnej krajobrazu, a także jego
struktury, w przypadku usuwania czy też zmian w stosunku do elementów zieleni i siedlisk
(np. usuwanie zadrzewień i zakrzaczeń śródpolnych).
Zasięg przestrzenny oddziaływania dotyczy terenu realizacji przedsięwzięcia jak i
obszaru z którego poszczególne prace i wznoszone konstrukcje będą widoczne. Będzie
zatem miejscowy i/lub pozamiejscowy – lokalny. W tym wypadku jednak czas oddziaływania
będzie krótkookresowy, ograniczony do czasu wznoszenia poszczególnych turbin.
Ważne jest, iż negatywne wizualne skutki krajobrazowe wynikające z okresu budowy
turbin (wznoszenie konstrukcji, transport wielkogabarytowy, poruszanie się maszyn i
pojazdów itp.) nie obejmą całego obszaru parku wiatrowego jednocześnie, lecz będą
realizowane sukcesywnie, co pozwala znacząco ograniczyć zasięg wizualny. Elektrownie
wznoszone będą w różnych odstępach czasowych, obejmując w jednym okresie stosunkowo
niewielki obszar prowadzonych prac.
W skali realizacji przedsięwzięcia struktura krajobrazu zostanie zachowana, gdyż
inwestycja będzie realizowana wyłącznie na gruntach ornych. Żadna z turbin wiatrowych nie
obejmuje cennych lokalnie przyrodniczo i krajobrazowo obszarów, a zwłaszcza będzie
realizowana w miarę możliwości:




bez uszczuplania zadrzewień i zakrzewień śródpolnych,
bez ingerencji w ekosystemy leśne i mniejsze enklawy zadrzewień,
poza doliną rzeki Piasecznej i doliną rzeki Skory i jej dopływami, porośniętych łąkami,
lasami, zadrzewieniami i zakrzewieniami, stanowiącymi lokalne korytarze
ekologiczne,
poza siedliskami łąkowymi, podmokłymi i innymi wzbogacającymi lokalny krajobraz.
Mając na uwadze powyższe, a zwłaszcza krótki czas wznoszenia turbin, ostatecznie
zagrożenie wizualne a także potencjalne zmiany strukturalne krajobrazu na etapie realizacji
planowanego przedsięwzięcia ocenia się jako małe i nieistotne.
8.11.2.6. Ocena oddziaływania wizualnego na etapie funkcjonowania przedsięwzięcia
Okres funkcjonowania przedsięwzięcia dotyczy oddziaływania wizualnego
wynikającego z obecności i funkcjonowania w krajobrazie turbin wiatrowych. Tym samym
oddziaływanie należy traktować jako długookresowe, ale i jednocześnie odwracalne, w
przypadku podjęcia rozbiórki konstrukcji po okresie ich funkcjonowania. Zasięg przestrzenny
oddziaływania dotyczy obszaru, z którego poszczególne elektrownie będą widoczne, będzie
zatem pozamiejscowy – lokalny.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 87 z 111
Ze względu na projektowaną wysokość (105 m sama konstrukcja nośna) konstrukcje
elektrowni będą konkurencyjne w stosunku do istniejących dominant krajobrazowych
i przejmą ich rolę. Lokalizacja farmy siłowni wiatrowych w sposób długotrwały (przynajmniej
na czas funkcjonowania inwestycji) zmieni fizjonomię krajobrazu, a wysokie słupy oraz duże
łopaty wirników będą widoczne ze znacznych odległości.
Ocena wpływu wizualnego na krajobraz została przeprowadzona przy pomocy dwóch metod:
A. analizy zasięgu potencjalnego pola widoczności,
B. oceny punktów widokowych (z uwzględnieniem wizualizacji fotograficznej).
A. ANALIZA ZASIĘGU WIDOCZNOŚCI
Założenia metodyczne prognozy
Wizualne oddziaływanie na krajobraz jest określane jako jedno z kontrowersyjnych
wpływów wynikających z realizacji elektrowni wiatrowych, jednakże ocena takiego wpływu na
krajobraz opiera się na cechach niemierzalnych i obarczona jest dużą subiektywnością.
Prognozę oddziaływania wizualnego na krajobraz oparto o użycie oprogramowania
GIS w celu określenia zasięgu widoczności turbin elektrowni. Analizę przeprowadzono przy
użyciu aplikacji SAGA 2.0.3. W procedurze konieczne było stworzenie cyfrowego modelu
terenu (DTM), przy czym ostatecznie do analizy wykorzystano rozdzielczość DTM
wynoszącą 25m. Oszacowanie zasięgu pola widoczności wyznaczono dla promienia 7 km.
Przyjęty promień analizy uznano za optymalny, a wynika on ze zróżnicowanej percepcji
potencjalnych odbiorców oraz ze zmiennych warunków klimatycznych (przez znaczną część
roku przejrzystość powietrza rzadko przekracza 5–7 km). Poza tym w większej odległości
lokalne elementy pokrycia terenu (zabudowa, zadrzewienia itp.) skutecznie oddziałują
minimalizująco w przypadku potencjalnego wpływu wizualnego. Danymi wejściowymi były
informacje lokalizacyjne oraz parametry techniczne turbin (wysokość, rozpiętość łopat). W
analizie uwzględniono przysłanianie zasięgu widoku przez tereny leśne – warstwie lasów
nadano atrybut wysokości wynoszący 20m. Na obecnym etapie zakłada się, że planowana
farma wiatrowa będzie zrealizowana przy wykorzystaniu turbin osadzonych na wieżach o
wysokości 105m. Do analizy zasięgu widoczności przyjęto wysokość wieży turbiny jako
wysokość wyjściową do obliczeń. Pole widoczności określono dla jednej turbiny
umieszczone w centralnej części farmy wiatrowej. Wyznaczony tą metodą zasięg pola
widoczności oznacza powierzchnie, z których konstrukcje elektrowni o minimalnej wysokości
50m (połowa rotora w tym śmigło) będą widziane przez ludzi.
Założenia i parametry przyjęte do analizy:
-
wysokość widzialnej części konstrukcji
wysokość konstrukcji słupa
lokalizacja posadowienia słupa
-
wysokość przysłonięcia terenami leśnymi
minimum 50m
105 m
przyjęto elektrownię usytuowaną w centrum farmy
wiatrowej
20 m
Schemat Etapy postępowania podczas opracowywania analizy widoczności
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 88 z 111
DANE WEJŚCIOWE
DANE DODATKOWE (GIS)
Lokalizacja
Typ i parametry urządzeń
Dane hipsometryczne (warstwa wektorowa)
Warstwa obszarów leśnych (warstwa wektorowa)
GIS - POSTĘPOWANIE
1.
2.
3.
4.
5.
Wygenerowanie warstwy rastrowej numerycznego modelu terenu (DTM) z danych
wektorowych
Wygenerowanie warstwy rastrowej z wartością numeryczną z wektorowej warstwy lasów
Nałożenie warstwy rastrowej lasów na DTM
Dobranie parametrów analitycznych (wysokość urządzenia, analizowany zasięg, inne)
Przeprowadzenie analizy widoczności
Należy mieć na uwadze, że analiza pola widoczności ma wyłącznie charakter
potencjalny i obarczona jest dużym błędem, gdyż na lokalne warunki widoczności mogą mieć
wpływ różne elementy terenu o charakterze przesłaniającym, które nie mogą być
uwzględnione w tej analizie.
Dla ogólnej oceny potencjalnego wpływu wizualnego przyjęto następującą skalę:



Wpływ mały - pole widoczności stanowi 0-30% całego pokrycia obszaru w
rozpatrywanym promieniu,
Wpływ średni - pole widoczności stanowi 30-60% całego pokrycia obszaru w
rozpatrywanym promieniu,
Wpływ duży - pole widoczności stanowi > 60% całego pokrycia obszaru w
rozpatrywanym promieniu.
Wyniki prognozowania oddziaływania wizualnego
Turbiny elektrowni wiatrowej będą nowym, swoistym oddziaływaniem krajobrazowym
pod względem wizualnym. Głównym czynnikiem wpływającym na zasięg oddziaływań będzie
wielkość (wysokość) poszczególnych turbin oraz ich usytuowanie w rejonie o lokalnie
zmiennej rzeźbie terenu.
W celu określenia pola widoczności (zasięgu oddziaływania wizualnego)
przeprowadzono analizę w systemie komputerowym GIS przy założeniu, że planowane jest
usytuowanie wież nośnych o wysokości 105 m. Analizę przeprowadzono dla jednej wieży,
położonej w centrum parku wiatrowego. Wyznaczony zasięg pola widoczności
projektowanych siłowni wiatrowych przedstawiono na mapie – Mapa zasięgu pola
widoczności (zał. 19). Z obszarów objętych zasięgiem widzialności wyłączono tereny
zalesione, traktując je jako obszary, z których elektrownie nie będą widoczne (przez
obserwatora) ze względu na przesłonięcie zielenią.
Analiza pola widoczności przedmiotowej farmy wiatrowej pozwala na przedstawienie
następujących wniosków:
1.
Farma będzie widoczna na dużej powierzchni terenów otwartych (niezalesionych)
obejmujących obszar w promieniu przynajmniej 7km, przy czym powierzchnia pola
widoczności w tym promieniu wyniesie ok. 6872,4 ha, natomiast współczynnik pokrycia
pola widoczności obejmie 44,67% powierzchni całkowitej. Zatem zgodnie z powyższą
skalą, przewidywany wpływ będzie średni.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 89 z 111
2.
3.
4.
5.
Pole widoczności jest dość zmienne na poszczególnych kierunkach, a uwarunkowane
jest w szczególności dość znacznym udziałem kompleksów leśnych o zróżnicowanym
rozczłonkowaniu i powierzchni. Największy udział terenów leśnych występuje na
kierunku północnym, wschodnim i południowo-wschodnim, a także południowozachodnim. Skutecznie ograniczają one potencjalny zasięg widoczności terenu farmy z
obszarów położonych poza lasami, w tym zwłaszcza zabudowanymi, co dotyczy
również miasta Złotoryja.
Rzeźba terenu nie jest jeszcze na tyle zróżnicowana lokalnie aby mieć duże znaczenie
dla ograniczenia pola widoczności. Potęguje natomiast ograniczenie zasięgu
wizualnego zalesionych wzgórz, jak np. Mnisza Górka od strony północnej, wzniesienia
na południe od drogi wojewódzkiej nr 364.
Generalnie farma wiatrowa będzie widoczna ze strony najbliżej położonych
miejscowości (należy przyjąć, że przynajmniej dla mieszkańców skrajnej zabudowy
elektrownie, lub przynajmniej pewna ich część, mogą być widoczne): Pielgrzymka,
Wojcieszyn, Nowa Wieś Grodziska, w mniejszym stopniu ze strony miejscowości
usytuowanych na kierunkach: północno-wschodnim (Uniejowice), północno-zachodnim
(Grodziec, Sędzimirów), południowym.
Elektrownie będą również widoczne na znacznych odcinkach dróg głównych, które
w tym rejonie można traktować jako szlaki, czy tez ciągi widokowe.
Przeprowadzona ocena wizualna jest obarczona znacznym błędem wynikającym z
występowania w krajobrazie oprócz terenów leśnych również szeregu innych obiektów,
zwłaszcza lokalnych (zróżnicowana wysokościowo zabudowa, drzewostan przydrożny, inne
obiekty budowlane itp.), które mogą stanowić „izolację” wizualną dla terenów leżących w ich
sąsiedztwie, a których to w rozpatrywanej skali nie da się zastosować.
Ostatecznie jednak, wobec wykazania, iż zasięg pola widoczności wyniesie niecałe
45% całego pola (oddziaływanie średnie), braku szczególnych ograniczeń prawa
miejscowego w zakresie oddziaływania krajobrazem, ustaleń zawartych w miejscowym
planie zagospodarowania przestrzennego oraz faktu iż okoliczne obszary nie są
przewidywane do ochrony obszarowej wynikającej z ustawy o ochronie przyrody, uznano że
zakładany wariant wysokościowy wież jest akceptowalny.
Czynnikami, które oprócz aspektów gabarytowych, mogą być negatywnie postrzegane
przez otoczenie są zwłaszcza: rodzaj turbin, kolorystyka kontrastująca z otoczeniem,
błyszczące powierzchnie, towarzyszące elementy i obiekty konstrukcyjne, wzajemne
rozmieszczenie poszczególnych elektrowni, warunki przyrodniczo-krajobrazowe (np.
występowanie zadrzewień i zakrzewień osłaniających), a także zachowanie czystości
samych turbin w okresie ich funkcjonowania (nie czyszczone konstrukcje są zwykle
negatywnie odbierane przez obserwatorów). Dlatego też minimalizowanie wpływu
wizualnego na krajobraz będzie realizowane poprzez odpowiednie rozwiązania, które
przedstawiono w dalszej części.
B. OCENA PUNKTÓW WIDOKOWYCH - WIZUALIZACJA FOTOGRAFICZNA
Uzupełnieniem oceny w odniesieniu do oddziaływania na krajobraz lokalny jest ocena
punktów widoczności, z uwzględnieniem wizualizacji fotograficznej jaką przedstawiono na
fotografiach nr A – D, która to ocena została wykonana z terenów najbliższych ciągów
komunikacyjnych oraz otaczających miejscowości. Uwzględniają one kluczowe cechy
widokowe lokalnego krajobrazu, które wyszczególniono w rozdziale 8.11.2.4. Uwzględniają
one również możliwość wpływu na ekspozycję widokową krajobrazu historycznego zespołów
zabytkowych z wyeksponowanymi panoramami, a także krajobrazów otwartych panoram
pasm górskich na przedpolu Gór Izerskich, o czym wspomniano w rozdziale 8.11.2.2.
Właśnie te otaczające farmę wiatrową obszary uznano za reprezentatywne w sensie
ekspozycji. Będą to rejony narażone w największym stopniu na oddziaływanie wizualne ze
strony farmy wiatrowej (zał. 20).
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 90 z 111
Wprawdzie dla terenów okolicznej zabudowy zieleń śródpolna będzie stanowiła
częściową izolację, jednakże praktycznie na każdym z kierunków, przynajmniej dla
zabudowy skrajnej okolicznych miejscowości i dla terenów komunikacyjnych biegnących
terenem otwartym, elektrownie w różnym zakresie będą widoczne. Generalnie należy
stwierdzić,
że
w skali lokalnej elektrownie będą dominującymi antropogenicznymi elementami w
krajobrazie.
Kryteria ostatecznej oceny są następujące:
Oddziaływanie duże
(istotne)
Możliwe jest przesłanianie przez elektrownie cennych przyrodniczych lub kulturowych
elementów krajobrazu, zwłaszcza chronionych, a przy tym ilość potencjalnych
obserwatorów jest duża, lub punkt (ciąg) ma szczególną wartość kulturową.
Oddziaływanie
średnie
Możliwe jest przesłanianie przez elektrownie cennych przyrodniczych lub kulturowych
elementów krajobrazu, zwłaszcza chronionych, ale ilość potencjalnych obserwatorów
nie jest duża, a jednocześnie punkt (ciąg) nie ma szczególnej wartości kulturowej.
Oddziaływanie małe
Krajobraz nie jest cenny, a przy tym nie występuje sytuacja przesłaniania przez
elektrownie szczególnych przyrodniczych lub kulturowych elementów krajobrazu,
zwłaszcza chronionych.
Analiza otaczających farmę wiatrową obszarów uznanych za reprezentatywne w
sensie ekspozycji, tj. rejonów najbardziej narażonych na oddziaływanie wizualne – obszary,
z których elektrownie będą potencjalnie widoczne w największym stopniu, jest następująca:

Punkt 1 (fotografia A)
Droga woj. 364
Droga stanowi Dolnośląski Szlak Św. Jakuba, łączy miejscowość Pielgrzymka i Lwówek
Śląski.
Charakterystyka
Widok w kierunku północno-wschodnim na miejscowość Pielgrzymka. Krajobraz jest tu
mało urozmaicony. Lokalne elementy zieleni średniej i wysokiej przesłaniają częściowo
dalszy plan. Zabudowa wsi Pielgrzymka jest bardzo słabo widoczna, z uwagi na fakt, iż
usytuowana jest w obniżeniu doliny Skory. Lokalną dominantę stanowi jedynie kościół
parafialny p.w.Św. Jana Nepomucena. Dopiero na dalekim planie widoczne są
zalesione wzniesienia, podnoszące walor wizualny krajobrazu.
Prognoza
oddziaływania
Elektrownie wiatrowe znajdą się zarówno na przedpolu widokowym jak i na dalszym
planie, jednakże elektrownie z uwagi na konfigurację terenu i lokalizację zabudowy wsi
Pielgrzymka w obniżeniu, nie będą przesłaniać zespołów zabudowy wiejskiej.
Równocześnie lokalna dominanta ruralistyczna jaką jest kościół Św. Nepomucena nie
będzie przesłaniany przez turbiny, a w miarę przybliżania się do wsi, elektrownie będą
„oddalać się” od osi widokowej którą wytycza droga w kierunku Pielgrzymki.
Ocena oddziaływania
Oddziaływanie małe.

Punkt 2 (fotografia B)
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 91 z 111
Droga powiatowa
Droga powiatowa nr 2278 łączy wieś Pielgrzymka od wschodu i Nową Wieś Grodziska
od zachodu.
Charakterystyka
Widok w kierunku północnym na teren lokalizacji północnej części farmy wiatrowej.
Krajobraz typowo rolniczy w pierwszym planie jest mało urozmaicony. Brak jest
widocznych zespołów zabudowy okolicznym wsi (widok w kierunku Grodźca). Dopiero
na dalekim planie słabo wyodrębnia się zalesione wzniesienie Mniszej Górki.
Prognoza
oddziaływania
Elektrownie wiatrowe znajdą się na przedpolu widokowym obejmując teren rolniczy.
Jednakże elektrownie nie będą przesłaniać obiektów zabudowy zabytkowej, czy innej
wiejskiej, w tym lokalnie eksponowanej. Nie jest to również obszar o szczególnie
cennych walorach widokowych. Widoczna na dalszym planie Mnisza Górka, która
będzie częściowo przesłaniana przez elektrownie, nie jest objęta ochroną szczególną.
Poza tym sama droga, z której obserwowana będzie farma, stanowi jedynie ciąg
lokalny, a więc nie związany z dużym natężeniem ruchu drogowego, a tym samym i
potencjalnych obserwatorów.
Ocena oddziaływania
Oddziaływanie małe.

Punkt 3 (fotografia C)
Droga powiatowa
Droga powiatowa nr 2278 łączy wieś Pielgrzymka od wschodu i Nową Wieś Grodziska
od zachodu.
Charakterystyka
Widok w kierunku południowym na teren lokalizacji południowej części farmy wiatrowej.
Krajobraz jest tu wyraźnie urozmaicony i cenny. Stanowi o tym panorama widokowa na
położone na dalekim planie Góry Kaczawskie i Izerskie, prawie nie zakłócona przez
antropogeniczne formy pokrycia terenu. W pierwszym planie terenom rolnym
towarzyszą enklawy lasów i zadrzewień, w tym w lokalnym obniżeniu dolinnym.
Prognoza
oddziaływania
Elektrownie wiatrowe znajdą się na przedpolu panoramy widokowej na Góry
Kaczawskie i Izerskie, powodując że będą one częściowo przesłaniane. Sama droga
jednak, z której obserwowana będzie farma i góry, stanowi jedynie ciąg lokalny, a więc
nie związany z dużym natężeniem ruchu drogowego, a tym samym i potencjalnych
obserwatorów. Ponadto
w dokumencie miejscowym jakim jest Miejscowy plan
zagospodarowania przestrzennego, panorama widokowa nie jest objęta szczególną
ochroną.
Ocena oddziaływania
Oddziaływanie średnie

Punkt 4 (fotografia D)
Droga Grodziec Czaple
Droga łączy wieś Grodziec od północy i wieś Czaple od południa. Stanowi jednocześnie
Szlak Zamków Piastowskich.
Charakterystyka
Widok w kierunku południowo-wschodnim na północną część terenu lokalizacji farmy
wiatrowej. Krajobraz jest tu słabo urozmaicony geomorfologicznie i pod względem
użytkowania, gdyż są to prawie wyłącznie grunty orne. Lokalnie wzbogacają krajobraz
elementy zieleni śródpolnej i małe kompleksy leśne, natomiast widoczna od strony
prawej zabudowa wsi Nowa Wieś Grodziska jest praktycznie schowana w obniżeniu
lokalnej doliny. Zakłóceniem antropogenicznym krajobrazu jest linia napowietrzna
wysokiego napięcia 400kV. Nie jest od tej strony widoczna zabudowa wsi Wojcieszyn.
Prognoza
oddziaływania
Elektrownie wiatrowe będą usytuowane w znacznej odległości, tj. minimum 3 km od
drogi. Nie będą one przesłaniające w stosunku żadnych wartościowych elementów
krajobrazu, przyrody czy dziedzictwa kulturowego.
Ocena oddziaływania
Oddziaływanie małe
Rozpatrywane obszary i punkty dodatkowe:

Tereny zabudowane okolicznych miejscowości
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 92 z 111
Tereny zabudowane
Obejmuje tereny najbliższych miejscowości: Grodziec, Nowa Wieś Grodziska,
Uniejowice, Wojcieszyn, Pielgrzymka.
Charakterystyka
Na obszarach okolicznych miejscowości kumuluje się występowanie obiektów
zabytkowych, w tym zwłaszcza wyodrębniających się w krajobrazie, np. wieże
kościołów. Ponadto zabudowa tworzy cenne układy ruralistyczne. Zabudowa wiejska
może być jednak obserwowana wyłącznie z wnętrza poszczególnych wsi, zarówno
przez mieszkańców jak i poruszających się głównymi drogami.
Prognoza
oddziaływania
Należy przyjąć, że przynajmniej dla mieszkańców skrajnej zabudowy elektrownie
(przynajmniej pewna ich część) mogą być widoczne. W stosunku do mieszkańców
wymienionych miejscowości, rozmieszczonych w odległości 0,5-3,0 km, elektrownie
będą wprawdzie dominantami krajobrazu, jednakże: znajdą się na drugim planie
krajobrazu, będą częściowo przesłaniane przez elementy pokrycia terenu, zwłaszcza
zadrzewienia, nie będą przesłaniały obiektów zabytkowych i innych lokalnie cennych
zespołów zabudowy, z uwagi na konfigurację terenu. Z wnętrz poszczególnych
miejscowości elektrownie będą widoczne jako dalszy plan krajobrazu, a w dużym
stopniu mogą również nie być widoczne wcale, lub tylko w niewielkim stopniu.
Ocena oddziaływania
Oddziaływanie małe

Droga wojewódzka 364 – widok w kierunku południowym
Droga woj. 364
Droga stanowi Dolnośląski Szlak Św. Jakuba, łączy miejscowość Pielgrzymka i Lwówek
Śląski.
Charakterystyka
Z drogi, w kierunku południowym, rozciąga się malowniczy, niczym nie zakłócony widok
na Góry Kaczawskie i Góry Izerskie. Na okolicznym obszarze, z uwagi na zwiększony
potencjalny charakter przepustowości (droga wojewódzka), a także fakt, iż jest to cenny
element dziedzictwa kulturowego: Dolnośląski Szlak Św. Jakuba, jest to cenny obszar
widokowy.
Prognoza
oddziaływania
Planowana farma wiatrowa będzie usytuowana na północ od rozpatrywanej drogi, a
więc poza możliwym negatywnym oddziaływaniem, związanym z zakłóceniem
panoramy widokowej.
Ocena oddziaływania
Brak wpływu.

Zabytkowy park w Nowej Wsi Grodziska
Zabytkowy Park
Park położony jest we wschodniej części wsi Nowa Wieś Grodziska
Charakterystyka
Park objęty jest ochroną konserwatorską. Znajduje się w lokalnym obniżeniu dolinnym
we wschodniej części wsi.
Prognoza
oddziaływania
Negatywne oddziaływanie związane jest z zakłóceniem widoku Parku ze strony
mieszkańców wsi Nowa Wieś Grodziska. Niemniej wszystkie turbiny wiatrowe będą
umiejscowione po wschodniej stronie i w oddaleniu od Parku (ponad 0,5 km), co
pozwala stwierdzić, że nie znajda się na przedpolu widokowym na rozpatrywany obszar.
Ocena oddziaływania
Oddziaływanie małe
W żadnym z rozpatrywanych powyżej punktów i obszarów widokowych nie stwierdzono
potencjalnego pojawienia się negatywnego wpływu wizualnego na krajobraz, który można
byłoby określić jako znaczący i nieakceptowalny.
Istotne jest, że oddziaływanie wizualne turbin na krajobraz jest w dużym stopniu
uzależnione od subiektywnych odczuć obserwatora, co powoduje, że może ono być
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 93 z 111
traktowane przez różnych odbiorców zarówno negatywnie jak i pozytywnie. Na przykład
przez kierowców pojazdów poruszających się po okolicznych drogach, nie mieszkających w
tym rejonie, elektrownie mogą być odbierane jako pozytywny, urozmaicający element
krajobrazu.
8.11.2.7. Podsumowanie i wnioski
Siłownie wiatrowe ze względu na wysokość konstrukcji oraz małą zmienność
ukształtowania terenu będą stanowiły zdecydowaną lokalną dominantę krajobrazową. W
sposób widoczny zmienią fizjonomię krajobrazu i będą widoczne ze znacznych odległości, w
tym dla terenów położonych poza terenem farmy wiatrowej. W przypadku tego typu
przedsięwzięcia, mimo podjęcia rozwiązań minimalizujących przedstawionych w poprzednich
rozdziałach, nie ma właściwie możliwości całkowitego wyeliminowania oddziaływania
wizualnego. Potencjalne oddziaływanie wizualne będzie jednak w rozpatrywanym przypadku
ostatecznie nieistotne, zwłaszcza przy braku szczególnych ograniczeń wynikających z prawa
miejscowego, gdyż:
-
-
-
-
Farma wiatrowa nie będzie usytuowana w obrębie oraz nie będzie przesłaniać
ruralistycznych zespołów zabudowy, zabytków i innych wartościowych zespołów
zabudowy, założeń parkowych, parków kulturowych oraz innych cennych czy
wartościowych kulturowych dominant krajobrazowych.
Przeprowadzona analiza widoczności dla jednej (położonej w centrum parku
wiatrowego) elektrowni pozwala stwierdzić, że przy zakładanej wysokości wież (105
m) pole widoczności dla promienia 7 km wynosi niecałe 45% całkowitej powierzchni
pola, co wskazuje że wielkość oddziaływania będzie średnia, przy czym rozkład
tego pola jest w dużym stopniu ograniczany większymi enklawami zieleni leśnej, w
mniejszym stopniu lokalną rzeźbą terenu. Zasięg pola widoczności jest ograniczany
przez lasy zwłaszcza na kierunku północnym, wschodnim i południowo-wschodnim,
a także południowo-zachodnim, przyczyniając się między innymi do ochrony przed
zasięgiem wizualnym Złotoryi.
W żadnym z rozpatrywanych w skali lokalnej punktów i obszarów widokowych nie
stwierdzono potencjalnego pojawienia się negatywnego wpływu wizualnego na
krajobraz, który można byłoby określić jako znaczący.
Wprawdzie zakłócona będzie panorama widokowa na Góry Kaczawskie i Góry
Izerskie od strony drogi lokalnej Nowa Wieś Grodziska – Pielgrzymka, jednakże w
skali lokalnej za podstawowy ciąg widokowy na góry należy uznać drogę
wojewódzką nr 364, która oprócz większej ilości potencjalnych obserwatorów
(większy ruch drogowy), stanowi również walor kulturowy – Dolnośląski Szlak Św.
Jakuba. Panorama widokowa ze strony drogi nie będzie zakłócona ze strony farmy
wiatrowej.
8.12. Wzajemne oddziaływanie między elementami
Przeprowadzone analizy nie wykazują wzajemnych oddziaływań towarzyszących
funkcjonowaniu farmy wiatrowej. Wszystkie oddziaływania związane z emisją do środowiska
energii (hałas, promieniowanie, infradźwięki) i zanieczyszczeń (odpady, ścieki, migotanie
cienia, deformacja krajobrazu) nie wykazują związków przyczynowo-skutkowych, ani nie
generują wzmożenia poszczególnych oddziaływań między sobą.
9. OPIS
METOD
PROGNOZOWANIA
ZASTOSOWANYCH
PRZEZ
WNIOSKODAWCĘ ORAZ OPIS PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH
ODDZIAŁYWAŃ PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO,
OBEJMUJĄCY BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE, SKUMULOWANE,
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 94 z 111
KRÓTKO-, ŚREDNIO- I DŁUGOTERMINOWE,
ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
STAŁE
I
CHWILOWE
9. 1. Opis metod prognozowania
W toku opracowywania niniejszego raportu dla prognozowania potencjalnych
oddziaływań wykorzystano obowiązującą metodykę referencyjną w zakresie modelowania
akustycznego. Analiza efektu migotania cienia przeprowadzona została w oparciu o
specjalistyczne oprogramowanie komputerowe WindPRO 2.6. W przypadku pozostałych
czynników (woda, ścieki, wody opadowe) wykorzystano metodę indukcyjną, bazującą na
bilansowaniu w oparciu o dane wskaźnikowe. W odniesieniu do odpadów przyjęto
szacunkowe wartości, oparte na rzeczywistych danych dla podobnych, istniejących obiektów.
W odniesieniu do zagadnień przyrodniczych oparto się na metodach terenowych i
eksperckich, opisowych, bazujących na analizie piśmiennictwa i kartowaniu terenu.
9.1.1. Prognozowanie akustyczne
W niniejszym opracowaniu do przeprowadzenia modelowania akustycznego
zastosowano metodykę obliczeniową dla źródeł stacjonarnych, funkcjonujące w granicach
planowanego przedsięwzięcia.
Obliczenia imisji hałasu w środowisku na etapie realizacji elektrowni wiatrowych oparto
o wyniki pomiarów zawarte w bazie danych „Database for prediction of noise on construction
and open sites”, opracowanej przez Helpworth Acoustics na zlecenie DEFRA (Department
for Environment, Food and Rural Affairs).
Obliczenia rozprzestrzeniania się fali akustycznej w środowisku na etapie eksploatacji
przeprowadzono w oparciu o model propagacji dźwięku określony normami PN-ISO 9613-2
„Akustyka. Tłumienie dźwięku podczas propagacji w przestrzeni otwartej. Ogólna metoda
obliczeniowa” oraz PN-ISO 9613-1 „Akustyka. Tłumienie dźwięku podczas propagacji w
przestrzeni otwartej. Obliczenia pochłaniania dźwięku przez atmosferę” zaimplementowany
w programie SoundPlan v. 7.0.
9.1.2. Prognozowanie efektu cienia
Dla określenia efektu migotania cienia wykorzystano specjalistyczne oprogramowanie
komputerowe WindPRO 2.6, pozwalające na symulację zasięgu i intensywności zjawiska
migotania cienia, w punktach występowania zabudowy chronionej (mieszkalnej), w otoczeniu
projektowanej farmy „Wojcieszyn”. Prognozę sporządziła firma WIND&POWER.
Zaznacza się, że na terenie Polski nie obowiązują żadne normatywy prawne i
techniczno-technologiczne, ustalające dopuszczalny akceptowalny czas wystąpienia
zjawiska migotania cienia.
9.1.3. Analizy i prognozy przyrodnicze
Analizy i prognozy przyrodnicze, w szczególności w zakresie ptaków i nietoperzy
wykonano przy wykorzystaniu następujących metodyk monitoringowych:
-
badania chiropterologiczne – wg „Tymczasowych wytycznych dotyczących oceny
oddziaływania elektrowni wiatrowych na nietoperze (na rok 2009)”. Główną metodą
stosowaną w badaniach był nasłuch detektorowy przy użyciu detektora
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 95 z 111
ultrasonicznego Pettersson D-230, połączony z rejestracją wydawanych przez
nietoperze ultradźwięków za pomocą rejestratora cyfrowego Zoom H-2, co
umożliwia ich późniejszą analizę komputerową;. Teren kontrolowano z
częstotliwością 1-2 wizyt
w miesiącu, łącznie 13 kontroli. Na badanej
powierzchni wyznaczono transekty oraz punkty nasłuchowe, umożliwiające
badanie wszystkich typów siedlisk na powierzchni. Przejścia na transektach
wykonywano z prędkością 2-3 km/h. W kilku miejscach zastosowano także
nasłuchy punktowe, trwające 10 minut. Ponadto w terenie wytypowano kilka miejsc
atrakcyjnych dla nietoperzy, na których prowadzono nasłuchy dodatkowe. Podczas
większości kontroli teren penetrowany był w porze największej aktywności
nietoperzy (do 4 godzin po zachodzie słońca). Od czerwca do września
przewidziano kontrole całonocne (po 1 w miesiącu), a podczas kontroli wiosennych
i jesiennych także dodatkowe nasłuchy rozpoczynające się 2 godziny przed
zachodem słońca, w celu stwierdzenia ewentualnych migracji sezonowych
borowców wielkich (Nyctalus noctula), które często odbywają się na długo przed
zmrokiem. Nasłuchy za każdym razem rozpoczynano z innego miejsca, tak aby
wszystkie odcinki transektów oraz punkty zostały w ciągu roku skontrolowane w
różnych porach nocy. Transekty podzielono na funkcjonalne odcinki i dla każdego
odcinka z osobna wyznaczano stopnie aktywności nietoperzy.
-
badania ornitologiczne – wg zaleceń metodycznych zawartych w „Wytycznych w
zakresie oceny oddziaływania elektrowni wiatrowych na ptaki” (PSEW 2008).
Łącznie na potrzeby przygotowywania raportu przeprowadzono 36 kontroli
terenowych, podczas których wzdłuż wyznaczonych transektów oraz w punktach
liczeniowych prowadzono obserwacje i liczenia ptaków. Przeprowadzone roczne
obserwacje ornitologiczne miały na celu określenie stopnia wykorzystania obszaru
opracowania przez ptaki w sezonie lęgowym i polęgowym, w okresach migracji
wiosennej i jesiennej oraz zimowania. Podstawowe parametry oceniane w trakcie
badań obejmowały: skład gatunkowy, liczebność, wykorzystanie przestrzeni
powietrznej, miejsca koncentracji, przebieg tras przelotów, rozmieszczenie
terytoriów lęgowych lub gniazd wybranych gatunków. W trakcie kontroli obserwator,
poruszając się wzdłuż wytyczonej trasy, zapisywał wszystkie znajdujące się w polu
widzenia ptaki, notując: gatunek, liczbę osobników, zachowanie (w kategoriach:
żerowanie, przemieszczenia lokalne, przelot nad powierzchnią), a dla ptaków
przemieszczających się wysokość lotu (w trzech kategoriach: do 50m, 50-150m i
ponad 150m). Wysokość przelotu ptaków określana była szacunkowo w
porównaniu do obiektów o znanej wysokości. Dodatkowo nanoszono na mapę
miejsca koncentracji ptaków, trasy przelotów oraz terytoria lęgowe wybranych
gatunków. Kontrole rozpoczynano w godzinach wczesnorannych – uwzględniając
okres największej aktywności ptaków, (jesień, zima – od godziny 800 do 1500,
wiosna, lato – od 600 do 1700). Miejsce rozpoczynania obserwacji zmieniane było
podczas kolejnych kontroli. W ramach rocznego monitoringu ornitologicznego
zgodnie z harmonogramem obserwacji przeprowadzono podczas poszczególnych
etapów następującą liczbę kontroli:
- I etap - sezon zimowy - po dwa liczenia w grudniu i styczniu, w dniach: 14 i 21
grudnia 2008, 3 i 17 stycznia 2009.
- II etap - sezon wiosenny, okres wędrówek wiosennych - po cztery liczenia w
lutym i marcu oraz dwa liczenia w pierwszej połowie kwietnia w dniach: 1, 7, 15
i 22 lutego, 1, 8, 22 i 28 marca oraz 4 i 11 kwietnia 2009.
- III etapu - sezon letni, okres lęgowy - dwa liczenia w drugiej połowie kwietnia
cztery liczenia w maju oraz po dwa liczenia w czerwcu, lipcu i sierpniu.
Obserwacje przeprowadzono w dniach: 19 i 26 kwietnia 2, 9, 17 i 30 maja, 14 i
28 czerwca, 5 i 19 lipca oraz 15 i 29 sierpnia 2009.
- IV etap - sezon jesienny, okres wędrówek jesiennych - po cztery liczenia we
wrześniu i październiku oraz dwa liczenia w listopadzie w dniach: 6, 12, 19 i 25
września, 4, 10, 17 i 26 października oraz 14 i 27 listopada 2009.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 96 z 111
-
badania flory i zbiorowisk roślinnych – wg metodyk wykorzystywanych dla
oznaczania i kartowania zbiorowisk roślinnych i flory
9.1.4. Prognozy krajobrazowe
Ocena wpływu wizualnego na krajobraz została przeprowadzona przy pomocy dwóch
metod:
- analizy zasięgu potencjalnego pola widoczności,
- oceny punktów widokowych (z uwzględnieniem wizualizacji fotograficznej).
Ocenę zasięgu potencjalnego pola widoczności na krajobraz przeprowadzono przy
wykorzystaniu oprogramowania GIS – aplikacja SAGA 2.0. Szczegółowe założenia
metodyczne do wykonania prognozy przedstawiono w rozdziale 8.11.2.6.
Ocenę punktów widokowych przeprowadzono z wykorzystaniem wizualizacji
fotograficznej. Szczegółowe założenia metodyczne do wykonania prognozy przedstawiono w
rozdziale 8.11.2.6.
9.2. Przewidywane, znaczące oddziaływania planowanego przedsięwzięcia
W trakcie przeprowadzonej oceny oddziaływania na środowisko nie stwierdzono
negatywnych oddziaływań, które mogłyby powodować skutki określane jako znacząco
negatywne, co dotyczy zarówno oddziaływania na środowisko życia człowieka, jak i
oddziaływań na środowisko przyrodnicze i kulturowe.
9.2.1. Oddziaływania wynikające z istnienia przedsięwzięcia
Przeprowadzona ocena wykazała, że projektowana farma wiatrowa w wariancie III,
proponowanym przez inwestora, nie będzie znacząco oddziaływać na środowisko i nie
spowoduje znaczących, negatywnych skutków środowiskowych. Istnieniu przedsięwzięcia
towarzyszyć
będą
emisje
energii
(hałasu,
infradźwięków i
promieniowania
elektromagnetycznego), emisje zanieczyszczeń (odpady, ścieki, cień), lokalne deformacje
krajobrazu oraz utrudnienia dla awifauny i chiropterofauny. Po zakończeniu eksploatacji,
oddziaływania te zanikną.
9.2.2. Oddziaływania wynikające z użytkowania zasobów naturalnych
Na etapie realizacji i eksploatacji farmy wiatrowej zużywane będą następujące zasoby
naturalne:
- surowce mineralne na etapie budowy (piasek, kruszywo) oraz wody,
- wiatr na etapie eksploatacji farmy
Skala zużycia zasobów będzie niewielka i w żaden sposób nie wpłynie na środowisko
naturalne.
9.2.3. Oddziaływania wynikające z emisji zanieczyszczeń
Wykorzystanie wiatru postrzegane jest jako jeden z najczystszych sposobów
wytwarzania energii elektrycznej. Realizacji i eksploatacji farmy towarzyszyć będą znikome
emisje zanieczyszczeń środowiskowych, ograniczające się do wytworzenia odpadów i
ścieków oraz emisji hałasu na etapie realizacji oraz emisji hałasu, promieniowania
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 97 z 111
elektromagnetycznego oraz niewielkich ilości odpadów na etapie eksploatacji.
Oddziaływania, jak wynika z raportu, nie będą znacząco oddziaływać na środowisko.
9.2.4. Oddziaływania bezpośrednie, pośrednie i wtórne







Z planowanym przedsięwzięciem wiążą się oddziaływania bezpośrednie na
powierzchnie ziemi i komponenty przyrodnicze, w szczególności glebę, rzeźbę
terenu, powierzchniowe utwory geologiczne, lokalne zgrupowania fauny,
krajobrazu. Oddziaływania te związane będą przede wszystkim z fazą realizacji
farmy.
Z fazą eksploatacji związane będą potencjalne, bezpośrednie oddziaływania na
awifaunę i chiropterofaunę (wypadki śmiertelne, zranienia, utrata siedlisk i
żerowisk), jak również pośrednie, powodujące zmiany rozmieszczenia i zachowań
lokalnych populacji ptasich,
W sposób bezpośredni naruszone zostaną warunki wizualno-estetyczne
krajobrazu, wywołane zdecydowaną dominacją wież elektrowni wiatrowych,
jednak skala naruszeń i negatywnych oddziaływań nie może być uznana jako
znacząca; Wprawdzie zakłócona będzie panorama widokowa na Góry
Kaczawskie i Góry Izerskie od strony drogi lokalnej Nowa Wieś Grodziska –
Pielgrzymka, jednakże w skali lokalnej za podstawowy ciąg widokowy w kierunku
południowym należy uznać drogę wojewódzką nr 364, stanowiąca fragment
Dolnośląski Szlak Św. Jakuba. Główny obszar ekspozycji krajobrazowej nie
będzie zakłócony przez elektrownie wiatrowe,
Oddziaływania bezpośrednie związane będą z emisją hałasu, wywołaną pracą
elektrowni wiatrowych. Dzięki ewentualnym działaniom optymalizującym, skala
oddziaływania i uciążliwości dla zdrowia ludzkiego zostanie radykalnie
ograniczona i będzie się mieściła w granciach wyznaczonych prawem norm.
Planowana farma usytuowana została w optymalny sposób w stosunku do
otoczenia przyrodniczego, zwłaszcza w odniesieniu do lokalnych ciągów
ekologicznych, stanowiących siedliska lęgowe i odpoczynkowe oraz żerowiska
dla ptaków i nietoperzy. Pozwoli to pośrednio na zminimalizowanie skutków
bezpośrednich kolizji awifauny i dalszą możliwość funkcjonowania ptaków i
nietoperzy na tym terenie.
W związku z realizacją oraz funkcjonowaniem farmy nie należy oczekiwać
występowania oddziaływań wtórnych.
Nie przewiduje się negatywnych oddziaływań bezpośrednich na spójność i
integralność obszarów Natura 2000, ani na obszary prawnej ochrony przyrody.
9.2.5. Oddziaływania krótko-, średnio- i długoterminowe



W odniesieniu do powierzchni ziemi (w tym gleby, rzeźby powierzchni ziemi i
siedlisk przyrodniczych) można mówić o oddziaływaniach krótko-,
długoterminowych i trwałych. Oddziaływania krótkookresowe obejmować będą
przekształcenia terenów i powierzchni ziemi w fazie realizacji prac budowlanomontażowych elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej. Oddziaływania
długookresowe lub trwałe dotyczyć będą siedlisk przyrodniczych objętych
posadowieniem budowli, których powrót do stanu obecnego możliwy będzie
dopiero po zlikwidowaniu przedsięwzięcia i rekultywacji terenu.
Za oddziaływania długoterminowe uznać należy przekształcenia powierzchni
terenu i lokalnych siedlisk bezpośrednio w miejscach posadowienia konstrukcji.
Oddziaływania długoterminowe, ale potencjalnie odwracalne, obejmować będą
zmiany związane z rozmieszczeniem i zachowaniem lokalnych populacji ptaków i
nietoperzy, w tym z częściową utratą lub zmianą przestrzenną siedlisk i bazy
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 98 z 111

żerowiskowej oraz kolizjami. Jednak z racji niewielkiej roli jaka obszar pod
inwestycię pełni dla ptaków, jak również wszelkich działań minializujących
podjętych w skutek monitoringu ornitologicznego i chriopterologicznego można go
uznać, że skutki tego oddziaływanie nie będą znaczące.
Realizacja i eksploatacja farmy doprowadzi do długoterminowych zmian
krajobrazowych i wizualnych, będą one mieć jednak charakter odwracalny po
zlikwidowaniu farmy.
Oddziaływania skumulowane
9.2.6.
Pod pojęciem skutków skumulowanych rozumie się oddziaływania łączne, zachodzące
w tym samym czasie, pochodzące z bliskich źródeł (realizowanych zadań) na te same
elementy środowiska (receptory), przejawiając się w postaci wzrostu natężenia skutku
(negatywnego lub pozytywnego) i zazwyczaj powiększenia zasięgu obszarowego skutku.
Oddziaływania skumulowane rozpatrywać należy w związku z położeniem w
stosunkowo bliskim sąsiedztwie dwóch farm wiatrowych, przewidywanych do realizacji
(wydane zostały pozwolenia na budowę dla tych inwestycji):
- Farmy wiatrowej Łukaszów, składającej się z 17 elektrowni wiatrowych,
rozmieszczonych w dwóch grupach - 6 i 11 elektrowni. Najbliższe elektrownie
zlokalizowane będą w odległości ok. 5 km na północny-wschód od granicy farmy
Wojcieszyn.
- Farmy wiatrowej Modlikowice, składającej się z 12 elektrowni, położonych ok. 7 km
na północny, północny-wschód od granic granicy farmy Wojcieszyn.
Oddziaływanie efektu skumulowanego rozpatrywać można w odniesieniu do
następujących czynników:

Hałas – nie należy oczekiwać skumulowanego oddziaływania zespołu farm
wiatrowych na środowisko. Przeprowadzona analiza akustyczna dla farmy
Wojcieszyn wskazuje, że zasięg izofony normatywnej 40 dBA w porze nocnej nie
będzie przekraczał linii zachodniej zabudowy wsi Pielgrzymka i Wojcieszyn,
natomiast od strony wschodniej kształtować się będzie na poziomie 30 dBA.
Uwzględniając odległość planowanych farm wiatrowych oraz propagację hałasu w
funkcji odległości od źródła, normy akustyczne utrzymywać się będą na poziomie
znacząco niższym niż dopuszczalny.

Efekt cienia – odległość farm wiatrowych oraz typowo lokalny charakter
oddziaływania
jednoznacznie
wyklucza
możliwość
wystąpienia
efektu
skumulowanego.

Infradźwięki – w kwestii dźwięków emitowanych przez turbiny wiatrowe, większość
naukowców jest więc zgodnych, że nie ma żadnych dowodów na to, by hałas i
infradźwięki, których źródłem są elektrownie wiatrowe, wywierały negatywny wpływ
na zdrowie i samopoczucie, o ile nie są zlokalizowane bezpośrednio (mniej niż 500
m) w okolicy stałego przebywania ludzi. W przypadku farm wiatrowych Łukaszów
i Modlikowice nie można więc mówić o możliwości wystąpienia efektu
skumulowanych oddziaływań.

Krajobraz - przeprowadzona analiza widoczności wskazuje, że wielkość
oddziaływania wizualnego będzie średnia, a zasięg pola widoczności jest
ograniczany przez lasy zwłaszcza na kierunku północnym, wschodnim i
południowo-wschodnim, a także południowo-zachodnim.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 99 z 111

Nietoperze - farmy Łukaszów i Modlikowice położone są na terenach otwartych, nie
połączonych z farmą w Wojcieszynie wyraźnymi korytarzami ekologicznymi, a sam
teren farmy Wojcieszyn nie jest wykorzystywany przez nietoperze w okresie
migracji i nie leży na trasie intensywnych przelotów sezonowych. Jest mało
prawdopodobne, aby obszary te były intensywnie użytkowane przez populacje
nietoperzy, wykorzystujące teren farmy Wojcieszyn i są to najbardziej
prawdopodobne kierunki przelotów nietoperzy na żerowiska. Natomiast znacznie
mniej prawdopodobne jest, aby nietoperze mające kryjówki w okolicach farmy
Wojcieszyn intensywnie użytkowały przestrzeń za północ i północny wschód od
niej. Zatem zgodnie z najlepszą obecną wiedzą wpływ skumulowany farmy
Wojcieszyn z ww. farmami można uznać za niewielki. Nie da się jednak w 100%
wykluczyć takiego wpływu, zwłaszcza w przypadku borowców wielkich.
Oddziaływania takie oraz ewentualne działania zapobiegawcze/rekompensujące
możliwe będą do określenia po przeprowadzeniu monitoringu porealizacyjnego. Na
podkreślenie zasługuje fakt, iż pomiędzy farmami pozostaną tereny wolne od
zainwestowania stanowiące dogodną bazę żerowiskową dla nietoperzy.

Ptaki - na dzień dzisiejszy w rejonie miejscowości Wojcieszyn oprócz
przedmiotowej Farmy Elektrowni Wiatrowych projektowane są jeszcze dwie
podobne inwestycje położone w rejonie miejscowości Łukaszów i Modlikowice.
Biorąc pod uwagę, że dla powyższych farm wydane zostały pozwolenia na budowę,
można przyjąc, że roczny monitoring ornitologiczny na terenie w/w farm nie wykazał
znaczącego wpływu na awifaunę we wszystkich okresach fenologicznych przy
podjęciu działań minimalizujących, umiejscowienie wszystkich trzech inwestycji w
proponowanych lokalizacjach nie powinno w sposób znaczący wpłynąć na awifaunę
regionu. Wszystkie trzy inwestycje znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie doliny
Skory, ok. 1-2 km od rzeki. Podczas obserwacji w trakcie rocznego monitoringu
ornitologicznego farmy Wojcieszyn nie zaobserwowano jednak aby dolina ta,
przynajmniej na odcinku między miejscowościami Pielgrzymka a Wojcieszyn,
stanowiła naturalny korytarz dla wędrujących ptaków. Zakładając, że jest też tak w
przypadku dwu pozostałych planowanych lokalizacji farm wiatrowych, takie
rozmieszczenie i odległości pomiędzy kolejnymi inwestycjami powinny umożliwiać
bezpieczne ominięcie turbin przez migrujące ptaki. Jednocześnie ze względu na
niewielką liczbę turbin (12-17 na obecnym etapie) oraz niezbyt dużą powierzchnię
przeznaczoną pod te inwestycje (obszar o promieniu do ok. 1,5 km), zmiana toru
lotu przez migrujące ptaki nie powinna zwiększyć znacząco wydatków
energetycznych spowodowanych koniecznością ominięcia poszczególnych farm.
Na podkreślenie zasługuje fakt, iż pomiędzy farmami pozostaną tereny wolne od
zainwestowania stanowiące dogodną bazę żywieniową dla ptaków oraz potencjalne
miejsce odpoczynku na trasach migracji.
10. OPIS
PRZEWIDYWANYCH
DZIAŁAŃ
MAJĄCYCH
NA
CELU
ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ
NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO
10.1.
Działania mające na celu zapobieganie negatywnym oddziaływaniom
Przeprowadzona w rozdziale 8 ocena oddziaływań na środowisko wskazuje, iż na
etapie realizacji przedsięwzięcia oraz w trakcie eksploatacji, mogą wystąpić oddziaływania,
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 100 z 111
dla których, z uwagi na potrzeby ochrony środowiska i jego zasobów, zachodzi potrzeba
określania działań zapobiegawczych.
Jednymi z istotniejszych działań zapobiegających negatywnym oddziaływaniom na
środowisko są:
-
ekologiczny, bezemisyjny charakter wytwarzania energii elektrycznej oraz
maksymalne ograniczenie zużycia surowców, materiałów i energii,
- lokalizacja farmy wiatrowej poza obszarami najcenniejszymi dla funkcjonowania
przyrody oraz jej elementów: szaty roślinnej, ornitofauny i chiropterofauny,
- lokalizacja farmy wiatrowej w oddaleniu i bez bezpośrednich skutków dla
wartościowych struktur i siedlisk przyrodniczych,
rezygnacja z napowietrznej sieci elektroenergetycznej, stwarzającej kolizje z ornito- i
chiropterofauną oraz deformującej lokalny krajobraz;
10.2. Działania mające na celu ograniczanie negatywnych oddziaływań
Przeprowadzona w rozdziale 8 ocena oddziaływań na środowisko wskazuje, iż na
etapie realizacji przedsięwzięcia oraz w trakcie eksploatacji, mogą wystąpić oddziaływania,
dla których, z uwagi na potrzeby ochrony środowiska i jego zasobów, zachodzi potrzeba
określania działań ograniczających. Wśród głównych działań ograniczających przewiduje się:

w zakresie ochrony chiropterofauny
-
-
-
-
-

wykluczyć lokalizację elektrowni wiatrowych na obszarach o największym ryzyku
śmiertelności nietoperzy; wyznaczone strefy buforowe uwzględniają zalecenia
EUROBATS-u i krajowych „Tymczasowych wytycznych dotyczących oddziaływania
elektrowni wiatrowych na nietoperze (na rok 2009), dotyczące usytuowania turbin
wiatrowych w odległości min. 200 metrów od ścian lasów oraz cieków wodnych i
innych elementów krajobrazu, mogących mieć znaczenie dla nietoperzy – zalecenie
to zostało uwzględnione w ramach III wariantu, wybranego do realizacji przez
inwestora (zał. 15),
unikać oświetlania turbin światłem białym i migającym (Zeller i in. 2009); zastrzeżenie
to nie dotyczy oświetlenia wynikającego z przepisów dotyczących bezpieczeństwa
ruchu powietrznego; zaleca się zastosowanie światła o minimalnej wymaganej
przepisami mocy oraz ograniczenie do minimum błysków na minutę; oświetlenie
powinno być jak najmniej widoczne z ziemi,
unikać zalesiania terenów bezpośredniego posadowienia wież elektrowni wiatrowych
oraz wprowadzania nowych ciągów zieleni wysokiej w ich pobliże; minimalna
odległość lokalizacji nowych nasadzeń drzew wynosi min. 200 m; w pobliżu turbin nie
należy tworzyć zbiorników wodnych lub innych elementów, mogących przyciągać
nietoperze, a co za tym idzie, zwiększyć ryzyko ich śmiertelności (zał. 18),
ze względu na brak stwierdzonych schronień nietoperzy, które mogłyby ulec
zniszczeniu podczas budowania wiatraków, nie wprowadza się szczególnych
ograniczeń w tym zakresie, z zastrzeżeniem niewycinania krzewów ani drzew (np. na
potrzeby budowy dojazdowych dróg technicznych) podczas prac budowlanych
ponieważ aktywność nietoperzy może zmienić się po uruchomieniu farmy wiatrowej
(Rodrigues et al. 2008), możliwe jest sformułowanie dalszych działań ograniczających
ich eksploatację po przeprowadzeniu monitoringu poinwestycyjnego, o ile będą
konieczne.
w zakresie ochrony ornitofauny
-
wykluczenie z lokalizacji elektrowni wiatrowych dwóch dolin rzecznych, stanowiących
obszar zwiększonej aktywności ptaków; przy czym należy zwrócić uwagę, aby
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 101 z 111
-

proponowane korytarze zawierały się w odległości nie mniejszej niż 200 m od granic
cieku – zalecenie to zostało uwzględnione w ramach III wariantu, wybranego do
realizacji przez inwestora (zał. 15),
ograniczeniu wycinania liniowych nasadzeń drzew i krzewów wzdłuż dróg gruntowych
stanowiących korytarze migracyjne ptaków niewielkich rozmiarów;
ograniczenie wycinania zadrzewień, zakrzewień, pasów drzew i zieleni (zał. 11)
zwiększających bioróżnorodność oraz stanowiących siedliska takich gatunków jak:
gąsiorek Lanius collurio, jarzębatka Sylvia nisoria czy ortolan Emberiza hortulana.
w zakresie ochrony krajobrazu
-

zaleca się stosowanie jednakowej kolorystyki wszystkich elektrowni (białe lub szare),
zaleca się jednakowy typ wszystkich elektrowni oraz ich jednakową wysokość,
zaleca się zastosowanie wieży nośnej jako „zamkniętej tuby”,
zakazuje się umieszczania napisów reklamowych na konstrukcjach, za wyjątkiem
logo producenta turbin lub inwestora,
zaleca się regularne czyszczenie i konserwację wież, a także terenu przy
poszczególnych elektrowniach,
elektrownie nie będą usytuowane symetrycznie, co zwykle potęguje dysonans w
krajobrazie, w porównaniu do elektrowni rozmieszczonych w sposób niesymetryczny,
w zakresie ochrony przed hałasem
w przypadku przekroczeń wartości normatywnych wynikających z analizy
porealizacyjnej może zajść potrzeba zastosowanie środków technicznoorganizacyjnych pozwalających ograniczyć moc akustyczną elektrowni wiatrowych w
porze nocnej, umożliwiających spełnienie obowiązujących norm,
prace budowlane związane z emisją hałasu wykonywać w miarę możliwości w porze
dziennej (to jeżeli pozwoli na to proces technologiczny),
wyłączać maszyny i urządzenia podczas przerw w pracy (unikać pracy na jałowym
biegu),
-

w zakresie gospodarki odpadami
ustalić obowiązek okresowego usuwania i wywozu odpadów niebezpiecznych
powstałych podczas serwisowania (w szczególności olejów) przez wyspecjalizowane
jednostki,
stanowiska transformatorów wyposażyć w misy olejowe, zapobiegające
przedostawaniu się oleju do gruntu,
powstające odpady zbierać w sposób selektywny,
place budowlane wyposażyć w środki umożliwiające szybkie zebranie ewentualnych
wycieków substancji ropopochodnych,
-

w zakresie ochrony powierzchni ziemi i gleb
-
10.3.
zdejmowanie wierzchniej warstwy próchniczej oraz jej wykorzystanie po zakończeniu
prac budowlano-montażowych.
Działania mające na celu kompensację negatywnych oddziaływań na
środowisko
Przeprowadzona ocena oddziaływania na poszczególne elementy środowiska
przyrodniczego wskazuje, że realizacja i późniejsza eksploatacja nie spowoduje naruszenia
wartości przyrodniczych w stopniu wymagającym i uzasadniającym potrzebę nałożenia na
inwestora obowiązku przeprowadzenia działań kompensujących, o których mowa w art. 75.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 102 z 111
ust. 3 ustawy z dnia 27.04.2001 r. Prawo ochrony środowiska (j.t. Dz.U. z 2008 r., nr 25, poz.
150 z późn. zm.)
11. PORÓWNANIE PROPONOWANEJ TECHNOLOGII Z TECHNOLOGIĄ
SPEŁNIAJĄCĄ WYMAGANIA, O KTÓRYCH MOWA W ART. 143
Realizacja farmy wiatrowej i zastosowana w jej trakcie technologia nie spełnia
warunków ustawowych, o których mowa w art. 143 ustawy prawo ochrony środowiska, w
związku z czym nie zachodzi potrzeba porównywania przyjętych rozwiązań z najlepszymi
dostępnymi technikami.
Inwestycja realizowana będzie przy wykorzystaniu najnowocześniejszych technologii,
produkowane przez wiodącą na rynku europejskim specjalistyczną firmę.
12. WSKAZANIE
KONIECZNOŚCI
OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA
USTANOWIENIA
OBSZARU
Na podstawie przeprowadzonych analiz środowiskowych można stwierdzić, że nie
zachodzą przesłanki dla utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, w rozumieniu
zapisów art. 135 ust.1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (j.t.
Dz.U. z 2008 r., nr 25, poz. 150 z późniejszymi zmianami).
13. ANALIZA KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH Z PLANOWANYM
PRZEDSIĘWZIĘCIEM
Realizacja i eksploatacja farmy wiatrowej może spotkać się z reakcją społeczności
lokalnych, kwestionujących lokalizację i funkcjonowanie tego przedsięwzięcia. Realizacja
przedsięwzięcia nie będzie jednak związana z ingerencją w uzasadnione prawa osób
trzecich i nie ogranicza dostępu mieszkańców do terenów publicznych.
Analiza procedury formalnej wskazuje, że władze gminy dopełniły procedur formalnych,
wynikających z obowiązującego prawa. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o
udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2008 r., nr 199 , poz.
1227 z późn. zm) obliguje gminę do poddawania zamierzeń inwestycyjnych konsultacjom
społecznym,
w ramach wynikającej z art. 33 procedury oceny oddziaływania na
środowisko z udziałem społeczeństwa.
W ślad za wymogami ustawowymi, Wójt Gminy Pielgrzymka:
-
umożliwił złożenie uwag i wniosków do opracowywanej zmiany Studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Pielgrzymka
na etapie obwieszczenia Zarządu Gminy w Pielgrzymce o przystąpieniu do
sporządzenia zmiany „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Pielgrzymka”, przyjętego ostatecznie Uchwałą nr
XXXV/164/09 Rady Gminy Pielgrzymka; stosowne obwieszczenie zamieszczono
na stronie internetowej urzędu, w prasie lokalnej oraz na tablicy ogłoszeń Urzędu
Gminy i w innych zwyczajowych miejscach, powiadomienia instytucji i organów
opiniujących i uzgadniających,
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 103 z 111
-
-
-
umożliwił złożenie uwag i wniosków do opracowywanej zmiany „Miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego terenu przeznaczonego na lokalizację
elektrowni wiatrowych w rejonie wsi Pielgrzymka, Nowa Wieś Grodziska i
Wojcieszyn”,
przyjetego ostatecznie Uchwałą Rady Gminy Pielgrzymka nr
XLII/202/2010 z dnia 26 lutego 2010 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego terenu przeznaczonego na lokalizację
elektrowni wiatrowych w rejonie wsi Pielgrzymka, Nowa Wieś Grodziska i
Wojcieszyn; stosowne obwieszczenie zamieszczono na stronie internetowej
urzędu, w prasie lokalnej oraz na tablicy ogłoszeń Urzędu Gminy i w innych
zwyczajowych miejscach, powiadomienia instytucji i organów opiniujących i
uzgadniających;
zawiadomił strony postępowania i społeczeństwo o wszczęciu postępowania
administracyjnego w sprawie wydania decyzji środowiskowej oraz o możliwości
składania uwag i wniosków przez strony; stosowane obwieszczenie zamieszczono
na stronie internetowej urzędu, w prasie lokalnej, na tablicy ogłoszeń Urzędu
Gminy i w innych zwyczajowych miejscach, powiadomienia instytucji i organów
opiniujących i uzgadniających,
powiadomił
o
wydaniu
postanowienia
stwierdzającego
konieczność
przeprowadzenia oceny oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na
środowisko oraz nałożeniu obowiązku sporządzenia raportu w pełnym zakresie;
stosowane obwieszczenie zamieszczono 22.02.2010 r. na stronie internetowej
urzędu, w prasie lokalnej, na tablicy ogłoszeń Urzędu Gminy i w innych
zwyczajowych miejscach.
W ten sposób, jak dotychczas, wyczerpane zostały ustawowe wymogi konsultacji
społecznych, wynikające z obowiązujących zapisów Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o
planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym [Dz.U. z 2003 r., nr 80, poz. 727 z
późniejszymi zmianami] oraz art. 33 Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz
o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2008 r., nr 199 , poz. 1227 z późn. zm).
Dalsze etapy postępowania prowadzone będą zgodnie z obowiązującymi przepisami,
na etapie opiniowania, uzgadniania raportu oddziaływania na środowisko, stwarzając
społeczeństwu możliwość zapoznania się z dokumentacją, wypowiedzenia się w
przedmiotowej sprawie oraz udziału w ewentualnej rozprawie administracyjnej.
W toku prowadzonych postępowań nie wpłynęły istotne uwagi i wnioski do
przedłożonego wniosku, nie znaczy to jednak, że w trakcie procedury postępowania w
sprawie oceny oddziaływania na środowisko, uwagi takie nie zostaną złożone. Należy jednak
uznać, że istnieje ogólna akceptacja społeczności lokalnych dla lokalizacji i realizacji tego
przedsięwzięcia.
Poprawność procedury formalno-prawnej zapewniająca odpowiednią, wyprzedzającą
wiedzę zainteresowanym stronom i opinii społecznej, nie wyklucza jednak potencjalnych
obaw, związanych z funkcjonowaniem farmy. Potęgowaniu ewentualnych obaw sprzyjać
będzie, obserwowany w przypadku innych tego typu przedsięwzięć, pogląd o
niebezpieczeństwach farm wiatrowych z uwagi na:
-
-
nadmierny hałas, uniemożliwiający normalne funkcjonowanie społeczeństwa,
efekt migotania cienia, związany z pracą turbin elektrowni,
zagrożeń zdrowotnych, wynikających między innymi z emisją infradźwięków i
promieniowania elektromagnetycznego (tzw. „syndrom turbiny wiatrowej”, chorobę
wibroakustyczną VAD),
zagrożenia dla ptaków i nietoperzy,
utratę wartości posiadanych nieruchomości,
całkowitej dewastacji krajobrazu.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 104 z 111
Przeprowadzona w rozdziale 8 wielokryterialna ocena oddziaływania na środowisko,
jak również elementy optymalizacji programu inwestycyjnego i funkcjonowania farmy
wiatrowej łącznie z zaproponowanymi w rozdziale 10 działaniami zapobiegawczymi i
ograniczającymi, pozwolą w radykalnym stopniu wyeliminować wszystkie istotne
oddziaływania i niepewności, które mogłyby wywołać konflikty społeczne.
W świetle niniejszego raportu potencjalne obawy będą w większości nieuzasadnione
i pozbawione podstaw merytorycznych. Należy jednak mieć na uwadze, że merytoryczne
argumenty nie zawsze są w stanie przekonać całość społeczeństwa.
Konflikt społeczny jest procesem zachodzącym pomiędzy grupami społecznymi o
odmiennych interesach i poglądach. W przypadku tego przedsięwzięcia potencjalny konflikt
obejmować może dwie zasadnicze grupy:
-
-
zwolenników przedsięwzięcia – w tym właścicieli nieruchomości, na których
posadowione zostaną elektrownie wiatrowe oraz władze gminy, liczące na
dodatkowe dochody dla budżetu gminy
przeciwników przedsięwzięcia – właścicieli nieruchomości sąsiadujących, którym
inwestor nie zaproponował lokalizacji elektrowni wiatrowej
Z dotychczasowych doświadczeń i licznych doniesień prasowych wynika, że
zwolennicy elektrowni wiatrowych rzadko zmieniają swoje pozytywne nastawienie do
inwestycji, a decydującym czynnikiem jest wykup lub wieloletnia dzierżawa terenu.
Poważnym problemem jest natomiast przekonanie pozostałej części społeczeństwa, która
nie odniesie bezpośrednich korzyści płynących z realizacji i funkcjonowania przedsięwzięcia.
14. PRZEDSTAWIENIE PROPOZYCJI MONITORINGU ODDZIAŁYWANIA
PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ETAPIE JEGO BUDOWY I
EKSPLOATACJI
14.1. Monitoring oddziaływania na etapie realizacji przedsięwzięcia
Zgodnie z ustawą Prawo Budowlane art. 57, punkt 1, ustęp 4 inwestor przed
przystąpieniem do użytkowania, do wniosku o udzielenie pozwolenia na przystąpienie do
użytkowania zobowiązany jest dołączyć protokoły badań i sprawdzeń. W związku z tym
stwierdza się konieczność przeprowadzenia jednorazowych pomiarów poziomu hałasu w
środowisku zgodnie z referencyjną metodyką pomiarową określoną rozporządzeniem
Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia
pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. z 2008, nr 206, poz.
1291).
14.2. Monitoring oddziaływania na etapie eksploatacji przedsięwzięcia
Prowadzący instalacje nie jest zobowiązany do prowadzenia okresowych pomiarów
poziomu hałasu w środowisku w świetle rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 4
listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji
oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. z 2008, nr 206, poz. 1291).
Ze względu na ryzyko wystąpienia negatywnego wpływu na nietoperze, po
uruchomieniu inwestycji należy przeprowadzić monitoring poinwestycyjny, obejmujący
badanie śmiertelności nietoperzy oraz rejestrację aktywności tych zwierząt w pobliżu turbin.
Ponieważ
w momencie oddawania niniejszego raportu brak jest wypracowanych
krajowych standardów takiego monitoringu, nie podaje się jego szczegółowych zasad. Jeśli
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 105 z 111
do czasu rozpoczęcia pracy farmy wiatrowej nie zostaną one wypracowane, monitoring ten
powinien być prowadzony przez minimum 3 sezony, w okresie pierwszych pięciu lat (np. w
pierwszym, trzecim
i piątym sezonie) od momentu uruchomienia farmy, wzorując się
na metodyce stosowanej przez ornitologów (Chylarecki, Pasławska 2008), metodyce
opracowanej dla raportów chiropterologicznych w Stanach Zjednoczonych (Arnet i in. 2005) i
Niemczech (Brinkman 2006) lub innej metodyce, ogólnie przyjętej w czasie funkcjonowania
farmy lub wg metodyki, określonej przez specjalistę chiropterologa wykonującego badania
porealizacyjne.
Ze względu na ryzyko wystąpienia negatywnego wpływu na ptaki, po uruchomieniu
inwestycji należy przeprowadzić monitoring poinwestycyjny, zgodnie z „Wytycznymi w
zakresie oceny ..... „ (Chylarecki, Pasławska 2008). Monitoring obejmować powinien cykl
roczny, trzykrotnie powtarzany w ciągu 5 lat po oddaniu farmy do eksploatacji, uwzględniając
badania wpływu farmy na wykorzystanie przestrzeni przez ptaki oraz badania śmiertelności
w wyniku kolizji.
Zgodnie z punktem 33 załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Środowiska
z dnia 30 października 2003 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów pól
elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych
poziomów (Dz.U. 2003.192.1883) inwestor ma obowiązek wykonania pomiarów poziomów
pól elektromagnetycznych w otoczeniu instalacji energetycznej pracującej z nominalnym
napięciem równym bądź wyższym niż 110 kV.
15. WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI
LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO,
OPRACOWUJĄC RAPORT
Problem oceny środowiskowej pod względem zagrożenia powierzchni ziemi, roślin,
zwierząt oraz krajobrazu wynika przede wszystkim z niemożliwości przeprowadzenia
dokładnych oszacowań przyszłych strat ekologicznych. Ocena taka pozwala przedstawić
jedynie prawdopodobieństwo wystąpienia określonych przekształceń, jakie mogą wystąpić w
wyniku zmiany istniejącego zagospodarowania terenu. Powoduje to często subiektywną
ocenę potencjalnych zmian środowiska, zwłaszcza w stosunku do zmian w zgrupowaniach i
lokalnych populacjach roślinnych, ptakach i nietoperzach, czy też ocenę strat
krajobrazowych wartości wizualno-estetycznych, które przez różnych obserwatorów mogą
być odbierane jako negatywne lub pozytywne.
Trudności w ocenie potencjalnego zagrożenia elektrowni wiatrowych na ptaki i
nietoperze wiążą się z faktem, że wyniki oddziaływania pochodzące z Europy i Stanów
Zjednoczonych znacznie się różnią w zależności od lokalizacji farm, a ponadto mogą być
odmienne dla każdego gatunku. Stwarza to sytuację, w której prognozowanie i ocena
oddziaływania jest bardzo utrudniona. Jednocześnie nie ma dostępnych wystarczających
badań z tego zakresu na terenie kraju, mimo funkcjonowania od wielu lat tego typu
inwestycji. Wyniki prowadzonych monitoringów rocznych dają wiele informacji o
zachowaniach się tej grup faunistycznych, nie pozwala jednak na wnioskowania ostateczne i
całkowicie pewne.
16. WNIOSKI
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 106 z 111
1. Analiza i ocena istniejących elementów środowiska na terenie objętym przedsięwzięciem
pozwala na sformułowanie następujących wniosków:

Na obszarze realizacji przedsięwzięcia oraz w jego bezpośrednim sąsiedztwie nie
stwierdzono występowania obszarów i obiektów prawnie chronionych, a zubożona
szata roślinna wykazuje cechy znaczącego przekształcenia przez działalność
człowieka. Z tego względu realizacja i eksploatacja elektrowni wiatrowych nie
będzie miało generalnie wpływu na bioróżnorodność i szatę roślinną.

Na podstawie przeprowadzonego monitoringu ornitologicznego stwierdzono, że nie
będzie ona wywierać zbyt dużego szkodliwego wpływu na awifaunę lęgową, jak
i migrującą w okresie wiosennym i jesiennym oraz w okresie zimowym. Potencjalne
zagrożenia awifauny obejmować będą:
- potencjalne zagrożenie dla gatunków dużych i powszechnie uznawanych za
podatne na kolizję z turbinami, stwierdzanych pojedynczo lub w niewielkich
liczebnościach na niebezpiecznym pułapie 50-150m nad ziemią,
- zagrożenie w postaci potencjalnej utraty miejsc żerowania i korytarzy
migracyjnych w konsekwencji budowy urządzeń związanych z planowaną
inwestycją,
- zagrożenie w postaci potencjalnej utraty lub ograniczenia możliwości
korzystania z miejsc żerowania w konsekwencji pracy turbin dla
występujących gatunków lęgowych, przelotnych i zimujących,
- zagrożenie w postaci potencjalnej utraty miejsc lęgowych w konsekwencji
budowy urządzeń związanych z planowaną inwestycją.
Jednak z racji małej roli jaką obszar pełni dla awifauny można przypuszczać,
że rola tych oddziaływań o ile wystąpią będzie mało znacząca.

Na podstawie przeprowadzonego monitoringu chiropterologicznego planowaną farmę
należy określić jako inwestycję średniego ryzyka dla nietoperzy. Na terenie lokalizacji
farmy brak jest miejsc wybitnej koncentracji nietoperzy, a ich aktywność ma
charakter rozproszony. Widoczny jest związek natężenia przelotów z
zadrzewieniami oraz liniowymi elementami krajobrazu (ciągi drzew i krzewów, cieki
wodne). Najwyższe natężenia aktywności nietoperzy przypadają na miesiące letnie.
Nie zanotowano zwiększonego natężenia przelotów nietoperzy w okresie migracji,
co wskazuje, że teren ten jest wykorzystywany przez nietoperze głównie w okresie
rozrodu. Teren lokalizacji farmy nie leży na trasie intensywnych wędrówek
sezonowych nietoperzy.

Farma wiatrowa znajduje się w znacznym oddaleniu od najbliższych obszarów
Natura 2000 (Góry i Pogórze Kaczawskie, Bory Dolnośląskie, Ostoja nad Bobrem).
Przeprowadzona ocena wskazuje, że nie należy oczekiwać negatywnego wpływu
projektowanej inwestycji na gatunki nietoperzy i ptaki, chronione w ramach sieci
Natura 2000, jak również nie będą występować oddziaływania skumulowane, w
związku z przyszłym funkcjonowaniem farm wiatrowych w Modlikowicach i
Łukaszowie.

W ramach działań zapobiegawczych i ograniczających konflikty i kolizje z ornitoi chiropterofauną, wykluczono z lokalizacji elektrowni wiatrowych dwie doliny
rzeczne położone na północ i południe od drogi Pielgrzymka – Nowa Wieś
Grodziska, stanowiące obszar zwiększonej aktywności ptaków i nietoperzy; o
szerokości nie mniejszej niż 200 m od granic cieku – zalecenie to zostało
uwzględnione w ramach III wariantu, wybranego do realizacji przez inwestora,

Farma wiatrowa stanowić będzie dominantę krajobrazową, która zmieniać będzie
fizjonomię krajobrazu, jednak oddziaływanie wizualne będzie ostatecznie nieistotne.
Farma nie będzie usytuowana w obrębie oraz nie będzie przesłaniać
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 107 z 111
ruralistycznych zespołów zabudowy, zabytków i innych wartościowych zespołów
zabudowy, założeń parkowych, parków kulturowych oraz innych cennych czy
wartościowych kulturowych dominant krajobrazowych. Wielkość oddziaływania
wizualnego będzie średnia, a zasięg widoczności będzie ograniczony przez lasy i
rzeźbę terenu.
W żadnym z rozpatrywanych punktów i obszarów
widokowych nie stwierdzono pojawienia się negatywnego wpływu wizualnego na
krajobraz, który można byłoby określić jako znaczący. Rozmieszczenie elektrowni
wiatrowych nie przesłoni rozległego ciągu widokowego na tereny Gór Kaczawskich i
Gór Izerskich z dolnośląskiego odcinka Szlaku Św. Jakuba, który stanowi droga
wojewódzka Złotoryja – Lwówek Śląski.

Na terenie objętym lokalizacją przedsięwzięcia i w jego bezpośredniej bliskości
występuje kilka obiektów o charakterze zabytkowym: w Nowej Wsi Grodziskiej (park
naturalistyczny), w Wojcieszynie (kościół filialny p.w. św. Szczepana) oraz w
Pielgrzymce (kościół parafialny p.w. św. Jana Nepomucena) oraz udokumentowane
stanowiska archeologiczne. Realizacja i funkcjonowanie elektrowni wiatrowych
pozostają bez związków przyczynowo-skutkowych z obiektami zabytkowymi i
krajobrazem kulturowym. Wszystkie stanowiska archeologiczne i obiekty zabytkowe
podlegające ochronie prawnej znajdują się poza zasięgiem bezpośredniego
posadowienia elektrowni wiatrowych i poza obszarem potencjalnego oddziaływania
w fazie budowy i eksploatacji.
2. Planowana farma wiatrowa nie będzie stwarzała zagrożeń o charakterze transgranicznym,
a także nie kwalifikuje się do obiektów o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia
poważnej awarii przemysłowej.
3. Nie przewiduje się oddziaływania farmy wiatrowej w zakresie emisji promieniowania
elektromagnetycznego. Doprowadzenie energii elektrycznej do lokalnego GPZ oraz jej
wyprowadzenie do stacji przyłączeniowej Modlikowice odbywać się będzie podziemnym
kablem energetycznym. Projektowane przedsięwzięcie nie wymaga stosowania urządzeń
emitujących promieniowanie elektromagnetyczne w zakresie fal średnich. W ramach
przedsięwzięcia do środowiska nie zostaną wprowadzone źródła oddziaływania w tym
zakresie.
4. Farma wiatrowa Wojcieszyn będzie źródłem emisji hałasu do środowiska zarówno na
etapie jej realizacji, jak też w okresie funkcjonowania. Okres realizacji wiązać się będzie
głownie z emisją hałasu powodowaną przez transport materiałów budowlanych, oraz
elementów konstrukcyjnych wież. Okres funkcjonowania wiązać się będzie z emisją
hałasu powodowanego przez pracę generatorów prądu, oraz turbin wiatrowych.
5.
Oddziaływanie akustyczne na etapie budowy instalacji uznać należy za znikome, nie
powodujące hałasu o poziomie przekraczającym poziomy dopuszczalne, zarówno
w porze dziennej jak i w przypadku prowadzenia prac budowlanych w porze nocnej.
6.
Oddziaływanie akustyczne na etapie funkcjonowania farmy wiatrowej będzie w istotny
sposób uzależnione od warunków pracy elektrowni, a w szczególności od prędkości
wiatrów. Praca elektrowni w przypadku pracy wszystkich turbin przy maksymalnej
prędkości może powodować przekroczenia poziomów dopuszczalnych w porze nocnej.
Z tego względu konieczne może zastosowanie środków techniczno-organizacyjnych
pozwalających ograniczyć moc akustyczną elektrowni. W porze dziennej, nawet przy
pracy turbin z maksymalną mocą, przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu w
środowisku występować nie będą.
Analizy akustyczne wykonane dla badanego progowego typu turbiny wykazały potrzebę
redukcji poziomu mocy akustycznej dla poszczególnych elektrowni wiatrowych, które
umożliwiają spełnienie wymagań w zakresie dopuszczalnych poziomów hałasu w
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 108 z 111
środowisku w porze nocnej przy funkcjonowaniu całej farmy tj. pracy wszystkich turbin
jednocześnie.
7.
Eksploatacja farmy wiatrowej Wojcieszyn może potencjalnie wywoływać efekt cienia..
Na terenie Polski nie obowiązują jednak w tym zakresie normatywy krajowe, w tym
zakresie.
Funkcjonowanie farmy wiatrowej nie będzie wywoływać negatywnych
oddziaływań na zdrowie ludzi. Oddziaływania akustyczne rozwiązane zostaną poprzez
optymalizację pracy urządzeń, tj. redukcję poziomu mocy akustycznej dla
poszczególnych elektrowni wiatrowych oraz potencjalne ograniczenie czasów pracy w
określonych porach dnia i roku, o ile pomiary wykonane przed uruchomieniem inwestycji
wykażą taka konieczność. W kwestii emisji infradźwięków, opierając się na aktualnym
stanie wiedzy można stwierdzić, że nie ma żadnych dowodów na to, by hałas i
infradźwięki, których źródłem są elektrownie wiatrowe, wywierały negatywny wpływ na
zdrowie i samopoczucie, o ile nie są zlokalizowane bezpośrednio (tj. bliżej niż 500 m) w
okolicy stałego przebywania ludzi. Podkreślenia wymaga, że problem infradźwięków
stanowił rzeczywisty problemem w początkowym okresie rozwoju turbin wiatrowych w
latach 50-tych XX w., jednak stałe zaostrzanie wymogów technicznych i prawnych oraz
szybki rozwój technologiczny w tej dziedzinie doprowadził aktualnie do uzyskania
konstrukcji o minimalnej emisji infradźwięków. Nie ma żadnych wiarygodnych badań i
dowodów na to, by elektrownie wiatrowe wywoływały tzw. chorobę wibroakustyczną
(Vibroacoustic Disease, VAD oraz „Wind turbine syndrome”). Chorobę taką jak
dotychczas stwierdzono tylko u zawodowych pilotów.
17. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM INFORMACJI
ZAWARTYCH W RAPORCIE
Celem niniejszego „Raportu oddziaływania na środowisko” jest ocena wpływu na
środowisko budowy Farmy wiatrowej „Wojcieszyn” wraz z infrastrukturą tworzyszącą,
położonej w rejonie miejscowości Pielgrzymka, Wojcieszyn i Nowa Wieś Grodziska, w gminie
Pielgrzymka, powiat złotoryjski.
Planowane przedsięwzięcie jest zgodnie z „Miejscowym planem zagospodarowania
przestrzennego terenu przeznaczonego na lokalizację elektrowni wiatrowych w rejonie wsi
Pielgrzymka, Nowa Wieś Grodziska i Wojcieszyn” zatwierdzonym Uchwałą Rady Gminy
Pielgrzymka nr XLII/202/2010 z dnia 26 lutego 2010 r. w sprawie uchwalenia miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego terenu przeznaczonego na lokalizację elektrowni
wiatrowych w rejonie wsi Pielgrzymka, Nowa Wieś Grodziska i Wojcieszyn.
Farma zlokalizowana będzie na działkach nr 21/1, 25/3, 167, 1124 w rejonie wsi
Pielgrzymka, 88/7, 67/1, 77, 461/1, 462/2, 799/2 w rejonie wsi Wojcieszyn, 247/9 w rejonie
wsi Nowa Wieś Grodziska, położonych na północ i południe od drogi wojewódzkiej nr 364
Pielgrzymka - Nowa Wieś Grodziska, a bezpośredni obszar przewidywany do zajęcia przez
obiekty budowlane – fundamenty, drogi dojazdowe i serwisowe związane z prawidłową
eksploatacją elektrowni oraz stacją zasilania (GPZ) będzie wynosić ok. 5,0 ha gruntu.
W wyniku długotrwałych specjalistycznych analiz i obserwacji terenowych, inwestor
zaproponował wariant realizacji inwestycji (III) będący optymalny pod względem przyjętych
rozwiązań lokalizacyjnych, programowych oraz jednocześnie najkorzystniejszy z punktu
widzenia potrzeb ochrony środowiska naturalnego, zdrowia ludzi i możliwości dalszego,
bezkonfliktowego użytkowania terenu.
Farma wiatrowa składać się będzie z 15 elektrowni wiatrowych o parametrach
granicznych:
- moc jednostkowa do 3,0 MW,
- wysokość wieży do 150 m,
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 109 z 111
-
średnica wirnika do 115 m,
maksymalny poziom mocy akustycznej – 105,0 dB(A).
oraz infrastruktury techniczno-energetycznej, dróg dojazdowych i placów montażowych oraz
głównego punktu zasilania GPZ SN/110 kV (SN = 10 – 45 kV). Łączna moc zainstalowanych
elektrowni wyniesie do 45 MW. Uzyskany w generatorze prąd przekazywany będzie poprzez
doziemne połączenia kablowe do stacji transformatorowej GPZ Wojcieszyn – SN/110 kV.
Stamtąd połączeniem kablowym następować będzie odprowadzenie mocy do GPZ
Modlikowice, gdzie wytworzona energia elektryczna będzie wprowadzona do Krajowego
Systemu Elektroenergetycznego.
W ramach sporządzenia niniejszego raportu, wykonanego w oparciu o postanowienia
Wójta Gminy Pielgrzymka znak ŚR-7624-3/6/09/10 z 22.02.2010 r., przeprowadzono ocenę
oddziaływania na środowisko między innymi w zakresie:
-
oddziaływania akustycznego,
oddziaływania na wody powierzchniowe i podziemne,
zagrożenia dla zdrowia ludzi (w tym efektu migotania cienia i infradźwięków)
zagrożenia flory i fauny (w tym dla awifauny i chiropterofauny), obszarów Natura
2000 oraz obszarów przyrodniczych objętych ochroną prawną,
zagrożenie elektromagnetycznym promieniowaniem niejonizującym,
zagrożenia odpadami,
zagrożenia gleb, powierzchni ziemi,
zanieczyszczenia powietrza,
zagrożenia środowiska kulturowego,
ochrony krajobrazu,
Planowane przedsięwzięcie zlokalizowane zostało poza granicami obszarów objętych
lub przewidzianych do objęcia ochroną prawną, generalnie o niskiej wartości przyrodniczej,
intensywnie użytkowane rolniczo. Zubożona szata roślinna wykazuje cechy znaczącego
przekształcenia przez działalność człowieka, z tego też względu można ją uznać za
korzystną. Jej realizacja i eksploatacja nie będzie miała generalnie wpływu na
bioróżnorodność najbliższego otoczenia. Elektrownie posadowione będą na terenach
korzystnych pod względem fizjograficznych: płaskich lub lekko falistych, na podłożu
piaszczystym i piaszczysto-żwirowym, korzystnym dla posadowienia budowli. Ich realizacja
nie wywoła zmian w środowisku wód powierzchniowych i podziemnych, nie naruszy również
lokalnych warunków klimatycznych.
Farma stanowić będzie dominantę krajobrazową, która zmieniać będzie krajobraz,
jednak oddziaływanie wizualne będzie istotnie ograniczone. Realizacja farmy nie zmieni
struktury krajobrazu, inwestycja będzie realizowana wyłącznie na gruntach ornych. Żadna z
turbin wiatrowych nie obejmuje cennych lokalnie przyrodniczo i krajobrazowo obszarów, a
zwłaszcza będzie realizowana, tj. bez uszczuplania zadrzewień i zakrzewień śródpolnych,
bez ingerencji w ekosystemy leśne i mniejsze enklawy zadrzewień, poza doliną rzeki
Piasecznej i doliną rzeki Skory i jej dopływami, porośniętych łąkami, lasami, zadrzewieniami i
zakrzewieniami, stanowiącymi lokalne korytarze ekologiczne, poza siedliskami łąkowymi,
podmokłymi
i innymi wzbogacającymi lokalny krajobraz. Farma nie będzie
usytuowana w obrębie oraz nie będzie przesłaniać zespołów zabudowy, zabytków i innych
wartościowych zespołów zabudowy oraz innych wartościowych kulturowych dominant
krajobrazowych występujących
w otoczeniu (wieś Pielgrzymka, Wojcieszyn i Nowa
Wieś Grodziska). Wielkość oddziaływania wizualnego będzie średnia, a zasięg widoczności
elektrowni będzie ograniczony przez lasy i rzeźbę terenu. Rozmieszczenie elektrowni
wiatrowych nie przesłoni rozległego ciągu widokowego na tereny Gór Kaczawskich i Gór
Izerskich z dolnośląskiego odcinka Szlaku Św. Jakuba, który stanowi droga wojewódzka
Złotoryja – Lwówek Śląski.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 110 z 111
Na podstawie przeprowadzonego monitoringu ornitologicznego stwierdzono, że
funkcjonowanie farmy wiatrowej nie będzie wywierać zbyt dużego szkodliwego wpływu na
awifaunę lęgową, jak i migrującą w okresie wiosennym i jesiennym. Potencjalne zagrożenia
obejmować będą możliwość kolizji gatunków dużych i powszechnie uznawanych za podatne
na kolizję z turbinami, zagrożenie w postaci potencjalnej utraty miejsc żerowania i korytarzy
migracyjnych, zagrożenie w postaci potencjalnej utraty lub ograniczenia możliwości
korzystania z miejsc żerowania w konsekwencji pracy turbin dla występujących gatunków
lęgowych, przelotnych i zimujących oraz zagrożenie w postaci potencjalnej utraty miejsc
lęgowych w konsekwencji budowy urządzeń związanych z planowaną inwestycją.
Lokalizacja farmy spełnia warunek usytuowania poza obszarami najcenniejszymi dla
awifauny (szlaków migracji, głównych terenów gniazdowania, koncentracji i żerowania,
obszarów przyrodniczych o znaczeniu międzynarodowym. W odległości 5 – 8 km nie
występują tereny koncentracji ptaków, a zwłaszcza ostoje ptaków o znaczeniu europejskim,
krajowym i Natura 2000, istotne dla ptaków. Nie należy się również spodziewać
oddziaływań o charakterze skumulowanym w związku z przyszłym funkcjonowaniem farm
wiatrowych w rejonie Modlikowic i Łukaszowa.
Na podstawie przeprowadzonego monitoringu chiropterologicznego można stwierdzić, że
farma stanowić będzie inwestycję średniego ryzyka dla nietoperzy. Na terenie lokalizacji farmy
brak jest miejsc wybitnej koncentracji nietoperzy, a ich aktywność ma charakter rozproszony.
Widoczny jest związek natężenia przelotów z zadrzewieniami oraz liniowymi elementami
krajobrazu (ciągi drzew i krzewów, cieki wodne). Najwyższe natężenia aktywności nietoperzy
przypadają na miesiące letnie. Nie zanotowano zwiększonego natężenia przelotów
nietoperzy w okresie migracji, co wskazuje, że teren ten jest wykorzystywany przez
nietoperze głównie w okresie rozrodu. Teren lokalizacji farmy nie leży na trasie intensywnych
wędrówek sezonowych nietoperzy.
Dla zapobieżenia i ograniczenia kolizji bezpośrednich, utraty żerowisk, korytarzy
ekologicznych i miejsc żerowania - w wariancie III wskazanym przez inwestora, a zarazem
najkorzystniejszym dla środowiska - wykluczono możliwość lokalizacji elektrowni wiatrowych
w dolinkach cieków wodnych (Dopływ spod Grodźca, Piaseczna), stanowiących obszar
zwiększonej aktywności ptaków i nietoperzy (co najmniej w odległości nie mniejszej niż 200
m), ograniczono możliwość wycinania liniowych nasadzeń drzew i krzewów wzdłuż dróg
gruntowych stanowiących korytarze migracyjne ptaków niewielkich rozmiarów oraz
ograniczono możliwość wycinania zadrzewień, zakrzewień, pasów drzew i zieleni
zwiększających bioróżnorodność oraz stanowiących siedliska gatunków chronionych ptaków.
Farma wiatrowa Wojcieszyn będzie źródłem emisji hałasu do środowiska zarówno na
etapie realizacji, jak też w okresie funkcjonowania. O ile okres realizacji będzie stosunkowo
krótki (do 9 miesięcy), a oddziaływanie akustyczne znikome, o tyle okres funkcjonowania
farmy i oddziaływania będą długotrwałe i znaczące, szczególnie w porze nocnej.
Przeprowadzone modelowanie akustyczne wykazało, że ze względu na potencjalne
przekroczenia dopuszczalnych wartości poziomu dźwięku dla pory nocnej może zaistnieć
konieczność ograniczenia mocy akustycznej części turbin. Konieczność ta zostanie
zweryfikowana na podstawie rzeczywistych pomiarów akustycznych, które należy
przeprowadzić przed rozpoczęciem funkcjonowania inwestycji.
Z funkcjonowaniem farmy może być związane wystąpienie efektu cienia. Zjawisko
może objąć pojedyncze obiekty mieszkalne na terenie wsi Nowa Wieś Grodziska,
Pielgrzymka i Wojcieszyn, gdzie może wystąpić przekroczenie wskaźników normatywnych w
ciągu dnia i roku. Dla wyeliminowania zjawiska na terenie farmy zastosowane będą turbiny
wolnoobrotowe, obracające się z prędkością 12 – 15 obrotów na minutę (w rzeczywistości, z
uwagi na występujące przed długie okresy zachmurzenie, nie należy się jednak spodziewać
wystąpienia tego zjawiska).
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka
Strona 111 z 111
Funkcjonowanie farmy wiatrowej nie będzie negatywnych oddziaływań na zdrowie
ludzi. Oddziaływanie akustyczne, jeżeli zaistnieje taka konieczność po przeprowadzonych
rzeczywistych pomiarach akustycznych zostanie zminimalizowane poprzez optymalizację
pracy urządzeń, tj. redukcję poziomu mocy akustycznej dla poszczególnych elektrowni
wiatrowych. Również w zakresie emisji infradźwięków można stwierdzić, że nie istnieją
istotne zagrożenia dla zdrowia ludzkiego. Opierając się na aktualnym stanie wiedzy można
stwierdzić, że negatywny wpływ oddziaływania na zdrowie i samopoczucie zaznacza się w
odległościach mniejszych niż 500 m (tutaj ok. 600 m). Zauważyć należy, że szybki rozwój
technologiczny, stałe zaostrzanie wymogów technicznych i prawnych doprowadził do
wyeliminowania lub istotnego ograniczenia problemu powszechnego w początkowym okresie
rozwoju turbin wiatrowych w latach 50-tych XX w. Nie ma żadnych wiarygodnych badań i
dowodów na to, by elektrownie wiatrowe wywoływały tzw. chorobę wibroakustyczną
(Vibroacoustic Disease, VAD oraz syndrom turbiny „Wind turbine syndrome”).
Realizacja i eksploatacja farmy generować będzie odpady, w tym odpady o
charakterze niebezpiecznym (głównie oleje). Przy założeniu prowadzenia prawidłowej
gospodarki odpadami nie przewiduje się wystąpienia niekorzystnych oddziaływań na
środowisko, zarówno na etapie realizacji, jak i eksploatacji.
Farma wiatrowa nie będzie stwarzała zagrożeń o charakterze transgranicznym, a także
nie kwalifikuje się do obiektów o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnej
awarii przemysłowej.
W związku z powyższym nie istnieją przeciwwskazania do realizacji inwestycji
w założonym przez inwestora wariancie inwestycji.
Raport o oddziaływaniu na środowisko farmy wiatrowej w rejonie miejscowości Pielgrzymka,
Nowa Wieś Grodziska, Wojcieszyn w gminie Pielgrzymka