Pola i fale: Ćwiczenia 4 Warunki brzegowe. Prowadzący ćwiczenia: mgr inż. Mateusz Marek Krysicki Adres e-mail: [email protected] Strona www: krysicki.com Konsultacje (proszę wcześniej o maila): Środa: 9.00-10.00, p.543 Piątek: 9.00-10.00, p.543 Materiał opracowany przez M. Krysickiego na podstawie wcześniejszych materiałów do przedmiotów POFA i EFWA opracowanych przez M. Celuch, W. Gwarka oraz B. Salskiego Zadanie 1 Płaszczyzna 𝑧 = 0 jest granicą dwóch bezstratnych ośrodków o następujących parametrach: Ośrodek 1: 𝑧 < 0, 𝜀1 = 3𝜀0 , 𝜇1 = 4𝜇0 , 𝜎1 = 0; Ośrodek 2: 𝑧 > 0, 𝜀2 = 6𝜀0 , 𝜇2 = 𝜇0 , 𝜎2 = 0; W leżącym na granicy punkcie P wektory natężenia pól elektrycznego i magnetycznego w ośrodku 1 wynoszą 𝑉 𝐴 𝐸1 = 2Ԧ𝑖𝑥 + 4𝑖𝑧 𝐻1 = 2Ԧ𝑖𝑥 + 4𝑖𝑧 . 𝑚 𝑚 Wyznacz wektory natężeń pól elektrycznego i magnetycznego w punkcie P dla ośrodka 2. Warunki brzegowe Składowa normalna wektora indukcji elektrycznej 𝑫 jest ciągła na granicy ośrodków pod warunkiem, że nie gromadzą się ładunki elektryczne na granicy: 𝑛 ∙ 𝐷2 − 𝐷1 = 𝜌𝑤 𝐷2𝑛 − 𝐷1𝑛 = 𝜌𝑤 Składowa normalna wektora indukcji magnetycznej 𝑩 jest zawsze ciągła na granicy ośrodków, ponieważ nie istnieją ładunki magnetyczne: 𝑛 ∙ 𝐵2 − 𝐵1 = 0 𝐵2𝑛 − 𝐵1𝑛 = 0 Składowa styczna wektora pola elektrycznego 𝑬 jest ciągła na granicy ośrodków: 𝑛 × 𝐸2 − 𝐸1 = 0 𝐸2𝑡 − 𝐸1𝑡 = 0 Składowa styczna wektora pola magnetycznego 𝑯 jest ciągła na granicy ośrodków pod warunkiem, że nie płynie prąd powierzchniowy na granicy: 𝑛 × 𝐻2 − 𝐻1 = 𝐽𝑠 𝐻2𝑡 − 𝐻1𝑡 = 𝐽𝑠 Zadanie 2 Płaszczyzna 𝑧 = 0 jest granicą dwóch bezstratnych ośrodków o następujących parametrach: Ośrodek 1: 𝑧 < 0, 𝜀1 = 3𝜀0 , 𝜇1 = 4𝜇0 , 𝜎1 = 0; Ośrodek 2: 𝑧 > 0, 𝜀2 = 6𝜀0 , 𝜇2 = 𝜇0 , 𝜎2 = 0; W leżącym na granicy punkcie P wektory natężenia pól elektrycznego i magnetycznego w ośrodku 1 wynoszą 𝑉 𝐴 𝐸1 = 2Ԧ𝑖𝑥 + 4𝑖𝑧 𝐻1 = 2Ԧ𝑖𝑥 + 4𝑖𝑧 . 𝑚 𝑚 W punkcie P występuje ładunek o gęstości powierzchniowej 𝐶 𝐴 𝜌𝑠 = −24𝜀0 2 oraz prąd powierzchniowy o gęstości 𝐽𝑠 = −4 𝑖𝑦 . 𝑚 𝑚 Wyznacz wektory natężeń pól elektrycznego i magnetycznego w punkcie P dla ośrodka 2. Warunki brzegowe Składowa normalna wektora indukcji elektrycznej 𝑫 jest ciągła na granicy ośrodków pod warunkiem, że nie gromadzą się ładunki elektryczne na granicy: 𝑛 ∙ 𝐷2 − 𝐷1 = 𝜌𝑤 𝐷2𝑛 − 𝐷1𝑛 = 𝜌𝑤 Składowa normalna wektora indukcji magnetycznej 𝑩 jest zawsze ciągła na granicy ośrodków, ponieważ nie istnieją ładunki magnetyczne: 𝑛 ∙ 𝐵2 − 𝐵1 = 0 𝐵2𝑛 − 𝐵1𝑛 = 0 Składowa styczna wektora pola elektrycznego 𝑬 jest ciągła na granicy ośrodków: 𝑛 × 𝐸2 − 𝐸1 = 0 𝐸2𝑡 − 𝐸1𝑡 = 0 Składowa styczna wektora pola magnetycznego 𝑯 jest ciągła na granicy ośrodków pod warunkiem, że nie płynie prąd powierzchniowy na granicy: 𝑛 × 𝐻2 − 𝐻1 = 𝐽𝑠 𝐻2𝑡 − 𝐻1𝑡 = 𝐽𝑠 Zadanie 3 Po nieskończonej i bardzo cienkiej płycie metalowej pokrywającej się z płaszczyzną 𝑦 = 0 umieszczonej w próżni płynie prąd o gęstości powierzchniowej: 𝐴 𝐽𝑠 = 2 𝑖𝑧 . 𝑚 Określić wektory 𝐻, 𝐵 wywołane przez ten prąd w sąsiedztwie płyty. Warunki brzegowe Składowa normalna wektora indukcji elektrycznej 𝑫 jest ciągła na granicy ośrodków pod warunkiem, że nie gromadzą się ładunki elektryczne na granicy: 𝑛 ∙ 𝐷2 − 𝐷1 = 𝜌𝑤 𝐷2𝑛 − 𝐷1𝑛 = 𝜌𝑤 Składowa normalna wektora indukcji magnetycznej 𝑩 jest zawsze ciągła na granicy ośrodków, ponieważ nie istnieją ładunki magnetyczne: 𝑛 ∙ 𝐵2 − 𝐵1 = 0 𝐵2𝑛 − 𝐵1𝑛 = 0 Składowa styczna wektora pola elektrycznego 𝑬 jest ciągła na granicy ośrodków: 𝑛 × 𝐸2 − 𝐸1 = 0 𝐸2𝑡 − 𝐸1𝑡 = 0 Składowa styczna wektora pola magnetycznego 𝑯 jest ciągła na granicy ośrodków pod warunkiem, że nie płynie prąd powierzchniowy na granicy: 𝑛 × 𝐻2 − 𝐻1 = 𝐽𝑠 𝐻2𝑡 − 𝐻1𝑡 = 𝐽𝑠 Zadanie 4 Płaszczyzna 𝑦 = −𝑥 jest granicą dwóch bezstratnych ośrodków o następujących parametrach: Ośrodek 1: 𝑦 < −𝑥, 𝜀1 = 2𝜀0 , 𝜇1 = 4𝜇0 , 𝜎1 = 0; Ośrodek 2: 𝑦 > −𝑥, 𝜀2 = 4𝜀0 , 𝜇2 = 2𝜇0 , 𝜎2 = 0; W leżącym na granicy punkcie P wektory natężenia pól elektrycznego i magnetycznego w ośrodku 1 wynoszą 𝑉 𝐴 𝐸1 = 1Ԧ𝑖𝑥 + 2Ԧ𝑖𝑦 + 3𝑖𝑧 𝐻1 = 4Ԧ𝑖𝑥 + 5Ԧ𝑖𝑦 + 6𝑖𝑧 . 𝑚 𝑚 Wyznacz wektory natężeń pól elektrycznego i magnetycznego w punkcie P dla ośrodka 2. Warunki brzegowe Składowa normalna wektora indukcji elektrycznej 𝑫 jest ciągła na granicy ośrodków pod warunkiem, że nie gromadzą się ładunki elektryczne na granicy: 𝑛 ∙ 𝐷2 − 𝐷1 = 𝜌𝑤 𝐷2𝑛 − 𝐷1𝑛 = 𝜌𝑤 Składowa normalna wektora indukcji magnetycznej 𝑩 jest zawsze ciągła na granicy ośrodków, ponieważ nie istnieją ładunki magnetyczne: 𝑛 ∙ 𝐵2 − 𝐵1 = 0 𝐵2𝑛 − 𝐵1𝑛 = 0 Składowa styczna wektora pola elektrycznego 𝑬 jest ciągła na granicy ośrodków: 𝑛 × 𝐸2 − 𝐸1 = 0 𝐸2𝑡 − 𝐸1𝑡 = 0 Składowa styczna wektora pola magnetycznego 𝑯 jest ciągła na granicy ośrodków pod warunkiem, że nie płynie prąd powierzchniowy na granicy: 𝑛 × 𝐻2 − 𝐻1 = 𝐽𝑠 𝐻2𝑡 − 𝐻1𝑡 = 𝐽𝑠 Do poćwiczenia w domu przed kolokwium 1. Dany jest wektor rzeczywisty: 𝐸 = 𝐴 cos 𝜔𝑡 𝑖𝑥 , znajdź wektor zespolony 𝐸 oraz amplitudę zespoloną 𝐸0 2. Dany jest wektor rzeczywisty: 𝐻 = 𝐻0 cos 𝜔𝑡 − 𝛽𝑧 𝑖𝑦 , znajdź wektor zespolony 𝐻 oraz amplitudę zespoloną 𝐻0 3. Dany jest wektor rzeczywisty: 𝐷 = 𝐷0 sin 𝛽𝑥 − 𝜔𝑡 𝑖𝑦 , znajdź wektor zespolony 𝐷 oraz amplitudę zespoloną 𝐷0 4. Dany jest wektor rzeczywisty: 𝐵 = 𝐴 cos(𝜔𝑡 − 𝛽𝑧) 𝑖𝑥 + 𝐵 sin(𝛽𝑧 − 𝜔𝑡) 𝑖𝑦 , znajdź wektor zespolony 𝐵 oraz amplitudę zespoloną 𝐵0 5. Dana jest amplituda zespolona: 𝐸0 = 𝑖𝑥 , znajdź wektor zespolony 𝐸 oraz wektor rzeczywisty 𝐸 6. Dana jest amplituda zespolona: 𝐻0 = 𝑖𝑥 + 𝑗𝑖𝑧 , znajdź wektor zespolony 𝐻 oraz wektor rzeczywisty 𝐻 7. Dana jest amplituda zespolona: 𝐷0 = 1 + 𝑗 𝑖𝑥 + (1 − 𝑗)𝑖𝑦 , znajdź wektor zespolony 𝐷 oraz wektor rzeczywisty 𝐷 Odpowiedzi 1. 𝐸 = 𝐴 cos 𝜔𝑡 𝑖𝑥 • 𝐸 = 𝐴𝑒 𝑗𝜔𝑡 𝑖𝑥 5. • 𝐸 = 𝑒 𝑗𝜔𝑡 𝑖𝑥 • 𝐸0 = 𝐴𝑖𝑥 2. • 𝐸 = cos 𝜔𝑡 𝑖𝑥 𝐻 = 𝐻0 cos 𝜔𝑡 − 𝛽𝑧 𝑖𝑦 6. • 𝐻 = 𝐻0 𝑒 −𝑗𝛽𝑧 𝑒 𝑗𝜔𝑡 𝑖𝑦 • 𝐻0 = 𝐻0 𝑒 3. −𝑗𝛽𝑧 𝑖𝑦 • 𝐻 = cos 𝜔𝑡 𝑖𝑥 − sin 𝜔𝑡 𝑖𝑧 𝜋 + 𝜔𝑡 − 𝛽𝑥 2 𝜋 𝑗 2 −𝑗𝛽𝑥 𝑗𝜔𝑡 𝐷 = 𝐷0 𝑒 𝑒 𝑒 𝑖𝑦 𝐷 = 𝐷0 𝑗𝑒 −𝑗𝛽𝑥 𝑒 𝑗𝜔𝑡 𝑖𝑦 𝐷0 = 𝐷0 𝑗𝑒 −𝑗𝛽𝑥 𝑖𝑦 • 𝐷 = 𝐷0 𝑐𝑜𝑠 • 4. 7. 𝑖𝑦 • 𝐵= 𝑥 + 𝐷0 = 1 + 𝑗 𝑖𝑥 + (1 − 𝑗)𝑖𝑦 • 𝐷 = 1 + 𝑗 𝑒 𝑗𝜔𝑡 𝑖𝑥 + (1 − 𝑗)𝑒 𝑗𝜔𝑡 𝑖𝑦 • 𝐷 = cos 𝜔𝑡 − sin 𝜔𝑡 𝑖𝑥 + + (cos 𝜔𝑡 + sin 𝜔𝑡 𝑖𝑦 𝐵 = 𝐴 cos(𝜔𝑡 − 𝛽𝑧) 𝑖𝑥 + 𝐵 sin(𝛽𝑧 − 𝜔𝑡) 𝑖𝑦 𝐴𝑒 −𝑗𝛽𝑧 𝑒 𝑗𝜔𝑡 𝑖 𝐻0 = 𝑖𝑥 + 𝑗𝑖𝑧 , • 𝐻 = 𝑖𝑥 + 𝑗𝑖𝑧 𝑒 𝑗𝜔𝑡 = 𝑒 𝑗𝜔𝑡 𝑖𝑥 + 𝑗𝑒 𝑗𝜔𝑡 𝑖𝑧 𝐷 = 𝐷0 sin 𝛽𝑥 − 𝜔𝑡 𝑖𝑦 • 𝐸0 = 𝑖𝑥 𝜋 𝐵𝑒 𝑗 2 𝑒 −𝑗𝛽𝑧 𝑒 𝑗𝜔𝑡 𝑖 • 𝐵0 = 𝐴𝑒 −𝑗𝛽𝑧 𝑖𝑥 + 𝐵𝑗𝑒 −𝑗𝛽𝑧 𝑖𝑦 𝑦 Przykład Wektor zespolony 𝐴Ԧ 𝑥, 𝑦, 𝑧, 𝑡 Amplituda zespolona E ( z , t ) E0 ( 2ix ji y )e j(ωt βz ) amplituda zespolona E ( z , t ) E0 ( 2ix ji y )e jβz e jωt 𝐴Ԧ 𝑥, 𝑦, 𝑧, 𝑡 = 𝐴Ԧ0 𝑥, 𝑦, 𝑧 ∙ 𝑒 𝑗𝜔𝑡 amplituda zespolona E ( z , t ) Re( E ( z , t )) Wektor rzeczywisty E ( z , t ) E0 [2ix cos(ωt βz ) 𝐴Ԧ 𝑟, Ԧ 𝑡 = ℜ𝔢{𝐴Ԧ 𝑟, Ԧ𝑡 } i ysin(ωt βz )] Przejście pomiędzy postaciami rzeczywistą a zespoloną 𝑒 𝑗𝜃 = cos 𝜃 + 𝑗 sin 𝜃 𝑒 𝑗𝜃 − 𝑒 −𝑗𝜃 sin 𝜃 = 2𝑗 cos 𝜃 = 𝑒 𝑗𝜃 + 2 𝑒 −𝑗𝜃 * A A A 2 * A A A