Odpowiedzialność pielęgniarki i położnej

advertisement
Odpowiedzialność
pielęgniarki i położnej
Dr n. med. Grażyna Rogala-Pawelczyk
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Warszawa 09.04.2011
ZAWÓD
System czynności czy prac,
który jest wewnętrznie
spójny, skierowany na
wytworzenie jakiegoś
przedmiotu czy usług
zaspokajających określone
potrzeby
ZAWÓD
Wymaga określonego zakresu
wiedzy i umiejętności
wykonywanych systematycznie,
stanowiących podstawę
zajmowania określonego miejsca
w strukturze społecznej
Celem głównym
wynikającym z istoty zawodu
pielęgniarki, położnej, jest
zapewnienie kompleksowej opieki
pielęgniarskiej, powierzonym jej
pacjentom, tak, by mogli oni
samodzielnie funkcjonować w
środowisku po zakończeniu procesu
terapeutycznego, opuszczeniu
oddziału (szpitala)
PIELĘGNIARKA, POŁOŻNA
przepisami prawa
ogólnego
etyką
zawodową
Zawód regulowany
prawa
samorządowego
PIELĘGNIARKA, POŁOŻNA
Posiada:
™ obywatelstwo polskie
™ dyplom ukończenia polskiej szkoły
pielęgniarskiej, położniczej bądź uzyskany w
innym państwie dyplom uznany w
Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędny,
zgodnie z odrębnymi przepisami
™ pełną zdolność o czynności prawnych
™ stan zdrowia pozwalający na wykonywanie
zawodu
PIELĘGNIARKA, POŁOŻNA
podlega regułom prawnym
i moralnym funkcjonującym
w społeczeństwie na zasadzie
powszechności, a za swoją
działalność ponosi odpowiedzialność
•
•
•
•
Odpowiedzialność karna
związana jest z
naruszeniem przez
sprawcę zasad zapisanych
w prawie obowiązującym
społeczeństwo.
Konsekwencje i
postępowanie w razie
naruszenia tych zasad
określa Kodeks Karny
Art. 155.
Kto nieumyślnie powoduje śmierć człowieka, podlega
karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Art. 156.
§ 1. Kto powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci:
pozbawienia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności
płodzenia innego ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby
nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie
zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej,
całkowitej albo znacznej trwałej niezdolności do pracy
w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub
zniekształcenia ciała, podlega karze pozbawienia
wolności od roku do lat 10.
§ 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega karze pozbawienia wolności do
lat 3.
§ 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 jest śmierć człowieka sprawca
podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12
Art. 160.
§ 1. Kto naraża człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo
utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze
pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Jeżeli na sprawcy ciąży obowiązek opieki nad osobą narażoną
na niebezpieczeństwo, podlega karze pozbawienia wolności od 3
miesięcy do lat 5.
§ 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa
nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo
pozbawienia wolności do roku.
§ 4. Nie podlega karze za przestępstwo określone w § 1-3 sprawca,
który dobrowolnie uchylił grożące niebezpieczeństwo.
§ 5. Ściganie przestępstwa określonego w § 3 następuje na wniosek
pokrzywdzonego.
•
•
•
•
Odpowiedzialność cywilna
jest to obowiązek
wynagrodzenia
wyrządzonej szkody lub
straty przez jej sprawcę.
Ma ona charakter
majątkowy
Art. 415.
Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest
do jej naprawienia.
Art. 416.
Osoba prawna jest obowiązana do naprawienia szkody
wyrządzonej z winy jej organu.
Art. 417.
Jeżeli przez zgodne z prawem wykonywanie władzy
publicznej została wyrządzona szkoda na osobie,
poszkodowany może żądać całkowitego lub częściowego
jej naprawienia oraz zadośćuczynienia pieniężnego za
doznaną krzywdę, gdy okoliczności, a zwłaszcza
niezdolność poszkodowanego do pracy lub jego ciężkie
położenie materialne, wskazują, że wymagają tego
względy słuszności.
Kodeks cywilny
Art. 429.
Kto powierza wykonanie czynności drugiemu, ten jest
odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy
wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba że nie
ponosi winy w wyborze albo że wykonanie czynności
powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w
zakresie swej działalności zawodowej trudnią się
wykonywaniem takich czynności.
Art. 430.
Kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności
osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego
kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego
wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną
z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej
czynności.
Kodeks cywilny
•
•
•
•
Odpowiedzialność
służbowa stanowi
zobowiązanie pracownika
do wykonywania zadań
określonych przez
pracodawcę i ponoszenie
odpowiedzialności za
działania w tym zakresie
Art. 100.
§ 1. Pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i
starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych,
które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z
przepisami prawa lub umową o pracę.
§ 2. Pracownik jest obowiązany w szczególności:
przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy,
przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie
pracy porządku,przestrzegać przepisów oraz zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów
przeciwpożarowych,dbać o dobro zakładu pracy, chronić
jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje,
których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na
szkodę, przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych
przepisach,przestrzegać w zakładzie pracy zasad
współżycia społecznego.
Kodeks Pracy
•
•
• Odpowiedzialność materialna
• określona przez Kodeks Pracy, to
konieczność ponoszenia przez
pracownika konsekwencji za
szkodę wyrządzoną zakładowi
pracy
•Odpowiedzialność zawodowa, to
•obowiązek moralny lub prawny
•ponoszenia konsekwencji za wykonane
•osobiście lub polecone innej osobie do
wykonania czynności zawodowe lub za
ich zaniedbanie bądź zaniechanie. Jest
związana z przynależnością do określonej
grupy zawodowej i wiąże się z
interpretacją przyjętych przez te grupę
norm określonych między innymi w
kodeksie deontologicznym.
Na uwagę zasługuje
człon przytoczonej
definicji:
„….wykonane…lub
polecone innej
osobie do
wykonania
czynności...”.
Jest to wskazanie
na
odpowiedzialność
kadry kierowniczej
za przydzielanie
zadań właściwym
pracownikom i jak
to wskazywano
powyżej tworzenie
warunków do ich
realizacji.
USTAWA
z dnia 19 kwietnia 1991 r.
o samorządzie pielęgniarek i położnych.
Art. 1. 1. Tworzy się samorząd pielęgniarek i położnych dla
reprezentowania zawodowych, społecznych i gospodarczych
interesów tych zawodów, zwany dalej "samorządem".
Art. 4. 1. Zadaniem samorządu jest w szczególności:
1) sprawowanie pieczy i nadzoru nad należytym wykonywaniem
zawodu pielęgniarki i położnej,
2) ustalanie i upowszechnianie zasad etyki zawodowej oraz
sprawowanie nadzoru nad ich przestrzeganiem,
3) –
6) …
7) obrona godności zawodowej pielęgniarek i położnych,
8) reprezentowanie i ochrona zawodu pielęgniarki i położnej,
2. Samorząd wykonuje swoje zadania w szczególności przez:
6) orzekanie w zakresie odpowiedzialności zawodowej
pielęgniarek i położnych oraz sprawowanie sądownictwa
polubownego.
Art. 38. Członkowie samorządu podlegają
odpowiedzialności zawodowej przed
sądami pielęgniarek i położnych za
postępowanie sprzeczne z zasadami etyki
zawodowej oraz za zawinione naruszenie
przepisów dotyczących wykonywania
zawodu pielęgniarki i położnej.
USTAWA o samorządzie pielęgniarek i położnych
Odpowiedzialność
zawodową
ponoszą pielęgniarki i
położne przed
organami samorządu
pielęgniarek i
położnych (sądami pielęgniarek i
za:
™ zawinione naruszenie zasad wykonywania
zawodu
™ naruszenie przepisów regulujących wykonywanie
zawodu pielęgniarki i położnej
™ postępowanie sprzeczne z zasadami etyki
zawodowej
™ naruszenie praw pacjenta
położnych)
Pielęgniarki, Położne
ponoszą odpowiedzialność za:
™ realizowanie opieki na
możliwie najwyższym
poziomie i z
zastosowaniem
właściwych metod,
™ ochronę zdrowia i
bezpieczeństwa
pacjenta,
™ informowanie pacjenta
o zakresie realizowanej
opieki pielęgniarskiej,
™ uzyskanie zgody
pacjenta na
proponowany program
pielęgnowania,
™ zapewnienie pacjentowi
w czasie pielęgnowania
warunków zachowania
intymności,
poszanowania wolności
i godności osobistej,
™ zachowanie tajemnicy
zawodowej
Pielęgniarki, położne ponoszą
odpowiedzialność za:
Błąd
Błąd medyczny
medyczny
Zdarzenie
Zdarzenie niepożądane
niepożądane
Błąd
Błąd medyczny
medyczny
Diagnostyczny
Terapeutyczny
Techniczny
Informacyjny
Błąd medyczny może wydarzyć się w:
1
Szpitalu
2
Jednostce opieki zdrowotnej
3
Transporcie medycznym
4
W domu, miejscu przebywania
Błąd medyczny może być
spowodowany przez:
1
Pielęgniarkę, położną,
2
Pracownika medycznego,
3
Innego pracownika,
4
Inna osobę (rodzinę)
Błąd medyczny, zdarzenie niepożądane
może być uwarunkowane:
1
Organizacja pracy
2
Warunkami ergonomicznymi
3
Aspektami profesjonalnymi
4
Aspektami psychologicznymi
Download