ICUMSA – Mikrobiologia, Obrigheim’2009 SPRAWOZDANIE ICUMSA- Seminarium mikrobiologiczne Obrigheim, 27 stycznia 2009 roku Uczestnicy: Wim Antheunis Beneo Group Christer Bergwall Danisco Miriam van den Bliek Cosun (Food Technology Centre) Freddy Bourmanne Beneo Group Mark Goddard British Sugar Claudia Graue fuel21 (Nordzucker) Maritta Jacobs Pfeifer & Langen Michael Klingeberg Südzucker Agnieszka Papiewska Politechnika Łódzka Maciej Wojtczak Politechnika Łódzka 1 ICUMSA – Mikrobiologia, Obrigheim’2009 Zakażenia bakteriami Alicyclobacillus w przemyśle cukrowniczym Przegląd metod i wyniki Doświadczenia producenta Doświadczenia z produktami i z klientami 2 Bakterie z rodzaju Alicyclobacillus ASB lub ATSB (AcidoThermophilic Sporeforming Bacteria) TAB (Thermoacidophilic Bacteria) tlenowe bakterie przetrwalnikujące o termoopornych endosporach optymalna temperatura wzrostu 42 - 53°C kwasolubne, optymalne pH 3,5 – 5,0 nieprzejrzyste, białe lub kremowe kolonie 3 Bakterie z rodzaju Alicyclobacillus niepatogenne zanieczyszczające soki i koncentraty owocowe: apteczny (dezynfekcyjny) zapach i posmak (wytwarzanie gwajakolu), zmętnienie (biały osad) ze względu na przystosowanie do rozwoju w środowiskach koncentratów bakterie nie zawsze dają te same objawy wzrostu w warunkach laboratoryjnych – procedury wykrywania należy uzupełniać o testy potwierdzające 4 ICUMSA – Mikrobiologia, Obrigheim’2009 Rodzaj Alicyclobacillus obecnie obejmuje 18 gatunków Potencjalną przyczyną zepsuć z wytworzeniem gwajakolu są: 5 A. acidoterrestris A. acidiphilus A. acidocaldarius, A. cyccloheptanicus A. herbarius ICUMSA – Mikrobiologia, Obrigheim’2009 „Doświadczenia producenta” Przegląd metod i wyniki Analiza produktów Klienci 6 ICUMSA – Mikrobiologia, Obrigheim’2009 2008 - Coca Cola określa wymagania dla cukru płynnego i syropu: Bakterie z rodzaju Alicyclobacillus nie więcej niż 1000 jtk/50g s.s. Bakterie produkujące gwajakol nieobecne w 50 g s.s. 7 ICUMSA – Mikrobiologia, Obrigheim’2009 Zestawienie podłóż hodowlanych: K agar YGS agar BAT agar Yeast extract 2,5 2,0 2,0 Peptone 5,0 Glucose 1,0 1,0 5,0 Skrobia rozpuszczalna Tween 80 2,0 1,0 Roztwór mikroelementów 1,0 ml Agar 15,0 15,0 15,0 pH pH 3,7 25% L-malic-acid pH 3,7 1 N HCl pH 4,0 1 N H2SO4 Lit.: IFU No 12, Sep. 2004; IFU Method on the Detection of Taint Producing Alicyclobacillus in Fruit Juices 8 Skład [g/l] ICUMSA – Mikrobiologia, Obrigheim’2009 Zasada oznaczania TAB BAT Medium (agar) - Merck Zestaw wykrywania gwajakolu – Peroxidase Method Kyokuto Pharmaceutical Industrial Co Ltd Japan Przynależność do Alicyclobacillus można potwierdzić równoległą hodowlą na BAT agarze i medium o neutralnym pH - PCA. 9 BAT-Agar pH 4,0 ± 0,2 45 ± 1,0 °C 3 - 5 dni Plate-Count -Agar pH >6,0 45 ± 1,0 °C 3 - 5 dni Plate-Count -Agar pH >6,0 30 ± 1,0 °C 3 - 5 dni + - - Alicyclobacillus acidoterrestris + + + inny rodzaj ICUMSA – Mikrobiologia, Obrigheim’2009 Wewnętrzna metoda kontroli TAB Cukier granulowany: 50 g rozpuszczonono w 100 ml sterylnej wody Cukier płynny: równoważność 50 g suchej substancji rozpuszczonono w 100 ml sterylnej wody Szok termiczny: 10 min. w 80°C inaktywacja komórek wegetatywnych aktywacja kiełkowania spor Filtracja membranowa dla całej objętości przygotowanego roztwru Inkubacja 10 na BAT agar w 45 ± 1°C przez 3 – 5 dni zabezpieczyć przed wysychaniem ICUMSA – Mikrobiologia, Obrigheim’2009 Badane produkty 1. Surowy cukier trzcinowy Nie wykryto Alicyclobacillus w analizowanych próbach 2. Rafinowany cukier buraczany Nie wykryto Alicyclobacillus w analizowanych próbach 3. Cukier płynny Alicyclobacillus został wykryty tylko w jednym syropie glukozowym z 18 różnych analizowanych syropów. Wyizolowany szczep dawał pozytywny wynik w teście na wytwarzanie gwajakolu. 11 ICUMSA – Mikrobiologia, Obrigheim’2009 Zapytanie klienta Jeden odbiorca wystosował wymagania co do Alicyclobacillus: Nieobecne w 10 g (IFU 12 method) 12 Problem obecności bakterii z rodzaju Alicyclobacillus w produktach przemysłu spożywczego (szczególnie u producentów koncentratów i soków owocowych) wydaje się mieć charakter ekonomiczny 13