Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo Załącznik do Uchwały Nr XXI/154/2008 Rady Gminy Kleszczewo z dnia 03 lipca 2008r. Plan Odnowy Miejscowości K L E S Z C Z E W O GMINA KLESZCZEWO MARZEC 2008 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo SPIS TREŚCI I. WSTĘP ........................................................................................................................................................................... 3 II. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI ............................................................................................................ 5 II.1. POŁOŻENIE I DANE DEMOGRAFICZNE ......................................................................................................... 5 II.2. HISTORIA MIEJSCOWOŚCI ............................................................................................................................... 8 II.3. STRUKTURA PRZESTRZENNA ......................................................................................................................... 9 III. INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUZĄCYCH ODNOWIE MIEJSCOWOŚCI .......................................... 9 III.1. ZASOBY PRZYRODNICZE .............................................................................................................................. 10 III.2. DZIEDZICTWO KULTUROWE ....................................................................................................................... 12 III.3. OBIEKTY I TERENY......................................................................................................................................... 13 III.4. INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA ................................................................................................................. 13 III.5. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA ............................................................................................................... 16 III.6. GOSPODARKA I ROLNICTWO ....................................................................................................................... 17 III.7. KAPITAŁ SPOŁECZNY I LUDZKI .................................................................................................................. 18 III.8. SĄSIEDZI I PRZYJEZDNI ................................................................................................................................ 19 IV. DIAGNOZA AKTUALNEJ SYTUACJI WSI ....................................................................................................... 19 V. MOCNE I SŁABE STRONY MIEJSCOWOŚCI ................................................................................................... 20 VI. WIZJA ROZWOJU WSI ........................................................................................................................................ 21 VII. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYJNYCH ................................................................................. 22 VIII. ZARZĄDZANIE ................................................................................................................................................... 27 VIII.1. WDRAŻANIE ................................................................................................................................................... 27 VIII.2. MONITOROWANIE ........................................................................................................................................ 27 2 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo I. WSTĘP Jednym z priorytetowych zadań stojących przed Polską, jak i całą Unią Europejską jest wspieranie rozwoju obszarów wiejskich, tak aby mogły sprostać wyzwaniom XXI wieku – zarówno tym gospodarczym i społecznym, jak i w zakresie ochrony środowiska. Biorąc pod uwagę fakt, iż obszary wiejskie stanowią 93,2% powierzchni naszego kraju, ich znaczenie z punktu widzenia ekonomicznego, społecznego jak i środowiskowego jest ogromne. Dla zapewnienia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich niezbędne jest zapewnienie wielofunkcyjności rolnictwa i wsi, zwiększenie funkcji gospodarczych i społecznych wsi, ochrony środowiska na obszarach wiejskich, ograniczenie bezrobocia oraz poprawa warunków życia ludności wiejskiej. Warunkiem niezbędnym do aktywnego włączenia się miejscowości wiejskich w realizację przedsięwzięć na rzecz rozwoju i promocji lokalnych walorów kulturowych i przyrodniczych jest integracja społeczności lokalnej wokół budowy wspólnego planu działania, zwanego Planem Odnowy. Jest to dokument o charakterze planowania strategicznego, przedstawiający szczegółową koncepcję i wizję rozwoju danej miejscowości. Zawiera plan inwestycji mających poprawić komfort życia lokalnym społecznościom. Korzyści wynikające z posiadania Planu Odnowy: 1. racjonalne zarządzanie zasobami takimi, jak środowisko, ludzie, infrastruktura i środki finansowe, 2. zaangażowanie władz lokalnych oraz mieszkańców w planowanie swojej przyszłości. Aktywny udział wszystkich zainteresowanych osób pozwala na opracowanie strategii, z którą będzie identyfikowała się cała społeczność lokalna, 3. realistyczna ocena mocnych i słabych stron miejscowości, co pozwoli zidentyfikować szanse oraz potencjalne zagrożenia, mogące pojawić się w przyszłości, a poprzez to zaplanować rodzaj i kolejność działań, 4. kontrola postępów i prostowanie błędów. Obowiązek opracowania i uchwalenia takiego dokumentu jest podstawą do aplikowania o środki finansowe w ramach „Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013” oraz Regionalnych Programów Operacyjnych. Ponadto Plan Odnowy Miejscowości będzie stanowić wytyczne dla władz Gminy Kleszczewo przy opracowaniu kierunków rozwoju miejscowości Kleszczewo. 3 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo Niniejsze opracowanie zawiera charakterystykę wsi sołeckiej Kleszczewo, ewidencję jej zasobów służącą ujęciu stanu rzeczywistego, analizę SWOT, czyli mocne i słabe strony miejscowości, strategię działań na lata 2008-2013, kierunki rozwoju oraz planowane inwestycje (z uwzględnieniem miejscowości w sołectwie) Zapisy Planu Odnowy Miejscowości Kleszczewo są zgodne z Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lutego w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Dodatkowymi dokumentami, na podstawie których sporządzono niniejszy Plan Odnowy Miejscowości, były ankieta informacyjna oraz ankieta „Opinia na temat obecnej sytuacji wsi i perspektyw jej rozwoju”, wypełnionymi przez uprawnione osoby. Niniejszy plan jest planem otwartym stwarzającym możliwość aktualizacji w zależności od potrzeb społecznych i uwarunkowań finansowych. Oznacza to, że mogą być dopisywane nowe zadania, a także to, że może zmienić się kolejność ich realizacji w zależności od uruchomienia i dostępu do funduszy UE. 4 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo II. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI II.1. POŁOŻENIE I DANE DEMOGRAFICZNE Miejscowość Kleszczewo jest siedzibą gminy i jednocześnie (wraz z miejscowościami Lipowiec i Bugaj) jednym z 12 sołectw w obrębie gminy wiejskiej Kleszczewo. Gmina Kleszczewo położona jest w centrum województwa wielkopolskiego, w południowo-wschodniej części aglomeracji poznańskiej, w bezpośrednim sąsiedztwie gmin Swarzędz, Kostrzyn, Kórnik oraz Środa Wielkopolska. Mapa poniżej pokazuje gminę Kleszczewo na tle powiatu poznańskiego. Rysunek 1. Gmina Kleszczewo na tle powiatu poznańskiego Gmina zajmuje powierzchnię 74,46 km2, co stanowi 3,94% obszaru całego powiatu poznańskiego W skład gminy wchodzi 16 miejscowości, w tym 12 sołectw: Bylin, Gowarzewo (wraz z miejscowościami Szewce i Tanibórz), Kleszczewo (wraz z miejscowościami Lipowiec i Bugaj), Komorniki, Krerowo, Krzyżowniki, Nagradowice, Markowice, Poklatki, Śródka, Tulce oraz Zimin. 5 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo Rysunek.2. Umiejscowienie wsi na mapie drogowej Z miejscowością Kleszczewo sąsiadują następujące sołectwa: Nagradowice, Bylin, Komorniki, Gowarzewo oraz Poklatki. Odległość drogowa do stolicy województwa – Poznania wynosi ok. 20 km. Miejscowość Kleszczewo zajmuje powierzchnię 8,07 km2, co stanowi 10,84% obszaru całej Gminy Kleszczewo i 0,43% powierzchni powiatu poznańskiego. Wieś zamieszkuje 437 mieszkańców (stan na 31.12.2007r.). Liczba mieszkańców płci męskiej stanowi około 44,4% ogółu mieszkańców. Analiza przedziałów wiekowych mieszkańców Kleszczewa pozwala na stwierdzenie, iż najliczniej reprezentowaną grupę stanowią osoby w wieku powyżej 20-29 lat - 88 osób oraz młodzież w wieku 10-19 lat – 69 osób. Następne w kolejności (wg liczebności przedziału wiekowego) są grupy wiekowe: 50-59 lat (61 osób) oraz 40-49 lat (56 osób). 6 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo Tabela1. Liczba ludności miejscowości wg wieku i płci w roku 2007 Liczba ludności ogółem Mężczyźni Kobiety do 4 20 7 13 5-9 20 6 14 10 – 19 20 – 29 69 31 38 88 46 42 30- 39 40-49 48 56 21 28 27 28 50-59 60-69 61 32 27 11 34 21 powyżej 70 43 17 26 Przedziały wieku RAZEM 437 194 243 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z UG Kleszczewo W ujęciu procentowym osoby w wieku powyżej 70 lat stanowią 9,9% ogólnej liczby mieszkańców Kleszczewa. Taka sytuacja jest w pewnym stopniu odzwierciedleniem ogólnopolskiego trendu. Tabela 2. Ruch naturalny w miejscowości w roku 2007 Wyszczególnienie Ogółem Mężczyźni Kobiety Urodzenia żywe 7 2 5 Zgony 6 3 3 Przyrost naturalny 1 -1 2 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z UG Kleszczewo W Kleszczewie w 2007 roku odnotowano dodatni przyrost naturalny. Ponadto saldo migracji wyniosło +9 osób (w tym 5 kobiet). Tabela 3. Saldo migracji w miejscowości w roku 2007 Wyszczególnienie Ogółem Mężczyźni Kobiety Zameldowania 13 4 9 Wymeldowania 4 0 4 Saldo migracji 9 4 5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z UG Kleszczewo Dane szczegółowe dotyczące podziału mieszkańców miejscowości Kleszczewo ze względu na przynależność do grupy ekonomicznej prezentuje poniższa tabela. 7 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo Tabela 4. Struktura ludności miejscowości w podziale na grupy ekonomiczne w roku 2007 Wyszczególnienie Wiek przedprodukcyjny (poniżej 15 lat) Ogółem Mężczyźni Kobiety 71 27 44 297 145 152 Wiek produkcyjny (15-59 lat kobiety, 15-64 lat mężczyźni) Wiek poprodukcyjny 69 22 47 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z UG Kleszczewo Największy odsetek mieszkańców miejscowości Kleszczewo – 68% stanowią osoby w wieku produkcyjnym, w przedziałach - kobiety od 15 do 59 lat, mężczyźni od 15 do 64 lat. Ludność w wieku poprodukcyjnym stanowi 15,79% ogółu mieszkańców wsi. II.2. HISTORIA MIEJSCOWOŚCI Pierwsze wiadomości o Kleszczewie sięgają 1218 roku ( „Clessovo”), choć wsi może dotyczyć także wzmianka „Gleyszewo”, które należało do dóbr nadanych w 1170 roku przez księcia Mieszka III zakonowi joannitów poznańskich (prawdopodobnie posiadali oni pobliskie Krzyżowniki). Nazwa dzierżawcza wsi wywodzi się od imienia „Kleszcz”. W średniowieczu wieś była własnością królewską natomiast w późniejszych czasach stanowiła dobra rycerskie. W 1292 roku Kleszczewo, podobnie jak Nagradowice, lokowane zostało na średzkim prawie wiejskim. Pierwszymi właścicielami byli Syksta i Wierzbięta z Blizanowa. W XIV i XV wieku wieś była własnością rodu Drzymałów, następnie Górków i Koźmińskich. W XVI wieku należała do Opalińskich. W 1763 roku Kleszczewo zostało częściowo przyłączone do Czerlejna, a następnie w 1777 roku – usamodzielnione. W drugiej połowie XVIII wieku Kleszczewo zostało nabyte przez Jana Wojciecha Malczewskiego – założyciela fabryki skór w Poznaniu. W tym okresie powstał nieistniejący już dwór wraz z parkiem krajobrazowym. Kolejnym dzierżawcą Kleszczewa był Adam Skarbek Malczewski – senator Sejmu Czteroletniego. W XIX wieku wieś przeszła w ręce niemieckie, początkowo należała do Oscara Kny, a od 1886 roku do Ernsta Jeltscha. Na polach wsi powstał wówczas folwark Lipowice, który od 1891 roku stał się własnością Karola Hildebranta. W 1908 roku powstało tu jedno z pierwszych gospodarstw hodowlanych. W 1926 roku właścicielami Kleszczewa byli spadkobiercy Karola Hildebranta. W okresie międzywojennym majątek pozostał własnością niemiecką, a po II wojnie światowej został upaństwowiony. W 1906 roku na terenie wsi Kleszczewo odkryto skarb ozdób srebrnych oraz monet arabskich, niemieckich, czeskich i jednej rzymskiej, zakopanych w tym miejscu około 1000 roku. 8 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo Istniejąca na terenie wsi Kleszczewo parafia, utworzona była prawdopodobnie po lokacji wsi, czyli po 1292 roku. W 1763 roku została przyłączona do parafii Czerlejno, a przed 1777 rokiem ponownie usamodzielniła się. Drewniany Kościół parafialny p.w. Wszystkich Świętych wzniesiony został w latach około 1760÷1762 z fundacji dziekana kostrzyńskiego księdza Łukasza Lubaszowskiego i starosty kleszczewskiego Adama Skarbka Malczewskiego. Bezpośrednio na zachód od kościoła położona jest plebania zbudowana na początku XX wieku. II.3. STRUKTURA PRZESTRZENNA Obecnie wieś ma charakter zwartej zabudowy, w typie nieregularnej wielodrożnicy. Zabudowa mieszkaniowa i zagrodowa usytuowana została wzdłuż drogi, w formie obudowy ulicy. Jedynie rozlokowanie zespołu folwarczno-parkowego, ośrodka obsługi rolnictwa i szkoły z placem sportowym przekształciły ulicówkę w miarę poprawny, skupiony układ przestrzenny. W części północno-zachodniej znajduje się centrum gminne, w skład którego wchodzą: Urząd Gminy, Ośrodek Pomocy Społecznej, Gminny Ośrodek Kultury i Sportu (Ośrodek Kultury, Biblioteka, Hala Sportowa), Zakład Komunalny, Zespół Szkół, poczta, sklepy spożywcze, bar. W południowej części wsi znajduje się zespół podworski. Istniejący w jego centralnej części dawny dwór Hildebrantów rozebrano w 1969 roku. Do dnia dzisiejszego zachował się park krajobrazowy z przełomu XIX i XX wieku oraz położone na południe od niego obszerne zabudowania folwarczne, a także pozostałości alei wiązowej. We wschodniej części wsi, przy drodze do Poklatek, znajduje się cmentarz parafialny, na którym najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z 1906 roku. III. INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUŻĄCYCH ODNOWIE MIEJSCOWOŚCI Informacje na temat podstawowych zasobów charakteryzujących miejscowość Kleszczewo sporządzono na podstawie ankiet, w których mieszkańcy określili, jak postrzegają swoją miejscowość. Tabele zawarte na początku każdego z podrozdziałów (poza rozdziałem III.5. Infrastruktura techniczna) przybliżają obserwatorowi zewnętrznemu obecny stan wsi oraz jej walory. W opracowaniu przyjęto następującą definicję zasobów wsi: zasoby – to wszelkie elementy materialne i niematerialne wsi oraz otaczającego ją obszaru, które mogą być wykorzystane obecnie bądź w przyszłości przy realizacji publicznych i prywatnych przedsięwzięć odnowy wsi. W analizie zasobów brano pod uwagę następujące ich rodzaje: 9 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo środowisko przyrodnicze, środowisko kulturowe, dziedzictwo religijne i historyczne, obiekty i tereny, gospodarka, rolnictwo, sąsiedzi i przyjezdni, instytucje, ludzie, organizacje społeczne. Analiza każdego z zasobów została opatrzona komentarzem dotyczącym stanu istniejącego. III.1. ZASOBY PRZYRODNICZE Tabela 5. Zasoby przyrodnicze Rodzaj zasobu Brak Jest o znaczeniu małym Środowisko przyrodnicze walory krajobrazu walory szaty roślinnej (np. runo leśne) cenne przyrodniczo obszary lub obiekty x osobliwości przyrodnicze x wody powierzchniowe (jeziora, rzeki, stawy) x surowce mineralne x gleby, kopaliny x Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych uzyskanych z UG w Kleszczewie Jest o znaczeniu średnim Jest o znaczeniu dużym x x Okolice Kleszczewa, podobnie jak cały obszar gminy położone są w całości na obszarze płaskiej, usytuowanej na wysokości 85 – 100 m n.p.m. i pozbawionej lasów Równinie Wrzesińskiej. Nieco większe różnice poziomów występują jedynie na zachodnim krańcu gminy, gdzie teren opada ku dolinie strumienia Michałówka. W tym miejscu znajduje się najniższy punkt gminy – 71 m n.p.m. Z kolei najwyżej położone miejsce gminy – 102 m n.p.m. można znaleźć na jej wschodnim skraju w rejonie wsi Markowice. Wśród najważniejszych form morfologicznych występujących na omawianym terenie można wyróżnić: wysoczyznę morenową płaską w południowej części gminy (wyniesiona od 80 do 95 m n.p.m., o spadkach nieprzekraczających 3%), wysoczyznę morenową falistą we wschodniej części gminy (o spadkach od 3 do 6%), dolinę rzeki Michałówki o przebiegu południkowym (nachylenie zboczy nawet do 15%) oraz doliny erozyjno – denudacyjne. Na obszarze miejscowości nie ma udokumentowanych złóż surowców mineralnych. Perspektywy udokumentowania jakichkolwiek złóż są znikome, wobec czego nie prowadzono żadnych prac poszukiwawczych. 10 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo Gleby w miejscowości Kleszczewo należą do średnich gleb w gminie. Grunty orne zajmują 11,67% powierzchni w stosunku do powierzchni gruntów ornych gminy. Większość gruntów ornych zajmowana jest przez gleby IIIb, IIIa i IVa, których łączna wartość postanowi prawie 90%. Powierzchnia klasoużytków w miejscowości Kleszczewo przedstawia się następująco: ŁIII – 3,61ha PsIII – 3,29ha PsIV – 2,10ha PsV – 1,05ha PsVI – 0,36ha RIIIa – 182,77ha RIIIb – 293,66ha RIVa – 199,55ha RIVb – 13,02ha RV – 64,34ha RVI – 2,66ha Łączna powierzchnia gruntów w miejscowości wynosi 807 ha co stanowi 10,84% ogółu użytków całej gminy. Struktura gruntów użytkowych przedstawiona została w poniższej tabel Tabela 6. Struktura użytków rolnych w miejscowości Kleszczewo Struktura użytków rolnych Łąki 3,6 ha. Grunty orne 740,3 ha. Pastwiska 6,7 ha. Sady 0,6 ha. Ogółem 751,2 ha. Źródło: Urząd Gminy w Kleszczewie Na terenie miejscowości Kleszczewo 2,5ha, co stanowi 0,31% ogólnej powierzchni miejscowości. W całej gminie natomiast lasy zajmują zaledwie 2,2% powierzchni gminy, co sytuuje gminę na jednym z ostatnich miejsc w województwie. Większe zespoły leśne zachowały się przy zachodniej granicy gminy. Zarówno klimat Kleszczowa, jak i całej gminy związany jest z ogólną cyrkulacją mas powietrza napływającego głównie znad północnego Atlantyku i basenu Morza Śródziemnego. Długość okresu wegetacyjnego wynosi około 220 dni. Roczną sumę opadów określa się na mniej 11 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo więcej 500 – 550 mm. W rejonie Kleszczewa przeważają wiatry zachodnie. Średnia miesięczna temperatura powietrzna wynosi + 7,7oC, średnia najzimniejszego miesiąca (stycznia) –3,7oC, a najcieplejszego (lipca) +17,7oC. Wilgotność względna kształtuje się w podobny sposób jak na całym obszarze kraju. Wartości najwyższe notuje się w okresie od października do lutego (średnia miesięczna 84-89%), minimum przypada w czerwcu (69%). Również w przypadku zachmurzenia najwyższe wartości obserwuje się w okresie jesienno-zimowym (z maksimum 7,9 w skali 11stopniowej, w grudniu). Najniższym zachmurzeniem charakteryzuje się wrzesień (4,9). III.2. DZIEDZICTWO KULTUROWE Tabela 7. Dziedzictwo kulturowe Rodzaj zasobu Brak Jest o znaczeniu małym Środowisko kulturowe x walory architektury wiejskiej i osobliwości kulturowe walory zagospodarowania przestrzennego zabytki zespoły artystyczne Dziedzictwo religijne i historyczne x miejsca, osoby i przedmioty kultu x święta, odpusty, pielgrzymki x tradycje, obrzędy, gwara x legendy, podania i fakty historyczne x ważne postacie historyczne x specyficzne nazwy Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych uzyskanych z UG w Kleszczewie Jest o znaczeniu średnim Jest o znaczeniu dużym x x x Zabytki na terenie miejscowości Kleszczewo: zespół kościoła parafialnego p.w. Wszystkich Świętych, kościół drewniany, 1760-1762, restaurowany w 1843 i 1861 r.– wpisany do rejestru zabytków, plebania murowana pocz.. XX w. szkoła, były komisariat policji, mur. ok. 1910 r. park krajobrazowy XIX w – wpisany do rejestru zabytków zespół dworsko – folwarczny dwór mur .1920 r. stajnia mur .1902 r. obora i chlewnia mur. 1902 r. stodoła mur. 2 poł. XIX w. spichlerz mur. 2 poł. XIX w. wieża ciśnień mur.pocz.XX w. 12 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo III.3. OBIEKTY I TERENY Tabela 8. Obiekty i tereny Brak Rodzaj zasobu Jest o znaczeniu małym Obiekty i tereny x działki pod zabudowę mieszkaniową x działki pod domy letniskowe x działki pod zakłady usługowe i przemysł x pustostany mieszkaniowe, magazynowe i po przemysłowe x tradycyjne obiekty gospodarskie wsi (kuźnie, młyny) place i miejsca publicznych spotkań miejsca sportu i rekreacji Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych uzyskanych z UG w Kleszczewie Jest o znaczeniu średnim Jest o znaczeniu dużym x x Jako jedna z niewielu gmin w kraju gmina Kleszczewo w całości objęta jest aktualnym planem zagospodarowania przestrzennego, uwzględniającym atrakcyjne wielohektarowe tereny pod różne rodzaje aktywizacji. Mieszkańcy korzystają z zaplecza sportowego i rekreacyjnego w miejscowości Kleszczewo, w tym z oferty Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu. Miejscowość poszczycić się może dobrze wyposażoną halą sportowo – widowiskową (oddaną do użytku w 1999r.) III.4. INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA Tabela 9. Infrastruktura społeczna Rodzaj zasobu Brak Jest o znaczeniu małym Instytucje placówki opieki społecznej szkoły dom kultury Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych uzyskanych z UG w Kleszczewie Jest o znaczeniu średnim Jest o znaczeniu dużym x x x Pomoc społeczna Pomoc społeczna na terenie miejscowości odbywa się w oparciu o założenia „Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Kleszczewo w latach 2007 – 2010”. Dotyczy ona działania publicznych i niepublicznych instytucji pomocy społecznej działających na terenie gminy w celu wspierania osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwienia im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka. W zakresie pomocy społecznej mieszkańcy Kleszczewa mają możliwość korzystania ze wsparcia Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kleszczewie. W 2007 roku mieszkańcy Kleszczewa pobrali świadczenia pieniężne w wysokości 131 542,67 zł, w tym świadczenia rodzinne na kwotę 105 297,00 zł i dodatki mieszkaniowe na kwotę 2 880,00 zł. 13 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo Na przestrzeni 4 lat, od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej w maju 2004 roku, liczba bezrobotnych na terenie gminy Kleszczewo zmniejszyła się ze 103 do 69 osób. Analizując dane można jednak zauważyć, iż liczba bezrobotnych kobiet (40 osób) wśród bezrobotnych jest wysoka, co jest zjawiskiem niekorzystnym. Według danych z Głównego Urzędu Statystycznego stopa bezrobocia wynosi: Gmina Kleszczewo 3,47 % w powiecie poznańskim 4,5 % w woj. wielkopolskim 8,2% w kraju 11,7 % Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu nie prowadzi statystyk bezrobocia dla poszczególnych miejscowości na terenie gminy Kleszczewo. Ochrona zdrowia Mieszkańcy Kleszczowa mają możliwość korzystania z usług 2 ośrodków zdrowia funkcjonujących na terenie gminy ( w Nagradowicach i Tulcach). Dostępna dla mieszkańców jest również apteka zlokalizowana w Nagradowicach oraz punkt apteczny w Tulcach. Placówki oświatowe Edukacja dzieci i młodzieży na terenie gminy odbywa się na poziomie przedszkolnym, szkolnym i gimnazjalnym. W zakresie edukacji przedszkolnej mieszkańcy gminy mają możliwość korzystania z placówek przedszkolnych w Kleszczewie, Tulcach lub Ziminie. W zakresie edukacji szkolnej na terenie gminy działają dwa Zespoły Szkół w Kleszczewie i Tulcach (szkoła podstawowa i gimnazjum) oraz Szkoła Podstawowa w Ziminie prowadzona przez Stowarzyszenie Rozwoju Oświaty oraz Upowszechniania Kultury na Wsi. Zespoły szkół w Kleszczewie i Tulcach oraz szkoła w Ziminie wyposażone są w hale sportowe, świetlice, stołówki, pracownie komputerowe, sale językowe, biblioteki (pełniące jednocześnie funkcje bibliotek publicznych), sale tematyczne i laboratoryjne. Szkoły objęte są monitoringiem dla zapewnienia bezpieczeństwa dzieci. Dzieci z terenu miejscowości Kleszczewo uczęszczają do Szkoły Podstawowej oraz Gimnazjum w swojej miejscowości.. 14 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo Zespół Szkół w Kleszczewie Źródło: Urząd Gminy Kleszczewo Poniższe tabele przedstawiają liczbę uczęszczających do nich dzieci i młodzieży w trzech poprzednich latach szkolnych. Tabela 10. Przedszkole Rok szkolny liczba oddziałów liczba uczniów liczba nauczycieli 2006/2007 2 50 5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych uzyskanych z UG w Kleszczewie Tabela 11. Szkoła podstawowa Rok szkolny liczba oddziałów liczba uczniów Liczba nauczycieli 2006/2007 10 167 20 2005/2006 12 174 20 2004/2005 12 178 21 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych uzyskanych z UG w Kleszczewie Tabela 12.Gimnazjum Rok szkolny liczba oddziałów liczba uczniów liczba nauczycieli 2006/2007 7 161 15 2005/2006 8 171 14 2004/2005 8 168 12 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych uzyskanych z UG w Kleszczewie Mieszkańcy wsi korzystają także z oferty Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu w Kleszczewie, gdzie działają koła recytatorskie, plastyczne, szachowe czy flażoletowe. Przy zespole szkół w Kleszczewie działają drużyny harcerskie i zuchowe. W gminie odbywają się różnorakie 15 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo imprezy – począwszy od lokalnych występów zespołów śpiewaczych, czy akademii i konkursów aż po festyny z występami gwiazd estrady oraz licznymi atrakcjami, sportowe rozgrywki ogólnopolskie i imprezy artystyczne o randze wojewódzkiej czy powiatowej. Hala widowiskowo – sportowa gościła już wiele profesjonalnych imprez sportowych i kulturalnych, nie tylko o randze lokalnej ale również ogólnopolskiej. Dodatkowo w okresie letnim rozgrywki sportowe odbywają się na boisku odkrytym. Urząd Gminy wraz z Gminnym Ośrodkiem Kultury i Sportu tworzy i wydaje lokalny miesięcznik „Samorząd”, w którym publikowane są najważniejsze wydarzenia z życia gminy. III.5. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA Gospodarka wodno - ściekowa Zwodociągowanie na terenie całej gminy Kleszczewo jest pełne. Ujęcie wody składa się z dwóch studni i posiada zatwierdzone zasoby wody w kategorii „B” w wysokości Qe = 10,0 m3/h. Stacja wodociągowa o docelowej wydajności 150,0 m3/d (czyli 6,25 m3/h) obecnie uzdatnia wodę w wysokości 130,0 m3/d (czyli 5,4 m3/h), a więc praktycznie nie posiada możliwości zwiększających produkcję wody. Sieć wodociągowa o średnicy Ø60 do Ø150 rozprowadza wodę pitną do wszystkich mieszkańców wsi. Stan wodociągów na terenie miejscowości jest dobry. Długość sieci kanalizacyjnej na terenie gminy – 17,771 km, a ilość odbiorców – 522. Miejscowość Kleszczewo w znacznej części jest skanalizowana, a w niewielkiej części zrzut ścieków następuje do szczelnych zbiorników bezodpływowych. Gospodarka odpadami Zasady utrzymywania czystości i porządku na terenie miejscowości określa „Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Kleszczewo” podjęty Uchwałą Rady Gminy Nr XLV/221/2006r. z dnia 08 maja 2006r. Mieszkańcy mają możliwość korzystania z usług firm wywożących odpady, posiadających zezwolenie Wójta Gminy Kleszczewo. Umowy na wywóz odpadów komunalnych na terenie miejscowości posiada 74% zamieszkanych nieruchomości. Ponadto wszyscy mieszkańcy mają dostęp do selektywnej zbiórki odpadów do pojemników rozstawionych na terenie każdej miejscowości. Mieszkańcy są zachęcani do gromadzenia selektywnych odpadów w workach tzw. zbiórka „u źródła”. 16 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo Drogi i transport Drogi powiatowe: - 32210P, Swarzędz - Środa, 3,89km - 32240P, Tulce Bugaj, 1,1km - 32241P, Kostrzyn Kleszczewo, 2,8km Drogi gminne: - 329012P, Kleszczewo – Staniszewo, 1,5km - 329030P, Kleszczewo-Czerlejno, 1,946km Drogi osiedlowe, polne i inne (długość w km): - polna 1,85km Telekomunikacja Z usług telefonii stacjonarnej w 2007 roku korzystało według danych z gminnej książki telefonicznej 89 abonentów. Centrala telefoniczna pracuje w ruchu automatycznym międzymiastowym na łączach światłowodowych zapewniającą wysoką jakość połączeń krajowych oraz międzynarodowych. Ponadto teren miejscowości pokryty jest zasięgiem wszystkich operatorów sieci telefonii komórkowej działających na terenie Polski. Poziom sygnału jest dobry. Brak jest danych na temat liczby użytkowników. Gazownictwo Kleszczewo jest miejscowością zgazyfikowaną. Gaz rozprowadzany jest siecią rozdzielczą średniego ciśnienia z zastosowaniem indywidualnych reduktorów domowych. Rozprowadzany jest gaz ziemny zaazotowany podgrupy GZ-35 wg PN-87/C-96001 o wartości opałowej 26 MJ/m3n. Źródłem gazu ziemnego jest istniejąca stacja redukcyjna wysokiego ciśnienia o przepustowości 3200 m3/h w miejscowości Śródka. III.6. GOSPODARKA I ROLNICTWO Tabela 13. Gospodarka i rolnictwo Rodzaj zasobu Brak Jest o znaczeniu małym Jest o znaczeniu średnim Jest o znaczeniu dużym Gospodarka, rolnictwo x specyficzne produkty (hodowle, uprawy polowe) x firmy produkcyjne i zakłady usługowe x możliwe do wykorzystania odpady poprodukcyjne Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych uzyskanych z UG w Kleszczewie 17 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo Ze względu na wysoką jakość gleb występujących na terenie gminy Kleszczewo, główną gałęzią gospodarki jest rolnictwo. Obecnie w gminie występują liczne gospodarstwa rolne o średniej i dużej powierzchni, niewiele odbiegającej od średniej w krajach Unii Europejskiej. Rolnictwo zajmuje czołowe miejsce pośród działalności gospodarczej mieszkańców Gminy i miejscowości Kleszczewo W 2007 r. na terenie miejscowości znajdowało się 50 gospodarstw rolnych. Pomimo rolniczego charakteru wsi oraz całej gminy Kleszczewo coraz bardziej na znaczeniu zyskują usługi i handel. Na terenie sołectwa Kleszczewo, w 2007 r. zarejestrowane były 22 podmioty gospodarcze, w tym 19 osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Dominującą działalnością gospodarczą w Kleszczewie są usługi, wśród których największe znaczenie posiada handel. Znaczna część osób, dzięki dobrze rozwiniętej komunikacji ma możliwość dojazdu do pracy poza teren gminy. W miejscowości działa również Parafia Rzymsko-Katolicka p.w. Wszystkich Świętych Do rozwoju i zmiany charakteru gminy przyczynia się przede wszystkim bezpośrednie sąsiedztwo miasta Poznania, dobrze rozwinięta lokalna baza oświatowa i kulturalno – sportowa, a także stale rozwijająca się infrastruktura techniczna i aktualny dla terenu całej gminy plan zagospodarowania przestrzennego. Ważkie znaczenie z punktu widzenia rozwoju gospodarczego ma wyjątkowo dobre położenie komunikacyjne – autostrada A2, który przecina gminę. Mało urozmaicony krajobraz oraz brak atrakcyjnych turystycznie miejsc nie sprzyjają rozwojowi turystyki. III.7. KAPITAŁ SPOŁECZNY I LUDZKI Tabela 14. Kapitał społeczny i ludzki Rodzaj zasobu Brak Jest o znaczeniu małym Jest o znaczeniu średnim Jest o znaczeniu dużym Ludzie, organizacje społeczne OSP x Koło Gospodyń Wiejskich Stowarzyszenia Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych uzyskanych z UG w Kleszczewie x x Na terenie miejscowości działają organizacje pozarządowe takie jak: Klub Sportowy „CLESCEVIA” oraz Uczniowski Klub Sportowy PIONIER, reprezentujące i promujące gminę w rozgrywkach sportowych. W Kleszczewie funkcjonuje także Ochotnicza Straż Pożarna. 18 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo III.8. SĄSIEDZI I PRZYJEZDNI Tabela 15. Sąsiedzi i przyjezdni Brak Rodzaj zasobu Jest o znaczeniu małym Jest o znaczeniu średnim Sąsiedzi i przyjezdni korzystne, atrakcyjne sąsiedztwo (duże miasto, arteria komunikacyjna, atrakcja turystyczna) ruch tranzytowy x przyjezdni stali i sezonowi Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych uzyskanych z UG w Kleszczewie Jest o znaczeniu dużym x x Należy podkreślić, że niewątpliwym atutem miejscowości jest bliskość aglomeracji poznańskiej (20km) a tym samym dostępność miejsc pracy dla mieszkańców. Bodźcem inwestycyjnym może być także planowana budowa zjazdu z autostrady A2 na terenie gminy. IV. DIAGNOZA AKTUALNEJ SYTUACJI WSI Wyszczególnienie Opis Co wyróżnia wieś? Malownicze położenie – usytuowanie – bliskość aglomeracji miejskiej oraz dróg wojewódzkich i powiatowych Jakie pełni funkcje? Funkcje mieszkalne, edukacyjne, administracyjne, usługowe, rekreacyjne Kim są mieszkańcy? Rolnicy, nauczyciele, urzędnicy, przedsiębiorcy, osoby zatrudnione w sektorze prywatnym Jak są zorganizowani? Rada Sołecka Jakie jest źródło utrzymania? Jakie jest rolnictwo i gospodarka? Głównie praca w w Poznaniu, w gminnych jednostkach organizacyjnych własna działalność usługowa rolnictwo Na terenie miejscowości występują niewielkie areały ziemi uprawnej, dobra jakość gleb, zmiana charakteru wsi z charakteru rolniczego na podmiejski. Jakie obyczaje i tradycje są kultywowane? Kultywowane są tradycje związane ze świętami kościelnymi Jaki jest stan zabytków? Kościół wymaga kapitalnego remontu Jaki jest stan infrastruktury technicznej? Wieś zwodociągowania i skanalizowana prawie w 100%, zły stan dróg Co proponujemy dzieciom i młodzieży? Zajęcia pozalekcyjne, imprezy kulturalne, działalność GOKiS Jakie są powiązania komunikacyjne? Mieszkańcy korzystają z autobusów gminnych oraz PKS Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych uzyskanych z UG w Kleszczewie 19 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo V. MOCNE I SŁABE STRONY MIEJSCOWOŚCI MOCNE STRONY SŁABE STRONY 1. Czyste środowisko przyrodnicze z punktu widzenia rozwoju produkcji, w tym tzw. zdrowej żywności 2. Bliskość aglomeracji poznańskiej – dostęp do ośrodka akademickiego, kulturalnego oraz infrastruktury obsługi biznesu. 3. Dogodne połączenia komunikacyjne z Poznaniem. 4. Istniejąca autostrada A2 i planowana budowa drogi S5. 5. Istniejące uzbrojenie techniczne (wodociąg, gazociąg, sieć kanalizacji sanitarnej, elektroenergetyka, telekomunikacja) 6. Tereny o dobrej jakości gleb. 7. Brak przemysłu szkodliwego dla środowiska. 8. Możliwość rozwoju agroturystyki 9. Aktualny plan zagospodarowania przestrzennego. 10. Potencjał osób w wieku produkcyjnym. 11. Funkcjonuje parafia) 12. Ochotnicza Straż Pożarna 1. Niedostateczne zaplecze obiektów kulturalnych. 2. Niewystarczająca baza rekreacyjno – sportowa. 3. Niski poziom przedsiębiorczości. 4. Brak ścieżek rowerowych. 5. Brak ogólnodostępnego placu zabaw dla dzieci. 6. Niezadowalająca jakość chodników oraz dróg. 7. Niedostateczna ilość punktów usługowych. SZANSE ZAGROŻENIA 1. Pozyskanie środków z funduszy europejskich na finansowanie inwestycji gminnych. 2. Możliwość rozwoju agroturystyki 3. Wysoka konkurencyjność gospodarstw ze względu na dobre warunki gleb. 4. Uzbrojenie terenów pod budownictwo jednorodzinne. 5. Rozwój budownictwa mieszkaniowego. 6. Wzrost atrakcyjności terenów w związku z planowaną budową drogi S5. 7. Przygotowane planistyczne tereny przeznaczone pod aktywizację gospodarczą i budownictwo mieszkaniowe. 8. Rozwój sektora małej przedsiębiorczości. 9. Duża podaż wysoko wykwalifikowanej siły roboczej. 10. Wykorzystanie potencjału produkcji rolnej poprzez rozwój rolnictwa. 1. Brak środków finansowych umożliwiających samodzielną realizację inwestycji w zakresie infrastruktury technicznej, drogowej, społecznej. 2. Niski stopień aktywności gospodarczej społeczności lokalnej 3. Migracja młodych, wykształconych mieszkańców. 4. Niski potencjał samozatrudnienia 5. Wzrost zanieczyszczeń w związku z rozwojem sieci dróg i aktywizacją gospodarczą. 20 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo VI. WIZJA ROZWOJU WSI Wyszczególnienie Opis Co ma wyróżniać wieś? Dbałość o estetykę, środowisko naturalne, dbałość i pielęgnowanie dorobku kulturowego Jakie ma pełnić funkcje? Mieszkalne, agroturystyczne, z pełną infrastrukturą drogową, techniczną i społeczną, dostęp do podstawowych usług lokalnych, rozwój gospodarki Kim mają być mieszkańcy? Zintegrowaną społecznością W jaki sposób maja być zorganizowani mieszkańcy i wieś? Ze względu na duże saldo dodatnie migracji wewnętrznych ważna jest ciągła integracja mieszkańców napływowych z mieszkańcami rodowymi. ważna jest ciągła integracja mieszkańców i podtrzymywanie tradycji lokalnych Co ma być źródłem utrzymania? Nowoczesne, usługi, handel, nowoczesne rolnictwo Jakie ma być rolnictwo i gospodarka? Rolnictwo, dobrym kierunkiem rozwoju będzie rozwój zakładów produkcyjnych Jakie obyczaje i tradycje powinny być kultywowane? Odpusty, obchody Dni Kleszczowa, festyny na rozpoczęcie lub zakończenie lata Jaki powinien być stan otoczenia i środowiska? Wyremontowane zabytki, wyremontowane drogi wraz z infrastruktura towarzyszącą, Co zaproponujemy dzieciom i młodzieży? Budowa boisk sportowych, placu zabaw, stref rekreacji, organizacja większej ilości zajęć pozalekcyjnych oraz imprez kulturalnych, szersza działalność GOK Jakie mają być powiązania komunikacyjne? Częstsze połączenia komunikacyjne na terenie gminy i z Poznaniem Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych uzyskanych z UG w Kleszczewie 21 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo VII. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYJNYCH Nazwa planowanego Cel zadania i przeznaczenie Budowa placu zabaw - powstanie strefy otwartej rekreacji Szacowany Koszt realizacji Czas realizacji [zł] 2008 - 2009 59.000,14 Przewidywany Możliwe źródła dofinansowania zadań - PROW 2007-2013, działanie: - poprawa stanu infrastruktury społeczno – rekreacyjnej, odnowa i rozwój wsi - stworzenie warunków bezpiecznej zabawy i - wkład własny (budżet gminy wypoczynku dla dzieci w bezpiecznym miejscu Elementy projektu: - zestaw urządzeń zabawowych, trawnik, chodnik, ogrodzenie, drzewa i krzewy Budowa gminnego kompleksu kulturalno sportowego Wzrost dostępu do infrastruktury sportowo – rekreacyjnej - promocja zdrowego trybu życia i aktywnych form spędzania czasu wolnego - poprawa stanu infrastruktury rekreacyjno – sportowej - poprawa stanu infrastruktury kultury 2009 - 2013 9.500.000,00 - program „Moje boisko – Orlik 2012” - WRPO 2007-2013 - PROW 2007-2013, działanie: odnowa i rozwój wsi - wkład własny (budżet gminy) 2008-2012 2.970.000,00 - WRPO 2007-2013 Elementy projektu: Budowa stadionu lekkoatletycznego z płytą boiska piłkarskiego i trybunami, boiska ze sztuczną trawą, kortów tenisowych, zaplecza szatniowo – sanitarnego oraz amfiteatru do imprez plenerowych Remont Zespołu Szkół - poprawa stanu infrastruktury edukacyjnej - wzrost poziomu życia mieszkańców Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo - wkład własny (budżet gminy) Elementy projektu: Roboty budowlano –remontowe (naprawa konstrukcji drewnianej dachu wraz z wymianą dachówki ceramicznej, termomodernizacja, poprawa układu funkcjonalnego i estetyki wnętrza budynków. Przebudowa Ośrodka Kultury Renowacja parku - wzrost dostępu do infrastruktury kultury - wzrost ilości imprez kulturalnych i rekreacyjnych - poprawa stanu infrastruktury społecznej Elementy projektu: roboty remontowo-budowlane (dobudowa pomieszczeń, wymiana stolarki, termomodernizacja budynku, nowe pokrycie dachu, wymiana instalacji) - zaspokojenie potrzeb rekreacyjnych mieszkańców 2008-2010 908.000,00 - PROW 2007-2013, działanie: odnowa i rozwój wsi - WRPO 2007-2013 - wkład własny (budżet gminy) 2009-2010 800.000,00 - PROW 2007-2013, działanie: - poprawa warunków ochrony środowiska odnowa - wzrost atrakcyjności turystycznej miejscowości i rozwój wsi - poprawa stanu obiektów rekreacyjnych - wkład własny (budżet gminy) Elementy projektu: - rekultywacja zieleni - budowa oświetlenia - odmulenie stawów - budowa ścieżek spacerowych i mostków Urządzenie terenów - zaspokojenie potrzeb rekreacyjnych mieszkańców 2008-2010 23 10.000,00 - PROW 2007-2013, działanie: Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo zieleni - poprawa warunków ochrony środowiska odnowa i rozwój wsi Elementy projektu: - nasadzenie drzew - zamontowanie ławek Budowa ścieżki - wzrost atrakcyjności turystycznej miejscowości rowerowej wzdłuż - polepszenie stanu infrastruktury turystycznej i głównych ulic rekreacyjnej - wkład własny (budżet gminy) 2009-2015 382.500,00 - PROW 2007-2013, działanie: odnowa i rozwój wsi - wkład własny (budżet gminy) - promocja zdrowego trybu życia i aktywnych form spędzania czasu wolnego 2007-2013 Przebudowa, remont 341.000,00 świetlicy wiejskiej - PROW2007-2013, działanie: - poprawa dostępności do infrastruktury społecznej i kulturalnej - integracja społeczności lokalnej poprzez spotkania, imprezy itp. - rozwój kulturalny ludności wsi Elementy projektu: Roboty remontowo-budowlane (pokrycie dachu papą termozgrzewalną, wymiana stolarki, termomodernizacja, roboty malarskie, wymiana instalacji Remont drogi Kleszczewo – Poklatki - poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego i pieszego - polepszenie układu komunikacyjnego w miejscowości i gminie odnowa i rozwój wsi - wkład własny (budżet gminy) 2009-2013 - poprawa stanu infrastruktury drogowej 24 320 000,00 - WRPO 2007-2013 - wkład własny (budżet gminy) Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo Projekt: ułożenie nowej nawierzchni (zarząd dróg powiatowych) Remont i budowa - polepszenie stanu infrastruktury towarzyszącej chodników ul. - wzrost poziomu życia mieszkańców Poznańska, Średzka, Lipowa 2008-2012 10.890.000,00 2013 – 2015 2 682 000,00 - wkład własny (budżet gminy) Elementy projektu: Ułożenie nowej nawierzchni, uzupełnienie brakujących odcinków (zarząd dróg powiatowych) Utwardzenie ul. - poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego i pieszego Topolowej, Piaskowej, - polepszenie układu komunikacyjnego Polnej - poprawa stanu infrastruktury drogowej Uzupełnienie Elementy projektu: - położenie nawierzchni bitumicznej z podbudową z kamienia łamanego, - odtworzenie rowów - wzrost bezpieczeństwa drogowego i pieszych oświetlenia rejon - poprawa sytuacji przestrzennej miejscowości Ul. Topolowej - poprawa stanu infrastruktury towarzyszącej - WRPO 2007-2013 - wkład własny (budżet gminy) 2009-2012 25 135 000,00 - PROW 2007-2013, działanie: odnowa i rozwój wsi (tylko jako element większego projektu) - wkład własny (budżet gminy) Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo ZADANIA W INNYCH MIEJSCOWOŚCIACH SOŁECTWA Nazwa planowanego Cel Przewidywany czas Szacowany koszt zadania I przeznaczenie realizacji realizacji [zł] Przebudowa drogi w - poprawa bezpieczeństwa ruchu I etap 2008 miejscowości Lipowiec drogowego i pieszego Ii etap 2013 220.000,00 Możliwe źródła dofinansowania zadań - WRPO 2007-2013 - wkład własny (budżet - polepszenie układu gminy) komunikacyjnego - poprawa stanu infrastruktury drogowej Projekt: - wykonanie podbudowy - położenie nawierzchni asfaltowej bitumicznej 26 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo VIII. ZARZĄDZANIE VIII.1. WDRAŻANIE Stworzenie systemu zarządzania realizacją Planu ma decydujący wpływ na utrzymanie wysokiej dynamiki w całym procesie wdrażania. System, o którym mowa to przede wszystkim: doskonalenie istniejących i tworzenie nowych instrumentów realizacji, monitorowanie realizacji celów i projektów, zmiany i aktualizacja Planu. Instrumenty realizacji Najważniejszym narzędziem realizacji Planu jest budżet gminy. Stopniowe tworzenie budżetu zadaniowego powinno usprawnić zarządzanie środkami publicznymi oraz stworzyć czytelny obraz operacji finansowych przeprowadzanych przez Radę Gminy. Dynamika wdrażania Planu ma swoje odzwierciedlenie w kolejnych budżetach. Zadania wynikające z Planu realizowane ze środków budżetowych można stosunkowo łatwo zidentyfikować. Kolejnym instrumentem jest tworzenie dobrego klimatu dla rozwoju przedsiębiorczości, wyzwalanie lokalnych inicjatyw gospodarczych. Usatysfakcjonuje to mieszkańców pod względem rynkowym jak i ekonomicznym oraz przysporzy budżetowi kolejnych podatników. Ważne jest także stosowanie tak zwanego „montażu finansowego” przy dużych inwestycjach, to znaczy kumulacji środków pochodzących z różnych źródeł na realizację kolejnych zadań wynikających z planu. W końcu istotne jest stworzenie odpowiedniego systemu marketingu miejscowości i gminy jako całości, (osiągnięcia samorządu, lokalnych przedsiębiorców, organizacji społecznych, mieszkańców i zasobów). Ułatwi to prowadzenie promocji wewnętrznej - skierowanej do mieszkańców gminy oraz promocji zewnętrznej. VIII.2. MONITOROWANIE Monitoring wspomaga proces zarządzania i dostarcza informacji o postępie realizacji i efektywności wdrażania zadań wynikających z Planu - począwszy od pojedynczego projektu, poprzez cel i priorytet, a skończywszy na osiąganych efektach. W zależności od charakteru dostarczanych danych, monitoring dzielimy na rzeczowy i finansowy. Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo Monitoring rzeczowy Monitoring rzeczowy dostarcza danych obrazujących postęp we wdrażaniu Planu oraz umożliwiających ocenę jego wykonania w odniesieniu do celów w Planie. Dane skwantyfikowane, obrazujące postęp we wdrażaniu oraz rezultaty tych działań zostały podzielone na trzy kategorie: Wskaźniki produktu Odnoszą się one do rzeczowych efektów działalności. Liczone są w jednostkach materialnych, np. długość nowo budowanych dróg; liczba budynków poddanych renowacji; ilość firm, które otrzymały pomoc, itp. Wskaźniki rezultatu Odpowiadają one bezpośrednim i natychmiastowym efektom wynikającym z wdrożenia Planu. Takie mierniki mogą przybierać formę wskaźników materialnych (skrócenie czasu podróży, liczba mieszkańców objętych selektywną zbiórką odpadów, liczba wypadków drogowych, itp.) lub finansowych (zwiększenie sprzedaży eksportowej firm objętych danym działaniem, zmniejszenie nakładów na bieżące remonty obiektów zabytkowych itp.). Wskaźniki oddziaływania Obrazują one konsekwencje Planu wykraczające poza natychmiastowe efekty dla bezpośrednich beneficjentów. Oddziaływanie może odnosić się do efektów związanych bezpośrednio z podjętym działaniem, chociaż pojawiających się po pewnym czasie (oddziaływanie bezpośrednie), jak i do efektów długookresowych, oddziałujących na szerszą populację i pośrednio tylko wynikających ze zrealizowanego działania (oddziaływanie pośrednie). Przykładowe wskaźniki oddziaływania to liczba innowacji wprowadzonych przez wsparte firmy czy instytucje w czasie 18 miesięcy po zakończeniu projektu (oddziaływanie bezpośrednie), czy wskaźnik zatrudnienia 24 miesiące od zakończenia realizacji projektu (oddziaływanie pośrednie). Monitoring finansowy Monitoring finansowy dostarcza danych dotyczących finansowych aspektów realizacji Planu, będących podstawą do oceny sprawności wydatkowania przeznaczonych na niego środków. Wójt Gminy prowadzi ciągły monitoring finansowy podjętych zadań, sporządza raporty, które prezentuje Radzie Gminy podczas kolejnych planowych Sesji Rady (wydatki poniesione w okresie objętym raportem, wydatki poniesione od początku realizacji zadania, stopień realizacji zadania w %). 28 Plan Odnowy Miejscowości Kleszczewo Sposoby oceny planu odnowy Ocena planu prowadzona będzie na podstawie składanych raportów z prowadzonego, monitoringu rzeczowego i finansowego, opisu rozbieżności, jeśli takie powstaną pomiędzy planem a wdrożeniem zadania oraz analizą przyczyn i skutków rozbieżności. Dodatkowo raporty zawierać będą informacje nt. postępu realizacji planu finansowego w okresie sprawozdawczym oraz prognozę w tym zakresie na rok następny. Miernikami w prowadzonej ocenie będą wskaźniki np. nakład finansowy na 1 km drogi. Ocena dokonana będzie w sprawozdaniu rocznym, które Wójt Gminy składa Radzie Gminy podczas sesji, na której udzielane jest absolutorium za działania w roku poprzednim. Ocena szczegółowa zadań wynikających z Planu nastąpi po zakończeniu i rozliczeniu inwestycji. Informacje na temat Planu Odnowy Miejscowości Kleszczewo będą upowszechniane za pośrednictwem prasy regionalnej i lokalnej oraz zwyczajowo na tablicy ogłoszeń i stronie internetowej Urzędu Gminy oraz bezpośrednio przez władze gminy na różnego typu zebraniach. 29