Jak przechowywać środki ochrony roślin?
advertisement
CHRONISZ ROŚLINY, CHROŃ SIEBIE. Zaczął się okres intensywnych zabiegów agrotechnicznych. Obserwując pracę rolników przy stosowaniu środków ochrony roślin, często można zaobserwować jak lekceważą oni procedury mogące zabezpieczyć ich przed negatywnym wpływem środków ochrony roślin na zdrowie. Staje się więc koniecznością często przypominać o zagrożeniach jakie mają miejsce przy wykonywaniu tej pracy. Wyeliminowanie z rolnictwa środków ochrony roślin jest praktycznie niemożliwe, ale niebezpieczeństwa wynikające z ich stosowania można w znacznym stopniu ograniczać. Istotne jest zwłaszcza właściwe przechowywanie preparatów na terenie gospodarstwa, ich prawidłowe stosowanie – zgodnie z przeznaczeniem i zasadami bezpiecznej pracy – oraz zwrócenie uwagi na sąsiednie uprawy, np. owoców miękkich, kwitnących roślin miododajnych, a także pasące się i przebywające w pobliżu zwierzęta. Przez pojęcie „stosowanie” rozumiemy: wszystkie czynności mające miejsce od momentu otwarcia pojemnika do utylizacji pustego opakowania. Większość problemów dotyczących środków ochrony roślin jest związana ze sposobem ich stosowania. W kategoriach bezpieczeństwa dla ludzi, najbardziej niebezpieczny jest kontakt ze środkami ochrony roślin podczas przygotowania cieczy użytkowej oraz wykonywania oprysku. O czym należy pamiętać, kupując chemiczne środki ochrony roślin? Najpierw zidentyfikuj problem (chorobę lub szkodnika). Używaj środków ochrony roślin tylko na rośliny zainfekowane przez choroby lub zaatakowane przez szkodniki. Stosowanie chemicznych środków ochrony roślin powinno być ostatecznością. W pierwszej kolejności wykorzystaj naturalne metody ochrony roślin, a przede wszystkim dobrze poznaj wymagania roślin, gdyż objawy mogą mieć podłoże fizjologiczne (np. chloroza na starszych liściach może być spowodowana niedoborem azotu). Środki ochrony roślin (ś.o.r.) są dla roślin tym, czym dla człowieka są leki. Dowiedz się dokładnie, czy w walce z chorobami i szkodnikami są niezbędne. Należy dobrać najwłaściwszy środek w danych warunkach przyrodniczoekonomicznych. Sprawdzić czy rośliny i szkodniki są na odpowiednim etapie wzrostu lub rozwoju dla danego środka. Sprawdzić oficjalne prognozy i komunikaty (na przykład dotyczące wystąpienia mszyc lub zarazy ziemniaczanej) jako pomoc przy prawidłowym ustaleniu terminu zabiegu. Zapoznaj się z etykietą danego środka i wszelkimi innymi wskazówkami (na przykład dostarczanymi przez doradcę, konsultanta lub producenta). Sprawdź czy gleba i warunki pogodowe są odpowiednie dla danego środka i czy takie pozostaną przez okres potrzebny do zakończenia prac. Sprawdź informacje na etykiecie dotyczące odporności na zmywanie przez deszcz. Sprawdź czy posiada się wystarczającą ilość środka do zakończenia prac przy zastosowaniu zamierzonej dawki. Dokonuj zakupu środka w jednostkach handlowych posiadających odpowiednie zezwolenia. W razie wątpliwości dotyczących któregokolwiek z tych aspektów, zasięgnij profesjonalnej porady. Kupuj środki ochrony roślin dopuszczone do obrotu, w opakowaniach z czytelną i napisaną w języku polskim etykietą i instrukcją. Nie kupuj preparatów przeterminowanych. Nie przewoź środków ochrony roślin z ludźmi, zwierzętami, artykułami spożywczymi, płodami rolnymi albo paszami. Na czas transportu opakuj środki ochrony roślin dodatkowo (np. folia plastykowa), ale pamiętaj, że folii lub pojemników, w których przewożono środki ochrony roślin, nie wolno wykorzystywać do innych celów! Stosowanie środków ochrony roślin w produkcji rolnej i leśnej mogą wykonywać osoby, które ukończyły szkolenie w zakresie stosowania środków ochrony roślin i posiadają aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia. Przed zastosowaniem środków ochrony roślin koniecznie przeczytaj jeszcze raz dołączoną do opakowania etykietę – instrukcję stosowania! Jest ona najlepszym źródłem informacji o bezpiecznym i efektywnym stosowaniu środków ochrony roślin. Etykieta powinna zawierać: rodzaj i przeznaczenie środka (stosuj tylko zgodnie z przeznaczeniem), klasę toksyczności dla ludzi, pszczół, ryb i innych organizmów wodnych, zalecane dawki, okres karencji i prewencji, dodatkowe informacje dotyczące stosowania na strefach ochronnych źródeł ujęć wody i postępowania z pustymi opakowaniami. Etykieta zawiera także informacje dotyczące zagrożeń i zasad bezpieczeństwa. Jak przechowywać środki ochrony roślin? Środki ochrony roślin przechowujemy w osobnym pomieszczeniu, które powinno spełniać następujące warunki: usytuowane z dala od budynków mieszalnych i inwentarskich, niedostępne dla osób nieupoważnionych, zamykane na klucz (niedostępne dla dzieci), posiadać sprawną instalację elektryczną, wentylację (przynajmniej grawitacyjną), posiadać oświetlenie umożliwiające przeczytanie etykiety, ściany i podłogę łatwo zmywalne, pomieszczenie powinno być oznakowane: ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN, WSTĘP WZBRONIONY. Temperatura w pomieszczeniu nie może być za wysoka, ale też nie może spadać poniżej zera stopni, szafka na środki I i II klasy toksyczności powinna być zamykana na klucz, należy wydzielić miejsce na trociny czy piasek w celu neutralizacji rozlanego środka. Pomieszczenie winno być wyposażone w: szafkę na odzież ochronną, apteczkę pierwszej pomocy, umywalkę, instrukcję bhp z telefonami alarmowymi, kosz na zużyte opakowania po środkach ochrony roślin. Środki ochrony roślin przechowuj zawsze w oryginalnych, szczelnie zamkniętych opakowaniach. Nigdy nie wykorzystuj pustego opakowania do innych celów. Drogi wchłaniania środków ochrony roślin do organizmu człowieka Doustna - występuje w przypadku wypicia lub zjedzenia pestycydu. Skóra - mamy z nią do czynienia gdy preparat zostanie umieszczony na skórze, bardzo często z tym przypadkiem mamy do czynienia przy przenoszeniu preparatów i przygotowaniu cieczy roboczej. Oddechowa - występuje przy przedostaniu się preparatu do dróg oddechowych. Najczęściej mamy do czynienia przy przygotowaniu cieczy roboczej lub przy opryskiwaniu. Śluzówki - przez błony śluzowe dostają się środki ochrony roślin, w postaci cieczy roboczej par i aerozoli. Często mamy do czynienia z dostaniem się środków do oczu. Należy zapoznać się i zrozumieć informacje o szkodliwości umieszczone na etykiecie produktu. Uwzględnić zagrożenia i postępować w sposób chroniący stosującego, innych ludzi, faunę i środowisko naturalne. Należy nie dopuścić do kontaktu z preparatami osób niepowołanych, zwłaszcza dzieci. Zabieg opryskiwania, od chwili otwarcia opakowania do momentu odstawienia opryskiwacza, wymaga zachowania zasad bezpieczeństwa. Występuje wtedy potencjalne ryzyko zabrudzenia odzieży oraz zanieczyszczenia otaczającego środowiska. Każde użycie środka ochrony roślin musi być poprzedzone uważnym przeczytaniem etykiety i widniejących tam wskazówek, co do bezpiecznego postępowania ze środkiem. Ochrona w czasie stosowania środków chemicznych Zabiegi z użyciem pestycydów mogą wykonywać tylko osoby posiadające aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie stosowania środków ochrony roślin. Zaświadczenie takie ze względu na zmieniający się asortyment preparatów chemicznych jest ważne 5 lat. (Ustawa o ochronie roślin z dnia 18 grudnia 2003 r. – tekst jednolity: Dz.U z 2008r. Nr 133,poz 849 ze zm.) Przed wykonaniem oprysku należy zadbać o środki ochrony indywidualnej. Do podstawowych zabezpieczeń zaliczamy kombinezon ochronny, rękawice, buty gumowe i nakrycie głowy(certyfikowane oznakowane symbolem CE). Jeśli na etykiecie – instrukcji wymagane jest dodatkowe zabezpieczenie w postaci fartucha, maski przeciwpyłowej i przeciw oparom, okularów należy bezwzględnie się do tego zastosować. Istotne jest sprawdzenie czy opryskiwacz jest sprawny i czy posiada aktualny atest. Opryskiwacze ciągnikowe i samobieżne polowe lub sadownicze są poddane okresowym badaniom ich sprawności technicznej w jednostkach organizacyjnych upoważnionych przez wojewódzkie inspektoraty Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Badania sprawności technicznej opryskiwaczy powinny być przeprowadzone w odstępach czasu nie dłuższych niż 3 lata, przy czym pierwsze badanie sprawności technicznej opryskiwacza powinno być przeprowadzone przez upływem 3 lat od dnia jego zakupu. Zabiegi najlepiej wykonywać przy bezwietrznej pogodzie, gdy prędkość wiatru nie przekracza 3 m/s, i z zachowaniem odległości co najmniej 5 m od dróg publicznych i co najmniej 20 m od zabudowań, pasiek, upraw zielarskich, ogrodów działkowych, rezerwatów przyrody, strefy pośredniej ujęć wody i wód powierzchniowych. Podczas przerwy w pracy należy odłączyć napęd pompy opryskiwacza, aby nie następowała kumulacja środka w miejscu jego postoju. Wszelkie awarie opryskiwacza w czasie wykonywania zabiegu należy usuwać natychmiast po ich zauważeniu. Dobrym zwyczajem użytkowników starszych modeli opryskiwaczy jest zabieranie w pole pojemnika z czystą wodą, która jest niezbędna do utrzymania higieny osobistej, płukania elementów opryskiwacza w czasie awarii i po wykonaniu zabiegu oraz płukania opakowań po sporządzeniu cieczy roboczej na polu. Z uwagi na szkodliwość środków chemicznych w połączeniu z alkoholem zabrania się go spożywać na dzień przed i dzień po oprysku. W czasie trwania zabiegów nie można jeść , pić i palić papierosów. Dopuszcza się spożywanie posiłków oraz palenie tytoniu tylko w czasie przerwy w pracy w odległości nie mniejszej niż 50 m od miejsca zastosowania ś.o.r, po uprzednim zdjęciu ubrania roboczego i ochron indywidualnych, umyciu w czystej wodzie rąk i twarzy oraz po przepłukaniu jamy ustnej wodą pitną. Wymogi te określone są w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dania 24 czerwca 2002 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu i magazynowaniu środków ochrony roślin oraz nawozów organiczno – mineralnych (Dz.U.nr99 z dnia 4 lipca 2002 roku poz 896 z późn. zmianami) W kabinie traktora(ciągnika) powinno się znajdować: opakowanie nitrylowych rękawic jednorazowych - na wypadek konieczności zmiany ustawień opryskiwacza lub drobnej naprawy, foliowy worek na zużyte rękawice oraz pojemnik z czystą wodą – aby móc natychmiast przemyć części ciała, które miały bezpośredni kontakt z cieczą użytkową. W gospodarstwach rolnych, zwłaszcza małych często można zaobserwować, iż opryski wykonywane są traktorami bez kabin. Powoduje to bezpośrednie narażenie osoby wykonującej zabieg. Z przeprowadzonych badań wynika, że kabina zmniejsza o około 10 razy poziom narażenia operatora na kontakt z cieczą użytkową. Przeciwwskazaniem do wykonania zabiegu jest silny wiatr (powyżej 3 m/s), wysoka temperatura powietrza, silne nasłonecznienie, wysoka wilgotność powietrza( powyżej 60 %) oraz spodziewane opady deszczu. Należy upewnić się czy w pobliżu opryskiwanego pola nie ma ludzi lub zwierząt, oraz czy nie sąsiaduje ono bezpośrednio z pastwiskami lub z uprawą dojrzałych owoców służących do bezpośredniej konsumpcji np. truskawek. Nawet niewielki podmuch wiatru może przenieść ciecz użytkową na sąsiednie plantacje powodując jej skażenie i nieprzydatność do spożycia bezpośredniego po zerwaniu. W przypadku owoców może to spowodować zatrucia po spożyciu w czasie okresu karencji lub stratę części plonu (dotyczy przede wszystkim owoców miękkich) Dodatkowo z ustawy o ochronie roślin z dnia 18 grudnia 2003 wynika, że miejsce stosowania środka ochrony roślin powinno być oddalone o co najmniej 5 m od krawędzi jezdni dróg publicznych, wyłączeniem dróg publicznych zaliczonych do kategorii dróg gminnych oraz powiatowych, i o co najmniej 20 m od pasiek, plantacji roślin zielarskich, rezerwatów przyrody, parków narodowych, stanowisk roślin objętych ochroną gatunkową, wód powierzchniowych oraz od granicy wewnętrznego terenu ochrony strefy pośredniej ujęć wody. Opryskiwacz musi być wyposażony w środki umożliwiające łatwą, dokładną i pewną regulację dawek, a zaprojektowany i wykonany tak, aby zapewnić nanoszenie pestycydu na obszary docelowe, ograniczając tym samym jego utratę na innych obszarach oraz zapobiegając znoszeniu pestycydu do środowiska. Jego konstrukcja i wykonanie powinny zapobiegać utracie pestycydu po wyłączeniu oraz umożliwiać łatwe i dokładne czyszczenie bez zanieczyszczania środowiska. W celu sprawdzenia, czy odpowiednie części maszyny spełniają wymagania gwarantujące właściwe dawkowanie i ograniczenie znoszenia cieczy użytkowej, producent musi przeprowadzić lub zlecić wykonanie odpowiednich badań dla każdego typu danej maszyny. Opryskiwacz spełniający wszystkie wymagania dotyczące bezpieczeństwa oznaczany jest znakiem CE. Coraz powszechniej wdrażana do praktyki precyzyjna technika ochrony roślin w istotny sposób przyczynia się do ograniczenia skażeń miejscowych i rozproszonych. W stosowanym w opryskiwaczach sterowaniu komputerowym korzysta się komputerów pokładowych, wytrzymałych na zmienne warunki pracy w polu. Umożliwia ono kontrolę przebiegu procesów istotnych z punktu widzenia stosowanej dawki na hektar. Połączenie komputera z czujnikami prędkości jazdy ciągnika i przepływomierzami umożliwia obliczenie dawki na hektar oraz ilości wypryskanej cieczy. W niektórych opryskiwaczach polowych komputery sterujące przepływem cieczy zapewniają również optymalny dobór parametrów wewnętrznego płukania opryskiwacza, dzięki czemu zmniejsza się zapotrzebowanie na czystą wodę niezbędną do uzyskania dokładnego płukania wewnętrznego. W nowoczesnych opryskiwaczach polowych istnieje możliwość indywidualnego sterowania pojedynczymi rozpylaczami oraz monitorowania w nich przepływu cieczy. Indywidualna kontrola przepływu i możliwość odcinania dopływu cieczy do wybranych rozpylaczy umożliwia współpracę z systemami nawigacji satelitarnej i wyłączanie opryskiwania nad obiektami wymagającymi specjalnej ochrony i w ich pobliżu. Pozycjonowanie opryskiwacza z wykorzystaniem nawigacji satelitarnej zapewnia precyzyjne wykonywanie zabiegów ochrony roślin na podstawie mapy pola. Wykorzystanie pozycjonowania satelitarnego w połączeniu z automatycznym sterowaniem i wyborem rozpylaczy oraz związanej z nimi zróżnicowanej wielkości kropel umożliwia ograniczanie znoszenia w zmiennych warunkach pogodowych. Dzięki takim rozwiązaniom możliwe jest ograniczenie znoszenia cieczy na sąsiednie uprawy lub obiekty wrażliwe, takie jak zbiorniki i cieki wodne czy studzienki melioracyjne. W połączeniu z możliwością sterowania pracą pojedynczych rozpylaczy w opryskiwaczach polowych możliwe jest precyzyjne opryskiwanie pól o nieregularnych kształtach, bez pryskania na sąsiednie uprawy i niedopryskiwania skrajnych fragmentów pola. Istnieje obowiązek przestrzegania zakazu oprysku kwitnących roślin odwiedzanych przez pszczoły. Jeżeli występuje podejrzenie, ze nastąpiło zatrucie pszczół spowodowane nieprzestrzeganiem zaleceń stosowania środków ochrony roślin, to poszkodowany właściciel pasieki może zażądać odszkodowania za poniesione straty. Uprawy, na której przeprowadzany jest oprysk powinny być odpowiednio oznakowane. Tablica ostrzegawcza powinna zawierać nazwę użytego środka chemicznego, kasę toksyczności oraz datę opryskiwania i datę upływu okresu prewencji. Ustawa o ochronie roślin z dnia 18 grudnia 2003 r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 11 poz. 94 ) art. 107, ust. 1 p 26 nakłada obowiązek prowadzenia ewidencji wykonywanych zabiegów środkami ochrony roślin , przechowywanie jej co najmniej dwa lata od dnia wykonania oprysku. Rejestr taki powinien zawierać: • Nazwę rośliny • Powierzchnie upraw, na których są wykonywane zabiegi ochrony roślin • Termin wykonania oprysku • Nazwy zastosowanych środków ochrony roślin i ich dawki • Przyczyny zastosowania środków ochrony roślin Pamiętaj 1. Nie wolno mieszać przygotowanego płynu rękami. 2. Sporządzaj tylko tyle cieczy roboczej, ile jest potrzebne do jednorazowego wykorzystania. 3. Sporządzaj ciecz roboczą tylko według zaleceń z etykiety. Nie przekraczaj zalecanej dawki środków ochrony roślin. Do odmierzenia dokładnej ilości preparatu wykorzystaj miarkę z podziałką ułatwiającą dokładne odmierzenie zalecanej ilości preparatu. Wiele chorób i szkodników można zwalczyć tylko w krótkim terminie – w określonej fazie rozwojowej. Aby określić odpowiedni termin można korzystać z kalendarzy ochrony. 4. Nigdy nie wylewaj nadmiaru cieczy roboczej do kanalizacji! Jeśli po zabiegu pozostanie nadmiar roztworu, należy rozprowadzić go na wcześniej opryskiwanej powierzchni (opryskiwacz należy przepłukać trzykrotnie). 5. Pojemniki do rozcieńczania środków służą tylko i wyłącznie do tego celu. 6. Przy napełnianiu zbiornika opryskiwacza wodą z sieci wodociągowej nie wolno dopuścić do zanurzenia końcówki węża (grozi zassaniem cieczy z opryskiwacza do sieci wodociągowej). 7. Nie wolno rozcieńczać środków ochrony roślin, napełniać opryskiwaczy, czyścic odzieży ochronnej w pomieszczeniach z żywnością, paszami czy w pobliżu zbiorników wodnych. 8. Już w czasie przygotowywania środków chemicznych należy nosić odzież ochronną. 9. W pobliżu opryskiwanego pola nie mogą znajdować się ludzie i zwierzęta. 10. O zamiarze wykonywania oprysku powiadom sąsiada. 11. Sprawdź czy w pobliżu opryskiwanego pola nie znajdują się owocujących roślin, czy pastwiska. 12. Pamiętaj o okresie prewencji dla pszczół. 13. Przestrzegaj okresu karencji. 14. Zabiegi wykonują mężczyźni zdrowi, z aktualnym świadectwem kursu chemizacyjnego. 15. Nie dopuszcza się do pracy kobiet i dzieci. 16. Nie wolno wykonywać pracy na czczo i po spożyciu alkoholu, nie wolno palić papierosów. 17. Oznacz pole na którym wykonałeś oprysk. 18. Prowadź ewidencję wykonanych zabiegów, przechowuj ją co najmniej dwa lata. 19. Zabiegi wykonuj sprawnym urządzeniem – atestacja opryskiwacza raz na 3 lata. Postępowanie po zakończeniu pracy ze środkami ochrony roślin Sprzęt należy umyć z zewnątrz i wewnątrz nie tylko opryskiwacza ale i ciągnik. Nie wolno tego robić w pobliżu budynków mieszkalnych czy inwentarskich, studni, ujęć wody. Prace przygotowawcze jak i czyszczenie powinno odbywać się w miejscach do tego przeznaczonych. Nadmiar cieczy używanej należy rozproszyć na polu opryskiwanym czy na własnym ugorze. Resztki środka chemicznego czy puste opakowanie należy przechowywać w specjalnie do tego wyznaczonym miejscu i traktować jako niebezpieczne odpady. Pustych opakowań nie traktujemy jako surowce wtórne. Odzież ochronną należy zmieniać bezpośrednio po wykonanej pracy i przechowywać oddzielnie, w wyznaczonym do tego miejscu (szafka) w pomieszczeniu ze środkami ochrony roślin. Po zakończonej pracy dokładnie umyć ciało ciepłą wodą z mydłem i wypłukać usta. BHP po wykonaniu zabiegu środkami ochrony roślin W plantacjach roślin uprawnych, przede wszystkim rzepaku, zdarzają się uszkodzenia roślin powodowane pozostałościami herbicydów w opryskiwaczu. Wynika to z niedokładnego umycia lub nie mycia opryskiwacza. Najczęściej uszkadzane były plantacje rzepaku pozostałościami sulfonylomoczników (którymi wcześniej zwalczano chwasty w zbożach, a następnie wykonano zabiegi w rzepakach). Dlatego tak ważne jest odpowiednie postępowanie po zakończeniu oprysku. Po zabiegu pozostałą ciecz użytkową należy rozcieńczyć kilkakrotnie i zużyć w miejscu wykonywania zabiegu. Następnie wymagane jest dokładne mycie opryskiwacza przy włączonym mieszadle przez około 10 minut. Części składowe rozpylaczy, filtr należy rozmontować wymyć i wypłukać osobno w roztworze środka myjącego. Po tych czynnościach trzeba ponowie wypłukać zbiornik i wszystkie części składowe opryskiwacza czystą wodą. Po zakończeniu oprysku nie można pominąć czyszczenia ciągnika, który miał styczność ze środkami chemicznymi. Środki ochrony indywidualnej należy myć każdorazowo po ich użyciu. Rękawice wielokrotnego użytku i buty myjemy przez ich zdjęciem. Wnętrze maski przecieramy ręcznikiem lub wilgotną szmatką. Okulary/gogle myjemy wodą po każdym dniu pracy. W przypadku stosowania kombinezonów jednorazowych należy go zmienić po dniu pracy. Odzież wielokrotnego użytku trzeba prać z użyciem środków piorących jednak nie wolno jej prać z innymi ubraniami. Jeśli jednak uległa rozerwaniu lub zniszczeniu powinna zostać wymieniona na nową. Zużyte środki ochrony indywidualnej takie jak kombinezon, rękawice, maska, okulary, buty itp. należy dokładnie opłukać pod bieżącą wodą, a następnie postępować jak z innymi odpadami gospodarczymi. Po pracy należy dokładnie umyć całe ciało dużą ilością ciepłej wody z mydłem oraz wypłukać jamę ustną i nos, a odzież roboczą i bieliznę zmienić na czystą. Postępowanie ze środkami ochrony indywidualnej reguluje Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz.U. z 2005r, nr 259 poz.2173). Pierwsza pomoc przy zatruciach środkami ochrony roślin Zatrucie środkami chemicznymi może nastąpić przez: skórę, układ oddechowy, układ pokarmowy. Gdy dojdzie do zatrucia, należy działać jak najszybciej i w razie potrzeby skontaktować się z ośrodkami toksykologicznymi, które wymienione są zawsze na etykiecie-instrukcji. Etykiety środków podają precyzyjne instrukcje, jak należy postępować, lecz ogólnymi zasadami są: jeżeli poczujesz się źle, przerwij pracę i poinformuj kogoś o tym fakcie jeżeli ktoś inny poczuje się źle, natychmiast wezwij pomoc medyczną (weź ze sobą etykietę środka) zastosuj pierwszą pomoc, jeżeli jest to konieczne nie wznawiaj pracy z środkami ochrony roślin do momentu otrzymania porady od lekarza i informacji, że jest to bezpieczne. Podczas stosowania środków ochrony roślin dochodzi niekiedy do zatruć zwierząt domowych. Zagrożenie może pojawić się w przypadku złego przechowywania środków jak i niewłaściwej utylizacji opakowań. Procedury postępowania w przypadkach podejrzeń o zatrucie u zwierząt są następujące: 1. odizolować zwierzę od miejsca skażenia 2. unikać skażenia osób zaangażowanych 3. skontaktować się z lekarzem weterynarii i dostarczyć etykietę środka. Stosowanie środków ochrony roślin może nieść ze sobą pewne zagrożenie. Można je jednak zminimalizować, posiadając wiedzę o środkach ochrony roślin, ich właściwościach i stosowaniu. Bez względu na nasilające się objawy (bóle i zawroty głowy, nudności, wymioty, ślinotok, łzawienie oczu swędzenie, pieczenie, zaczerwienienie skóry), należy się skontaktować z lekarzem rodzinnym, wezwać pogotowie. Przed przybyciem lekarza należy ustalić przyczynę zatrucia, znaleźć opakowanie po środku który był przyczyną zatrucia. Mimo ustających objawów bezzwłocznie skontaktuj się z lekarzem. Jeśli zatrucie nastąpiło przez: - Skórę – zadbaj o swoje bezpieczeństwo załóż jednorazowe rękawiczki, zdejmij z poszkodowanego ubranie, spłucz dużą ilością ciepłej wody (najlepiej z mydłem). - Układ oddechowy- wynieś poszkodowanego z zagrożenia, rozluźnij ubranie, okryj folią ratowniczą w celu osłonięcia przed ciepłem czy zimnem. - Układ pokarmowy – jeżeli od chwili zatrucia nie upłynęło 6 godzin wywołaj wymioty przez podanie dużej ilości wody (dwa i więcej litrów), lub roztworu soli (1 łyżka stołowa soli na szklankę wody). Nie wolno podawać oleju rycynowego, innych tłuszczy, mleka, ułatwiają one wchłanianie trucizny. Jeżeli poszkodowany jest nie przytomny nie wolno niczego podawać do picia , wywoływać wymiotów. Co robić gdy: - Zatruty jest nieprzytomny ale oddycha – ułóż w pozycji bocznej bezpiecznej, odchylając głowę do tyłu chroni to przed zapadnięciem języka. - Zatruty jest nieprzytomny i nie oddycha – wykonuj uciski klatki piersiowej (30 ucisków na głębokość 5-6 cm z częstotliwością 100 na minutę), uciski wykonujemy aż do przybycia pogotowia, lub gdy poszkodowany odzyska przytomność. Nie wykonujemy oddechów ratowniczych. - Zatruty jest pobudzony ma drgawki – w czasie ataku nie podajemy nic do ust, tylko możemy coś podłożyć pod głowę ale nie za wysoko, odsunąć przedmioty niebezpieczne. Po ataku kładziemy poszkodowanego w pozycję bezpieczną okrywamy folią ratowniczą i czekamy na przybycie karetki. - Zanieczyszczone oczy – płuczemy oczy dużą ilością letniej wody (najlepiej przegotowanej). Natychmiast należ skierować poszkodowanego do okulisty. Przy pracy ze środkami ochrony roślin należy postępować ściśle z etykietą – instrukcją, dbać o swoje i innych bezpieczeństwo. Jeżeli jednak do wypadku w gospodarstwie dojdzie, pamiętajcie, aby ten wypadek niezwłocznie po jego zaistnieniu, a nie po zakończeniu leczenia, zgłosić do Placówki Terenowej KRUS, ponieważ zwłoka w zgłoszeniu wypadku może mieć wpływ na ustalenie przyczyn i jego okoliczności. Placówka Terenowa KRUS w Makowie Mazowieckim Ul. Gen. Pułaskiego 25 Tel (29) 7172621 e-mail: [email protected] Opracował: A. Miecznikowski Źródło: • Bezpieczna praca z chemicznymi środkami ochrony roślin. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Warszawa 2006 • Bezpieczeństwo i higiena prac w gospodarstwie rolnym. Poradnik dla doradców rolnych. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa 2009 • Gorzała G. Wymagania dla stosujących środki ochrony roślin
