POŁOŻENIE ADMINISTRACYJNE I GEOGRAFICZNE
advertisement
Załącznik Nr 1 do uchwały Nr V / 29./ 07 z dnia 28 lutego 2007 r. STRATEGIA ROZWOJU GMINY OŚWIĘCIM 2007-2013 POWIAT OŚWIĘCIMSKI WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE Gmina Oświęcim 2007 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim SPIS TREŚCI CZĘŚĆ A ANALIZA ISTNIEJĄCYCH ZASOBÓW GMINY OŚWIĘCIM ........................ 5 1. 2. 3. Położenie. ..................................................................................................................... 6 1.1. Położenie geograficzne i rzeźba terenu. .......................................................... 8 1.2. Budowa geologiczna. .......................................................................................... 9 Środowisko Naturalne. .............................................................................................. 10 2.1. Zasoby wodne. ................................................................................................... 10 2.2. Warunki Klimatyczne. ....................................................................................... 12 2.3. Flora, fauna, chronione gatunki zwierząt i roślin. ......................................... 13 2.4. Obszary chronionego krajobrazu oraz pomniki przyrody. ........................... 15 2.4.1. Obszary chronione. ................................................................................... 15 2.4.2. Pomniki przyrody. ...................................................................................... 16 2.4.3. Stawy rybne i korytarze ekologiczne. ..................................................... 16 Historia. ....................................................................................................................... 17 3.1. Nazwa miejscowości. ........................................................................................ 17 3.2. Dzieje Oświęcimia. ............................................................................................ 18 3.2.1. 3.3. Herby miejscowości. ......................................................................................... 22 3.4. Zabytki. ................................................................................................................ 25 3.4.1. 3.5. 4. Stanowiska archeologiczne: .................................................................... 22 Obiekty i zespoły objęte ścisłą ochroną konserwatorską: ................... 26 Skansen Pszczelarski. ...................................................................................... 31 Państwowe Muzeum Oświęcim – Brzezinka. ....................................................... 32 4.1. Były Nazistowski Niemiecki Obóz Koncentracyjny i Zagłady Auschwitz- Birkenau. ......................................................................................................................... 33 5. Turystyka. ................................................................................................................... 36 5.1. Szlaki turystyczne i trasy rowerowe................................................................ 37 6. Analiza demograficzna. ............................................................................................ 38 7. Oświata i wychowanie. ............................................................................................. 40 7.1. Inne formy edukacyjne dostępne na terenie Gminy. ................................... 42 7.2. Działania Gminy i formy udzielonego wsparcia dla edukacji. ..................... 42 7.3. Sport. ................................................................................................................... 43 Gmina Oświęcim 2007 2 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 8. Kultura. ........................................................................................................................ 44 Lokalne zespoły artystyczne. ........................................................................... 50 8.1. Przynależność do stowarzyszeń i gminy partnerskie. ......................................... 50 9. 10. Zdrowie i opieka społeczna.................................................................................. 54 11. Rynek pracy, a bezrobocie. ................................................................................. 55 11.1. Bezrobocie na terenie gminy. ...................................................................... 56 11.2. Organizacje pozarządowe na terenie Gminy Oświęcim. ........................ 58 12. Rolnictwo................................................................................................................. 65 12.1. 13. Gleby. .............................................................................................................. 66 Infrastruktura techniczna. ..................................................................................... 70 13.1. Zaopatrzenie w wodę. ................................................................................... 71 13.2. Sieć wodociągowa. ........................................................................................ 72 13.3. Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków .................................................... 73 13.4. Gospodarowanie odpadami. ........................................................................ 75 13.5. Elektroenergetyka .......................................................................................... 76 13.6. Zaopatrzenie w gaz. ...................................................................................... 77 13.7. Komunikacja. .................................................................................................. 78 14. Zagospodarowanie przestrzenne gminy. ........................................................... 80 14.1. 15. Obowiązujące plany miejscowe. ................................................................. 81 Inwestycje gminne. ................................................................................................ 85 15.1. OSPR. ............................................................................................................. 89 CZĘŚĆ B RAPORT Z SESJI STRATEGICZNEJ W GMINIE OŚWIĘCIM .................. 93 16. Metodologia przeprowadzenia sesji strategicznej. ........................................... 94 17. Wyniki sesji strategicznej. .................................................................................... 98 17.1. Analiza SWOT................................................................................................ 98 17.2. Misja Gminy. ................................................................................................. 102 17.3. Cele strategiczne. ........................................................................................ 103 18. Spójność Strategii Gminy Oświęcim z celami rozwoju regionalnego.......... 107 18.1. Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2007-2015. 107 18.2. Małopolski Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego na lata 2007- 2013. .........................................................................................................................111 Gmina Oświęcim 2007 3 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim CZĘŚĆ C ZADANIA INWESTYCYJNE GMINY OŚWIĘCIM W LATACH 2007 2013 ....................................................................................................................................... 117 CZEŚĆ D ZAŁĄCZNIKI ..................................................................................................... 144 19. Uczestnicy sesji strategicznej. ........................................................................... 145 19.1. Składy grup uczestników sesji strategicznej. .......................................... 146 20. Propozycje grup - Analiza SWOT. .................................................................... 148 21. Propozycje grup - Misja. ..................................................................................... 155 22. Propozycje grup - Cele strategiczne. ............................................................... 158 23. Zespół koordynujący. .......................................................................................... 161 24. Spis ilustracji. ....................................................................................................... 162 25. Spis tabel. ............................................................................................................. 162 Gmina Oświęcim 2007 4 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim CZĘŚĆ A ANALIZA ISTNIEJĄCYCH ZASOBÓW GMINY OŚWIĘCIM Gmina Oświęcim 2007 5 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 1. Położenie. Gmina Oświęcim położona jest w zachodniej części województwa małopolskiego, w powiecie oświęcimskim. Sąsiaduje z trzema ważnymi regionami gospodarczymi: Górnośląskim Okręgiem Przemysłowym, aglomeracją krakowską i regionem podbeskidzkim z miastem Bielsko-Biała. Stanowi zaplecze dla miasta Oświęcim, spełniając funkcję mieszkaniową, usługową i rolniczo-handlową. Rysunek 1 Położenie Gminy Oświęcim. Źródło: www.zpp.pl Gmina zajmuje obszar około 7447 ha co stanowi 74,47 km2. Obejmuje swym obszarem 13 sołectw: Babice, Broszkowice, Brzezinka, Dwory II, Grojec, Harmęże, Łazy, Pławy, Poręba Wielka, Rajsko, Stawy Monowskie, Włosienica, Zaborze oraz jedną Osadę Stawy Grojeckie wyodrębnioną z miejscowości Grojec. Gmina Oświęcim 2007 6 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Rysunek 2 Mapa administracyjna Gminy Oświęcim. Na dzień 15.09.2006 roku Gmina Oświęcim liczy 16 819 mieszkańców. Szczegółowo liczbę ludności w poszczególnych sołectwach gminy obrazuje poniższe zestawienie. Tabela 1 Liczba ludności w poszczególnych sołectwach Gminy Oświęcim na dzień 15.09.2006. Sołectwo Liczba mieszkańców sołectwa (os.) 1. Babice 1 666 2. Broszkowice 597 3. Brzezinka 2 298 4. Dwory II 330 5. Grojec 2 015 Osada Stawy Grojeckie 911 Łazy 410 6. Harmęże 611 7. Pławy 351 8. Poręba Wielka 1 879 9. Rajsko 1 454 10. Stawy Monowskie 301 11. Włosienica 1 502 12. Zaborze 2 493 L.p. Źródło: Materiały Gminy Oświęcim. Gmina Oświęcim 2007 7 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 1.1. Położenie geograficzne i rzeźba terenu. Pod względem fizyczno-geograficznym Gmina Oświęcim leży w zachodniej części makroregionu Kotliny Oświęcimskiej, w widłach rzek Wisły i Soły. Teren ten zaliczany jest do dwóch mezoregionów: Podgórza Wilamowickiego oraz Doliny Górnej Wisły. Podgórze Wilamowickie jest częścią Kotliny Oświęcimskiej, leżącą pomiędzy Doliną Wisły a brzegiem nasunięć karpackich. W obszar tego mezoregionu zaliczamy niewielką, południowo – wschodnią cześć gminy, pomiędzy dolinami rzek Soły i Skawy. W obrębie gminy deniwelacje terenu nie przekraczają 20 m. Dolina Górnej Wisły obejmuje obszar od podnóża Beskidów na południu, aż po skraj Lasów Pszczyńskich i linię Wisły na północy. Na zachodzie granicą Doliny jest wododział Wisły i Odry, a jej wschodnia granica biegnie skrajem Pogórza Wielickiego. Dolina Górnej Wisły zajmuje obszar 1400 km2; cechą charakteryzującą dolinę jest szerokie, płaskie dno o niewielkich deniwelacjach rzędu 20-30 m. Spotkać można tu liczne piaszczyste terasy zalewowe z niewielkimi wydmami oraz charakterystyczną, bardzo dużą ilość stawów hodowlanych (ok. 100 km2 doliny to różne zbiorniki wodne). Rzeźba terenu gminy Oświęcim jest mało urozmaicona. Teren łagodnie wznosi się od Doliny Wisły w kierunku południowym. Rzędne wysokości wynoszą w północnej części gminy 222 m n.p.m. – Dwory II oraz 230 m n.p.m. – Babice do 248 m n.p.m. w dolinie Soły i około 300m n.p.m. w części Grojec. Pod względem morfologicznym gmina położona jest w obrębie dwóch głównych poziomów teras rzecznych: holoceńskiej, obejmującej dno dolin Wisły, Soły i Macochy z licznymi starorzeczami, częściowo wypełnionymi wodą oraz ze stawami rybnymi; plejstoceńskiej, zajmującej obszary garbów i wysoczyzn pokrytych utworami lessowymi. Przeważającymi procesami denudacyjnymi są erozja wąwozowa o silnym natężeniu, wietrzenie chemiczne, spłukiwanie, ługowanie oraz procesy antropogeniczne. Gmina Oświęcim 2007 8 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim W południowej, wyższej części gminy, we wsi Grojec i Łazy znajdują się tereny, na których występują lub w przyszłości mogą występować osuwiska. Do rozpoznanych i aktywnych należą osuwiska położone na terenie wsi Grojec. Powstały one w wyniku infiltracji wód w czwartorzędowych glinach, które zalegają na trzeciorzędowych utworach: Osuwisko Grojec I - wysokość osuwiska 35 m, powierzchnia 6,3 ha, średnia głębokość i objętość mas ok. 500 000 m3. Osuwisko Grojec II – wysokość 20m, powierzchnia 2,5 ha, średnia głębokość i objętość mas ok. 150 000 m3. 1.2. Budowa geologiczna. Pod względem geologicznym obszar gminy leży w obrębie Zapadliska Przedkarpackiego, którego podłoże budują utwory z okresu karbonu, triasu i trzeciorzędu. Zapadlisko Przedkarpackie jest rozległym obniżeniem tektonicznym o typowych cechach rowu przedgórskiego, wypełnionym formacją ilastą wieku mioceńskiego. Cechą charakterystyczną w rozwoju sedymentacji mioceńskiej w zapadlisku jest powstanie pod koniec miocenu warunków do rozwoju sedymentacji salinarnej. Utwory karbońskie wykształcone są w postaci warstw libiąskich stworzonych z piaskowców. Miąższość tych utworów dochodzi do ok. 1200m. Na warstwach karbońskich zalegają miejscami utwory triasowe pstrego piaskowca i wapienia muszlowego, przykrytego przez osady mioceńskie (trzeciorzęd) – iły, iłołupki, margle, wapienie margliste. Bezpośrednio na podłożu mioceńskim zalegają utwory czwartorzędowe o pochodzeniu lodowcowym i rzeczno - lodowcowym, zbudowane z osadów piaszczysto - żwirowych, mułków piaszczystych, iłów piaszczystych oraz pylastych, okryte miąższowymi pokrywami piaszczystych aluwiów. Gmina Oświęcim 2007 9 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim W południowej części gminy przeważają utwory piaszczysto-gliniaste z okresu zlodowacenia krakowskiego. Natomiast w dolinie Wisły oraz Soły dominują utwory ze schyłku zlodowacenia i holocenu. W części południowej znajdują się silnie zwietrzałe gliny lodowcowe i utwory zastoiskowe związane z okresami zlodowaceń południowopolskich. W większości utwory lodowcowe są przykryte lessami i glinami lessopodobnymi, tworzącymi płaty o miąższości ok. 6-13, które były akumulowane w czasie zlodowaceń północnopolskich. Najmłodsze utwory czwartorzędowe stanowią w dolinach rzek pokrywy akumulacyjne, tworzone przez żwiry rzeczne, pospółki, mady, torfy i gliny aluwialne o miąższości do 4m, na których współcześnie w okresach powodzi na niskich terasach tworzą się osady namułów rzecznych i pokryw żwirowych. Osady czwartorzędowe tworzą najmłodsze piętro strukturalne, o nieciągłej miąższości maksymalnie do 30 m, najczęściej nie przekraczającej kilkunastu metrów. 2. Środowisko Naturalne. Środowisko naturalne Gminy Oświęcim jest dość dobrze zachowane, a sama gmina może pochwalić się wieloma atrakcjami przyrodniczymi. Czyste powietrze, duża ilość naturalnych zbiorników wodnych oraz malownicze dopływy Wisły i Soły tworzą obraz środowiska gminy. 2.1. Zasoby wodne. Cechą charakterystyczną dla obszaru gminy oświęcimskiej jest dobrze rozwinięta sieć cieków stałych i okresowych, wśród których część ma charakter kanałów i rowów melioracyjnych odwadniających podmokłe rejony w dolinie Wisły. W obrazie powierzchniowej sieci hydrograficznej ważną rolę odgrywają duże obszary stawów rybnych. Obszar ten jest w całości odwadniany poprzez prawobrzeżne dopływy Wisły. Wisła – stanowi północną oraz zachodnią granicę gminy. Dopływy: lewobrzeżne: Pszczynka, Gostynia, Potok Goławiecki (poza terenem gminy) prawobrzeżne: Pławianka, Soła, Macocha. Gmina Oświęcim 2007 10 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Wisła, o długości 1047km, jest najważniejszą i najdłuższą rzeką Polski, jak również najdłuższą rzeką w zlewisku Morza Bałtyckiego. Zasadniczy kierunek biegu Wisły jest południkowy. W 1977 r. w ramach regulacji Wisły rozpoczęto budowę kanału żeglugowego Dwory – Las o długości 7,5km, co spowodowało w 1977r zmianę ujścia Macochy – Porębskiej i skierowanie jej bezpośrednio do kanału. Soła - jest pierwszym głównym beskidzkim prawobrzeżnym dopływem Wisły o długości 88,9km oraz powierzchni dorzecza 1,4 tys. km².Odcinek ujściowy o długości 11km stanowi granicę gminy. Pod względem potencjału powodziowego wśród karpackich dopływów Wisły Soła ustępuje jedynie Dunajcowi. Kręte koryto Soły z licznymi starorzeczami jest częściowo uregulowane poprzez wały przeciwpowodziowe, narzuty kamienne i opaski faszynowe. Natomiast średni spadek rzeki na odcinku Kęty – Oświęcim wynosi 1,86 %. Główne dopływy na obszarze gminy to: prawobrzeżne: - Macocha Łęcka (długość 20,4km, powierzchnia dorzecza 96,2km 2); - Czerna (długość 71,9km, powierzchnia dorzecza 949 km²); - Młynówka (płynie przez teren gminy, ujście znajduje się na terenie miasta Oświęcimia). lewobrzeżny: - Potok Różany odprowadzający wody ze stawów rybnych, jest połączony z górnym odcinkiem Pławianki poprzez wykorzystanie systemu rowów. Wody ze stawów są odprowadzane do Wisły i Soły poprzez sieć kanałów i sztucznych przekopów pomiędzy zalewniami. Wyznaczone działy wodne, rozdzielające poszczególne zlewnie powierzchniowe, w przeważającej części z uwagi na gęstą sieć rowów melioracyjnych są niepewne, ich przebieg jest trudny do jednoznacznego wyznaczenia. W zależności od stanów wody i potrzeb gospodarki wodnej na stawach, wody są kierowane systemem śluz i zastawek do różnych zlewni. Gmina Oświęcim 2007 11 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Rzeki tego terenu zalicza się do rzek o reżimie wyrównanym, z wezbraniem wiosennym (roztopowym) i letnim (opadowym) oraz gruntowo-deszczowo-śnieżnym zasilaniem. Maksima przepływów występują w kwietniu oraz lipcu, natomiast minima w styczniu oraz wrześniu. Ze względu na lokalizację gminy w węźle hydrologicznym (Kotlina Oświęcimska) w przypadku opadów katastrofalnych, nawalnych lub roztopów występują maksymalne przepływy, gdy rejon otrzymuje ogromne ilości wody z różnych kierunków jednocześnie. Gmina posiada zarówno zbiorniki wodne naturalne, jak i sztuczne. Zbiorniki sztuczne w dużej mierze stanowią stawy rybne, skupione w dolinie Wisły oraz Soły. Swoją powierzchnią swą obejmują 923,64ha tj. 12,44% obszaru całej gminy. Naturalne zbiorniki występują w formie zanikających wiślisk oraz solisk. Istnienie tak dużych kompleksów stawów na terenie gminy wpływa na warunki klimatyczne regionu oraz ma znaczące implikacje dla gospodarczego wykorzystywania tego terenu i gospodarkę zasobami wodnymi. Wody podziemne występują w ilasto - piaszczystych utworach mioceńskich z grubą pokrywą czwartorzędowych aluwiów żwirowo-piaszczystych. Zbiorniki wód podziemnych o charakterze użytkowym występują w utworach czwartorzędowych. Łączna suma zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych oraz użytkowego poziomu wód podziemnych w ramach głównego zbiornika wynosi 0,455m 3/s. 2.2. Warunki Klimatyczne. O kształtowaniu się klimatu tego terenu decyduje równoleżnikowy układ jednostek fizyczno-geograficznych, powodujący napływ mas powietrza z południowego zachodu oraz związane z lokalnymi warunkami cyrkulacji gromadzenie się w dolinie Wisły powietrza spływającego z wyższych partii Karpat. W ogólnej cyrkulacji dominują masy powietrza polarno-morskiego i kontynentalnego. Przeważają wiatry zachodnie i północno-zachodnie, co jest związane z kierunkiem adwekcji najczęściej napływających na ten obszar mas polarno – morskich. Kotlina Oświęcimska charakteryzuje się niekorzystnymi warunkami anemologicznymi, jest to rejon słabo przewietrzany (ciszę stanowi ok. 17%, a łącznie z wiatrami 2 m/s blisko 70% ogólnej liczby przypadków), a inwersje i zastoiska chłodnego powietrza w połączeniu z zanieczyszczeniem powietrza są źródłem niekorzystnych warunków aerosanitarnych. Gmina Oświęcim 2007 12 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Roczna suma opadów w tym rejonie wynosi 700-800 mm. Średnia roczna temperatura wynosi 8,2oC, przy średniej stycznia –3,2oC, a średniej lipca wynoszącej 18,2oC. Okres wegetacyjny w Kotlinie Oświęcimskiej trwa przeciętnie 210-220 dni, a średni czas występowania pokrywy śnieżnej wynosi 70-75 dni. Pod względem cech klimatu naturalnego, obszar ten zaliczany jest do terenów korzystnych rolniczo. 2.3. Flora, fauna, chronione gatunki zwierząt i roślin. Obszar Gminy Oświęcim posiada wysokie walory przyrodnicze, mimo znacznego przekształcenia warunków naturalnych i jest bardzo urozmaicony pod względem występującej tu roślinności. Charakterystyczna dla rejonu jest roślinność siedlisk wodnych i łęgowych. Występują tu 43 gatunki uznane za rzadkie i bardzo rzadkie, głównie rośliny wodne, szuwarowe i siedlisk wilgotnych, ale także siedliska kserotermiczne. Niektóre z występujących lokalnie gatunków zostały umieszczone w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin. Największym akwenem dla tego terenu jest Zbiornik Goczałkowicki o powierzchni 3200 ha, sztuczne jezioro powstałe w 1958 roku na skutek przegrodzenia Wisły i zalania 6 wsi. Jest zbiornikiem zabezpieczającym wodę pitną i przemysłową dla aglomeracji górnośląskiej. Pojedyncze stawy hodowlane mają nieduże lustra wody – średnio ok. 30 do 40 ha. Latem są miejscem intensywnej hodowli karpia. Stanowią najcenniejsze środowiska przyrodnicze w Dolinie Wisły. Istnieją dzięki prowadzonej przez człowieka gospodarce rybackiej i są atrakcyjnymi siedliskami dla ptaków lęgowych. Na wielu z nich powstały wyspy – wynik czyszczenia stawów, usypania pryzm ziemi lub pozostałości dawnych grobli - często zarośnięte są krzewami i drzewami. Płytsze partie stawów i Zbiornika Goczałkowickiego porasta roślinność szuwarowa. Pozostałe zbiorniki wodne na terenie ostoi są ważnym na skalę europejską miejscem lęgowym dla rzadkich gatunków ptaków wodno-błotnych. Stanowią też istotny obszar jako miejsce odpoczynku dla ptaków wędrownych w czasie jesiennych i wiosennych migracji. Gmina Oświęcim 2007 13 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Rejonem występowania rzadkich gatunków ptaków jest Dolina Dolnej Soły, zaliczona do systemu obszarów chronionych Natura 2000. Na szczególną uwagę wśród występujących tu okazów zasługuje ślepowron – gatunek, którego niemal cała populacja krajowa skupiona jest m.in. w okolicach Oświęcimia. Innymi przedstawicielami awifauny zagrożonymi w Europie, a gniazdującymi tutaj są m.in.: bąk, bączek, perkoz zausznik, czapla purpurowa, podgorzałka, hełmiatka, rycyk, krwawodziób, rybitwa białowąsa (najliczniejsze stanowisko w kraju), rybitwa czarna, zielonka, podróżniczek. Swoje ostoje znalazły tu również wymierające w Polsce gatunki roślin, jak: oczeret sztyletowaty, nadwodniki, kotewka orzech wodny czy grzybieńczyk wodny. Zwłaszcza dwa ostatnie gatunki występują tu bardzo licznie będąc florystycznym symbolem Ziemi Oświęcimskiej. Na terenie ostoi utworzono dwa rezerwaty: Wiślicka Skarpa oraz Rotuz. Od 2003 roku prowadzony jest tu program „Ochrona rybitw w Dolinie Górnej Wisły” (Ornitologiczna Grupa Robocza Doliny Górnej Wisły Czaplon Grupa Lokalna OTOP oraz Towarzystwo na Rzecz Ziemi). W rezultacie współpracy z właścicielami stawów rybnych i żwirowni, na stawach umieszczono platformy dla rybitwy rzecznej i czarnej, zwiększające liczbę dogodnych do gniazdowania miejsc tych gatunków. Obszar dolnej Doliny Soły, tj. odcinek rzeki wraz z terenami przyległymi od Broszkowic w gminie Oświęcim do zapory w Czańcu w gminie Porąbka, odznacza się wysokim wskaźnikiem biologicznej produkcji, różnorodności gatunkowej i liczebności organizmów żywych. Cechuje go duża naturalność siedlisk, typowych dla rzek podgórskich. Występuje tutaj 14 gatunków roślin chronionych, w tym m.in. listera jajowata, grążel żółty, kruszczyk szerokolistny, bluszcz pospolity, kukułka szerokolistna oraz jedno z największych stanowisk w Polsce rzadkiej i chronionej paproci pióropusznika strusiego. Na szczególną uwagę zasługują rozległe, dobrze wykształcone płaty łęgów wierzbowo-topolowych, należących do najrzadszych zbiorowisk leśnych w kraju. W Polsce zajmują one już tylko niecałe 5% dawnego obszaru występowania, a w swej dojrzałej postaci mniej niż 1% pierwotnego areału. Ponad 95% powierzchni płatów łęgowych zostało zniszczonych w wyniku prowadzenia gospodarki rolnej oraz regulowania rzek. Gmina Oświęcim 2007 14 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Dla co najmniej 87 gatunków ptaków, dolina Soły jest miejscem lęgów, bytowania i żerowania. Najcenniejszym siedliskiem dla awifauny lęgowej w obrębie ścisłej doliny Soły jest koryto rzeki. Ważną ostoją dla ptactwa są porastające nadbrzeże Soły lasy i zarośla łęgowe. W siedlisku tym przystępują do lęgów zagrożone, rzadkie i nieliczne w skali Europy gatunki, takie jak ślepowron i bączek. Bardzo interesującymi przedstawicielami awifauny są dzięcioł zielonosiwy i dzięcioł zielony. Integralną część systemu ekologicznego doliny Soły stanowią żwirownie z terenu Rajska, niezmiernie cenne pod względem różnorodności biologicznej. Stwierdzono tu m.in. lęgi zagrożonego w skali Polski i Europy bąka oraz gatunków ptaków wpisanych do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt: wąsatki, zielonki oraz podróżniczka. Obok licznej awifauny, w dolinie Soły występuje 10 gatunków płazów. Miejscami ich rozrodu są starorzecza i odnogi rzeki będące równocześnie siedliskiem dla rozwoju wielu owadów. Spośród płazów objętych ścisłą ochroną spotkać można salamandrę plamistą, ropuchę szarą, ropuchę zieloną oraz rzekotkę drzewną, kumaka nizinnego, traszkę zwyczajną, grzebieniastą, rzekotkę drzewną oraz ropuchę szarą. Dolina Soły jest również ostoją ssaków: nietoperzy (nocek rudy, mroczek późny, rzęsorek rzeczek - z rodziny ryjówkowatych) oraz gronostajów. Sama Soła jest korzystnym środowiskiem dla ryb. Oznaczono tu 24 gatunki ichtiofauny, z których 4 (strzebla potokowa, piekielnica, koza oraz piskorz) są prawnie chronione. 2.4. Obszary chronionego krajobrazu oraz pomniki przyrody. Na obszarze gminy Oświęcim występuje szereg obiektów przyrody i krajobrazu podlegających ochronie i ograniczających ingerencję człowieka w środowisko. Formy ochrony przyrody na terenie Gminy Oświęcim obejmują: 2.4.1. Obszary chronione. Rezerwat leśny „Żaki” o powierzchni 17,5 ha, utworzony w 1959 r. położony jest w północno-wschodniej części gminy, na terenie wsi Dwory II. Obejmuje niewielki fragment prawobrzeżnej doliny Wisły porośniętej lasem grądowym. W rezerwacie dominuje starodrzew lipowy z niewielką domieszką grabu zwyczajnego oraz dębu szypułkowego. Gmina Oświęcim 2007 15 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim „Stare Wiślisko” znajduje się na terenie Brzezinki i Babic. Jest obszarem szczególnej ochrony wartości przyrodniczych obejmującym fragment prawobrzeżnej doliny Wisły wraz ze starorzeczami. Ochronie na tym obszarze podlega mozaika zbiorowisk roślinnych od wodnych i szuwarowych, typowych dla starorzeczy poprzez zbiorowiska zaroślowe aż po leśne. Teren ten ma istotne znaczenie z punktu widzenia ochrony płazów. W obrębie chronionego obszaru znajdują się również półnaturalne zbiorowiska łąk świeżych, bogate w rzadkie gatunki. Występują tu m.in. śnieżyczka przebiśnieg, ciemiężyca zielona, pierwiosnka wyniosła, salwinia pływająca, kilka gatunków storczyków. Na obszarze „Starego Wiśliska” można spotkać szereg rzadkich składników flory Kotliny Oświęcimskiej, takich jak jaskier kaszubski i zawilec żółty. 2.4.2. Pomniki przyrody. Na terenie gminy występują nieliczne pomniki przyrody ożywionej, są to: grupa 2 dębów w parku pałacowym w pobliżu Domu Ludowego, przy drodze Grojec – Łazy w Grojcu, kasztanowiec zwyczajny w parku podworskim, obok placu zabaw w Grojcu, grupa 3 dębów obok przedszkola w Zaborzu, lipa drobnolistna w parku podworskim, obok budynku szkoły podstawowej w Porębie Wielkiej. 2.4.3. Stawy rybne i korytarze ekologiczne. Początki gospodarki stawowej w Gminie Oświęcim sięgają XIII wieku. Do największych, a zarazem najciekawszych kompleksów w Gminie należą stawy w sołectwie Grojec. Skupione w dolinie Wisły i w ujściowych odcinkach Soły i Macochy należą do charakterystycznych cech krajobrazu gminy, wywierając istotny wpływ na środowisko poprzez zapewnienie bioróżnorodności fauny i flory. Liczne zbiorowiska roślinne stawów, rowów melioracyjnych, okresowo lub stale zalanych, sprzyjają występowaniu wielu gatunków bezkręgowców i kręgowców, a zwłaszcza ptaków wodno-błotnych, które mają tu dogodne warunki bytowania i gniazdowania. Gmina Oświęcim 2007 16 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Stawy w obrębie kompleksów są zazwyczaj niewielkich rozmiarów (do 30-40 ha), jednak duże ich zagęszczenie oraz fakt, że wiele z nich jest wpisane w tutejszy krajobraz od wielu stuleci sprawia, że stanowią one ważną w skali kraju i kontynentu ostoję dla wielu gatunków zwierząt i roślin. Dolina Soły wraz z leżącym na północy zespołem przyrodniczo- krajobrazowym „Dolina rzeki Soły w Oświęcimiu” jest głównym korytarzem ekologicznym łączącym Żywiecki Park Krajobrazowy z doliną Wisły. Natomiast Dolina Wisły na podstawie uchwały Rady Miasta Oświęcimia z 28.06.2006 została objęta ochroną, jako korytarz ekologiczny o znaczeniu regionalnym. 3. Historia. Oświęcim należy do najstarszych polskich grodów kasztelańskich. Nie posiada swojej metryki, nie zachowały się także żadne bezpośrednie przekazy źródłowe związane z początkami miejscowości. 3.1. Nazwa miejscowości. Nazwę osady spotkać można po raz pierwszy dopiero w średniowiecznych kronikach. Pisownia wyrazu „Oświęcim” potwierdza jego słowiański charakter. W zachowanych materiałach nazwa ta występuje w różnych językach - polskim, czeskim, niemieckim lub łacińskim i na przestrzeni wieków przyjmowała różne postaci: Ospenchin (1217 r.), Osvencin (1280 r.), Hospencin (1283 r.), Osswetem (1290 r.), Uspencin (1297 r.), Oswentim (1302 r.), Wswencim (1304 r.), Auswintzen (1312 r.), Oswiecim (1314 r.), Oswencin (1327 r.), Auswieczin (1372 r.), Awswiczin (1372 r.), Uswiczin (1400 r.). W łacinie nazwa zapisywana była jako Osswencimen lub Osviecimensis. Jako że Oświęcim był ważnym ośrodkiem handlowym, niemieccy kupcy oraz osadnicy nadawali mu swoją, niemieckojęzyczną nazwę - Auswintz. Także w dokumentach książąt opolskich i cieszyńskich występowała niemiecko brzmiąca nazwa (do dziś można ją spotkać również w atlasach wydawanych w krajach niemieckojęzycznych). Gmina Oświęcim 2007 17 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Według funkcjonujących podań nazwa ta miała oznaczać ,,oświecenie" i wprowadzenie grodu oświęcimskiego na drogę chrześcijańską przez Cyryla i Metodego podczas panowania wielkomorawian w IX w. Potwierdzają to liczne wielkomorawskie zwyczaje ludowe zachowujące się jeszcze do niedawnych czasów w okolicy Oświęcimia. W trakcie II wojny światowej, po włączeniu do Rzeszy Niemieckiej polska nazwa Oświęcim została zamieniona na niemiecką – Auschwitz i pod taką postacią pojawiła się w nazwie hitlerowskiego obozu koncentracyjnego. Po wyzwoleniu Oświęcimia przez Armię Czerwoną (27 stycznia 1945) miastu przywrócono jego rdzenną nazwę, która używana jest do dnia dzisiejszego. 3.2. Dzieje Oświęcimia. Oświęcim za sprawą swojej bogatej historii, a głównie tragicznego dziedzictwa II wojny światowej jest znany na całym świecie. Gmina Oświęcim – funkcjonująca jako niezależna, oddzielna gmina wiejska jest jednak znana dużo mniej niż miasto o tej samej nazwie. Z historycznego punktu widzenia Gmina Oświęcim stanowi nieodłączną część miasta Oświęcim. Z zachowanych przekazów źródłowych wynika, że Oświęcim jako gród kasztelański z zamkiem oraz ziemia oświęcimska wyrosły w pierwszym okresie państwowości polskiej. Kasztelania oświęcimska, należąca do księstwa krakowskiego, została w 1179 roku przekazana przez Kazimierza Sprawiedliwego, księcia krakowskiego, na rzecz jego bratanka Mieszka Plątonogiego, księcia opolskiego i pana na Raciborzu. Oderwanie kasztelanii od ziemi krakowskiej nie spowodowało istotnych zmian w statusie prawno-kościelnym tych terenów (do roku 1821 ziemia ta przynależała nadal do diecezji krakowskiej). Po podziale Księstwa Opolskiego ok. roku 1281 ziemia oświęcimska przypadła Księstwu Cieszyńskiemu. Bardzo szybko doszło jednak do kolejnego podziału samego księstwa cieszyńskiego i już w latach 1312 – 1317 powstało niezależne od Polski i Czech nowe księstwo oświęcimskie ze stolicą w Oświęcimiu, którego samodzielnym władcą został książę Władysław. Gmina Oświęcim 2007 18 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Kolejny władca księstwa oświęcimskiego - książę Jan zwany Scholastykiem – w 1327 roku złożył hołd poddańczy Janowi Luksemburczykowi, królowi czeskiemu. Akt ten uzależnił księstwo na przeszło sto lat od wpływów Korony Czeskiej. Na tym nie skończyły się jednakże podziały ziemi oświęcimskiej; w 1445 roku nastąpił kolejny podział księstwa oświęcimskiego na księstwa: oświęcimskie, zatorskie i toszeckie. Władcą powstałego w efekcie tego podziału małego księstwa oświęcimskiego został książę Jan IV, który bardzo szybko, bo już w 1457 roku odsprzedał będące w jego panowaniu ziemie królowi polskiemu Kazimierzowi Jagiellończykowi i tym samym księstwo oświęcimskie połączone zostało osobą króla z Koroną Polską. W roku 1564 na sejmie warszawskim król Zygmunt August wydał przywilej inkorporacyjny uznający ziemie księstwa oświęcimskiego i księstwa zatorskiego (wykupionego w 1494 roku przez króla Jana Olbrachta) za część składową Korony Polskiej. Od chwili pełnej inkorporacji, księstwa te administracyjnie weszły w skład województwa krakowskiego, jako powiat śląski, przy równoczesnym zachowaniu swoich tytułów księstw. Językiem urzędowym został język polski. Wiek XVII obfitował w liczne niekorzystne dla ziemi oświęcimskiej wydarzenia – samo miasto Oświęcim zmagało się z plagą pożarów zaś spustoszenia powstałe w efekcie wojen szwedzkich zapoczątkowało upadek gospodarczy Oświęcimia. W wyniku pierwszego rozbioru Polski w 1772 roku ziemia oświęcimska wraz z zatorską weszła w skład zaboru austriackiego, jako część tzw. Galicji. Prawdopodobnie już pod koniec XIX wieku Oświęcim został wyodrębniony jako powiat - akta parafialne znajdujące się w jednym z sołectw gminy – Grojcu zawierają korespondencję z „C.K. Urzędem Powiatowym w Oświęcimiu” z lat 1856 1867. Starostwo oświęcimskie powstało w 1910 roku. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości po I wojnie światowej powstał powiat oświęcimski, będący częścią województwa krakowskiego. W okresie międzywojennym w 1917 roku na tzw. Łazach na Zasolu w pobliżu gościńca rządowego Oświęcim-Rajsko, powstała osada barakowa określana jako Nowe Miasto lub Oświęcim III. Była tam m.in. Ekspozycja Krajowego Biura Pośrednictwa Pracy dla emigrantów sezonowych i stałych. W kolejnych latach część tej osady zamieszkiwali cieszyniacy, a w części były koszary Wojska Polskiego. Gmina Oświęcim 2007 19 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Powiat oświęcimski został zlikwidowany w dniu 1 kwietnia 1932 roku, a część jego obszaru (ziemia zatorska) powróciła do powiatu wadowickiego; pozostały teren znalazł się w granicach powiatu bialskiego. Ziemia Oświęcimska została zajęta przez wojska niemieckie już w pierwszych dniach września 1939 roku. W dniach 3-4 września 1939 r. miała miejsce bitwa pod Rajskiem (jedno z sołectw dzisiejszej Gminy Oświęcim).Bitwa ta, stoczona przez Armię Kraków (w tym m.in. 3 pułk Strzelców Podhalańskich) z niemieckimi oddziałami zmechanizowanymi była ostatnią fazą walk granicznych prowadzonych w obronie Śląska. Niestety już na początku października 1939 ziemia oświęcimska została włączona do III Rzeszy Niemieckiej. Już w kwietniu 1940 roku na Zasolu okupanci rozpoczęli budowę obozu koncentracyjnego Auschwitz, a w rok później w Brzezince gigantycznego obozu Birkenau (KL Auschwitz II - Birkenau). Powstały także: obóz w Monowicach (KL Auschwitz III - Monowitz) i kilka podobozów oświęcimskich. 14 czerwca 1940 roku do założonego przez Niemców Konzentrationslager Auschwitz, przybył pierwszy transport Polaków - więźniów politycznych. Od 1942 roku KL Birkenau był największym ośrodkiem masowej zagłady, głównie ludności żydowskiej, którą zwożono tu ze wszystkich krajów okupowanej Europy. W lata 1940 - 1944 – niemieccy okupanci przeprowadzili wiele akcji przesiedleńczych i wysiedleńczych z okolicznych miejscowości, ściągając na miejsce wysiedlonej ludności osadników niemieckich i tzw. Volksdeutschy. W okresie 19411944 wybudowano działające do dziś zakłady chemiczne IG Farben (Werk Auschwitz) w Dworach koło Oświęcimia. Dało to początek polskim zakładom Chemicznym „Oświęcim” (od 1997 roku funkcjonują jako lokalna firma chemiczna Dwory S.A.). Zbliżające się w 1945 roku wojska radzieckie zmusiły okupantów do likwidacji obozów koncentracyjnych - 19 stycznia został wyprowadzony z obozu ostatni pieszy transport ewakuacyjny więźniów, a w ostatniej fazie likwidacji obozu esesmani wysadzili w powietrze komory gazowe i krematoria znajdujące się w Brzezince oraz podpalili baraki, w których przechowywali mienie po zamordowanych. Gmina Oświęcim 2007 20 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Oswobodzenie obozu nastąpiło w dniu 26 stycznia 1945 roku, a dzień później wojska radzieckie wkroczyły do miasta Oświęcim. Na terenie byłego obozu koncentracyjnego i obozu zagłady (Auschwitz-Birkenau) w 1947 roku utworzono Państwowe Muzeum Oświęcim - Brzezinka. Po wojnie Ziemia Oświęcimska znalazła się w ramach powiatu bielskiego w województwie krakowskim. Nowy samodzielny powiat oświęcimski utworzono w 1951. W jego skład weszły 4 miasta i 6 gmin zbiorowych. Powiat w 1975 roku znalazł się w nowo utworzonym województwie bielskim. W celu upamiętnienia ofiar II wojny światowej 16 kwietnia 1967 roku odsłonięto na terenie byłego obozu KL Auschwitz - Birkenau w Brzezince Międzynarodowy Pomnik Ofiar Faszyzmu. W centrum wsi Rajsko, dla upamiętnienia ponad 80 żołnierzy polskich, którzy polegli w bohaterskiej bitwie pod Rajskiem w dniach 3-4 września 1939 roku, postawiono duży betonowy monument ze skrzydlatą Nike (projektu artystów plastyków z Bielska-Białej, Mieczysława Hańderka i Władysława Szostaka). W ostatnich latach bardzo ważnym wydarzeniem dla Gminy Oświęcim było opracowanie w 1996 roku „Oświęcimskiego Strategicznego Programu Rządowego” związanego z istnieniem na tym terenie Państwowego Muzeum Oświęcim – Brzezinka. I etap OSPR realizowany w latach 1997-2001 zakładał modernizację architektoniczną i urbanistyczną Miasta Oświęcim i Gminy Oświęcim. OSPR realizowany był także w latach 2003-2006 (II etap), a na lata 2007-2011 określono już założenia etapu III-ego. Po kolejnej reformie administracyjnej, w 1999 roku, gmina Oświęcim weszła w skład powiatu oświęcimskiego i powróciła do województwa krakowskiego. Wraz z nią w skład powiatu weszły gminy: Zator, Kety, Oświęcim, Chełmek, Przeciszów, Osiek, Brzeszcze oraz Polanka Wielka. Gmina Oświęcim 2007 21 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 3.2.1. Stanowiska archeologiczne: Według kulturowego materiałów gminy Muzeum Oświęcim”) na Archeologicznego obszarze gminy („Zasoby istnieje 27 środowiska stanowisk archeologicznych z okresu pradziejów i średniowiecza, w tym 2 wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa. Wśród nich znajdują się ślady grodziska z fazy kultury łużyckiej (I wiek p.n.e. - początek epoki żelaza) na szczycie Góry Grojeckiej, a w Łazach ślady pośredniowiecznego gródku obronnego zburzonego w XV wieku. 3.3. Herby miejscowości. Tabela 2 Herby sołectw i Gminy Oświęcim. Sołectwo Herb sołectwa Babice Broszkowice Brzezinka Gmina Oświęcim 2007 22 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Dwory II Grojec Osada Stawy Grojeckie Łazy Harmęże Pławy Poręba Wielka Gmina Oświęcim 2007 23 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Rajsko Stawy Monowskie Włosienica Zaborze Gmina Oświęcim Gmina Oświęcim 2007 24 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 3.4. Zabytki. Na terenie Gminy Oświęcim znaleźć można 138 obiektów zabytkowych: krajobrazowych, architektury i budownictwa, kapliczek i krzyży przydrożnych, sepulkralnych (cmentarze) itp. Szczególnie interesujące są zabytki architektury sakralnej obejmujące m.in. 3 kościoły (w tym 2 drewniane) kilka przydrożnych murowanych kaplic oraz kilkanaście figur tzw. kapliczek. Zabytkowe murowane kapliczki przydrożne znaleźć można w Grojcu i Łazach oraz Brzezince. Rysunek 3 Kapliczka w pniu w Porębie Wielkiej. W gminie znaleźć można piękne kościoły drewniane: 1. pochodzący z początku XVI wieku modrzewiowy kościółek, otoczony sobotami z cebulastą wieżą i nadwieszoną izbicą w Porębie Wielkiej. Rysunek 4 Zabytkowy kościół w Porębie Wielkiej. Gmina Oświęcim 2007 25 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Podobny, lecz z późniejszymi elementami murowanymi znajduje się w Grojcu (1767 r.). Ciekawą budowlą jest murowany klasycystyczny kościół z 1843 - 1844 roku we Włosienicy. Wszystkie te kościoły mają również bogate w zabytki wyposażenie wnętrz. Rysunek 5 Kościół we Włosienicy. Na uwagę zasługuje również miejscowe cmentarze pochodzące z 2-giej połowy XIX wieku. Na miejscu licznych dawnych zamków fortalicjów przetrwały do dziś pałacyki w sołectwach Grojec, Poręba Wielka, Rajsko oraz Harmęże. Cech architektury dworskiej można się doszukać w obiektach na Zaborzu i Adolfinie. Wszystkie budynki podworskie otoczone są pozostałością drzewostanów parkowych dających możliwość odpoczynku turystom. 3.4.1. Obiekty i zespoły objęte ścisłą ochroną konserwatorską: 1. Brzezinka Na terenie sołectwa ścisłą ochroną konserwatorską objęte są w całości: teren byłego obozu koncentracyjnego KL II Auschwitz-Birkenau wraz z historycznymi ogrodzeniami, wszystkimi zabudowaniami i urządzeniami, które związane były z funkcjonowaniem obozu. Gmina Oświęcim 2007 26 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Są to: ruiny krematoriów i komór gazowych II, III, IV, V, wartownia główna SS – „Brama Śmierci”, stosy spaleniskowe, łaźnia obozowa, 36 baraków murowanych, 20 baraków drewnianych, wieże wartownicze lokowane wzdłuż ogrodzeń, rampa wyładowcza, stawek, do którego zsypywano ludzkie popioły, masowe mogiły jeńców radzieckich, układ przestrzenny, relikty po nieistniejących barakach, Międzynarodowy Pomnik Ofiar Faszyzmu. Wokół terenów Muzeum została ustanowiona strefa ochronna w pasie o szerokości do 100 m od granicy Muzeum. Numer w rejestrze zabytków: A-714/95. Rysunek 6 KL II Auschwitz-Birkenau. 2. Grojec. Kościół parafialny p.w. św. Wawrzyńca, zbudowany w 1671 r. przez Zygmunta Porębskiego. Jest to kościół drewniany, konstrukcji zrębowej. Ochronie podlega cały budynek wraz z otoczeniem w granicach ogrodzenia. Numer w rejestrze zabytków A-227/78. Neolityczna osada kultury lendzielskiej usytuowana na Górze Grojeckiej (270,3 m npm) wcinającej się cyplem w dolinę zalewową Soły - stanowisko archeologiczne i obszar 104-49 wpisany do rejestru zabytków pod nr. A-438/8. Gmina Oświęcim 2007 27 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Neogotycki pałac związany z siedzibą rodową Bobrowskich, powstały w I połowie XIX wieku po gruntownej przebudowie barokowego dworu z XVII wieku wraz ze skrzydłem powstałym w końcu XIX wieku - murowany piętrowy zadaszony dachem mansardowym. Modernizacja pałacu przeprowadzona została prawdopodobnie przez wybitnego architekta eklektyzmu Franciszka Marie Lanci'ego. Rozbudowany i nadbudowany w latach 50-tych XX wieku z adaptacją poddasza w całości został Państwowego Zakładu Specjalnego przystosowany dla potrzeb obecnie Państwowego Zakładu Opiekuńczo - Leczniczego dla Dzieci. Pałac otacza park krajobrazowy z połowy XIX wieku o pomnikowym drzewostanie, z budynkiem gospodarczym. Zespół pałacowo – parkowy jest czołowym przykładem wiejskich rezydencji szlacheckich ziemi oświęcimskiej. Do rejestru zabytków wpisany pod nr. A 63/91. Rysunek 7 Pałac w Grojcu. 3. Harmęże. Dwór w Harmężach zbudowany w początku XIX w. przez rodzinę Zwillingów. W otoczeniu dworu znajduje się reszta założenia parkowego z kilkoma drzewami pomnikowymi. Ochronie konserwatorskiej podlega budynek dworu, oficyna oraz park (rej. zab. Nr A-290/78). Gmina Oświęcim 2007 28 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 4. Łazy. Średniowieczny gródek stożkowaty, usytuowany na wysuniętym cyplu, otoczonym z trzech stron wodami stawu rybnego. Posiada regularny kształt kolisty i otoczony jest dość dobrze zachowaną fosą oraz zewnętrznym wałem porośniętym zabytkowymi dębami. Wpis do rej. zabytków pod nt A-441/84 (obszar w granicy parceli nr 101/4). 5. Poręba Wielka Dwór (obecnie szkoła podstawowa) wzniesiony przez hr. Ignacego Bobrowskiego według planów Franciszka Marii Lanci'ego w stylu neogotyckomauretańskim. Murowany, piętrowy, częściowo zniekształcony przebudową dokonaną w roku 1958, stanowi przykład eklektycznej architektury dworskiej. W sąsiedztwie dworu znajdowała się oficyna drewniano - murowana tzw. „Grottgerówka” z 1768 roku, w której mieszkał w 1866 roku Artur Grottger, tworząc tu rysunki z cyklu „Wojna”. W 2000 roku została zburzona ze względu na zły stan techniczny. Obiekty zlokalizowane są na terenie angielskiego krajobrazowego parku roślinno-wodnego z połowy XVIII wieku. Ochronie konserwatorskiej podlega budynek dworu oraz park (rej. zab. Nr A-290/78). Rysunek 8 Dworek w Porębie Wielkiej. modrzewiowy kościółek p.w. Św. Bartłomieja zbudowany w pierwszym ćw. XVI wieku, drewniany, późnogotycki, kryty gontem, z trzech stron otoczony otwartymi drewnianymi sobotami. Ołtarze: główny, dwa boczne, ambona oraz organy wykonane są w stylu rokoko. Wieża kościoła pochodzi sprzed 1644 roku, zakończona jest nadwieszoną izbicą, zwieńczoną cebulastym hełmem z ostrosłupem. Gmina Oświęcim 2007 29 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim W otoczeniu kościoła znajduje się cmentarz oraz starodrzew. Ochronie konserwatorskiej na podstawie wpisu do rejestru zabytków (nr A - 364/78/) podlega budynek kościoła w całości, wraz z najbliższym otoczeniem tj. cmentarz wraz ze starodrzewem, oraz wyposażenie kościoła, (objęte ochroną na podstawie odrębnego wpisu do rej. nr B - 68. 6. Rajsko Pałac (obecnie RAJ-MED Sp. z o.o. Niepubliczny Zakład OpiekuńczoLeczniczy) wzniesiony w II poł. XVII w. przez rodzinę Bobrowskich. Obiekt murowany, piętrowy, krenelażowymi, z stanowi wieloboczną dobry basztą przykład narożną, eklektycznej z attykami architektury rezydencjonalnej Budynek pałacu otacza dawna zabudowa gospodarcza (5 budynków). Całość zlokalizowana jest na terenie zabytkowego parku krajobrazowego z pomnikowym drzewostanem. Ochroną konserwatorską objęty jest budynek pałacu w całości wraz z najbliższym otoczeniem parkowym. Pałac wpisany do rejestru zabytków pod numerem A-286/78/. Kościół parafialny Św. Bartłomieja zbudowany na początku XVI wieku, drewniany, późnogotycki, kryty gontem, z trzech stron otoczony otwartymi drewnianymi sobotami. Ołtarze: główny, dwa boczne, ambona oraz organy wykonane są w stylu rokoko. Wieża kościoła pochodzi sprzed 1644 roku, zakończona jest nadwieszoną izbicą, zwieńczoną cebulastym hełmem z ostrosłupem. W otoczeniu kościoła znajduje się cmentarz oraz starodrzew. Ochronie konserwatorskiej na podstawie wpisu do rejestru zabytków (nr A 364/78/) podlega budynek kościoła w całości, wraz z najbliższym otoczeniem tj. cmentarz wraz ze starodrzewem, oraz wyposażenie kościoła, (objęte ochroną na podstawie odrębnego wpisu do rej. nr B - 68. Gmina Oświęcim 2007 30 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 7. Włosienica. Kościół murowany, klasycystyczny pochodzący z lat 1843-44, (parafia wzmiankowana w źródłach z 1344 roku). Wewnątrz kościoła - pięknie odnowionego w latach 90-tych poprzedniego stulecia - znajduje się kilka elementów z poprzedniego kościółka z 1533 roku. Należą do nich: barokowe tabernakulum, późnorenesansowa kolumna pod ambonę oraz kilka barokowych obrazów. 3.5. Skansen Pszczelarski. Skansen pszczelarski wraz z pasieką zlokalizowany w południowej części sołectwa Grojec, należy do jednego z mieszkańców gminy, P. Krzysztofa Zycha. Skansen jest efektem jego wieloletniej działalności w Kole Pszczelarskim Ziemi Oświęcimskiej, uczestnictwa w wystawach i szkoleniach. Zgromadzono tu ponad siedemdziesiąt eksponatów - najstarsze ule pochodzą z początku XX wieku. Zbiór uli dopełniają unikalne miodarki, podkurzacze, walce, prasy do węzy, odsklepacze, podkarmiaczki i inny drobny sprzęt pszczelarski. Rysunek 9 Ul domek. Gmina Oświęcim 2007 31 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 4. Państwowe Muzeum Oświęcim – Brzezinka. Państwowe Muzeum Oświęcim-Brzezinka zostało utworzone 2 lipca 1947 roku ustawą polskiego Sejmu i obejmuje obszar dwóch zachowanych części obozu Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau (łącznie 191 ha), z czego na Auschwitz I przypada 20 ha, a na Auschwitz II Birkenau 171 ha. W 1962 roku wyznaczona została strefa ochronna dla terenów muzealnych w Brzezince, a w 1977 roku strefa taka została ustalona dla terenów muzealnych w Oświęcimiu. Obie strefy zostały zaktualizowane w 1999 roku na mocy sejmowej ustawy o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady. W granicach Muzeum znajdują się poobozowe obiekty i ruiny, włącznie z ruinami komór gazowych i krematoriów, kilkanaście kilometrów obozowego ogrodzenia i dróg wewnętrznych oraz rampa kolejowa (w Birkenau). W 1979 roku Muzeum Auschwitz - Birkenau wpisano na Listę Obiektów Światowego Dziedzictwa UNESCO. Pierwsza wystawa przedstawiająca historię zagłady oraz warunki egzystencji więźniów byłego obozu KL Auschwitz I otwarta została już w 1947 roku w kilku poobozowych blokach. W 1955 roku nastąpiło otwarcie nowej wystawy, która z pewnymi zmianami przetrwała do czasów obecnych. W części poobozowych bloków od 1960 roku umieszczano tzw. „wystawy narodowe” tworzone z inicjatywy byłych więźniów z różnych krajów, zrzeszonych w Międzynarodowym Komitecie Oświęcimskim. Przedstawiały one przede wszystkim los obywateli tych państw, z których naziści kierowali do KL Auschwitz transporty z deportowanymi. Na terenie byłego obozu Birkenau, ze względu na wyjątkowy charakter tego miejsca, będącego przede wszystkim cmentarzem, od początku nie tworzono żadnych wystaw. Starano się zachować tu stan zbliżony do oryginalnego. Jedynym nowym dużym elementem wprowadzonym na teren tej części obozu był Międzynarodowy Pomnik Ofiar Obozu, odsłonięty w 1967 roku. W pracach prowadzonych przez Muzeum skoncentrowano się na objaśnieniu i upamiętnieniu terenu i obiektów oraz na pokazaniu istotnych miejsc i najważniejszych wydarzeń z historii KL Auschwitz. Gmina Oświęcim 2007 32 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim W przygotowaniu znajdują się dalsze projekty dotyczące oznakowania innych terenów znajdujących się obecnie poza granicami Muzeum i strefy ochronnej, a więc m.in. miejsca, gdzie znajdował się podobóz Buna (Monowitz, liczący w okresie szczytu 10 tys. więźniów pracujących dla niemieckiego koncernu IG Farben Industrie). 4.1. Były Nazistowski Niemiecki Obóz Koncentracyjny i Zagłady Auschwitz-Birkenau. Obóz powstał w połowie 1940 roku, kilkanaście miesięcy przed przystąpieniem przez nazistów do „Endlösung der Judenfrage” (Ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej) - realizowanego systematycznie planu wymordowania Żydów zamieszkujących okupowane przez III Rzeszę tereny. Bezpośrednim powodem jego utworzenia była powiększająca się liczba aresztowanych masowo Polaków; początkowo miał to być kolejny z obozów koncentracyjnych - funkcję tę obóz spełniał przez cały okres swego istnienia, nawet gdy - od 1942 roku - stał się równocześnie największym obozem śmierci. Lokalizacja obozu - niemal w centrum okupowanej przez Niemców Europy - oraz dobre połączenia komunikacyjne spowodowały, iż naziści rozbudowali go na ogromną skalę i deportowali do niego ludzi z prawie całej Europy. W szczytowym okresie działania składał się z trzech części: Pierwsza, najstarsza to tzw. obóz macierzysty, określany później także jako Auschwitz I (liczba uwięzionych wahała się w granicach 15 tys. dochodząc okresowo do ponad 20 tys.), który utworzony został na terenie i w budynkach przedwojennych polskich koszar; Druga część to obóz Birkenau (w 1944 liczył ponad dziewięćdziesiąt tysięcy więźniów), największy w oświęcimskim kompleksie, zwany także Auschwitz II. Budowa obozu rozpoczęła się jesienią 1941 roku na terenie odległej od miasta Oświęcim o 3 km wsi Brzezinka, z której wysiedlono polską ludność, a zabrane im domostwa rozebrano. W Birkenau wybudowano większość urządzeń masowej zagłady i zamordowano większość ofiar obozu; Gmina Oświęcim 2007 33 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim W latach 1942-1944, głównie przy różnego rodzaju niemieckich zakładach przemysłowych a także gospodarstwach rolniczo-hodowlanych, powstało ponad 40 podobozów, wykorzystujących niewolniczą siłę roboczą, jaką stanowili więźniowie. Największy z nich o nazwie Buna (Monowitz - 10 tys. więźniów), władze obozowe utworzyły w 1942 roku 6 km od obozu Auschwitz, na terenie przyfabrycznym zakładów syntetycznej gumy i benzyny BunaWerke. Zostały one wybudowane w czasie wojny przez znany niemiecki koncern IG Farbenindustrie, któremu SS dostarczało więźniów do pracy. W listopadzie 1943 roku podobóz Buna stał się siedzibą komendanta trzeciej części obozu - Auschwitz III, któremu podlegały niektóre inne podobozy oświęcimskie. Teren administrowany przez komendanta obozu i kontrolowany przez esesmanów z załogi KL Auschwitz przekraczał obszar znajdujący się w obrębie ogrodzenia obozów. Zajmował on dodatkowo powierzchnię około 40 km 2 (tzw. Interessengebiet - strefa interesów), rozciągającą się wokół obozów Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau. Miejscową ludność, Polaków i Żydów mieszkających w sąsiedztwie tworzonego obozu wysiedlono w latach 1940-41. Około tysiąca ich domostw wyburzono. Inne budynki przeznaczono dla oficerów i podoficerów SS z załogi obozowej, którzy przebywali tu nierzadko z całymi rodzinami. Istniejące na tym terenie przedwojenne zakłady przemysłowe przejęli Niemcy, niektóre rozbudowali, inne usunęli tworząc w tym miejscu nowe, związane z produkcją wojenną Trzeciej Rzeszy. Na terenie przyobozowym władze obozowe zorganizowały zaplecze techniczne obozu, warsztaty, magazyny, biura a także koszary dla esesmanów. Od 1942 roku KL Auschwitz zaczął pełnić drugą funkcję - stał się ośrodkiem masowej zagłady europejskich Żydów. Po selekcjach, przeprowadzanych wśród Żydów na rampach kolejowych, kierowano do komór gazowych nowo przywiezionych ludzi uznanych przez lekarzy SS za niezdolnych do pracy: osoby chore, starsze, kobiety w ciąży, dzieci. Najczęściej 70-75 % każdego transportu kierowano bezpośrednio na śmierć. Osób tych nie wprowadzano w ewidencję obozową, tzn. nie oznaczano ich numerami i nie rejestrowano. Z tego też względu możliwe jest jedynie szacunkowe określenie globalnej liczby ofiar. Gmina Oświęcim 2007 34 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Historycy oceniają że w sumie do KL Auschwitz skierowano co najmniej 1,1 mln Żydów przywożonych ze wszystkich krajów okupowanej Europy, ponad 140 tys. Polaków, głównie więźniów politycznych, ok. 20 tys. Cyganów z kilku krajów europejskich, ponad 10 tys. sowieckich jeńców wojennych oraz kilkanaście tysięcy więźniów w innych komorach narodowości. gazowych Większość natychmiast po deportowanych Żydów przywiezieniu. Ponad zginęła 50% z zarejestrowanych więźniów zginęło wskutek głodu, pracy ponad siły, terroru, w egzekucjach, a także w wyniku wyniszczających warunków bytowania, chorób i epidemii, kar, tortur i zbrodniczych eksperymentów medycznych. Ogólną liczbę ofiar Auschwitz w latach 1940-1945 szacuje się na 1,1 do 1,5 mln. ludzi. Tabela 3 Deportowani do Auschwitz wg narodowości. Liczba deportowanych do KL Auschwitz wg narodowości Narodowość Liczba Żydzi 1,1 mln Polacy 150 tys. Cyganie 23 tys. Obywatele Związku Sowieckiego 23 tys. Inni 15 tys. Razem ~ 1,3 mln Tabela 4 Ofiary Auschwitz. Liczba uśmierconych w KL Auschwitz ogółem wg narodowości i kategorii deportowanych Narodowość Liczba Żydzi 1 mln Polacy 75 tys. Cyganie 20 tys. Obywatele Związku Sowieckiego 18 tys. Inni 7 tys. Razem ~ 1,1 mln Gmina Oświęcim 2007 35 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Pod koniec 1944 roku, w obliczu zbliżającej się do Oświęcimia ofensywy Armii Czerwonej, władze obozowe przystąpiły do zacierania śladów zbrodni - niszczono dokumenty, niektóre obiekty rozebrano, inne spalono lub wysadzono w powietrze. W połowie stycznia 1945 roku wydano rozkaz ostatecznej ewakuacji i likwidacji obozu. W dniach 17-21 stycznia 1945 roku wyprowadzono z KL Auschwitz i jego podobozów w głąb Trzeciej Rzeszy około 56 tysięcy więźniów i więźniarek w pieszych kolumnach ewakuacyjnych. Wielu z nich straciło życie podczas tej tragicznej ewakuacji nazywanej marszem śmierci. Nielicznych więźniów (kilka tysięcy), pozostawionych przez Niemców w obozie, oswobodzili żołnierze Armii Czerwonej w dniu 27 stycznia 1945 roku1. 5. Turystyka. Gmina Oświęcim jest licznie odwiedzana w ciągu roku przez turystów; głównym celem turystycznym jest teren byłego obozu KL Auschwitz – Birkenau. Na terenie Państwowego Muzeum Oświęcim – Brzezinka prowadzony jest Punkt Informacji Turystycznej, w którym można uzyskać informacje o pozostałych atrakcjach gminy, a także o dostępnym zapleczu turystycznym. Wg szacunków Muzeum, Gminę Oświęcim odwiedza w ciągu roku ok. 1 mln osób. W przeważającej większości jest to turystyka jednodniowa – po zwiedzeniu terenów byłego obozu koncentracyjnego turyści kierują się w stronę pobliskiego Krakowa, dysponującego znacznym zapleczem noclegowo – gastronomicznym. Mnogość atrakcji turystycznych, występujących na terenie Gminy – liczne i ciekawe zabytki architektury, czyste środowisko naturalne, naturalne zbiorniki wodne - mogą stanowić znaczący element w przyciąganiu do gminy znacznie szerszej grupy odwiedzających. Na dzień dzisiejszy posiadane zasoby nie są w pełni wykorzystywane z uwagi na brak odpowiedniej infrastruktury mogącej zatrzymać turystów na pobyt kilkudniowy. Na rok 2006 w obsłudze ruchu turystycznego na terenie gminy zatrudnionych jest ok. 40 osób, co jest poziomem odpowiednim w stosunku do posiadanego zaplecza. Bazę noclegową w gminie stanowią: 1 Źródło: Informacje o Muzeum oraz KL Auschwitz – Birkenau pochodzą z materiałów udostępnionych przez Państwowe Muzeum Auschwitz - Birkenau w Oświęcimiu. Gmina Oświęcim 2007 36 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim pokoje noclegowe w Babicach przy ul. Grunwaldzkiej 14a - 5 pokoi, w których oferuje się 20 miejsc noclegowych; Dom Rekolekcyjno – Edukacyjny w Harmężach, przy ul. Franciszkańskiej 13 pokoje jedno, dwu- i kilkuosobowe, przeznaczone na noclegi dla zorganizowanych wycieczek, pielgrzymek parafialnych – łącznie 60 miejsc noclegowych. Na bazę gastronomiczną składają się: Bar uniwersalny „OLEŃKA” w sołectwie Grojec, przy ul. Beskidzkiej 144, na trasie Oświęcim – Kęty. Restauracja „CASABLANKA” w sołectwie Rajsko, przy ul. Pszczyńskiej 23, na trasie Oświęcim – Bielsko-Biała. 5.1. Szlaki turystyczne i trasy rowerowe. Przez teren gminy Oświęcim przebiegają następujące szlaki turystyczne: Szlak Zabytków Ziemi Oświęcimskiej – okrężny liczący 54km. Szlak Ewakuacji Więźniów Oświęcimia (Martyrologii) Państwowego Muzeum Oświęcim przez Brzezinkę, – biegnący od Pławy, Harmęże w kierunku Brzeszcz. Obok licznych zabytków atrakcję turystyczną stanowią również śluza i kanał żeglugowy na Wiśle (15,5 km) w sołectwie Dwory II - budowę śluzy i kanału między Dworami a Przeciszowem – Lasem rozpoczęto w ramach programu „Kaskada Górnej Wisły” w 1978 roku, celem udostępnienia rzeki Wisły dla żeglugi śródlądowej. Rejon śluzy jest miejscem potencjalnego wykorzystania rekreacyjnego, o co zabiegają władze gminne. Głównym założeniem rozwoju dróg rowerowych w Gminie Oświęcim było zapewnienie możliwości korzystania z roweru mieszkańcom gminy oraz odwiedzającym ją turystom, poprzez umożliwienie bezpiecznego poruszania się w dogodnych warunkach środowiskowych. Włączenie roweru do obsługi komunikacyjnej gminy wskazane jest ze względów ekologicznych. Stworzenie wygodnego i rozbudowanego układu rowerowego jest istotne także ze względów turystyczno - rekreacyjnych. Przez teren gminy przebiega kilka ścieżek rowerowych: Gmina Oświęcim 2007 37 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Oświęcim - Andrychów – szlak czerwony o długości 47,9 km, prowadzący wzdłuż rzeki Soły; Kęty – Oświęcim – szlak zielony (23,4 km); Oświęcim – Nidek – szlak żółty (25,6 km); Szlak Greenway – międzynarodowy szlak rowerowy Wiedeń – Kraków – Oświęcim – Kęty. Ruch rowerowy może także się odbywać po dość gęstej, ale nieznacznie obciążonej ruchem samochodowym sieci dróg gminnych i powiatowych. W planach rozwoju sieci ścieżek rowerowych przewidziano niezależną międzygminną drogę rowerową wschód – zachód, zlokalizowaną na wale Wisły, o długości około 5 km. Na bazie planowanych ścieżek rowerowych można będzie w przyszłości urządzić także spacerowe ciągi piesze. 6. Analiza demograficzna. Na dzień 15.09.2006 Gminę Oświęcim zamieszkuje 16 814 osób, z czego 8 535 stanowią kobiety, zaś 8 279 mężczyźni. Na jedną kobietę w całej gminie przypada zatem 0,97 mężczyzn. W poszczególnych sołectwach gminy rozmieszczenie ludności przedstawia się następująco: Tabela 5 Liczba ludności w sołectwach Gminy Oświęcim na dzień 15.09.2006. Miejscowość Liczba mieszkańców Babice 1 666 Broszkowice 597 Brzezinka 2 298 Dwory II 330 Grojec 2 926 Harmęże 611 Łazy 411 Pławy 351 Poręba Wielka 1 879 Rajsko 1 454 Gmina Oświęcim 2007 38 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Stawy Monowskie 301 Włosienica 1 502 Zaborze 2 493 Źródło: Materiały Gminy Oświęcim Rozwój demograficzny gminy Oświęcim charakteryzuję się tendencją wzrostową. Tabela 6 Liczba mieszkańców Gminy Oświęcim w latach 1999 - 2004. Liczba Lata mieszkańców 1999 2000 2001 2002 2003 2004 15 600 15 704 15 923 16 131 16 247 16 481 Źródło: Materiały Gminy Oświęcim. Liczba mieszkańców w Gminie Oświęcim 17000 16500 Liczba 16000 15500 15000 Lata 1999r. 2000r. 2001r 2002r. 2003r. 2004r Rysunek 10 Przyrost liczby mieszkańców w latach 1999-2004. Podobnie jak w całym kraju, w strukturze przyrostu naturalnego w gminie co raz bardziej przeważają zgony nad urodzeniami. O ilości mieszkańców Gminy Oświęcim w dużej mierze decydują jednak także migracje zewnętrzne, które odzwierciedlają trend przenoszenia się ludności z zatłoczonych miast na wieś. Gmina Oświęcim pod tym względem stanowi idealne zaplecze dla sąsiedniego miasta Oświęcim, w uwagi na dostępność terenów budowlanych, korzystny układ infrastruktury drogowej, a także walory środowiskowe. Tabela 7 Przyrost naturalny wg stanu na dzień 31.12.2005 r. Wyszczególnienie Ilość Urodzenia 146 Gmina Oświęcim 2007 39 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Zgony 317 Źródło: Materiały Gminy Oświęcim. Tabela 8 Przemieszczenia ludności wg stanu na dzień 31.12.2005 r. Wyszczególnienie Liczba Zameldowania 317 Wymeldowania 181 Przemeldowania na terenie gminy 137 Źródło: Materiały Gminy Oświęcim. Pod względem ekonomicznych grup wiekowych dominuje na terenie Gminy Oświęcim ludność w wieku produkcyjnym (przedział wiekowy 18-60 lat), liczna jest też grupa w wieku przedprodukcyjnym, czyli do 18 roku życia. Najmniej liczną grupą są osoby po 60 - tym roku życia, jednak ich liczba w ostatnich latach wzrasta. Tabela 9 Ludność Gminy Oświęcim wg ekonomicznych grup wiekowych, stan na 31.XII.2005r. Wyszczególnienie Ogółem Ogółem ludność, w tym w wieku: 16 814 Przedprodukcyjnym (do 18 lat) 3 478 Produkcyjnym(od 18 do 60) 10 474 Poprodukcyjnym( powyżej 60) 2 862 Źródło: Materiały Gminy Oświęcim. 7. Oświata i wychowanie. Infrastruktura edukacyjna na terenie Gminy Oświęcim jest rozbudowana, a władze gminy oraz samych placówek dbają o rozwój różnego rodzaju edukacyjnych form pozaszkolnych. Gmina Oświęcim we wrześniu 1994 roku przejęła od państwa na swoje utrzymanie szkoły podstawowe - siedem ośmioklasowych i jedną czteroklasową. W placówkach tych pod kierunkiem 105 nauczycieli kształciło się 1630 uczniów. Po reformie oświatowej w 1999 roku gmina na dzień 1 września 2006 roku posiada lub tylko finansuje następujące placówki edukacyjne: Gmina Oświęcim 2007 40 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Tabela 10 Placówki edukacyjne Gminy Oświęcim, 1.09.2006 r. Lp. Placówka Liczba uczniów 1. Szkoła Podstawowa w Babicach 229 2. Szkoła Podstawowa w Brzezince 135 3. Szkoła Podstawowa w Grojcu 193 4. Szkoła Podstawowa w Porębie Wielkiej 136 5. Szkoła Podstawowa w Rajsku 114 6. Szkoła Podstawowa we Włosienicy 133 7. Gimnazjum Gminne Nr w Rajsku 221 8. Gimnazjum Gminne nr 2 w Zaborzu 485 9. Przedszkole Samorządowe w Brzezince 73 10. Przedszkole Samorządowe w Grojcu 73 11. Przedszkole Samorządowe w Porębie Wielkiej 71 12. Przedszkole Samorządowe we Włosienicy 67 13. Przedszkole Samorządowe w Rajsku 52 14. Przedszkole Samorządowe w Zaborzu 54 15. Zespół Szkolno-Przedszkolny w Harmężach, w 91 tym: 69 Szkoła Podstawowa 22 Przedszkole Samorządowe Kapitalne remonty zostały przeprowadzone w ostatnim okresie w czterech przedszkolach (Zaborze, Poręba Wielka, Rajsko, Grojec), a w pozostałych prowadzone są remonty bieżące. Gmina odkupiła również od Syndyka Masy Upadłościowej budynek biurowy po Zakładzie Elementów Budowlanych w Rajsku, przeprowadziła jego remont i adaptację i urządziła w nim Szkołę Podstawową, Społeczne Liceum Ogólnokształcące oraz Gimnazjum Gminne. Gmina Oświęcim 2007 41 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Na terenie sołectwa Rajsko funkcjonuje Wioska Dziecięca im. Janusza Korczaka - wioska funkcjonuje od 1994 roku. Budowana jest etapami przez Fundację „Maja” przy wsparciu licznych przyjaciół z Polski i Niemiec. Jest ona niepubliczną placówką opiekuńczo-wychowawczą opieki całkowitej dla dzieci osieroconych z terenu województwa. 7.1. Inne formy edukacyjne dostępne na terenie Gminy. 1. Niepubliczne Przedszkole „SMYK” ( rozpoczęcie działalności od 1 września 2006 r.) Babice, liczba dzieci – 86; 2. Oświęcimskie Towarzystwo Oświatowe w Oświęcimiu, Rajsko. Ponadto Rada Rodziców Szkoły Podstawowej w Babicach od 2005 roku organizuje w czasie wakacji letnią szkołę językową. 7.2. Działania Gminy i formy udzielonego wsparcia dla edukacji. W ostatnich latach Gmina Oświęcim przeprowadziła kilka inwestycji w infrastrukturę edukacyjną: 1. Budowa hali sportowej w Rajsku. 2. Wyposażenie placówek oświatowych w sale informatyczne dla uczniów: Szkoła Podstawowa w Babicach. Szkoła Podstawowa w Grojcu. Zespół Szkolno-Przedszkolny w Harmężach. Szkoła Podstawowa w Porębie Wielkiej. Szkoła Podstawowa we Włosienicy. Szkoła Podstawowa w Rajsku. Gimnazjum Gminne Nr 1 w Rajsku. Gimnazjum Gminne nr 2 w Zaborzu. 3. Otwarcie punktów wydawania posiłków w następujących placówkach: Szkoła Podstawowa w Porębie Wielkiej. Szkoła Podstawowa we Włosienicy. Gmina Oświęcim 2007 42 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Szkoła Podstawowa w Grojcu. 4. Otwarcie w Zespole Szkolno - Przedszkolnym stołówki szkolnej, (od tego momentu na terenie gminy Oświęcim wszystkie szkoły mają stołówki szkolne). Ponadto gmina co roku przyznaje gimnazjom dodatkowe środki finansowe na nauczanie drugiego języka obcego oraz zajęć z informatyki; systematycznie szkoły podstawowe, gimnazja i przedszkola doposażone są w pomoce do nauki i zabawy. Corocznie finansowane są bieżące wydatki na remont budynków, w których mieszczą się placówki oświatowe, w postaci wymiany okien, remontów poszycia dachowego, remontów instalacji wodno-kanalizacyjnej, remontów oraz wymiany pieców „CO”. W ostatnich latach wszystkie placówki oświatowe wyposażono w ławki szkolne dopasowane do wzrostu uczniów, a także wykonano remont nawierzchni sportowych w następujących placówkach: Zespół Szkolno-Przedszkolny w Harmężach, Szkoła Podstawowa w Brzezince, Szkoła Podstawowa w Babicach/ Gmina zabezpiecza także każdego roku środki finansowe na realizację wypoczynku podczas ferii zimowych. 7.3. Sport. Władze Gminy inwestują w rozwój sportu, masowej kultury fizycznej i turystyki, a w szczególności zaś bazy obiektów sportowych. Od wielu lat działa osiem Ludowych Klubów Sportowych w: Grojcu, Harmężach, Broszkowicach, Zaborzu, Porębie Wielkiej, Brzezince, Rajsku oraz Włosienicy, mogących poszczycić się w miarę dobrą bazą i kadrą sportową. Przywiązuję się także duże znaczenie do kultywowania tradycji oraz obrzędów wiejskich. Władze wspierają integrację społeczeństwa poprzez organizację imprez okolicznościowo-rekreacyjnych. Imprezy sportowe organizowane na terenie Gminy Oświęcim przez Gminną Bibliotekę Publiczną: Turniej Dzikich Drużyn w Grojcu - wzbogacony o pokaz walk Wschodu, koncert muzyki dance i koncert starych przebojów. Gmina Oświęcim 2007 43 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Sołecki Bieg Przełajowy w Zaborzu organizowany przez radę Sołecką, Przedszkole i Gminną Bibliotekę Publiczną. Turniej Tenisa Stołowego w Grojcu. Formuła turnieju otwartego, do którego mogą przystąpić wszyscy mieszkańcy bez względu na wiek. Odbywa się on w czasie ferii szkolnych. Piłkarski Turniej Halowy dla dzieci młodzieży w Zaborzu współorganizowany z miejscowym LKS-em. 8. Kultura. Działalność kulturalna w gminie Oświęcim organizowana jest przez Gminną Bibliotekę Publiczną w Oświęcimiu z siedzibą w Grojcu. Do prowadzenia działalności bibliotecznej służą: Biblioteka Główna w Grojcu – lokal dwuizbowy w Domu Ludowym. Filia GBP w Babicach – duży lokal 1-izbowy w Domu Ludowym. Filia GBP w Brzezince – lokal dwuizbowy w Budynku Administracyjnym. Filia GBP w Porębie Wielkiej – lokal dwuizbowy w Domu Ludowym. Filia GBP w Rajsku – lokal 2-izbowy (własność gminy) Filia GBP we Włosienicy – lokal 1-izbowy w Remizie OSP (najem). Działalność kulturalna prowadzona jest w obiektach zlokalizowanych w poszczególnych sołectwach Gminy Oświęcim: sołectwo Grojec: Dom Ludowy z salą widowiskową, park z muszlą koncertową oraz boisko LKS na imprezy plenerowe; sołectwo Babice: Dom Ludowy z niewielką salą widowiskową; sołectwo Brzezinka – sala widowiskowa w Remizie OSP, boisko LKS na imprezy plenerowe; sołectwo Broszkowice: sala widowiskowa w Remizie OSP, boisko i obiekt LKS na imprezy plenerowe; sołectwo Pławy: Dom Ludowy z niewielką salą widowiskową; sołectwo Włosienica: sala widowiskowa w Remizie OSP, plac przed Remizą i boisko sportowe/plac zabaw – do imprez plenerowych; sołectwo Stawy Monowskie – niewielka sala widowiskowa i świetlica wiejska w Remizie OSP; Gmina Oświęcim 2007 44 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim sołectwo Poręba Wielka; Dom Ludowy z salą widowiskową, teren udostępniany przez DL na imprezy plenerowe; Sołectwo Dwory II – Dom Ludowy z salą widowiskową, boisko przy DL wykorzystywane na imprezy plenerowe; sołectwo Rajsko - sala widowiskowa w Remizie OSP, park przy Remizie na imprezy plenerowe. Do głównych form działalności kulturalnej, jakie wchodzą w zakres działalności GBP należą zwłaszcza: 1. Realizowane od kilkunastu lat obchody świąt państwowych oraz lokalnych uroczystości historycznych: 27 stycznia – Rocznica Wyzwolenia Oświęcimia - uroczystości miejskogminne w Oświęcimiu; 22 kwietnia - „Dzień Wypędzonych” – uroczystości historyczne pod tablicami w Brzezince z okazji rocznicy wysiedleń przez hitlerowców mieszkańców Brzezinki i okolic; 3 maja – Święto Konstytucji 3 Maja – udział w uroczystościach miejsko gminnych w Oświęcimiu; zasięg lokalny – uroczystość sołecka pod pomnikiem w Rajsku; 8 maja - uroczystości w sołectwie Poręba Wielka z okazji zakończenia działań wojennych II wojny światowej (zasięg gminny); miejsce: pomnik w Porębie Wielkiej, sala DL; forma obchodów – oddanie hołdu poległym w czasie I i II wojny światowej; 4 września pod pomnikiem Bohaterów września w Rajsku – uroczystość w rocznicę Bitwy pod Rajskiem, obchody rozpoczęcia II wojny światowej (zasięg gminny); co 5 lat w okrągłe rocznice obchody uroczyste wg ceremonii wojskowej z apelem poległych; forma obchodów: wystawa, koncert, widowisko. 11 listopada - uroczystość z okazji Święta Niepodległości w sołectwie Rajsko pod obeliskiem Niepodległości (zasięg gminny). Impreza towarzysząca: Gminny Konkurs Pieśni i Poezji Patriotycznej; współorganizacja z Gimnazjum Gminnym w Rajsku. Gmina Oświęcim 2007 45 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 2. Organizacja świąt okolicznościowych i branżowych, w tym imprez cyklicznych: Dni Gminy Oświęcim – dwudniowy blok imprez dla dzieci, młodzieży i dorosłych mieszkańców; prezentacja dorobku kulturalnego gminy, promocja lokalnych twórców, występy estradowe artystów scen polskich; uroczystość jubileuszowa „Złote Gody” (zasięg gminny); obchody święta górników tzw. „Barbórka” (zasięg lokalny w poszczególnych sołectwach); Dzień Dziecka, mikołajki, „Choinki” - cykl zabaw karnawałowych (zasięg lokalny w poszczególnych sołectwach). 3. Propagowanie sztuki: organizowanie i współorganizowanie plenerów malarskich, rzeźbiarskich; organizowanie wystaw poplenerowych; organizowanie aukcji obrazów; ekspozycje, wernisaże wystaw zewnętrznych; promocja rodzimych twórców oraz młodych talentów plastycznych i literackich podczas gminnych imprez kulturalnych w poszczególnych sołectwach (ostatnio Zaborze, Grojec). 4. Kultywowanie tradycji wiejskich, świątecznych i okolicznościowych: Dożynki: a) gminne – co dwa lata w kolejnych sołectwach gminy (zasięg gminny) występy artystyczne, prezentacja obrzędów żniwnych, stoiska wystawowe połączone z degustacją potraw; ostatnio Święto chleba – wystawa wyrobów piekarniczych piekarni w terenu powiatu oświęcimskiego; b) sołeckie w poszczególnych sołectwach (zasięg lokalny): Kultywowanie tradycji świątecznych: a) Jasełka w szkołach, placówkach przedszkolnych i domach ludowych – zasięg lokalny; b) spotkania kolędowo-noworoczne amatorskiego ruchu artystycznego gminy; Oświęcim – zasięg gminny; Gmina Oświęcim 2007 46 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim c) wystawy świąteczne (wigilijne i wielkanocne) – zasięg powiatowy; d) wigilia dla samotnych – realizowana przez GOPS – zasięg gminny. 5. Popularyzacja folkloru: Cotygodniowo organizowane są pod opieką Gminnej Biblioteki Publicznej zajęcia instruktorskie z zespołami śpiewaczymi w Babicach, Broszkowicach, Brzezince, Grojcu, Porębie Wielkiej, Rajsku, Włosienicy i Zaborzu. Zespoły uczestniczą w: Spotkaniach noworocznych z kolędą; Majówce folklorystycznej na Rynku Głównym w Oświęcimiu; Dniach Gminy; Dożynkach sołeckich; Dniach Mesznej; Spotkaniach Folklorystycznych nad Przemszą/Chełmek; Powiatowym Przeglądzie Zespołów Ludowych; Dożynkach Powiatowych; Dożynkach Diecezjalnych; Przeglądzie Śląskich Zespołów Artystycznych oraz we wszystkich uroczystościach sołeckich. 6. Zabezpieczenie potrzeb czytelniczych oraz popularyzacja książki i czytelnictwa: Działalność biblioteczną na terenie gminy prowadzi 6 placówek tzn.: Biblioteka Główna w Grojcu 5 filii bibliotecznych w: Babicach, Brzezince, Porębie Wielkiej, Rajsku, Włosienicy. Zasobność księgozbiorów bibliotecznych to 58 301 egzemplarzy książek. Table 1 Zasoby Gminnej Biblioteki Publicznej. Liczba woluminów Rodzaj literatury 29 689 Literatura piękna dla dorosłych 14 005 Literatura dla dzieci i młodzieży Gmina Oświęcim 2007 47 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 14 607 Literatura niebeletrystyczna Z księgozbiorów bibliotecznych korzysta około 2,1 tys. użytkowników - w roku 2005 zarejestrowanych było 2073 czytelników, którzy odwiedzili placówki biblioteczne 27 204 razy, korzystając ze zbiorów na miejscu i wypożyczając do domu 63 830 woluminów oraz 6 811 egzemplarzy czasopism. W celu zabezpieczania potrzeb czytelniczych prowadzony jest systematyczny zakup nowości wydawniczych w oparciu o dezyderaty, wypracowane przez bibliotekarzy. W 2005 roku dla czytelników w gminie zakupiono 718 książek na kwotę 18 584 zł. Były to przede wszystkim beletrystyczne nowości rynkowe, lektury szkolne i literatura z socjologii. Zasobność księgozbiorów wzrosła w drodze darów o 50 woluminów o wartości 976,84 zł. Gminna Biblioteka Publiczna prenumeruje w ciągu roku 26 tytułów czasopism dla wszystkich łącznie placówek bibliotecznych oraz świetlicy środowiskowej w Stawach Monowskich. Prenumerowano między innymi dzienniki ogólnopolskie np. „Rzeczpospolita”, lokalne „Gazeta Krakowska” oraz edukacyjne i ogólno tematyczne dla młodzieży„Cogito”, „Victor”, „Claudia”, „Wiedza i Życie”, „Przyjaciółka”. Pracownicy bibliotek podejmują w ciągu roku różnorakie działania kierowane do czytelników, ale i do osób nieczytających. Działania te mają na celu promowanie w środowisku książki i czytelnictwa. Często do współpracy zapraszane są placówki oświatowe: szkoły lub przedszkola z gminy, instytucje kultury gmin sąsiednich, organizacje lokalne w gminie Oświęcim i innych gminach w powiecie. Imprezy odbywają się w bazie należącej do placówek kulturalnych oraz oświatowych. Cykliczne imprezy promujące książkę i czytelnictwo: „Czytelnicza gala” spotkanie najlepszych czytelników dziecięcych w bibliotekach. Okazjonalne konkursy czytelnicze, np. w roku 2005 konkurs pt. „Świat baśni Andersena” z okazji literackiego roku duńskiego baśniopisarza. Akcja „Cała Polska czyta dzieciom”; plastyczne wiosenno - letnio - jesienno zimowe – to cykliczne akcje przeprowadzane przez biblioteki w Brzezince i Włosienicy. Rozstrzygnięcia powyższych związane są z zakupem nagród dla uczestniczących. Gmina Oświęcim 2007 48 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Tydzień Bibliotek Polskich – „Spotkania w bibliotece” (lekcje biblioteczne, seminaria). spotkania autorskie z pisarzami (głównie dla dzieci i młodzieży). 7. Imprezy sportowo-rekreacyjne. 8. Promocja Gminy i sołectw: wydawanie lokalnego dwumiesięcznika – nakład 500 egz. - od 1996 roku wydawany jest informator kwartalny - obecnie dwumiesięcznik „Oświęcimska Gmina”. Pismo to, w celu promocji gminy i docierania z informacją do mieszkańców, rozprowadzane jest na terenie sołectw. organizacja imprez o zasięgu ponadgminnym: o popularyzacja tradycji wiejskich: np. Dożynki Powiatowe 2000, (w roku 2007 - Powiatowy Przegląd Zespołów Folklorystycznych); o propagowanie sztuki – plenery i wystawy malarskie, wernisaże; promocja rodzimych twórców podczas imprez gminnych i ponadgminnnych; o kultywowanie tradycji świątecznych – wystawy świąteczne; o popularyzacja folkloru – reprezentowanie Gminy poprzez udział zespołów gminy Oświęcim na imprezach o zasięgu powiatowym i wojewódzkim; organizacja imprez bibliotecznych przy współudziale z Miejską Biblioteką Publiczną w Oświęcimiu; organizacja konferencji bibliotekarzy powiatu Oświęcimskiego; reprezentowanie Gminy na imprezach organizowanych przez gminy sąsiednie; promocja zabytków – foldery; promocja lokalnych ścieżek rowerowych – współdziałanie przy opracowywaniu trasy Oświęcimskiego Rajdu Rowerowego: organizowanie półmetka Rajdu; promocja ciekawych miejsc w gminie: skansen pszczelarski w Grojcu przy ul. Ogrodowej folder, reklama prasowa, wycieczki; agroturystyka – łowisko w Grojcu. Gmina Oświęcim 2007 49 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 9. Starania o środki z programów pomocowych i operacyjnych. Systematycznie prowadzone są przez GBP starania o pozyskanie zewnętrznych źródeł dofinansowania na bieżącą działalność biblioteki oraz wydarzenia specjalne. W ramach działań „Europe 2002 Społeczeństwo informacyjne dla wszystkich” wdrożono program Ministra Nauki i Informatyzacji tzw. „Ikonka” – zorganizowano czytelnie internetowe, pozyskano 3 komputery z oprogramowaniem. Dzięki programowi operacyjnemu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Upowszechnianie i promocja czytelnictwa” – co roku pozyskiwane są środki finansowe, za które kupowane są nowości wydawnicze. GBP korzysta także z Programu operacyjnego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pn. „Patriotyzm jutra”. 8.1. Lokalne zespoły artystyczne. Na terenie Gminy Oświęcim działa 8 zespołów śpiewaczych prowadzone od lat przez Koła Gospodyń Wiejskich i ZMW - „Porębianki”, „Grojczanki”, „Broszkowianki”, „Włosianeczki”, „Brzezinianki”, „Babiczanki”, „Rajskowianki” oraz „Holan” z Zaborza. Z budżetu Gminnej Biblioteki Publicznej dotowany jest zakup strojów oraz innego niezbędnego wyposażenia. 9. Przynależność do stowarzyszeń i gminy partnerskie. Gmina Oświęcim przynależy do dwóch stowarzyszeń zrzeszających gminne i powiatowe jednostki samorządu terytorialnego. Od lutego 1999 roku gmina jest członkiem Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski (SGiPM). Stowarzyszenie jest największą regionalną organizacją samorządową w Polsce, założoną w 1991 roku. Stowarzyszenie zrzesza obecnie 119 gmin i powiatów z terenu województw: małopolskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego, części śląskiego i lubelskiego (obszar historycznej Małopolski). Gmina Oświęcim 2007 50 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Celem Stowarzyszenia jest umacnianie kulturalnych i gospodarczych więzi wśród mieszkańców regionu, a także promocja Małopolski zarówno w kraju, jak i zagranicą. Od 1995 roku SGiPM nadaje tytuł „Małopolanina Roku”, a od 2001 „Lidera Małopolski”. SGiPM reprezentuje gminy i powiaty z regionu historycznej Małopolski wobec rządu i parlamentu, zabierając głos w najistotniejszych dla samorządu kwestiach. Podejmuje działania na rzecz współpracy regionalnych związków gmin i powiatów w ramach Federacji Związków Gmin i Powiatów RP i współuczestniczyło w przygotowaniu podstaw prawnych reformy powiatowej i wojewódzkiej. SGiPM wspiera działania samorządów na rzecz poprawy infrastruktury transportowej, pozyskiwania środków pomocowych z UE oraz strategii rozwoju regionów. Konsekwentnie zabiega o uruchomienie kolejnych przejść granicznych oraz promocję walorów turystycznych Małopolski. SGiPM organizuje szkolenia dla samorządów z Ukrainy, Białorusi, Litwy i Królewca oraz wspiera pomocą charytatywną zamieszkujących tam Polaków; współdziała z gminami Małopolski w przyjmowaniu polskich repatriantów z Kazachstanu. Współpracuje również z Polonią na całym świecie, przede wszystkim amerykańską. Stowarzyszenie we współpracy z Federacją Związków Gmin i Powiatów RP prowadzi oficjalne przedstawicielstwo Komitetu Integracji Europejskiej w województwie małopolskim - Małopolskie Regionalne Centrum Informacji Europejskiej. SGiPM wydaje kolorowy kwartalnik „Wspólnota Małopolska” - pismo Prezydentów, Starostów, Burmistrzów, Wójtów, Radnych i pracowników samorządowych; opublikowało także kilkadziesiąt wydawnictw (podręczników, informatorów, albumów, poradników szkoleniowych). Stowarzyszenie zorganizowało również kilkadziesiąt konferencji i szkoleń. Prowadzona jest także działalność charytatywna. Gmina Oświęcim 2007 51 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Obecnie Stowarzyszenie zajmuje się m.in. projektem szkoleniowym Małopolski Pełnomocnik i Menedżer Funduszy Europejskich, oraz Programem szkoleniowo-integracyjnym dla kobiet i pracodawców. Bierze udział w programie RUSE (Rozwój wykorzystania obszarów energii). zurbanizowanych Wprowadza również w kierunku nowy zrównoważonego plebiscyt „Trzy Korony Małopolski”, który ma wyłonić miasta z regionu Małopolski najbardziej gospodarne i przyjazne swym obywatelom, w kadencji 2002-2006. Gmina Oświęcim od czerwca 2001 roku przynależy także do Stowarzyszenia Gmin Górniczych w Polsce. (SGGP) zostało zarejestrowane 3 września 1999 roku. Prace nad powstaniem organizacji prowadzone były od lutego 1999 roku przez burmistrzów śląskich gmin górniczych, a następnie przez rady gmin. SGGP jednoczy obecnie 37 gmin górniczych z terenu 4 województw z czego 80% to gminy woj. śląskiego i obejmuje działaniem ponad 1 mln 200 tys. mieszkańców. Gminy członkowskie Stowarzyszenia: Babice, Bestwina, Bieruń, Bojszowy, Brzeszcze, Chełm Śląski, Czerwionka Leszczyny, Gaszowice, Gierałtowice, Jastrzębie Zdrój, Jaworzno, Knurów, Lędziny, Libiąż, Ludwin, Łaziska Górne, Marklowice, Miedzna, Mikołów, Mszana, Oświęcim, Ornontowice, Pawłowice, Pilchowice, Pszczyna, Pszów, Puchaczów, Radlin, Rybnik, Rydułtowy, Siemianowice Śląskie, Suszec, Świerklany, Tychy, Wałbrzych, Wodzisław Śląski, Żory. SGGP uczestniczy w działalności międzynarodowego stowarzyszenia EURACOM (Akcja Europejska na Rzecz Społeczności Górniczych), które reprezentuje interesy europejskich gmin górniczych. Podstawowy cel EUR-ACOM, jak i większość jego działań, skupia się na lobbowaniu wobec europejskich instytucji, na rzecz regionów górniczych. Główne kierunki działań wiążą się nierozerwalnie z europejską polityką regionalną, rozumianą m.in. jako projektowanie i podział europejskich funduszy strukturalnych. EUR-ACOM jest stowarzyszeniem samorządów lokalnych i regionalnych, utworzonym w celu popierania następujących działań: a) Zwiększenia wpływu środków dla dawnych i obecnych regionów górniczych Wspólnoty Europejskiej w celu popierania ich odnowy ekonomicznej, społecznej i ekologicznej. Gmina Oświęcim 2007 52 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim b) Popierania polityki energetycznej popierającej wykorzystanie węgla Wspólnoty Europejskiej. c) Wspierania wzajemnej współpracy, wymiany informacji oraz doświadczeń pomiędzy władzami dawnych i obecnych regionów górniczych Wspólnoty Europejskiej. d) Omawiania i rozpatrywania wspólnych problemów dotyczących członków EURACOM i podejmowania odpowiednich kroków wobec instytucji Wspólnoty Europejskiej. e) Utrzymywania ścisłej współpracy z Inter-group (Międzynarodową Grupą Parlamentarną Członków Parlamentu Europejskiego) oraz z reprezentantami regionów górniczych w celu zapewnienia odpowiedniej reprezentacji gmin górniczych. Do głównych osiągnięć EUR-ACOM należą m.in.: projekt inicjatywy przedwspólnotowej na wzór programu RECHAR w latach 2001-2002 (projekt wspólnego programu pomocowego dla regionów górniczych w krajach przedakcesyjnych); Europejski projekt RECORE – „Odnowa Europejskich Regionów Górniczych" (Projekt ten został bardzo wysoko oceniony przez Komisję Europejską i otrzymał wsparcie finansowe z inicjatywy wspólnotowej INTERREG III); Ustroń 05-08 czerwca 2003 - międzynarodowa konferencja EUR-ACOM pn. „Wpływ rozszerzenia na europejskie obszary górnicze” (ustalenie Polski jako miejsca cyklicznej konferencji EUR-ACOM). Gmina Oświęcim 2007 53 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim W 1997 roku gmina Oświęcim podpisała porozumienie o wzajemnej współpracy z bawarską gminą Auerbach. Dwustronne kontakty mają na celu poznanie języka w środowisku rodzinnym partnera, zapoznanie się z historią i kulturą jego kraju, praktyki zawodowe, wymianę doświadczeń. Do podpisania porozumienia doszło dzięki wieloletnim kontaktom mieszkańców Auerbach z przedstawicielami Fundacji „Maja” oraz pracownikami i wychowankami Wioski Dziecięcej im. Janusza Korczaka w Rajsku. Auerbach to niemieckie miasto powiatowe liczące 21000 mieszkańców, położone w centrum wschodniego Vogtlandu. Zasłynęło głównie z górnictwa i tkactwa, którego rozwój trwa do dziś. Obecnie w Auerbach istnieje także przemysł elektroniczny, maszynowy i spożywczy. Prężnie rozwija się szkolnictwo. Liczne zabytki architektoniczne, malowniczy krajobraz i krystalicznie czyste górskie powietrze sprawiają, że Auerbach odwiedzają rzesze turystów i kuracjuszy. W ostatnich latach Gmina Oświęcim nawiązała także współpracę ze słowacką gminą Vavrečka – położoną na Orawie (Tatry Zachodnie). Gmina ta liczy obecnie 1290 mieszkańców. Słynie z krateru po meteorycie Magurka - Vavrećka. We wsi rośnie także 400 letnia lipa pamiętająca założyciela. Miejscowość stanowi popularną bazę noclegową dla miłośników sportów zimowych. 10. Zdrowie i opieka społeczna. Gmina wiejska Oświęcim przekazała realizację zadań z zakresu ochrony zdrowia miejskiej Gminie Oświęcim. Przekazanie nastąpiło uchwałą Nr XVI/98/99 Rady Gminy Oświęcim z dnia 7 grudnia 1999 roku. Powołano wówczas Zakład Lecznictwa Ambulatoryjnego (ZLA), dla którego organem założycielskim jest Miasto Oświęcim. W strukturach organizacyjnych ZLA na terenie Gminy Oświęcim działają 2 wiejskie ośrodki zdrowia w Włosienicy i Grojcu. Ośrodek we Włosienicy zapewnia świadczenia zdrowotne dla 1451 pacjentów korzystających z porad lekarskich i 1699 pacjentów korzystających z świadczeń pielęgniarki środowiskowej. Ośrodek w Grojcu zapewnia świadczenia zdrowotne dla 2537 pacjentów korzystających z porad lekarskich i 2234 pacjentów korzystających z świadczeń pielęgniarki środowiskowej. Pozostałym mieszkańcom gminy opiekę w zakresie zdrowia zapewniają przychodnie miejskie. Gmina Oświęcim 2007 54 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Ponadto na terenie Gminy Oświęcim prowadzonych jest 9 prywatnych gabinetów lekarskich oraz 2 punkty apteczne. Przez wiele lat Gmina Oświęcim korzystała z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Oświęcimiu. W 1996 roku zdecydowała się powołać własny Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Dzięki temu opieka społeczna stała się efektywniejsza. 11. Rynek pracy, a bezrobocie. Na terenie Gminy Oświęcim funkcjonuje wiele różnorodnych podmiotów gospodarczych, głównie prowadzących działalność usługową. W samym sektorze handlowym zarejestrowanych jest na koniec roku 2006 135 firm. Łączna liczba zarejestrowanych w gminie podmiotów gospodarczych wynosi 928, z czego 674 prowadzą działalność na terenie Gminy Oświęcim. Tabela 11 Firmy zarejestrowane na terenie Gminy Oświęcim wg profilu działalności. Liczba zarejestrowanych podmiotów Profil działalności gospodarczych Handel stały detaliczny 52 Handel obwoźny 83 Usługi transportowe 80 Usługi budowlane 80 Usługi motoryzacyjne 50 Usługi instalatorstwa elektrycznego, co, 29 gaz Usługi gastronomiczne (bary) 12 Produkcja artykułów przemysłowych 26 Usługi rachunkowe 10 Usługi przewodników 25 Usługi ślusarskie 24 Usługi stolarskie 17 Usługi ubezpieczeniowe 17 Usługi lingwistyczne 10 Usługi fryzjerskie oraz kosmetyczne 5 Gmina Oświęcim 2007 55 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Produkcja artykułów spożywczych 3 Pozostałe usługi i produkcja 151 W celu rozwoju lokalnej gospodarki władze Gminy Oświęcim stosują w stosunku do nowych podmiotów gospodarczych środki zachęcające do inwestowania oraz rożnego rodzaju ulgi w celu zmniejszenia barier wejścia / wyjścia na rynek. Do głównych pracodawców na terenie gminy zaliczyć można: Fabryka Maszyn i Urządzeń „OMAG” w Brzezince; „Plantpol” spółka z o.o. w Zaborzu; Spółdzielnia Inwalidów Elektrochemiczna „SIMECH” w Babicach; Przedsiębiorstwo Produkcji i Hodowli Ryb Słodkowodnych w Grojcu; Państwowy Powiatowy Zakład Opiekuńczo Leczniczy w Grojcu; Niepubliczny Zakład Opiekuńczo – Leczniczy „RAJ-MED” w Rajsku; Zakłady Chemiczne „ORGANIKA - AZOT” Jaworzno, oddział w Brzezince; " Przedsiębiorstwo Przerobu Złomu „Nicromet” w Brzezince. 11.1. Bezrobocie na terenie gminy. Liczba osób pozostających bez pracy na terenie Gminy Oświęcim wyniosła na koniec 2005 roku 841 osób, co biorąc pod uwagę liczbę osób w wieku produkcyjnym 18-60 lat – 10 474 – bezrobotni w porównaniu do tej grupy stanowią ok. 8 %. Najliczniejszą wśród bezrobotnych grupę stanowią osoby młode, w przedziale wiekowym 18-34 lata – na koniec roku 2005 były to aż 523 osoby, czyli ponad 62% ogólnej liczby osób pozostających bez pracy. Ten niepokojący trend jest charakterystyczny dla struktury bezrobocia w całym kraju. Szczegółowo strukturę wiekową bezrobocia w Gminie Oświęcim pokazuje zestawienie danych z Urzędu Gminy na dzień 31.12.2005 roku. Tabela 12 Bezrobotni w podziale ze względu na wiek, stan na dzień 31.12.2005 r. Wyszczególnienie Ogółem Wiek Przedział wiekowy 15-17 18-24 25-34 35-44 45-54 55-59 60-64 Liczba 0 273 250 152 143 23 0 841 Źródło: Materiały Gminy Oświęcim. Gmina Oświęcim 2007 56 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Zależności związane z przeciętnym wiekiem osób bezrobotnych odzwierciedla także ich średni staż pracy – dane na koniec roku 2005. Największa liczba bezrobotnych – 228, to osoby z doświadczeniem zawodowym nie przekraczającym jednego roku lub bez doświadczenia zawodowego. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych zmniejsza się nieznacznie w przypadku stażu pracy nie przekraczającego pięciu lat (164 osoby bezrobotne), ale dopiero w przypadku 5-10 letniego okresu zatrudnienia widać znaczący spadek liczby bezrobotnych – już tylko 79 osób. Tabela 13 Bezrobotni ze względu na staż pracy, na dzień 31.12.2005 r. Staż pracy w latach Wyszczególnienie 0-1 Liczba 228 1-5 164 5-10 10-20 79 126 20- Powyżej Bez 30 30 stażu 66 2 176 Źródło: Materiały Gminy Oświęcim. Struktura wykształcenia osób bezrobotnych w Gminie Oświęcim odpowiada ogólnym trendom krajowym – niski odsetek osób z wykształceniem wyższym w ogólnej strukturze wykształcenia odpowiada także niskiej liczbie bezrobotnych w tej grupie. Najwięcej osób bezrobotnych może wykazać się wykształceniem zasadniczym zawodowym. Tabela 14 Bezrobotni wg poziomu wykształcenia, stan na dzień 31.12.2005 r. Wykształcenie Liczba Wyższe 69 Policealne oraz średnie-zawodowe 224 Średnie ogólnokształcące 104 Zasadnicze zawodowe 315 Podstawowe i niepełne podstawowe 129 Źródło: Materiały Gminy Oświęcim. Gmina Oświęcim 2007 57 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Nie bez znaczenia dla struktury bezrobocia jest także czas pozostawania bez pracy – im dłuższy tym na ogół trudniej jest dostosować się do wymogów rynku i znaleźć zajęcie, które nie wymagałoby podniesienia kwalifikacji oraz posiadanych umiejętności. Osoba długotrwale potencjalnego pozostająca pracodawcy bardzo bez pracy kosztowna, jest gdyż z punktu potrzeba widzenia czasu oraz dodatkowego przeszkolenia, aby mogła samodzielnie realizować przeznaczone jej zadania. Grupę długotrwale pozostających bez pracy zasilają także osoby, które nie poszukują aktywnie zatrudnienia i nie są zainteresowane podjęciem jakiejkolwiek pracy. W Gminie Oświęcim grupa ta liczy 223 osoby (dane na koniec roku 2005), co stanowi ponad 36% ogólnej liczby bezrobotnych w gminie. Tabela 15 Bezrobotni wg czasu pozostawania bez pracy, stan na dzień 31.12.2005 r. Czas pozostawania bez pracy w miesiącach Wyszczególnienie Gmina Oświęcim 0-1 1-3 3-6 6-12 12-24 powyżej 24 80 159 115 131 133 223 Źródło: Materiały Gminy Oświęcim. 11.2. Organizacje pozarządowe na terenie Gminy Oświęcim. W 2006 roku na został opracowany i opublikowany Wykaz Organizacji Pozarządowych w Powiecie Oświęcimskim. Informator został opracowany przez Wydział Promocji Powiatu, Kultury i Sportu Starostwa Powiatowego w Oświęcimiu przy współudziale Komitetu doradczego reprezentującego organizacje pozarządowe. Pośród wymienionych organizacji gminy wiejskiej Oświęcim znajdują się m.in.: 1. Ludowy Klub Sportowy „HARMĘŻE”. W klubie zrzeszonych jest 100 członków. Do głównych jego celów należy: Upowszechnianie kultury fizycznej i sportu, Walka z alkoholizmem i narkomanią oraz patologiami społecznymi, Wpływ na prawidłowy rozwój fizyczny i psychofizyczny dzieci i młodzieży. Ważniejsze realizowane przedsięwzięcia i projekty: Gmina Oświęcim 2007 58 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Klub prowadzi działalność statutową. W oparciu o dotację z Urzędu Gminy Oświęcim, Organizacja imprez sportowych, Prowadzenie zajęć treningowych z młodzieżą i dziećmi oraz udział w rozgrywkach ligowych. 2. Ludowy Klub Sportowy „RAJSKO.” W klubie zrzeszonych jest 75 członków. Do głównych jego celów należy: rozwój różnych dyscyplin sportu oraz stałe podnoszenie jego poziomu, organizacja masowych imprez rekreacyjno – turystycznych, czynny udział w życiu kulturalnym, gospodarczym i społecznym oraz podnoszeniem poziomu kulturalnego i sportowego członków. Ważniejsze realizowane przedsięwzięcia i projekty: Budowa obiektu sportowego dla potrzeb sportowców i młodzieży szkół w Rajsku - Szkoły w Rajsku nie posiadają żadnego boiska sportowego na wolnym terenie. 3. Ochotnicza Straż Pożarna w Brzezince. Organizacja zrzesza 53 osoby. Do głównych jego celów należy: różnego rodzaju akcje ratowniczo – gaśnicze, propagowanie ochrony przeciwpożarowej, szkolenie młodzieży w zakresie ochrony przeciw pożarowej, działalność społeczna na terenie wsi i gminy Oświęcim. Ważniejsze realizowane przedsięwzięcia i projekty: ochrona przeciwpożarowa na terenie gminy – partner Urząd Gminy Oświęcim, współorganizacja imprez okolicznościowych i rekreacyjnych, propagowanie wiedzy ppoż. wśród młodzieży – Szkoła Podstawowa i Przedszkole Samorządowe w Brzezince. 4. Oświęcimskie Towarzystwo Oświatowe. Towarzystwo zrzesza 19 członków. Do głównych jego celów należy: inspirowanie i wspieranie działalności placówek oświatowo-wychowawczych i opiekuńczych, Gmina Oświęcim 2007 59 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim tworzenie i prowadzenie własnych placówek oświatowych i szkoleniowych, prowadzenie kursów, odczytów, poradnictwa dla rodziców, nauczycieli, uczniów, zabieganie o fundusze, tworzenie fundacji, gospodarowanie majątkiem, prowadzenie działalności informacyjnej, wydawniczej, gospodarczej, opiniowanie i zajmowanie stanowiska w sprawach dotyczących oświaty i wychowania, popieranie inicjatyw społecznych i ruchów, których cele są zbieżne z celami OTO. Ważniejsze realizowane przedsięwzięcia i projekty: prowadzenie szkół: Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Tadeusza Makowskiego, Społeczne Liceum Ogólnokształcące, Szkoła Policealna, Technikum Uzupełniające, prowadzenie szkolnych wymian międzynarodowych ze szkołami niemieckimi i francuskimi –Friedrich- Ebert – Gymnasium am Main, Statliches Gymnasium Bergschule Apolda, Gymnasium der Stadt Kerpen, Lycee Condorcet Saint Priest w ramach programów europejskich Sokrates-Comenius i Auschwitz. 5. Ludowy Klub Sportowy „PORĘBA” w Porębie Wielkiej. Klub zrzesza 90 członków. Do głównych jego celów należy: rozpowszechnianie kultury fizycznej wśród młodzieży i dzieci, organizacja imprez sportowych, zapobieganie patologiom młodzieży. 6. Ludowy Klub Sportowy „ZABORZANKA.” Do głównych jego celów należy: organizuje sekcje i szkolenia sportowe, otacza opieką zawodników oraz stwarza dogodne warunki do rozwoju różnych dyscyplin sportu, dąży do zapewnienia wysokiego poziomu kulturalnego, moralnego oraz sportowego zawodników i działaczy, organizuje różnego rodzaju zawody i inne imprezy sportowe oraz uczestniczy w państwowym i wewnątrz organizacyjnym systemie zawodów sportowych, od roku 2004 jest organizacją pożytku publicznego. Gmina Oświęcim 2007 60 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Ważniejsze realizowane przedsięwzięcia i projekty: Upowszechnianie kultury fizycznej i sportu- Urząd Gminy Oświęcim. 7. Ochotnicza Straż Pożarna w Dworach II. Straż zrzesza 57 członków (w tym 18 MDP – Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza). Do głównych jego celów należy: utrzymywanie wysokiej gotowości bojowej, nabór i szkolenie nowych członków (młodzieżowe drużyny pożarnicze), organizowanie imprez sportowo-rekreacyjnych. 8. Stowarzyszenie na rzecz opieki długoterminowej „Otwórzmy serca”. Stowarzyszenie zrzesza 26 członków. Do głównych jego celów należy: organizowanie i wspieranie inicjatyw mających na celu rozwój placówek opieki długoterminowej, współpraca z publicznymi i niepublicznymi zakładami opieki zdrowotnej w celu wypracowania optymalnego sposobu opieki długoterminowej nad chorymi, pomoc w nabywaniu lekarstw, sprzętu i materiałów medycznych oraz przedmiotów ułatwiających życie choremu, prowadzenie działań zmierzających do podniesienia wiedzy wśród chorych i ich opiekunów o nowoczesnych sposobach opieki i pielęgnacji, podejmowanie wszelkich innych działań mających wpływ na poprawę sytuacji osób wymagających opieki długoterminowej i ich rodzin. Ważniejsze realizowane przedsięwzięcia i projekty: Remont obiektu „Pałac” w Grojcu dla potrzeb pacjentów wymagających opieki długoterminowej. Poza w/w organizacjami pozarządowymi na terenie Gminy Oświęcim działa również: 9. Ludowy Klub Sportowy „PULS” w Broszkowicach. W klubie zrzeszonych jest 82 członków. Do głównych jego celów należy: rozwój różnych dyscyplin sportu oraz stałe podnoszenie jego poziomy, organizacja masowych imprez rekreacyjnych oraz turystycznych Gmina Oświęcim 2007 61 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim czynny udział w życiu kulturalnym, gospodarczym i społecznym oraz podnoszeniem poziomu kulturalnego i sportowego członków. Ważniejsze realizowane projekty i przedsięwzięcia: dział na rzecz rozwijania urządzeń i obiektów sportowych w Broszkowicach współdziała w dziedzinie kultur fizycznej z innymi organizacjami tj. OSP Broszkowice oraz Rada Sołecka, 10. Ludowy Klub Sportowy „SYGNAŁ” we Włosienicy. W klubie zrzeszonych jest 104 członków. Do głównych jego celów należy: rozwój różnych dyscyplin sportu oraz stałe podnoszenie jego poziomy, organizacja masowych imprez rekreacyjnych oraz turystycznych czynny udział w życiu kulturalnym, gospodarczym i społecznym oraz podnoszeniem poziomu kulturalnego i sportowego członków. 11. Ludowy Klub Sportowy „ISKRA” w Brzezince. W klubie zrzeszonych jest 88 członków. Do głównych jego celów należy: rozwój różnych dyscyplin sportu oraz stałe podnoszenie jego poziomy, organizacja masowych imprez rekreacyjnych oraz turystycznych czynny udział w życiu kulturalnym, gospodarczym i społecznym oraz podnoszeniem poziomu kulturalnego i sportowego członków. propaguje rozwój kultury fizycznej i turystyki poprzez aktywne uczestniczenie w realizacji programów środowiskowych. 12. Ludowy Klub Sportowy „SOLVIA” w Grojcu. W klubie zrzeszonych jest 105 członków. Do głównych jego celów należy: rozwój różnych dyscyplin sportu oraz stałe podnoszenie jego poziomy, organizacja masowych imprez rekreacyjnych oraz turystycznych czynny udział w życiu kulturalnym, gospodarczym i społecznym oraz podnoszeniem poziomu kulturalnego i sportowego członków. Gmina Oświęcim 2007 62 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim współdziała w zakresie rozwoju dyscyplin sportu oraz form aktywnego wypoczynku z właściwymi instytucjami i organizacjami. oraz 13. OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA W BROSZKOWICACH Organizacja zrzesza 60 osób Do głównych jego celów należy: różnego rodzaju akcje ratowniczo – gaśnicze, propagowanie ochrony przeciwpożarowej, szkolenie młodzieży w zakresie ochrony przeciw pożarowej, działalność społeczna na terenie wsi i gminy Oświęcim. Ważniejsze realizowane przedsięwzięcia i projekty: ochrona przeciwpożarowa na terenie gminy – partner Urząd Gminy Oświęcim, współorganizacja imprez okolicznościowych i rekreacyjnych, 14. OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA W GROJCU Organizacja zrzesza 40 osób Do głównych jego celów należy: różnego rodzaju akcje ratowniczo – gaśnicze, propagowanie ochrony przeciwpożarowej, szkolenie młodzieży w zakresie ochrony przeciw pożarowej, działalność społeczna na terenie wsi i gminy Oświęcim. Ważniejsze realizowane przedsięwzięcia i projekty: ochrona przeciwpożarowa na terenie gminy – partner Urząd Gminy Oświęcim, współorganizacja imprez okolicznościowych i rekreacyjnych, 15. OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA W HARMĘŻACH Organizacja zrzesza 72 osoby. Do głównych jego celów należy: różnego rodzaju akcje ratowniczo – gaśnicze, propagowanie ochrony przeciwpożarowej, szkolenie młodzieży w zakresie ochrony przeciw pożarowej, działalność społeczna na terenie wsi i gminy Oświęcim. Gmina Oświęcim 2007 63 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Ważniejsze realizowane przedsięwzięcia i projekty: ochrona przeciwpożarowa na terenie gminy – partner Urząd Gminy Oświęcim, współorganizacja imprez okolicznościowych i rekreacyjnych, 16. OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA W PORĘBIE WIELKIEJ Organizacja zrzesza 89 osób Do głównych jego celów należy: różnego rodzaju akcje ratowniczo – gaśnicze, propagowanie ochrony przeciwpożarowej, szkolenie młodzieży w zakresie ochrony przeciw pożarowej, działalność społeczna na terenie wsi i gminy Oświęcim. Ważniejsze realizowane przedsięwzięcia i projekty: ochrona przeciwpożarowa na terenie gminy – partner Urząd Gminy Oświęcim, współorganizacja imprez okolicznościowych i rekreacyjnych, 17. OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA W RAJSKU Organizacja zrzesza 64 osoby. Do głównych jego celów należy: różnego rodzaju akcje ratowniczo – gaśnicze, propagowanie ochrony przeciwpożarowej, szkolenie młodzieży w zakresie ochrony przeciw pożarowej, działalność społeczna na terenie wsi i gminy Oświęcim. Ważniejsze realizowane przedsięwzięcia i projekty: ochrona przeciwpożarowa na terenie gminy – partner Urząd Gminy Oświęcim, współorganizacja imprez okolicznościowych i rekreacyjnych, 18. OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA W STAWACH MONOWSKICH Organizacja zrzesza 64 osoby. Do głównych jego celów należy: różnego rodzaju akcje ratowniczo – gaśnicze, propagowanie ochrony przeciwpożarowej, szkolenie młodzieży w zakresie ochrony przeciw pożarowej, Gmina Oświęcim 2007 64 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim działalność społeczna na terenie wsi i gminy Oświęcim. Ważniejsze realizowane przedsięwzięcia i projekty: ochrona przeciwpożarowa na terenie gminy – partner Urząd Gminy Oświęcim, współorganizacja imprez okolicznościowych i rekreacyjnych, 19. OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA WE WŁOSIENICY Organizacja zrzesza 112 osób Do głównych jego celów należy: różnego rodzaju akcje ratowniczo – gaśnicze, propagowanie ochrony przeciwpożarowej, szkolenie młodzieży w zakresie ochrony przeciw pożarowej, działalność społeczna na terenie wsi i gminy Oświęcim. Ważniejsze realizowane przedsięwzięcia i projekty: ochrona przeciwpożarowa na terenie gminy – partner Urząd Gminy Oświęcim, współorganizacja imprez okolicznościowych i rekreacyjnych, 12. Rolnictwo Naturalne warunki dla rozwoju działalności rolniczej są na terenie Gminy Oświęcim bardzo korzystne – potwierdzają to wyższe niż średnie dla kraju wskaźniki jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej jak i bonitacyjnej oceny gleb, która dla gruntów ornych wynosi 60 – 78 punktów, a dla użytków zielonych 47 – 48 punktów. Postęp technologiczny, mechanizacja prac i wdrożenie nowoczesnych metod gospodarowania spowodowały także wzrost jednostkowych wydajności upraw. Wszystko to sprawia, że działalność rolnicza może być źródłem dochodu dla uprawiających ziemię na terenie Gminy Oświęcim. Wśród gmin wiejskich w powiecie oświęcimskim gmina Oświęcim zajmuje największą powierzchnię 7447 ha. Użytki rolne zajmują 47% tej powierzchni z czego grunty orne stanowią 76%. Niewielką powierzchnię gminy zajmują sady – 1,1%, pastwiska – 2,1%, łąki - 20,2%. Niewielka jest również powierzchnia zalesień, tylko 6,2%. Pozostałe grunty i nieużytki stanowią blisko 46,7% powierzchni gminy. Tabela 16 Struktura użytkowania gruntów w Gminie Oświęcim 2004-2005 (w ha). Gmina Oświęcim 2007 65 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Użytki Rolne w tym: Rok Pozostałe Grunty Powierzchnia i Razem Grunty Sady Łąki Pastwiska Gminy Lasy Nieużytki orne odłogi ugory Rolne 2004 7 447 3 509 2 688 543 87 36 712 73 383 3555 2005 7 447 3 502 2685 558 89 36 712 69 385 3560 Gospodarka rolna Gminy, aby sprostać wymogom zmieniającego się systemu – zwłaszcza jeśli chodzi o współdziałanie z gospodarką Unii Europejskiej, powinna nadal się przekształcać i realizować procesy modernizacji. Szczególnie wiąże się to z koniecznością zwiększania przeciętnego obszaru gospodarstw przy jednoczesnym obniżaniu liczby gospodarstw małych od 1 – 5 ha. Gmina Oświęcim charakteryzuje się silnym rozdrobnieniem gospodarstw rolnych. Przeważają gospodarstwa małe do 5 ha, które stanowią niemal 97% wszystkich gospodarstw. W latach 2004 - 2005 roku, udział (w ha) poszczególnych sektorów w gospodarowaniu gruntami rolniczymi na terenie Gminy Oświęcim przedstawiał się następująco: Tabela 17 Liczba i wielkość gospodarstw rolniczych w latach 2004-2005. Rok Ogółem 2004 1563 2005 1538 12.1. Liczba gospodarstw rolniczych [szt.] w tym: do 1 ha powyżej 1 od 5 od 10 ha od 20 ha od 50 ha włącznie ha do ha do do mniej do mniej do mniej mniej niż mniej niż niż niż 5 ha niż 10 20 ha 50 ha 100 ha ha 292 1189 60 12 8 1 281 1179 57 13 6 1 100 ha i więcej 1 1 Gleby. Gmina Oświęcim 2007 66 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Gleby występujące na terenie gminy Oświęcim związane są z budową geologiczną oraz rzeźbą terenu. Reprezentowane są głównie przez mady brunatne występujące w dolinach Wisły i Soły, o ciężkim składzie mechanicznym i bardzo zróżnicowanych warunkach wilgotnościowych, charakteryzujące się dość wysoką urodzajnością. Na pozostałym obszarze Kotliny Oświęcimskiej znajdującym się w obrębie Gminy Oświęcim występują gleby pseudobielicowe wytworzone z lessu występują na terenach płaskich lub łagodnych stokach; są słabo przepuszczalne, jednak zaliczane do gleb dobrych - mieszczą się w granicach I i III klasy bonitacyjnej. Charakteryzują się one dużą podatnością na intensywną erozję wodną, a w przypadku długotrwałej suszy w wyniku braku wilgotności oraz słabej zasobności w składniki pokarmowe wymagają nawożenia organiczno - mineralnego oraz wapnowania. Gleby brunatne wytworzone z lessu, położone są na terenach płaskich lub łagodnych stokach, charakteryzujące się dobrą strukturą i bardzo korzystnymi stosunkami powietrzno-wodnymi, słabo przepuszczalne, łatwo zaskorupiające się na powierzchni, wyługowane bądź kwaśne wymagające wapniowania. Na niewielkich obszarach gminy występują także: gleby brunatne namyte wytworzone z lessu o głębokim poziomie próchniczym; gleby brunatne powstałe z piasków - lekkie oraz przepuszczalne i przewiewne, łatwe w uprawie; mady glejowe wytworzone z pyłu - z reguły przeznaczane pod tereny łąkowe; gleby glejowe namyte wytworzone z lessu na torfach; gleby murszowe na podłożu mineralnym. Pod względem właściwości rolniczej gleb, na terenie gminy przeważają gleby średniej jakości, III i IV klasy bonitacyjnej, które stanowią łącznie ponad 86% gruntów ornych oraz 82% użytków zielonych. Gleby najlepszej klasy I występują jedynie we wsi Babice, ich udział jest znikomy – mniej niż 1% - w stosunku do powierzchni gminy. Gleby dobre II klasy występują na małych obszarach głównie w Babicach, Broszkowicach i Rajsku. Łącznie gleby I i II klasy stanowią 6,4 % powierzchni gminy, a z użytkami zielonymi (tylko II klasa) 7,8%. Gmina Oświęcim 2007 67 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim W zakresie rolniczej przydatności gleb w gminie dominuje kompleks drugi – pszenny dobry (48,0%), ósmy – zbożowo-pastewny mocny (34,0%) oraz pierwszy – pszenny bardzo dobry (6,4%). Udział pozostałych kompleksów glebowych w powierzchni gminy nie przekracza 4,0% powierzchni gruntów ornych. Natomiast w użytkach zielonych dominuje kompleks 2z – średni, klas III i IV (87,0%) i kompleks 3 z – użytki zielone słabe i najsłabsze, klas VI i VI (12,2 %) w stosunku do ich powierzchni. Tabela 18 Wykaz klasy gruntów ornych łącznie z sadami i ich powierzchnia w ha. Kl. I Kl. II Kl. III a Kl. III b Kl. IV a Kl. IV b Kl. V Kl. VI 20 183 537 595 1003 5662 220 17 Źródło: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Oświęcim. Tabela 19 Wykaz klasy gruntów użytków zielonych i ich powierzchnia w ha. Kl. I Kl. II Kl. III Kl. IV Kl. V Kl. VI 0 26 530 944 259 35 Źródło: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Oświęcim Największy udział w uprawach na terenie Gminy Oświęcim mają zboża – zajmują 1208 ha, co stanowi blisko 50% gruntów ornych, zaś dominującą uprawą w tym zakresie jest pszenica – 51,8 % zasiewów zbóż. Tabela 20 Powierzchnia zasiewów zbóż podstawowych. Ogółem Wyszczególnienie w ha w odsetkach Ogółem 1 208 100 Pszenica 626 51,8 Żyto 24 2,0 Jęczmień 370 30,6 Owies 83 6,9 Pszenżyto 106 8,8 Gmina Oświęcim 2007 68 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Niewielkie powierzchnie na terenie gminy zajmują uprawy poszczególnych gatunków drzew i krzewów. Wśród nich najbardziej popularne są jabłonie. Dokładne powierzchnie upraw drzew i krzewów w gminie przedstawia poniższe zestawienie: Tabela 21 Powierzchnia upraw - drzewa i krzewy owocowe, plantacje jagodowe. Wyszczególnienie Powierzchnia w ha w odsetkach Drzewa owocowe 32 100 Jabłonie 19 59,5 Grusze 3 8,4 Śliwy 3 10,4 Wiśnie 3 10,6 Czereśnie 2 4,9 Pozostałe 2 6,3 Krzewy owocowe i plantacje 4 100 Agrest 1 14,5 Porzeczki 1 41,8 Maliny 1 26,4 Pozostałe 1 17,3 jagodowe Uprawie gruntów w gminie towarzyszy hodowla zwierząt gospodarskich. Najwięcej gospodarstw zajmuje się hodowlą drobiu i bydła. Poniższa tabela przedstawia liczbę zwierząt w gospodarstwach rolnych w gminie Oświęcim w latach 2004 – 2005. Tabela 22 Zwierzęta gospodarskie w Gminie Oświęcim. Rodzaj zwierząt [sztuki fizyczne] Bydło Ogółem w tym : Trzoda chlewna Ogółem w tym : Owce Ogółem Gmina Oświęcim 2007 w tym: Kozy Konie Drób Ogółem w 69 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Rok krowy opasy maciory tuczniki samice starsze mleczne tym: 1- kury roczne nioski 2004 926 341 585 3814 409 3405 43 5 6 304 55 30765 15800 2005 911 337 574 3810 405 3405 38 4 4 386 53 32876 16339 Większość gospodarstw rolnych zajmuje się hodowlą zwierząt wyłącznie na potrzeby gospodarskie. Na terenie gminy funkcjonuje tylko jedna ubojnia oraz kilka zakładów przetwórstwa mięsnego. Ilość oraz struktura zakładów rolno-przetwórczych na terenie Gminy Oświęcim prezentuje zamieszczona poniżej tabela. Tabela 23 Zakłady rolno-przetwórcze w Gminie Oświęcim. Liczba zakładów rolno- przetwórczych [szt.] Rok Ogółem w tym: 2004 4 1 zakłady przetwórstwa mięsnego 3 2005 4 1 3 ubojnie/rzeźnie mleczarnie inne* - - - - * np. zakłady przetwórstwa roślinnego 13. Infrastruktura techniczna. Gmina Oświęcim 2007 70 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim W ciągu ostatnich kilkunastu lat Gmina Oświęcim nadrobiła wiele zaległości związanych z publiczną infrastrukturą techniczną. Dotyczy to zwłaszcza zaopatrzenia gospodarstw domowych w wodę oraz inne media. Jednakże nie we wszystkich dziedzinach udało się zaspokoić podstawowe potrzeby infrastrukturalne mieszkańców. Dużą bolączką jest bardzo niski stopień skanalizowania gminy oraz wymagająca szybkiej modernizacji oraz wielu remontów infrastruktura drogowa. Zaopatrzenie w wodę. 13.1. Potrzeby w zakresie zaopatrzenia w wodę mieszkańców Gminy Oświęcim są zaspokojone w 100% - z uwagi na rozbudowaną sieć wodociągową oraz wiele źródeł zaopatrzenia wodę, nie występują na terenie gminy deficyty w tym zakresie. Obecnie średnie zużycie wody w gminie kształtuje się na poziomie 116 dm 3/m d, a w gospodarstwach domowych wynosi 96 dm3/m d. Źródłami wody dla Gminy Oświęcim oraz sąsiedniego miasta Oświęcim są: stacja wodociągowa „Zasole” bazująca na wodach infiltracyjnych z rzeki Soły o wydajności ujęcia Ośr. = 8 640 m 3/d, (sołectwa: Rajsko, Pławy, Harmęże, Brzezinka, Babice, Broszkowice, Stawy Grojeckie), stacja wodociągowa „Zaborze” z ujęciem wód podziemnych o wydajności ujęcia Ośr. = 8 640 m3/d, (sołectwa: Zaborze, Poręba Wielka, Włosienica i Stawy Monowskie, Dwory II), wodociąg grupowy „KRAK”, zasilany wodą pobieraną ze zbiornika Czaniec i uzdatnianą na stacji wodociągowej w Kobiernicach, który jest również docelowym źródłem wody dla gminy Osiek, Chełmek oraz dla Libiąża i Chrzanowa (sołectwa Grojec i Łazy). Woda ujmowana z ujęcia infiltracyjnego „Zasole”, znajdującego się na lewym brzegu rzeki Soły podawana jest na stację uzdatniania „Zasole”, zlokalizowaną na terenie miasta Oświęcimia. Znaczna część ujęcia, tj. większość studni infiltracyjnych znajduje się na terenie gminy Oświęcim, pozostałe na terenie miasta. Gmina Oświęcim 2007 71 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Ujęcie „Zaborze”, składa się z 11 studni wierconych, zlokalizowanych na terenie gminy oraz miasta Oświęcim. Woda pobierana jest z utworów czwartorzędowych. Poziom wodonośny związany jest z przepuszczalnymi utworami żwirowo- piaszczystymi, które zalegają na nieprzepuszczalnym podłożu iłów mioceńskich. Jest to poziom ciągły o dużym rozprzestrzenieniu, a tym samym o dużej zasobności i znaczeniu. Tworzy on w rejonie Oświęcimia i na obszarze kilkunastu kilometrów w dolinie Wisły z jej biegiem Główny Zbiornik Wód Podziemnych (GZWP) o numerze 449, wymagający szczególnej ochrony (obszary ONO i OWO). Teren ujęcia leży na prawobrzeżnej wysokiej terasie rzeki Wisły i Soły oraz częściowo na terasie niskiej rzeki Soły. Głębokość studni waha się od 10,0 m do 23,6 m. Woda pobierana jest za pomocą pomp głębinowych i rurociągiem zbiorczym doprowadzana jest do stacji uzdatniania wody zlokalizowanej na terenie gminy. W obu ww. stacjach uzdatniania woda poddawana jest procesom odżelaziania, filtracji pospiesznej i dezynfekcji. Dodatkowo ilość wody uzupełniana jest poprzez zakup z wodociągu „KRAK”. Gmina Oświęcim zaopatrywana jest w wodę do picia i potrzeb gospodarczych przez Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji, które od roku 1998 jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, z udziałami Miasta Oświęcimia i Gminy Oświęcim. Cechą charakterystyczną systemu zaopatrzenia w wodę na tym terenie jest silne powiązanie z gminami sąsiednimi, a szczególnie z miastem Oświęcim. 13.2. Sieć wodociągowa. Przez teren gminy z południa na północ (przez sołectwo Grojec) przebiega magistrala wodociągu „KRAK” ~ 1000 mm, z której zaopatrywane są w wodę m.in. miasto i gmina Oświęcim. Magistrala ta odchodzi w gminie Wilamowice od wodociągu GO-CZA przeznaczonego głównie dla potrzeb Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Woda pobierana jest ze zbiornika Czaniec na rzece Sole i uzdatniana na stacji wodociągowej w Kobiernicach. Przez teren gminy ze wschodu na zachód (sołectwa: Włosienica, Poręba Wielka i Zaborze), przebiegają magistrale: 2 x ~ 1400 mm - przerzut wody surowej z rzeki Skawy, 3 x ~ 1200 mm (sołectwo Broszkowice) - przerzut wody surowej z rzeki Soły i Skawy. Gmina Oświęcim 2007 72 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim W Broszkowicach funkcjonuje ujęcie jazowe - przerzutowe do zbiornika Dziećkowice. Na terenie gminy we wszystkich sołectwach i przysiółkach, funkcjonuje rozdzielcza sieć wodociągowa. Z wodociągów korzysta około 97% mieszkańców gminy, tj. ok. 16 190 osób (dane na koniec 2005 r.). Do sieci wodociągowej podłączonych jest 4301 budynków, w tym 4190 mieszkalnych i 111 budynków niemieszkalnych. Długość sieci wodociągowej bez przewodów magistralnych wynosi 268 km, w tym: sieć rozdzielcza -160,2 km, indywidualne podłączenia do odbiorców - 107,8 km. Najstarsza sieć wodociągowa funkcjonuje na terenie Brzezinki i Zaborza, a najnowsza w sołectwie Pławy i Harmęże. Większość sieci pochodzi z lat siedemdziesiątych. Sieć wykonana jest głownie z rur PVC, a jej stan techniczny określa się jako bardzo dobry bądź średni (Brzezinka, Rajsko, Stawy Monowskie, Zaborze). Sieć główna na terenie sołectwa Dwory II, wybudowana w latach 19721975, wykonana jest w 90% z rur azbestowo-cementowych (AC). Wielkość strat wody w sieci wynosi 10,3 %(2005r.) co w przeliczeniu na rok i 1 km długości sieci wodociągowej, daje 1080,5m3. 13.3. Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków Infrastruktura w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków jest na terenie Gminy Oświęcim słabo rozwinięta, a jej rozbudowa stanowi główny przedmiot długookresowych planów rozwojowych gminy. Kanalizacja sanitarna istnieje tylko w sołectwie Zaborze - łączna długość sieci wynosi 6,2 km, w tym 1,5 km stanowią podłączenia do 246 budynków mieszkalnych. Z tego krótkiego odcinka sieci kanalizacyjnej korzysta około 1100 mieszkańców, co stanowi 7,1% mieszkańców gminy. Sieć kanalizacyjna w Zaborzu posiada średnice od 200 do 400 mm, pochodzi z lat 1968-2004, a jej stan techniczny jest średni. W ciągu roku zdarzają się awarie których główną przyczyną są blokady przepływu. Gmina Oświęcim 2007 73 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Sołectwa Brzezinka i Broszkowice posiadają nie zinwentaryzowaną poniemiecką sieć kanalizacji ogólnospławnej. Poprzez system kanalizacyjny miasta Oświęcim ścieki sanitarne z Zaborza odprowadzane są do Miejsko-Przemysłowej Oczyszczalni Ścieków (MPOŚ) w Oświęcimiu, zlokalizowanej w Monowicach na terenach będących własnością Firmy Chemicznej „Dwory” SA. Projektowana przepustowość tej oczyszczalni dla części komunalnej wynosi 36 000 m3/d. Średni przepływ dobowy ścieków komunalnych oscyluje ok. 7 tys. m3/d, co daje znaczną rezerwę przepustowości MPOŚ, pozwalającą na przyjęcie ścieków socjalno-bytowych z sąsiednich terenów. Stosowana w MPOŚ technologia oczyszczania ścieków opiera się na dwóch oddzielnych ciągach technologicznych, tj. mechanicznego oczyszczania ścieków miejskich oraz i mechanicznego fizykochemicznego oczyszczania ścieków przemysłowych, które następnie łączą się ze sobą, a ścieki poddawane są wspólnie oczyszczaniu biologicznemu. Odbiornikiem oczyszczonych ścieków jest potok Macocha - Porębska (Stawy Monowskie), uchodzący do kanału lateralnego „Dwory-Las”, a następnie rzeka Wisła. W roku 2005 z terenu gminy Oświęcim odprowadzono poprzez kanalizację sanitarną miasta Oświęcimia do MPOŚ zaledwie 56 588 m3 ścieków. Gmina Oświęcim rozpoczęła już budowę kanalizacji sanitarnej dla sołectw Babice, Broszkowice, Brzezinka. W sołectwie Harmęże realizowana jest oczyszczalnia ścieków o wydajności docelowej 176 m3/d, wraz z systemem kanalizacji sanitarnej. Do oczyszczalni będzie podłączony, oprócz zabudowy mieszkaniowej, Zespół Szkolno-Przedszkolny oraz klasztor i dom pielgrzyma. Osad z oczyszczalni wywożony będzie na Miejsko-Przemysłową Oczyszczalnie Ścieków w Oświęcimiu. Oczyszczalnia w Harmężach będzie również przyjmować ścieki dowożone. Odbiornikiem oczyszczonych ścieków będzie Młynówka Harmężówka (dopływ Wisły). Na pozostałym obszarze gminy Oświęcim ścieki są gromadzone w przydomowych zbiornikach o różnej konstrukcji; są one okresowo opróżniane, a ścieki najczęściej wywożone na pola uprawne i łąki. Ścieki z budynków użyteczności publicznej są wywożone taborem asenizacyjnym do stacji zlewnej zlokalizowanej w pobliżu MPOŚ w Oświęcimiu. Gmina Oświęcim 2007 74 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Nieszczelne lub przelewowe szamba oraz nawożenie użytków rolnych ściekami jest główną przyczyną zanieczyszczenia gruntu, wód podziemnych i powierzchniowych na terenie gminy. Problem ten powinno rozwiązać szybkie skanalizowanie pozostałej części gminy. 13.4. Gospodarowanie odpadami. Głównymi źródłami wytwarzania odpadów komunalnych na terenie Gminy Oświęcim są: gospodarstwa domowe oraz obiekty infrastruktury takie jak: obiekty handlowo – usługowe, administracja i szkolnictwo oraz obiekty turystyczne. W sektorze komunalnym w skali roku powstaje w gminie ok. 3 665,6 Mg odpadów. Zbiórką i transportem tego typu odpadów zajmują się na terenie gminy: Zakład Usług Komunalnych w Oświęcimiu; Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe „EKO-KOMBID” z Włosienicy. Dzięki opracowaniu przez Gminę Oświęcim „Planu Gospodarowania Odpadami” założono katalog działań mających na celu poprawę aktualnego stanu gospodarki odpadami komunalnymi. Wśród działań tych należy wymienić zwłaszcza: podjęcie działań w zakresie uporządkowania pod względem organizacyjnym systemów zbiórki i transportu odpadów, podniesienie świadomości społecznej mieszkańców gminy, podniesienie skuteczności selektywnej zbiórki odpadów, rozwój selektywnej zbiórki odpadów wielkogabarytowych, budowlanych oraz niebezpiecznych, zapewnienie skutecznych i zgodnych z wymogami ochrony środowiska rozwiązań w zakresie odzysku, recyklingu i unieszkodliwiania odpadów, intensyfikacja działań w zakresie zamykania dzikich składowisk odpadów. W zakresie gospodarki odpadami od podmiotów gospodarczych Gmina będzie egzekwować ograniczenie ilości wytwarzanych odpadów, odzysk i unieszkodliwianie odpadów poza składowaniem, a w przypadku braku takich możliwości ich bezpieczne składowanie poza terenem Gminy. Gmina Oświęcim 2007 75 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Dużym problemem Gminy Oświęcim jest duża ilość azbestu - odpady zawierające azbest klasyfikowane są jako odpady niebezpieczne i gospodarka nimi obwarowana jest szczególnymi wymogami formalno-prawnymi. Gmina Oświęcim może się pochwalić zajęciem w 2006 roku III miejsca w ogólnopolskim konkursie „Gmina bez azbestu”. Prowadzona w gminie gospodarka w zakresie odpadów opiera się na segregowaniu już w miejscu ich powstawania a także zbiórce, transporcie, odzysku i unieszkodliwianiu odpadów. Odpady z terenu gminy wywożone są na komunalne składowisko odpadów w mieście Oświęcim. Odpady niebezpieczne mogą być składowane na nowym składowisku odpadów szkodliwych Firmy Chemicznej „Dwory” SA w Oświęcimiu, które jest zlokalizowane w sąsiedztwie składowiska odpadów komunalnych. 13.5. Elektroenergetyka Sieć elektroenergetyczna obszarów wiejskich gminy Oświęcim jest bardzo ściśle związana z infrastrukturą elektroenergetyczną gmin sąsiadujących i pobliskich. Więzy te są przede wszystkim rezultatem specyficznego ukształtowania tych obszarów, okalających ośrodek miejski i przemysłowy - miasto Oświęcim. Źródła zaopatrzenia w energię elektryczną usytuowane w części wiejskiej gminy Oświęcim, (GPZ w Porębie Wielkiej i Rajsku) zaopatrują nie tylko gminę, ale także miasto Oświęcim oraz inne gminy ościenne. Z kolei tereny wiejskie gminy Oświęcim korzystają z dostaw energii ze źródeł zlokalizowanych na terenie miasta Oświęcim (GPZ w Oświęcimiu i Oświęcimiu Dworach) i na terenach gmin sąsiadujących (GPZ w Kętach, Chełmku, Wadowicach). Przez teren gminy Oświęcim przebiegają trasy licznych elektroenergetycznych linii zasilających: linii 220 kV, elektroenergetycznego, stanowiących wiążących stacjami Komorowice (Bielsko Biała), elementy elementy Poręba krajowego pierścienia, Wielka, systemu powiązanego Bieruń, Jaworzno, Byczyna, Skawina; Gmina Oświęcim 2007 76 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim linii 110 kV, otaczających miasto Oświęcim oraz dostarczających energię do gmin ościennych; linii 15 kV, o znaczeniu lokalnym, doprowadzających energię elektryczną do poszczególnych miejscowości w gminie i mieście Oświęcim oraz w gminach sąsiadujących. Obszary wiejskie gminy Oświęcim są zasilane ze stacji elektroenergetycznych (GPZ) usytuowanych zarówno na terenie gminy, jak i poza jej granicami: GPZ 220/110 kV/ ŚN Poręba Wielka, GPZ 110/15 kV Rajsko, GPZ 110/15 kV Oświęcim, GPZ 110/15 kV Oświęcim-Dwory, GPZ 110/15 kV Kęty, Wadowice, Chełmek. Energia elektryczna na teren gminy jest dostarczana liniami napowietrznymi 15 kV, wyprowadzonymi z wymienionych powyżej obiektów elektroenergetycznych. Linie średniego napięcia 15 kV zasilają transformatory 15/0,4 kV, za których pośrednictwem energia elektryczna jest przesyłana odbiorcom - poprzez sieć rozdzielczą niskiego napięcia. 13.6. Zaopatrzenie w gaz. Istniejący system zaopatrzenia w gaz wystarcza do zabezpieczenia obecnych jak i przyszłych potrzeb mieszkańców oraz wytwórczości i usług. Sieć gazową średnioprężną i niskoprężną na terenie Gminy Oświęcim eksploatuje Rozdzielnia Gazu Oświęcim, zaś gazociągi wysokoprężne Rejon Gazowniczy w Bielsku-Białej. Rozdzielnia Gazu Oświęcim obsługuje wszystkie miejscowości na terenie gminy za wyjątkiem sołectw: Harmęże i Pławy, co stanowi około 90% terenu całej gminy. Sumaryczna długość sieci gazowej rozdzielczej na terenie gminy Oświęcim wg stanu na dzień 31.01.1999 r. wynosi: sieć gazowa średnioprężna - 171,7 km(w tym przyłącza - 61,3 km); sieć gazowa niskoprężna - 40,4 km (w tym przyłącza - 12,3 km). Najstarsza sieć gazowa średnioprężna funkcjonuje w sołectwach: Rajsko, Brzezinka, Babice i Zaborze. Pozostała sieć pochodzi z początku lat 90-tych. Gmina Oświęcim 2007 77 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Ciągłość dostaw gazu zapewnia zasilanie systemu gazowego z kilku stacji redukcyjno-pomiarowych położonych na terenie gminy oraz miasta Oświęcim. Rozdzielnia Gazu Oświęcim eksploatuje cztery stacje redukcyjno-pomiarowe w Rajsku i Grojcu, Grojcu - Stawach Grojeckich i Zaborzu. Przez teren gminy przebiegają następujące gazociągi wysokiego ciśnienia: ø 400 CN 6,3 MPa relacji Oświęcim - Bielsko-Biała, ø 400 CN 2,5 MPa relacji Oświęcim - Świerklany, ø 150 CN 2,5 MPa relacji Oświęcim - Kęty, ø 65 CN 2,5 MPa do stacji redukcyjno pomiarowej w Grojcu, ø 50 CN 2,5 MPa do stacji redukcyjno pomiarowej w Rajsku. 13.7. Komunikacja. Istotne znaczenie dla powiązań zewnętrznych Gminy Oświęcim tworzą linie kolejowe PKP wraz z pobliską stacją węzłową Oświęcim. Przez obszar gminy Oświęcim przebiegają 3 linie kolejowe: Chrzanów – Oświęcim - Czechowice – Dziedzice, ze stacją kolejową w Oświęcimiu; Oświęcim – Mysłowice, ze stacją kolejową w Oświęcimiu; Oświęcim – Zator – Kraków, ze stacjami kolejowymi w Oświęcimiu, Dworach i Włosiennicy. Gęstość sieci drogowej na terenie giny wynosi 2,8 km/km2 i jest 2,6 - krotnie większa od średniej gęstości dla kraju 1,09 km/km2. Podstawowymi elementami sieci drogowej gminy są: na kierunku wschód – zachód: droga krajowa nr 44 Tychy - Oświęcim - Zator - Skawina – Kraków; na kierunku północ-południe: - droga wojewódzka nr 933 Chrzanów – Oświęcim – Brzeszcze; - droga wojewódzka nr 948 Oświęcim-Kęty. Od tych dróg odchodzą drogi powiatowe: po stronie północnej i zachodniej: - nr 04-103 Oświęcim – do wiaduktu (ul. Grunwaldzka) od drogi krajowej nr 44; Gmina Oświęcim 2007 78 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim - nr 1877 K (dawna 04-104) Babice – Brzezinka - Harmęże; - nr 1878K (dawna 04-105) Muzeum - Pławy; - nr 1898 K (dawna 04-111) Stawy Monowskie – Dwory II; - nr 04-112 Oświęcim-Dwory. po stronie południowej: - nr 04-106 Oświęcim – Zaborze-Poręba Wielka od drogi krajowej nr 44; - nr 1867 K (dawna 04-107) Grojec - Zaborze-Oświęcim od drogi krajowej nr 44; - nr 1864 K (dawna 04-108) Grojec – Polanka Wielka; - nr 1866 K (dawna 04-110) Poręba –Włosienica; - nr 1868 K (dawna 04-122 ) Rajsko - Skidziń. Oprócz powyższych dróg, na terenie gminy Oświęcim znajduje się ok. 152,82 km rozproszonych dróg gminnych. Większość tych dróg liczy nie więcej niż kilkaset metrów długości. W najbliższej okolicy Gminy Oświęcim przebiegają realizowane i planowane do realizacji autostrady A-4 i A-1. Tabela 24Struktura sieci drogowej Gminy Oświęcim. Rodzaj dróg Długość km Udział % krajowe 6,870 3 wojewódzkie 10,242 5 powiatowe 38,898 19 gminne 152,820 73 razem 208,83 100 Źródło: Materiały Gminy Oświęcim. Dobra jest dostępność Oświęcimia do dwóch najważniejszych portów lotniczych południowej Polski: Balice ok. 60 km, Pyrzowice ok. 70 km. Komunikacja zbiorowa na terenie gminy obsługiwana jest przez PKS Oświęcim (linie przelotowe); linie podmiejskie obsługuje MZK Oświęcim. Gmina Oświęcim 2007 79 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 14. Zagospodarowanie przestrzenne gminy. Gmina Oświęcim sukcesywnie uzupełnia miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, wydzielając strefy pod inwestycje budowlane (głównie budownictwo mieszkaniowe) oraz usługi i handel. Nie ma w gminie miejsc przeznaczonych na inwestycje w przemysł – charakter gminy, stanowiącej zaplecze dla dużego ośrodka miejskiego i przemysłowego, jakim jest miasto Oświęcim, wyklucza potrzebę funkcjonowania w obrębie gminy większej ilości podmiotów przemysłowych. Władze gminy nie widzą konieczności pozyskiwania nowych inwestorów również z uwagi na chęć zachowania walorów przyrodniczych i czystego środowiska naturalnego, co wiąże się z promowaniem przede wszystkim funkcji turystycznych gminy. Miejscowe plany zagospodarowania przewidują w poszczególnych sołectwach tereny pod inwestycje – większość z nich stanowi własność prywatną. W sołectwie Babice znajduje się jeden największy kompleks inwestycyjny Gminy Oświęcim usytuowany wzdłuż ul. Krakowskiej. Tereny te stanowią własność prywatną i przewidziane są w obowiązującym planie jako obszary przemysłowe. Teren ten nie jest uzbrojony. W sołectwie tym znajduje się także obszar wydzielony pod usługi komercyjne (przy ul. Spacerowej). Jest to teren w pełni uzbrojony, również stanowi własność prywatną. W sołectwie Broszkowice przeznaczono część terenów pod usługi komercyjne (pas wzdłuż ul. Krakowskiej i Zgodnej). Tereny te są uzbrojone w sieć wodociągową i stanowią własność prywatną. Aby móc je użytkować należy urządzić zjazdy do poszczególnych działek. W sołectwie Zaborze teren przeznaczony pod działalność gospodarczą przy ul. Jezioro i Zatorskiej jest nieuzbrojony. Należy urządzić zjazd, a także uporządkować teren – podnieść go do poziomu drogi. Obszar ten liczy ok. 1,97 ha i stanowi własność prywatną. W sołectwie Rajsko, przy ul. Pszczyńskiej, teren przeznaczony pod działalność gospodarczą jest w pełni uzbrojony i zagospodarowany. Teren ten zabudowany jest budynkiem starej szkoły i również stanowi własność prywatną. W sołectwie Poręba Wielka przy drodze powiatowej teren przeznaczony pod działalność gospodarczą jest usytuowany przy ul. Wadowickiej, a należy do Kółka Rolniczego; jest w pełni uzbrojony i zagospodarowany. Gmina Oświęcim 2007 80 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim W sołectwie Włosienica wzdłuż ul. Długiej, ul. 1-go Maja i ul. Lazurowej leżą działki przeznaczone pod budownictwo mieszkaniowe z towarzyszącymi usługami. Działki są nieuzbrojone i stanowią własność prywatną. W sołectwie Brzezinka tereny bezpośrednio przyległe do obozu planuje się przeznaczyć pod parkingi, a także działalność usługową, zgodnie z obowiązującym planem otoczenia KL Auschwitz - Birkenau. Wydzielone zostały także obszary zabudowy mieszkaniowej z towarzyszącą im infrastrukturą usługową. Przy ul. Pławskiej wydzielono tereny pod zabudowę produkcyjno-usługową. Tereny te nie będące własnością Gminy są w pełni uzbrojone. 14.1. Obowiązujące plany miejscowe. Cały teren Gminy Oświęcim objęty jest Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego opracowanym w dniu 18.10.2002 roku przez dr inż. arch. Barbarę Zastawniak. W poszczególnych sołectwach obowiązują wielokrotnie aktualizowane plany miejscowe zagospodarowania przestrzennego. Tabela 25 Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, stan na koniec 2006 roku. Data Miejscowość uchwaleni Autor Tytuł a BROSZKOWICE 30 XII 2002 Powierzchni opracowania a Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Broszkowicach gmina Oświęcim w rejonie ul. Krakowskiej i Zgodnej 19 ha Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW BABICE 10 XII 2003 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w rejonie Greglów, Załamie w Babicach, gmina Oświęcim 17,8 ha Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW BABICE 3 VII 2002 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przy ul. Krakowskiej 0,95 ha Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW Gmina Oświęcim 2007 81 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim BABICE 10 XII 2003 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Sołectwie Babice w rejonie ul. 17,6 ha Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW BABICE 29 XII 2005 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w sołectwie Babice w rejonie ul. Krakowskiej 37,31 ha Mgr inż. arch. Janusz Orzeł pracownia urbanistyczna w Rybniku BABICE 01 VI 2005 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w sołectwie Babice w rejonie ul. Spacerowa, Greglów, Załawie 20,08 ha Mgr inż. arch. Janusz Orzeł pracownia urbanistyczna w Rybniku BABICE 06 VII 2005 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w sołectwie Babice rejonie ul. Śląskiej Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Grojcu gmina Oświęcim ul. M Radziwiłł 1,74 ha Mgr inż. arch. Janusz Orzeł pracownia urbanistyczna w Rybniku Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Grojcu gmina Oświęcim ul Ogrodowa i Przecznica Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Zaborzu gmina Oświęcim ul 37,87 ha Mgr inż. arch. Janusz Orzeł pracownia urbanistyczna w Rybniku 2,6 ha Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Zaborzu gmina Oświęcim ul. Jezioro 1,94 ha Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW GROJEC 31 III 2004 GROJEC 1 VI 2005 ZABORZE 30 XII 2002 ZABORZE 24 IV 2002 Gmina Oświęcim 2007 25 ha 82 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim ZABORZE 18 II 2004 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Zaborzu gmina Oświęcim ul. Borowiec 23,7 ha Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW ZABORZE 1 VI 2005 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Zaborzu gmina Oświęcim ul. Witaminka i Grojecka 15,5 ha Mgr inż. arch. Janusz Orzeł pracownia urbanistyczna w Rybniku STAWY 29 V 2002 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Stawach Monowskich gmina Oświęcim 30 ha RAJSKO 13 II 2002 1,3 ha RAJSKO 6 VII 2005 RAJSKO 30 XII 2002 RAJSKO 30.XII.2002 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Rajsku gmina Oświęcim ul Pszczyńska Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Rajsku gmina Oświęcim ul. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Rajsku gmina Oświęcim ul. Przemysłowej Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Rajsku w rejonie ul. Prostej i Krętej PORĘBA WIELKA 12.XI.2003 Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW Mgr inż. arch. Janusz Orzeł pracownia urbanistyczna w Rybniku Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczn a MAM KRAKÓW Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczn a MAM KRAKÓW MONOWSKIE Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Porębie Wielkiej w rejonie ul.Wadowickiej Gmina Oświęcim 2007 5,4 ha 1,04 ha 34,5 0,78 ha 83 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim PORĘBA WIELKA 02.III.2005 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Porębie Wielkiej w rejonie ul.Przedzieleń, Krokusowej 21,6 PORĘBA WIELKA 02.III.2005 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Porębie Wielkiej w rejonie ul. wYKRĘT 3,08 ha PORĘBA WIELKA 1.VI.2005 18,83 ha WŁOSIENICA 18.II.2005 WŁOSIENICA 18.II.2005 BRZEZINKA 1.VI.2005 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Porębie Wielkiej w rejonie ul.Wadowickiej, Nowy Świat Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego we Włosienicy, w rejonie ul. 1-go Maja, Dąbrówki, Widok, Młyńska, Sośnina Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego we Włosienicy w rejonie ul. 1-go Maja, Lawendowa, Długa Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Brzezince w rejonie ul. Szkolnej, Babickiej HARMĘŻE 6.VII.2005 BRZEZINKA, PŁAWY, HARMĘŻE 30XII.2002 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w Harmężach w rejonie ul. Borskiej Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru w otoczeniu pomnika zagłady Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu Gmina Oświęcim 2007 Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczn a MAM KRAKÓW Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczn a MAM KRAKÓW Mgr inż. arch. Janusz Orzeł pracownia urbanistyczna w Rybniku 22,05 Mgr inż. arch. Janusz Orzeł pracownia urbanistyczna w Rybniku 26,6 ha Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW Mgr inż. arch. Janusz Orzeł pracownia urbanistyczna w Rybniku 22,71 ha 27,02 ha 661 ha Mgr inż. arch. Janusz Orzeł pracownia urbanistyczna w Rybniku Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW 84 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim PORĘBA WIELKA HARMĘŻE BABICE WŁOSIENICA PORĘBA WIELKA 15. 6.X.2004 Zmiana Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania Sołectwa Poręba Wielka w gminie Oświęcim 19.IX.2006 Zmiana planu w otoczeniu AuschwitzBirkenau w jednostce 12 RP w sołectwie Harmęże prace trwają zmiana jednostki 12 RP – 1 RU 05.VII.2006 Zmiana planu zagospodarowania przestrzennego w sołectwie Babice w rejonie ul. Spacerowej, Greglów – prace trwają, zmiana dotyczy rozwiązań komunikacyjnych 26.IV.2006 Zmiana planu zagospodarowania przestrzennego w sołectwie Włosienica w rejonie ul.Lazurowej, 1-go Maja, Długiej – zmiana zapisu 19.X.2005 Zmiana Planu w sołectwie Poręba Wielka w rejonie ul. Przydzieleń, Wadowickiej, Nowy Świat – zmiana rozwiązań komunikacyjnych 1028 ha Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW 2 ha Mgr inż. Jadwiga Pachołek 17,8 ha Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW 26,6 ha Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW 18,83 ha Mgr inż. arch. Andrzej Zastawnik pracownia architektoniczna MAM KRAKÓW Inwestycje gminne. Gmina Oświęcim prowadzi działalność inwestycyjną mając na uwadze konieczność zapewnienia ciągłego rozwoju lokalnego oraz wzrost poziomu życia oraz bezpieczeństwa mieszkańców. W okresie 2003-2006 zrealizowano m.in. następujące inwestycje gminne: Gmina Oświęcim 2007 85 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Budowa sali gimnastycznej w Rajsku - W roku 2002 przystąpiono do budowy sali gimnastycznej wraz z zapleczem socjalnym i przewiązką, łączącą Szkołę Podstawową i Gimnazjum w Rajsku. W roku 2006 nastąpił odbiór końcowy i uroczyste otwarcie Ponadto wykonano projekt remontu drogi na odcinku, na którym znajduje się sala gimnastyczna oraz parking. Do robót budowlanych w w/w zakresie Gmina przystąpi w roku 2007. Budowa zamknie się kwotą ok. 4.500.000zł. Remont sali gimnastycznej Gimnazjum Gminnego Nr 2 w Zaborzu - w roku 2002 oddano do użytkowania nowo wybudowany obiekt Gimnazjum Gminnego Nr 2 w Zaborzu, który został połączony przewiązką z obiektem LKS-u „Zaborzanka”. W roku 2003 Gmina podjęła decyzję wykonania remontu sali gimnastycznej wewnątrz budynku i na zewnątrz poprzez wykonanie przełożenia parkietu, malowania ścian, elewacji zewnętrznej budynku sali, tak aby te dwa budynki stanowiły jeden obiekt oświatowo-sportowy. Dom Ludowy wraz z Remizą OSP w Harmężach - budowę rozpoczęto w roku 2002 i prowadzona jest etapami tj.: fundamenty, stan surowy otwarty, stan surowy zamknięty. W 2005 roku podpisano umowę na wykonanie wszystkich instalacji w budynku oraz roboty wykończeniowe zewnętrzne i wewnętrzne. Gmina wystąpiła o dofinansowanie tego zadania inwestycyjnego w ramach programu „Odnowa Wsi”, stąd ukończenie budowy planuje się na dzień 31.07.2007 roku. W ramach dofinansowania gmina planuje wykonać ukształtowanie terenu wokół budynku poprzez wykonanie ciągów pieszych placu manewrowego, nowego ogrodzenia oraz parkingów. Opracowanie projektu oczyszczalni ścieków w Harmężach o wydajności docelowej 176 m3//d - prace przygotowawcze umożliwiające rozruch oczyszczalni ścieków w Harmężach W latach 2002-2005 wykonano niwelację terenu pod oczyszczalnię ścieków, a także wykonano projekty pompowni oraz przyłączy domowych do istniejącej sieci kanalizacyjnej. Gmina Oświęcim 2007 86 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Kanalizacja sanitarna Babice - Broszkowice - Brzezinka – przeprowadzono prace w celu skanalizowania sołectw Babice – Broszkowice - Brzezinka. Wykonano odcinek kanalizacji ø400 o dł. 119 mb wraz z przejściem pod ul. Krakowską. Uzyskano pozwolenie na budowę kanalizacji sanitarnej dla części sołectwa Babice wraz z dojściem do sołectwa Brzezinka o łącznej projektowanej długości 11,6 km wraz z czterema pompowniami. Od Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów pozyskano projekt kanalizacji dla sołectwa Broszkowice, na który Gmina Oświęcim uzyskała pozwolenie na budowę. W 2006 roku rozpoczęto także przygotowania do realizacji etapu II tego projektu. Gmina Oświęcim wystąpiła z wnioskiem o dofinansowanie tego zadania inwestycyjnego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, sporządziła wniosek, przeszła wszystkie etapy weryfikacji pozytywnie i znalazła się na I miejscu listy rezerwowej. Gmina przystąpiła do realizacji zadania z własnych środków zabezpieczonych w budżecie Gminy. Wykonano odcinek kanalizacji sanitarnej w kierunku torów kolejowych w Babicach, następnie zostanie wykonane przejście kanalizacją pod torami w kierunku ul. Grunwaldzkiej w Babicach na tym etapie zostaną zakończone roboty w 2006r. Całkowity termin zakończenia budowy wyznaczono do na dzień 31.05.2008 roku. kanalizacja sanitarna Zaborze ul. Pod Górka - wykonano kolektor kanalizacji sanitarnej PVC o śred. 250 i 160 mm o dł. 491 m w Zaborzu w ul. Pod Górką. kanalizacja deszczowa na Zaborzu - w trakcie realizacji jest kanalizacja deszczowa na Zaborzu w rejonie ul. Jaworowej i Jutrzenki. Wykonano w/w kanalizację w ul. Jaworowej i częściowo w ul. Jutrzenki. Do końca roku 2007 zostanie wykonana kanalizacja deszczowa w ulicach: Sosnowa, Jałowcowa, Cisowa. W roku 2004 wykonano odcinek kanalizacji sanitarnej PVC o śred. 200mm i dł. 266m przy ul. Grojeckiej. Gmina Oświęcim 2007 87 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim kolektor kanalizacji sanitarnej EMPOŚ – Oświęcim – Przeciszów - Polanka Wielka - w latach 2002-2003 wraz z Gminą Przeciszów i Polanka Wielka wykonano kolektor tłoczny o długości 4757 m w sołectwie Stawy Monowskie wraz z pompownią w Przeciszowie. Wybudowany kolektor umożliwi w przyszłości odprowadzanie ścieków z sołectw Stawy Monowskie, Włosienica i Poręba Wielka. Ponadto w roku 2004 wykonano m. in. regulację studzienek ulicznych w Rajsku, wykonano remont przepustu drogowego w sołectwie Włosienica oraz odtworzenie rowów przydrożnych przy ul. Kółkowej w Grojcu; współfinansowano z Zarządem Dróg Powiatowych w Oświęcimiu zadania dotyczące budowy chodnika dla pieszych przy ul. Jagiellończyka w Grojcu, przebudowy przepustu drogowego na ul. Suskiego w Włosienicy, oraz remontu ul. Grojeckiej w Zaborzu. Przy udziale środków z Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych w Krakowie wykonano remont drogi gminnej (ul. Monowicka) w Porębie Wielkiej. Wykonano remonty cząstkowe dróg w sołectwach Babice, Broszkowice, Brzezinka, Pławy, Harmęże, Osada Stawy Grojeckie, Grojec, Włosienica, Stawy Monowskie, Dwory II, Zaborze, Poręba Wielka. W Stawach Monowskich wykonano boisko. Zrealizowano także przebudowę Placu Wolności w Włosienicy. W latach 2005-2006 przeprowadzono m.in. następujące inwestycje: współfinansowanie zadania z Powiatem Oświęcimskim w sprawie przebudowy drogi powiatowej nr 04-107 – ul. Grojecka w Zaborzu; wykonanie peronu przy ul. Spacerowej w Babicach i budowa chodnika w sołectwie Grojec; współfinansowanie projektu i przebudowy drogi powiatowej nr 04-106; częściowo remonty ulic: Kolorowej w Babicach oraz Sportowej w Brzezince; w Porębie Wielkiej współfinansowaniu z oraz w Grojcu wykonano drogi do pól, przy Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych w Krakowie; peron autobusowy dla młodzieży przy ul. Grojeckiej w Zaborzu; przystanek autobusowy w Grojcu oraz wykonanie i montaż tablic w Zaborzu i Babicach. Gmina Oświęcim 2007 88 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim W pierwszym półroczu 2006 roku Gmina Oświęcim przeprowadziła: współfinansowanie przebudowy drogi powiatowej nr 04-107; współfinansowanie przebudowy drogi powiatowej nr 04-106; wykonanie remontów cząstkowych na terenie Gminy Oświęcim; remont ul. Sportowej w Brzezince oraz ul. Kolorowej w Babicach; wykonanie azylu w Rajsku. 15.1. OSPR. Problemy związane z obecnością na terenie gminy oraz miasta Oświęcim Państwowego Muzeum Oświęcim-Brzezinka - nieuregulowana kwestia strefy ochronnej, międzynarodowe konflikty i spory powstałe przy okazji utworzenia w sąsiadującym z muzeum budynku klasztoru Karmelitanek, sprawa tzw. supermarketu (głośny konflikt wokół centrum handlowego, budowanego nieopodal murów byłego KL Auschwitz) i inne doprowadziły do powstania tzw. „Oświęcimskiego Strategicznego Programu Rządowego (OSPR)”. Podstawą tego opracowania stał się tzw. „Program Oświęcimski”, którego autorami byli pracownicy Muzeum, Urzędu Miejskiego w Oświęcimiu, Urzędu Gminy Oświęcim oraz przedstawiciele oświęcimskiego świata kultury i nauki. OSPR został przyjęty przez Radę Ministrów w październiku 1996 roku. Zakładał on przede wszystkim uporządkowanie i zagospodarowanie strefy ochronnej (uchwalonej w maju 1999 r.) wokół Muzeum oraz modernizację układu komunikacyjnego na terenie miasta Oświęcimia. I etap OSPR realizowany w latach 1997-2001 zakładał modernizację architektoniczną i urbanistyczną Miasta Oświęcim i Gminy Oświęcim w oparciu o główne cele: zapewnienie należnej czci miejscu upamiętniającemu masową zagładę Żydów oraz męczeństwo narodu polskiego i innych narodów, stworzenie warunków dla uszanowania ofiar ludobójstwa i poznawania problemów związanych ze spuścizną wojny i martyrologią, uporządkowanie i podniesienie estetyki strefy wokół byłego obozu zagłady i innych miejsc martyrologii, Gmina Oświęcim 2007 89 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim zapoczątkowanie działalności centrum edukacji w Oświęcimiu i stworzenie warunków dla nadania mu charakteru międzynarodowego. Pieniądze na sfinansowanie tych prac pochodzić miały w większości z centralnego budżetu państwa; część wyłożyć miał ówczesny wojewoda bielski a także samorządy miasta i gminy Oświęcim, minister Kultury i Sztuki, Transportu i Gospodarki Morskiej oraz Fundacja Pamięci Ofiar Obozu Auschwitz-Birkenau. Cele te nie zostały do końca zrealizowane i tak doszło do uchwalenia kolejnego – II etapu OSPR na lata 2004-2006. W 2003 roku rząd przeznaczył na realizację OSPR 1,4 mln złotych. Oprócz dokończenia zadań, które nie zostały zrealizowane w ramach I etapu OSPR, II etap zakładał: uporządkowanie i zagospodarowanie terenów wokół państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau; ułatwienie dostępności komunikacyjnej Oświęcimia dla pielgrzymów i turystów, osób dojeżdżających do pracy i korzystających z usług oraz dla inwestorów; prowadzenie w Oświęcimiu działalności edukacyjnej związanej z miejscem pamięci oraz problematyka praw człowieka, stosunków międzynarodowych i pokoju; podniesienie atrakcyjności turystycznej Oświęcimia i okolic. Projektem realizowanym w ramach prowadzenia w Oświęcimiu działalności edukacyjnej będzie utworzenie Międzynarodowego Centrum Edukacji. Jego program zakłada powstanie w Oświęcimiu centrum kształcenia nauczycieli, którzy naukę o Holokauście mają wpisaną w program kształcenia oraz utworzenia w przyszłości na bazie trzech budynków byłych Zakładów Tytoniowych - Wyższej Szkoły Humanistycznej, jako państwowej szkoły wyższej. W ramach II Etapu OSPR Gmina Oświęcim realizowała następujące zadania: 1. Zadanie Nr 6/1 (3/II) (Kontynuacja zadania Nr 2 I Etapu OSPR) Modernizacja ul. Piwnicznej w Brzezince. Gmina rozpoczęła realizację II etapu modernizacji ul. Piwnicznej w Brzezince w związku z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru terenów w otoczeniu Pomnika Zagłady Auschwitz - Birkenau Oświęcim w Brzezince. Gmina Oświęcim 2007 90 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 2. Zadanie Nr 13/1 (1/V) - Kontynuacja zadania Nr 44 I Etapu OSPR – Zadania na terenie strefy ochronnej w Brzezince i w Pławach (dawny KL Birkenau) oraz w Harmężach. A/ Zakończenie prac nad miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego obszaru terenów w otoczeniu Pomnika Zagłady Auschwitz-Birkenau w gminie Oświęcim. B/ Przebudowa ul. Do Pomnika w Pławach. Droga (ul. Do Pomnika) istnieje od II wojny światowej i została wytyczona przez okupanta na prywatnych gruntach, przebiegała przez teren obecnego obozu KL Birkenau w Brzezince łącząc się z ul. Ofiar Faszyzmu. Obecnie jest to droga dojazdowa do Muzeum w Brzezince od strony zachodniej i prowadzi do wybudowanego na terenie Muzeum Pomnika Męczeństwa Narodów. C/ Remont kładki dla pieszych nad torami Dworca PKP łącznie z remontem ul. Górniczej i ul. Brzozowej w Brzezince - kładka dla pieszych jest ciągiem komunikacyjnym łączącym miasto Oświęcim z sołectwem Brzezinka. Remont ul. Brzozowej w Brzezince - w 2005 i 2006 roku wykonane zostały dwa odcinki remontu ul. Brzozowej w Brzezince - wyremontowano odcinek długości 985 mb oraz 650 mb. Remont ul. Górniczej w Brzezince - w roku 2006 remont odcinka o dł. 170 mb. D/ Budowa drogi dojazdowej do Krzyży ze Żwirowiska i parkingu przy Centrum Pielgrzymkowym Ojców Franciszkanów w Harmężach. Gmina przejęła realizację tego zadania jako inwestor zastępczy od Klasztoru Ojców Franciszkanów. Zadanie zostało zrealizowane w dwóch etapach. 3. Zadanie Nr 8/1 (5/II) – Kontynuacja zadania Nr 5 I Etapu OSPR – Państwowe Muzeum w Brzezince - budowa i modernizacja parkingów oraz dróg dojazdowych w rejon byłych „Stosów Spaleniskowych” Międzynarodowego Pomnika Ofiar Faszyzmu oraz „Bramy Śmierci”. Gmina Oświęcim 2007 91 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim W roku 2006 beneficjenci Oświęcimskiego Strategicznego Programu Rządowego doszli do porozumienia w sprawie podjęcia działań w III-m etapie OSPR. Na lata 2007-211 zaplanowano wydatkowanie kwoty 30mln. Przyjęto następujący podział tej kwoty (do wydatkowania przez pięć lat): powiat oświęcimski - 10mln zł, gmina wiejska Oświęcim – 7,85mln zł, miasto Oświęcim – 5,85mln zł, województwo małopolskie – 2,3mln zł, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Oświęcimiu, będąca nowym beneficjentem - 4mln zł. Gmina Oświęcim 2007 92 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim CZĘŚĆ B RAPORT Z SESJI STRATEGICZNEJ W GMINIE OŚWIĘCIM Gmina Oświęcim 2007 93 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 16. Metodologia przeprowadzenia sesji strategicznej. Sesję strategiczną Gminy Oświęcim przeprowadzono w oparciu o zasady metody „planowania partnerskiego”. Metoda ta polega na uczestnictwie w przygotowaniu strategii szerokiej reprezentacji społeczności gminnej, nie zaś tylko przedstawicieli władz gminy. Takie podejście do przygotowania dokumentu planistycznego jakim jest Strategia Rozwoju pozwala zaangażować w proces planowania strategicznego możliwie dużą liczbę różnych grup interesów. Umożliwia to artykulację całej gamy interesów i potrzeb, które mogą dzięki temu znaleźć odzwierciedlenie w planowanych kierunkach rozwoju. Jest to o tyle istotne, że realizacja Strategii Rozwoju, z uwagi na swą wielopłaszczyznowość, wymaga współdziałania całej społeczności gminy. Siła planowania partnerskiego polega także na możliwości bezpośredniej wymiany informacji pomiędzy poszczególnymi grupami interesów – tu rozumianymi jako partnerzy wspólnego dążenia do realizacji misji gminy – co sprzyja lepszemu zrozumieniu różnych stanowisk i interesów, a także ukazuje potrzebę dążenia do kompromisu w celu osiągnięcia postępu. Dzięki zastosowaniu planowania partnerskiego w przygotowaniu płaszczyzn rozwoju gminy możliwe jest także wyłonienie tzw. liderów życia społecznogospodarczego gminy – czyli ludzi, którzy poprzez swoje głębokie zaangażowanie przyczynią się do realizacji konkretnych zadań założonych w strategii rozwoju. W ciągu dwóch wyselekcjonowani dni warsztatów przedstawiciele strategicznych gminy wspólnie w Gminie wypracowali Oświęcim, podstawowe założenia planu rozwoju gminy, jakim jest Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim na lata 2007-2013. Do udziału w sesji zaproszono przedstawicieli władz gminy – w tym radnych gminy, sołtysów poszczególnych sołectw, ale także pracowników odpowiednich komórek gminnych, zajmujących się w Gminie odrębnymi problemami i zagadnieniami. Zaproszeni do udziału w sesji zostali także przedstawiciele lokalnej oświaty, placówek kulturalnych, organizacji pozarządowych oraz lokalnego biznesu. Szczegółowo uczestników każdego z dni sesji wymieniono w załącznikach do niniejszego dokumentu. Gmina Oświęcim 2007 94 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Praca zespołu strategicznego koordynowana była przez ekspertów z firmy Grupa Wydawnicza INFOR S.A., którzy czuwali nad prawidłowym przebiegiem sesji strategicznej. Przebieg sesji strategicznej: Dzień I Powitanie – Wójt Gminy. Powitanie GW INFOR i przedstawienie celu sesji i sposobu jego osiągnięcia. Przedstawienie krótkiego raportu o stanie Gminy – GW INFOR (wykorzystanie środków z UE) i Skarbnik Gminy (możliwości finansowe i kredytowe Gminy w najbliższych latach) Praca w grupach nad propozycjami MISJI – 30 minut Dyskusja ogólna nad określeniem MISJI – 30 minut Przedstawienie zasad Analizy SWOT i zadań dla grup Praca w grupach nad propozycjami MOCNYCH stron gminy – 40 minut Dyskusja ogólna nad określeniem MOCNYCH stron – 30 minut. Praca w grupach nad propozycjami SŁABYCH stron gminy – 30 minut Dyskusja ogólna nad określeniem SŁABYCH stron – 30 minut Dyskusja nad określeniem SZANS/SPRZYJAJĄCYCH czynników zewnętrznych – „burza mózgów”. – 40 minut Praca w grupach nad propozycjami ZAGROŻEŃ/NIESPRZYJAJĄCYCH czynników zewnętrznych. – 30 minut Dyskusja ogólna nad określeniem ZAGROŻEŃ/NIESPRZYJAJĄCYCH czynników zewnętrznych – 30 minut Podsumowanie dnia. Dzień II Przypomnienie wyników SWOT z dnia poprzedniego i misji. Wyjaśnienie pojęć – cel strategiczny - przedstawienie metodologii prac w II dniu. Gmina Oświęcim 2007 95 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Praca w grupach nad propozycjami CELÓW STRATEGICZNYCH rozwoju gminy w odniesieniu do ustalonej misji: - 30 minut. Dyskusja ogólna nad określeniem CELÓW STRATEGICZNYCH rozwoju gminy. – 40 minut. Wyjaśnienie pojęć – wskaźniki realizacji celów Dyskusja nad określeniem wskaźników realizacji celów – 60 minut. Podsumowanie pierwszej części sesji Praca w zespołach nad propozycjami celów operacyjnych i zadań dla poszczególnych celów strategicznych (cel nr 1,2,3) – 40 minut Dyskusja ogólna nad określeniem celów operacyjnych i zadań dla poszczególnych celów strategicznych (cel nr 1,2,3) - 40 minut Praca w zespołach nad propozycjami celów operacyjnych i zadań dla poszczególnych celów strategicznych (cel nr 4,5,6). – 40 minut Dyskusja ogólna nad określeniem celów operacyjnych i zadań dla poszczególnych celów strategicznych (cel nr 4,5,6).- 40 minut Dla lepszej organizacji pracy oraz uaktywnienia wszystkich uczestników sesji przyjęto system pracy w grupach, a następnie wspólną dyskusję nad propozycjami zgłaszanymi przez grupy. Wszystkie ustalenia oraz zapisy strategii powstałe w wyniku sesji strategicznej, były przyjmowane w sposób demokratyczny – większością głosów osób obecnych na sesji strategicznej. Wprowadzeniem do sesji strategicznej było zaznajomienie uczestników sesji z możliwościami finansowymi gminy w kolejnych latach, a także z systemem wdrażania Funduszy Strukturalnych UE w Polsce w latach 2007-2013 – jako podstawowymi źródłem finansowania zewnętrznego dla inwestycji gminnych. W pierwszym dniu sesji wspólnie określono Misję Gminy - osiągnięcie stanu zakładanego w misji ma stać się głównym celem wszelkich działań podejmowanych przez gminę. Z licznych propozycji misji zgłoszonych przez poszczególne grupy wybrano podczas części wspólnej dyskusji ostateczne brzmienie Misji Gminy na lata 2007-2013. Gmina Oświęcim 2007 96 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim W dalszej kolejności grupy uczestników sesji przygotowały katalogi mocnych i słabych stron Gminy, będące podstawą Analizy SWOT. Po każdym z tych etapów przeprowadzono wspólne analizy propozycji zgłaszanych przez grupy i wybrano ostateczny kształt katalogów mocnych i słabych stron Gminy Oświęcim. Podobnie opracowano także katalog zagrożeń/niesprzyjających czynników zewnętrznych. Szanse rozwoju Gminy/ czynniki sprzyjające opracowano stosując metodę „burza mózgów” – bez wcześniejszego przygotowywania katalogów przez poszczególne grupy. Drugi dzień sesji strategicznej przyniósł opracowanie katalogu celów strategicznych rozwoju gminy (w oparciu o uprzednio przeprowadzoną analizę SWOT) – pośrednich etapów dochodzenia do celu założonego w Misji, których zrealizowanie jest niezbędne do jego osiągnięcia Do każdego z ustalonych celów strategicznych określono listę wskaźników realizacji. Każdy z ogólnych celów strategicznych wdrażany będzie poprzez realizację konkretnych działań, które wiążą się z wydatkowaniem środków z budżetu Gminy w całym okresie planowania 2007-2013. Katalogi działań najbardziej odpowiednich dla realizacji poszczególnych celów ustalono częściowo podczas sesji strategicznej. Szczegółowe rozplanowanie kwot przeznaczonych na każde z zadań, źródła finansowania oraz harmonogram realizacji tych zadań i odpowiedzialność za ich realizację ustalono w toku późniejszych prac, w zespołach eksperckich. Nadzór finansowy nad zaplanowanymi zdaniami sprawował Skarbnik Gminy oraz Wójt Gminy Oświęcim. Gmina Oświęcim 2007 97 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 17. Wyniki sesji strategicznej. 17.1. Analiza SWOT. Dla prawidłowego określenia kierunków rozwoju, w każdym planie strategicznym należy w pierwszej kolejności zdiagnozować posiadane zasoby i możliwości oraz ocenić stan aktualny. W planowaniu strategicznym funkcjonują różne metody przedstawiania sytuacji obecnej i oceny uwarunkowań rozwojowych - jedną z najczęściej stosowanych jest analiza SWOT. SWOT jest skrótem od pierwszych liter angielskich wyrazów: „Strenghts”, „Weaknesses”, „Opportunities” i „Threats”, które w języku polskim oznaczają: „Silne strony”, „Słabe strony”, „Szanse” i „Zagrożenia”. Dwa pierwsze elementy służą określeniu wewnętrznych zasobów i uwarunkowań rozwojowych, a pozostałe przedstawiają uwarunkowania zewnętrzne. Tabela 26 Analiza SWOT Gminy Oświęcim. MOCNE STRONY GMINY OŚWIĘCIM Korzystne położenie: geograficzne (bliskość aglomeracji górnośląskiej oraz sąsiedztwo miasta powiatowego). Atrakcyjność turystyczna. Dostępność komunikacyjna – dobrze rozbudowana sieć dróg. Podejmowanie działań proekologicznych przez władze gminy i placówki oświatowe. Dobra dostępność oraz duża ilość terenów pod budownictwo mieszkaniowe. Aktywność społeczna mieszkańców: OSP, KGW, LKS. Dobrze rozwinięta infrastruktura edukacyjna: przedszkolna oraz podstawowa. Dobry poziom zabezpieczeń przeciwpożarowych oraz przeciwpowodziowych (sprawne instytucje i wysoka świadomość społeczna). Gmina Oświęcim 2007 98 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Dostępność do rynku usług, służby zdrowia oraz szkolnictwa wyższego. Dobra jakość wody pitnej. SŁABE STRONY GMINY OŚWIĘCIM Brak kanalizacji. Słaba infrastruktura turystyczna. Słaba jakość dróg lokalnych (przestarzałe technologicznie). Duże rozdrobnienie gruntów oraz nieuregulowane stosunki własnościowe. Duże rozproszenie zabudowy: wysokie koszty rozbudowy infrastruktury. Słaba infrastruktura przeciwpowodziowa: zabezpieczenie terenów, stan techniczny wałów i kanałów. Słaba świadomość/kultura ekologiczna mieszkańców. Słabo wyposażona infrastruktura sportowo-rekreacyjna. SZANSE DLA GMINY OŚWIĘCIM Możliwość pozyskania środków finansowych z funduszy UE.. Rozwój ruchu turystycznego: krajowego oraz zagranicznego. Wykorzystanie Oświęcimskiego Strategicznego Programu Rządowego. Zwiększenie promocji gminy poprzez rozwój współpracy międzygminnej oraz działalność szkolnictwa wyższego (wykorzystanie potencjału ludzkiego) Rozwój budownictwa indywidualnego. Gmina Oświęcim 2007 99 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Wzrost liczby miejsc pracy w sektorze gospodarczym w sąsiedztwie gminy. Droga S1. Modernizacja TRKR.44. Bliskość dwóch portów lotniczych. Wykorzystanie Kanału Wiślanego. ZAGROŻENIA DLA GMINY OŚWIĘCIM Trudności w pozyskaniu środków finansowych z funduszy UE. Wzrost zadań nakładanych na gminę bez jednoczesnego wzrostu nakładów finansowych na ich realizacje. Zła koniunktura gospodarcza kraju: bezrobocie. Niekorzystne zmiany w ustawodawstwie. Odstąpienie od realizacji drogi S1. Nadmierna migracja ludności: odpływ za granicę. Klęski żywiołowe: susze oraz powodzie. Uwagi dodatkowe: Na etapie formułowania elementów analizy SWOT, uczestnicy sesji strategicznej zwrócili uwagę na następujące kwestie, istotne dla pogłębienia punktów przeprowadzonej analizy: Gmina Oświęcim jest przyjazna dla mieszkańców i turystów oraz otwarta na świat (szczególnie w aspekcie komunikacyjnym). Niestety - niska jakość dróg lokalnych jest przeszkodą w dostępności do wielu miejsc w gminie. Gmina Oświęcim 2007 100 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Turystyka jest istotnym elementem dalszego rozwoju Gminy (Muzeum Auschwitz-Birkenau, centrum Św. Maksymiliana Kolbe, lokalne obiekty, szlak architektury drewnianej oraz dworskiej, środowisko przyrodnicze etc.). Realizacji zaplanowanych funkcji turystycznych przeszkadza brak bazy (obsługa gastronomiczno-noclegowej turystyczna, informacja, hotele, restauracje, parkingi etc.). Z uwagi na brak odpowiedniego zaplecza, grupą docelową Gminy Oświęcim są turyści jednodniowi – co można zmienić, proponując m.in. odpowiednio przygotowane miejsca noclegowe. Ciągle zbyt mała jest liczba ścieżek rowerowych oraz szlaków turystycznych, które mogłyby zatrzymać turystów w Gminie. Kompetencje mieszkańców – ich świadomość społeczna są w Gminie dość duże, co stanowić może istotny potencjał. Jednym z elementów kształtowania potencjału ludzkiego jest dobry dostęp do szkolnictwa w gminie. Wzrastająca w ostatnim okresie liczba osób osiedlających się w gminie, choć ożywia rozwój, wymaga poniesienia znacznych kosztów na zapewnienie wzrostu poziomu jakości życia. Elementem ograniczającym osiedlanie się ludzi jest zwłaszcza słabo rozbudowana sieć kanalizacyjna oraz mieszkalna. Dodatkowo posiadane przez gminę plany miejscowego zagospodarowania nie są w pełni realizowane. Wzrost liczby ludności pociąga za sobą konieczność rozwoju działalności w zakresie ochrony środowiska (segregacja śmieci, odpady azbestowe), co Gmina Oświęcim realizuje co raz bardziej skutecznie poprzez liczne programy środowiskowe. Niezwykle istotna kwestią jest konieczność rozwoju ekonomicznego – powstają w Gminie lokalne strefy ekonomiczne stworzone poprzez inwestycje. Niestety brak jest terenów pod działalność inwestycyjną, których właścicielem jest Gmina Oświęcim. Stąd konieczność rozwijania przedsiębiorczości małych i średnich firm, w tym zwłaszcza rynku usług. Gmina Oświęcim 2007 101 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Systemowe podejście do zapewnienia właściwego poziomu życia, dostępności do miejsc pracy oraz odpowiednio rozwinięty rynek usług mógłby dodatkowo powstrzymać migracje mieszkańców - głównie młodych ludzi - przejawiające się przede wszystkim w odpływie ludności za pracą zarobkową. Stąd jednymi z najważniejszych postulatów dotyczących przyszłego rozwoju gminy, powinny być: Bezpieczna gmina: komfort życia mieszkańców. Gmina nowoczesna: kultura, edukacja, ekologia. 17.2. Misja Gminy. W efekcie prac gminnej sesji strategicznej sformułowano misję Gminy Oświęcim na lata 2007-2013, która ma stanowić podstawę wszystkich podejmowanych w tym okresie działań. GMINA EKOLOGICZNIE CZYSTA, OTWARTA NA ŚWIAT I PRZYJAZNA MIESZKAŃCOM W misji Gminy Oświęcim nakładają się na siebie następujące elementy: Atrakcyjność Ekologia turystyczna Bezpieczeństwo Otwartość na mieszkańców inwestorów Gmina Oświęcim 2007 102 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Wskazane elementy wzajemnie się uzupełniają, a ich rozwój współzależny od siebie. Nie jest możliwe osiągnięcie misji Gminy Oświęcim, bez harmonijnego rozwoju wszystkich elementów składowych, które na niego wpływają. Świadomość konieczności zrównoważonego rozwoju uczestnicy sesji strategicznej pokazali, tworząc katalog celów strategicznych, jakie mają doprowadzić do osiągnięcia w roku 2013 stanu zakładanego w sformułowanej Misji Gminy. 17.3. Cele strategiczne. Realizacja Misji Gminy wymaga określenia celów pośrednich, służących dojściu do zamierzonego w misji stanu, czyli tzw. „celów strategicznych”. Cele strategiczne stanowią zatem krótką listę głównych efektów działań w obszarach najważniejszych dla rozwoju gminy, które należy osiągnąć aby zrealizować cel główny - misję. Cele strategiczne określa się na podstawie przeprowadzonej analizy SWOT, mając na uwadze przyjętą wcześniej Misję Rozwoju Gminy. Cele strategiczne to działania długoterminowe, które mają za zadanie: utrzymać mocne strony gminy i najlepiej wykorzystać je dla jej rozwoju; wyeliminować słabe strony; wykorzystać szanse rozwoju gminy; uniknąć negatywnego oddziaływania zdefiniowanych zagrożeń na rozwój gminy. Na sesji strategicznej w Gminie Oświęcim, w efekcie uwag zgłoszonych przez poszczególne grupy uczestników sesji, powstał wspólnie przedyskutowany katalog celów strategicznych rozwoju Gminy w okresie 2007-2013. Cele strategiczne odwołują się do Misji Gminy: „Gmina ekologicznie czysta, otwarta na świat i przyjazna mieszkańcom”, a także wypływają bezpośrednio z przeprowadzonej analizy SWOT – są odpowiedzią na zdefiniowane w niej zagrożenia i słabe strony oraz próbą wykorzystania mocnych stron oraz szans, jakie pojawią się w najbliższych latach przed Gminą Oświęcim. Gmina Oświęcim 2007 103 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Cele strategiczne Gminy Oświęcim zostały zebrane w spójny wewnętrznie katalog, uszeregowany pod względem ważności dla realizacji założeń Misji Gminy, poczynając od najbardziej istotnych dla standardu życia w gminie, kończąc na celach związanych z potencjałem ludzkim oraz tożsamością. Ważność poszczególnych celów została odzwierciedlona także w ilości środków zaplanowanych na realizację konkretnych zadań w każdym z tych celów. Tabela 27Cel strategiczny nr 1. CEL STRATEGICZNY NR 1 Podnoszenie standardów ekologicznych gminy Gmina wiejska Oświęcim na pierwszym miejscu w swym przyszłym rozwoju chce stawiać kwestie ochrony środowiska naturalnego. Dbałość o ten element przyczyni się zarówno do podniesienia jakości i komfortu życia mieszkańców, jak i pozwoli w pełni zrealizować funkcje turystyczne gminy. Walory środowiska naturalnego mają za zadanie zarówno przyciągnąć do Gminy turystów zainteresowanych pobytem kilkudniowym, jak i zachęcić przyszłych mieszkańców gminy do osiedlania się na jej terenie. Główną bolączką mieszkańców Gminy, jak i kolejnych władz gminnych jest brak kanalizacji, mogącej pokryć zapotrzebowanie Gminy na ten rodzaj infrastruktury. Dlatego też pod hasłem podnoszenia standardów ekologicznych gminy uczestnicy sesji strategicznej zgodnie umieścili kwestie związane z jak najszybszą rozbudową kanalizacji sanitarnej na terenie wszystkich sołectw Gminy Oświęcim. Niezwykle istotnym problemem gminy była do niedawna także duża ilość azbestu – zbiórkę tego niebezpiecznego odpadu mieszkańcy chcą kontynuować w kolejnych latach – w roku 2006 Gmina zajęła III miejsce w ogólnopolskim konkursie „Polska bez azbestu”. Działania inwestycyjne podejmowane w zakresie podnoszenia standardów ekologicznych nie mogłyby się w pełni realizować bez odpowiedniej świadomości ekologicznej mieszkańców gminy. Dlatego też uczestnicy sesji strategicznej podkreślili konieczność stałego prowadzenia programów z zakresu podnoszenia świadomości ekologicznej – głównie dorosłych, co a wpłynąć na poprawę czystości środowiska naturalnego gminy. Gmina Oświęcim 2007 104 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Tabela 28 Cel strategiczny nr 2. CEL STRATEGICZNY NR 2 Polepszenie infrastruktury publicznej Kanalizacja sanitarna nie jest jedynym elementem infrastruktury, który wymaga podjęcia szybkich działań inwestycyjnych, w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb w tym zakresie. Gmina Oświęcim, aby w pełni realizować zawarty w Misji Gminy postulat „otwarcia na świat”, potrzebuje inwestycji w modernizację sieci dróg lokalnych. Niezwykle istotne jest także zapewnienie właściwego zaplecza dla placówek edukacyjnych, kulturalnych i sportowych. Tabela 29 Cel strategiczny nr 3. CEL STRATEGICZNY NR 3 Budowanie pozytywnego wizerunku terenu wokół obozu KL Auschwitz-Birkenau Państwowe Muzeum Oświęcim – Brzezinka i teren byłego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz – Birkenau, stanowią dziedzictwo kultury światowej. Obowiązkiem społeczności międzynarodowej, w tym także lokalnej społeczności Gminy Oświęcim jest nieustanna troska o zachowanie w dobrym stanie materialnych pamiątek po okresie II wojny światowej oraz zagłady ludności, jaka dokonała się na terenie byłego obozu. Dbałość ta ma także przejawiać się w szerzeniu wiedzy oraz świadomości o historii tego miejsca u kolejnych pokoleń. Stąd konieczność udostępnienia możliwości zobaczenia terenu byłego obozu KL Auschwitz – Birkenau jak największej liczbie odwiedzających oraz konieczność ponoszenia nakładów związanych z utrzymaniem tego miejsca w nienaruszonym stanie. Gmina Oświęcim 2007 105 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Tabela 30 Cel strategiczny nr 4. CEL STRATEGICZNY NR 4 Tworzenie przyjaznych warunków dla rozwoju turystyki i rekreacji Funkcja turystyczna jest już dzisiaj jedną z głównych funkcji gminy wiejskiej Oświęcim. Gminę odwiedza co roku ponad 1 000 000 osób – głównie wizytujących teren byłego obozu KL Auschwitz – Birkenau. Gmina może poszczycić się także innego rodzaju atrakcjami turystycznymi. Zadaniem władz gminy oraz jej mieszkańców jest właściwe wykorzystanie potencjału turystycznego poprzez odpowiednią promocję różnorodnych walorów gminy oraz zbudowanie odpowiedniego zaplecza dla obsługi ruchu turystycznego. Tabela 31 Cel strategiczny nr 5. CEL STRATEGICZNY NR 5 Poprawa jakości życia mieszkańców Obok konieczności rozwijania właściwej infrastruktury publicznej, zadaniem Gminy jest także dbałość o społeczną jakość życia mieszkańców. Tabela 32 Cel strategiczny nr 6. CEL STRATEGICZNY NR 6 Promocja tożsamości gminy Gmina wiejska Oświęcim często kojarzona jest w świecie z sąsiednią jednostką Miastem Oświęcim. Aby wyróżnić jej odrębną tożsamość oraz wypromować indywidualne walory należy podjąć szereg działań o charakterze marketingowopromocyjnym, które zaowocują czytelnym wyodrębnieniem gminy wiejskiej Oświęcim. Gmina Oświęcim 2007 106 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 18. Spójność Strategii Gminy Oświęcim z celami rozwoju regionalnego. Cele strategiczne wyznaczone dla realizacji Strategii Rozwoju Gminy Oświęcim na lata 2007-2013 mają za zadanie poprowadzić społeczność gminną oraz jej decydentów do osiągnięcia w 2013 roku pożądanego, a założonego w Misji Gminy stanu rozwoju Gminy. Katalog celów wypływa bezpośrednio z potrzeb gminy zdefiniowanych w przeprowadzonej wspólnie przez mieszkańców Analizy SWOT; jednakże aby cele te możliwe były do realizacji, a zwłaszcza by można było znaleźć dodatkowe źródła ich finansowania, muszą znaleźć szerszą podstawę w dokumentach strategicznych, które określają główne kierunki rozwoju dla całego regionu, którego częścią jest Gmina Oświęcim. Wszystkie dokumenty strategiczne na lata 2007-2013 opracowane na poziomie regionu – Województwa Małopolskiego – są spójne z założeniami Strategii Rozwoju Kraju na lata 2007-2015 oraz Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia (NSRO) na lata 2007 – 2013. Podobnie rzecz ma się jeśli chodzi o dokumenty związane z podziałem i wdrażaniem środków z Funduszy Strukturalnych, jakie przyznano Małopolsce na okres programowania 2007-2013. Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim wpisuje się w szersze dokumenty strategiczne, poprzez odniesienia w kolejnych celach strategicznych. 18.1. Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 20072015. Strategia rozwoju województwa jest najważniejszym dokumentem przygotowanym przez samorząd województwa, określającym cele i priorytety polityki rozwoju, prowadzonej na terenie regionu. Z chwilą uchwalenia przez sejmik wojewódzki strategia staje się podstawowym i nadrzędnym dokumentem formułującym politykę rozwoju województwa. Jest ona między innymi dokumentem informacyjnym i promocyjnym i służy jako narzędzie komunikowania się i współpracy pomiędzy samorządem województwa, a regionalną społecznością – samorządami terytorialnymi. Stratega jest również narzędziem wspierania pozytywnych zmian w regionie i reagowania na zmiany pojawiające się w otoczeniu. Gmina Oświęcim 2007 107 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2007 – 2015 została przyjęta 30 stycznia 2006 roku. Zakres tematyczny Strategii zamyka się w trzech tzw. polach aktywności - KONKURENCYJNOŚĆ GOSPODARCZA, SPÓJNOŚĆ SPOŁECZNA ORAZ POTENCJAŁ INSTYTUCJONALNY. Odpowiadają im wyznaczone trzy główne cele strategiczne: - wzmocnienie konkurencyjności gospodarczej, która określi atrakcyjność i pozycję regionu jako miejsca aktywności gospodarczej, co jest fundamentem ekonomicznym pomyślności i standardu życia mieszkańców województwa. - stworzenie warunków dla wszechstronnego rozwoju społecznego i wysokiej jakości życia, co decyduje o atrakcyjności i spójności regionu jako bezpiecznego i przyjaznego miejsca zamieszkania i pobytu, a w konsekwencji o jego konkurencyjności jako wszechstronnego środowiska życia. - wzmocnienie potencjału instytucjonalnego województwa, co jest niezbędnym narzędziem realizacji pozostałych zmian. Każde z trzech pól aktywności (strategii) obejmuje wyodrębnione obszary polityki rozwoju - obszary aktywności, w których samorząd województwa prowadzi określoną dla danego zagadnienia politykę. Dla każdego z obszarów polityki rozwoju sformułowane są cele pośrednie, których osiągnięciu podporządkowane są działania planowane w ramach danego obszaru, a które z kolei warunkują osiągnięcie celów strategicznych. Strategia realizowana jest w ramach dziewięciu obszarów polityki rozwoju województwa. Celem strategicznym w polu aktywności konkurencyjność gospodarcza jest wzmocnienie konkurencyjności gospodarczej. W polu strategii rozwój społeczny i jakość życia celem strategicznym jest stworzenie warunków dla wszechstronnego rozwoju społecznego i wysokiej jakości życia. Natomiast w polu aktywności potencjał instytucjonalny celem zapisanym w strategii jest wzmocnienie potencjału instytucjonalnego. Tabela 33 Zakres tematyczny strategii. POLA STRATEGII OBSZARY POLITYKI ROZWOJU KONKURENCYJNOŚĆ GOSPODARCZA I Społeczeństwo wiedzy i aktywności (A) II Gospodarka regionalnej szansy III Infrastruktura dla rozwoju regionalnego Gmina Oświęcim 2007 108 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim IV Krakowski Obszar Metropolitarny ROZWÓJ SPOŁECZNY I JAKOŚĆ ŻYCIA I Spójność wewnątrzregionalna (B) II Ochrona środowiska III Dziedzictwo i przestrzeń regionalna POTENCJAŁ INSTYTUCJONALNY I Współpraca terytorialna (C) II Nowoczesne zarządzanie publiczne Źródło: Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2007-2015. W ramach poszczególnych obszarów polityki rozwoju wskazane są konkretne kierunki, w których realizowane będą kluczowe, najważniejsze dla osiągnięcia celów strategii działania. Kierunki rozwoju są założeniami, wskazówkami działania w ramach danej dziedziny. Na ich podstawie powinny być ustalane cele szczegółowe dla osiągnięcia zakładanych rezultatów. Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim na lata 2007 – 2013 wpisuje się we wszystkie trzy pola aktywności i odpowiadające im cele strategiczne Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2007 – 2015. W polu Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego KONKURENCYJNOŚĆ GOSPODARCZA (A), Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim ma odniesienie dla dwóch obszarów polityki rozwoju: II - Gospodarka Regionalnej Szansy oraz III - Infrastruktura dla Rozwoju Regionalnego. W ramach obszaru II będą realizowane dwa kierunki działania: II.4 – Przyciąganie bezpośrednich inwestycji do regionu oraz II.5 – Rozwój przemysłów czasu wolnego. Natomiast w obszarze III Gmina Oświęcim przyjmuje kierunek działania III.1 – Rozwój międzyregionalnych i wewnątrzregionalnych powiązań drogowych. Kierunki działania II.4 i II.5 wpisują się w czwarty cel strategiczny Gminy Oświęcim jakim jest Tworzenie przyjaznych warunków dla rozwoju turystyki i rekreacji. Natomiast drugi cel strategiczny gminy jakim jest Polepszenie infrastruktury publicznej jest odpowiedzią na kierunek działania III.1 Strategii Województwa Małopolskiego na lata 2007 – 2015. Gmina Oświęcim 2007 109 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim W polu strategii wojewódzkiej ROZWÓJ SPOŁECZNY I JAKOŚĆ ŻYCIA (B) Strategia Gminy Oświęcim ma odniesienie do trzech obszarów polityki rozwoju: V – Spójność wewnątrzregionalna, VI – Ochrona środowiska oraz VII – Dziedzictwo i przestrzeń regionalna. W ramach obszaru V będą realizowane dwa kierunki działania: V.4 – Poprawa bezpieczeństwa obywateli jak również V.5 – Wzmocnienie społeczeństwa obywatelskiego oraz budowanie tożsamości regionalnej. Kierunkom tym odpowiadają dwa cele strategiczne Gminy Oświęcim: cel nr 5 Poprawa jakości życia mieszkańców oraz cel nr 6 Promocja tożsamości gminy. W obszarze VI cele Gminy Oświęcim wpisują się w trzy kierunki działania strategii województwa: VI.1 – Ochrona zasobów wodnych, VI.2 – Gospodarka odpadami, VI.3 – Bezpieczeństwo ekologiczne i ochrona przed skutkami klęsk żywiołowych. Kierunek działania VI.1 będzie realizowany poprzez trzy cele strategiczne gminy Oświęcim: cel nr 1 Podnoszenie standardów ekologicznych gminy, cel nr 2 Polepszenie infrastruktury publicznej, cel nr 5 Poprawa jakości życia mieszkańców. Natomiast kierunki działania strategii województwa VI.2 i VI.3 mieszczą się w dwóch celach gminy: cel nr 1 Podnoszenie standardów ekologicznych gminy oraz cel nr 5Poprawa jakości życia mieszkańców. Gmina Oświęcim wpisuje się w dwa kierunki działania obszaru VII Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego, takie jak VII.1 – Ochrona i kształtowanie krajobrazu kulturowego oraz VII.3 – Opieka nad kulturowym dziedzictwem. Oba te kierunki działania województwa małopolskiego Gmina mieści w celu strategicznym nr 3: Budowanie pozytywnego wizerunku terenu wokół obozu KL Auschwitz Birkenau. W polu strategii województwa POTENCJAŁ INSTYTUCJONALNY (C) strategia Gminy Oświęcim odpowiada jednemu obszarowi - VIII – Współpraca terytorialna, który zakłada promocję wewnątrzregionalną i wzmocnienie potencjału partnerów z Małopolski do uczestnictwa we współpracy międzyregionalnej. Cel strategiczny gminy to cel nr 6: Promocja tożsamości gminy. Gmina Oświęcim 2007 110 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 18.2. Małopolski Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego na lata 2007-2013. Odniesienie do projektu Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 (wersja MRPO z sierpnia 2006) w Strategii Rozwoju Gminy Oświęcim na lata 2007 – 2013 przejawia się w rozwijaniu i wdrażaniu pięciu z dziewięciu osi priorytetowych realizowanych w ramach programu operacyjnego. Na osi priorytetowej 2 - Gospodarka regionalnej szansy, gdzie głównym celem jest wzmacnianie polityki konkurencyjnej gospodarki, Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim przewiduje podjęcie działania 2.1 - Rozwój i podniesienie konkurencyjności przedsiębiorstw, poprzez realizację celu strategicznego gminy, jakim jest cel nr 4 Tworzenie przyjaznych warunków dla rozwoju turystyki i rekreacji. W ramach osi priorytetowej 3 - Turystyka i przemysł kulturowy, gdzie nacisk kładziony jest na podniesienie konkurencyjności regionu, Strategia Gminy Oświęcim wpisuje się w dwa działania: 3.1 – Rozwój infrastruktury turystycznej oraz 3.2 – Rozwój dziedzictwa produktu kulturowego. Odpowiada im zakres celów strategicznych gminy, którymi są Tworzenie przyjaznych warunków dla rozwoju turystyki i rekreacji, Promocja tożsamości gminy, a także Budowanie pozytywnego wizerunku terenu wokół obozu KL Auschwitz-Birkenau. Na osi priorytetowej 4 - Infrastruktura dla rozwoju gospodarczego, której celem operacyjnym jest rozwój infrastruktury sprzyjającej wzrostowi społecznogospodarczemu, Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim realizuje działanie 4.1 – Rozwój infrastruktury drogowej. Celem strategicznym odpowiadającym temu przedsięwzięciu jest Polepszenie infrastruktury publicznej, cel strategiczny nr 2. Gmina Oświęcim 2007 111 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Kierując się realizacją osi priorytetowej 6 – Spójność wewnątrzregionalna, Gmina Oświęcim przyjęła za swój cel operacyjny zmniejszenie infrastrukturalnych barier w dostępie do usług społecznych. Odwołuje się do dwóch działań równoległych osi priorytetowej w dwóch kierunkach: 6.2 – Rozwój obszarów wiejskich oraz 6.3 – Poprawa bezpieczeństwa mieszkańców w tym socjalnego i zdrowotnego. Pierwszemu z nich odpowiadają cele strategiczne gminy, jakimi są Polepszenie infrastruktury publicznej, Promocja tożsamości gminy i Tworzenie przyjaznych warunków dla rozwoju turystyki i rekreacji. Natomiast drugi jest bezpośrednio związany z celem Poprawą jakości życia mieszkańców. W ramach osi priorytetowej 7 - Infrastruktura ochrony środowiska, gdzie przyjętym celem operacyjnym jest likwidowanie zaniedbań w ochronie środowiska i racjonalne gospodarowanie zasobami, Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim koresponduje z działaniami w trzech obszarach. Są to: 7.1 – Gospodarka wodnościekowa, 7.3 – Gospodarka odpadami oraz 7.4 – Bezpieczeństwo ekologiczne i ochrona przed skutkami klęsk żywiołowych. Tak wyznaczonym działaniom gmina przypisała własne cele strategiczne: Podnoszenie standardów ekologicznych gminy, Polepszenie infrastruktury publicznej i Poprawa jakości życia mieszkańców. Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013 będzie dla Gminy Oświęcim podstawowym źródłem pozyskania środków zewnętrznych na współfinansowanie planowanych inwestycji, w tym zwłaszcza w rozwój infrastruktury gminnej. Zaplanowane podczas sesji strategicznej cele rozwoju Gminy korespondują z celami MRPO, co pozwoli na pełne wykorzystanie szansy rozwoju, jaką są środki z Funduszy Strukturalnych, przyznanych Polsce przez Unię Europejską. Gmina Oświęcim 2007 112 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Tabela 34 Cele SRWM a cele strategiczne Gminy Oświęcim na lata 2007-2013. C - Potencjał A - Konkurencyjność gospodarcza POLE B - Rozwój społeczny i jakość życia instytucjonalny STRATEGII Wzmocnienie CEL Wzmocnienie konkurencyjności Stworzenie warunków dla wszechstronnego rozwoju społecznego i wysokiej potencjału STRATEGICZNY gospodarczej jakości życia instytucjonalnego OBSZAR II III V VI VII VIII Gospodarka regionalnej Infrastruktura Spójność Ochrona środowiska Dziedzictwo i Współpraca szansy dla rozwoju wewnątrzregionalna przestrzeń terytorialna regionalnego regionalna VI.3 II.4 II.5 III.1 V.4 V.5 VI.1 VI.2 Bezpiec VII.1 VII.3 Promocja wewnątrz Przyciąga Rozwój Rozwój Poprawa Wzmocnienie Ochrona Gospodar zeństwo Ochron Opieka regionalna i KIERUNEK nie przemysłów międzyregional bezpiecz społeczeństw zasobów ka ekologic ai nad wzmacnianie DZIAŁANIA bezpośred czasu wolnego nych i eństwa a wodnych odpadami zne i kształto kulturow potencjału nich wewnątrzregion obywateli obywatelskieg ochrona wanie ym partnerów z inwestycji alnych o oraz przed krajobra dziedzic Małopolski do do powiązań budowanie skutkam zu twem uczestnictwa we regionu drogowych tożsamości i klęsk kulturow współpracy regionalnej żywioło ego międzyregionalnej wych 113 Gmina Oświęcim 2006 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Podnoszeni CEL Tworzenie przyjaznych Polepszenie Poprawa Promocja e Podnoszenie Budowanie warunków dla rozwoju infrastruktury jakości tożsamości standardów standardów pozytywnego Promocja turystyki i rekreacji publicznej życia gminy ekologiczny ekologicznych gminy wizerunku terenu tożsamości gminy STRATEGICZNY mieszkań GMINY ców wokół obozu KL ch gminy Poprawa jakości Polepszenie Auschwitz-Birkenau życia mieszkańców infrastruktur y publicznej Poprawa jakości życia mieszkańcó w Tabela 35 MRPO 2007-2013 a cele strategiczne Gminy Oświęcim. OSIE PRIORYTETOWE MRPO 2. Gospodarka regionalnej szansy 3. Turystyka i przemysł kulturowy DZIAŁANIE MRPO CEL OPERACYJNY MRPO CELE STRATEGICZNE GMINY Wzmacnianie pozycji konkurencyjnej 2.1 - Rozwój i podniesienie Tworzenie przyjaznych warunków gospodarki konkurencyjności przedsiębiorstw dla rozwoju turystyki i rekreacji Podniesienie konkurencyjności 3.1 – Rozwój infrastruktury Tworzenie przyjaznych warunków turystycznej regionu turystycznej dla rozwoju turystyki i rekreacji Gmina Oświęcim 2006 114 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Promocja tożsamości gminy 3.2 – Rozwój produktu dziedzictwa Budowanie pozytywnego kulturowego wizerunku terenu wokół obozu KL Auschwitz-Birkenau 4. Infrastruktura dla rozwoju Rozwój infrastruktury sprzyjającej gospodarczego wzrostowi społeczno-gospodarczemu 4.1 – Rozwój infrastruktury drogowej Polepszenie infrastruktury publicznej Polepszenie infrastruktury publicznej 6.2 – Rozwój obszarów wiejskich 6. Spójność wewnątrzregionalna Promocja tożsamości gminy Zmniejszenie infrastrukturalnych barier Tworzenie przyjaznych warunków w dostępie do usług społecznych dla rozwoju turystyki i rekreacji 6.3 – Poprawa bezpieczeństwa mieszkańców w tym socjalnego i zdrowotnego Poprawa jakości życia mieszkańców Podnoszenie standardów Likwidowanie zaniedbań w ochronie 7. Infrastruktura ochrony środowiska środowiska i ekologicznych gminy 7.1 – Gospodarka wodno-ściekowa racjonalne Polepszenie infrastruktury publicznej gospodarowanie zasobami Poprawa jakości życia 7.3 – Gospodarka odpadami Gmina Oświęcim 2006 mieszkańców 115 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 7.4 – Bezpieczeństwo ekologiczne i ochrona przed skutkami klęsk żywiołowych Gmina Oświęcim 2006 116 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim CZĘŚĆ C ZADANIA INWESTYCYJNE GMINY OŚWIĘCIM W LATACH 2007 - 2013 Gmina Oświęcim 2006 117 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Tabela 36 Cel strategiczny nr 1 - zadania inwestycyjne. CZAS Lp. TEMAT ZADANIA REALIZACJI KWOTA ŹRÓDŁA WSKAŹNIK ZADANIA ZADANIA FINANSOWANIA REALIZACJI ZADANIA KTO REALIZUJE? CEL STRATEGICZNY NR 1 PODNOSZENIE STANDARDÓW EKOLOGICZNYCH GMINY Kompleksowa kanalizacja gminy 1. Środki własne. Ilość przyłączy - 139 szt. kanalizacyjnej sołectwa Środki Ilość przepompowni -3 Harmęże wraz zewnętrzne: szt. z oczyszczalnią ścieków GFOŚiGW, Ilość wybudowanych NFOŚiGW ciągów kanalizacji 2,2 Wybudowanie sieci 2007 700 000 Gmina Oświęcim km 2. Środki własne - Efekt końcowy po IV kanalizacyjnej ewentualnie etapie inwestycji: w sołectwach Broszkowice i środki Ilość przyłączy Babice – Babice, etap II zewnętrzne: Brzezinka 359 szt.; UE, Broszkowice – 130 szt. Wybudowanie sieci 2007-2008 4 194 441 Gmina Oświęcim 2006 Gmina Oświęcim 118 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim GFOŚiGW, Ilość przepompowni NFOŚiGW Babice – Brzezinka 5 szt.; Broszkowice– 2 szt. Ilość wybudowanych ciągów kanalizacji Babice – Brzezinka 11,6 km Broszkowice – 3km 3. Środki własne - Ilość przyłączy 174 szt. kanalizacyjnej Środki Ilość przepompowni 2 w Osadzie Stawy Grojeckie zewnętrzne: szt. UE, Ilość wybudowanych GFOŚiGW, ciągów kanalizacji 10,7 NFOŚiGW km Wybudowanie sieci 2007-2009 5 000 000 Gmina Oświęcim Ilość oczyszczonych ścieków Qśr=130,21 m3/d 4. Środki własne - Ilość przyłączy 210 szt. kanalizacyjnej Środki Ilość przepompowni 6 w sołectwie Zaborze zewnętrzne: szt. Wybudowanie sieci 2007-2011 6 500 000 Gmina Oświęcim 2006 Gmina Oświęcim 119 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim UE, Ilość wybudowanych GFOŚiGW, ciągów kanalizacji 9,6 w NFOŚiGW km Ilość oczyszczonych ścieków Qśr = 224,53 m3/d) 5. Kontynuacja dofinansowania 2007-2013 realizacji przydomowych 220 000 Środki własne Ilość wybudowanych Gmina Oświęcim przydomowych oczyszczalni ścieków oczyszczalni ścieków 110 w szt. 6. Wybudowanie sieci 2008-2010 kanalizacyjnej w sołectwach Brzezinka, etap III Babice i 21 000 000 Środki własne - Efekt końcowy po IV Środki etapie inwestycji: zewnętrzne: Ilość przyłączy Babice – UE, Brzezinka 359 szt.; GFOŚiGW, Broszkowice – 130 szt. NFOŚiGW Ilość przepompowni Gmina Oświęcim Babice – Brzezinka 5 szt.; Broszkowice– 2 szt. Ilość wybudowanych Gmina Oświęcim 2006 120 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim ciągów kanalizacji Babice – Brzezinka 11,6 km Broszkowice – 3km Ilość oczyszczonych ścieków: Babice – Brzezinka Qśr = 585 m3/d; Broszkowice – Qśr = 106 7. Opracowanie projektu 2009 technicznego kanalizacyjnej dla w 200 000 sieci Brzezince, etap IV Środki własne - Opracowanie Środki dokumentacji zewnętrzne: technicznej – szt. 1 Gmina Oświęcim UE, GFOŚiGW, NFOŚiGW 8. Środki własne - Procent skanalizowanej kanalizacyjnej Środki powierzchni gminy 3,9% w sołectwie Pławy zewnętrzne: Ilość przyłączy 79 szt. UE, Ilość przepompowni 2 GFOŚiGW, szt. Wybudowanie sieci 2009-2010 2 500 000 Gmina Oświęcim 2006 Gmina Oświęcim 121 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim NFOŚiGW Ilość wybudowanych ciągów kanalizacji 5,6 km Ilość oczyszczonych ścieków Qśr= 52,95 m3/d 9. Środki własne - Ilość przyłączy 511 szt. kanalizacyjnej Środki Ilość przepompowni 8 w sołectwie Grojec zewnętrzne: szt.) UE, Ilość wybudowanych GFOŚiGW, ciągów kanalizacji 20,8 NFOŚiGW w km Wybudowanie sieci 2009-2013 2 000 000 Gmina Oświęcim Ilość oczyszczonych ścieków Qśr = 492,96 m3/d 10. Wybudowanie sieci 2010-2013 22 000 000 Środki własne - Efekt końcowy po IV kanalizacyjnej Środki etapie inwestycji: w sołectwie Brzezinka, etap IV zewnętrzne: Ilość przyłączy Babice – UE, Brzezinka 359 szt.; Gmina Oświęcim 2006 Gmina Oświęcim 122 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim GFOŚiGW, Broszkowice – 130 szt. NFOŚiGW Ilość przepompowni Babice – Brzezinka 5 szt.; Broszkowice– 2 szt. Ilość wybudowanych ciągów kanalizacji Babice – Brzezinka 11,6 km Broszkowice – 3km Ilość oczyszczonych ścieków: Ilość oczyszczonych ścieków Babice – Brzezinka Qśr = 585 m3/d; Broszkowice – Qśr = 106 m3/d 11. Środki własne - Opracowanie technicznego dla sieci Środki dokumentacji kanalizacyjnej w Rajsku zewnętrzne: technicznej – szt. 1 Opracowanie projektu 2011-2013 200 000 Gmina Oświęcim UE, Gmina Oświęcim 2006 123 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim GFOŚiGW, NFOŚiGW Program Gospodarowania Odpadami 12. Zbiórka i segregacja odpadów 2007-2013 700 000 GFOŚiGW komunalnych Ilość zebranych odpadów komunalnych Gmina Oświęcim Mieszkańcy Gminy (w tonach) – 11 tys. Ilość zebranych odpadów posegregowanych w tonach – 1,5 tys. 13. Zbiórka odpadów 2007-2013 60 000 GFOŚiGW wielkogabarytowych Ilość zebranych odp. Gmina Oświęcim wielkogabarytowych (w tonach) – 3 tys. 14. Likwidacja dzikich wysypisk 2007-2013 50 000 GFOŚiGW śmieci Ilość zlikwidowanych Gmina Oświęcim dzikich wysypisk (w szt.) – 4. 15. Zbiórka azbestu 2007-2013 175 000 Środki Ilość zebranych zewnętrzne: odpadów ( w tonach) - GFOŚiGW, 500 Gmina Oświęcim 2006 Gmina Oświęcim 124 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim NFOŚiGW Źródła ciepła 16. Wymiana pieca w Domu 2008 50 000 Ludowym– sołectwo Babice Środki własne: Ilość obiektów Gminna Gminna ogrzewanych w sposób Publiczna Biblioteka ekologiczny (w szt.) - 1 Biblioteka Publiczna, środki zewnętrzne 17. Wymiana pieca w Domu 2009 50 000 Ludowym– sołectwo Grojec Środki własne: Ilość obiektów Gminna Gminna ogrzewanych w sposób Publiczna Biblioteka ekologiczny (w szt.) - 1 Biblioteka Publiczna, środki zewnętrzne 18. Program edukacji ekologicznej dorosłych 2007-2013 12 000 Środki własne: Ilość przeprowadzonych Gminna w ciągu roku akcji, o Biblioteka tematyce ekologicznej - Publiczna, 8 środki Ilość przeprowadzonych Gmina Oświęcim 2006 Gminna Biblioteka Publiczna i inne podmioty 125 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim zewnętrzne akcji edukacyjnych z (sponsorzy) zakresu edukacji ekologicznej dorosłych 4 Gmina Oświęcim 2006 126 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Tabela 37 Cel strategiczny nr 2 - zadania inwestycyjne. WSKAŹNIK CZAS Lp. TEMAT ZADANIA REALIZACJI KWOTA ŹRÓDŁA ZADANIA ZADANIA FINANSOWANIA REALIZACJI ZADANIA KTO REALIZUJE? CEL STRATEGICZNY NR 2 POLEPSZENIE INFRASTRUKTURY PUBLICZNEJ Infrastruktura drogowa 1. Dofinansowanie dokończenia Środki własne Ilość wyremontowanych Gmina Oświęcim Gminy. dróg -0,128 km Powiat Oświęcimski Środki własne - Ilość wyremontowanych Gmina Oświęcim I Środki dróg 26,487 km sołectwo Harmęże, Babice, zewnętrzne: Zaborze, Rajsko, Grojec, UE, 2007 35 000 remontu drogi k1867 Środki zewnętrzne: UE 2. Remonty dróg gminnych Cześć 2007-2008 945 000 Broszkowice, Pławy, Osada Stawy Grojeckie, Brzezinka, Poręba Wielka, Staw Monowskie, Włosienica , Gmina Oświęcim 2006 127 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Dwory II 3. Remonty dróg gminnych Cześć 2009-2010 Środki własne - Ilość wyremontowanych II Środki dróg 17,887 km sołectwo Harmęże, Babice, zewnętrzne: Zaborze, Rajsko, Grojec, UE, 1 220 000 Gmina Oświęcim Broszkowice, Pławy, Osada Stawy Grojeckie, Brzezinka, Poręba Wielka, Staw Monowskie, Włosienica , Dwory II 4. Regulacja stanów prawnych 2007-2013 1 900 000 Środki własne dróg i wpisanie istniejących Ilość dróg przejętych 38 Gmina Oświęcim km odcinków do rejestru dróg gminnych Infrastruktura zabezpieczeń przeciwpowodziowych 5. Remont wałów Środki własne - Ilość wyremontowanych Marszałek przeciwpowodziowych (odcinki Środki wałów Województwa położone na terenie gminy) - zewnętrzne: przeciwpowodziowych (w Małopolskiego wały Harmężówki. UE, km) – 3,790 2007-2008 6 800 000 Gmina Oświęcim 2006 Gmina Oświęcim 128 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim WFOŚiGW, 6. Remont wałów Środki własne - Ilość wyremontowanych Marszałek przeciwpowodziowych (odcinki Środki wałów Województwa położone na terenie gminy) - zewnętrzne: przeciwpowodziowych (w Małopolskiego wały Małej Wisły UE, km) – 3,990 Gmina Oświęcim Środki własne - Ilość wyremontowanych Marszałek przeciwpowodziowych (odcinki Środki wałów Województwa położone na terenie gminy) - zewnętrzne: przeciwpowodziowych (w Małopolskiego wały Małej Wisły i Wisły. UE, km) – 3,770 Gmina Oświęcim Środki własne - Ilość wyremontowanych Gmina Oświęcim Środki rowów melioracyjnych (w zewnętrzne: km) - 10 2007-2008 7 600 000 WFOŚiGW, 7. Remont wałów 2010-2013 6 800 000 WFOŚiGW, 8. Remont rowów melioracyjnych 2007-2013 1 200 000 UE, GFOŚiGW, WFOŚiGW inne Wodociągi gminne Gmina Oświęcim 2006 129 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 9. Wybudowanie sieci 2007-2013 100 000 Środki własne Ilość wybudowanej sieci wodociągowej na terenie wodociągowej (w km) – 4 sołectw: Babice, Zaborze (ul. Zwodociągowana Borowiec), Brzezinka (ul. powierzchnia gminy (w Leśna) – dopłaty do końcówek %) -60 Gmina Oświęcim sieci. Infrastruktura edukacyjno-kulturalna i rekreacyjno-sportowa 10. Rozbudowa przedszkola w 2007- 2009 900 000 sołectwie Włosienica, Środki własne - Ilość zmodernizowanych Środki obiektów oświatowych zewnętrzne: (w szt.) - 1 Gmina Oświęcim UE, Rezerwa celowa MEN Środki własne - Ilość zmodernizowanych sołectwie Brzezinka - Środki obiektów oświatowych adaptacja pomieszczeń zewnętrzne: (w szt.) - 1 wydzielonych z części szkoły UE, podstawowej. Rezerwa 11. Rozbudowa przedszkola w 2007- 2008 106 500 Gmina Oświęcim celowa MEN Gmina Oświęcim 2006 130 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 12. Dokończenie budowy Domu Środki własne Ilość poniesionych w Ludowego wraz z OSP w Środki ciągu roku nakładów sołectwie Harmęże zewnętrzne: UE finansowych na zakup 2007 667 940 Gmina Oświęcim wyposażenia obiektów kulturalnych (w PLN) – 667 940 13. Bieżące remonty w Domach Środki wlasne Ilość poniesionych w Gminna Biblioteka Ludowych i OSP na terenie GBP ciągu roku nakładów Publiczna wszystkich sołectw. Środki finansowych na remonty zewnętrzne: obiektów kulturalnych (w UE PLN) – 100 000 2007-2013 1 000 000 Ilość poniesionych w ciągu roku nakładów finansowych na zakup wyposażenia obiektów kulturalnych (w PLN) – 60 000 14. Budowa obiektów sportowych 2007-2008 50 000 Środki własne w Porębie Wielkiej. Ilość nowo Gmina Oświęcim wybudowanych obiektów Gmina Oświęcim 2006 131 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim sportowych – 1szt. 15. Budowa zaplecza socjalnego 2007-2009 25 000 Środki własne Ilość nowo dla obiektów sportowych. w wybudowanych obiektów Grojcu sportowych – 1 szt. 16. Modernizacja pawilonów 2007-2010 10 000 Środki własne Ilość wyremontowanych Gmina Oświęcim Gmina Oświęcim obiektów sportowych – 1 sportowych w Broszkowicach szt. Środki własne Ilość poniesionych w Szkoły Podstawowej w Środki ciągu roku nakładów Brzezince zewnętrzne: finansowych na remonty UE obiektów edukacyjnych 17. Termomodernizacja 2007- 2013 110 000 Gmina Oświęcim (w PLN) – 110 000 Środki własne Ilość poniesionych w Szkoły Podstawowej w Środki ciągu roku nakładów Babicach zewnętrzne: finansowych na zakup UE wyposażenia obiektów 18. Termomodernizacja 2007-2013 193 500 Gmina Oświęcim edukacyjnych (w PLN) – 58 500 Ilość poniesionych w Gmina Oświęcim 2006 132 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim ciągu roku nakładów finansowych na zakup pomocy naukowych (w PLN) – 25 000 19. Rozbudowa sali gimnastycznej 2007-2013 2 600 000 w Zaborzu Środki własne Ilość nowo Środki wybudowanych obiektów zewnętrzne: sportowych – 1szt Gmina Oświęcim UE 20. Budowa sali gimnastycznej w 2007-2013 2 550 000 Porębie Wielkiej Środki własne Ilość nowo Środki wybudowanych obiektów zewnętrzne: sportowych – 1szt Gmina Oświęcim UE Inna infrastruktura gminna 21. Kontynuacja budowy 2007-2011 245 000 Środki własne Ilość wybudowanych cmentarza komunalnego w obiektów cmentarza – Porębie Wielkiej 1sztuka 22. Powstanie nowej zabudowy 2007-2013 - Gmina Oświęcim Środki własne – Ilość wydanych w ciągu Starostwo SP Oświęcim roku pozwoleń na Powiatowe w budowę 840 szt Oświęcimiu Gmina Oświęcim 2006 133 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Gmina Oświęcim 2006 134 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Tabela 38 Cel strategiczny nr 3 - zadania inwestycyjne. Lp. WSKAŹNIK CZAS TEMAT ZADANIA REALIZACJI KWOTA ŹRÓDŁA ZADANIA ZADANIA FINANSOWANIA REALIZACJI ZADANIA KTO REALIZUJE? CEL STRATEGICZNY NR 3 BUDOWANIE POZYTYWNEGO WIZERUNKU TERENU WOKÓŁ OBOZU KL AUSCHWITZ-BIRKENAU Inwestycje w bezpośrednim otoczeniu obozu 1. Rezerwa Ilość obozem KL Auschwitz- celowa budżetu nowowybudowanych Birkenau państwa dróg dojazdowych Budowa obwodnicy przed 2007-2010 1 700 000 Gmina Oświęcim (w km) - 1 km Ilość osób w ciągu roku odwiedzających teren obozu (1 mln osób) 2. Budowa parkingu przy obozie KL Auschwitz-Birkenau 2007-2011 3 400 000 Rezerwa Ilość wybudowanych celowa budżetu wokół obozu miejsc państwa postojowych (w szt.) – Gmina Oświęcim 150 Gmina Oświęcim 2006 135 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Ilość osób w ciągu roku odwiedzających teren obozu (1 mln osób) 3. Uzbrojenie terenów pod 2007-2013 700 000 Osoby prywatne Powierzchnia terenów działalność gospodarczą wokół Podmioty obozu KL Auschwitz-Birkenau gospodarcze Gmina Oświęcim uzbrojonych (w ha) - 3 Środki własne gminy 4. Opracowanie planu ścieżek Środki Muzeum Ilość powstałych planów Muzeum Auschwitz- dydaktycznych wokół obozu KL i ścieżek dydaktycznych Birkenau Auschwitz-Birkenau Środki własne (w szt.) - 3 Gmina Oświęcim Środki własne Ilość powstałych Gminna GBP punktów informacyjnych Publiczna Środki własne (w szt.) - 6 2007-2013 50 000 gminy Pośrednie formy wsparcia celu strategicznego 5. Budowa centrów informacji turystycznej 2007-2013 90 000 Biblioteka gminy Środki zewnętrzne: UE Gmina Oświęcim 2006 136 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 6. Wspieranie inicjatyw 2007-2013 20 000 gospodarczych w sektorze Środki własne Ilość zarejestrowanych gminy podmiotów turystyki Gmina Oświęcim gospodarczych świadczących usługi dla turystów (w szt.) - 35 7. Promowanie budowy drogi S1 2008-2013 30 000 Środki własne Ilość przedsięwzięć gminy promujących (np. Gmina Oświęcim spotkania z mieszkańcami wzdłuż trasy) – 4 Gmina Oświęcim 2006 137 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Tabela 39 Cel strategiczny nr 4 - zadania inwestycyjne. WSKAŹNIK CZAS Lp. TEMAT ZADANIA REALIZACJI KWOTA ŹRÓDŁA ZADANIA ZADANIA FINANSOWANIA REALIZACJI ZADANIA KTO REALIZUJE? CEL STRATEGICZNY NR 4 TWORZENIE PRZYJAZNYCH WARUNKÓW DLA ROZWOJU TURYSTYKI I REKREACJI 1. Remont oraz oznakowanie 2007-2009 20 000 ścieżek rowerowych Środki własne Ilość powstałych ścieżek gminy rowerowych – 3 trasy (ustawienie map ścieżek w (zielone, żółta, każdym sołectwie, stworzenie czerwona) Gmina Oświęcim mapy internetowej). 2. Opracowanie planu 2007-2013 20 000 rewitalizacji gminy Oświęcim Środki własne Ilość opracowanych gminy planów rewitalizacyjnych Gmina Oświęcim ( w szt.) - 1 3. Remont i budowa placów zabaw w każdym sołectwie 2007-2013 50 000 Środki własne Ilość wybudowanych gminy placów zabaw (w szt.) - 2 Gmina Oświęcim 2006 Gmina Oświęcim 138 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 4. 5. Wspieranie rozwoju i promocji 2007-2013 30 000 Środki prywatne Ilość udostępnionych Osoby fizyczne miejsc noclegowych, miejsc noclegowych (w Podmioty gastronomi oraz miejsc szt.) - 2 szt. gospodarcze wędkarskich (promocja ze Ilość powstałych strony UG nowych miejsc punktów noclegowych oraz gastronomicznych (w gastronomicznych np. foldery). szt.) - 3 Wybudowanie centrum obsługi ruchu turystycznego przy 2008-2013 40 000 Gmina Oświęcim Środki własne Ilość powstałych Muzeum Auschwitz- gminy punktów obsługi ruchu Birkenau turystycznego (w szt.) - 2 Gmina Oświęcim obozie Auschwitz-Birkenau oraz przy Urzędzie Gminy w Harmężach Gmina Oświęcim 2006 139 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Tabela 40 Cel strategiczny nr 5 - zadania inwestycyjne. CZAS Lp. TEMAT ZADANIA REALIZACJI KWOTA ŹRÓDŁA WSKAŹNIK ZADANIA ZADANIA FINANSOWANIA REALIZACJI ZADANIA KTO REALIZUJE? CEL STRATEGICZNY NR 5 POPRAWA JAKOŚCI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW 1. Budowa świetlic 2007 – 2013 207 585 środowiskowych w każdym Środki własne Ilość utworzonych gminy świetlic (w szt.) - 1 Środki własne Ilość programów w ciągu gminy jednego roku (w szt.) - 6 Środki własne Ilość powstałych grup gminy wsparcia - 1 Gmina Oświęcim sołectwie 2. Programy profilaktyczne w 2007 - 2013 126 000 zakresie uzależnień 3. Powstanie Środowiskowej Grupy Wsparcia 2007 - 2013 26 600 Gmina Oświęcim 2006 Gmina Oświęcim Gmina Oświęcim 140 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Tabela 41 Cel strategiczny nr 6 - zadania inwestycyjne. WSKAŹNIK CZAS Lp. TEMAT ZADANIA REALIZACJI KWOTA ŹRÓDŁA ZADANIA ZADANIA FINANSOWANIA REALIZACJI ZADANIA KTO REALIZUJE? CEL STRATEGICZNY NR 6 PROMOCJA TOŻSAMOŚCI GMINY 1. Ożywienie współpracy z 2007-2013 140 000 gminami partnerskimi Środki własne Ilość gmin gminy partnerskich, z którymi Gmina Oświęcim ożywiono współpracę 2 2. Środki własne Ilość zrealizowanych w Gmina Oświęcim programów wymiany (gminy GBP ciągu roku wymian z Gminna Biblioteka partnerskie) Środki gminami partnerskimi Publiczna zewnętrzne: -2 Kontynuacja oraz wspieranie 2007-2013 20 000 UE Sponsorzy Własne wpłaty Gmina Oświęcim 2006 141 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim uczestników wymiany 3. Opracowanie i wydanie 2008-2010 14 000 informatorów oraz Środki własne Ilość wydanych gminy egzemplarzy (w szt.) - przewodników dotyczących Gmina Oświęcim 7 tys. Gminy Oświęcim 4. Elektroniczny obieg 2008-2013 40 000 dokumentów – etap I Środki własne Ilość zrealizowanych gminy projektów (w szt.) -1 Gmina Oświęcim Środki zewnętrzne: UE 5. Rozbudowa istniejących stron 2009 5000 internetowych Środki własne Ilość rozbudowanych gminy stron internetowych o Gmina Oświęcim gminie Oświęcim - 1 6. Wejście do stowarzyszeń oraz 2009 20 000 ożywienie współpracy 7. Środki własne Ilość związków i gminy stowarzyszeń, do pomiędzy istniejącymi których przynależy stowarzyszeniami gmina - 1 Opracowanie i wydanie 2011 10 000 informatorów oraz Środki własne Ilość wydanych Gmina Oświęcim GBP folderów, informatorów Gminna Biblioteka Gmina Oświęcim 2006 Gmina Oświęcim 142 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim przewodników dotyczących Środki o gminie (w szt.) Gminy Oświęcim zewnętrzne: 10 tys. Publiczna UE Sponsorzy 8. Oznakowanie atrakcji 2012 10 000 gminnych: wizualizacja Środki własne Ilość istniejących tablic gminy informacyjnych 12 w Gmina Oświęcim szt. na początek zadania Gmina Oświęcim 2006 143 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim CZEŚĆ D ZAŁĄCZNIKI Gmina Oświęcim 2006 144 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 19. Uczestnicy sesji strategicznej. Tabela 42 Uczestnicy sesji strategicznej. Lp. Stanowisko Nazwisko 1. Wójt Gminy Oświęcim p. Andrzej Bibrzycki 2. Zastępca Wójta Gminy Oświęcim p. Eliza Góra 3. Skarbnik Gminy p.Jacek Soboń 4. Przewodniczący Rady Gminy p.Jan Fabia 5. 6. Przewodniczący Komisji - Komisja Polityki p. Jerzy Domżał Gospodarczej i Budżetu Gminy Przewodniczący Komisji - Komisja Ogólno – p. Piotr Śreniawski Administracyjna Oświaty i Kultury 7. Pracownik UG, Wydział Zamówienia Publiczne p. Agata Grzebinoga 8. Pracownik UG p. Agnieszka Molenda Przedstawiciel Wydziału: Budownictwo, p. Alicja Sroka 9. Zagospodarowanie Przestrzenne; Gospodarka Gruntami i Geodezja 10. Przedstawiciel Wydziału: Drogownictwo 11. Przedstawiciel Wydziału: Rolnictwo i Ochrona p. Jadwiga Pędlowska p. Beata Dubiel Środowiska 12. Dyrektor Gminnej Biblioteki Publicznej p. Barbara Gasidło 13. Kierownik GOPS p. Anna Chojnacka Dyrektor Zespołu Ekonomiczno- p. Krzysztof Szpara 14. Administracyjnego Szkół i Przedszkoli Gminnych z/s w Brzezince 15. Pełnomocnik Dyrektora Państwowego Muzeum p. Andrzej Kacorzyk Oświęcim – Brzezinka 16. Radny Gminy Oświęcim p. Stanisław Dziedzic 17. Radny Gminy Oświęcim p. Marian Gołąb Gmina Oświęcim 2006 145 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 18. Radny Gminy Oświęcim p. Stanisław Nowotarski 19. Radny Gminy Oświęcim p. Czesław Rochowiak 20. Radny Gminy Oświęcim p. Krzysztof Wolak 21. Radny Gminy Oświęcim p. Anna Zimnal 22. Sołtys wsi Brzezinka p. Agata Dybczak 23. Sołtys wsi Harmęże p. Jan Zieliński 24. Przewodniczący Osady Stawy Grojeckie p. Mieczysław Noworyta 25. Sołtys wsi Rajsko p. Władysława Stanclik 26. Sołtys wsi Włosienica p. Władysław Zaliński 27. Sołtys wsi Zaborze p. Adam Nowotarski 28. Komendant Gminny OSP p. Edmund Kalfas 19.1. Składy grup uczestników sesji strategicznej. Tabela 43 Grupy uczestników sesji - dzień 1. DZIEŃ 1 - 02.10.2006 Agnieszka Molenda GRUPA A Alicja Sroka Andrzej Kacorzyk Jerzy Domżał Stanisław Dziedzic Adam Nowotarski Jacek Soboń GRUPA B Edmund Kalfas Czesław Rochowiak Mieczysław Noworyta Andrzej Bibrzycki GRUPA C Barbara Gasidło Jan Fabia Stanisław Nowotarski Gmina Oświęcim 2006 146 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Jan Zieliński Władysława Stanclik Eliza Góra GRUPA D Agata Grzebionoga Krzysztof Szpara Piotr Śreniawski Agata Dybczak Beata Dubiel GRUPA E Jadwiga Pędlowska Anna Chojnacka Krzysztof Wolak Marian Gołąb Władysław Zaliński Tabela 44 Grupy uczestników sesji - dzień 2. DZIEŃ 2 – 03.10.2006 Agnieszka Molenda GRUPA A Alicja Sroka Andrzej Kacorzyk Jerzy Domżał Stanisław Dziedzic Adam Nowotarski Jacek Soboń GRUPA B Edmund Kalfas Czesław Rochowiak Mieczysław Noworyta Anna Zimnal Andrzej Bibrzycki GRUPA C Barbara Gasidło Gmina Oświęcim 2006 147 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Jan Fabia Stanisław Nowotarski Jan Zieliński Władysława Stanclik Agata Grzebionoga GRUPA D Krzysztof Szpara Piotr Śreniawski Agata Dybczak Beata Dubiel GRUPA E Jadwiga Pędlowska Krzysztof Wolak Marian Gołąb Władysław Zaliński 20. Propozycje grup - Analiza SWOT. Tabela 45 Propozycje grupy A dla Analizy SWOT. GRUPA A Położenie geograficzne gminy na Mocne strony skrzyżowaniu szlaków turystycznych Aktywność społeczna mieszkańców oraz migracje ludności do gminy Opracowane miejscowe plany zagospodarowania Dziedzictwo historyczne (istnienie Centrum Św. Maksymiliana, PMAB) Rozwój działań w zakresie ochrony środowiska (segregacja śmieci, odpady azbestowe) Słabe strony Brak odpowiedniej bazy turystycznej Gmina Oświęcim 2006 148 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim (hotele, gastronomia, centrum obsługi turystycznej) Brak sieci kanalizacji Zły stan dróg gminnych Niewystarczająca ilość opracowanych planów miejscowych Rozdrobnienie własności, brak regulacji stanów prawnych podmiotów Szanse Pozyskanie dotacji unijnych na planowane inwestycje Uczestnictwo w OSPR Zagrożenia Niestabilność władz rządowych Zagrożenia powodziowe oraz innymi klęskami żywiołowymi Niesprzyjające zmiany prawne Trudności w pozyskaniu dotacji z UE Tabela 46 Propozycje grupy B dla Analizy SWOT. GRUPA B Mocne strony Muzeum KL Auschwitz-Birkenau na terenie gminy (klasa „0”) Tereny pod budownictwo mieszkaniowe Położenie geograficzne gminy (drogi, aglomeracje, miasto powiatowe etc.) Dobra baza dydaktyczna oraz oświatowa (Wyższa Szkoła Zawodowa) Architektura drewniana na terenie gminy Duża liczba stawów i terenów rekreacyjnych dobra jakość wody pitnej Dorzecze rzek Soły oraz Wisły Duża liczba odwiedzających (turyści) Gmina Oświęcim 2006 149 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Słabe strony Szczątkowa sieć kanalizacyjna Brak bazy noclegowo-turystycznej Brak terenów pod działalność inwestycyjna, których gmina jest właścicielem Zły stan dróg publicznych Niedoinwestowana infrastruktura przeciwpowodziowa Rosnąca liczba nieużytków rolnych Brak gruntów inwestycyjnych Szanse Fundusze z OSPR Fundusze z UE oraz inne, zagraniczne źródła finansowania Zagrożenia Brak środków zewnętrznych dla rozwoju gminy Przenoszenie zadań rządowych na samorząd bez dodatkowych nakładów finansowych Tabela 47 Propozycje grupy C dla Analizy SWOT. GRUPA C Mocne strony Korzystna lokalizacja Dwustronne zabezpieczenia wody pitnej Swobodny dojazd dzieci do szkol Sprawnie działające jednostki OSP Aktywne społeczeństwo Rozwój turystyki Rozwój budownictwa indywidualnego (budownictwo jednorodzinne) Zabudowa w szybkim tempie terenów dawniej rolniczych Gmina Oświęcim 2006 150 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Zaplecze oświatowe: szkoły Dobry dostęp do szkolnictwa średniego oraz wyższego Dobra sieć przedszkoli oraz szkól Rozwój zaplecza oświatowego(sale, boiska, poprawa standardów) Istnienie znaczących obiektów ruchu turystycznego: Muzeum AuschwitzBirkenau Centrum w Harmężach Rozwinięta siec dróg: krajowe, wojewódzkie oraz powiatowe Duża ilość planów miejscowych Dobre zasoby wodne Słabe strony Brak kanalizacji Brak wykaszanie terenów skarbu państwa i agencji Brak środków finansowych Duże bezrobocie Brak zabezpieczenia przeciwpowodziowego Słaba sieć dróg Słaba jakość dróg oraz brak chodników Brak bazy gastronomicznej i turystycznej Niska wiedza ekologiczna społeczeństwa, dzikie wysypiska śmieci Zanieczyszczenie rzeki Zaniedbane tereny Brak ścieżek rowerowych Niewłaściwa struktura rolnictwa Mała konsekwencja w stosunku do osób, które nie dbają o nieuprawiane pola Gmina Oświęcim 2006 151 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Dzikie wysypiska śmieci Szanse Fundusze OSPR Dopłaty unijne Zagrożenia Niekorzystne zmiany w ustawodawstwie Wzrost zadań gminy bez dodatkowych środków na ich realizacje Koniunktura gospodarcza kraju Klęski żywiołowe Upolitycznienie procesu przyznawania środków unijnych Brak zainteresowania posłów oraz senatorów problemami regionu Brak konsultacji dot. ustaw ze społeczeństwem Tabela 48 Propozycje grupy D dla Analizy SWOT. GRUPA D Mocne strony Istnienie obiektów historycznych i pielgrzymkowych Bezpośrednie położenie gminy wobec miasta Dobrze rozwinięta i wyposażona sieć oświatowa Bliski dostęp do szkolnictwa ponadgimnazjalnego i wyższego Duża dostępność terenów pod budownictwo indywidualne Prężnie działające grupy LKS, OSP, KGW i inne stowarzyszenia Tereny przyrodnicze Słabe strony Mała świadomość ekologiczna Gmina Oświęcim 2006 152 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim społeczeństwa Zła baza turystyczna Brak kanalizacji na terenie gminy Oświęcim Słaba jakość dróg Rozproszenie w terenie Gminy Oświęcim (rozciągnięcie) Rozproszona zabudowa Brak uregulowań prawnych własności gruntów Szanse - Zagrożenia Niestabilność rządu Załamanie koniunktury gospodarczej kraju Likwidacja OSPR Brak środków własnych w celu realizacji zadań inwestycyjnych Brak realizacji drogi S1 Tabela 49 Propozycje grupy E dla Analizy SWOT. GRUPA E Korzystne położenie geograficzne Mocne strony (Bielsko-Biala, Katowice, Tychy, Kraków) Bezpośrednie sąsiedztwo miasta powiatowego Lokalizacja szkolnictwa: swobodny dostęp Dostęp do placówek służby zdrowia Dostępność terenów budowlanych pod zabudowę mieszkaniowa Gmina Oświęcim 2006 153 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Rozbudowana siec placówek przeciwpożarowych Dobra dostępność komunikacyjna Dobra współpraca, Zintegrowanie mieszkańców Atrakcyjność turystyczna Lokalizacja podobozu Birkenau Istnienie LKS, KGW w każdym sołectwie Kultura Słabe strony Słabo rozbudowana baza sportowa Duże zagrożenie powodziowe Mała ilość podmiotów gospodarczych Słabe wykorzystanie lokali gminnych Brak służb interwencyjno-porządkowych Szanse OSPR Planowana droga S1 Dostępność funduszy unijnych Zwiększenie promocji gminy Rozwój ruchu turystycznego Kanał wiślany Zagrożenia Czynnik polityczny: lobbing Brak rozwoju gospodarczego kraju Brak stabilność finansowej kraju Klęski żywiołowe Nadmierna emigracja ludności Redukcja zatrudnienie w okolicy gminy Brak uzyskania fundusze zewnętrznych Gmina Oświęcim 2006 154 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 21. Propozycje grup - Misja. Tabela 50 Propozycje misji - grupa A. GRUPA A Gmina otwarta na świat, przyjazna dla turystów . Istotne uwarunkowania: Rozwój turystyki z budową odpowiedniej infrastruktury (drogi, parkingi, hotele etc) Elementy turystyki (obóz, architektura etc.) Tabela 51 Propozycje misji - grupa B. GRUPA B 1.Gmina bezpieczna, nowoczesna i otwarta na ludzi i świat. 2.Młodzież nadzieją na rozwój naszej gminy Istotne uwarunkowania: Gmina nowoczesna poprzez kulturę, oświatę etc. Rozwój szkolnictwa Sprawa dotycząca drogi S1 Rozbudowa malej gastronomii oraz hotelarstwa na terenie gminy Nowoczesna gmina, E-urząd, Nowe miejsca pracy (strefa ekonomiczna) Przekwalifikowanie terenów rolnych pod działalność gospodarczą Otwarcie gminy na Europę Poprawa bezpieczeństwa w gminie Gmina Oświęcim 2006 155 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Przekształcenie gminy z rolniczej na turystyczna Otwarta dla inwestorów oraz turystów Poprawa stanu technicznego dróg krajowych (np. chodniki) Ochrona środowiska Kanalizacja Tabela 52 Propozycje misji - grupa C. GRUPA C 1.Gmina Oświęcim miejscem bezpiecznym, przyjaznym, czystym ekologicznie, atrakcyjnym turystycznie. 2.Gmina, w której każdy chce mieszkać, pracować oraz wychowywać swoje dzieci. 3.Gmina Oświęcim miejscem życia bezpiecznego i przyjaznego. 4.Gmina Oświęcim to mój dom. 5.Miejsce bezpieczne dla wszystkich pełne tolerancji oraz wzajemnej akceptacji. Istotne uwarunkowania: Ład i porządek: odpowiednie drogi, kanalizacja Rozwój ruchu turystycznego w związku z lokalizacja obozu koncentracyjnego (budowa parkingu, zaplecza gastronomiczno-noclegowego) oraz Centrum Św. Maksymiliana w Harmężach Rozwój budownictwa indywidualnego Bezpieczeństwo mieszkańców Międzynarodowy dialog Gmina Oświęcim 2006 156 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Dopłaty do dróg polnych Stworzenie odpowiednich warunków dla rozwoju przedsiębiorczości oraz pozyskania inwestorów Ekologia, czyste środowisko Rozwój kultury Równe szanse dla wszystkich Tabela 53 Propozycje misji - grupa D. GRUPA D Gmina przyjazna mieszkańcom i turystom. Istotne uwarunkowania: Otwarta na potrzeby mieszkańców oraz turystów Bezpieczna i czysta Otwarta na świat Tabela 54 Propozycje misji - grupa E. GRUPA E Gmina Oświęcim - gmina przyjazna, czysta ekologicznie, przyjazna mieszkańcom i inwestorom, otwarta na ruch turystycznorekreacyjny. Istotne uwarunkowania: Bezpieczeństwo mieszkańców (intensywna współpraca z policja oraz strażą, opieka medyczna) Gmina skanalizowana, tereny uzbrojone Wysoki poziom oświaty Gmina Oświęcim 2006 157 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Sieć ścieżek rowerowych, placów zabaw Rozwój pomocy społecznej Bezpieczeństwo przeciwpowodziowe Wykorzystanie możliwości turystyczno-rekreacyjnych Rozwój przedsiębiorczości Rekreacja i wypoczynek 22. Propozycje grup - Cele strategiczne. Tabela 55 Propozycje grup - cele strategiczne. 1. Budowa kanalizacji na terenie gminy GRUPA A z wykorzystaniem uwarunkowań fizykogeograficznych. 2. Budowa infrastruktury wokół gminy Oświęcim, PMAB. 3. Modernizacja i dostosowanie sieci dróg gminy do trasy szybkiego ruchu S1. 4. Prowadzenie działalności edukacyjnej w zakresie ekologii oraz ochrony środowiska. 5. Wykorzystanie położenia gminy na szlakach do promocji istniejących obiektów sakralnych, turystycznych, przyrodniczych. 6. Stworzenie warunków do właściwej obsługi turystycznej. 1. Skanalizowanie 50% terenu gminy. GRUPA B 2. Modernizacja oraz rozbudowa sieci dróg. 3. Poprawa infrastruktury do obsługi Gmina Oświęcim 2006 158 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim ruchu turystycznego. 4. Poprawa bezpieczeństwa mieszkańców gminy Oświęcim. 1. Pełna kanalizacja terenów o zwartej GRUPA C zabudowie gminy. 2. Opracowanie dogodnych dla mieszkańców zasad budowy indywidualnych oczyszczalni. 3. Budowa kompleksu parkingowousługowego obok muzeum w Brzezince. 4. Pełna modernizacja stanu technicznego dróg gminnych i uregulowanie stanu prawnego wszystkich dróg. 5. Poprawa stanu infrastruktury przeciwpowodziowej w sołectwie: Dwory, Bronowice, Harmęże. 6. Stworzenie procedury regulującej utrzymanie gruntów w odpowiedniej kulturze rolnej. 7. Modernizacja infrastruktury sportowej, kulturowej oraz turystycznej. 8. Dbanie o bezpieczeństwo społeczeństwa, ochrona zdrowia, opieka społeczna, patologie. 9. Wspieranie działań społecznych skierowanych na kultywowanie tradycji oraz dziedzictwa historycznego. 10. Ochrona środowiska. Gmina Oświęcim 2006 159 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 1. Kontynuacja kanalizacji gminy w GRUPA D terenach zurbanizowanych. 2. Egzekwowanie praw i obowiązków wynikających z ustawy w zakresie ochrony środowiska. 3. Zwiększenie dofinansowania przydomowych oczyszczalni ścieków w terenie gdzie nie przewiduje się budowy kanalizacji. 4. Wprowadzenie dofinansowanie do ogrzewania ekologicznego. 5. Wykonanie zaplecza turystycznego dla PMO w Brzezince. 6. Wspieranie inicjatyw ruchu i miejsc rekreacyjnych. 7. Promocja gminy. 1. Kompleksowy system kanalizacji GRUPA E całej gminy. 2. Poprawa jakości środowiska w gminie. 3. Stworzenie przyjaznego klimatu dla rozwoju gminy. 4. Poprawa warunków życia mieszkańców. Gmina Oświęcim 2006 160 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 23. Zespół koordynujący. Dokument pod nazwą „Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim na lata 2007-2013” został przygotowany przez zespół doradczy Grupy Wydawniczej INFOR S.A. w oparciu o materiały przygotowane oraz udostępnione przez pracowników Urzędu Gminy Oświęcim, a także ustalenia sesji strategicznej, jaka odbyła się w Gminie Oświęcim w dniach 02 - 03.10.2006 roku. Sesja strategiczna odbyła się pod kierunkiem zespołu eksperckiego firmy Grupa Wydawnicza INFOR S.A. w składzie: Patrycja Bajorska – konsultant ds. funduszy Unii Europejskiej Magdalena Stachnik – Manager Działu Usług Doradczych. Zadania inwestycyjne w każdym z celów strategicznych powstały w oparciu o ustalenia zespołów pracowników Urzędu Gminy Oświęcim odpowiedzialnych za poszczególne kwestie merytoryczne, po konsultacji ze Skarbnikiem Gminy. Gmina Oświęcim 2006 161 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim 24. Spis ilustracji. Rysunek 1 Położenie Gminy Oświęcim. .............................................................................. 6 Rysunek 2 Mapa administracyjna Gminy Oświęcim. ......................................................... 7 Rysunek 3 Kapliczka w pniu w Porębie Wielkiej. ............................................................. 25 Rysunek 4 Zabytkowy kościół w Porębie Wielkiej............................................................ 25 Rysunek 5 Kościół we Włosienicy. ..................................................................................... 26 Rysunek 6 KL II Auschwitz-Birkenau. ................................................................................ 27 Rysunek 7 Pałac w Grojcu. .................................................................................................. 28 Rysunek 8 Dworek w Porębie Wielkiej. ............................................................................. 29 Rysunek 9 Ul domek. ............................................................................................................ 31 Rysunek 10 Przyrost liczby mieszkańców w latach 1999-2004..................................... 39 25. Spis tabel. Tabela 1 Liczba ludności w poszczególnych sołectwach Gminy Oświęcim na dzień 15.09.2006. ....................................................................................................................... 7 Tabela 2 Herby sołectw i Gminy Oświęcim. ...................................................................... 22 Tabela 3 Deportowani do Auschwitz wg narodowości. ................................................... 35 Tabela 4 Ofiary Auschwitz. .................................................................................................. 35 Tabela 5 Liczba ludności w sołectwach Gminy Oświęcim na dzień 15.09.2006. ....... 38 Tabela 6 Liczba mieszkańców Gminy Oświęcim w latach 1999 - 2004. ...................... 39 Tabela 7 Przyrost naturalny wg stanu na dzień 31.12.2005 r. ....................................... 39 Tabela 8 Przemieszczenia ludności wg stanu na dzień 31.12.2005 r. ......................... 40 Tabela 9 Ludność Gminy Oświęcim wg ekonomicznych grup wiekowych, stan na 31.XII.2005r. ................................................................................................................... 40 Tabela 10 Placówki edukacyjne Gminy Oświęcim, 1.09.2006 r. ................................... 41 Tabela 11 Firmy zarejestrowane na terenie Gminy Oświęcim wg profilu działalności. .......................................................................................................................................... 55 Tabela 12 Bezrobotni w podziale ze względu na wiek, stan na dzień 31.12.2005 r. . 56 Tabela 13 Bezrobotni ze względu na staż pracy, na dzień 31.12.2005 r. .................... 57 Tabela 14 Bezrobotni wg poziomu wykształcenia, stan na dzień 31.12.2005 r. ......... 57 Gmina Oświęcim 2006 162 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Tabela 15 Bezrobotni wg czasu pozostawania bez pracy, stan na dzień 31.12.2005 r. .......................................................................................................................................... 58 Tabela 16 Struktura użytkowania gruntów w Gminie Oświęcim 2004-2005 (w ha). .. 65 Tabela 17 Liczba i wielkość gospodarstw rolniczych w latach 2004-2005. ................. 66 Tabela 18 Wykaz klasy gruntów ornych łącznie z sadami i ich powierzchnia w ha. .. 68 Tabela 19 Wykaz klasy gruntów użytków zielonych i ich powierzchnia w ha. ............. 68 Tabela 20 Powierzchnia zasiewów zbóż podstawowych. ............................................... 68 Tabela 21 Powierzchnia upraw - drzewa i krzewy owocowe, plantacje jagodowe. .... 69 Tabela 22 Zwierzęta gospodarskie w Gminie Oświęcim. ............................................... 69 Tabela 23 Zakłady rolno-przetwórcze w Gminie Oświęcim. ........................................... 70 Tabela 24Struktura sieci drogowej Gminy Oświęcim. ..................................................... 79 Tabela 25 Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, stan na koniec 2006 roku. ................................................................................................................................. 81 Tabela 26 Analiza SWOT Gminy Oświęcim...................................................................... 98 Tabela 27Cel strategiczny nr 1. ........................................................................................ 104 Tabela 28 Cel strategiczny nr 2. ....................................................................................... 105 Tabela 29 Cel strategiczny nr 3. ....................................................................................... 105 Tabela 30 Cel strategiczny nr 4. ....................................................................................... 106 Tabela 31 Cel strategiczny nr 5. ....................................................................................... 106 Tabela 32 Cel strategiczny nr 6. ....................................................................................... 106 Tabela 33 Zakres tematyczny strategii. ........................................................................... 108 Tabela 34 Cele SRWM a cele strategiczne Gminy Oświęcim na lata 2007-2013. ... 113 Tabela 35 MRPO 2007-2013 a cele strategiczne Gminy Oświęcim. .......................... 114 Tabela 36 Cel strategiczny nr 1 - zadania inwestycyjne. .............................................. 118 Tabela 37 Cel strategiczny nr 2 - zadania inwestycyjne. .............................................. 127 Tabela 38 Cel strategiczny nr 3 - zadania inwestycyjne. .............................................. 135 Tabela 39 Cel strategiczny nr 4 - zadania inwestycyjne. .............................................. 138 Tabela 40 Cel strategiczny nr 5 - zadania inwestycyjne. .............................................. 140 Tabela 41 Cel strategiczny nr 6 - zadania inwestycyjne. .............................................. 141 Tabela 42 Uczestnicy sesji strategicznej. ........................................................................ 145 Tabela 43 Grupy uczestników sesji - dzień 1.................................................................. 146 Tabela 44 Grupy uczestników sesji - dzień 2.................................................................. 147 Gmina Oświęcim 2006 163 Strategia Rozwoju Gminy Oświęcim Tabela 45 Propozycje grupy A dla Analizy SWOT. ........................................................ 148 Tabela 46 Propozycje grupy B dla Analizy SWOT. ........................................................ 149 Tabela 47 Propozycje grupy C dla Analizy SWOT. ....................................................... 150 Tabela 48 Propozycje grupy D dla Analizy SWOT. ....................................................... 152 Tabela 49 Propozycje grupy E dla Analizy SWOT......................................................... 153 Tabela 50 Propozycje misji - grupa A. ............................................................................. 155 Tabela 51 Propozycje misji - grupa B. ............................................................................. 155 Tabela 52 Propozycje misji - grupa C. ............................................................................. 156 Tabela 53 Propozycje misji - grupa D. ............................................................................. 157 Tabela 54 Propozycje misji - grupa E. ............................................................................. 157 Tabela 55 Propozycje grup - cele strategiczne. ............................................................. 158 Przewodniczący Rady Gminy /-/ Jerzy Domżał Gmina Oświęcim 2006 164
