Pracownia Herbologii,

SPRAWOZDANIE Z BADANIA
1. Temat badania: Ocena wpływu zastosowania różnych regulatorów wzrostu w rzepaku
ozimym w fazach BBCH 12-17
2. Zleceniodawca: Syngenta Polska Sp. z o.o., ul. Szamocka 8, 01-748 Warszawa,
3. Wykonawca badań: dr hab. Grzegorz Lemańczyk prof. UTP
4. Lokalizacja badania: 85-029 Bydgoszcz, ul. Bernardyńska 6/8
5. Cel badania: wykazanie różnic pomiędzy dostępnymi produktami na rynku do ochrony i
regulacji jesiennej rzepaku ozimego
6. Przedmiot badań: pojedyncze rośliny rzepaku ozimego wysiane w doniczkach
7. Charakterystyka środków ochrony roślin
A. nazwa środka (handlowa lub numer kodowy): Toprex 375 SC (0,3 l/ha),
B. nazwa środka (handlowa lub numer kodowy): Tilmor 240 EC (0,75 l/ha),
C. nazwa środka (handlowa lub numer kodowy): Caryx 240 SL (1,0 l/ha),
D. nazwa środka (handlowa lub numer kodowy): Tebu 250 EW (0,75 l/ha)
8. Zakres przeprowadzonych badań: w ramach badań przeprowadzono dwa doświadczenia
- doświadczenie nr 1 – zabieg opryskiwania wykonano w fazie BBCH 16-17
- doświadczenie nr 2 – zabieg opryskiwania wykonano w fazie BBCH 12
9. Metodyka i sposób prowadzenia badań:
- Rodzaj doświadczenia: laboratoryjne, demo, jednoczynnikowe, z powtórzeniami
- Podstawowa jednostka badawcza: 1 roślina umieszczona w 1 doniczce (dośw. nr 1),
2 rośliny umieszczone w 1 doniczce (dośw. nr 2)
- Ilość powtórzeń: 4
- Planowana ilość obiektów: 4x5x5= 100 roślin (w każdym z dwóch doświadczeń)
- Charakterystyka materiału siewnego:
odmiana: Florida
MTN: 5,02 g
zdolność kiełkowania nasion 98,75%
- Doświadczenia prowadzono w szklarni w wazonach o wymiarach 15x15x20 cm. Nasiona
wysiewano do gleby (podłoża) stanowiącej mieszaninę substratu „Gramoflor” z piaskiem
kwarcowym w proporcjach 4:3 (V/V). W okresie wegetacji utrzymywano temperaturę na
poziomie 20-22°C, w cyklu oświetlenia 14h dzień, 10h noc.
10. Doświadczenie nr 1.
Ocena wpływu zastosowania różnych regulatorów wzrostu w rzepaku ozimym w fazach
BBCH 16-17
Kombinacje doświadczenia nr 1
Środek ochrony
roślin
Nr
Termin
zabiegu
[BBCH]
Dawka
[l·ha-1]
I
II
III
IV
-
-
1-5
6-10
11-15
16-20
Nr poletek w powtórzeniach
I
Kontrola
II
Toprex 375 SC
16-17
0,3
21-25
26-30
31-35
35-40
III Tilmor 240 EC
16-17
0,75
41-45
46-50
51-55
56-60
IV Caryx 240 SL
16-17
1,0
61-65
66-70
71-75
76-80
V
16-17
0,75
81-85
86-90
91-95
96-100
Tebu 250 EW
Schemat doświadczenia nr 1
1
9
21
25
33
41
49
61
65
73
85
93
2
10
22
26
34
42
50
62
66
74
86
94
3
11
23
27
35
43
51
63
67
75
87
95
4
12
24
28
36
44
52
64
68
76
88
96
5
13
17
29
37
45
53
57
69
77
81
89
97
6
14
18
30
38
46
54
58
70
78
82
90
98
7
15
19
31
39
47
55
59
71
79
83
91
99
8
16
20
32
40
48
56
60
72
80
84
92
100
Kontrola
Toprex 375 SC
0,3 l/ha
Tilmor 240 EC
0,75 l/ha
Caryx 240 SL
1 l/ha
Tebu 250 EW
0,75 l/ha
Wejście do szklarni →
Ważniejsze informacje dotyczące prowadzenia doświadczenia nr 1:
- Data siewu nasion rzepaku: 05.10.2015
- Data zabiegu opryskiwania rzepaku: 14.11.2015
- Oprysk wykonano poletkowym opryskiwaczem plecakowym, ciśnieniowym, o ciśnieniu 0,3
MPa, rozpylacze szczelinowe
- Dawka cieczy roboczej: 300 l/ha
- Faza rozwojowa rzepaku w dniu zabiegu opryskiwania: BBCH 16-17
- Likwidacja doświadczenia: 13.12.2015, dzień oceny skuteczności preparatów
11. Doświadczenie nr 2.
Ocena wpływu zastosowania różnych regulatorów wzrostu w rzepaku ozimym w fazach
BBCH 12
Kombinacje doświadczenia nr 2
Nr
Środek ochrony
roślin
Termin
zabiegu
[BBCH]
Dawka
[l·ha-1]
I
II
III
IV
-
-
101-105
106-110
111-115
116-120
Nr poletek w powtórzeniach
I
Kontrola
II
Toprex 375 SC
12
0,3
121-125
126-130
131-135
135-140
III Tilmor 240 EC
12
0,75
141-145
146-150
151-155
156-160
IV Caryx 240 SL
12
1,0
161-165
166-170
171-175
176-180
V
12
0,75
181-185
186-190
191-195
196-200
Tebu 250 EW
← Wejście do szklarni
Schemat doświadczenia nr 2
101-102
121-122
141-142
161-162
181-182
103-104
123-124
143-144
163-164
183-184
105-106
125-126
145-146
165-166
185-186
107-108
127-128
147-148
167-168
187-188
109-110
129-130
149-150
169-170
189-190
111-112
131-132
151-152
171-172
191-192
113-114
133-134
153-154
173-174
193-194
115-116
135-136
155-156
175-176
195-196
117-118
137-138
157-158
177-178
197-198
119-120
139-140
159-160
179-180
199-200
Kontrola
Toprex 375 SC
0,3 l/ha
Tilmor 240 EC
0,75 l/ha
Caryx 240 SL
1 l/ha
Tebu 250 EW
0,75 l/ha
Ważniejsze informacje dotyczące prowadzenia doświadczenia nr 2:
- Data siewu nasion rzepaku: 24.10.2015
- Data zabiegu opryskiwania rzepaku: 14.11.2015
- Oprysk wykonano poletkowym opryskiwaczem plecakowym, ciśnieniowym, o ciśnieniu 0,3
MPa, rozpylacze szczelinowe
- Dawka cieczy roboczej: 300 l/ha
- Faza rozwojowa rzepaku w dniu zabiegu opryskiwania: BBCH 12
- Likwidacja doświadczenia: 13.12.2015, dzień oceny skuteczności preparatów
12. Zakres prowadzonych obserwacji:
- obserwacje zmian pokroju, barwy i wzroście roślin traktowanych w porównaniu do kontroli
nietraktowanej.
- ocena fitotoksyczność badanych produktów – wykonana w trakcie trwania doświadczeń
(25.11.2015). Na niektórych roślinach stwierdzono odbarwienie liści i obserwowano
bielenie fragmentów liści. Określano powierzchnię liści o białym zabarwieniu.
- mierzenie wysokości roślin – pomiar wysokości pojedynczych rosnących roślin
bezpośrednio przed wykopaniem roślin wyniki dla suchej masy poszczególnych roślin
(13.12.2015).
- określenie liczby liści właściwych na każdej roślinie – określano łączną liczbę liści, liczbę
liści zielonych i liczbę liści zżółkniętych/zaschniętych. W doświadczeniu nr 2
obserwowano na wszystkich roślinach stwierdzono obecność tylko liści zielonych, dlatego
tylko tę kategorię uwzględniono w wynikach. Liczbę liści określano w dniu likwidacji
doświadczenia 13.12.2015.
- określenie masy pojedynczej całej rośliny rzepaku (świeżej i suchej) – łącznie pęd i
korzenie. Świeżą masę każdej rośliny z osobna określano w dniu likwidacji doświadczenia,
bezpośrednio po wykopaniu każdej rośliny (13.12.2015). Suchą masę każdej rośliny
określano po ich całkowitym wysuszeniu (22.12.2015).
- określenie grubość szyjki korzeniowej roślin rzepaku. Pomiary wykonano w dniu likwidacji
doświadczenia, bezpośrednio po wykopaniu każdej rośliny (13.12.2015).
- określenie występowania chorób na roślinach rzepaku – w trakcie prowadzenia badania nie
zaobserwowano na roślinach rzepaku żadnych chorób infekcyjnych.
Zakres wykonanych ocen został ustalony ze Zleceniodawcą.
13. Obliczenia statystyczne
Dane źródłowe poddano analizie wariancji dla doświadczeń jednoczynnikowych w
układzie całkowicie losowym w programie: „FR-ANALWAR - na bazie Microsoft Excel.
Wartości średnie porównywano testem Tukey’a.
14. Wyniki badań
Wyniki obserwacji przedstawiono w tabelach 1-10. Szczegółowe dane uzyskane dla każdej
rośliny z osobna zestawiono w załączniku w formie pliku Excel, i zawarto je w czterech
arkuszach.
Tabela 1.
Ogólne spostrzeżenia odnotowane w trakcie prowadzonych badań dotyczących oceny różnych
regulatorów zastosowanych w fazie rozwojowej roślin rzepaku BBCH 16-17 lub BBCH 12
(Bydgoszcz 22.11.2015)
Termin wykonania zabiegu opryskiwania
Doświadczenie nr 1
faza rzepaku BBCH 16-17
Brak objawów chorób oraz innych
zmian. Rośliny o zabarwieniu
jaśniejszym. Rośliny wyprostowane,
Kontrola
liście największe, skupione,
osadzone pod kątem ostrym,
wysztorcowane. Rośliny najwyższe
(ok. 31 cm)
Brak objawów chorób oraz
fitotoksyczności. Rośliny niższe (ok.
Toprex 375 SC
23 cm). Liście ciemniejsze, lekko
0,3 l·ha-1
pokarbowane, rozkładające się na
boki.
Brak objawów chorób, wyraźne
objawy fitotoksyczności w postaci
Tilmor 240 EC białych odbarwień na liściach.
0,75 l·ha-1
Rośliny nieznacznie niższe (ok. 29
cm). Liście lekko rozkładające się na
boki.
Brak objawów chorób oraz
fitotoksyczności. Rośliny najniższe
Caryx 240 SL (ok. 20 cm). Liście ciemniejsze,
1,0 l·ha-1
pokarbowane, rozkładające się na
boki, sprawiające wrażenie
przylegających do podłoża.
Brak objawów chorób, wyraźne
objawy fitotoksyczności w postaci
Tebu 250 EW białych odbarwień na liściach.
0,75 l·ha-1
Rośliny nieznacznie niższe (ok. 30
cm). Liście lekko rozkładające się na
boki.
Kombinacja
Doświadczenie nr 2
faza rzepaku BBCH 12
Brak objawów chorób oraz innych
zmian. Rośliny o zabarwieniu
jaśniejszym. Rośliny wyprostowane,
liście największe, osadzone pod
kątem ostrym, wysztorcowane.
Rośliny najwyższe (ok. 13 cm)
Brak objawów chorób oraz
fitotoksyczności. Rośliny niższe (ok.
11 cm). Liście ciemniejsze, lekko
pokarbowane, rozkładające się na
boki.
Brak objawów chorób, wyraźne
objawy fitotoksyczności w postaci
białych odbarwień na liściach.
Rośliny nieznacznie niższe (ok. 12,5
cm).
Brak objawów chorób oraz
fitotoksyczności. Rośliny najniższe
(ok. 10 cm). Liście ciemniejsze,
pokarbowane, rozkładające się na
boki, sprawiające wrażenie
przylegających do podłoża.
Brak objawów chorób, wyraźne
objawy fitotoksyczności w postaci
białych odbarwień na liściach.
Rośliny nieznacznie niższe (ok. 13
cm). Liście lekko rozkładające się na
boki.
Tabela 2.
Wpływ różnych regulatorów zastosowanych w fazie BBCH 16-17 na wysokość roślin rzepaku
(Bydgoszcz 13.12.2015)
Lp.
1
2
3
4
5
1
Kombinacja
Dawka
[l·ha-1]
Termin
zabiegu
[BBCH]
0,3
0,75
1,0
0,75
16-17
16-17
16-17
16-17
Kontrola
Toprex 375 SC
Tilmor 240 EC
Caryx 240 SL
Tebu 250 EW
NIR α=0,05
Wysokość roślin rzepaku
Wysokość [cm]
Skuteczność [%]
36,00 c1
30,10 b
34,75 c
22,85 a
35,80 c
2,879
-16,4
-3,5
-36,5
-0,6
wartości w kolumnach oznaczone tą samą literą nie różnią się istotnie przy poziomie istotności α=0,05
Tabela 3.
Wpływ różnych regulatorów zastosowanych w fazie BBCH 16-17 na liczbę liści roślin rzepaku
(Bydgoszcz 13.12.2015)
Liczba liści roślin rzepaku
Lp.
Kombinacja
Termin
Dawka
zabiegu
-1
[l·ha ]
[BBCH]
1 Kontrola
Łączna liczba liści
Liczba liści
2
[%]
Liczba liści
Skuteczność
1
Liczba liści
zżółkniętych/zaschniętych
Skuteczność
[%]
Liczba liści
-
0,85
-
[%]
-
-
8,80
-
7,95 ab
2 Toprex 375 SC
0,3
16-17
10,50
19,3
9,15 b
15,1
1,35
58,8
3 Tilmor 240 EC
0,75
16-17
9,45
7,4
8,15 ab
2,5
1,30
52,9
4 Caryx 240 SL
1,0
16-17
9,05
2,8
7,60 a
-4,4
1,45
70,6
5 Tebu 250 EW
0,75
16-17
9,05
2,8
7,80 ab
-1,9
1,25
47,1
n.i.
NIR α=0,05
1
Skuteczność
Liczba liści zielonych
2
1,466
n.i.
wartości w kolumnach oznaczone tą samą literą nie różnią się istotnie przy poziomie istotności α=0,05
brak statystycznie istotnych różnic
Tabela 4.
Wpływ różnych regulatorów zastosowanych w fazie BBCH 16-17 na grubość szyjki korzeniowej
roślin rzepaku (Bydgoszcz 13.12.2015)
Lp.
1
2
3
4
5
1
Kombinacja
Kontrola
Toprex 375 SC
Tilmor 240 EC
Caryx 240 SL
Tebu 250 EW
NIR α=0,05
brak statystycznie istotnych różnic
Dawka
[l·ha-1]
Termin
zabiegu
[BBCH]
0,3
0,75
1,0
0,75
16-17
16-17
16-17
16-17
Grubość szyjki korzeniowej
Grubość [mm]
8,26
9,19
8,38
8,30
8,41
n.i.1
Skuteczność [%]
11,3
1,5
0,5
1,9
Tabela 5.
Wpływ różnych regulatorów zastosowanych w fazie BBCH 16-17 na masę roślin rzepaku
(Bydgoszcz 13.12.2015)
Lp.
Kombinacja
Termin
Dawka
zabiegu
[l·ha-1]
[BBCH]
1 Kontrola
-
-
2 Toprex 375 SC
0,3
16-17
50,46
12,1
5,13
2,7
3 Tilmor 240 EC
0,75
16-17
42,20
-6,2
4,36
-12,8
4 Caryx 240 SL
1,0
16-17
34,07
-24,3
4,14
-17,1
5 Tebu 250 EW
0,75
16-17
43,25
-3,9
4,51
-9,8
n.i.1
NIR α=0,05
1
Masa jednej rośliny
Świeża masa jednej rośliny
Sucha masa jednej rośliny
Skuteczność
Skuteczność
Masa [g]
Masa [g]
[%]
[%]
45,00
5,00
-
n.i.
brak statystycznie istotnych różnic
Tabela 6.
Fitotoksyczność różnych regulatorów zastosowanych w fazie BBCH 16-17 obserwowana na
liściach rzepaku (Bydgoszcz 25.11.2015)
Lp.
Kombinacja
Dawka
[l·ha-1]
Termin
zabiegu
[BBCH]
Procent zbielałej powierzchni liści
1
Toprex 375 SC
0,3
16-17
0,00 a1
2
Tilmor 240 EC
0,75
16-17
1,20 ab
3
Caryx 240 SL
1,0
16-17
0,00 a
4
Tebu 250 EW
0,75
16-17
1,60 b
NIR α=0,05
1
1,308
wartości w kolumnach oznaczone tą samą literą nie różnią się istotnie przy poziomie istotności α=0,05
Tabela 7.
Wpływ różnych regulatorów zastosowanych w fazie BBCH 12 na wysokość roślin rzepaku
(Bydgoszcz 13.12.2015)
Lp.
1
2
3
4
5
1
Kombinacja
Kontrola
Toprex 375 SC
Tilmor 240 EC
Caryx 240 SL
Tebu 250 EW
NIR α=0,05
Dawka
[l·ha-1]
Termin
zabiegu
[BBCH]
0,3
0,75
1,0
0,75
12
12
12
12
Wysokość roślin rzepaku
Wysokość [cm]
14,79 b1
11,60 a
14,36 b
11,45 a
14,25 b
1,903
Skuteczność [%]
-21,6
-2,9
-22,6
-3,7
wartości w kolumnach oznaczone tą samą literą nie różnią się istotnie przy poziomie istotności α=0,05
Tabela 8.
Wpływ różnych regulatorów zastosowanych w fazie BBCH 12 na liczbę liści roślin rzepaku
(Bydgoszcz 13.12.2015)
Lp.
1
2
3
4
5
1
Kombinacja
Kontrola
Toprex 375 SC
Tilmor 240 EC
Caryx 240 SL
Tebu 250 EW
NIR α=0,05
Dawka
[l·ha-1]
Termin
zabiegu
[BBCH]
0,3
0,75
1,0
0,75
12
12
12
12
Liczba liści roślin rzepaku
Liczba liści
Skuteczność [%]
7,20 a1
7,20 a
6,90 a
8,30 b
7,30 ab
1,031
0,0
-4,2
15,3
1,4
wartości w kolumnach oznaczone tą samą literą nie różnią się istotnie przy poziomie istotności α=0,05
Tabela 9.
Wpływ różnych regulatorów zastosowanych w fazie BBCH 12 na masę roślin rzepaku
(Bydgoszcz 13.12.2015)
Lp.
Kombinacja
Termin
Dawka
zabiegu
-1
[l·ha ]
[BBCH]
1 Kontrola
1
Masa jednej rośliny
Świeża masa jednej rośliny
Sucha masa jednej rośliny
Skuteczność
Skuteczność
Masa [g]
Masa [g]
[%]
[%]
11,65
1,21
-
-
-
2 Toprex 375 SC
0,3
12
11,13
-4,5
1,17
-3,5
3 Tilmor 240 EC
0,75
12
9,72
-16,5
1,05
-13,7
4 Caryx 240 SL
1,0
12
11,13
-4,5
1,17
-3,5
5 Tebu 250 EW
0,75
12
12,10
n.i.1
3,9
1,26
n.i.
3,6
NIR α=0,05
brak statystycznie istotnych różnic
Tabela 10.
Fitotoksyczność różnych regulatorów zastosowanych w fazie BBCH 12 obserwowana na
liściach rzepaku (Bydgoszcz 25.11.2015)
Lp.
Kombinacja
Termin
zabiegu
[BBCH]
Procent zbielałej powierzchni liści
1
Toprex 375 SC
0,3
12
0,00 a
2
Tilmor 240 EC
0,75
12
0,70 b
3
Caryx 240 SL
1,0
12
0,00 a
4
Tebu 250 EW
0,75
12
0,25 a
NIR α=0,05
1
Dawka
[l·ha-1]
0,431
wartości w kolumnach oznaczone tą samą literą nie różnią się istotnie przy poziomie istotności α=0,05