1 - Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Gminy Brenna

PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
Inwestor:
Gmina Brenna
Ul. Wyzwolenia 77
43-438 Brenna
Temat opracowania:
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ
EMISJI GMINY BRENNA
Wykonawcy:
mgr Grzegorz MARIANEK
mgr inż. Eryk STĘPIEŃ
BRENNA, 2007
-1-
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
1.
2.
3.
CEL WPROWADZENIA PONE ................................................................ 4
PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA ............................................. 7
LOKALIZACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA. .................................................... 9
3.1. Położenie geograficzne ................................................................................ 9
3.2. Klimat ........................................................................................................ 11
3.3. Historia ...................................................................................................... 12
3.4. Fauna 12
3.5. Flora 13
3.6. Walory wypoczynkowe ............................................................................. 17
4.
STAN AKTUALNY.................................................................................. 19
4.1. Struktura istniejących źródeł ciepła (analiza ankiet)................................. 19
4.2. Obiekt modelowy (stan istniejący) ............................................................ 20
4.2.1. Koszty eksploatacyjne. .................................................................... 22
4.2.1.1. Obiekt modelowy z kotłem węglowym.
22
4.2.1.2. Obiekt modelowy z kotłem z kotłem na flot. 23
4.2.1.3. Obiekt modelowy z kotłem na gaz. 25
4.2.2. Emisja zanieczyszczeń .................................................................... 26
4.2.2.1. Kocioł uniwersalny 27
4.2.2.2. Kocioł gazowy.
27
4.2.2.3. Łączna emisja zanieczyszczeń z kotłowni objętych badaniem.
28
5.
STAN DOCELOWY. ................................................................................ 30
5.1. Struktura źródeł ciepła po realizacji programu. ........................................ 30
5.2. Techniczne możliwości realizacji programu (możliwe do zastosowania
źródła ciepła). ............................................................................................ 33
5.2.1. Kotły retortowe................................................................................ 33
5.2.2. Kotły gazowe. .................................................................................. 34
5.2.3. Kotły olejowe. ................................................................................. 37
5.2.4. Kotły zgazowujące drewno. ............................................................ 39
5.2.5. Kolektory słoneczne. ....................................................................... 39
5.2.6. Pompy ciepła ................................................................................... 40
5.3. Koszty. ....................................................................................................... 42
5.4. Emisja zanieczyszczeń. ............................................................................. 54
5.5. Planowany efekt ekologiczny .................................................................... 63
6.
SPOSÓB POTWIERDZENIA EFEKTU EKOLOGICZNEGO ............... 66
7.
EKONOMICZNE UWARUNKOWANIA REALIZACJI PROGRAMU.
67
7.1. Oszacowanie struktury kosztów. ............................................................... 67
7.1.1. Harmonogram wydatków. ............................................................... 68
7.2. 69
8.
ZAGADNIENIA ORGANIZACYJNE PONE ......................................... 69
8.1. Etapy realizacji Programu Ograniczenia Niskiej Emisji Gminy Brenna. . 69
8.2. Regulamin PONE ...................................................................................... 72
BRENNA, 2007
-2-
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
8.2.1. Warunki uczestnictwa inwestorów.................................................. 72
8.2.2. Warunki uczestnictwa instalatorów ................................................ 73
8.2.3. Warunki konieczne do zakwalifikowania źródła ciepła do wymiany
74
8.3. Operator ..................................................................................................... 75
9.
BIBLIOGRAFIA. ...................................................................................... 76
BRENNA, 2007
-3-
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
1. CEL WPROWADZENIA PONE
W trakcie transformacji, jakim został poddany polski przemysł w latach
80 tych, znacznie spadła produkcja a większość największych zakładów
przemysłu ciężkiego przestało istnieć.
W latach 90-tych dynamicznemu wzrostowi gospodarczemu towarzyszyło
odrodzenie rodzimego przemysłu. Nowe zasady konkurencji wolno rynkowej
oraz kary za zanieczyszczanie środowiska wymusiły nowy model produkcji, w
którym kładzie się nacisk na jak największą oszczędność energii.
Przemiany te z jednej strony spowodowały zamknięcie największych
trucicieli z drugiej strony zmusiły nowopowstające firmy i te poddane
modernizacji do wyjątkowej oszczędności energii. W wyniku tych zmian
obecnie najwięcej zanieczyszczeń trafia do atmosfery z przydomowych
kotłowni, w których jako paliwo dominuje słabej jakości węgiel a czasem
nawet odpady.
Celem Programu Ograniczenia Niskiej Emisji Gminy Brenna (zwanego
dalej PONE) jest polepszenie jakości powietrza. Największym źródłem
zanieczyszczeń atmosfery w obrębie Brennej są budynki indywidualne to jest
tzw. „niska emisja”. Zanieczyszczenia trafiające do atmosfery, takie jak: pył,
dwutlenek siarki, tlenek węgla, tlenki azotu, benzo(a)piren, są skutkiem spalania
paliw
kopalnianych
na
potrzeby
centralnego
ogrzewania
budynków
mieszkalnych.
Najlepsze efekty w ograniczaniu emisji szkodliwych substancji do
atmosfery, ze źródeł rozproszonych, daje eliminacja kotłów umożliwiających
spalanie gorszych rodzajów węgla i palnych odpadów znajdujących się w
gospodarstwie domowym. Tego typu kotły pozbawione są automatycznej
kontroli procesu spalania a ich konstrukcja wyklucza osiągnięcie zadowalającej
sprawności.
Zastosowanie
nowoczesnego
kotła
(węglowego
z
paleniskiem
retortowym, gazowego) pozwala uzyskać wysoką sprawność wytwarzania ciepła
BRENNA, 2007
-4-
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
połączoną
z
małą
emisją
zanieczyszczeń.
Wykorzystanie
energii
promieniowania słonecznego (instalacja solarna) lub energii geotermalnej
(pompa ciepła) dodatkowo zmniejszy koszty wytwarzaniem ciepła w
gospodarstwie domowym wpływając przy tym na zmniejszenie ilości
szkodliwych substancji trafiających do atmosfery.
Zakup nowoczesnego źródła ciepła połączonego z solarem, lub pompą
ciepła zwraca się stosunkowo szybko, jednak koszt ten często przekracza
możliwości budżetu przeciętnego gospodarstwa domowego.
Ponieważ przyszłość rozwoju Brennej zależy od turystyki, władze gminy
zdecydowały się wspierać mieszkańców w działaniach zmierzających do
poprawy jakości powietrza. Pomoc ta będzie polegała na dofinansowaniu
modernizacji kotłowni polegających na wymianie źródła ciepła. Aby ze
wsparcia mogło skorzystać jak najwięcej zainteresowanych, Gmina Brenna
zwróci się do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej o udzielenie na ten cel preferencyjnej pożyczki.
Program Ograniczenia Niskiej Emisji w Gminie Brenna zakłada
wymianę 223 źródeł ciepła, na co składają się:
192 kotły węglowe, często opalane flotem,
6 kotłów na drewno,
23 przestarzałe kotły gazowe,
2 kotły opalane olejem.
Modernizacja wymienionych układów grzewczych zaplanowana jest
czteroetapowo w latach 2007 - 2010.
Wymienione wyżej ilości oraz rodzaje źródeł ciepła w trakcie
realizacji PONE mogą ulec zmianie, ponieważ określono je na podstawie
ankiet, które nie są wiążące dla wypełniających je mieszkańców.
Realizacja zadań PONE znacząco poprawi stan powietrza w Brennej.
Zredukowana zostanie między innymi emisja:
 dwutlenku węgla,
 tlenku węgla,
BRENNA, 2007
-5-
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
 tlenków azotu,
 pyłu,
 benzo -  - pirenu.
Dodatkowym efektem będzie ograniczenie zużycia nieodnawialnych
źródeł energii: węgiel, gaz, olej opałowy, na rzecz paliw odnawialnych (drewno,
energia słoneczna, energia geotermalna).
Ponieważ głównym źródłem dochodów gminy jest turystyka, kluczowe
znaczenie odgrywa stan środowiska naturalnego, a szczególnie czyste powietrze.
Polepszenie stanu powietrza wpłynie na poprawę wizerunku miejscowości,
a w dłuższej perspektywie spowoduje zwiększenie ruchu turystycznego.
Zmiana tradycyjnego kotła węglowego wymagającego codziennej obsługi
na
bezobsługowe
gazowe
poprawi
komfort
życia
zainteresowanych
mieszkańców gminy.
Nadprogramowe korzyści z realizacji PONE to:
 rozwój lokalnych firm instalacyjnych,
 poprawa jakości świadczonych usług i przestrzegania prawa
budowlanego w firmach instalacyjnych,
 poprawa stanu technicznego kotłowni,
 doprowadzenie do zgodności z prawem budowlanym i normami
bezpieczeństwa 223 kotłowni,
 wykluczenie
możliwości
spalania
odpadów
komunalnych
w kotłowniach przydomowych.
BRENNA, 2007
-6-
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
2. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA
Podstawę prawną opracowania stanowią zewnętrzne jak i wewnętrzne
akty prawne. Za akty zewnętrzne rozumiemy wszystkie akty wprowadzone w
życie przez organ inny ( wyższej rangi) niż Rada Gminy i Wójt Gminy Brenna.
Akty te to ustawy, rozporządzenia, jak również inne opracowania sygnowane
przez Radę Ministrów. Dokumenty wprowadzone w życie przez władze
wojewódzkie oraz powiatowe. Otoczenie to stanowią:
 Polityka
ekologiczna
państwa
na
lata
2003
–
2006,
z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007 – 2010 – Rada
Ministrów Grudzień 2002
 Program ochrony środowiska województwa śląskiego do roku
2004 oraz cele długoterminowe do roku, 2015 który stanowi jeden
z elementów polsko-holenderskiego projektu – „ Reorganizacja
zadań administracyjnych w Polsce w dziedzinie ochrony
środowiska”
 Ustawa z dnia 20 lipca 1991r. o Państwowej Inspekcji Ochrony
Środowiska (Dz.U. nr 112, poz. 982)
 Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska
(Dz.U. nr 62 poz. 627)
 Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. o wprowadzeniu ustawy – Prawo
ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz niektórych ustaw
(Dz.U. nr 100, poz. 1085)
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z 6 czerwca 2002r.
w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji
w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji
w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych
poziomów niektórych substancji (Dz.U. nr 87, poz. 796)
BRENNA, 2007
-7-
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002r.
w sprawie oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz.U. nr 87,
poz.798)
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z 26 listopada 2002r.
w
sprawie
zakresu
i
sposobu
przekazywania
informacji
dotyczących zanieczyszczenia powietrza (Dz.U. nr 62, poz. 627)
 Rozporządzenie ministra środowiska z 5 grudnia 2002r. w sprawie
wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.
nr 1, poz. 12)
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z 4 sierpnia 2003r. w sprawie
standardów emisyjnych z instalacji (Dz.U. nr 163, poz. 1584)
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z 20 listopada 2004r.
w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga
zgłoszenia (Dz.U. nr 283, poz. 2839)
Wewnętrzne otoczenie prawne opracowania stanowi:
BRENNA, 2007
-8-
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
3. LOKALIZACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA.
3.1. Położenie geograficzne
Gmina Brenna położona w południowej części województwa śląskiego,
należy do powiatu cieszyńskiego.
BRENNA, 2007
-9-
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
Jest najdalej na północ wysuniętą gminą Śląska Cieszyńskiego. Jej
powierzchnia to 95,4 km2, na co składa się obszar trzech połączonych ze sobą
wsi: Brenna, Górki Wielkie, Górki Małe. Położona jest na wys. 366m n.p.m., z
trzech stron otaczają ją szczyty Beskidu Śląskiego: Beskidek (693m n.p.m.),
Orłowa (813m n.p.m.), Stary Groń (792m n.p.m.) i Kotarz (956m n.p.m.).
Gmina graniczy ze Skoczowem; oraz z gminami: Jasienicą, Jaworzem, z
miastem Bielsko - Biała (grzbietami górskimi: Czupel - 600 m n.p.m.; Błotny
Błatnia - 917 m n.p.m.; Stołów - 1041 m n.p.m.), ze Szczyrkiem (grzbietem
pasma Trzy Kopce - 1082 m. n.p.m.; przełęczą Karkoszczonka; Beskid
Węgierski; przełęczą Salmopolską), z Wisłą (od której oddziela ją Kotarz) i z
Ustroniem (od którego oddziela go Równica). Główne ośrodki gospodarcze i
kulturalne Ziemi Cieszyńskiej położone niedaleko gminy to Skoczów (15 km) i
Cieszyn (30 km) i byłe miasto wojewódzkie - Bielsko-Biała (33 km). Brenna
leży 80 km od Katowic, 118 km od Krakowa, 167 km od Zakopanego i 370 km
od Warszawy.
Pod względem budowy terenu gmina Brenna jest złożeniem dwóch
różnorodnych jednostek geologicznych. Ich granica przebiega mniej więcej tak
jak granica pomiędzy Brenną a Górkami. Oznacza to, iż sama Brenna jest już
częścią regionu Beskidu Śląskiego, natomiast wsie Górki Wielkie i Górki Małe
należą do innego regionu geograficznego - Pogórza Śląskiego, a ściśle do jego
części zwanej Pogórzem Cieszyńskim. Oba regiony charakteryzują się
odmiennymi czynnikami krajobrazowymi i przyrodniczymi.
Pogórze Śląskie, w tym Pogórze Cieszyńskie, to obszar leżący na
wysokości średnio 290 - 350 m n.p.m., gdzie występują niewielkie wzniesienia
terenu o łagodnych zboczach. Ich kulminacją w obrębie gminy jest wzgórze
Bucze (418 m.n.p.m.) w Górkach Wielkich.
Region Beskidu Śląskiego, na terenie, którego znajduje się wieś Brenna,
wyróżnia się w stosunku do Pogórza Cieszyńskiego wyraźnym wzniesieniem
terenu o ponad 400 - 700 m i wysokimi grzbietami górskimi podzielonymi
dolinami.
BRENNA, 2007
- 10 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
Wieś Brenna otoczona jest od południowego zachodu pasmem górskim
zaczynającym się od Lipowskiego Gronia, a biegnącym poprzez szczyty
Równicy, Orłowej, Trzech Kopców Wiślańskich aż do Przełęczy Salmopolskiej.
Wschodnią granicę Brennej, oddzielającą ją od sąsiedniej gminy Szczyrk,
tworzą góry: Grabowa, Kotarz, Beskid Węgierski, Beskidek. Od strony
północnej natomiast nad Brenną wznoszą się stoki: Trzech Kopców w masywie
Klimczoka, Stołowego, Błotnego, Czupla i Łazka. Trzy Kopce w masywie
Klimczoka o wysokości 1082m n.p.m. to najwyższe wzniesienie gminy Brenna.
Między nim a górą Beskidek znajduje się Przełęcz Karkoszczonka łącząca
Brenną ze Szczyrkiem Biłą.
3.2. Klimat
Teren gminy Brenna zaliczany jest do dwóch dzielnic klimatycznych:
część północna (Pogórze) do dzielnicy podkarpackiej, a południowa (Beskid
Śląski) do dzielnicy karpackiej. Ukształtowanie gminy między terenami
wpływów wilgotnego klimatu oceanicznego Europy Zachodniej, a suchego
klimatu kontynentalnego Europy Wschodniej, jak i położenie w niewielkiej
odległości od wylotu Bramy Morawskiej, umożliwiającej styk ciepłych mas
powietrza z południa z zimniejszym powietrzem górskim, jest przyczyną dużych
wahań temperatur w ciągu roku, a nawet dnia oraz nieregularności pogody.
Rozkład temperatur Pogórza Cieszyńskiego jest ściśle związany z dopływem
określonych mas powietrza, ze wzrostem wysokości bezwzględnej terenu oraz
nieregularnej pogody i rzeźbą terenu. Średnia roczna temperatura wynosi od
5,50 oC do 8,00 oC. Wielkość i rozkład opadów uzależniony jest przede
wszystkim od kierunku wiejących wiatrów oraz wzniesienia terenu nad poziom
morza. Średnia ilość opadów na Pogórzu waha się pomiędzy 800 - 1000 mm i
zwiększa się proporcjonalnie do wysokości.
BRENNA, 2007
- 11 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
3.3. Historia
Bogata historia gminy pozostawiła po sobie ślady w postaci zabytków.
Najstarszym z nich jest kościół w Górkach Wielkich, którego prezbiterium i
węższa część nawy głównej pochodzą z XV w. Do nich w 1662 r, dobudowano
szerszą część wraz z masywną wieża. Jest to kościół murowany z kamiennymi
portalami i rzeźbiarskimi elementami z XVII - XVIII w. Dzisiejszy wystrój
kościoła pochodzi z wieku XIX. Na zewnętrznej ścianie wieży kościoła w 1981
roku wmurowano tablicę poświęconą Zofii Kossak. Jej grób można odnaleźć na
pobliskim cmentarzu, gdzie spoczywa wraz z ojcem Tadeuszem i mężem
Zygmuntem Szatkowskim. Można również w Górkach zobaczyć ruiny
spalonego dworu oraz domek ogrodnika, w którym Zofia Kossak żyła i tworzyła
po 1956 r. W domku tym mieści Się obecnie muzeum Jej imienia. W Brennej
znajduje się wspomniany już zabytkowy kościół pod wezwaniem Jana
Chrzciciela z końca XVIII w. Stanowi on bardzo charakterystyczny element
architektoniczny wsi. Kościół ten posiada obecnie wystrój barokowy i
klasycystyczny. Zachowało się tu także kilkanaście zabytkowych chat
góralskich, przeważnie z XVIII i XIX w., które nie są skupione w jednym
miejscu, lecz spotyka się je raczej pojedynczo w różnych częściach wsi. Jedna z
nich, zbudowana jednak już na początku XX w., jest siedzibą Gminnego
Ośrodka Kultury. Znajduje się w niej również izba regionalna ze stałą
ekspozycją sprzętów pasterskich, strojów i innych drobiazgów potrzebnych
kiedyś tutejszej ludności do życia wśród gór.
3.4. Fauna
W ramach inwentaryzacji faunistycznej na terenie Gminy Brenna
stwierdzono 111 gatunków zwierząt, w tym 62 określono jako rzadkie.
Poszczególne grupy kręgowców reprezentowane są przez: 6 gatunków ryb, 11
gatunków płazów, 5 gatunków gadów, 73 gatunki ptaków i 16 gatunków
ssaków.
BRENNA, 2007
- 12 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
Do najczęściej spotykanych ssaków w lasach Brennej należą: zające,
dziki, sarny, jelenie oraz kuny, łasice, borsuki, a także wiewiórki. Zadomowiły
się tu również, będące przedstawicielem płazów, salamandry. Poza tym w lasach
i dolinach Brennej żyje szereg drobnych ptaków śpiewających. Wzdłuż potoków
i strumyków spotyka się pluszcze i pliszki górskie, a ponadto występują na tym
terenie: dzięcioły, czarne bociany, kruki, jastrzębie i sowy.
Najrzadszymi przedstawicielami lokalnej fauny, uznanymi za rzadkie i
zanikające w skali Polski są:
 podkowiec mały (Rhinolophus hipposideros) — przedstawiciel
nietoperzy (Chiroptera), strych kościoła rzymsko-katolickiego w
Górkach Wielkich;
 popielica (Glis glis) — starodrzew lasu liściastego z dziuplastymi
drzewami na stokach Bukowego Gronia;
 traszka karpacka (Triturus montandoni) — endemit karpacki,
rozlewiska potoku Pościennego w Brennej Bukowej.
3.5. Flora
Na Pogórzu Cieszyńskim (Górki Wielkie i Górki Małe) podłoże niemal
całego terenu, utworzone jest z dolnokredowych łupków i wapieni cieszyńskich,
sprzyja powstawaniu bardzo żyznych gleb, zasobnych w węglan wapnia.
Dodatkowo fakt łagodnego klimatu Pogórza Cieszyńskiego, o rocznej średniej
temperaturze przekraczającej 8°C sprawia, że ziemie Górek Małych i Wielkich
są bardzo dobrym obszarem rolniczym. Niewielkie płaty roślinności zbliżone
swym charakterem do zespołów leśnych zachowały się jedynie na stromych
zboczach: stokach wzgórza Bucze, na kilku fragmentach skarpy doliny Brennicy
w Górkach Wielkich i koło Szpotowic. Są to jednak najcenniejsze płaty
roślinności na Pogórzu Cieszyńskim. Ich niepowtarzalny charakter dostrzegła
już w latach trzydziestych prof. A. Kozłowska twierdząc, że zwiedzanie ich na
przełomie kwietnia i maja należy do najbardziej niezapomnianych wrażeń
przyrodniczych w naszym kraju. Uznając dużą specyfikę tego zbiorowiska
BRENNA, 2007
- 13 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
leśnego nadano mu wówczas nazwę buczyny cieszyńskiej. Oprócz okazałych
lip, grabów i buków występują w nim w warstwie runa leśnego: szczyr trwały,
przylaszczka,
zawilec
gajowy,
ziarnopłon
wiosenny,
kokoryczka
wielokwiatowa, szałwia lekka, miodunka ćma, żywokost bulwiasty, fiołek leśny,
jaskier kosmaty, czerniec gronkowy, piżmaczek wiosenny. Te niezwykle cenne
gatunki roślin runa tych lasów uzupełniają rośliny chronione: marzanka wonna,
kopytnik pospolity, pierwiosnka wyniosła, bluszcz i wawrzynek wilczełyko oraz
kilka gatunków storczykowatych, między innymi storczyk męski wraz ze
storczykiem bladym, dla którego wzgórze Bucze jest jednym z dwóch
najliczniejszych stanowisk w Polsce.
W regionie Beskidu Śląskiego, na terenie, którego znajduje się wieś
Brenna, brak węglanu wapnia w skałach macierzystych, duże nachylenie stoków
w części doliny Brennicy obejmującej wieś Brenną spowodowały, że gleby są tu
kamieniste, płytkie i ubogie. Dodatkowo znacznie ostrzejsze warunki
klimatyczne zadecydowały, że przeważają tu zbiorowiska leśne. Łącznie lasy
pokrywają aż 64% powierzchni gminy. Terenów rolniczych we wsi Brenna jest
natomiast bardzo niewiele, głównie w dolinach. Wyjątkiem są wyżej położone
hale górskie wykorzystywane jako pastwiska. Znaczną część lasów Brennej
stanowią świerki i buki. Poza tym występują tu jodły, trochę jaworów,
modrzewi oraz innych gatunków drzew. Bogate jest runo tych lasów. Symbolem
Brennej mogą być trzy gatunki roślin: dziewięćsił bezłodygowy, goryczka
trojeściowa oraz naparstnica purpurowa, która właśnie tu ma swoje główne
centrum występowania w Beskidach Zachodnich. Ponadto rosną na tym terenie
inne rośliny chronione, takie jak: śnieżyczka przebiśnieg, marzanka wonna,
kopytnik, barwinek. Na wiosnę uroku tym zbiorowiskom leśnym nadają barwne
aspekty kwitnienia kolejnych gatunków roślin: żywca gruczołowatego, czosnku
niedźwiedziego, miesiącznicy trwałej. Oprócz tego w górach dość licznie rosną
chronione gatunki paproci i widłaków, natomiast z wilgotnymi łąkami i
młakami związane jest występowanie storczyków - szerokolistnego i
plamistego.
BRENNA, 2007
- 14 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
W gminie Brenna występuje 675 gatunków i podgatunków roślin
naczyniowych. W ich skład wchodzą 44 gatunki prawnie chronione z tego 33
gatunki podlegają całkowitej ochronie gatunkowej.
Teren gminy Brenna jest objęty utworzonym w roku 1988 Parkiem
Krajobrazowym Beskidu Śląskiego. Park ten oprócz Gminy Brenna położony
jest m.in. także na obszarze sąsiednich gmin: Bielska-Białej, Szczyrku, Ustronia,
Wisły i Jaworza.
Powierzchnia ogólna parku wraz z otuliną wynosi 60 905 ha, w tym
powierzchnia samego Parku – 38 620 ha.
W Gminie Brenna, Park zajmuje obszar 6 387 ha tj. 16,5 % całego Parku
(oznacza to, że powierzchnia Parku zajmuje 66,8 % powierzchni całej gminy, a
otulina pozostałą powierzchnię tj. 3 167 ha).
Na terenie Gminy Brenna występują następujące pomniki przyrody:
 dąb szypułkowy (600 lat) w Górkach Wielkich;
 dąb szypułkowy (200 lat) w Górkach Małych;
 dwa dęby (200 i 250 lat) w Górkach Wielkich;
 aleja dębowo – lipowa w Górkach Wielkich przy Muzeum Zofii
Kossak;
 jaskinia (3 gatunki nietoperzy), poniżej przełęczy Trzy Kopce –
Stołów;
 jesion wyniosły (150 lat) w Brennej.
Ochroną objęte są także:
 obszary łąkowe w Brennej Leśnicy – w rejonie potoku Suchy
Wielki i przysiółka Pasternik,
 jaskinie (Jaskinia w Trzech Kopcach położona w bezpośrednich
sąsiedztwie granicy z gminą Szczyrk, Jaskinia Salmopolską
położona w rejonie przełęczy Salmopolskiej – Białego Krzyża).
BRENNA, 2007
- 15 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
Do obiektów przyrodniczych chronionych,objętych uchwałą Rady Gminy
nr XVIII/152/04 z dnia 16 marca 2004 należą:
 jarząb szwedzki Sorbus intermedia o obwodzie pnia 245 cm,
rosnący na parceli nr 173/1, na skraju lasu przy ogrodzeniu od
strony południowej;
 wiąz górski Ulmus glabra o obwodzie 345 cm, rosnącym na parceli
64/3, w południowo - wschodniej części zadrzewienia na skarpie
Góry Bucze;
 dąb szypułkowy Quercus robur o obwodzie pnia 430 cm, rosnący
na parceli nr 66/3 w środkowej części zadrzewienia na skarpie Góry
Bucze;
 jesion wyniosły Fraxinus excelsior o obwodzie pnia 395 cm,
rosnący na parceli nr 146/4 w alei przy drodze polnej na północno zachodnich stokach Góry Bucze.
 grab zwyczajny Carpinus betulus o obwodzie pnia 260 cm, rosnący
na parceli nr 66/3 w zadrzewieniu na skarpie Góry Bucze w części
środkowej;
 dąb szypułkowy Quercus robur o obwodzie pnia 415 cm, rosnący
na parceli nr 72 w zadrzewieniu na stoku północno – zachodnim,
poniżej terenów rolnych RSP Bucze;
 klon jawor Acer pseudoplatanus o obwodzie pnia 270 cm, rosnący
na parceli nr 302/1 w zadrzewieniu wzdłuż potoku u północnego
podnóża Góry Bucze;
 czereśnia ptasia Cerasium avium o obwodzie pnia 235 cm, rosnąca
na parceli nr 154/1 na brzegu lasu na północno - zachodnich
stokach Góry Bucze;
 klon jawor Acer pseodoplatanus o obwodzie pnia 285 cm, rosnący
na parceli 154/1 na zachód od szczytu Góry Bucze;
BRENNA, 2007
- 16 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
 czereśnia ptasia Cerasium avium o obwodzie pnia 225 cm, rosnąca
na parceli 173/2, na skraju polany od strony południowej Góry
Bucze;
 grab zwyczajny Carpinus betulus o obwodzie pnia 250 cm, rosnący
na parceli 272, w zadrzewieniu wzdłuż potoku u północnego
podnóża Góry Bucze.
3.6. Walory wypoczynkowe
Śródgórskie położenie wsi, walory klimatyczne i krajobrazowe, dobre
zagospodarowanie turystyczne oraz rozwinięta komunikacja dojazdowa i
wewnętrzna, czyni z Brennej atrakcyjną miejscowość wypoczynkową. Łącznie
w ciągu roku w Gminie Brenna odpoczywa około 400 tysięcy turystów. Biorąc
pod uwagę ciągły wzrost nakładów na inwestycje turystyczne i ekologiczne oraz
poszerzenie ofert usług na terenie gminy, należy liczyć się ze stałym wzrostem
liczby turystów.
Łatwy dojazd, dostępność dla zmotoryzowanych, powoduje, że Brenna,
jako atrakcyjne letnisko, stanowi także bazę wypadową w okoliczne góry i jest
dogodnym punktem wyjściowym na szlaki turystyczne Beskidu Śląskiego.
Wędrujący turysta znajdzie nocleg w trzech górskich schroniskach: na Równicy,
na Błotnym oraz na Magurze. Większość letnich szlaków turystycznych ma
swoje warianty zimowe. Charakterystyczne ukształtowanie terenu, o łagodnych i
zaokrąglonych partiach szczytowych, stwarza doskonałe możliwości uprawiania
turystyki narciarskiej dla miłośników tej formy zimowych wędrówek.
Entuzjastów "białego szaleństwa" przyciąga nie tylko piękno zimowego
krajobrazu, ale także różnego rodzaju wyciągi narciarskie oraz liczne miejsca
noclegowe i żywieniowe w samej wsi, a także - w okresie noworocznym możliwość spędzenia tu wesołego Sylwestra w przepięknej zimowej aurze,
biorąc udział w kuligach z pochodniami i innych atrakcyjnych imprezach,
specjalnie dla gości przygotowywanych. Klimat, piękno krajobrazu oraz jej
położenie sprawiają, iż w Brennej odbywają się w ciągu roku różne imprezy. W
BRENNA, 2007
- 17 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
lecie i na jesieni odbywają się imprezy typu: "Pieczenie barana", rajdy i zloty
turystyczne. W zimie czekają na turystów liczne atrakcje takie jak "Zimowy
karnawał". W czasie jego trwania organizowane są m.in. kuligi z pochodniami,
Bieg Narciarski o Puchar Wójta.
Do
głównych
atrakcji
turystycznych
Brennej
gwarantujących
niezapomniany wypoczynek należy zaliczyć: Ludowy Klub Sportowy Beskid,
Ośrodek Jazdy Konnej Hucuł, Przystanie wodne na Hołcynie i na Leśnicy,
Schronisko PTTK na Błotnym, Jaskinię pod Trzema Kopcami, Park
rekreacyjny.
W Brennej mają również swój początek liczne szlaki turystyczne, na
trasie, których można podziwiać niezapomniane widoki.
BRENNA, 2007
- 18 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
4. STAN AKTUALNY.
4.1. Struktura istniejących źródeł ciepła (analiza ankiet).
Na terenie Gminy Brenna do ogrzewania budynków jednorodzinnych
88% mieszkańców wykorzystuje koty uniwersalne opalane węglem i jego
pochodnymi takimi jak flot czy muł. Tego typu urządzenia emitują do otoczenia
najwięcej i najgroźniejsze zanieczyszczenia. Wynika to z niskiej sprawności,
oraz możliwości spalania śmieci w tych kotłach.
Sąsiedztwo dużych kompleksów leśnych, sprawia, iż drewno jest
powszechnie stosowanym opałem. Około 54% badanych zadeklarowało, że do
ogrzewania stosuje drewno, ale jedynie 2,7% z nich pali samym drewnem,
natomiast pozostali wykorzystują zarówno paliwa węglowe jak i drewno.
Kolejnym popularnym źródłem energii cieplnej jest gaz, ogrzewa on, co
dziesiąty budynek. Do ogrzewania budynków indywidualnych w minimalnym
stopniu stosowane są, energia elektryczna, olej opałowy. Podobnie jak w
przypadku drewna wymienione nośniki energii wykorzystywane są jako
uzupełnienie ogrzewania węglowego. Strukturę paliw stosowanych
w
domowych kotłowniach w Brennej obrazuje wykres nr 4.1.
Error! Not a valid link.
Wykres 4.1.
Struktura paliw stosowanych w domowych kotłowniach.
Informacje uzyskane z ankiet pozwalają pośrednio określić sprawność
poszczególnych kotłów. Wydajność kotła zależy głównie od jakości spalanego
paliwa oraz wieku danej jednostki.
Analiza struktury wiekowej źródeł ciepła pokazuje, iż 51% kotłów jest
starszych niż 10 lat. Ze względu na najczęściej zły stan techniczny i brak
automatyki sprawność tego typu kotłów jest mniejsza niż 73%. Przekrój
wiekowy źródeł ciepła na terenie Brennej opisuje wykres 4.2.
Error! Not a valid link.
Wykres 4.2.
BRENNA, 2007
Struktura wiekowa kotłów.
- 19 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
4.2.
Obiekt modelowy (stan istniejący)
Na terenie Brennej rozprowadzono ok. 700 ankiet, do Urzędu gminy
wróciło 234. Na podstawie wstępnych ustaleń założono, że złożenie
wypełnionej ankiety jest wstępną deklaracją do udziału w Programie
Ograniczenia Niskiej Emisji.
Po podsumowaniu zebranych danych dla uproszczenia dalszej analizy
stworzono
modelowy
obiekt
mieszkalny.
Jest
to
budynek
najlepiej
reprezentujący domy biorące udział w PONE. Opisujące go parametry
wyznaczono jako średnie z wielkości deklarowanych w ankietach.
Wielkością charakteryzującą budynek pod kątem energetycznym jest
roczne zapotrzebowanie energii cieplnej. Zależy ona przede wszystkim od:
 powierzchni użytkowej,
 konstrukcji ścian zewnętrznych (docieplenie), stan okien,
 kształtu budynku (kubatura, ilość kondygnacji),
 ilość osób przebywających w budynku.
Zgodnie z wykresem 4.3 w Brennej dominują budynki o powierzchni
powyżej 100 m2 . Przeciętny budynek ma powierzchnię 170 m2 .
Error! Not a valid link.
Wykres 4.3.
Struktura wielkości powierzchni budynków mieszkalnych w Gminie
Brenna.
Wraz z postępem technicznym, zmieniają się materiały używane do
budowy mieszkań. Znając okres, w którym dany obiekt został wybudowany
można dość dokładnie określić, w jakiej technologii został wykonany.
Większość z badanych domów powstało przed rokiem 1980. W tym czasie
stosowano głównie pustaki żużlowe. Potwierdzają to informacje uzyskane z
ankiet.
Error! Not a valid link.
Wykres 4.4.
Struktura wiekowa budynków.
Metodą ograniczenia strat ciepła jest termomodernizacja polegająca na
zewnętrznym dociepleniu budynku oraz wymianie okien. Wśród badanych 29%
BRENNA, 2007
- 20 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
posiada całkowite docieplenie 30% częściowe pozostałe 41% nie posiada
dodatkowej izolacji termicznej. Stan okien jako dobry ocenia aż 75% badanych
mieszkańców.
Typowy budynek na terenie Gminy Brenna posiada dwie kondygnacje
i kubaturę 565m3.
Przeciętnie na jeden budynek przypada pięć osób. Wielkość ta wpływa na
zużycie ciepłej wody użytkowej, które to z kolei zwiększa roczne
zapotrzebowanie energii cieplnej.
Powierzchnia użytkowa
173
m2
Kubatura
565
m3
Ilość kondygnacji
2
Ilość osób w budynku
5
Rok budowy obiektu
1978
Moc kotła
28
Rok zainstalowania
1996
Sprawność
73
%
Zużycie ciepła na potrzeby c.o.
170
GJ/a
Zużycie ciepła na potrzeby cwu
39
GJ/a
Tabela 4.1.
kW
Charakterystyka modelowego obiektu mieszkalnego.
Typowy budynek znajdujący się na terenie Brennej charakteryzujący się
parametrami jak wyżej w ciągu roku zużywa około 209 GJ.
BRENNA, 2007
- 21 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
4.2.1.
Koszty eksploatacyjne.
Na ternie Brennej najpowszechniej wykorzystywane są flot, węgiel, i gaz.
Ponieważ w każdym z tych trzech przypadków koszty eksploatacyjne będą się
znacznie różniły, analizę wydatków przeprowadzono w trzech wariantach.
4.2.1.1. Obiekt modelowy z kotłem węglowym.
Największą pozycję w kosztach eksploatacji zgodnie z tabelą 4.1 stanowią
wydatki na paliwo. Po wizycie w lokalnych składach opałowych przyjęto, że za
tonę węgla wraz z transportem trzeba zapłacić około 322 zł. Należy pamiętać, że
ceny węgla są mocno uzależnione od popytu i ulegają znacznym wahaniom
nawet w ciągu roku.
Koszt paliwa
Robocizna
929
200
zł/
rok
zł/
8
5
rok
zł/
2
koszt energii elektrycznej
53
rok
zł/
1
koszt serwisu i przeglądów
Tabela 4.1.
rok
1
koszt odebrania popiołu
RAZEM
zł/
2
00
rok
zł/
4
239
rok
Koszty eksploatacyjne kotłowni węglowej.
Ponieważ bieżącej obsługi kotła dokonują domownicy, czynności te nie
generują zewnętrznych wydatków, dlatego koszty robocizny najczęściej nie są
uwzględniane. Ponieważ w/w zestawienie posłuży do porównania z innymi
BRENNA, 2007
- 22 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
rodzajami źródeł ciepła, które nie wymagają ciągłej obsługi, pozycji tej nie
można pominąć.
Dla rozważanego budynku modelowego wytworzone zostanie ok. 810 kg
popiołu. Odebranie takiej ilości popiołu kosztuje 85 zł.
Obecnie używane instalacje centralnego ogrzewania wyposażone są
w pompy wymuszające obieg gorącej wody. Analizując koszty eksploatacyjne
kotłowni węglowej, należy również uwzględnić wydatki na energię elektryczną
zużytą do napędu w/w pompy.
Nie wolno również pominąć kosztów napraw i przeglądów okresowych.
Error! Not a valid link.
Wykres 4.5.
Struktura kosztów eksploatacyjnych kotłowni węglowej.
4.2.1.2. Obiekt modelowy z kotłem z kotłem na flot.
Podobnie jak w przypadku węgla, wydatki na paliwo są największą
pozycją w kosztach eksploatacji kotłowni opalanej flotem. W 2006 r. za tonę
flotu wraz z transportem trzeba było zapłacić 260 zł. Należy pamiętać, że ceny
opału są mocno uzależnione od popytu i ulegają znacznym wahaniom nawet w
ciągu roku.
koszt paliwa
robocizna
koszt odebrania popiołu
koszt energii elektrycznej
koszt serwisu i przeglądów
RAZEM
BRENNA, 2007
2
365
rok
1
200
zł/
rok
1
00
zł/
rok
2
53
zł/
rok
8
5
zł/
zł/
rok
4
zł/
- 23 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
003
Tabela 4.2.
rok
Koszty eksploatacyjne kotłowni wykorzystującej flot.
Flot jest najtańszym z porównywanych paliw, ale jednocześnie obsługa
kotłowni w tym przypadku zajmuje najwięcej czasu. Ponieważ używanie flotu
jako opału jest bardzo czasochłonne to robocizna wynosi 100 PLN miesięcznie.
W ciągu roku na ogrzanie budynku modelowego zużyte zostanie 9 ton
flotu. Zawartość popiołu we flocie to 9%. W skutek ogrzewania typowego domu
zostanie wytworzone ok. 810 kg popiołu, koszt jego wywozu to 85 zł.
Obecnie używane instalacje centralnego ogrzewania wyposażone są w
pompy wymuszające obieg gorącej wody. Analizując koszty eksploatacyjne
kotłowni węglowej, należy również uwzględnić wydatki na energię elektryczną
zużytą do napędu w/w pompy.
Nie wolno również pominąć kosztów napraw i przeglądów okresowych.
koszt odebrania koszt energii
elektrycznej
popiołu
6%
2%
robocizna
30%
koszt
przeglądów
2%
koszt paliwa
60%
Wykres 4.6.
BRENNA, 2007
Struktura kosztów eksploatacyjnych kotłowni opalanej flotem.
- 24 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
4.2.1.3. Obiekt modelowy z kotłem na gaz.
Kotły gazowe są urządzeniami bezobsługowymi, nawet najstarsze
jednostki posiadają prymitywne systemy sterujące.
Z powodu wysokiej ceny paliwa tego typu kotły są zdecydowanie droższe
w eksploatacji od kotłów węglowych czy opalanych flotem. Na koszt paliwa
składają się:
 Abonament
 Stała opłata przesyłowa
 Zmienna opłata przesyłowa
 Opłata za wykorzystaną ilość gazu.
koszt paliwa
9
297
0/rok
zł
koszt odebrania popiołu
koszt serwisu i przeglądów
RAZEM
Tabela 4.3.
/rok
zł
robocizna
koszt energii elektrycznej
zł
0/rok
2
53
/rok
1
00
zł
/rok
9
650
zł
zł
/rok
Koszty eksploatacyjne kotłowni gazowej.
Kotły gazowe posiadają sterowanie automatyczne a obecnie używane
instalacje centralnego ogrzewania wyposażone są w pompy wymuszające obieg
gorącej wody. Na koszty eksploatacyjne składa się również koszt energii
elektrycznej zasilającej te urządzenia.
BRENNA, 2007
- 25 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
Używanie kotłów gazowych, zwłaszcza kilkuletnich, wiąże się z
wydatkami na okresowy przeglądy czy naprawy.
koszt energii
elektrycznej
3%
koszt
przeglądów
1%
koszt paliwa
96%
Wykres 4.7.
4.2.2.
Struktura kosztów eksploatacyjnych kotłowni gazowej.
Emisja zanieczyszczeń
Na terenie Brennej nie występują duże zakłady przemysłowe, brak też
dużych ciepłowni. W tej sytuacji największym źródłem zanieczyszczeń
powietrza atmosferycznego, obok emisji związanej z komunikacją, są
pojedyncze kotłownie budynków mieszkalnych. Niska emisja w Brennej jest
szczególnie uciążliwa ze względu na górski charakter tej miejscowości, gdzie
nie ma warunków dla rozproszenia zanieczyszczeń. W okresie zimowym
(grzewczym) osłabienie występujących w tym regionie wiatrów, prowadzi do
powstawania smogu. Dla jednego z większych ośrodków narciarskich
występowanie tego zjawiska w szczycie sezonu jest powodem realnych strat.
BRENNA, 2007
- 26 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
4.2.2.1. Kocioł uniwersalny
KOCIOŁ UNIWERSALNY
Parametr źródła ciepła
LP
1.
a.
b.
c.
d.
2.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
Dane Podstawowe
Moc kotła
Sprawność energetyczna
Stosowane paliwo
Roczne zużycie paliwa
Emisja Zanieczyszczeń
dwutlenek węgla
tlenek azotu
dwutlenek siarki
tlenek węgla
sadza
BaP
Pył
Tabela 4.4.
Wartość
Jedn. Miary
28
kW
%
węgiel (groszek)
9,1
18 195
9,1
146
409
0,182
0,127
13,6
Mg
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
Emisja zanieczyszczeń z obiektu modelowego ogrzewanego węglem,
flotem.
4.2.2.2. Kocioł gazowy.
KOCIOŁ GAZOWY
LP
1.
a.
b.
c.
d.
2.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
Parametr źródła ciepła
Dane Podstawowe
Moc kotła
Sprawność energetyczna
Stosowane paliwo
Roczne zużycie paliwa
Emisja Zanieczyszczeń
dwutlenek węgla
tlenek azotu
dwutlenek siarki
tlenek węgla
sadza
BaP
Pył
BRENNA, 2007
Wartość
Jedn. Miary
28
73
gaz
5979
kW
8 220
5,38
0,00837
1,35
kg/rok
%
m3
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
0,628
kg/rok
- 27 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
Emisja zanieczyszczeń z obiektu modelowego ogrzewanego gazem.
Tabela 4.5.
4.2.2.3. Łączna
emisja zanieczyszczeń z kotłowni objętych
badaniem.
Założono, iż „Program Ograniczenia Niskiej Emisji w Gminie Brenna”
obejmie 223 obiektów zgłoszonych w ankietach. Z pośród wymienionych
kotłowni:
 192 opalane jest węglem, flotem’
 23 opalane jest gazem,
 6 opalane jest drewnem,
 2 opalane jest olejem.
Łączną ilość zanieczyszczeń z kotłowni objętych PONE uzyskano
mnożąc emisję z pojedynczego budynku modelowego (charakterystyczną dla
danego źródła ciepła) przez ilość obiektów opalanych tym typem źródła ciepła.
W celu uproszczenia obliczeń kotłom opalanym drewnem, olejem przypisano
emisję jak z kotłów gazowych.
ŁĄCZNA EMISJA ZANIECZYSZCZEŃ
Parametr źródła ciepła
LP
Wartość
Jedn. Miary
1.
Dane Podstawowe
a.
Moc kotła
28
kW
b.
Sprawność energetyczna
73
%
3 748 367
kg/rok
tlenek azotu
1 914
kg/rok
dwutlenek siarki
27 949
kg/rok
tlenek węgla
78 646
kg/rok
sadza
34,9
kg/rok
BaP
24,5
kg/rok
Pył
2 622
kg/rok
2.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
Emisja Zanieczyszczeń
dwutlenek węgla
BRENNA, 2007
- 28 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
Tabela 4.6.
Łączna emisja z obiektów biorących udział w PONE.
Analizując tabelę 4.6 obrazującą ilość zanieczyszczeń trafiających do
środowiska z budynków objętych PONE, zauważamy, że największy udział
wagowy ma dwutlenek węgla.
W ujęciu globalnym emisja dwutlenku węgla stanowi poważny problem,
gdyż jest on główną przyczyną powstawania efektu cieplarnianego. Jednak
z punktu widzenia mieszkańców Brennej najniebezpieczniejsze są dwutlenek
siarki, tlenki azotu i pył powodujące:
-
zapalenie błony śluzowej jamy nosowej, gardła, oskrzeli,
-
zaburzenia centralnego układu nerwowego,
-
bezsenność, bóle głowy, złe samopoczucie,
-
choroby oczu, zapalenie spojówek oka,
-
reakcje alergiczne ustroju, astmę,
-
zaburzenia w układzie krążenia, choroby serca.
Wymienione związki są również bezpośrednią przyczyną powstawania
w/w zjawiska smogu.
Najgroźniejszym
z
zanieczyszczeń
wytwarzanych
w
domowych
kotłowniach, jest benzo[a]piren (BaP) - związek o najwyższej sile działania
rakotwórczego. Toksyczność BaP znana jest od dawna, a badania prowadzone
od ponad 50 lat wykazały, że są jednymi z najsilniej działających substancji
rakotwórczych znanych człowiekowi.
BRENNA, 2007
- 29 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
5. STAN DOCELOWY.
5.1. Struktura źródeł ciepła po realizacji programu.
Spośród mieszkańców Brennej decydujących się na wymianę źródeł
ciepła 78% jest zainteresowanych kotłami węglowymi. Oczywiście kotły
zakupione w ramach Programu Ograniczenia Niskiej Emisji będą zasadniczo
różniły się od jednostek funkcjonujących do tej pory. Nowoczesne kotły
węglowe wyposażone są w automatykę pozwalającą uzyskać wysoką
sprawność, spełniają wszelkie normy emisji zanieczyszczeń i przede wszystkim
ich konstrukcja uniemożliwia spalanie śmieci.
Kolejnym źródłem ciepła cieszącym się dużym zainteresowaniem są kotły
gazowe. Około 17% badanych zadeklarowało, że zainstaluje właśnie takie
jednostki.
Error! Not a valid link.
Wykres 5.1.
Zestawienie rodzajów źródeł ciepła stosowanych przed i po modernizacji.
BRENNA, 2007
- 30 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
Jak pokazuje wykres nr 5.1 znaczenia nabierają odnawialne źródła energii
tzn. drzewo i energia słoneczna, pompy ciepła. Po zakończeniu programu, 31%
mieszkań będzie ogrzewanych tego typu urządzeniami. O ile kotły na drewno
mogą być dwufunkcyjne (c.o. + c.w.u.), to kolektory słoneczne czy pompy
ciepła w naszych warunkach klimatycznych, mogą służyć głównie jako źródło
ciepłej wody użytkowej.
Zestawienie wyników na wykresie nr 5.1 obrazuje preferencje
mieszkańców Brennej, jeżeli chodzi o alternatywne paliwo do ogrzewania
domów.
Znaczące jest, iż więcej osób zainteresowanych jest zamontowaniem,
instalacji solarnych i pomp ciepła niż kotłów gazowych. Świadczy to o
decydującym wpływie kosztów eksploatacyjnych na wybór rodzaju źródła
ciepła. Rosnące ceny paliw kopalnianych skłaniają mieszkańców Brennej do
szukania alternatywnych źródeł ciepła. Instalacje solarne czy pompy ciepła
charakteryzują wysokie koszty inwestycyjne i niskie koszty eksploatacyjne.
Przeciętnej rodziny nie stać na zakup drogiej instancji solarnej czy jeszcze
droższej pompy ciepła. Ale przy wsparciu ze strony Gminy Brenna zakup
drogich odnawialnych źródeł ciepła staje się możliwy. W ten sposób realizuje
się jedno z podstawowych celów PONE, czyli upowszechnianie odnawialnych
źródeł ciepła.
Przy założeniu, że PONE zostaną objęte osoby, które wypełniły ankiety,
po realizacji PONE zastaną zainstalowane:
 węgiel 130
 drewno 6
 gaz 29
 ene.el. 2
 solar 1
 węgiel solar 28
 gaz solar 8
BRENNA, 2007
- 31 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
 węgiel + pompa ciepła 11
 gaz +pompa ciepła 6
 drewno +pompa ciepła 1
 ene. ele. +pompa 1
BRENNA, 2007
- 32 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
5.2. Techniczne możliwości realizacji programu (możliwe do
zastosowania źródła ciepła).
5.2.1.
Kotły retortowe.
Urządzenia, w których paliwo umieszczone w specjalnym zasobniku
przez podajnik sterowany automatycznie trafia do palnika retortowego. W
zależności od wymaganej temperatury w mieszkaniu automatyka steruje ilością
podawanego paliwa. W celu osiągnięcia optymalnych warunków spalania
automatyka steruje także wentylatorem dozującym powietrze. Kotły z palnikiem
retortowym osiągają sprawność do 92%, nie wymagają stałej obsługi i mogą
współpracować z automatyką pogodową. Specjalna konstrukcja palnika pozwala
spalać paliwo w postaci kawałków o niewielkich rozmiarach. Najczęściej
spotykanymi paliwami w tego typu kotłach są:
 węgiel (o odpowiedniej granulacji np. groszek);
 pelety (sprasowane ciśnieniowo trociny i zrębki, sprzedawanych w
postaci granulatu o znormalizowanych wymiarach);
 zboża (kukurydza, jęczmień, i inne).
Sterowniki kotłów mają programy optymalizujące ich pracę w zależności
od
zastosowanego
paliwa.
Większość
kotłów
małej
mocy,
a
więc
przeznaczonych do domów jednorodzinnych, jest sprzedawana w komplecie z
podajnikiem i zasobnikiem paliwa, czasem zdarza się, że zasobnik trzeba
dokupić osobno. Można wtedy dobrać jego wielkość do indywidualnych
potrzeb. Jeśli ktoś dysponuje odpowiednio dużą przestrzenią, może wybudować
zasobnik, w którym zmieści się zapas paliwa na cały sezon grzewczy. Dla domu
o powierzchni 150 m2 musiałby on mieć objętość około 10 m3 (pelety).
Podajniki mogą być mechaniczne - ślimakowe. Do kotłów na pelety lub ziarna
zbóż stosuje się także podajniki pneumatyczne. Możliwe jest wykonanie
instalacji do transportu paliwa umożliwiającej jego podawanie ze zbiornika
oddalonego od kotła nawet o kilkadziesiąt metrów. Zaletą kotłów tego typu jest
bezobsługowość - ich eksploatacja jest niemal tak komfortowa jak kotłów na
BRENNA, 2007
- 33 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
olej opałowy. Aby taki komfort osiągnąć, trzeba jednak kupić kocioł z
najwyższej półki, a więc dość drogi. Ceny najbardziej zaawansowanych
technologicznie kotłów sięgają kilkudziesięciu tysięcy złotych. Są tak wysokie
ze względu na wyposażenie w liczne, optymalizujące ich pracę i sprzyjające
wygodzie użytkownika, elementy:
 automatyczne zapalarki paliwa (świece żarowe);
 automatyczne przepustnice powietrza pierwotnego i wtórnego;
 sondy Lambda kontrolujące poziom tlenu w spalinach;
 automatykę regulującą moc kotła zależnie od temperatury
zewnętrznej;
 funkcje ochronne kotła i jego czujników przyczyniające się do
zwiększenia ich trwałości;
 wspomaganie pomiarów kominiarskich;
 samoczynne systemy gaszenia płomienia;
 zabezpieczenie przed cofaniem się płomienia.
Mając tak zautomatyzowany kocioł, pozostaje tylko uzupełniać w nim
paliwo i usuwać popiół. W standardowym zasobniku zintegrowanym z kotłem
paliwo uzupełnia się, co 1-5 dni - w zależności od wielkości zasobnika i
temperatury na dworze. Dzięki optymalizacji procesu spalania i stosowaniu
paliwa najwyższej jakości popiół z kotła usuwa się tylko kilka razy w sezonie.
Większość
nowoczesnych
kotłów
wymaga
podłączenia
do
instalacji
elektrycznej. Bez prądu nie działają automatyczne regulatory, podajniki paliwa i
elektryczne zapalarki.
5.2.2.
Kotły gazowe.
Cała rodzina urządzeń grzewczych, których wspólną cechą jest rodzaj
zasilającego je paliwa, czyli gaz ziemny. Czynnik ten powoduje jednak, iż
możliwość ich zastosowania ogranicza się do terenów, przez które przechodzi
linia przesyłowa tego paliwa. Są to urządzenia o wysokiej sprawności od 92%
do nawet 107%.
BRENNA, 2007
- 34 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
Ze względu na swoje własności dzielą się na:
 stojące i wiszące – ze względu na usytuowanie,
 jedno-
i
dwufunkcyjne
–
pod
względem
możliwości
przygotowania c.w.u.,
 kotły z otwartą i z zamkniętą komorą spalania – ze względu na
budowę komory spalania i związany z tym sposób pobierania
powietrza do spalania oraz sposób odprowadzania spalin,
 tradycyjne i kondensacyjne – ze względu na możliwość odzysku
z ciepła ze spalin.
Kotły stojące są większe niż wiszące i ważą więcej głównie z powodu
żeliwnego wymiennika ciepła. Dzięki temu, jak twierdzą producenci, są trwalsze
od wiszących, których wymienniki są zazwyczaj stalowe. Do zainstalowania
kotła wiszącego potrzeba jedynie fragmentu wolnej powierzchni na ścianie,
podczas gdy kocioł stojący zajmie znaczną część pomieszczenia – najlepiej
wydzielonej kotłowni.
Kocioł jednofunkcyjny ogrzewa jedynie wodę krążącą w instalacji
centralnego ogrzewania, chyba, że dokupi się do niego zasobnik do
podgrzewania wody użytkowej. Mimo że pełni wtedy dwie funkcje, nadal
nazywany jest jednofunkcyjnym z zasobnikiem. Pojemność zasobnika
powinna być dostosowana do liczby osób korzystających z wody. Moc kotła
jednofunkcyjnego dobiera się do zapotrzebowania na ciepło do c.o., a gdy ma
współpracować z zasobnikiem, należy uwzględnić dodatek na potrzeby ciepłej
wody. W czasie ładowania zasobnika podgrzewanie wody w instalacji
centralnego ogrzewania zostaje wyłączone i włącza się ponownie, gdy woda w
zasobniku osiągnie żądaną temperaturę.
Kocioł dwufunkcyjny jest „bogatszy” od jednofunkcyjnego o dodatkowy
przepływowy wymiennik do podgrzewania c.w.u. Może, więc – bez
konieczności instalowania dodatkowych urządzeń – ogrzewać i dom, i wodę
użytkową. Kosztuje mniej niż jednofunkcyjny z zasobnikiem, ale nie gwarantuje
równie komfortowego korzystania z ciepłej wody, zwłaszcza w większych
BRENNA, 2007
- 35 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
domach. Kocioł dwufunkcyjny przełącza się na podgrzewanie wody dopiero po
odkręceniu kranu z ciepłą wodą. Kiedy kurki są zakręcone, woda „stoi” w
instalacji i stygnie, więc gdy się je odkręci, najpierw popłynie ta wystudzona.
Wymiennik przepływowy kotła dwufunkcyjnego jest szczególnie narażony na
zarastanie kamieniem kotłowym, który utrudnia wymianę ciepła, co skutkuje
spalaniem większej ilości paliwa w celu przekazania tej samej ilości ciepła.
Kotły z otwartą komorą spalania pobierają świeże powietrze bogate w
tlen potrzebny do spalania z pomieszczenia, w którym są zamontowane. Do
pomieszczenia z kotłem o kubaturze, która nie może być mniejsza niż 8 m³,
musi być zapewniony dopływ powietrza otworem o powierzchni, co najmniej
200 cm² oraz wentylacja grawitacyjna kratką o takiej samej powierzchni.
Kotły z zamkniętą komorą spalania (zwane turbo) czerpią powietrze do
spalania z zewnątrz. Również powstające w procesie spaliny nie mają styczności
z powietrzem w pomieszczeniu. Takie rozdzielenie umożliwia umieszczenie
kotła w dowolnym pomieszczeniu o kubaturze nie mniejszej niż 6,5 m³ z
wentylacją grawitacyjną zakończoną kratką o powierzchni 200 cm². Komora
spalania kotła jest połączona z atmosferą przewodami powietrzno-spalinowymi,
przepływ powietrza i spalin wymusza wentylator.
Kotły tradycyjne i kondensacyjne z wyglądu niczym się nie różnią.
Kotły kondensacyjne są jednak 1,5 do 2 razy droższe od tradycyjnych. To cena
za wyższą o kilkanaście procent sprawność, a więc mniejsze zużycie paliwa. W
wymienniku (zwanym wtórnym lub kondensacyjnym) woda powracająca z
instalacji centralnego ogrzewania jest podgrzewana ciepłem wydzielającym się
podczas wykraplania pary wodnej ze spalin. Zarówno kotły tradycyjne, jak i
kondensacyjne mogą być jedno lub dwufunkcyjne. Trzeba mieć jednak
świadomość, że kocioł kondensacyjny dwufunkcyjny podczas podgrzewania
wody nie będzie kondensował. Większość kotłów tradycyjnych to urządzenia z
otwartą komorą spalania, choć producenci coraz częściej oferują je również w
wersji turbo. Kotły kondensacyjne mają zawsze zamkniętą komorę spalania.
BRENNA, 2007
- 36 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
5.2.3.
Kotły olejowe.
Kotły olejowe przede wszystkim stosowane są na obszarach nie objętych
siecią gazową, a dostawcę paliwa można dowolnie wybierać. Jest to pośrednie
rozwiązanie pomiędzy kotłami gazowymi a węglowymi.
Niewątpliwymi zaletami kotłów olejowych są możliwość stosowania ich
na obszarach nie objętych siecią gazową oraz dowolność wyboru dostawcy
paliwa i negocjacji jego ceny. Ponadto magazynowanie paliwa przez dłuższy
czas, uniezależnia ogrzewany obiekt od ewentualnych problemów związanych z
jego dostawą. Kotły olejowe maja podobną budowę do kotłów gazowych.
Zdecydowanie różne są palniki. W kotłach olejowych instalowane są palniki
nadmuchowe (zwane też wentylatorowymi) z jedno- lub dwustopniową
regulacją.
W tych z regulacją jednostopniową zmiana wydajności kotła następuje
poprzez włączenie lub wyłączenie palnika. Natomiast w palnikach z regulacją
dwustopniową kocioł pracuje na pierwszym stopniu z mniejszą mocą, a na
drugim z mocą nominalną. Palniki z regulacją dwustopniową zapewniają
bardziej ekonomiczną pracę systemu grzewczego. Właściwie dobrany palnik
zapewnia
trwałość
eksploatacyjnych
na
i
utrzymanie
wysokich
parametrów
wymaganym
poziomie
oraz
wysoką
cieplnych
i
sprawność
energetyczną kotła, a ponadto pozwala zminimalizować emisję zanieczyszczeń.
Jest on wyposażony w system zabezpieczeń, kontrolujący pracę układu w
razie nieprawidłowego działania palnik jest wyłączany, a dopływ paliwa
odcięty. Kocioł olejowy, po wymianie palnika, może być eksploatowany
również jako kocioł gazowy. Na rynku dostępne są także palniki dwupaliwowe
umożliwiające zmianę paliwa z olejowego na gazowe i odwrotnie, bez
konieczności wymiany palnika. Są one jednak bardzo rzadko stosowane w
budownictwie jednorodzinnym ze względu na ich wysoką cenę.
Średnia sprawność kotłów renomowanych producentów wynosi od 92%
do 94%. Im wartość ta jest niższa, tym większe zużycie paliwa, a tym samym
wyższe koszty eksploatacji. Niektóre z oferowanych na rynku kotłów małej i
BRENNA, 2007
- 37 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
średniej mocy wyposażone są we wbudowany lub wolno stojący podgrzewacz
bądź zasobnik c.w.u. wraz z układem regulacyjnym. Małe kotły dostępne są
również jako „kotły mieszkaniowe”, przeznaczone do zabudowy bezpośrednio
w pomieszczeniu mieszkalnym (np. w kuchni). Najczęściej jednak kotły te
wykonywane są jako urządzenia stojące, przeznaczone do montażu w
wydzielonym pomieszczeniu. Pomieszczenie to powinno spełniać określone
wymagania. Nowością na rynku są kondensacyjne kotły olejowe. Ponieważ
jednak w przypadku kotłów olejowych udział pary wodnej w spalinach jest
zdecydowanie mniejszy niż w kotłach gazowych, zysk energetyczny też jest
zdecydowanie mniejszy. Podstawowymi urządzeniami zabezpieczającymi kotły
są:
 zawór bezpieczeństwa, którego zadaniem jest ochrona kotła przed
nadmiernym wzrostem ciśnienia;
 termostat bezpieczeństwa chroniący przed nadmiernym wzrostem
temperatury wody w kotle;
 fotokomórka odcinająca dopływ oleju w momencie zaniku
płomienia;
 przeponowe naczynie wzbiorcze.
Standardowo w każdym urządzeniu montowany jest ręcznie regulowany
termostat i termometr mierzący temperaturę wody zasilającej instalację
grzewczą. Jest to jednak najprostszy ze sposobów sterowania pracą kotła.
Niektóre kotły mają fabrycznie zamontowane termostaty pokojowe lub
automatykę pogodową. Choć taki standard jest jeszcze rzadkością, to właśnie te
urządzenia umożliwiają wygodne i ekonomiczne sterowanie praca kotła.
Kupując kocioł szczególną uwagę należy zwrócić na serwis i okres gwarancji.
Każdy kocioł musi posiadać decyzję wydaną przez Urząd Dozoru Technicznego
dopuszczającą go do obrotu. Podstawą do uzyskania gwarancji jest bardzo
często uruchomienie kotła przez autoryzowanego serwisanta, co jednocześnie
gwarantuje właściwą i bezpieczną pracę urządzenia.
BRENNA, 2007
- 38 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
5.2.4.
Kotły zgazowujące drewno.
W nowoczesnych kotłach na drewno paliwo jest poddawane procesowi
zgazowania. Najpierw jest suszone i odgazowywane w komorze zgazowania, w
wyniku, czego uwalnia się gaz drzewny. Proces ten zachodzi przy szczelnie
zamkniętej komorze spalania i zamkniętym wylocie kominowym. Następnie gaz
drzewny kierowany jest do dyszy palnika, gdzie miesza się z powietrzem
wtórnym wtłaczanym za pomocą wentylatora nadmuchowego. Na koniec
rozgrzana mieszanina gazu drzewnego i powietrza dostaje się do komory
spalania, w której następuje zapłon mieszanki. Temperatura spalania gazu
drzewnego wynosi około 1200°C. Praca kotła sterowana jest automatycznie. Z
tego powodu jest on stosunkowo drogi. Paliwo uzupełnia się, co 8 do 12 godzin,
a przy dostatecznie dużej pojemności komory zgazowania nawet raz na dobę.
Nowoczesna konstrukcja tego rodzaju jednostek pozwala osiągnąć sprawność do
89%. Opisując te źródła nie wolno pominąć względów ekologicznych tzn. bilans
emisji dwutlenku węgla gazu powodującego efekt cieplarniany jest równy zero.
Wynik ten jest nieosiągalny przez kotły wykorzystujące paliwa kopalniane. W
rejonie Gminy Brenna, z powodu sąsiedztwa dużych kompleksów leśnych,
opisywane źródła ciepła będą cieszyć się szczególnym zainteresowaniem.
5.2.5.
Kolektory słoneczne.
Kolektory
promieniowania
słoneczne
to
urządzenia
słonecznego
na
potrzeby
przetwarzające
ciepłej
wody
energię
użytkowej.
Promieniowanie słoneczne w przeciwieństwie do paliw kopalnianych jest
niewyczerpalnym i darmowym źródłem ciepła, ponadto nie wiąże się z żadną
emisją zanieczyszczeń. Wraz z podwyżkami cen węgla i ropy naftowej montaż
kolektorów słonecznych staje się coraz bardziej opłacalny. Jedynym kosztem
związanym z uzyskiwaniem ciepła z energii słonecznej jest wydatek na zakup
kolektora słonecznego. Szybki zwrot tych nakładów gwarantuje stosowanie ich
w skojarzeniu z kotłami na olej i gaz, gdzie koszty paliwa są stosunkowo duże.
Mankamentem tego rodzaju źródeł jest wydajność zależna od warunków
BRENNA, 2007
- 39 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
pogodowych i pory roku. Można przyjąć, że kolektory słoneczne mogą pokryć
do 60% zapotrzebowania na ciepło do celów użytkowych. Ze względu na swoją
specyfikę tego typu urządzenia znajdują zastosowanie jako źródła ciepła wody
użytkowej współpracujące z tradycyjnymi kotłami centralnego ogrzewania.
Pompy ciepła
5.2.6.
Pompa ciepła to urządzenie, które pobiera ciepło zmagazynowane w
środowisku naturalnym: w ziemi, w wodzie, w otaczającym nas powietrzu, i
oddaje je do układu grzewczego – do centralnego ogrzewania, do wymiennika
ciepłej wody użytkowej lub do wentylacji z odzyskiem ciepła.
Instalacja z pompą ciepła składa się z:
 dolnego źródła ciepła, czyli układu pobierającego ciepło z
otoczenia;
 urządzenia, czyli pompy ciepła,
 górnego źródła ciepła, czyli układu oddającego ciepło: jest nim
najczęściej niskotemperaturowa instalacja centralnego ogrzewania
lub instalacja ciepłej wody użytkowej.
Pompa ciepła wyglądem, rozmiarami i głośnością pracy przypomina
lodówkę. Głośność pompy nie przekracza 42 dB, co znaczy, że podczas pracy
hałasuje ona nieco bardziej niż nowoczesna lodówka albo dwie cicho
rozmawiające
osoby.
Pompa
ciepła
nie
wymaga
ani
przewodów
wentylacyjnych, ani kominowych. Trzeba do niej jedynie doprowadzić
przewody z dolnego i górnego źródła ciepła oraz zasilanie elektryczne. Pompy
ciepła pracują właściwie bezawaryjnie.
Dolne źródła ciepła - źródłem energii zasilającej instalację pompy ciepła
może być grunt, woda lub powietrze. Zależnie od tego mówi się o pompie ciepła
gruntowej, wodnej lub powietrznej. Decydując się na pompę ciepła, trzeba
wybrać rodzaj dolnego źródła ciepła. Uwzględnia się przy tym powierzchnię i
ukształtowanie terenu, dostępność wód gruntowych, zapotrzebowanie domu na
ciepło (a więc związaną z tym wydajność pompy ciepła) oraz możliwości
BRENNA, 2007
- 40 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
finansowe inwestora. Tak jak dolne źródło dobierane jest do pompy ciepła, tak
pompa ciepła dobierana jest do dolnego źródła. Jest to układ wzajemnych
powiązań. Każdy rodzaj dolnego źródła ma swoje zalety, ale też i wady.
Górne
źródło
ciepła
-
pompy
ciepła
są
tak
zwanym
niskotemperaturowym źródłem ciepła – maksymalna temperatura wody
uzyskiwana na wyjściu z pompy ciepła nie przekracza 55°C. Im niższa jest
temperatura zasilania układu
c.o., tym wyższy będzie współczynnik
efektywności pompy (nawet bliski 5). Z tego względu wybierając górne źródło
do pompy ciepła, trzeba zdecydować się na urządzenia o niskiej temperaturze
zasilania. Najlepsze jest ogrzewanie podłogowe lub ścienne, gdyż wymagana
temperatura zasilania układu nie przekracza 35°C. Jeśli jednak pompa ciepła ma
posłużyć do zasilania ogrzewania grzejnikowego, najlepiej wybrać grzejniki
konwekcyjne lub klimakonwektory dobierane do maksymalnej temperatury
zasilania 55°C. Wtedy oczywiście współczynnik efektywności będzie niższy.
BRENNA, 2007
- 41 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
5.3.
Koszty.
Wariantowa analiza modernizacji istniejących instalacji ciepła pokazuje
rozpiętość
cenową
zarówno
pod
względem
inwestycyjnym
jak
i eksploatacyjnym.
Na całkowite koszty instalacji składają się, zatem:
 koszt źródła ciepła,
 koszty urządzeń dodatkowych (pompa wodna, pompa oleju, zbiornik
oleju, oraz całego osprzętu niezbędnego do uruchomienia kotła w
samej kotłowni),
 dodatkowe koszty ( wszelkie projekty oraz pozwolenia),
 robocizna, – która zawiera demontaż starego źródła ciepła, instalację
nowego oraz wszelkie przeróbki związane z uruchomieniem
kotłowni w trybie dwufunkcyjnym),
Na całkowite koszty eksploatacji składają się zaś:
 koszt paliwa ( węgiel, drzewo, gaz ziemny, olej),
 koszt energii elektrycznej, zarówno pobieranej przez pompę obiegu
wody jak i automatykę źródła ciepła,
 koszt odbioru popiołu,
 robocizna - koszt trudny do określenia, jednakże z uwagi na
czasochłonność wszelkich czynności związanych z obsługą źródła
ciepła niezbędną do utrzymania komfortu cieplnego dla budynku
modelowego, można wyznaczyć jego przybliżoną wartość,
 koszty przeglądów i bieżącego serwisu (zakładana bezawaryjność
nowego źródła ciepła pozwala zminimalizować ten koszt jedynie do
wydatków na bieżące, drobne czynności serwisowe),
Zarówno koszty instalacyjne jak i koszty eksploatacyjne obliczone zostały
dla zakładanego obiektu modelowego.
BRENNA, 2007
- 42 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
KOCIOŁ ZGAZOWUJĄCY DREWNO
Lp.
Koszty Instalacji
Kwota
1.
Koszt Kotła
6500
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
750
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp..)
4.
Instalacja Źródła Ciepła
600
RAZEM
7850
0
Koszty Eksploatacji
1.
Koszty Paliwa
2.
Koszty Energii Elektrycznej
253
3.
Koszt Odbioru Popiołu
50
4.
Robocizna
1200
5.
Koszt Przeglądów
100
2 360
RAZEM
Tabela 5.1.
3963
Kocioł zgazowujący drewno.
KOCIOŁ ZGAZOWUJĄCY DREWNO + SOLAR
Lp.
Koszty Instalacji
1.
Koszt Kotła + Kolektor Słoneczny
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp..)
4.
Instalacja Źródła Ciepła
RAZEM
Kwota
12 900
1000
0
1 300
15 200
Koszty Eksploatacji
1.
Koszty Paliwa
2185
2.
Koszty Energii Elektrycznej
253
3.
Koszt Odbioru Popiołu
50
4.
Robocizna
1200
5.
Koszt Przeglądów
150
RAZEM
BRENNA, 2007
3 838
- 43 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
Tabela 5.2.
Kocioł zgazowujący drewno +solar.
Pod względem ekonomicznym modernizacja kotłowni w oparciu o kocioł
zgazowujący drewno to najtańszy z wszystkich wariantów. Dodatkowe
skojarzenie go z kolektorem słonecznym podnosi wartość inwestycji o 7 350
brutto PLN, co w dalszym ciągu stanowi najtańsze z rozważanych rozwiązań.
Koszty eksploatacyjne tego kotła nie są jednak najniższe. Duża wartość
robocizny
(czasochłonność
obsługi),
jak
i
koszt
drewna
opałowego
porównywalny do kosztu węgla dla kotła węglowego retortowego powoduje,
·iż, pod względem kosztów eksploatacji w/w kocioł zajmuje drugie miejsce.
KOCIOŁ WĘGLOWY RETORTOWY
Lp.
Koszty Instalacji
1.
Koszt Kotła
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp..)
4.
Instalacja Źródła Ciepła
Kwota
7 400
RAZEM
750
0
600
8 750
Koszty Eksploatacji
1.
Koszty Paliwa
2.
Koszty Energii Elektrycznej
288
3.
Koszt Odbioru Popiołu
85
4.
Robocizna
150
5.
Koszt Przeglądów
100
2 615
RAZEM
Tabela 5.3.
BRENNA, 2007
3 238
Kocioł węglowy z rusztem retortowym.
- 44 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
KOCIOŁ WĘGLOWY RETORTOWY +SOLAR
Lp.
Koszty Instalacji
Kwota
1.
Koszt Kotła + Kolektor Słoneczny
13 800
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
1 000
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp.)
4.
Instalacja Źródła Ciepła
RAZEM
0
1 300
16 100
Koszty Eksploatacji
1.
Koszty Paliwa
2.
Koszty Energii Elektrycznej
288
3.
Koszt Odbioru Popiołu
85
4.
Robocizna
150
5.
Koszt Przeglądów
150
2 421
RAZEM
Tabela 5.4.
3 094
Kocioł węglowy z rusztem retortowym + solar.
Kocioł węglowy z paleniskiem retortowym to drugi w kolejności
atrakcyjności cenowej wariant. Jednakże pod względem eksploatacyjnym ten
rodzaj modernizacji jest najtańszym rozwiązaniem. Koszty eksploatacji takiej
kotłowni są prawie o jedną czwartą niższe niż kotłowni zgazowującej drewno,
dwukrotnie niższe od kotłowni gazowych oraz aż trzykrotnie niższe niż koszty
eksploatacji kotłów olejowych. Właśnie z tego powodu aż 130 na 223
planowanych modernizacji w Brennej to wymiany na kocioł węglowy
retortowy. W miarę niskie koszty inwestycji i zdecydowanie najniższe koszty
eksploatacji powodują, iż wśród miejscowych gospodarstw domowych kotły te
cieszą się największą popularnością.
BRENNA, 2007
- 45 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
KOCIOŁ GAZOWY TRADYCYJNY
Lp.
Koszty Instalacji
Kwota
1.
Koszt Kotła
7 600
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
1 500
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp..)
1 100
4.
Instalacja Źródła Ciepła
RAZEM
Koszty Eksploatacji
600
10 800
1.
Koszty Paliwa
2.
Koszty Energii Elektrycznej
3.
Koszt Odbioru Popiołu
0
4.
Robocizna
0
5.
Koszt Przeglądów
7 398
100
RAZEM
Tabela 5.5.
253
7 751
Kocioł gazowy tradycyjny.
KOCIOŁ GAZOWY TRADYCYJNY + SOLAR
Lp.
Koszty Instalacji
Kwota
1.
Koszt Kotła + Kolektor Słoneczny
14 000
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
2 000
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp..)
1 100
4.
Instalacja Źródła Ciepła
1 300
RAZEM
Koszty Eksploatacji
18 400
1.
Koszty Paliwa
2.
Koszty Energii Elektrycznej
3.
Koszt Odbioru Popiołu
0
4.
Robocizna
0
5.
Koszt Przeglądów
6 849
150
RAZEM
Tabela 5.6.
BRENNA, 2007
253
7 252
Kocioł gazowy tradycyjny + solar.
- 46 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
KOCIOŁ GAZOWY KONDENSACYJNY
Lp.
Koszty Instalacji
Kwota
1.
Koszt Kotła
12 500
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
1 500
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp..)
1 100
4.
Instalacja Źródła Ciepła
RAZEM
Koszty Eksploatacji
600
15 700
1.
Koszty Paliwa
2.
Koszty Energii Elektrycznej
3.
Koszt Odbioru Popiołu
0
4.
Robocizna
0
5.
Koszt Przeglądów
6 361
100
RAZEM
Tabela 5.7.
253
6 714
Kocioł gazowy kondensacyjny.
KOCIOŁ GAZOWY KONDENSACYJNY + SOLAR
Lp.
Koszty Instalacji
Kwota
1.
Koszt Kotła + Kolektor Słoneczny
18 900
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
2 000
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp..)
1 100
4.
Instalacja Źródła Ciepła
1 300
RAZEM
Koszty Eksploatacji
23 300
1.
Koszty Paliwa
2.
Koszty Energii Elektrycznej
3.
Koszt Odbioru Popiołu
0
4.
Robocizna
0
5.
Koszt Przeglądów
5 889
150
RAZEM
Tabela 5.8.
BRENNA, 2007
253
6 292
Kocioł gazowy kondensacyjny +solar.
- 47 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
Kolejny wariant to kotły gazowe. Pod względem kosztów inwestycji kotły
gazowe tradycyjne są droższe od kotłów z paleniskiem retortowym o około
2050 PLN, a kotły gazowe kondensacyjne są droższe o prawie 7000 PLN. Kotły
te stanowią poważny wydatek zarówno inwestycyjny jak i eksploatacyjny,
jednakże zajmują pierwsze miejsce pod względem ekologicznym. Dodatkową
zaletą dla gospodarstw domowych jest to, iż są one w zasadzie bezobsługowe.
Kotły te to idealne rozwiązanie dla osób niemających czasu na obsługę kotłowni
(zwózka drewna, węgla).
KOCIOŁ OLEJOWY TRADYCYJNY
Lp.
Koszty Instalacji
1.
Koszt Kotła
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp..)
4.
Instalacja Źródła Ciepła
Kwota
16 000
RAZEM
Koszty Eksploatacji
3000
0
1400
20 400
1.
Koszty Paliwa
2.
Koszty Energii Elektrycznej
3.
Koszt Odbioru Popiołu
0
4.
Robocizna
0
5.
Koszt Przeglądów
8 004
100
RAZEM
Tabela 5.9.
BRENNA, 2007
253
8 357
Kocioł olejowy tradycyjny.
- 48 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
KOCIOŁ OLEJOWY TRADYCYJNY + SOLAR
Lp.
Koszty Instalacji
Kwota
1.
Koszt Kotła + Kolektor Słoneczny
22 400
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
3 500
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp..)
4.
Instalacja Źródła Ciepła
RAZEM
Koszty Eksploatacji
0
2 100
28 000
1.
Koszty Paliwa
2.
Koszty Energii Elektrycznej
3.
Koszt Odbioru Popiołu
0
4.
Robocizna
0
5.
Koszt Przeglądów
7 411
150
RAZEM
Tabela 5.10.
253
7 814
Kocioł olejowy tradycyjny + solar.
Kolejne rozwiązanie to kotły olejowe. Kotły te zarówno pod względem
inwestycyjnym jak i eksploatacyjnym stanowią bardzo drogie rozwiązanie.
Takie kotły stosowane są zwykle przez ludzi zamożnych, którym zależy na
wysokim komforcie cieplnym przy minimum czasu poświęcanego na obsługę
kotłowni, ale nie mają możliwości zastosowania kotłów gazowych. Taka
ewentualność zachodzi, gdy w pobliżu gospodarstwa domowego nie ma
gazowej linii przesyłowej. Program Ograniczenia Niskiej Emisji w Brennej nie
zakłada ani jednej modernizacji w oparciu o kocioł olejowy.
BRENNA, 2007
- 49 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
ENERGIA ELEKTRYCZNA
Lp.
Koszty Instalacji
1.
Koszt Ogrzewania Podłogowego
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp..)
4.
Instalacja Źródła Ciepła
RAZEM
Kwota
10 000
4000
0
2500
16 500
Koszty Eksploatacji
1.
Koszty Paliwa
2.
Koszty Energii Elektrycznej
3.
Koszt Odbioru Popiołu
0
4.
Robocizna
0
5.
Koszt Przeglądów
0
0
RAZEM
Tabela 5.11.
7323
7 323
Ogrzewanie elektryczne
ENERGIA ELEKTRYCZNA + SOLAR
Lp.
Koszty Instalacji
1.
Koszt Ogrzewania Podłogowego + Kolektor Słoneczny
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp..)
4.
Instalacja Źródła Ciepła
RAZEM
Kwota
16 400
4500
0
3200
24 100
Koszty Eksploatacji
1.
Koszty Paliwa
2.
Koszty Energii Elektrycznej
3.
Koszt Odbioru Popiołu
0
4.
Robocizna
0
5.
Koszt Przeglądów
0
0
RAZEM
Tabela 5.12.
BRENNA, 2007
6590
6 590
Ogrzewanie elektryczne + solar
- 50 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
POMPA CIEPŁA CO
Lp.
Koszty Instalacji
Kwota
1.
Pompa Ciepła CO
42 000
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
14 000
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp..)
3000
4.
Instalacja Źródła Ciepła
1500
RAZEM
60 500
Koszty Eksploatacji
1.
Koszty Paliwa
2.
Koszty Energii Elektrycznej
3.
Koszt Odbioru Popiołu
0
4.
Robocizna
0
5.
Koszt Przeglądów
0
0
RAZEM
Tabela 5.13.
1829
1 829
Pompa ciepła CO
POMPA CIEPŁA CO + SOLAR
Lp.
Koszty Instalacji
Kwota
1.
Pompa Ciepła CO + Kolektor Słoneczny
48 400
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
14 500
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp..)
3000
4.
Instalacja Źródła Ciepła
2200
RAZEM
68 100
Koszty Eksploatacji
1.
Koszty Paliwa
2.
Koszty Energii Elektrycznej
3.
Koszt Odbioru Popiołu
0
4.
Robocizna
0
5.
Koszt Przeglądów
0
0
RAZEM
Tabela 5.14.
BRENNA, 2007
1646
1 646
Pompa ciepła CO + solar
- 51 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
POMPA CIEPŁA CW
Lp.
Koszty Instalacji
Kwota
1.
Pompa Ciepła CW
7 000
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
1500
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp..)
4.
Instalacja Źródła Ciepła
RAZEM
Koszty Eksploatacji
0
1500
10 000
1.
Koszty Paliwa
2.
Koszty Energii Elektrycznej
3.
Koszt Odbioru Popiołu
0
4.
Robocizna
0
5.
Koszt Przeglądów
0
0
RAZEM
Tabela 5.15.
540
1 646
Pompa ciepła CW
POMPA CIEPŁA CW + SOLAR
Lp.
Koszty Instalacji
1.
Pompa Ciepła CW + Kolektor Słoneczny
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp..)
4.
Instalacja Źródła Ciepła
RAZEM
Kwota
13 400
2000
0
2200
17 600
Koszty Eksploatacji
1.
Koszty Paliwa
2.
Koszty Energii Elektrycznej
3.
Koszt Odbioru Popiołu
0
4.
Robocizna
0
5.
Koszt Przeglądów
0
0
RAZEM
Tabela 5.16.
BRENNA, 2007
486
1 646
Pompa ciepła CW + solar
- 52 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
SOLAR
Lp.
Koszty Instalacji
1.
Kolektor Słoneczny
2.
Koszt Urządzeń Dodatkowych i Materiałów
3.
Koszty Dodatkowe ( projekt, pozwolenia itp..)
4.
Instalacja Źródła Ciepła
RAZEM
Kwota
6 400
300
0
700
7 400
Koszty Eksploatacji
1.
Koszty Paliwa
0
2.
Koszty Energii Elektrycznej
0
3.
Koszt Odbioru Popiołu
0
4.
Robocizna
0
5.
Koszt Przeglądów
0
RAZEM
Tabela 5.17.
0
Kolektor słoneczny
Kolejne propozycje to alternatywne źródła ciepła. Pod względem
ekologicznym zdecydowanie najbardziej efektywne rozwiązanie. Urządzenia te
stosowane jako źródło ogrzewania gospodarstw domowych są jednak bardzo
drogie w związku, z czym ich najczęstsze przeznaczenie – to wspomaganie
innych źródeł ciepła jako urządzenia podgrzewające wodę użytkową. Taka
kompilacja urządzeń to bardzo dobre rozwiązanie zarówno pod względem
ekonomicznym jak i ekologicznym.
Analiza ekonomiczna kosztów inwestycji związanych z modernizacją
kotłowni grzewczych pokazuje rozpiętość cenową poszczególnych źródeł ciepła.
Najtańsze z nich to kocioł zgazowujący drewno, a najdroższy to kocioł olejowy
z dodatkowo zamontowanym kolektorem słonecznym
Error! Not a valid link.
Wykres 5.2.Zestawienie kosztów inwestycyjnych rożnych rodzajów źródeł ciepła.
BRENNA, 2007
- 53 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
Analiza ekonomiczna kosztów eksploatacyjnych pokazuje, iż najtańsze
w eksploatacji źródło ciepła to kocioł węglowy retortowy z dodatkowo
zainstalowanym kolektorem słonecznym. Najdroższe zaś w eksploatacji jest
zastosowanie kotła olejowego.
9 000
8 357
7 814
7 751
8 000
7323
7 252
6 714
7 000
6590
6 292
6 000
5 000
4 851
[PLN]
3 963 3 838
4 000
3 238 3 094
3 000
2 000
1 000
Wykres 5.3.
Ogrzewanie
Elektryczne + Solar
Ogrzewanie
Elektryczne
Kocioł Olejowy+Solar
Kocioł Olejowy
Kocioł na
Drewno+Solar
Kocioł na Drewno
Kocioł Gazowy
Kondensacyjny+Solar
Kocioł Gazowy
Kondensacyjny
Kocioł Gazowy
Tradycyjny+Solar
Kocioł Gazowy
Tradycyjny
Kocioł
Retortowy+Solar
Kocioł Retortowy
Kocioł Komorowy
0
Zestawienie kosztów eksploatacyjnych rożnych rodzajów źródeł ciepła.
Biorąc pod uwagę założenia PONE, strona ekonomiczna ma drugorzędne
znaczenie, priorytetem są efekty ekologiczne. Jednakże większość mieszkańców
Brennej nie jest na tyle zamożna, aby opalać swoje gospodarstwa gazem aspekt ekonomiczny ma dla nich decydujące znaczenie.
5.4. Emisja zanieczyszczeń.
W celu porównania korzyści dla środowiska wynikających z zastosowania
poszczególnych typów źródeł ciepła, poniższe tabele zawierają przybliżone
emisje
zanieczyszczeń
odpowiadające
zaproponowanym
wariantom
technicznym.
BRENNA, 2007
- 54 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
BRENNA, 2007
- 55 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
KOCIOŁ WĘGLOWY RETORTOWY
Parametr źródła ciepła
LP
1.
a.
b.
c.
d.
2.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
Dane Podstawowe
Moc kotła
Sprawność energetyczna
Stosowane paliwo
Roczne zużycie paliwa
Emisja Zanieczyszczeń
dwutlenek węgla
tlenek azotu
dwutlenek siarki
tlenek węgla
sadza
BaP
Pył
Tabela 5.18.
Wartość
Jedn.
Miary
28
82
groszek
8,1
kW
%
Mg/rok
16650
35,1
48,0
30,6
6,16
0,002
11,6
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
Emisje zanieczyszczeń z kotła węglowego retortowego.
KOCIOŁ WĘGLOWY RETORTOWY+SOLAR
Parametr źródła ciepła
LP
1.
a.
b.
c.
d.
2.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
Dane Podstawowe
Moc kotła
Sprawność energetyczna
Stosowane paliwo
Roczne zużycie paliwa
Emisja Zanieczyszczeń
dwutlenek węgla
tlenek azotu
dwutlenek siarki
tlenek węgla
sadza
BaP
Pył
Tabela 5.19.
BRENNA, 2007
Wartość
Jedn.
Miary
28
82
groszek
7,52
kW
%
Mg/rok
15416
32,5
44,4
28,4
5,7
0,002
10,7
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
Emisje zanieczyszczeń z kotła węglowego retortowego
współpracującego z kolektorem słonecznym.
- 56 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
KOCIOŁ GAZOWY TRADYCYJNY
Parametr źródła ciepła
LP
1.
a.
b.
c.
d.
2.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
Dane Podstawowe
Moc kotła
Sprawność energetyczna
Stosowane paliwo
Roczne zużycie paliwa
Emisja Zanieczyszczeń
dwutlenek węgla
tlenek azotu
dwutlenek siarki
tlenek węgla
sadza
BaP
Pył
Tabela 5.20.
Wartość
Jedn.
Miary
28
92
GZ 50
4757
kW
%
m3/rok
9157
1,16
10,0
3,33
0,333
0,000
0,000
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
Emisje zanieczyszczeń z kotła gazowego.
KOCIOŁ GAZOWY TRADYCYJNY+SOLAR
Parametr źródła ciepła
LP
1.
a.
b.
c.
d.
2.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
Dane Podstawowe
Moc kotła
Sprawność energetyczna
Stosowane paliwo
Roczne zużycie paliwa
Emisja Zanieczyszczeń
dwutlenek węgla
tlenek azotu
dwutlenek siarki
tlenek węgla
sadza
BaP
Pył
Tabela 5.21.
BRENNA, 2007
Wartość
Jedn.
Miary
28
92
GZ 50
4404
kW
%
m3/rok
8478
1,1
9,3
3,08
0,308
0,000
0,000
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
Emisje zanieczyszczeń z kotła gazowego współpracującego z
kolektorem słonecznym.
- 57 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
KOCIOŁ GAZOWY KONDENSACYJNY
Parametr źródła ciepła
LP
1.
a.
b.
c.
d.
2.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
Dane Podstawowe
Moc kotła
Sprawność energetyczna
Stosowane paliwo
Roczne zużycie paliwa
Emisja Zanieczyszczeń
dwutlenek węgla
tlenek azotu
dwutlenek siarki
tlenek węgla
sadza
BaP
Pył
Tabela 5.22.
Wartość
Jedn.
Miary
28
107
GZ 50
4090
kW
%
m3/rok
7874
0,636
8,59
2,83
0,283
0,000
0,000
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
Emisje zanieczyszczeń z kotła gazowego kondensacyjnego.
KOCIOŁ GAZOWY KONDENSACYJNY+SOLAR
Parametr źródła ciepła
LP
1.
a.
b.
c.
d.
2.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
Dane Podstawowe
Moc kotła
Sprawność energetyczna
Stosowane paliwo
Roczne zużycie paliwa
Emisja Zanieczyszczeń
dwutlenek węgla
tlenek azotu
dwutlenek siarki
tlenek węgla
sadza
BaP
Pył
Tabela 5.23.
BRENNA, 2007
Wartość
Jedn.
Miary
28
107
GZ 50
3787
kW
%
m3/rok
7290
0,6
7,95
2,62
0,262
0,0000
0,0000
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
Emisje zanieczyszczeń z kotła gazowego kondensacyjnego
współpracującego z kolektorem słonecznym.
- 58 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
KOCIOŁ OLEJOWY
Parametr źródła ciepła
LP
1.
a.
b.
c.
d.
2.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
Dane Podstawowe
Moc kotła
Sprawność energetyczna
Stosowane paliwo
Roczne zużycie paliwa
Emisja Zanieczyszczeń
dwutlenek węgla
tlenek azotu
dwutlenek siarki
tlenek węgla
sadza
BaP
Pył
Tabela 5.24.
Wartość
Jedn.
Miary
28
94
OLEJ OP.
3,8
kW
%
Mg/rok
12298
15,4
12,1
0,97
0,810
0
0,528
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
Wartość
Jedn.
Miary
28
94
OLEJ OP.
3,5
kW
%
Mg/rok
11387
14,3
11,2
0,896
0,750
0,000
0,489
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
Emisje zanieczyszczeń z kotła olejowego.
KOCIOŁ OLEJOWY+SOLAR
Parametr źródła ciepła
LP
1.
a.
b.
c.
d.
2.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
Dane Podstawowe
Moc kotła
Sprawność energetyczna
Stosowane paliwo
Roczne zużycie paliwa
Emisja Zanieczyszczeń
dwutlenek węgla
tlenek azotu
dwutlenek siarki
tlenek węgla
sadza
BaP
Pył
Tabela 5.25.
BRENNA, 2007
Emisje zanieczyszczeń z kotła olejowego współpracującego z
kolektorem słonecznym.
- 59 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
KOCIOŁ NA DREWNO
Parametr źródła ciepła
LP
1.
a.
b.
c.
d.
2.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
Dane Podstawowe
Moc kotła
Sprawność energetyczna
Stosowane paliwo
Roczne zużycie paliwa
Emisja Zanieczyszczeń
dwutlenek węgla
tlenek azotu
dwutlenek siarki
tlenek węgla
sadza
BaP
Pył
Tabela 5.26.
Wartość
Jedn.
Miary
28
85
drewno
21
kW
%
m3/rok
0,000
39,3
6,25
45,0
3,37
0,000
1,23
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
Wartość
Jedn.
Miary
28
85
drewno
20
88,1
0,0
36,4
5,79
41,6
3,12
0,000
1,14
kW
%
Emisje zanieczyszczeń z kotła na drewno.
KOCIOŁ NA DREWNO+SOLAR
Parametr źródła ciepła
LP
1.
a.
b.
c.
d.
2.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
Dane Podstawowe
Moc kotła
Sprawność energetyczna
Stosowane paliwo
Roczne zużycie paliwa
Emisja Zanieczyszczeń
dwutlenek węgla
tlenek azotu
dwutlenek siarki
tlenek węgla
sadza
BaP
Pył
Tabela 5.27.
BRENNA, 2007
m3/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
kg/rok
Emisje zanieczyszczeń z kotła na drewno współpracującego z
kolektorem słonecznym.
- 60 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
Jak widać na wykresie 5.4, rozwiązaniem technicznym najmniej
obciążającym środowisko są odnawialne źródła energii oraz energia elektryczna.
Drastyczna różnica między ilościami zanieczyszczeń emitowanymi przez
kotły na drewno a emisjami z pozostałych źródeł ciepła wynika z tego, że
drewno jako jedyne w tej grupie jest paliwem odnawialnym. W czasie wzrostu
drzewo pochłania tyle dwutlenku węgle, ile jest uwalniane w czasie jego
spalania. W związku z tym w analizach emisji zanieczyszczeń, dla drewna nie
uwzględnia się trafiającego do atmosfery dwutlenku węgla. W nowoczesnych
kotłach wykorzystujących paliwa kopalniane udział wagowy dwutlenku węgla
w spalinach stanowi 99%.
Energia elektryczna w Polsce wytwarzana jest w procesie spalania węgla
kamiennego, dlatego wiąże się z emisją zanieczyszczeń do atmosfery. Ponieważ
PONE swoim zasięgiem obejmuje Gminę Brenna w okolicy, której nie ma
elektrowni, można przyjąć, że ogrzewanie domów energią elektryczną nie
generuje zanieczyszczeń na jej ternie.
Wykorzystanie pomp ciepła również wiąże się ze zużyciem energii
elektrycznej, przez co pośrednio przyczynia się do zanieczyszczenia powietrza.
Jednak zużycie energii elektrycznej potrzebnej do ogrzania budynku
modelowego jest trzy razy mniejsze jak w przypadku ogrzewania tego budynku
energią elektryczną.
Najczystszym sposobem ogrzewania budynków jest wykorzystanie
energii słonecznej. Niestety w polskich warunkach instalacje solarne sprawdzają
się tylko jako źródła ciepłej wody użytkowej.
Ze względu na stosunkowo niską emisję zanieczyszczeń jak na źródła
ciepła
wykorzystujące
paliwa
kopalniane
zasługują
gazowe
kotły
kondensacyjne. Szczególnie opłacalne jest połączenie takiego źródła ciepła z
instalacją solarną, co pozwala zaoszczędzić koszty gazu potrzebnego do
przygotowania ciepłej wody użytkowej.
Najmniej atrakcyjne z uwagi na ochronę powietrza są kotły retortowe
opalane węglem. Z powodu niskich kosztów eksploatacyjnych najczęściej
BRENNA, 2007
- 61 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
wybierane przez mieszkańców Brennej. Efekt ekologiczny w tym przypadku
będzie nieco większy, gdyż aż 14% tych kotłów będzie współpracowało z
instalacją solarną.
20000
18880
18000
16000
16781
15537
14000
12000
[kg/rok] 10000
9172
8492
8000
7887
7302
6000
4000
2000
95
88
0
0
0
0
Wykres 5.4.
po
m
pa
so
la
r
en
.e
en
l.
e.
el
.s
ol
ar
ko
nd
ko
.
nd
+s
ol
ar
dr
ze
w
dr
o
ze
w
o
so
l.
ga
z
ga
z+
so
la
r
w
ęg
w
ie
ęg
l
ie
l+
so
la
r
w
ęg
ie
lu
ni
.
0
Wielkość emisji zanieczyszczeń charakteryzująca poszczególne rozwiązania
techniczne (dla budynku modelowego).
BRENNA, 2007
- 62 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
5.5. Planowany efekt ekologiczny
Realizacja PONE pozwoli zmniejszyć ilość trafiających do atmosfery
tlenków azotu i dwutlenku siarki. Gazy te są główną przyczyną powstawania
kwaśnych deszczów, które, jak wiemy, dziesiątkują lasy, negatywnie wpływają
na uprawy rolne, niszczą budynki i przyspieszają korozję metali. U ludzi gazy
te powodują choroby układu oddechowego, reakcje alergiczne, schorzenia
układu krążenia.
Emitowany podczas spalania paliw stałych pył hamuje wzrost roślin,
ponieważ zatrzymuje promienie słoneczne. Opadając, osadza się na roślinach,
bezpośrednio je zatruwając. Zmniejszając ilość pyłu w spalinach z domowych
kotłowni minimalizujemy jego niekorzystne działanie.
Kolejnym gazem trafiającym do atmosfery w wyniku spalania jest
dwutlenek węgla. Jest to związek naturalnie występujący w powietrzu,
wytwarzany na przykład podczas oddychania. Zwiększenie ilości dwutlenku
węgla w atmosferze związane z działalnością ludzką, głównie spalaniem paliw
kopalnianych, doprowadziło do powstania efektu cieplarnianego. Redukcja
emisji tego gazu do atmosfery pozwoli zahamować to zjawisko.
Porównując emisję zanieczyszczeń związaną z ogrzewaniem obiektu
modelowego przed i po modernizacji, w prosty sposób otrzymujemy redukcję
zanieczyszczeń trafiających do środowiska wynikającą z realizacji PONE.
Wykres 5.5 obrazuje redukcję emisji w ujęciu procentowym. Widzimy,
iż najgroźniejsze dla ludzkiego zdrowia Benzo-alf-pireny zostały całkowicie
wyeliminowane z produktów spalania. Również tlenek węgla, czy sadza zostały
zredukowane niemal w 100%. Ponieważ nawet po modernizacji głównym
źródłem ciepła będą paliwa kopalniane (94%), nieunikniona jest emisja
podstawowych produktów spalania tzn. dwutlenku węgla oraz tlenków azotu.
Ilość tych zanieczyszczeń trafiających do atmosfery zmniejszy się o 24%.
BRENNA, 2007
- 63 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
120%
99%
100%
93%
80%
93%
72%
[%] 60%
40%
31%
23%
24%
CO2
NO2
20%
0%
Wykres 5.5.
SO2
CO
sadza
BaP
Pył
Redukcja emisji wyrażona w %.
Biorąc pod uwagę procentowe zmniejszenie emisji dwutlenku węgla, na
tle innych zanieczyszczeń efekt modernizacji jest niewielki. Dlatego na
wykresie 5.6 pokazano redukcję emisji w kg danego związku na rok z jednego
źródła. W tym ujęciu widzimy, że ilość dwutlenku węgla trafiającą do atmosfery
z jednego budynku udało się ograniczyć aż o 3,8 tony.
BRENNA, 2007
- 64 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
1 000 000
900 000
858 279
800 000
700 000
600 000
[kg/rok]
500 000
400 000
300 000
200 000
73 495
100 000
1 800
20 113
13 773
24
809
sadza
BaP
Pył
0
CO2
Wykres 5.6.
NO2
SO2
CO
Redukcja emisji wyrażona w kg/ rok (budynek modelowy).
Realizacja
PONE
zanieczyszczeń aż o 968
BRENNA, 2007
obejmująca
223
budynki
ograniczy
emisję
ton rocznie.
- 65 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
6. SPOSÓB POTWIERDZENIA EFEKTU EKOLOGICZNEGO
W Brennej nie ma punktu pomiaru zanieczyszczenia powietrza
atmosferycznego. Jedynym sposobem potwierdzenia efektu ekologicznego
uzyskanego w wyniku realizacji Programu Ograniczenia Niskiej Emisji jest
usunięcie
starych
źródeł
ciepła.
W
skutek
przeprowadzenia
PONE
wyeliminowanych zostanie 223 kotłów.
W celu uniknięcia nadużyć każdy mieszkaniec, ubiegający się
o
dofinansowanie,
będzie
obowiązany
do
przedstawienia
dokument
potwierdzający likwidację starego kotła. Natomiast dowodem zainstalowania
nowego kotła o deklarowanych własnościach, będzie faktura wystawiona przez
zakład instalatorski i protokół odbioru wraz z inwentaryzacją fotograficzną.
BRENNA, 2007
- 66 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
7. EKONOMICZNE
UWARUNKOWANIA
REALIZACJI
PROGRAMU.
7.1. Oszacowanie struktury kosztów.
Ankietyzacja 223 lokalnych inwestorów pozwoliła na dokładne określenie
rodzaju inwestycji, a co za tym idzie całościowych kosztów realizacji programu.
Na 223 modernizacje składa się zakup:
- 130 kotłów węglowych retortowych,
- 28 kotły węglowe retortowe i dodatkowo kolektor słoneczny,
- 29 kotły gazowe,
- 8 kotły gazowe i dodatkowo kolektor słoneczny,
- 6 kotłów zgazowujących drewno,
- 1 kocioł zgazowujący i dodatkowo kolektor słoneczny,
- 21 alternatywne rozwiązania grzewcze
Łączna Wartość Programu
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Rodzaj Modernizacji
Kocioł Węglowy Retortowy
Kocioł Węglowy Retortowy + Solar
Gaz Kondensacyjny
Gaz Kondensacyjny + Solar
Kocioł Na Drewno
Kocioł Na Drewno + Solar
Ogrzewanie Elektryczne
Pompa Ciepła CW
Pompa Ciepła CW + Solar
Solar
Razem
Cena
8 750
16 100
15 700
23 300
7 850
15 200
16 500
10 000
17 600
6 400
Wartość
1 137 500
450 800
455 300
186 400
47 100
15 200
33 000
140 000
70 400
6 400
2 542 100
Sztuk
130
28
29
8
6
1
2
14
4
1
223
Śedni Koszt Modernizacji Przypadający na Jedno Gospodarstwo
11 400
Powyższe zestawienie pozwala wyznaczyć łączną wartość Programu
Ograniczenia
Niskiej
Emisji
gminy
Brenna.
Wartość
ta
wynosi
2 542 100 PLN brutto.(z VAT)
BRENNA, 2007
- 67 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
W
przeliczeniu
na
pojedynczego
inwestora
daje
nam
średnio
11 400 PLN brutto.(z VAT)
Wymienione wyżej rodzaje źródeł ciepła w trakcie realizacji PONE
mogą ulec zmianie, ponieważ określono je na podstawie ankiet, które nie są
wiążące dla wypełniających je mieszkańców.
7.2. Harmonogram wydatków.
BRENNA, 2007
- 68 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
8. ZAGADNIENIA ORGANIZACYJNE PONE
8.1. Etapy realizacji Programu Ograniczenia Niskiej Emisji
Gminy Brenna.
1. Rozpoznanie
zapotrzebowania
na
realizację
programu
przez
rozprowadzenie ankiet na terenie całej gminy, połączone z szeroko
zakrojoną akcją informacyjną przybliżającą cele i korzyści z przystąpienia
do programu.
2. Opracowanie zebranych danych w postaci PONE, który zawiera:
Inwentaryzację istniejących kotłowni (charakterystyka stanu
a.
aktualnego),
Opis oczekiwań mieszkańców Gminy Brenna, co do
b.
planowanego PONE,
c.
Wskazanie
optymalnych
działań
pogodzenia
interesów
wszystkich
zmierzających
do
zaangażowanych
podmiotów (władze lokalne– poprawa stanu powietrza,
mieszkańcy –oszczędności w wydatkach na ogrzewanie oraz
ograniczenie czasu poświęcanego na obsługę urządzeń
grzewczych),
Przybliżenie
d.
procesu
pozyskiwania
zewnętrznego
finansowania,
Określenie kosztów realizacji PONE.
e.
3. Złożenie wniosku o promesę dofinansowania w WFOŚiGW Katowice.
4. Powołanie Operatora Programu, który będzie odpowiedzialny między
innymi. za:
a.
Opracowanie szczegółowego Regulaminu PONE.
b.
Stworzenie listy akredytowanych instalatorów, dostawców
urządzeń.
5. Nabór wniosków o dofinansowanie od zainteresowanych mieszkańców,
wraz z niezbędnymi załącznikami.
BRENNA, 2007
- 69 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
6. Wybór wniosków do realizacji w I etapie.
7. Podpisanie umów z wybranymi inwestorami.
8. Złożenie wniosku o dofinansowanie w WFOŚiGW Katowice na realizację
I etapu PONE.
9. Podpisanie umowy z WFOŚiGW w Katowicach.
10.Realizacja I etapu PONE.
a.
Złożenie wniosku o wypłatę zaliczki na realizację zadania.
b.
Wymiana wybranych źródeł ciepła.
c.
Rozliczenie wykonanych modernizacji, oszacowanie efektu
ekologicznego.
11.Wybór wniosków do realizacji w II etapie.
12.Podpisanie umów z wybranymi inwestorami.
13.Złożenie wniosku o dofinansowanie w WFOŚiGW Katowice na realizację
II etapu PONE.
14.Podpisanie umowy z WFOŚiGW w Katowicach.
15.Realizacja II etapu PONE.
a.
Złożenie wniosku o wypłatę zaliczki na realizację zadania.
b.
Wymiana wybranych źródeł ciepła.
c.
Rozliczenie wykonanych modernizacji, oszacowanie efektu
ekologicznego.
III etapu PONE.
16.Podpisanie umowy z WFOŚiGW w Katowicach.
17.Realizacja III etapu PONE.
a.
Złożenie wniosku o wypłatę zaliczki na realizację zadania.
b.
Wymiana wybranych źródeł ciepła.
c.
Rozliczenie wykonanych modernizacji, oszacowanie efektu
ekologicznego.
IV etapu PONE.
18.Podpisanie umowy z WFOŚiGW w Katowicach.
19.Realizacja IV etapu PONE.
BRENNA, 2007
- 70 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
a.
Złożenie wniosku o wypłatę zaliczki na realizację zadania.
b.
Wymiana wybranych źródeł ciepła.
c.
Rozliczenie wykonanych modernizacji, oszacowanie efektu
ekologicznego.
20.Zakończenie programu.
BRENNA, 2007
- 71 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
8.2. Regulamin PONE
Kluczowym
dokumentem
decydującym
o
kształcie
PONE
jest
„Regulamin”. Dokument ten powinien precyzować cele programu jego zakres
oraz granice czasowe. Regulamin określa warunki uczestnictwa oraz zakres
obowiązków podmiotów zaangażowanych w PONE.
Regulamin wyznacza warunki, jakie źródła ciepła muszą spełniać, aby ich
zamontowanie upoważniało do uzyskania dofinansowania. Określa też wielkość
dofinansowania, najczęściej podaną jako procentowy udział całkowitych
kosztów wymiany. W celu uniknięcia nadużyć wskazane jest podawanie
maksymalnych
kosztów
wymiany
kwalifikujących
się
do
wsparcia
charakterystycznych dla danego rodzaju źródła ciepła:
 Kocioł węglowy retortowy maksymalnie – 10000zł
 Kocioł gazowy maksymalnie 12000
 Kocioł gazowy kondensacyjny maksymalnie - 16000
 Kocioł opalany drewnem maksymalnie – 10000zł
 Instalacja solarna maksymalnie - 7000
 Pompa ciepła maksymalnie - 10000
8.2.1.
Warunki uczestnictwa inwestorów
Przez inwestora rozumie się właściciela budynku, w którym zostanie
dokonana wymiana źródła ciepła. Główne wymogi, jakie musi spełnić inwestor,
aby otrzymać dofinansowanie to:
1. Złożenie wniosku o dofinansowanie wraz z załącznikami:
a.
opinia kominiarska stwierdzająca, że w danym budynku można
dokonać planowanej wymiany lub pierwszej instalacji źródła
ciepła,
b.
dokument potwierdzający, iż inwestor jest właścicielem
budynku,
BRENNA, 2007
- 72 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
c.
dokument potwierdzający, iż budynek mieszkalny, w którym
ma nastąpić wymiana lub pierwsza instalacja źródła ciepła
znajduje się na terenie Gminy Brenna,
d.
oświadczenia, że zamontowane urządzenia przez kolejne pięć
lat nie zmienią właściciela,
e.
w
uzasadnionych
przypadkach
innych
niezbędnych
dokumentów, np. projektów instalacji gazowej, pozwoleń na
budowę itp.
8.2.2.
Warunki uczestnictwa instalatorów
Przez instalatora rozumie się firmę wykonującą wymiany lub pierwszą
instalację źródeł ciepła. Dobrą praktyką jest pozostawianie inwestorom
możliwości wyboru firmy instalacyjnej. W tym celu operator programu winien
stworzyć listę instalatorów, z której inwestor mógłby wybrać odpowiadającą mu
firmę. Aby znaleźć się na w/w liście instalator winien spełnić następujące
wymagania:
 zgłosić chęć udziału w PONE,
 przedstawić dokumenty potwierdzające istnienie firmy,
 przedstawić zaświadczenie o braku zaległości wobec ZUS-u,
Urzędu Skarbowego,
 przedstawić autoryzacje, uprawnienia dot. eksploatacji oraz
nadzoru, inne dokumenty stwierdzające prawo wykonywania
zawodu.
Aby uniknąć niebezpieczeństwa udziału w PONE nierzetelnych firm
i problemów z tego wynikających, operator może wprowadzić dodatkowe
kryteria wyboru instalatora. O znalezieniu się na liście akredytowanej przez
operatora może decydować teren działania, zaplecze techniczne, okres
gwarancji, dostępność serwisu.
BRENNA, 2007
- 73 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
8.2.3.
Warunki konieczne do zakwalifikowania źródła ciepła
do wymiany
Nowe kotły przeznaczone do zamontowania u inwestora powinny
posiadać konstrukcję uniemożliwiającą spalanie odpadów oraz gorszych
rodzajów paliw stałych np. muł, flot.
Przewidziane do zamontowania niskoemisyjne kotły węglowe winny
posiadać certyfikat energetyczno-emisyjny kotła, wydany przez akredytowane
laboratorium.
Dodatkowo niezbędne są zaświadczenia o spełnieniu norm dotyczących
emisji oraz dopuszczenie źródła ciepła do obrotu handlowego. W PONE mogą
wziąć udział kotły o sprawność minimum 80 %.
BRENNA, 2007
- 74 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
8.3. Operator
Realizacja PONE obejmującego kilkadziesiąt budynków rocznie wymaga
powołania OPERATORA PROGRAMU. Operator programu to podmiot
wybrany
w
drodze
zamówienia
publicznego
przez
Gminę
Brenna,
odpowiedzialny za koordynację i właściwy przebieg PONE. W szczególności do
zadań operatora należą:
 przygotowanie dokumentacji programu,
 uruchomienie punktu obsługi klienta (bieżąca informacja na temat
programu, porady merytoryczne i techniczne),
 utworzenie listy polecanych firm instalacyjnych,
 weryfikacja kwalifikacji i wymogów formalnych określonych dla
firm wykonawczych,
 weryfikacja spełnienia wymogów formalnych określonych dla
inwestorów,
 przygotowanie umów,
 przygotowanie harmonogramów rzeczowo finansowych,
 kontrola przestrzegania regulaminu (wizja lokalna),
 bieżący kontakt z instytucją finansującą WFOŚiGW,
 opracowanie sprawozdań końcowych.
Operator programu powinien posiadać doświadczenie w realizacji
inwestycji termomodernizacyjnych. Dużym atutem byłaby również znajomość
procedur finansowania inwestycji ze środków WFOŚiGW.
BRENNA, 2007
- 75 -
PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA GMINY BRENNA
9. BIBLIOGRAFIA.
 Jan Norwisz; Gliwice 2004: Termodernizacja budynków dla
poprawy jakości środowiska.
 Jan Szargut, Andrzej Ziębik; Warszawa 2004: Podstawy energetyki
cieplnej.
 Wskaźniki emisji substancji zanieczyszczających środowisko
wprowadzanych do środowiska w procesie energetycznego
spalania paliw; materiały szkoleniowe Ministerstwa Ochrony
Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Warszawa 1996 r.
 Audyting
energetyczny-podstawy,
materiały
szkoleniowe
Dolnośląskiej Agencji Energii i Środowiska.
 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brenna na lata 2007-2013.
 Strategia Rozwoju Śląska Cieszyńskiego na lata 2001-2016.
 Program Ochrony Środowiska Gminy Brenna.
BRENNA, 2007
- 76 -