PRACE NAUKOWE Akademii im. Jana D³ugosza w Czêstochowie Filozofia V pod red. Ryszarda Miszczyñskiego (wspó³praca: Adam Olech, Marek Perek) Wydawnictwo Akademii im. Jana D³ugosza w Czêstochowie 2008 Redaktor naukowy Ryszard Miszczyñski Recenzenci dr hab. Piotr Borowik prof. dr hab. Andrzej Bronk dr hab. El¿bieta Jung Redakcja Przemys³aw Lasota Korekta Miros³aw £apot Redakcja techniczna Jacek W³odarczyk Projekt ok³adki S³awomir Sadowski Fotografia pochodzi ze zbiorów Muzeum Czêstochowskiego. © Copyrihgt by Akademia im. Jana D³ugosza w Czêstochowie Czêstochowa 2008 ISBN 978 – 83 – 7455 – 066 – 6 Wydawnictwo Akademii im. Jana D³ugosza w Czêstochowie 42 – 200 Czêstochowa, ul. Waszyngtona 4/8 tel. (0 34) 378 43 29, fax (0 34) 378 43 19. www.ajd.czest.pl e-mail: [email protected] W³adys³aw Biegañski (1857–1917) W 2007 roku obchodziliœmy 90-lecie œmierci W³adys³awa Biegañskiego. Przedstawionym zeszytem pragniemy uczciæ pamiêæ wybitnego polskiego filozofa z Czêstochowy Spis treœci ¯yciorys W³adys³awa Biegañskiego – opracowa³ Maciej WoŸniczka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Spis prac naukowych W³adys³awa Biegañskiego – przygotowa³ do druku, zweryfikowa³ i uzupe³ni³ Maciej WoŸniczka. . . . . . . . . . 15 Andrzej Tarnopolski W³adys³aw Biegañski. Lekarz i filozof. Podstawowe problemy etyki . . . . . . . . . . . 21 Jacek Waldmajer O mereologicznym i dystrybutywnym aspekcie reprezentacji wiedzy . . . . . . . . . . 29 Ryszard Miszczyñski Antypsychologizm i formalizm Jana £ukasiewicza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Roman Tuziak Popper and paraconsistency . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Dariusz D¹bek W sprawie irracjonalizmu logicznego w epistemologii I. D¹mbskiej . . . . . . . . . . . 55 Urszula Wybraniec-Skardowska Alfred Tarski – The man Who Defined Truth . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 Piotr £ukowski Paradoks kata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Agnieszka Wiechu³a O trzeciej wartoœci logicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 Eugeniusz Wojciechowski Rachunek Lambeka i ontologia elementarna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Katarzyna Janus Teoria naœladowania poetyckiego w traktacie De perfecta poesi Macieja Kazimierza Sarbiewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Piotr Nalewajka Uwagi o materii pierwszej Arystotelesa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 Tomasz Pawlikowski Uczuciowoœæ a wola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127 Mariusz Oziêb³owski Antyfundamentalizm i warunki mo¿liwoœci odpowiedzialnoœci moralnej . . . . . . 143 Edmunda Joñczyk-Rosó³ Czy niektórzy ludzie urodzili siê z siod³ami na grzbietach? Czyli o niektórych aspektach etycznej krytyki eugeniki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157 Mariusz Oziêb³owski Wykluczenie i obiektywizacja jako granice doœwiadczenia ¿ycia . . . . . . . . . . . . 165 Maciej WoŸniczka O filozoficznych aspektach psychologii. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179 Sprawozdania: Polskie Towarzystwo Filozoficzne, Oddzia³ w Czêstochowie, ul. Waszyngtona 4/8 pok. 39 – przygotowa³ M. WoŸniczka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191 Publikacje ksi¹¿kowe pracowników Zak³adu Filozofii (w tym redakcje) – uk³ad chronologiczny, afiliacja AJD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195 PRACE NAUKOWE Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Seria: FILOZOFIA 2008, z. V Publikacje książkowe pracowników Zakładu Filozofii (w tym redakcje) – układ chronologiczny, afiliacja AJD A. Zalewski, Fenomenologia jako refleksografia, Wydawnictwo Aureus, Kraków 2007. H. Mikołajczyk, M. Oziębłowski, M. Rembierz (red.), Hermeneutyczne dziedzictwo filozofii, Kraków 2006, Wydawnictwo «Scriptum». A. Marek-Bieniasz, Europejska filozofia starożytna – wybrani przedstawiciele i szkoły, Częstochowa 2006. H. Mikołajczyk, Neokantyzm badeński i otwarcie filozofii transcedentalnej na dziejowość, Częstochowa 2004. H. Piluś, Człowiek w tomizmie egzystencjalnym: Gilson, Maritain, Chenu, Congar, Łomianki 2004 R. Miszczyński (red.), Filozofia IV. Prace Naukowe WSP w Częstochowie, Częstochowa 2003. M. Woźniczka (red.), Stan i perspektywy filozofii. Filozofia a przełom wieków, Częstochowa 2003, s. 247. SS. Folaron (red.), Pozytywne myślenie o człowieku w filozofii Alberta Schweitzera, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 2002. H. Mikołajczyk (red.), Biuletyn Instytutu Filozoficzno-Historycznego WSP w Częstochowie, nr 31/9/2002; (numer zawierający teksty naukowe częstochowskiego środowiska filozoficznego, skupionego wokół Zakładu Filozofii). R. Mirek, Filozoficzne podstawy logik wolnych, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 2002. H. Piluś, Człowiek w filozofii Karola Wojtyły – Jana Pawła II, Warszawa 2002. A. Olech, (red.), Psychologizm-antypsychologizm. W setną rocznicę wydania Logische Untersuchungen Edmunda Husserla, Wydawnictwo „Aureus”, Kraków 2001, s. 197. Sprawozdnia R. Miszczyński, H. Mikołajczyk (red.), Filozofia wobec zagrożeń cywilizacyjnych. Filozofia III. Prace Naukowe WSP w Częstochowie, Częstochowa 2001. D. Probucka, A. Olech, M. Woźniczka (red.), Pasja czy misja? O uczeniu filozofii, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 2001. M. Perek, Przemiany tradycji myślowych na przykładzie fundamentalnych teorii fizycznych, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 2000. R. Miszczyński (red.), Prace Naukowe WSP w Częstochowie. Seria: Filozofia, t. II, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 2000. D. Probucka (red.), Dylematy filozofii, Wydawnictwo „Aureus”, Kraków 1999. H. Mikołajczyk, Interpretacja, dialog, sens. Hermeneutyczne współrzędne krytyki epistemologii filozoficznej, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1999. R. Miszczyński (red.), Prace Naukowe WSP w Częstochowie. Seria: Filozofia, t. I, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1999. D. Probucka (red.), Utylitaryzm. Aksjologiczno-etyczne aspekty kategorii użyteczności, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1999. H. Mikołajczyk (red.), Człowiek, kultura, język – wokół postmodernistycznych inspiracji, Wydawnictwo „Apeiron”, Częstochowa 1998. H. Mikołajczyk, Wolność i sens. Próba filozoficznej interpretacji psychoanalizy Zygmunta Freuda, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1998. M. Woźniczka (red.), Filozofia – sztuka myślenia i dobro wspólne. Sposoby uczenia się i nauczania filozofii, Wydawnictwo „Apeiron”, Częstochowa 1998 R. Miszczyński, Między językiem a prawdą. Z dziejów współczesnego intuicjonizmu matematycznego, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1998. S. Folaron (red.), Implikacje filozofii Leibniza, Częstochowa 1997. W. Anasz, R. Miszczyński, A. Olech (red.), Prace Naukowe WSP w Częstochowie. Seria: Filozofia Socjologia, „Coniunctio”, t. V, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1997. M. Woźniczka, Bibliografia publikacji zagranicznych z dziedziny etyki 1990–94. Układ rzeczowy i alfabetyczny, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1996/97. R. Miszczyński (red.), Humanitas, Wydawnictwo „Wieczorek-Press”, Częstochowa 1996. R. Miszczyński (red.), Z problemów lingwistyki kognitywnej. Znaczenie przekazu językowego w nauce, Wydawnictwo „Wieczorek-Press”, Częstochowa 1996. W. Pabiasz, Europejska filozofia średniowieczna (przewodnik dla studentów), Częstochowa 1996, s. 212. H. Mikołajczyk (red.), W stronę filozoficznego doświadczenia. Antropologicznoepistemologiczne aplikacje myślenia filozoficznego, Wydawnictwo „Wieczorek-Press”, Częstochowa 1996. 196 Publikacje książkowe pracowników Zakładu Filozofii... S. Folaron (red.), Prace Naukowe WSP w Częstochowie. Seria: Filozofia– Socjologia, t. IV, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1995. H. Mikołajczyk, Psychoanaliza Z. Freuda – próba hermeneutycznej rekonstrukcji, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1995. R. Miszczyński (red.), Kształtowanie się podstaw nauki współczesnej, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1995. S. Folaron (red.), Człowieczeństwo – iluzja czy rzeczywistość, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1994. S. Folaron (red.), Prace Naukowe WSP w Częstochowie. Seria: Filozofia– Socjologia, t. III, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1994. A. Zalewski, Nowa fenomenologia sensu. Próba wykorzystania metod transcendentalnej fenomenologii do zagadnienia konstytucji „teoretyczności”, Częstochowa 1993. A. Olech, Język, wyrażenia i znaczenia. Semiotyka Kazimierza Ajdukiewicza, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1993. (red.), Prace Naukowe WSP w Częstochowie. Seria: Filozofia– S. Folaron Socjologia, t. II, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1991. A. Zalewski, Dyskurs w narracji fikcjonalnej, Wrocław 1988. S. Folaron (red.), Prace Naukowe WSP w Częstochowie. Seria: Filozofia– Socjologia, t. I, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1987. 197