POMOC DZIECKU W SYTUACJI PRZEWLEK*EGO KONFLIKTU,

POMOC DZIECKU W SYTUACJI PRZEWLEKŁEGO KONFLIKTU,
SEPARACJI BĄDŹ ROZWODU RODZICÓW
Dzieci przeżywają rozstanie rodziców jako stratę. Kiedy jedno z rodziców zrywa kontakt
z dzieckiem, jego odejście może być traktowane nawet jako śmierć w rodzinie. Jeżeli rodzic,
który nie mieszka z dziećmi, utrzymuje z nimi bliski kontakt, a para potrafi współpracować ze
sobą na rzecz dzieci, wpływ rozwodu na ich rozwój będzie mniej destrukcyjny.
U małych dzieci (często myślących że wszystko dzieje się za ich sprawą) rozwód albo
kłótnie między rodzicami często wzbudzają poczucie winy (Richardson, Richardson, 1999).
W przypadku rozstania rodziców nierzadko rodzi się lęk, że wszyscy dziecko opuszczą i nikt
się o nie zatroszczy (Ilg, Ames i Baker, 1992).
W celu zminimalizowania lęku powstałego u dziecka na skutek rozstania rodziców
wskazane jest udzielanie wyczerpujących (jednak dostosowanych do wieku dzieci) informacji
o tym, co się dzieje w rodzinie. Zaleca się spokojne tłumaczenie dziecku, że rodziców łączy
podwójny węzeł: małżeński i rodzicielski. Mimo, że rodzice przestaną być małżonkami,
nigdy nie przestaną być rodzicami i chociaż nie kochają już siebie, to zawsze będą kochać
dziecko.
Poniżej przedstawione są wskazówki, które mogą być użyteczne w tej trudnej dla
wszystkich sytuacji.
WSKAZÓWKI DLA OBOJGA RODZICÓW:

Jakkolwiek czulibyście się zagubieni i nieszczęśliwi przed, podczas i po okresie
trudności w związku (rozwodzie), starajcie się przedkładać nad wszystko dobro
dziecka.

Starajcie się, aby życie codzienne przebiegało w miarę normalnie.

Nie przenoście wrogości do współmałżonka na dzieci. Nie znieważajcie go. Nie
musicie fałszywie wychwalać jego zalet, ale nie wylewajcie przy dzieciach i przed
dziećmi całej swej goryczy i zapiekłości.

Jeżeli jest to możliwe, wspólnie powiadomcie dziecko o nadchodzącym rozstaniu.

Zapewniajcie dziecko, że konflikt (rozwód) nie jest jego winą i nie wynika z tego, co
ono zrobiło albo czego nie zrobiło.

Dajcie dziecku odczuć, że kłócicie się (rozwodzicie się) ze sobą, ale nie z nim.
Powiedzcie jasno, że ojciec (albo matka) wciąż będzie jego rodzicem, nawet jeżeli nie
będą razem mieszkać.

Postarajcie się nie pogrążać dziecka bez reszty - rozwiejcie jednak jego nadzieje, że
wszystko to szybko minie i wkrótce mama i tata znowu będą razem.

Wytłumaczcie dziecku, że bez względu na to co się stanie z waszym małżeństwem,
ono będzie bezpieczne.(…)

W żadnym wypadku nie powinniście dopuścić, aby dzieci poczuwały się do
konieczności opowiedzenia się po Waszej stronie, czyli przeciw ojcu lub matce.

Nie posługujcie się dzieckiem jako gońcem albo szpiegiem na Waszych usługach. Po
wizycie dziecka u byłego współmałżonka nie wypytujcie go. (…)

Nastawcie się, że po wizycie u rodzica, który się wyprowadził, dziecko będzie się
musiało na powrót dostosować do sytuacji. Trzeba się z tym pogodzić. Nie wolno
pogarszać całej sprawy pytaniami i zgryźliwymi uwagami.

Nie unikajcie odpowiedzi na pytania dziecka, choćby nie były jasne lub wydawały się
niemądre. Dziecko może mieć trudności ze sformułowaniem własnych myśli i
wątpliwości.(…)

Ciągle na nowo utwierdzajcie dziecko w przekonaniu, że je kochacie, chociaż tak
dziwnie się zachowujecie oraz upewniajcie je, że konflikt (rozwód) nie zależy od jego
zachowania.(…)

Nie starajcie się za bardzo ukryć swoich emocji: smutku, bólu, zawódu. Dziecko
zrozumie okresową słabość, a potem samo będzie bardziej otwarte.

Nie litujcie się nad własnym dzieckiem. Żal i poczucie winy są złymi doradcami w
procesie wychowawczym.
Literatura:
Ilg F. I., Ames L. B., Baker S. M.: Rozwój psychiczny dziecka. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Gdańsk
1992.
Richardson R. W., Richardson L. A.: Najstarsze, średnie, najmłodsze. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Gdańsk 1999.
Zubrzycka E.: Narzeczeństwo, małżeństwo, rodzina, rozwód? Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Gdańsk
1993.
Opracowała mgr Anna Szyszka – Wójcik - psycholog Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Bytomiu