Aktywność naukowa sekcji osteoporozy PTR – 2012

advertisement
Ból stawów i mięśni w wieku
starszym – punkt widzenia
reumatologa
Mariusz Korkosz
Katedra Chorób Wewnętrznych i Gerontologii UJ CM
Oddział Reumatologii Kliniki Chorób Wewnętrznych Szpitala
Uniwersyteckiego w Krakowie
Gerontologia_Sopot_2014
ból stawów i mięśni 65+
(1) choroby reumatyczne przewlekłe
(2) choroby reumatyczne „de novo”
(3) choroby nie-reumatyczne
65+
Gerontologia_Sopot_2014
Skala problemu (1)
4804 osób 75+
w ciągu 1 roku częstość epizodów bólu:
ból stawów – 83%
• u 18% zwiększyła się
• u 14% zmniejszyła się
Gerontologia_Sopot_2014
Skala problemu (2)
choroba stawów – 22.7%
korelacje:
ból stawów – 45.6%
• płeć kobieca
korelacje:
• choroba sercowo-naczyniowa
• płeć kobieca
• zaćma
• ↓sprawność ruchowa • wysokie zarobki
• BMI ≥30 kg/m2
• leczenie GKS
Gerontologia_Sopot_2014
2209 osób ≥60. rż
ból stawów i mięśni 65+
(1) choroby reumatyczne przewlekłe
modyfikacja leczenia
(2) choroby reumatyczne „de novo”
rozpoznanie
(3) choroby nie-reumatyczne
leczenie ch. podstawowej
i objawowe bólu
Gerontologia_Sopot_2014
ból stawów i mięśni 65+
(1) choroby reumatyczne przewlekłe
modyfikacja leczenia
(2) choroby reumatyczne „de novo”
rozpoznanie
(3) choroby nie-reumatyczne
leczenie ch. podstawowej
i objawowe bólu
Gerontologia_Sopot_2014
(1) choroby reumatyczne przewlekłe
Zapalne
RZS
Toczeń
z. Sjogrena
Zapalenie wielomięśniowe
Zapalenie skórno-mięśniowe
Polimialgia reumatyczna
Dna moczanowa
Niezapalne
Choroba zwyrodnieniowa
Fibromialgia
1. Zaostrzenie „per se”
1. Diagnostyka
2. Modyfikacja
leczenia
2. Czynnik spustowy
- infekcja
- przerwanie leczenia
1. Diagnostyka
2. Eliminacja czynnika spustowego
Gerontologia_Sopot_2014
Gerontologia_Sopot_2014
65+
(2) choroby reumatyczne „de novo”
polimialgia reumatyczna
choroba zwyrodnieniowa
reumatyzm tkanek miękkich
fibromialgia
RZS
toczeń
z. Sjogrena
zapalenie wielomięśniowe
zapalenie skórno-mięśniowe
dna moczanowa
możliwe
wyleczenie
możliwa
remisja
Gerontologia_Sopot_2014
1. Diagnostyka
różnicowa chorób
reumatycznych
2. Wykluczenie
poza-reumatycznych
ból stawów i mięśni 65+
(1) choroby reumatyczne przewlekłe
(2) choroby reumatyczne „de novo”
(3) choroby nie-reumatyczne
Gerontologia_Sopot_2014
1. stawy – okołostawowe?
2. zapalna – niezapalna?
Gerontologia_Sopot_2014
Gerontologia_Sopot_2014
Ból stawowy czy pozastawowy?
ruch czynny
ruch bierny
Gerontologia_Sopot_2014
Ból stawowy czy pozastawowy?
Gerontologia_Sopot_2014
Gerontologia_Sopot_2014
Gerontologia_Sopot_2014
Gerontologia_Sopot_2014
Gerontologia_Sopot_2014
ból stawów i mięśni 65+
(1) choroby reumatyczne przewlekłe
(2) choroby reumatyczne „de novo”
(3) choroby nie-reumatyczne
Gerontologia_Sopot_2014
1. stawy – okołostawowe?
2. zapalna – niezapalna?
Ból z powodu zapalenia stawu?
• Objawy zapalenie stawów?
• Wskaźniki zapalne?
• Objawy układowe, narządowe?
Gerontologia_Sopot_2014
Objawy zapalenia stawu
• Sztywność poranna↑
• Bolesność uciskowa
• Ból szczytowy
• Wysięk
• Obrzęk
• badania laboratoryjne
OB ↑, CRP ↑, Hg↓, PLT ↑, WBC ↑, płyn stawowy
Gerontologia_Sopot_2014
Ból/zapalenie stawu plus (+)
Układowe
gorączka/poty
spadek masy ciała
zmęczenie/osłabienie
Narządowe
Skórno-śluzówkowe
Zapalenie naczyniówki oka
Zapalenie naczyń
Zapalenie błon surowiczych
Objaw Raynauda
Polineuropatia
Gerontologia_Sopot_2014
Monoarthritis
ostre
bakteryjne (septyczne)
dna moczanowa
przewlekłe
choroba zwyrodnieniowa
borelioza
Gerontologia_Sopot_2014
Poliarthritis
ostre
RZS
toczeń
przewlekłe
RZS
toczeń
dna przewlekła
choroba zwyrodnieniowa
Gerontologia_Sopot_2014
długo
zapalenie
krótko
ch. zwyrodnieniowa
tkanki miękkie
+ sztywność
Ból
neurogenne
nerwy obwodowe
i rdzeniowe
naczyniowe
miażdżyca
naczyń
+ drętwienie
Gerontologia_Sopot_2014
ból stawów i mięśni 65+
zapalny/niezapalny – stawowy/pozastawowy
niezapalny
stawowy
choroba zwyrodnieniowa
niezapalny
pozastawowy
reumatyzm tkanek miękkich
zapalny
stawowy
RZS, toczeń, z. Sjogrena, dna
moczanowa, polimialgia
Gerontologia_Sopot_2014
Początek choroby tkanki łącznej u seniorów
RZS
Duże stawy+
Objawy układowe+
ANA+
Toczeń rumieniowaty
układowy
Rzadziej:
- Zajęcie nerek
- Rumień
Gorączka+
Zapalenie błon surowiczych+
RF+
z. Sjogrena
Suchość (oczy, jama ustna, skóra)
WBC↓, Hg↓
Gammapatia poliklonalna
Objawy z przewodu pokarmowego
Gerontologia_Sopot_2014
(3) choroby nie-reumatyczne
Choroby serca
Choroby płuc
Niedokrwistość
Niedoczynność tarczycy
Nadczynność tarczycy
Nowotwory
Depresja
Przewlekła infekcja
Choroby nerwowo-mięśniowe
Leczenie choroby
podstawowej
Diagnostyka
różnicowa
statyny
fibraty
GKS
alkohol
kolchicyna
Leczenie dolegliwości
stawowych i
mięśniowych
Gerontologia_Sopot_2014
Skala problemu (3)
Klinika Chorób Wewnętrznych i Geriatrii Szpitala Uniwersyteckiego
Konsultacje reumatologiczne 1.04-30.05.2014
de novo
RZS
przewlekła
3
Polimialgia reumatyczna
2
Zapalenie naczyń
1
Dna moczanowa
1
Choroba
zwyrodnieniowa
1
Reumatyzm tkanek
miękkich
2
Gerontologia_Sopot_2014
Podsumowanie
• Ból stawów i mięśni występuje w populacji 65+ z
istotną częstością
• W postępowaniu proponuję wziąć pod uwagę
trzy scenariusze:
1. Choroby przewlekłej
2. Nowego zachorowania
3. Choroby/przyczyny nie-reumatologicznej
które mogą ukierunkować diagnostykę, leczenie i
potrzebę konsultacji reumatologicznej
Gerontologia_Sopot_2014
Download