WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI STOSOWANEJ I ZARZĄDZANIA Pod auspicjami Polskiej Akademii Nauk 01-447 Warszawa, ul. Newelska 6, tel. 22 3486544 Wydział Informatyki Kierunek studiów Profil Stopień studiów Forma studiów Informatyka Ogólnoakademicki 1-go stopnia niestacjonarne Sylabus przedmiotu Fizyka 1 1. Cele przedmiotu Kod CP1 CP2 CP3 CP4 CP5 Cel Poznanie niektórych podstawowych pojęć i wielkości fizycznych oraz relacji między nimi w fizyce klasycznej. Poznanie niektórych praw fizyki klasycznej Uzyskanie umiejętności jakościowej analizy fizycznej obiektów i zjawisk w przyrodzie (tworzenia obrazu fizycznego). Nabycie podstawowych umiejętności operowania wartościami liczbowymi oraz formułami matematycznymi dla wielkości fizycznych. Uświadomienie problemu i uzyskanie elementarnych umiejętności komunikowania informacji i wiedzy w relacjach społecznych (istota i znaczenie komunikacji, warunki, środki) na przykładzie treści fizyki. 2. Efekty przedmiotowe Wiedza Kod EK-W1 EK-W2 Nazwa Realizuje cel Zna podstawowe pojęcia i niektóre wielkości fizyczne, ich relacje, oraz podstawowe metody ilościowej analizy fizycznej w mechanice ruchu postępowego i hydrostatyce. Rozumie znaczenie fizyczne niektórych funkcji matematycznych. EK-W3 Rozumie niektóre fundamentalne prawa mechaniki (zasady dynamiki Newtona, prawo powszechnego ciążenia) oraz hydrostatyki (prawo Pascala, prawo Archimedesa). EK-W4 Zna podstawowe elementy struktury rozwiązania oraz komunikowania problemu fizycznego i zadania obliczeniowego w fizyce. CP1, CP2, CP4 CP1, CP4 CP1, CP2, CP3, CP4 CP3, CP5 Efekty kierunkowe K1A_W03 K1A_W03 K1A_W03 K1A_W03 Umiejętności Kod EK-U1 EK-U2 EK-U3 EK-U4 EK-U5 Nazwa Realizuje cel Potrafi posługiwać się układem współrzędnych dla wielkości fizycznych oraz poprawnie tworzyć wykres i analizować (interpretować) dany wykres. Potrafi posługiwać się bardzo małymi i bardzo dużymi wartościami wielkości fizycznych Posiada umiejętność tworzenia struktury rozwiązania zadania obliczeniowego w fizyce. Potrafi zachować przejrzystość i linearność prezentacji (komunikowania) problemu fizycznego Potrafi podać, zapisać i omówić oraz zastosować w wybranym problemie fizycznym: zasady dynamiki Newtona, prawo powszechnego ciążenia, prawo Paskala i prawo Archimedesa. 1 Efekty kierunkowe CP1, CP5 K1A_U03 CP4 K1A_U03 CP1, CP5 CP4, CP5 CP2, CP3 K1A_U03 K1A_U03 K1A_U03 Kompetencje Kod Nazwa Realizuje cel EK-K1 Ma świadomość znaczenia umiejętności komunikowania pisemnego i ustnego treści naukowych i technicznych. EK-K2 Rozumie potrzebę uporządkowania i linearności wypowiedzi dla treści powiązanych logicznie Jest przygotowany do komunikowania problemu fizycznego. EK-K3 CP3, CP4, CP5 CP3, CP5 CP1, CP2, CP3, CP4, CP5 Efekty kierunkowe K1A_K04, K1A_K05 K1A_K04, K1A_K05 K1A_K04, K1A_K05 3. Treści programowe Kod TP1 TP2 TP3 TP4 TP5 TP6 TP7 TP8 Tematyka Istota fizycznej metody badania przyrody. Wielkość fizyczna, pomiar. Wzorce wielkości fizycznych. Różne koncepcje wzorca długości. Metryczny układ jednostek miar: podwielokrotności i wielokrotności jednostek fizycznych. Układ SI. Prezentacja danych: tabela danych, wykres. Zasady tworzenia wykresu. Opracowanie danych: znaczenie wykresu dla opisu tendencji w danych. Hipoteza i teoria fizyczna. Skalary i wektory: koncepcja wektora przemieszczenia w mechanice. Działania na wektorach: dodawanie i odejmowanie wektorów, mnożenie wektora przez skalar. Proste równania algebraiczne w fizyce: proporcjonalność prosta. Wprowadzenie fizycznej koncepcji funkcji liniowej z wykorzystaniem: tabeli, wykresu i układu współrzędnych jako instrumentów opisu fizycznego, na przykładzie pomiaru fizycznego wielkości znanej z matematyki (liczba pi). Proste równania algebraiczne w fizyce (c.d.): proporcjonalność odwrotna wielkości fizycznych. Hiperbola równoosiowa i niektóre jej własności. Mechanika: kinematyka i dynamika. Ruch, rodzaje ruchów, punkt materialny, tor ruchu. Wektorowy opis ruchu postępowego: równanie i prędkość ruchu. Ruch prostoliniowy jednowymiarowy: elementarz opisu (położenie, przemieszczenie, prędkość średnia). Ruch jednostajny: środki opisu (wykresy położenia i prędkości jako funkcji czasu). Ruch jednostajnie przyspieszony, przyspieszenie. Znaczenie pojęcia przyspieszenie w historii nowożytnej fizyki. Wywód równania na prędkość i równania ruchu jednostajnie przyspieszonego. Swobodne spadanie ciał. Ruch jednostajny po okręgu: podstawowe pojęcia. Miara łukowa kąta płaskiego. Prędkości liniowa i kątowa ruchu. Ćwiczenia obliczeniowe: zamiana jednostek miar (proste zasady). Przedmiot dynamiki. I zasada dynamiki Newtona: podejście klasyczne (greckie), rewolucja Galileusza, pojęcia bezwładności i masy. II zasada dynamiki Newtona: pojęcia oddziaływania i siły. III zasada dynamiki Newtona: zastosowania. Siły w przyrodzie: prawo powszechnego ciążenia (siły ciężkości) i siła tarcia. Proste zadania obliczeniowe z kinematyki: struktura rozwiązania zadania – sformułowanie problemu, postępowanie. Analiza opracowania studenckiego na przykładach, typowe błędy, nieścisłości i niestaranności. Statyka płynów: przedmiot statyki, główne właściwości płynów. Pojęcie ciśnienia w płynie, ciśnienie zewnętrzne, ciśnienie hydrostatyczne. Prawo Pascala. Ciśnienie hydrostatyczne w naczyniach połączonych. Gazy, pomiar ciśnienia atmosferycznego. Pływanie ciał: prawo Archimedesa, warunki pływania ciał. 4. Macierz realizacji przedmiotu Efekt przedmiotowy EK-W1 EK-W2 EK-W3 EK-W4 EK-U1 EK-U2 Cel przedmiotu CP1, CP2, CP4 CP1, CP4 CP1, CP2, CP3, CP4 CP3, CP5 CP1, CP5 CP4 Treści programowe TP1, TP2, TP3, TP4, TP5, TP6, TP7, TP8 TP2, TP3, TP6 TP5, TP6, TP7 TP7 TP1, TP2, TP3 TP1 2 Efekt przedmiotowy EK-U3 EK-U4 EK-U5 EK-K1 EK-K2 EK-K3 Cel przedmiotu CP1, CP5 CP4, CP5 CP2, CP3 CP3, CP4, CP5 CP3, CP5 CP1, CP2, CP3, CP4, CP5 Treści programowe TP5, TP7 TP4, TP5, TP6, TP7, TP8 TP5, TP6, TP7, TP8 TP1, TP2, TP3, TP7, TP8 TP4, TP5, TP6, TP7, TP8 TP5, TP6, TP7, TP8 5. Literatura Literatura podstawowa 1. William Bolton, Zarys fizyki, PWN, Warszawa, 1982, 1988 Pozostałe 1. Piotr Jaracz, Zasady oceniania dla przedmiotów Fizyka 1 i Fizyka 2, UBIK 2. Piotr Jaracz, Fizyka cz. 1 - 7, skrypt wykładów, w częściach, UBIK 3. Piotr Jaracz, Zasady wykładu dla przedmiotów Fizyka 1 i Fizyka 2, UBIK 4. Piotr Jaracz, Książki do przedmiotów Fizyka 1 i Fizyka 2 3