S ZCZEGÓŁOWE S PECYFIKACJE T ECHNICZNE M-15.01.03. P OWŁOKA OCHRONNA ELEMENTÓW BETONOWYCH . Specyfikacje techniczne – Budowa nowego przebiegu ulicy Artyleryjskiej w Olsztynie. 2 1 WSTĘP 1.1 Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z wykonaniem powłok ochronnych na elementach betonowych obiektów inŜynierskich budowanych w ramach nowego przebiegu ul. Artyleryjskiej w Olsztynie. 1.2 Zakres stosowania ST Specyfikacja techniczna jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w punkcie 1.1. 1.3 Zakres robót objętych Specyfikacją Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczą prowadzenia robót związanych z przygotowaniem podłoŜa betonowego i wykonaniem: powłoki ochronnej z odpowiednim szpachlowaniem i wyprawianiem powierzchni na: − bocznych powierzchniach i spodzie ustroju niosącego mostu nad rz. Łyną, − odkrytych powierzchniach elementów betonowych przyczółków i podpór, − zakrytych powierzchniach i powierzchni znajdującej się w zasięgu wód rz. Łyny podpór − odkrytych powierzchniach elementów betonowych na konstrukcjach oporowych z gruntu zbrojonego, − odkrytych powierzchniach elementów betonowych obetonowanych ścianek szczelnych, − odkrytych powierzchniach elementów betonowych przyczółków i podpór − odkrytych powierzchniach elementów betonowych przyczółków i podpór powłoki przeciwwodnej z odpowiednim szpachlowaniem i wyprawianiem powierzchni na zakrytych powierzchniach i powierzchni znajdującej się w zasięgu wód rz. Łyny podpór pośrednich mostu nad rz. Łyną. a zakresem swym obejmują wymagania stawiane materiałom i wykonywanej powłoce. Zakres robót objętych Specyfikacją to: 1.4 − przygotowanie powierzchni pod odpowiednią warstwę ochronną − wykonanie odpowiedniej warstwy ochronnej. Określenia podstawowe Powłoka ochronna betonu - warstwa wykonana z materiałów ciekłych, upłynnionych lub sproszkowanych nanoszonych na odpowiednio przygotowane podłoŜe za pomocą technik malarskich. Wyprawa - ochronne warstwy na powierzchni betonowej nakładane na odpowiednio przygotowane podłoŜe betonowe techniką murarską lub natryskowo Hydrofobizacja powierzchni - proces polegający na nasyceniu podłoŜa substancjami chemicznymi, powodującymi brak zwilŜalności tak zabezpieczonych powierzchni przez wodę. Impregnacja - proces polegający na nasyceniu powierzchni betonowej środkami uszczelniającymi jej pory i nadającymi powierzchni właściwości hydrofobowe. Specyfikacje techniczne – Budowa nowego przebiegu ulicy Artyleryjskiej w Olsztynie. 4 Powłoka przeciwwodna – warstwowa powłoka odporna na stałe obciąŜenie wodą, wykonana z materiałów ciekłych, upłynnionych lub sproszkowanych, na bazie materiałów epoksydowych, lub epoksydowobitumicznych, nanoszonych na odpowiednio przygotowane podłoŜe za pomocą technik malarskich, Piaskowanie - usuwanie zanieczyszczeń mocno związanych z podłoŜem następujące w wyniku uderzeń w powierzchnię elementu ziaren piasku, którym energia kinetyczna nadana jest przez strumień spręŜonego powietrza. Hydromonitoring - czyszczenie wodą pod odpowiednio wysokim ciśnieniem (tzw. lancą wodną) zanieczyszczeń mocno związanych z podłoŜem następujące w wyniku uderzeń w powierzchnię elementu spręŜonej wody (moŜe być z dodatkiem piasku) 1.5 Ogólne wymagania dotyczące robót Wykonawca jest odpowiedzialny za jakość stosowanych materiałów i wykonywanych robót oraz za ich zgodność z Rysunkami, Specyfikacją oraz zaleceniami InŜyniera. Ogólne wymagania dotyczące robót podano w Specyfikacji D-M.00.00.00 "Wymagania ogólne". 2 MATERIAŁY Powłoka ochronna Do zabezpieczenia powierzchni betonu przewiduje się zastosowanie odpowiednich preparatów, których ostateczny wybór wymaga akceptacji InŜyniera. Elementy ustroju niesztywne – boczne powierzchnie ustroju niosącego: − 1 warstwa preparatu – gruntującego − 2 warstwy powłokowego materiału ochronnego przenoszącego bez uszkodzenia pęknięcia o rozwartości do 0,3 mm. (o właściwościach elastycznych). Zabezpieczenie powierzchni betonu materiałem powłokowym chroni przed agresywnymi czynnikami zewnętrznymi i karbonizacją, a jednocześnie umoŜliwia łatwą dyfuzję pary wodnej. − Dyfuzja CO2 – SD > 50 m − Dyfuzja pary wodnej SD < 4 m Elementy betonowe sztywne: przyczółki, pośrednich, podpory, mury oporowe, belki prefabrykowane Dwie warstwy powłok ochronnych o małej elastyczności, nakładane po uprzednim zagruntowaniu zabezpieczanej powierzchni betonowej. Powłoka przeciwwodna Powłoka dwuwarstwowa: grunt gr. 2mm + powierzchniowa powłoka ochronna gr. 400µm Jako grunt naleŜy stosować trójskładnikowe zaprawy cementowo-epoksydowa o podwyŜszonej chemoodporności, przeznaczone do szpachlowania mineralnych przy stałym obciąŜeniu i wodą. Warstwa gruntu o gr. 2 mm powinna posiadać właściwości wodoszczelne . Powinna być przystosowana do nakładania w warstwach gr. 0.5-3mm, przy dopuszczeniu uzupełnienia lokalnych ubytków do 5mm. Jako powierzchniowe powłoki ochronne naleŜy stosować dwuskładnikowy materiał na bazie Ŝywicy epoksydowej o niskiej zawartości rozpuszczalników organicznych, wysyconej szlachetnym olejem smołowym lub olejem antracenowym, z dodatkiem wypełniaczy mineralnych przeznaczony do wykonywania powłok wodoszczelnych. Po stwardnieniu powłoka powinna być twardo-ciągliwa, odporna na ścieranie i uderzenia. Preparaty ochrony Wykonaną powłokę ochronną naleŜy zabezpieczyć środkami typu antygraffiti. Przewiduje się zastosowanie powłok woskowych. Przewiduje się zastosowanie powłoki antygraffiti na wszystkich elementach betonowych zabezpieczanych powłokami ochronnymi. Wszystkie materiały stosowane do antykorozyjnego zabezpieczania betonu powinny posiadać waŜną Aprobatę IBDiM. Przed zastosowaniem materiałów do zabezpieczania antykorozyjnego betonu, Wykonawca powinien przedstawić InŜynierowi numer partii towaru oraz aktualne wyniki badań w ramach nadzoru wewnętrznego producenta materiału. Do zabezpieczania antykorozyjnego betonu moŜna stosować tylko materiały o nieprzeterminowanej przydatności do stosowania. 2.1 Wymagania szczegółowe 2.1.1 Wytrzymałość na odrywanie od podłoŜa betonowego Wytrzymałość na odrywanie od podłoŜa betonowego wg PN-92/B- 01814 powinna wynosić: − dla powłok z minimalną zdolnością pokrywania zarysowań (pokrywających rysy o rozwartości do 0,15 mm): − − wartość średnia 0,8 MPa − wartość minimalna 0,5 MPa. dla powłok z podwyŜszoną zdolnością pokrywania zarysowań na powierzchniach nie obciąŜonych ruchem (pokrywających rysy o rozwartości do 0,30 mm): 2.1.2 − wartość średnia 1,0 MPa − wartość minimalna 0,6 MPa Grubość stosowanej powłoki Grubość stosowanej powłoki powinna być zgodna z "Wytycznymi stosowania" dla danego materiału i nie mniejsza niŜ: 3 − 0,30 mm przy nanoszeniu jednokrotnym − 0,20 mm przy nanoszeniu dwukrotnym SPRZĘT Sprzęt do układania powłok ochronnych musi być zaakceptowany przez InŜyniera. 4 TRANSPORT Załadunek, transport, rozładunek i składowanie materiałów do wykonania warstw ochronnych powinny od- bywać się tak, aby zachować ich dobry stan techniczny. Przewóz składników chemicznych i materiałów do antykorozyjnego zabezpieczania betonu powinien odbywać się w szczelnych i nieuszkodzonych opakowaniach Specyfikacje techniczne – Budowa nowego przebiegu ulicy Artyleryjskiej w Olsztynie. 5 6 WYKONANIE ROBÓT 5.1 Malowanie preparatem do zabezpieczenia betonu Preparat naleŜy nanosić zgodnie z instrukcją producenta. Roboty związane z antykorozyjnym zabezpieczaniem powierzchni betonu powinny być wykonywane przez pracowników posiadających świadectwo kwalifikacyjne ukończenia szkolenia w zakresie tych prac przez instytuty branŜowe lub zakłady naukowe w wyŜszych uczelniach. 5.2 Przygotowanie podłoŜa Wykonawca obowiązany jest przygotować podłoŜe betonowe w sposób polegający na usunięciu szkodliwych substancji, mogących mieć wpływ na korozję betonu, a takŜe na trwałość połączenia nakładanych materiałów z podłoŜem betonowym. Warunkiem prowadzenia robót jest zastosowanie przez Wykonawcę osłon zabezpieczających otoczenie przed zapyleniem ścierniwem i odspojonym zanieczyszczeniem piaskowanej powierzchni. Usunięcie pozostałości ścierniwa z terenu naleŜy do obowiązku Wykonawcy. Wytrzymałość na odrywanie (wg PN-92/B0184) prawidłowo przygotowanego podłoŜa betonowego powinna wynosić: − dla powierzchni pokrywanych powłokami ochronnymi bez i z minimalną zdolnością pokrywania zarysowań: − − wartość średnia 1,0 MPa − wartość minimalna 0,6 MPa dla powierzchni pokrywanych powłokami ochronnymi z podwyŜszoną zdolnością pokrywania zarysowań na powierzchniach nie obciąŜonych ruchem: − wartość średnia 1,3 MPa − wartość minimalna 0,8 MPa 2 NaleŜy wykonać jedno oznaczenie wytrzymałości na odrywanie betonu w podłoŜu na kaŜde 50 m powierzchni oczyszczonego podłoŜa, przy czym minimalna liczba oznaczeń to 5. Zawartość chlorków w zewnętrznej warstwie betonowego podłoŜa w stosunku do masy cementu nie moŜe być większa niŜ 0,4 % dla elementów Ŝelbetowych Stopień pH betonu w otulinie konstrukcji zbrojonej nie moŜe być mniejsze niŜ 10 Wilgotność podłoŜa bezpośrednio przed wykonywaniem robót powinna spełniać wymagania zgodnie z "Wytycznymi stosowania" dla tego materiału, ale nie większa niŜ 4 % dla materiałów stosowanych na suche podłoŜe, matowo-wilgotne podłoŜe dla materiałów stosowanych na mokre podłoŜe. Temperatura podłoŜa betonowego i powietrza powinna wynosić: − dla materiałów na bazie cementów i cementów modyfikowanych Ŝywicami syntetycznymi nie niŜo o sza niŜ + 5 C lecz nie wyŜsza niŜ + 25 C. − o dla materiałów na bazie Ŝywic syntetycznych nie niŜsza niŜ + 8 C (temperatura podłoŜa musi być o o wyŜsza o 3 C od punktu rosy) i nie wyŜsza niŜ + 25 C. 5.3 Zabezpieczenie powłoki antykorozyjnej Powierzchnie betonowe zabezpieczone metodą hydrofobizacji lub impregnacji powierzchniowej nie powinny wykazywać zacieków, przebarwień i innych wad. Powierzchnie wypraw nie powinny wykazywać pęknięć, przebarwień, nierówności, zmian faktury i innych wad. Bezpośrednio po ukończeniu prac związanych z zabezpieczeniem antykorozyjnym betonu naleŜy chronić tę powierzchnię przed intensywnym nasłonecznieniem, silnym wiatrem, a takŜe deszczem (chyba, Ŝe "Wytyczne o stosowania" materiału mówią inaczej) oraz spadkiem temperatury powietrza poniŜej 5 C i przegrzaniem powyo Ŝej 25 C. Wykonanie, zabezpieczenie, utrzymanie oraz rozbiórka rusztowań, pomostów roboczych i innych urządzeń pomocniczych niezbędnych do prowadzenia prac związanych z powierzchniowym zabezpieczaniem elementów betonowych przebudowywanego mostu przed korozją naleŜy do Wykonawcy. 5.4 Wykonanie warstwy hydrofobowej Wymagana min. wytrzymałość podłoŜa na odrywanie pod grunt winna wynosić 1.5 MPa. Przed rozpoczęciem wykonania warstwy gruntującej, powierzchnie betonowe, powinny zostać oczyszczone przez hydromonitoring, nasycić wodą do stanu matowo-wilgotnego. Powierzchnia elementu przed aplikacją powinna być wolna od zanieczyszczeń i wody stojącej. Stan podłoŜa, prawidłowość przygotowania powierzchni betonowej do nałoŜenia zaprawy ocenia InŜynier stosownym wpisem do Dziennika Budowy. Po wymieszaniu składników materiału zgodnie z wymaganiami karty producenta naleŜy rozpocząć aplikację na przygotowane podłoŜe. Aplikacją prowadzić rozkładając materiał równomiernie na wymaganą grubość za pomocą pacy lub kielni. Pielęgnacja podłoŜa zgodnie z wymaganiami zapisanymi w karcie producenta i Aprobacie technicznej. Po zakończeniu dojrzewania warstwy gruntu, moŜna przystąpić do aplikacji warstwy nawierzchniowej. Materiał naleŜy nanosić technikami malarskimi (natrysk, wałek , pędzel) w min. dwóch warstwach, aŜ do osiągnięcia grubości powłoki 400µm. 5.5 Powłoka antygraffiti Po wykonaniu powłoki ochronnej naleŜy wykonać powierzchniowe zabezpieczenie okładziny, środkami o których mowa w pkt. 2. Proces nakładania środków zabezpieczających naleŜy wykonać zgodnie z zaleceniami producenta. Technologia wykonania powłoki podlega akceptacji InŜyniera Projektu. 5.6 Bezpieczeństwo robót i ochrona środowiska Materiały do antykorozyjnego zabezpieczania betonu powinny być dostarczane w szczelnych pojemnikach i o o składowane w suchych pomieszczeniach w temp. nie niŜszych niŜ +5 C i wyŜszych niŜ 25 C. Transport i magazynowanie materiałów na bazie Ŝywic syntetycznych oraz rozpuszczalników powinny odpowiadać ogólnym wymaganiom, jak dla materiałów toksycznych i łatwopalnych. Sposób prowadzenia prac związanych z antykorozyjnym zabezpieczaniem betonu nie moŜe powodować skaŜenia środowiska Specyfikacje techniczne – Budowa nowego przebiegu ulicy Artyleryjskiej w Olsztynie. 8 Resztek materiałów pozostałych w pojemnikach i po myciu przyrządów roboczych nie wolno wylewać do kanalizacji. Wszelkie odpady tych materiałów, Wykonawca obowiązany jest usunąć z terenu i poddać je utylizacji. Wykonawca obowiązany jest zabezpieczyć teren przed zanieczyszczeniem, odpadami materiałów nanoszonych szczególnie metodą natryskową. 6 KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT 6.1 Badania przy wykonywaniu i przy odbiorze Przeprowadzenie wszystkich badań jakości robót związanych z powierzchniowym zabezpieczaniem konstrukcji betonowych naleŜy do Wykonawcy. Do obowiązków Wykonawcy naleŜy porównanie uzyskanych wyników badań z wymaganiami zawartymi w niniejszej specyfikacji. Gdy jakość zastosowanego materiału lub wykonanej roboty budzi wątpliwości, InŜynier moŜe poddać je kontrolnemu badaniu w pełnym zakresie. W przypadku negatywnego wyniku tego badania, koszty z tym związane obciąŜają Wykonawcę. 6.2 Kontrola materiałów Wykonawca obowiązany jest przedstawić InŜynierowi do akceptacji Aprobaty Technicznej IBDiM i atesty materiałów. Wykonawca obowiązany jest do sprawdzenia daty produkcji, daty przydatności do stosowania, stanu opakowań oraz właściwego przechowywania materiałów. 6.3 Kontrola przygotowania podłoŜa Wykonawca obowiązany jest przedstawić InŜynierowi do akceptacji wyniki badań podłoŜa wykonanego wg p. 5.2. 6.4. Kontrola wykonanych robót Po wykonaniu robót Wykonawca obowiązany jest przedstawić InŜynierowi do akceptacji wyniki badań: − wytrzymałości warstwy zastosowanego materiału na odrywanie określonej metodą "pull off", przy średnicy krąŜka próbnego 50 mm (wg zasady 1 oznaczenie na 25 m, przy min. 5 oznaczeniach wg PN-92/B-01814) − grubości wykonanej powłoki lub wyprawy zmierzonej w oderwanej próbce metodą "pull off" Wyniki te powinny być zgodne z wymaganiami przedstawionymi dla tych materiałów w p.2.1. 7 OBMIAR ROBÓT 2 Jednostką obmiaru jest 1 m z podziałem rodzaj wykonywanego sytemu zabezpieczenia. Do płatności przyj2 muje się ilość m wykonanej i odebranej warstwy ochronnej określonego typu. 8 ODBIÓR KOŃCOWY JeŜeli wszystkie prace były wykonane prawidłowo roboty związane z zabezpieczeniem antykorozyjnym ele- mentów betonowych naleŜy uznać za zgodne z wymaganiami ST. Odbiorowi podlegają: − roboty ulegające zakryciu w trakcie zabezpieczania antykorozyjnego powierzchni betonowej (odbiór międzyoperacyjny). − roboty objęte umową po ich całkowitym zakończeniu (Odbiór końcowy). Podstawą odbioru międzyoperacyjnego jest pisemne stwierdzenie przez InŜyniera w Dzienniku Budowy zakończenia wszystkich robót związanych z zabezpieczaniem powierzchni konstrukcji betonowej i spełnienia wymagań określonych w projekcie technicznym ST oraz innych warunków dotyczących tych robót zawartych w umowie. 9 PODSTAWA PŁATNOŚCI Ogólne wymagania dotyczące płatności podano w ST D-M.00.00.00. 2 Płatność za 1 m wykonanej warstwy ochronnej określonego typu, naleŜy przyjmować zgodnie z obmiarem i oceną jakości wykonanych robót. Cena jednostkowa uwzględnia: − zakup i dostarczenie wszystkich niezbędnych materiałów na budowę − oczyszczenie i przygotowanie (zgodnie z wytycznymi niniejszej ST) powierzchni betonowej (łącznie ze szpachlowaniem, odpowiednich elementów, zabezpieczanych poprzez nałoŜenie powłoki ochronnej) − naniesienie wszystkich warstw powłoki zabezpieczającej − wykonanie zabezpieczenia antygraffiti − ubytki i odpady materiałowe − wykonanie niezbędnych pomiarów i badań Koszt wykonania i rozbiórki niezbędnych rusztowań, pomostów roboczych, ekranów ochronnych i innych urządzeń pomocniczych niezbędnych do prowadzenia robót objętych niniejszą ST. 10 PRZEPISY ZWIĄZANE Instrukcja producenta oraz aprobata techniczna IBDiM. Specyfikacje techniczne – Budowa nowego przebiegu ulicy Artyleryjskiej w Olsztynie. str.10 10 M-27.10.05