STWARDNIENIE GUZOWATE FAKTY O CHOROBIE FAKTY O SG Stwardnienie Guzowate (Tuberous Sclerosis Complex) to choroba genetycznie uwarunkowana, zawdzięczająca swoją nazwę guzkowatym naroślom, które atakują niemal każdy organ, w tym mózg, skórę, serce, nerki, oczy, płuca. • SG jest główną genetyczną przyczyną padaczki i autyzmu. • Objawy neurologiczne w SG występują u 85% pacjentów. • Ich przyczyną są strukturalne zmiany w mózgu. • Najczęstszym objawem neurologicznym jest padaczka - 90 %; u około 50 % występuje upośledzenie rozwoju umysłowego, autyzm (ASD), nadpobudliwość psychoruchowa (ADHD), agresja, zaburzenia zachowania. • Wczesne wystąpienie napadów padaczkowych, lekooporna postać padaczki, większa liczba guzków korowych oraz mutacja TSC2 sprzyjają rozwijaniu się cięższej postaci upośledzenia . • W SG wczesne wystąpienie napadów padaczkowych jest powiązane z występowaniem autyzmu. • Nieprawidłowy zapis EEG mózgu u dzieci wyprzedza kliniczne pojawienie się napadów padaczkowych i wiąże się z opóźnieniem rozwoju. • Dlatego leczenie przeciwpadaczkowe u niemowląt i dzieci z podejrzeniem lub rozpoznaniem SG (badania prenatalne, rodzinna postać), powinno się zaczynać już na podstawie pojawienia się zmian w zapisie EEG, a przed wystąpieniem napadów padaczkowych. • Wymaga to ścisłego i częstego monitorowania zapisu EEG u niemowląt. • Jak wykazały badania prowadzone w Klinice Neurologii i Epileptologii CZD w Warszawie, pacjenci leczeni z powodu nieprawidłowego zapisu EEG, w pierwszych dwóch latach życia rozwijali się prawidłowo. • Pacjenci byli leczeni wigabatryną (Sabril), jako lekiem pierwszego wskazania w SG dla najmłodszych pacjentów. • U 80% osób z SG występują zaburzenia snu typu : bezsenność, kłopoty z zasypianiem, częste przebudzanie się w ciągu nocy, odwrócenie dobowego rytmu. • Nie ma różnicy w częstości występowania autyzmu lub ADHD pomiędzy mężczyznami i kobietami chorującymi na SG, w przeciwieństwie do pozostałej grupy chorych, gdzie jest przewaga mężczyzn. • 80 % osób z rozpoznaniem SG doświadcza problemów z nerkami (guzy AML i torbiele). • Limfangioleiomiomatoza (LAM) jest głównym objawem SG płuc i występuje prawie wyłącznie u kobiet, aż w 40% po okresie dojrzewania. LAM obserwuje się u ok. 10% mężczyzn. • U 10 % osób z SG występują podwyściółkowe olbrzymiokomórkowe guzy mózgu (SEGA). • Guzki angiofibroma twarzy pojawiają się zwykle w 5 roku życia chorego i dotyczą ok. 90% osób z SG. • 98 % osób z rozpoznaniem SG doświadcza jednego lub więcej objawów skórnych. • SG może prowadzić do powstawania torbieli i guzków w trzustce, wątrobie i kościach. • Ubytki dentystyczne występują u ponad 90% osób z SG. • SG dotyka zarówno kobiety jak i mężczyzn; występuje we wszystkich rasach i grupach etnicznych. • Objawy SG są bardzo różnorodne. U każdego pacjenta przebieg choroby może wyglądać inaczej. • Na świecie co 20 minut rodzi się dziecko z SG. • Amerykańskie Stowarzyszenie TS Alliance sfinansowało badania, które doprowadziły do identyfikacji 2 genów powodujących SG, nazwanych TSC1 i TSC2. • Gen TSC1 zlokalizowany jest na 9-tym chromosomie, a gen TSC2 - na 16-tym. • Aktualnie badania genetyczne identyfikują mutację genu TSC1 lub TSC2 u 85% osób z pewnym rozpoznaniem SG. • Na 1 z 3 rozpoznań SG u dziecka, jeden z rodziców ma również SG. Pozostałe 2/3 rozpoznań występuje na skutek spontanicznej mutacji ( jeszcze nie wiadomo dlaczego ). • Jeśli jeden z rodziców choruje, to dzieci mają 50% szans na odziedziczenie genu SG. • Jeśli rodzice nie są chorzy, a u jednego z dzieci zdiagnozowano SG, to prawdopodobieństwo, że zachoruje drugie dziecko wynosi 1-2%. • Pre-implantacyjna diagnostyka genetyczna (PGD) jest techniką, za pomocą której można wykryć mutację SG w embrionach utworzonych dzięki zapłodnieniu in vitro. • U wielu dzieci zdiagnozowano SG wkrótce po urodzeniu dzięki prenatalnej identyfikacji guzków serca podczas rutynowego badania USG. • W Polsce na SG choruje ponad 6 tysięcy osób; w USA - 50 tysięcy ; na świecie – 1 milion. • Nie ma lekarstwa na wszystkie objawy SG. • Na świecie intensywnie prowadzone są badania nad SG, w tym badania kliniczne skuteczności terapii rapamycyną na objawy SG. • Do chwili obecnej opublikowano wyniki badań klinicznych z terapii rapamycyną (z bardzo dobrym efektem)w przypadkach: AML nerek, SEGA mózgu i LAM płuc. • Obserwuje się , że terapia rapamycyną zmniejsza także, nasilenie napadów padaczkowych, zmiany skórne i jest skuteczna w wielotorbielowatości nerek. • Na dziś możliwe jest innowacyjne leczenie pochodną rapamycyny-everolimusem, tylko jednego z objawów SG - guza mózgu SEGA. • Terapia zmniejsza guz i hamuje jego rozrost. • Dokonujący się postęp w badaniach molekularnych daje nadzieję na szybkie znalezienie skutecznego i niezbyt kosztownego leczenia przyczynowego dla chorych na SG. • Badania nad SG wnoszą postęp do lepszego zrozumienia innych chorób, takich jak rak, autyzm, czy padaczka. Informacja dla uczestników Zjazdu od dr Elżbiety Radzikowskiej – pulmonologa, z Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie : „ Zmiany o typie LAM dotyczą około 50% kobiet chorych na TSC i zgodnie z zaleceniami Europejskiego Towarzystwa Oddechowego, każda chora na TSC, po 18 roku życia powinna mieć raz na 5 lat wykonywane badanie tomografii komputerowej o wysokiej rozdzielczości. W niewielkim odsetku chorych zmiany o typie torbieli płucnych mogą powstawać również u mężczyzn chorych na TSC, będąc przyczyną dolegliwości. Niepokojące mogą być wszelkie objawy płucne takie jak : kaszel, duszność, krwioplucie, odkrztuszanie chłonki, ból w klatce piersiowej Chorzy na TSC powinni być konsultowani przynajmniej jeden raz na 5 lat w wysokospecjalistycznym ośrodku pulmonologicznym . Ponadto u chorych na TSC leczonych inhibitorami mTOR (sirolimus , everolimus) należy brać pod uwagę możliwość efektów niepożądanych leczenia, związanych z zajęciem układu oddechowego. Życzę niezwykle udanego spotkania . Serdecznie pozdrawiam , Elżbieta Radzikowska” BADANIA KLINICZNE W SG Według publikacji U.S. National Institute of Health www.clinicaltrials.gov BADANIA KLINICZNE O ZASIĘGU MIĘDZYNARODOWYM SPONSOROWANE PRZEZ FIRMĘ NOVARTIS PHARMACEUTICALS : • EXIST1 – guzy SEGA, • EXIST2 – guzy AML, LAM, • EXIST3 – Padaczka. EXIST1 (sierpień 2009 – wrzesień 2014) • TEMAT : „Efficacy and Safety of Everolimus (RAD001) in Patients of All Ages With Subependymal Giant Cell Astrocytoma Associated With Tuberous Sclerosis Complex (TSC)” Skuteczność i bezpieczeństwo stosowania Everolimusu (RAD001) u pacjentów w każdej grupie wiekowej, u których występuje guz typu SEGA ( podwyściółkowy gwiaździak olbrzymiokomórkowy ) w przebiegu TSC. EXIST1 (sierpień 2009 – wrzesień 2014) • • • • BADANIE W TOKU, REKRUTACJA ZAKOŃCZONA, UCZESTNICZY 10 PAŃSTW, BADANIA PROWADZI 27 OŚRODKÓW MEDYCZNYCH : USA - 14 ośr. Włochy - 3 Kanada - 2 Niemcy - 2 • Australia - 1 ośr. Belgia - 1 Holandia - 1 Rosja - 1 Wielka Brytania - 1 Polska - 1 ośrodek : Klinika Neurologii i Epileptologii CZD w Warszawie. EXIST2 (kwiecień 2009- styczeń 2014) • TEMAT : „Efficacy and Safety of RAD001 in Patients Aged 18 and Over With Angiomyolipoma Associated With Either Tuberous Sclerosis Complex (TSC) or Lymphangioleiomyomatosis (LAM)” Skuteczność i bezpieczeństwo stosowania RAD001 u pacjentów, w grupie wiekowej od 18 roku życia, u których występuje guz nerki typu AML w przebiegu TSC lub sporadycznym LAM. EXIST2 (kwiecień 2009- styczeń 2014) • • • • BADANIE W TOKU, REKRUTACJA ZAKOŃCZONA, UCZESTNICZY 11 PAŃSTW, BADANIA PROWADZI 29 OŚRODKÓW MEDYCZNYCH: USA - 6 ośr. Francja - 3 ośr. Włochy - 4 Japonia - 3 Kanada - 1 Holandia - 1 Niemcy - 2 Rosja - 1 Hiszpania - 1 Wielka Brytania - 5 Polska - 2 ośrodki : • Klinika Neurologii i Epileptologii CZD w Warszawie, • III Klinika Chorób Płuc Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie. EXIST3 (planowane rozpoczęcie - 2012r.) • TEMAT WSTĘPNY : • • • • Skuteczność i bezpieczeństwo stosowania RAD001, jako terapii wspomagającej, u pacjentów z TSC, z częściowymi napadami padaczkowymi. - planowana rekrutacja - 345 chorych z padaczką, - przedział wiekowy: od 2 do 65 lat, - przewidywany udział pacjentów z całego świata , w tym z 14 państw europejskich : Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Norwegia, Polska, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania,Włochy. EIGPC (Experienced International Group of TSC Patient Consultants) przy org. EURORDIS • podpisanie umowy Agreement of Understanding pomiędzy grupą EIGPC a firmą Novartis Oncology, • zagwarantowanie potrzeb i bezpieczeństwa pacjentów w czasie badań; odpowiedniej opieki medycznej, • przejrzystość rekrutacji, • broszura informacyjna dla uczestników badań i opiekunów, • informowanie przez firmę o cząstkowych wynikach badań. NIEKTÓRE BADANIA LOKALNE: • Terapia Everolimusem guzów typu SEGA u pacjentów z TSC. Cincinnati Children's Hospital Medical Center, Ohio, (USA) • Terapia RAD001 guzów AML u pacjentów z TSC lub sporadycznym LAM. Cincinnati Children's Hospital Medical Center, Ohio, przy współpracy z Tuberous Sclerosis Alliance i LAM Foundation (USA) • Badanie wpływu długotrwałej terapii RAD001 na guzy typu AML w SG lub sporadyczne LAM. Cincinnati Children's Hospital Medical Center ,Ohio, (USA) • Rapamycyna w AML u pacjentów z TSC. Barcelona, Hiszpania • Badanie skuteczności i bezpieczeństwa terapii Sirolimusem u pacjentów z TSC lub LAM. University Hospital of Wales, Royal Sussex County Hospital, (Wielka Brytania) • Sirolimus w leczeniu pacjentów z AML nerek. Kalifornia, Connecticut, Massachusetts, Nowy Jork, Ohio, Texas, (USA) • Doksycyklina w LAM. Nottingham University Hospitals, Nottingham, Wielka Brytania • Wpływ terapii Everolimusem na padaczkę, u pacjentów z TSC. Cincinnati, Ohio i Houston, Texas, (USA) • Terapia Rapamycyną guzków skórnych u pacjentów z TSC lub z NF1. University of Texas Health Science Center, Houston, Texas, (USA) • Terapia Sabrilem na napady częściowe u dorosłych z TSC. University of Pennsylvania, Filadelfia, Pensylwania, (USA) • Badania pacjentów z autyzmem : sieci genów i typy kliniczne w TSC. National Institute of Health, Maryland, (USA) • Badanie guzków skóry w Stwardnieniu Guzowatym. National Heart, Lung, and Blood Institute, Maryland, (USA) • Stosowanie zewnętrzne Rapamycyny na guzki twarzy – Angiofibroma. The University of Texas Medical School of Houston, Texas, (USA) • Badanie : RAD001 a procesy poznawcze w TSC. Boston, Massachusetts i Cincinnati, Ohio, (USA) • Badanie procesu powstawania choroby LAM. National Heart, Lung and Blood Institute, Maryland, (USA) ŚWIATOWE ORGANIZACJE SG Tuberous Sclerosis Alliance www.tsalliance.org • pierwsza organizacja na świecie, powstała w 1979 r. • główne motto: znalezienie lekarstwa na SG • reprezentacja pacjentów i rodzin we wszystkich aspektach ich życia • pionier i kreator postępu w leczeniu na całym świecie • inicjator międzynarodowego ruchu pacjentów • efekty: - 33 specjalistyczne kliniki kompleksowej opieki - wypracowanie standardów diagnostyki - monitorowania i leczenia Tuberose Sklerose Deutschland E.V. www.tsdev.org • powstała w 1985r. • efekt działań : 10 klinik TSC Tuberous Sclerosis Association www.tuberous-sclerosis.org • powstała w 1977r • efekt działań : 7 klinik TSC Stowarzyszenie Chorych na Stwardnienie Guzowate powstało w 2005r. www.stwardnienie-guzowate.eu RAZEM ZMIENIAMY NASZ LOS!